Przyimki w języku niemieckim Arkadiusz Kleszczyński

Przyimki w języku niemieckim
Arkadiusz Kleszczyński
Poniższy artykuł kierowany jest do grona nauczycieli, którzy usiłują swoim wychowankom
przekazać wiedzę teoretyczną z zakresu przyimków w języku niemieckim. Przykłady, które
zawarte są w artykule, nawiązują między innymi do podręcznika „der, die, das”; do klasy VI.
Zajmuję się lingwistyką teoretyczną i stosowaną, dlatego też częściowo zostałem zmuszony do
opracowania poniższych schematów. Po dokładnej analizie tego wątku, wywnioskowałem, iż jedynym
wyjściem dla uczniów szkół podstawowych, jest uczenie się przyimków (określających miejsce) wraz z
przykładowymi zdaniami na pamięć. Wynika to z tego, że uczniom nie zostaje jasno wytłumaczone,
jakie różnice oraz podobieństwa zawarte są w obu bratnich językach.
Powyższa tabela jest bardzo prosta do przyswojenia. W pierwszej kolejności należy wyjaśnić, jaki
związek z określeniem miejsca mają rodzajniki „der” i das” (często są one przez uczniów
bagatelizowane).
Gdy przedstawiłem uczniom powyższy schemat, został on w ciągu 5 minut zrozumiany i przyswojony,
jednak samo przedstawienie tabeli nie wystarcza. Do rodzajnika „der” i „das” przytoczyłem poniższe
przykłady:
Uczniowie podczas uczenia się owych przykładów, muszą sobie wyobrazić, że:
„der Wald”, „der Park”, „der Zoo”, „der Zirkus” jak i „das Haus”, są wyższe od nas i tworzą tak jakby
dach nad nami—nawiązując do przykładu jestem w: … ich bin „im Wald”, „im Zoo”, „im Zirkus”, „im
Park”, etc.
Wyjątkiem w języku niemieckim jest „das Haus”, możemy powiedzieć, że jesteśmy „im Haus”, ale dla
naszego zachodniego sąsiada znaczyło by to, że jest się w domu - czyli w budynku mieszkalnym, a
nie w domu.
Dla Niemców pojęcie DOM, jest czymś innym niż dla nas Polaków, ponieważ nasi sąsiedzi traktują
swój dom, jako miejsce, w którym się urodzili, spędzili dzieciństwo, etc. Dlatego uczniowie powinni
wiedzieć, że „zu Hause i nach Haus(e)” (w domu rodzinnym) nie jest jednoznaczne z „im Haus i ins
Haus” (w budynku).
Drugim problemem w obu rodzajnikach jest „am Meer i ans Meer”, „am See i an den See” jaki i „ auf
dem Sportplatz, auf den Sportplatz”; „auf dem Land i aufs Land” podobnie jak w pierwszym
przykładzie, przytoczyłem uczniom schemat:
Uczniowie podczas zapoznawania się z w/w przykładami, muszą sobie wyobrazić, że w tym
przypadku „am Meer i ans Meer”, „am See i an den See”,
jaki i „ auf dem Sortplatz, auf den Sportplatz”; „auf dem Land i aufs Land” są tak jakby na otwartej
przestrzeni, dlatego:
Ja jadę nad… - „Ich fahre: an den See, ans Meer, auf den Sportplatz, aufs Land”.
Natomiast rodzajnik „die” zachowuje się odmiennie.
Pojawia się tu problem z poprawnym określeniem pobytu nad morzem (die See/ an der See), który
często mylony jest z pobytem nad jeziorem (der See/ am See), ale gdy nauczyciel jasno przedstawi
funkcje rodzajników oraz powyższą tabelę i schematy, uczniowie będą w stanie rozróżnić obydwa
przykłady.
W schematach tych pojawiają się wyjątki, które na poziomie klasy szóstej nie są omawiane.
W przypadku pytań dotyczących artykułu oraz innych wątpliwości, które występują w różnych
dziedzinach języka niemieckiego - proszę o kontakt.
Autor: Arkadiusz Kleszczyński
www.lingua-interpretis.pl