ET – 2 „OBWODY PRĄDU STAŁEGO”
Transkrypt
ET – 2 „OBWODY PRĄDU STAŁEGO”
ET – 2 „OBWODY PRĄDU STAŁEGO” I. Część teoretyczna. 1. Prawa Kirchhoffa. I prawo – prawo węzłów, II – prawo obwodów. Rozwiązywanie obwodów. 2. Układ poprawnego pomiaru napięcia. Układ poprawnego pomiaru prądu. Kiedy trzeba uwzględniać opór wewnętrzny mierników? R R A V A V Wykazać, że jeżeli pierwszym obwodzie zastosujemy woltomierz cyfrowy o dużym oporze wewnętrznym (rzędu 10 MΩ), to możemy zaniedbać poprawkę i traktować ten obwód jako poprawnie mierzący i prąd i napięcie. 3. Charakterystyka prądowo – napięciowa opornika. I [mA] • • • • • • • U [V] 1 1 ⋅U R U=RI I= y = bx + a b = tgα = b= 1 R R= 1 R 1 b ∆R = R ∆b b 4. Źródła siły elektromotorycznej: ogniwa, baterie, zasilacze, zasilacze stabilizowane. Definicja siły elektromotorycznej E. Definicja oporu wewnętrznego ogniwa. r E A RA R R V RV Schemat układu pomiarowego Schemat zastępczy Z prawa Ohma dla obwodu zamkniętego E = I (R+r) lub z II prawa Kirchhoffa E = I⋅R + I⋅r gdzie iloczyn IR = U i po przekształceniu U = E – r⋅I Jest to krzywa typu y = a + bx , gdzie współczynnik kierunkowy prostej jest równy oporowi wewnętrznemu r, a wyraz wolny jest równy sile elektromotorycznej E. II. Część doświadczalna. 1. Charakterystyka prądowo – napięciowa opornika. a) Zaprojektować i zbudować obwód 2 E Aa R Vc b) Wykonać ok. 10 pomiarów natężenia prądu I oraz napięcia U (zmieniając wartość napięcia zasilającego). c) Sporządzić wykres I = f (U). d) Obliczyć wartość oporu R metodą graficzną lub analityczną (np. stosując metodę najmniejszych kwadratów albo procedurę REGLINP z Excela). 2. Wyznaczenie siły elektromotorycznej E i oporu wewnętrznego r. (Do tej części ćwiczenia można wykorzystać instrukcję do ćwiczenia E-36A). a) Zbudować obwód wykorzystując jako źródło siły elektromotorycznej zasilacz stabilizowany wraz z szeregowo dołączonym opornikiem dekadowym, który będzie symulował opór wewnętrzny źródła. Taki trick techniczny pozwoli nam wyeliminować niedogodność podczas stosowania ogniw galwanicznych. Vc E = 12V 1000 Ω r R Aa b) Wykonać pomiary nieliniowo zmieniając wartości oporu R aby punkty na wykresie rozłożyły się mniej więcej równomiernie. Mogą to być następujące wartości w Ω: 50, 100, 150, 200, 300, 400, 600, 800, 1000, 1500, 2000, 3000, 5000,7000,10000. (W zespole każdy student wykonuje pomiary dla innych wartości E i R). c) Sporządzić wykres zależności U = f (I), dla kilku punktów zaznaczyć niepewności pomiarowe. d) Obliczyć parametry prostej b = r, a = E oraz ∆r, ∆E. e) Sformułować wnioski. 3