fn-2015 program 03 - Wydział Lingwistyki Stosowanej

1
W Y D ZI AŁ L I NG W I S T YK I S T O S O W A NE J
UNIWERSYTET WARSZAWSKI
PRODZIEKAN
ul. Szturmowa 4
02-678 Warszawa
www.wls.uw.edu.pl
Prof. UW dr hab. Dorota Urbanek
WLS – 4 / 27 / 2015
tel (+48 22) 55-34-221
fax (+48 22) 55-34-224
[email protected]
Warszawa, dnia 09.06.2015 r.
Szanowni Państwo,
Z prawdziwą przyjemnością i satysfakcją pragniemy zaprosić Państwa Szkołę, w szczególności
młodzież z klas o rozszerzonym nauczaniu języków obcych do udziału w spotkaniach
organizowanych przez Wydział Lingwistyki Stosowanej UW w ramach XIX Festiwalu Nauki.
Odbywać się one będą w dniach 21-22 września br. w budynku przy ul. Dobrej 55 w Warszawie
(na wprost nowej Biblioteki UW na Powiślu).
Program przewiduje spotkania w godz. 10.00-16.00 w czterech grupach tematycznych:
„Z życia tłumacza”, „Prosty język obcy”, „Tekst i okolice” i „Inter-kultura”. Obok wykładów
przewidujemy warsztaty praktyczne (m.in. z tłumaczenia kabinowego) oraz kluby młodzieżowe.
Wydział Lingwistyki Stosowanej UW od wielu lat kształci wysokiej klasy specjalistów
w zakresie nauczania języków obcych (angielskiego, niemieckiego, rosyjskiego, francuskiego,
hiszpańskiego, włoskiego, białoruskiego i ukraińskiego), tłumaczenia (należymy do prestiżowego konsorcjum szkół tłumaczy w UE), a także w zakresie językoznawstwa, literaturoznawstwa, kulturoznawstwa i komunikacji interkulturowej. Nasi absolwenci są wysoko cenieni
na rynku pracy, w Polsce i za granicą. W ramach spotkań festiwalowych pokażemy współczesne
spojrzenie na język, rolę kultury w kontaktach międzynarodowych i pracę tłumaczy (w tym
także niewidomych).
Szczegóły
znajdą
Państwo
wewnątrz
informatora
oraz
na
stronach:
www.festiwalnauki.pl; www.wls.uw.edu.pl. Uczestnicy indywidualni i grupy zorganizowane
proszone są o sprawdzenie dostępności poszczególnych spotkań i ew. wymagania rezerwacji na
wybrane wydarzenia FN na WLS UW. W tych sprawach prosimy o kontakt z wydziałowym
organizatorem, dr Łukaszem Karpińskim, poprzez adres: [email protected].
Do zobaczenia we wrześniu na XIX Festiwalu Nauki w Warszawie!
Z wyrazami szacunku
Prof. UW dr hab. Dorota Urbanek
2
PROGRAM
XIX FESTIWALU NAUKI
na Wydziale Lingwistyki Stosowanej
Uniwersytetu Warszawskiego
W programie przewidzianym na dni 21-22 września 2015 roku (poniedziałek-wtorek)
wyodrębniono następujące cykle:
I. Z życia tłumacza.
II. Prosty język obcy.
III. Tekst i okolice
IV. Inter-kultura.
W większości spotkania wchodzące w skład cyklu mimo otwartej formuły adresowane
są do młodzieży ponadgimnazjalnej i gimnazjalnej, w przypadku wybranych spotkań wymagany
jest odpowiedni poziom znajomości języka obcego, co odpowiednio zaznaczono w programie.
W związku z niesłabnącą popularnością warsztatów, podczas których można bez stresu poznać
pracę tłumacza, w tym kabinowego i samemu spróbować swoich sił przygotowaliśmy podwójne
zajęcia. Zachęcamy także do spotkania z aktywnym niewidomym tłumaczem – nie tylko klasy
integracyjne.
Łącznie w tegorocznej ofercie festiwalowej proponujemy 20 propozycji spotkań, wykorzystując przy tym formy warsztatu, wykładu, pokazu i dyskusji. Również podczas obecnej
edycji aktywni uczestnicy warsztatów będą nagradzani w festiwalowej loterii.
Wzorem poprzednich lat szczególnie serdecznie zapraszamy zorganizowane grupy z nauczycielami
ze szkół z Warszawy i okolic, mając nadzieję iż prezentowany program festiwalowy może stanowić integralne wsparcie procesu edukacyjnego i poszerzyć horyzonty poznawcze uczestników.
Jednocześnie chcemy podzielić się informacją, iż w związku z jubileuszem 200-lecia
Uniwersytetu Warszawskiego oraz 40-leciem naszego Wydziału Lingwistyki Stosowanej
chcemy już teraz zaprosić Państwa do uczestnictwa w organizowanych w marcu i kwietniu
panelach dyskusyjnych z międzynarodową obsadą. Szczegółowy kalendarz nie powinien
ulec zmiane, niemniej prosimy o śledzenie informacji na stronie wydziału oraz na
Facebooku pod hasłem „40-Lecie Wydziału Lingwistyki Stosowanej UW” gdzie sukcesywnie
zamieszczać będziemy kolejne informacje. Zaznaczamy przy tym, iż nie są to jedyne
jubileuszowe spotkania przewidziane na marzec i kwiecień 2016 roku:
- Panel dyskusyjny nt. lingwistyki stosowanej – czw., 03.03.2016, 16:00-20:00.
- Konferencja poświęcona postaci Jana I. N. Baudoina de Courtenay, wybitnego językoznawcy i socjologa, kandydata na prezydenta II RP w 1922 r, spotkaniu z udziałem Jego
rodziny towarzyszyć będzie konferencja i wystawa pamiątek – wt., 08.03.2016
- Panel dyskusyjny nt. wschodniej słowiańszczyzny – czw., 10.03.2016, godz. 16:00-20:00.
- Panel dyskusyjny nt. tłumaczeń literackich – czw., 17.03.2016, godz. 16:00-20:00
- Panel dyskusyjny nt. lingwistyki korpusowej – czw., 07.04. 2016, godz. 16:00-20:00
dr Łukasz Karpiński, wydziałowy koordynator
[email protected]
[email protected]
(pytania dot. spotkań z okazji obchodów 200-lecia UW i 40-lecia WLS)
3
Program szczegółowy XIX Festiwalu Nauki z oznaczeniem godzin i sal:
Symbol [R] oznacza potrzebę wcześniejszej rezerwacji miejsc dla osób i grup zorganizowanych
Uwaga! Program zawiera wrześniowe zmiany sal, terminów i odwołań zajęc.
Cykl 1. Z ŻYCIA TŁUMACZA
I.1. Chodź, opowiem ci bajeczkę… Warsztat prezentujący
predyspozycje tłumacza konsekutywnego
warsztaty, wymagana wcześniejsza rezerwacja, dr Józefina Piątkowska, dr Anna Szczęsny
Wprowadzenie do warsztatu tłumacza konsekutywnego, obejmujące tłumaczenie pokazowe oraz szereg
ćwiczeń i zabaw, które rozwijają umiejętność zapamiętywania dłuższych tekstów mówionych, oraz umiejętności retoryczne. Postaramy się przybliżyć słuchaczom szczególną sytuację tłumacza jako widocznego
pośrednika w tym rodzaju tłumaczenia, odpowiemy na pytania, podzielimy się własnymi doświadczeniami. Jeśli chodzi o przygotowanie uczestników - właściwie nie jest wymagana biegła znajomość
żadnego języka obcego – zaprezentujemy ćwiczenia wyłącznie na przykładzie języka polskiego.
I.2. Co innego słyszysz, co innego mówisz – czyli oswajanie
z kabiną. Warsztat prezentujący tłumaczenie symultaniczne
warsztaty, wymagana wcześniejsza rezerwacja, dr Józefina Piątkowska, dr Anna Szczęsny
Prezentacja pracy tłumacza kabinowego poprzez tłumaczenie pokazowe w wykonaniu instruktorek oraz
szereg ćwiczeń i zabaw rozwijających niezbędne umiejętności. Warsztat ma zaprezentować to, co się
4
dzieje w kabinie – i poniekąd również w głowie tłumacza podczas pracy. Uczestnicy będą mieli okazję
osobiście „oswoić się” z wyposażeniem technicznym kabiny. Jeśli chodzi o przygotowanie uczestników nie jest wymagana biegła znajomość żadnego języka obcego – zaprezentujemy ćwiczenia na przykładzie
języka polskiego, choć możemy się odwołać do rosyjskiego i angielskiego (tytułem ilustracji).
I.3. Osoby niewidome jako twórcy i odbiorcy przekładu
wykład, mgr Wojciech Figiel
Jak posługiwać się komputerem przy wyłączonym ekranie? Co to jest audiodeskrypcja? Jak dobrze
porozumieć się z osobą niewidomą? Jak osoby niewidome pracują w zawodzie tłumacza? Na te i inne
pytania odpowiemy podczas spotkania z niewidomym badaczem przekładu. O wszystkim opowie osoba
naukowo i prywatnie zainteresowana tą tematyką: niewidomy tłumacz i badacz przekładu. Będzie także
szansa na zadawanie pytań, bez obawy o ich niestosowność.
I.4. Wyzwania i (trudne) wybory tłumacza w konferencyjnym tłumaczeniu konsekutywnym
warsztaty/wykład/pokaz, dr Mieczysław Nasiadka
Spotkanie przybliży uczestnikom tajniki tłumaczenia konsekutywnego. Obejmie ono trzy części: wykład
dotyczący historii tłumaczenia ustnego, problemów pojawiających się w trakcie tłumaczenia oraz
rozwiązań stosowanych przez tłumaczy konsekutywnych; pokaz tłumaczenia konsekutywnego;
samodzielne wykonanie konsekutywnego tłumaczenia przez uczestników. Choć zależy to od liczby
uczestników, możliwe że takie tłumaczenie wykonają wszyscy uczestnicy spotkania.
Cykl 2. PROSTY JĘZYK OBCY
II.1. Angielski po dwóch stronach oceanu.
warsztaty, dr Monika Konert-Panek
Podczas warsztatów analizować będziemy różnice między brytyjską a amerykańską wymową. Ćwiczenia dotyczyć będą zarówno odmienności w zakresie pojedynczych dźwięków, jak i wybranych aspektów
prozodycznych. Uczestnicy będą także mieli okazję do samodzielnego odkrycia reguł fonologicznych na
podstawie podanych przykładów.
II.2. Let's visit London!!!
warsztaty/wykład/dyskusja, dr Anna Kizińska, dr Renata Botwina
Warsztaty dotyczą praktycznej nauki języka angielskiego z elementami kultury i tradycji Wielkiej Brytanii. Słuchacze zostaną wirtualnie oprowadzeni po najsłynniejszych zakątkach stolicy Wielkiej Brytanii,
zwiedzając między innymi takie miejsca jak London Eye, Tower of London, Hyde Park, Buckingham
Palace czy Oxford Street. Po utrwaleniu potrzebnego słownictwa, dysponując konkretną sumą pieniędzy
słuchacze szczegółowo zaplanują swój wyjazd i wskażą miejsca, które zamierzają zwiedzić uzasadniając
swoje wybory. Po prezentacji wycieczek zaplanowanych przez słuchaczy nastąpi dyskusja grupowa,
która zakończy się wskazaniem najciekawszego pomysłu.
Cykl 3. TEKST I OKOLICE
III.1. Teksty i podteksty w komunikacji sterowanej
wykład ogólnodostępny, dr Ł. Karpiński, dr A. Budzyńska-Daca, dr U. Kuleta
Motywem przewodnim będzie rozszerzone porównanie kilku wystąpień, m.in. W. Szymborskiej podczas
wręczenia Nagrody Nobla i L. Wałęsy w Kongresie USA. Pierwsza część poświęcona będzie retoryce
jako narzędziu tworzenia i analizowania wystąpień publicznych. Druga - przygotowaniu i sposobie
wygłaszania mowy, natomiast trzecia część wykładu zawierać będzie omówienie analizy tekstów
wykonywanej przez program, czyli służyć będzie pokazaniu, co komputer może „zobaczyć” w tekście.
5
III.2. Głuchy telefon? Co słyszymy, co pamiętamy i co tak
naprawdę mówimy?
warsztaty z elementami wykładu, dr Łukasz Karpiński, dr Agnieszka Maj
Czy jeśli oglądamy wspólnie film, każdy z nas zapamięta go tak samo? Jak ułatwić sobie
zapamiętywanie ważnych informacji? Jak mówić, aby nas słuchano? Na te i wiele innych pytań
postaramy się udzielić odpowiedzi podczas warsztatów poświęconych błędom w komunikowaniu.
Zajęcia będą składały się z części teoretycznej, w której przytoczone zostaną przykłady najciekawszych
eksperymentów badających przebieg procesów zapamiętywania i przypominania, a także z części
warsztatowej, w której przećwiczymy komunikowanie się w praktyce.
III.3. Polityka czy estetyka? Kilka uwag o najnowszej
literaturze rosyjskiej
wykład i dyskusja, mgr Katarzyna Roman-Rawska
W jednym ze swoich esejów z lat 80. Josif Brodski pisał: „(…) istnieje podejrzenie, że Rosja może opuścić
XX stulecie, nie pozostawiając za sobą wielkiej prozy”. W pierwszej części wykładu i dyskusji
zastanowimy się czy to podejrzenie się sprawdziło, czy też rosyjska literatura XX wieku wciąż zasługuje
na miano „wielkiej”, a jeśli tak, to dlaczego. W drugiej części skupimy się na najnowszej literaturze
rosyjskiej, a więc tej pisanej i wydawanej od 2000 roku aż do dziś. Postaramy się odnaleźć dominujące w
niej tendencje, opowiemy o tematach poruszanych przez najmłodsze pokolenie pisarzy. W ostatniej części
skupimy się m.in. na nowym nurcie literackim.
III.4. Czy umiesz napisać streszczenie tekstu pisemnego?
warsztaty, dr Bożena Zagórska
Warsztaty składają się z trzech 45-minutowych jednostek metodycznych poświęconych redagowaniu
skondensowanych form tekstu pisemnego, głównie redagowaniu abstraktów, streszczeń oryginalnych
tekstów z dziedziny języków specjalistycznych. Konieczność pracy nad kształtowaniem i doskonaleniem
sprawności redagowania tego typu tekstów wynika z dezorientacji przy wykonaniu postawionego
zadania, trudności przy wyborze adekwatnych środków językowych, braku stosownej wiedzy
lingwistycznej i znajomości podstawowych strategii formułowania własnych jednostek tekstowych, co w
efekcie prowadzi do stosowania technik plagiatu.
Cykl 4. INTER-KULTURA
IV.4. Od ballady do opery Benjamina Brittena – ścieżki
inspiracji
wykład, dr hab. Krzysztof Fordoński
Wykład poświęcony jest operze na głosy chłopięce Benjamina Brittena „The Golden Vanity” jako
przykładowi utworu kultury wysokiej inspirowanego folklorem. Punktem wyjścia będzie omówienie
ballady jako gatunku i jej miejsca w dziejach kultury angielskiej, bogato ilustrowanej różnorodnymi
wersjami i wykonaniami ballady „The Golden Vanity”, która była źródłem inspiracji dla kompozytora.
Przedstawiona zostanie analiza źródeł historycznych opery, jej kompozytor i autor libretta, a także
możliwe interpretacje utworu i jego miejsce w twórczości Brittena. W szerszym kontekście wykład
poświęcony będzie związkom kultury popularnej i wysokiej w dziejach kultury brytyjskiej.
IV.5. Europa wieku świateł
wykład, prof. UW, dr hab. Magdalena Dąbrowska
Cykl wykładów (z prezentacjami multimedialnymi) ma na celu przybliżenie słuchaczom epoki
oświecenia (ramy czasowe, podstawy filozoficzne, kontekst społeczno-polityczny, osiągnięcia w zakresie
kultury ze szczególnym uwzględnieniem literatury oraz sztuk pięknych) w krajach Europy Zachodniej
(cz. I) i w Rosji (cz. II). Kryterium doboru materiału egzemplifikacyjnego (traktaty filozoficzne,
literatura piękna, ikonografia) stanowi obecność w nim obrazu „światła” (opozycji „światło – mrok”),
uznanego za fundament myślowy epoki.
6
IV.6. Polsko-rosyjskie stereotypy na przestrzeni wieków
wykład, dr Piotr Głuszkowski
Cykl dwóch wykładów (z prezentacjami multimedialnymi) ma na celu przybliżenie słuchaczom
najważniejszych polsko-rosyjskich stereotypów (przyczyny i mechanizmy ich powstawania, ich siła i
wydźwięk, próba ich przezwyciężenia). Wykład będzie się opierał na materiałach z lat 1795-1918 (cz. I)
i 1918-2015 (cz. II). Dwa spotkania po 45 minut.
IV.7. Kto w Rosji kręci filmy? Historia w najnowszej
kinematografii rosyjskiej
warsztaty/wykład/pokaz, mgr Katarzyna Roman-Rawska, mgr Tomasz Rawski
Twórcy filmowi często odżegnują się od jakiegokolwiek zaangażowania politycznego, utrzymując, że
filmowiec-artysta zajmuje się wyłącznie sztuką, która rządzi się własnymi prawami. Spotkanie ma na
celu ukazanie, często nieoczywistych, związków między filmem a polityką oraz zwrócenie uwagi na to,
w jaki sposób twórcy filmowi przyczyniają się do powielania określonych wizji przeszłości danego
narodu lub kraju. W trakcie zajęć postaramy się odpowiedzieć na pytanie, w jaki sposób oficjalna
rosyjska polityka pamięci wpływa na kształt niektórych obrazów filmowych. Przyjrzymy się filmom
nakręconym po 2000 roku. Omówimy przykłady filmów historycznych, problematyzujących zamierzchłą
przeszłość w sposób na wpół baśniowy (m.in. Kniaź Włodzimierz, Taras Bulba, 1612) oraz tych
skupiających się na historii XX wieku (m.in. Twierdza brzeska, Mecz, Kandahar).