algorytm położenia implantów w leczeniu operacyjnym skoliozy
Transkrypt
algorytm położenia implantów w leczeniu operacyjnym skoliozy
Magdalena MŁOTEK, Barbara JASIEWICZ, Instytut Mechaniki Stosowanej, Zakład Mechaniki Doświadczalnej i Biomechaniki, Politechnika Krakowska im. Tadeusza Kościuszki, Kraków ALGORYTM POŁOŻENIA IMPLANTÓW W LECZENIU OPERACYJNYM SKOLIOZY WCZESNODZIĘCIECEJ ALGORITHM FOR DETERMINING IMPLANT POSITION IN SURGIGAL TREATMENT OF INFANTILE SCOLIOSIS Słowa kluczowe: skolioza wczesnodziecięca, early-onset scoliosis, instrumentarium rosnące, linia środkowo – krzyżowa (CSL) 1. WSTĘP Skolioza, czyli trójpłaszczyznowe skrzywienie kręgosłupa jest obecnie często spotykane wśród dzieci. Stosuje się trzy zasadnicze rodzaje leczenia skoliozy: obserwację, leczenie zachowawcze oraz leczenie operacyjne. W zależności od rodzaju i wielkości skrzywienia dobiera się odpowiedni sposób postępowania. Leczenie skolioz młodzieńczych jest stosunkowo dobrze opracowane, istnieją jasne standardy postępowania. W przypadku skrzywień kręgosłupa pojawiających się w pierwszych latach życia, trwają nadal badania nad znalezieniem optymalnych rozwiązań terapeutycznych. Podstawowym celem leczenia operacyjnego skoliozy idiopatycznej jest korekcja trójpłaszczyznowej deformacji kręgosłupa. Składają się na nią dwie składowe: korekcja w płaszczyźnie czołowej oraz odtworzenie prawidłowych krzywizn kręgosłupa w płaszczyźnie strzałkowej. Ociągnięcie korekcji oraz poprawa zaburzonej kompensacji jest miarą powodzenia leczenia operacyjnego. W skoliozie wczesnodziecięcej leczenie operacyjne niejednokrotnie musi zostać podjęte przed zakończeniem wzrostu kręgosłupa dziecka. Zakłada się wtedy instrumentarium rosnące. Planowanie jego położenia pełni kluczową rolę w osiągnięciu skuteczności leczenia oraz uniknięciu powikłań pooperacyjnych. Głównym celem pracy jest zebranie dostępnych danych odnośnie planowania położenia implantów, a następnie próba stworzenia optymalnego algorytmu operacyjnego instrumentowania oraz ocena jego funkcjonalności na podstawie wybranych przypadków z danych archiwalnych Uniwersyteckiego Szpitala Ortopedyczno - Rehabilitacyjnego w Zakopanem. XI Konferencja Naukowa Majówka Młodych Biomechaników im. prof. Dagmary Tejszerskiej s. 82 2. BADANIA 2.1. Metodyka Ocenę radiologiczną przeprowadzono na zdjęciach rentgenowskich wykonywanych na stojąco w projekcjach tylno-przedniej przed operacją oraz bezpośrednio po operacji. Dodatkowo przedoperacyjna ocena radiologiczna została poszerzona o zdjęcie rentgenowskie elongacyjne. Ocena radiogramów przedoperacyjnych obejmowała: wyznaczenie wartości kątów skrzywienia wg Cobba, wykreślenie linii środkowo – krzyżowej CSL, wyznaczenie kręgów końcowych i stabilnych, wyznaczenie odległości [mm] środka nasady wyrostka kolczystego kręgu C7 od linii CSL oraz obliczenie elastyczności kręgosłupa. Natomiast ocena radiogramów pooperacyjnych: obliczenie korekcji, a także wyznaczenie pierwszego i ostatniego zainstrumentowanego kręgu. 2.2. Wyniki Na podstawie przeprowadzonej oceny radiologicznej sformułowano następujące wnioski: Stworzenie optymalnego algorytmu wszczepiania instrumentarium w leczeniu operacyjnym skoliozy wczesnodziecięcej jest bardzo trudne. Leczenie operacyjne skrzywień wielołukowych przynosi lepsze efekty niż leczenie skrzywień jednołukowych. Płeć nie ma wpływu na efekt końcowy leczenia. Efektem leczenia operacyjnego jest wysoka korekcja skrzywienia lub dobry balans. LITERATURA [1] Będziński R.: Biomechanika inżynierska. Zagadnienia wybrane, Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej, Wrocław 1997. [2] Develin V. J., MD: Spine secrets plus, Elsevier Mosby, 2012. [3] Archiwum Kliniki Ortopedii i Rehabilitacji w Zakopanem. [4] Scolisis Research Society (online – dostęp: 10 stycznia 2014). Dostępne w Internecie: http://www.srs.org/ [5] Bess S, Akbarnia BA, Thompson GH, Sponseller PD, Shah SA, El Sebaie H, BoachieAdjei O, Karlin LI, Canale S, Poe-Kochert C, Skaggs DL.: Complications of growing-rod treatment for early-onset scoliosis: analysis of one hundred and forty patients, J Bone Joint Surg Am. 2010;92(15):2533-43. Epub 2010 Oct 1. [6] Akbarnia BA, Yazici M., Thompson GH: The Growing Spine Management of Spinal Disorders in Young Children, Springer-Verlag, Berlin Heidelberg 2011. [7] Jasiewicz B., Ocena wpływu rozległości spondylodezy na kompensację kręgosłupa w skoliozie idiopatycznej, Kraków 2007. [8] O’Brien M.F., Kuklo T.R., Blanke K.M., Lenke L.G.: Radiographic Measurement Manual. Spinal Deformity Group. Medtronic Sofamor Danek. USA, 2004.