Raport z ewaluacji (plik w formacie PDF) - BIP
Transkrypt
Raport z ewaluacji (plik w formacie PDF) - BIP
Nadzór pedagogiczny System Ewaluacji Oświaty RAPORT Z EWALUACJI PROBLEMOWEJ: Procesy Gimnazjum Integracyjne Stargard Szczeciński Zachodniopomorski Kurator Oświaty Kuratorium Oświaty w Szczecinie Przebieg ewaluacji: Prezentowany raport jest rezultatem ewaluacji zewnętrznej przeprowadzonej w szkole (lub placówce) przez wizytatorów do spraw ewaluacji. Raport z ewaluacji problemowej dotyczy jednego z przedstawionych poniżej obszarów. Ewaluacja polega na zbieraniu i analizowaniu informacji: - o efektach działalności dydaktycznej, wychowawczej i opiekuńczej oraz innej działalności statutowej szkoły lub placówki (na podstawie danych informujących o wynikach pracy szkoły (lub placówki) odzwierciedlonych w umiejętnościach, zachowaniach, postawach, działaniach uczniów i w osiąganych przez nich rezultatach na różnego rodzaju testach, egzaminach), - o procesach zachodzących w szkole lub placówce (na podstawie danych, które informują o procesach i działaniach zachodzących i podejmowanych w szkole (lub placówce), a decydujących o sposobie funkcjonowania, charakterze szkoły (lub placówki) i przede wszystkim prowadzących do pożądanych efektów), - o funkcjonowaniu szkoły lub placówki w środowisku lokalnym, w szczególności w zakresie współpracy z rodzicami uczniów (na podstawie danych informujących o sposobie współpracy ze środowiskiem i funkcjonowaniu w środowisku oraz wykorzystaniu tych zasobów w procesie nauczania i uczenia się), - o zarządzaniu szkołą lub placówką (na podstawie danych informujących o sposobach zarządzania decydujących o jakości działań podejmowanych w szkole lub placówce). Ewaluacja ma na celu zebranie informacji i ustalenie poziomu spełniania przez szkołę lub placówkę wymagań zawartych w załączniku do Rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 7 października 2009 r. w sprawie nadzoru pedagogicznego. Szkoła lub placówka może spełniać te wymagania na pięciu poziomach: Poziom E - oznaczający niski stopień wypełniania wymagania przez szkołę lub placówkę. Poziom D - oznaczający podstawowy stopień wypełniania wymagania przez szkołę lub placówkę. Poziom C - oznaczający średni stopień wypełniania wymagania przez szkołę lub placówkę. Poziom B - oznaczający wysoki stopień wypełniania wymagania przez szkołę lub placówkę. Poziom A - oznaczający bardzo wysoki stopień wypełniania wymagania przez szkołę lub placówkę. Raport z ewaluacji: Gimnazjum Integracyjne 2 / 22 Opis metodologii: Badanie zostało zrealizowane w dniach 04-04-2011 - 30-04-2011 przez zespół wizytatorów ds. ewaluacji, w skład którego weszli Teresa Konieczna – Wysocka, Monika Piątkowska. W trakcie ewaluacji w placówce zbierano informacje pochodzące z wielu źródeł - dyrektora, uczących w szkole nauczycieli, innych pracowników, uczniów, rodziców, partnerów szkoły i przedstawicieli samorządu lokalnego. Do gromadzenia danych wykorzystano metody ilościowe (ankiety w wersji elektronicznej i papierowej), jakościowe (wywiady indywidualne, grupowe, obserwację i analizę źródeł zastanych). Zestawienie metod, technik doboru próby i liczby osób, które wzięły udział w badaniach znajduje się w tabeli poniżej. Wywiady grupowe zostały przeprowadzone po realizacji i analizie ankiet, pełniąc wobec nich funkcję wyjaśniającą. Kategoria Metoda/technika badanych/źródła danych Dyrektor szkoły Indywidualny wywiad pogłębiony Nauczyciele Ankieta elektroniczna (CAWI) "Szkoła, w której pracuję" Wywiad grupowy zogniskowany (FGI) Pracownicy niepedagogiczni Uczniowie Rodzice Partnerzy szkoły, przedstawiciele samorządu lokalnego Obserwacja lekcji Obserwacja szkoły Analiza dokumentów Sposób doboru próby Wielkość próby nd nd Badanie na próbie pełnej Nauczyciele zróżnicowani pod względem stażu, nauczanego przedmiotu i pracy w zespołach zadaniowych oraz pedagog szkolny Wywiad grupowy Pracownicy inni niż zogniskowany (FGI) nauczyciele Ankieta elektroniczna Badanie na próbie pełnej (CAWI) "Moja szkoła" uczniów klas rok niższych od najstarszych Ankieta elektroniczna Badanie na próbie pełnej (CAWI) "Mój dzień" uczniów najstarszych klas Wywiad grupowy Przedstawiciele trzech zogniskowany (FGI) ostatnich roczników, dobrani losowo Wywiad grupowy Przedstawiciele rady zogniskowany (FGI) rodziców i rad klasowych, reprezentujący różne roczniki Ankieta audytoryjna (PAPI) Badanie na próbie pełnej rodziców uczniów klas rok niższych od najstarszych Wywiad grupowy Przedstawiciele samorządu zogniskowany (FGI) lokalnego i instytucji wskazanych przez dyrektora jako partnerzy Klasy trzecie i czwarte (szkoły podstawowe), klasy pierwsze (gimnazja i szkoły ponadgimnazjalne) Na zewnątrz, przed i po lekcjach, podczas przerw, podczas zajęć pozalekcyjnych Raport z ewaluacji: Gimnazjum Integracyjne 21 12 12 33 35 12 1 29 13 nd nd 3 / 22 Informacja o szkole Nazwa placówki Gimnazjum Integracyjne Patron Typ placówki Gimnazjum Miejscowość Stargard Szczeciński Ulica os. Zachód Numer A/5 Kod pocztowy 73-110 Urząd pocztowy Stargard Szczeciński Telefon 0915734145 Fax 0915734145 Www Regon 32002941500000 Publiczność Publiczna Kategoria uczniów Dzieci lub młodzież Charakter Brak specyfiki Uczniowie, wychow., słuchacze 89 Oddziały 4 Nauczyciele pełnozatrudnieni 0 Nauczyciele niepełnozat. (stos.pracy) 0 Nauczyciele niepełnozat._(w etatach) 0 Średnia liczba uczących się w oddziale 22.25 Liczba uczniów przypadających na jednego pełnozatrudnionego nauczyciela Województwo ZACHODNIOPOMORSKIE (32) Powiat Powiat stargardzki (14) Gmina Stargard Szczeciński (01) Typ gminy Liczba mieszkańców Wysokość wydatków na oświatę Stopa bezrobocia Raport z ewaluacji: Gimnazjum Integracyjne 4 / 22 Wyniki ewaluacji: Obszar: Procesy Wymaganie: Szkoła lub placówka ma koncepcję pracy Komentarz: Szkoła działa zgodnie z przyjętą przez radę pedagogiczną koncepcją pracy. Koncepcja pracy szkoły jest analizowana i modyfikowana w razie potrzeb. Szkoła działa zgodnie z przyjętą przez radę pedagogiczną koncepcją pracy szkoły, która jest znana wszystkim pracownikom, a prawie wszyscy (20 z 21) ankietowani nauczyciele czują się jej współautorami. Zdaniem dyrektora i nauczycieli najważniejsze założenia koncepcji, według której działa szkoła to: 1. Kształcenie i wychowanie w duchu integracji; rozwój ucznia na miarę jego sił i możliwości oparty na demokratycznych zasadach współżycia społecznego w myśl idei:" W wychowaniu współpraca współdziałanie i współdecydowanie" i zgodnie z mottem szkoły: "Szkoła bez lęku, strachu, agresji zapewniająca sukces każdemu na miarę jego sił i możliwości, oparta na demokratycznych zasadach współżycia społecznego”; 2. Podjęcie działań mających na celu wprowadzenie ucznia w świat wiedzy naukowej, wdrażania do samodzielności, pomoc w podejmowaniu decyzji dotyczącej kierunku dalszej edukacji, przygotowujących do dalszego udziału w życiu społecznym; 3. Personalistyczna koncepcja człowieka jako istoty zdolnej do rozwoju obejmującego wszystkie jej osobowe atrybuty, takie, jak: niepowtarzalność, samoświadomość, autonomiczność, integralność, zakorzenienie w czasie i przestrzeni, przekraczanie własnych barier, zdolność do symbolicznego ujmowania rzeczywistości, zdolność do autokreacji, poznanie osobowości młodego człowieka; uwzględnienie psychologii rozwojowej, koncepcja etapów, i dominant rozwojowych oraz kumulacji doświadczeń na przestrzeni wielu etapów wychowawczych. Rozwijanie umiejętności społecznych ucznia przez zdobywanie prawidłowych doświadczeń we współżyciu i współdziałaniu w grupie rówieśniczej, co realizuje się w oparciu o podstawy programowe dla III etapu edukacyjnego, gdzie obok przedmiotów i bloków przedmiotowych realizuje się treści edukacyjne: filozoficzną, czytelniczą, medialną, prozdrowotną, ekologiczną, regionalną, obrony cywilnej, edukacji europejskiej oraz kultury polskiej na tle cywilizacji śródziemnomorskiej; 4. Demokratyczne zasady współpracy i współżycia, co obejmuje wszystkie podmioty szkoły i elementy środowiska lokalnego; wychowanie i edukacja młodego człowieka potrafiącego dokonywać samodzielnych wyborów dotyczących własnego rozwoju i dalszej edukacji w atmosferze życzliwości, otwartości, tolerancji; 5. Promocja zdrowia; szacunek do drugiego człowieka, umiejętność bycia z drugim człowiekiem, postrzeganie człowieka jako całości (jego zdrowe psychiczne, społeczne i fizyczne). Motywem przewodnim szkoły jest promocja zdrowia, szkoła uzyskała (w roku 1994) Certyfikat Europejskiej Sieci Szkół Promujących Zdrowie. Dyrektor i nauczyciel (szkolny koordynator) jest członkiem Wojewódzkiego Zespołu Zachodniopomorskiej Sieci Szkół Promujących Zdrowie. Ponadto szkoła uzyskała Certyfikat Zachodniopomorskiej Szkoły Jakości (w 2005) oraz tytuł "Lidera Integracji" (w 2002 roku) za szczególne osiągnięcia wychowawcze i dydaktyczne w dziedzinie kształcenia uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi. Zdaniem przedstawicieli pracowników niepedagogicznych szkoły uczestniczących w wywiadzie grupowym promocja zdrowia wpisana jest w tradycję szkoły (np. zorganizowano kurs I pomocy dla nauczycieli i pracowników niepedagogicznych); organizowane są imprezy i akcje (np.: Trzymaj Formę, Tydzień Walki z Rakiem, Dzień Sportu, etc.). Szkoła jest otwarta dla wszystkich, przyjazna i bezpieczna. Dzięki promocji zdrowia świadomość uczniów jest inna, nie występują problemy z alkoholizmem czy narkomanią. Szkoła prowadzi działania realizujące koncepcję pracy szkoły. W opinii dyrektora i przedstawicieli nauczycieli uczestniczących w wywiadzie najważniejsze działania, które realizują koncepcję pracy szkoły to: propagowanie idei i wartości związanych z kształceniem i wychowaniem integracyjnym - budowanie poczucia szacunku, akceptacji dla inności i rozumienia specyficznych potrzeb osób niepełnosprawnych. Na początku roku szkolnego szkoła organizuje "Dzień Adaptacji". Cała społeczność szkolna pracuje nad ideą integracji w miłej atmosferze, głównie w formie zabawowej i warsztatowej. W szkole prowadzone są we wszystkich klasach lekcje wychowawcze na temat integracji (wykorzystujące gotowe scenariusze) oraz prelekcje na temat bezpieczeństwa, konsekwencji prawnych i zdrowotnych prowadzone przez przedstawicieli straży miejskiej, policji i pielęgniarkę szkolną. Ponadto Raport z ewaluacji: Gimnazjum Integracyjne 5 / 22 uczniowie prowadzą zajęcia integracyjne dla innych uczniów i dla rodziców. Realizacja koncepcji to też: ślubowanie klas I (klasy II szykują uroczystość dla młodszych kolegów i wszyscy razem się integrują). W grudniu przez tydzień odbywają się "Szkolne Dni Integracji" (zajęcia na temat integracji i szacunku do drugiego człowieka oraz "Sceniczne spotkania integracyjne" z udziałem szkół integracyjnych i szkół specjalnych ze Szczecina i okolic. Spotkania te odbywają się w Klubie Garnizonowym. Podczas uroczystości m.in. wręczany jest medal „Przyjaciel Integracji” tym, którzy mają szczególne zasługi na polu integracji. Na koniec roku szkolnego odbywa się Bal Gimnazjalisty, który jest zwieńczeniem idei integracji. Ponadto propagowaniem idei integracji i realizacją koncepcji pracy szkoły jest: działalność Samorządu Uczniowskiego, tematyka strony internetowej i gazetki szkolnej, szkolne i pozaszkolne uroczystości, apele, zawody sportowe, konkursy i każde inne działanie pokazujące aktywność osób niepełnosprawnych w szkole czy w środowisku lokalnym (np.: prezentacja multimedialna na temat szkoły obrazująca jej charakter na Miejskich Targach Edukacyjnych), sukcesy uczniów niepełnosprawnych w konkursach przedmiotowych, udział w projektach (np. "Trening zastępowania agresji", w skład którego wchodzą 3 komponenty: trening umiejętności społecznych, trening kontroli złości, trening wnioskowania moralnego; "Skarby i legendy średniowiecznego Stargardu", gdzie jednym z elementów projektu jest kuchnia i medycyna średniowieczna; "Wszystkiego się można nauczyć"; "Trudności w nauce" dla dzieci z dysleksją i dostosowaniem wymagań). Gimnazjum jest jedyną szkołą w województwie zachodniopomorskim, która zdobyła „Europejski Certyfikat Szkół Promujących Zdrowie” i jest przykładem dla innych szkół znajdujących się w „Sieci Szkół Promujących Zdrowie”. Dyrektor i nauczyciele propagują ideę działań integracyjnych szkoły w środowisku poprzez organizację wizyt studyjnych dla studentów studiów podyplomowych, prowadzą też wykłady na temat kształcenia integracyjnego na terenie Uniwersytetu Szczecińskiego i Wyższej Szkoły Humanistycznej oraz na licznych konferencjach na terenie miasta. Ponadto prowadzą szkolenia dla placówek Zachodniopomorskiej Sieci Szkół Promujących Zdrowie z zakresu promocji zdrowia. Szkoła realizuje szereg akcji i programów prozdrowotnych (np.: „Światowy dzień bez papierosa", "Dzień Solidarności z chorymi na AIDS", "Pierwsza pomoc przedlekarska", "AH1N1- świńska grypa- zapobieganie zakażeniom", Powiatowy Tydzień Walki z Rakiem - "Palenie tytoniu a fizjologia człowieka", "Znajdź właściwe rozwiązanie" - edukacja antynikotynowa, "Światowy Dzień Serca", "Prawdy i mity o dopalaczach"), "Program profilaktyki zapobiegania agresji i przemocy przez ruch” (program dla dzieci ze specjalnymi potrzebami, aby ich odciągnąć od alkoholu, narkotyków). Koncepcja pracy szkoły jest analizowana i modyfikowana w razie potrzeb, jest znana i akceptowana przez uczniów i rodziców. Zdaniem dyrektora i wszystkich ankietowanych nauczycieli koncepcja pracy szkoły jest analizowana, realizowana i adekwatna do potrzeb całej społeczności szkolnej. W analizie i modyfikacji koncepcji pracy szkoły uczestniczą wszystkie podmioty szkoły. Szkoła dostosowuje się do zmieniającego się świata, dlatego uczy szacunku do demokratycznych zasad współdziałania społecznego, również do osób chorych i niepełnosprawnych. Kształtuje u młodych ludzi krytyczny i refleksyjny stosunek w wykorzystaniu swoich możliwości, jakie stwarza im dom, szkoła i środowisko lokalne. Szkoła dokłada wszelkich starań, by wzbogacić ucznia (absolwenta) o cechy, które pozwolą mu funkcjonować w nowoczesnym społeczeństwie. Zdaniem nauczycieli uczestniczących w wywiadzie co roku przeprowadzane jest badanie realizacji programu rozwoju szkoły i wytyczane są kierunki pracy na następny rok. Szkoła nastawiona jest na realizację różnych form pomocy skierowanych do uczniów (np. indywidualna praca z psychologiem). Zbadano klimat społeczny szkoły jako podstawę zmodyfikowania aktualnego programu wychowawczego szkoły. Badania ankietowe przeprowadzono wśród rodziców, uczniów, nauczycieli i pracowników szkoły. Wszyscy respondenci wysoko ocenili: możliwość uczestnictwa w życiu klasy i szkoły; wsparcie uczniów przez nauczycieli; podejście uczniów do nauki; motywowanie uczniów do osiągania sukcesów; relacje między nauczycielami. Modyfikacje koncepcji pracy szkoły są wynikiem tych analiz. Zdaniem dyrektora sama koncepcja nie uległa zmianie, a tylko została rozszerzona. Zmiany koncepcji pracy szkoły ujęte są w Programie Wychowawczym i dotyczą cech osobowych ucznia. Uczeń ma być: obowiązkowy i systematyczny w realizacji obowiązków i zadań wynikających z bycia uczniem; członkiem rodziny, społeczności lokalnej i narodu oraz obywatelem społeczności europejskiej; opiekuńczy w stosunku do kolegów młodszych i osób niepełnosprawnych; potrafi samodzielnie zdobywać, selekcjonować i porządkować zdobyte informacje, oceniać ich przydatność; potrafi rozwijać własne zainteresowania również poza szkołą; zna zagrożenia związane z życiem w swoim środowisku i potrafi im przeciwdziałać. Ponadto szkoła uczy szacunku dla demokratycznych zasad współżycia społecznego będących podstawą poszanowania prawa, przygotowania do życia w rodzinie, w społeczności lokalnej, państwie prawa (w duchu dziedzictwa kulturalnego i postaw patriotycznych) oraz w społeczeństwie europejskim. Rozszerzony został model absolwenta o cechy, które ułatwią mu życie w nowoczesnym świecie. W opinii nauczycieli uczestniczących w wywiadzie, wprowadzono zmiany w szkolnym systemie oceniania, a na podstawie wniosków z badania klimatu szkoły wprowadzono zajęcia socjoterapeutyczne, trening zastępowania agresji, zwiększono też ilość spotkań z rodzicami prowadzonych metodą warsztatową. Raport z ewaluacji: Gimnazjum Integracyjne 6 / 22 Istniejąca w szkole koncepcja pracy szkoły jest znana uczniom i akceptowana przez nich. W opinii dyrektora uczniowie są zapoznawani z koncepcją pracy szkoły: podczas spotkania adaptacyjnego "Dzień Adaptacji" organizowanego w formie warsztatowej dla klas I; podczas lekcji wychowawczych (uczniowie poznają dokumentację szkoły, piszą własne plany i oczekiwania - każda klasa buduje własny "Kodeks zachowania"), proponują tematykę lekcji, wycieczki, imprezy; w czasie ślubowania klas I i „Szkolnych Dni Integracji"; poprzez stronę internetową i indywidualne kontakty z dyrektorem, psychologiem i pedagogiem; także podczas spotkań i pracy w Samorządzie Uczniowskim; poprzez reprezentowanie szkoły na zewnątrz, w czasie konkursów, festynów i targów (prezentacja multimedialna na Miejskich Targach Edukacyjnych). Szkoła wydaje też własny folder reklamowy zachęcający uczniów do nauki w tej szkole, zapoznający z jej charakterem. Zdaniem przedstawicieli uczniów uczestniczących w wywiadzie w szkole kładzie się szczególny nacisk na naukę i zachowanie. Szkoła sprzyja integracji, jest przyjazna, nie ma w niej przemocy i lęku. Dla uczniów zdolnych organizuje się koła przedmiotowe prawie z każdego przedmiotu, klasy trzecie mają kilka próbnych testów egzaminacyjnych. Absolwenci gimnazjum mają szansę na dostanie się do dobrych liceów. Nauczyciele są otwarci i życzliwi. Szkołę wyróżniają mało liczne klasy i obecność dwóch pedagogów na lekcji. Uczniom podobają się imprezy organizowane wspólnie, np. "Dzień Integracji", apele, dyskoteki; duża ilość kół i zajęć pozalekcyjnych (np. zajęcia sportowe z siatkówki i piłki nożnej); zwracają też uwagę na to, że do szkoły nie są przyjmowane przypadkowe osoby oraz na możliwość porozumienia się z nauczycielami; na dużą swobodę w działaniach Samorządu Uczniowskiego; na różnorodność metod pracy na lekcjach (np. metoda projektu). Uczniom nie podoba się duża ilość lekcji i ciężkie plecaki, a czasami brak równości między uczniami. Istniejąca w szkole koncepcja pracy szkoły jest znana rodzicom i akceptowana przez nich. Zdaniem dyrektora rodzice są zapoznawani z koncepcją pracy szkoły we wrześniu na pierwszym spotkaniu z dyrektorem i z wychowawcami. Wizja szkoły jest prezentowana w stołówce, w holu szkoły, na stronie internetowej i w szkolnej gazetce, także podczas szkolnych imprez, uroczystości i wycieczek, poprzez działalność i spotkania w Radzie Rodziców, w Kole Rodziców i Nauczycieli na rzecz Integracji "Szansa" oraz podczas warsztatów dla rodziców, które są prowadzone przez uczniów i poprzez aktywne uczestnictwo w życiu klasy integracyjnej, w tworzeniu klasowych planów wychowawczych oraz w licznych rozmowach z dyrektorem, pedagogiem i psychologiem. W opinii przedstawicieli rodziców uczestniczących w wywiadzie w szkole kładzie się szczególny nacisk na: naukę, wychowanie, bezpieczeństwo, tolerancję dla inności (dla osób niepełnosprawnych), szkoła ma na celu zrównoważony rozwój dziecka w sferze psychicznej i fizycznej. Kładzie też nacisk na dodatkowe zajęcia rozwijające zainteresowania uczniów (np.: zajęcia teatralne, rajdy turystyczne, historyczne, kontakty ekumeniczne, zwiedzanie zabytków, poznawanie kultur). Integracja jest szeroko rozumiana (np. szkoła organizuje obozy letnie i zimowe, na które może pojechać także uczeń niepełnosprawny). Kierunki pracy szkoły są odpowiednie, bo szkoła uczy odpowiednich zachowań. Młodzież jest otwarta, wrażliwa, przyzwyczajona do inności, umie radzić sobie ze stresem i jest dobrze przygotowana do dalszego kształcenia. Szkoła realizuje nowatorskie rozwiązania w zakresie szeroko pojętej integracji i promocji zdrowia w środowisku szkolnym i lokalnym. Powyższe argumenty potwierdzają spełnienie wymagania w stopniu bardzo wysokim. Poziom spełniania wymagania: A Wymaganie: Oferta edukacyjna umożliwia realizację podstawy programowej Komentarz: Oferta edukacyjna wynika z podstawy programowej oraz odpowiada potrzebom uczniów i rynku pracy. Monitoruje się realizację podstawy programowej. W opinii dyrektora i nauczycieli w szkole wykorzystywane są wszystkie elementy podstawy programowej w programach nauczania. Nauczyciele znają podstawę programową, stosują odpowiedni dobór programów i podręczników, tworzą plany wynikowe. Szkoła obok przedmiotów i bloków przedmiotowych realizuje treści edukacyjne: filozoficzną, czytelniczą, medialną, prozdrowotną, ekologiczną, regionalną, obrony cywilnej, edukacji europejskiej oraz kultury polskiej na tle cywilizacji śródziemnomorskiej. Szkoła zwraca uwagę na warunki i sposoby realizacji wdrażania podstawy programowej. Nauczyciele kształtują też umiejętności praktyczne (np. umiejętność posługiwania się i wykorzystywania technologii informacyjno-komunikacyjnych; umiejętność pracy zespołowej realizacja projektów i prezentacji); stosują metody aktywizujące; komunikują się z uczniami drogą elektroniczną; kształtują postawy badawcze (np.: doświadczenia, obserwacje). Dostosowują metody i formy do potrzeb i możliwości ucznia niepełnosprawnego. Uczą prezentacji własnych możliwości i osiągnięć, współdziałania Raport z ewaluacji: Gimnazjum Integracyjne 7 / 22 w grupie, odnoszenia teorii do praktyki, dbania o poprawność wypowiedzi, umiejętności wykorzystywania informacji z różnych źródeł i właściwej selekcji tych informacji. W opinii nauczycieli oferta edukacyjna jest zgodna z potrzebami uczniów. Działania szkoły to przede wszystkim organizacja: zajęć wyrównawczych, wspierających i rewalidacyjnych, ale także zajęć dla uczniów zdolnych, zajęć sportowych, kół przedmiotowych i kół zainteresowań; podział na grupy językowe pod względem zaawansowania. Ponadto szkoła zapewnia wsparcie psychologa, pedagoga czy logopedy; zajęcia korekcyjno-terapeutyczne; dobrą atmosferę, brak anonimowości, sprawny przepływ informacji dom - wychowawca - pedagog - psycholog; kształtowanie umiejętności rozładowywania agresji i stresu. Ankietowani uczniowie klas II wskazywali na potrzeby społeczne takie jak: nauka integracji, współpracy z osobami niepełnosprawnymi, odpowiedzialności, systematyczności, przygotowania do życia, umiejętność udzielania pierwszej pomocy, zasad życia społecznego, dążenia do wyznaczonego celu, nie poddawania się, logicznego myślenia, kreatywności i efektywnego uczenia się. Ponadto chcą się uczyć m.in.: historii, języków obcych i języka ojczystego, matematyki, biologii, chemii, informatyki, rozwijać umysł i ciało (np.: zajęcia z muzyki, plastyki, sportu, programowania stron internetowych, etc.). Zdaniem 29 (z 33) ankietowanych uczniów klas II szkoła umożliwia im nauczenie się tych najważniejszych dla nich rzeczy. W opinii 27 (z 29) rodziców szkoła zaspokaja potrzeby edukacyjne ich dzieci, a za najważniejsze rodzice uznają ukończenie gimnazjum z dobrymi wynikami i zdanie egzaminu gimnazjalnego. Istotne jest również rozwijanie zainteresowań i zdolności dziecka, motywowanie, wzmacnianie własnej wartości i samooceny, poszerzanie horyzontów, organizacja wycieczek edukacyjnych, działania charytatywne, rozwijanie zdolności manualnych u dzieci niepełnosprawnych ruchowo oraz możliwość korzystania z pomocy psychologiczno-pedagogicznej. W opinii dyrektora oferta edukacyjna uwzględnia kształtowanie kompetencji potrzebnych na rynku pracy poprzez: przygotowywanie absolwenta do twórczego, aktywnego uczestnictwa we współczesnym świecie, wyposażonego w nowoczesną wiedzę i umiejętności przydatne w przyszłym życiu zawodowym i społecznym. Służy temu dobre wyposażenie szkoły w: komputery, centrum multimedialne, bogaty księgozbiór, etc. Szkoła prowadzi naukę języków obcych, preorientację zawodową, realizuje projekty: "Ja na rynku pracy"; "Co dalej gimnazjalisto"; "Wybieraj z głową, ucz się z pasją". Uczniowie gimnazjum prowadzą Międzyszkolny Konkurs Matematyczny dla klas piątych. Ponadto szkoła wdraża ucznia do planowania własnego rozwoju na lekcjach (np. języka polskiego i informatyki); wdraża do zasad demokratycznego współżycia (wybory do Samorządu Uczniowskiego, kampania wyborcza, debaty); zachęca do redagowania gazetki szkolnej, poznawania własnego regionu, jego kultury, tradycji, a także poznawania kultur innych narodów; kształtuje postawy patriotyczne i obywatelskie; wdraża do aktywnego korzystania z oferty kulturalnej miasta i dziedzictwa kulturowego; udziału w uroczystościach miejskich, w programie zajęć sportowo - rekreacyjnych z zakresu profilaktyki uzależnień i przemocy (alternatywne formy spędzania wolnego czasu przez młodzież) oraz w zajęciach Miejskiego Domu Kultury i Stargardzkiego Centrum Kultury. Według opinii nauczycieli uczestniczących w wywiadzie będzie to także: umiejętność posługiwania się językami obcymi; współdziałania w grupie, podejmowania decyzji, prezentowania efektów swojej pracy; ćwiczenie koordynacji i sprawności fizycznej, nauka zdrowego trybu życia, współpraca z Poradnią Psychologiczno Pedagogiczną, z Kuratorską Służbą Sądową, bankiem PKO BP czy Powiatowym Urzędem Pracy (np. "Spotkania z edukacją" - możliwość zapoznania się z ofertą edukacyjną). Zdaniem przedstawicieli partnerów szkoły i samorządu uczestniczących w wywiadzie szkoła integracyjna przygotowuje młodych ludzi do funkcjonowania we współczesnym świecie, uczy tolerancji, asertywności, otwartości, wrażliwości na drugiego człowieka, ale także kreatywności, twórczej aktywności, autoprezentacji, skutecznej współpracy i działalności społecznej. Zdaniem dyrektora i nauczycieli w szkole monitoruje się realizację podstawy programowej. W tym roku szkolnym w ramach ewaluacji wewnętrznej dyrektor szkoły prowadzi obserwacje lekcji, rozmowy z nauczycielami, kontroluje dzienniki, sposób oceniania, etc. Nauczyciele analizują dobór podręczników i programów, prowadzą pomiar dydaktyczny ze wszystkich przedmiotów. Szkoła formułuje wnioski z realizacji podstawy programowej, na przykład: 100% badanych nauczycieli zapoznało się z nową podstawą programową na posiedzeniach rady pedagogicznej i tyleż samo pogłębiło wiedzę na jej temat indywidualnie; 73% badanych nauczycieli dodatkowo omówiło nową podstawę programowa na spotkaniach zespołów przedmiotowych; 100 % badanych nauczycieli analizowało nową podstawę programową w zakresie trzeciego i czwartego (licealnego) etapu edukacyjnego swojego przedmiotu, a 73 % w zakresie wszystkich trzech etapów; 100 % badanych nauczycieli analizowało nową podstawę programową z przedmiotów pokrewnych. Według opinii nauczycieli uczestniczących w wywiadzie realizacja podstawy programowej jest monitorowana, a po każdym badaniu sporządzane są wnioski w zespołach samokształceniowych nauczycieli poszczególnych przedmiotów. Przygotowywane są zajęcia w formie warsztatów dla zespołów nauczycieli pod kątem rozwiązywania Raport z ewaluacji: Gimnazjum Integracyjne 8 / 22 problemu edukacyjnego, autoedukacji; badanie edukacyjnej wartości dodanej (EWD). Oferta edukacyjna jest modyfikowana, wzbogacana i umożliwia rozwój zainteresowań uczniów. Szkoła realizuje nowatorskie rozwiązania programowe. W opinii dyrektora i ankietowanych nauczycieli szkoła wprowadziła liczne zmiany w ofercie, aby umożliwić uczniom pełniejszy rozwój. Przykładem może być: wzbogacenie oferty zajęć pozalekcyjnych (zajęcia rozwijające, wspierające, terapie, techniki szkolne, zajęcia sportowe, gimnastyka korekcyjna, zajęcia socjoterapeutyczne, logopedyczne); konsultacje nauczycieli dla rodziców i uczniów; współorganizowanie zajęć w świetlicy "Promyk"; terapia zajęciowa; zajęcia z kinezjologii edukacyjnej; techniki szkolne, zajęcia "Trening zastępowania agresji"; wzbogacono ofertę konkursów; udział wszystkich uczniów w projektach edukacyjnych; powstało stanowisko pracy dla ucznia niewidomego i niedowidzącego; utworzono centrum multimedialne w czytelni; ułatwiono dostęp do sprzętu komputerowego, multimediów, Internetu także po zajęciach lekcyjnych; wprowadzono możliwość wyrobienia karty rowerowej; zainstalowano monitoring wewnętrzny i zewnętrzny szkoły; przeprowadzono edukację prawną uczniów we współpracy ze Strażą Miejską. Ponadto szkoła realizuje programy: „Zamień pięści na słowa”, ”Szkoła, rodzina, środowisko”, "Wszystkiego można się nauczyć". Organizuje „Dzień Adaptacji”, który cieszy się coraz większym zainteresowaniem. Szkoła pracuje nad zwiększeniem opieki i pomocy, wspiera rodziców w sferze wychowawczej i prowadzi np.: zajęcia terapeutyczne, terapię rodzinną, socjoterapię, opiekę psychologiczną, etc. Zdecydowana większość 27 (z 33) ankietowanych uczniów, na pytanie: "Czy szkoła pomaga Ci rozwijać Twoje zainteresowania?", udzieliło odpowiedzi pozytywnej. Zdaniem dyrektora i nauczycieli uczestniczących w wywiadzie szkoła realizuje nowatorskie rozwiązania programowe, chociaż w opinii dyrektora samo kształcenie integracyjne jest nowatorskie, ponieważ klasy mają dwóch wychowawców i są mało liczne, prowadzone są wyjazdy i imprezy adaptacyjne, indywidualne programy nauczania dla uczniów niepełnosprawnych (np. z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu lekkim i umiarkowanym), realizowane są liczne programy i projekty (np.: „Trening zastępowania agresji”, „Odkrywać nieznane, tworzyć nowe”, „Lepsza Szkoła”). Szkoła daje możliwość opieki i terapii psychologicznej (w szkole zatrudniony jest psycholog kliniczny ze specjalnością terapii rodzinnej). Ponadto szkoła stwarza dobry klimat, który jest podstawą integracji i promocji zdrowia (program profilaktyki szkoły oparty jest na idei „Szkoły Promującej Zdrowie”); organizuje wyjazdy edukacyjne do Niemiec; prowadzi m. in. edukację historyczną i przyrodniczą z możliwością poszerzania wiedzy w praktyce. Powyższe argumenty wskazują na spełnienie wymagania w stopniu wysokim. Poziom spełniania wymagania: B Wymaganie: Procesy edukacyjne mają charakter zorganizowany Komentarz: Procesy edukacyjne są realizowane w szkole z wykorzystaniem zalecanych warunków i sposobu realizacji podstawy programowej oraz są monitorowane i doskonalone. Procesy edukacyjne są realizowane w szkole z wykorzystaniem zalecanych warunków i sposobu realizacji podstawy programowej. Dyrektor deklaruje, że podstawa programowa kształcenia ogólnego na trzecim etapie edukacyjnym realizowana jest w szkole przy wykorzystaniu metod aktywizujących z uwzględnieniem samodzielnego, aktywnego i świadomego wykonywania zadań przez uczniów. Szkołę doposażono w pomoce dydaktyczne (np. słowniki, odtwarzacze, komputery z oprogramowaniem do nauczania wszystkich przedmiotów); wprowadzono możliwość wykonywania doświadczeń na biologii, fizyce i chemii w gabinecie dostosowanym do potrzeb uczniów niepełnosprawnych; określono dwa poziomy nauczania języków obcych; zorganizowano centrum multimedialne i udostępniono unowocześniony księgozbiór również dla osób spoza szkoły. Nauka odbywa się nie tylko w budynku szkolnym, uczniowie mają szansę na obcowanie z historią, kulturą i sztuką poza szkołą; integrują się ze środowiskiem lokalnym poprzez uroczystości miejskie i osiedlowe, przedstawienia, festyny i wycieczki. W opinii nauczycieli mimo korzystnych zmian w szkole nadal brakuje nowoczesnego sprzętu multimedialnego (np. tablic interaktywnych, sali do nauki języków obcych, laptopów w każdym gabinecie). Ankietowani nauczyciele deklarują, że stosują zalecane warunki i sposoby realizacji podstawy programowej, m.in.: Raport z ewaluacji: Gimnazjum Integracyjne 9 / 22 diagnozowanie wstępne umiejętności uczniów; umożliwienie kontaktu z autentycznym językiem, poznawanie kultury innych narodów; stosowane różnorodnych środków dydaktycznych; kształtowanie postaw badawczych poprzez prowadzenie doświadczeń i obserwacji oraz zajęcia w terenie; stosowanie metod aktywizujących; ograniczanie wiedzy encyklopedycznej na rzecz kształtowania umiejętności korzystania z różnorodnych źródeł wiedzy; wskazywanie, w jaki sposób można wykorzystywać w praktyce zdobytą wiedzę i umiejętności; dostosowywanie warunków pracy, podręczników i programów edukacyjnych do potrzeb uczniów niepełnosprawnych oraz uczniów uzdolnionych; organizowanie zajęć zwiększających szanse edukacyjne uczniów; kształtowanie umiejętności dokonywania wyborów, argumentowania i poprawiania własnych wypowiedzi; kształtowanie właściwych postaw w zakresie dbałości o zdrowie; umożliwienie uczniom prezentacji swoich dokonań w formie multimedialnej, na forum szkoły, w środowisku lokalnym; zachęcanie do uczestnictwa w konkursach i wystawach oraz w tworzeniu kultury na jak najszerszej płaszczyźnie, z uwzględnieniem potrzeb i zainteresowań uczniów. Procesy edukacyjne przebiegające w szkole są planowane, co znajduje potwierdzenie w opiniach wszystkich ankietowanych nauczycieli i dyrektora szkoły. 20 (z 21) nauczycieli uwzględnia w planowaniu procesów edukacyjnych możliwości uczniów oraz czas potrzebny do zrealizowania poszczególnych treści. 19 nauczycieli deklaruje, że bierze pod uwagę potrzeby uczniów i organizację roku szkolnego; 12 - liczebność klas; a 16 - inne wskaźniki, np.: temperament klasy, wyniki diagnoz, tradycję i charakter szkoły, zmiany w prawie. Zdaniem dyrektora planowanie odbywa się na trzech płaszczyznach: na poziomie szkoły, przedmiotu i klasy. Wszystko oparte jest o diagnozę edukacyjną i diagnozę sytuacji poszczególnych uczniów (np. uczeń niewidomy wymaga odpowiedniego sprzętu, uczeń na wózku - transportera). Na poziomie zespołu samokształceniowego wybierane są programy i podręczniki, powstają też arkusze diagnoz; natomiast na poziomie klasy realizowane jest planowanie wynikowe z uwzględnieniem wyników przeprowadzonych diagnoz i pomiaru dydaktycznego, planu rozwoju szkoły, kalendarza imprez, wniosków z nadzoru pedagogicznego, priorytetów Ministra Edukacji Narodowej i Zachodniopomorskiego Kuratora Oświaty oraz programów, w jakich szkoła chce wziąć udział. Procesy edukacyjne są zorganizowane w sposób sprzyjający uczeniu się. Zdaniem wszystkich (21) ankietowanych nauczycieli szkoła zapewnia możliwość korzystania z potrzebnych podczas zajęć pomocy dydaktycznych, a pomieszczenia, w których prowadzą zajęcia, sprzyjają osiąganiu zamierzonych celów. Opinie nauczycieli potwierdza również obserwacja szkoły. Analiza planu lekcji pozwala na stwierdzenie, że liczba godzin zajęć dla poszczególnych klas jest rozłożona równomiernie, a ułożenie przedmiotów w planie dnia sprzyja uczeniu się poprzez zachowanie higieny pracy. Znajduje to również potwierdzenie w opiniach 23 (z 29) ankietowanych rodziców. Uczniowie klas drugich (33) odczuwają zmęczenie z powodu liczby zajęć w szkole. Na pytanie: „Czy zdarza się, że jesteś zmęczony(a) z powodu liczby zajęć w szkole jednego dnia?”, uczniowie klas drugich odpowiadali: „codziennie” - 15; „kilka razy w tygodniu” - 8; „raz w tygodniu” - 7; „rzadziej niż raz w tygodniu” - 2; „nigdy” - 1. Również 32 (z 35) uczniów klas trzecich odczuwa zmęczenie z powodu liczby zajęć w szkole. Zdaniem dyrektora, nauczycieli i uczniów stosowane w szkole metody nauczania sprzyjają uczeniu się. Przykłady działań kadry pedagogicznej, które nakierowane są na zwiększenie efektywności procesu uczenia się w szkole, wskazane przez dyrektora podczas wywiadu, to: diagnoza możliwości uczniów zdrowych i niepełnosprawnych; realizacja zaleceń poradni psychologiczno-pedagogiczneych; odpowiedzialny wybór programów i podręczników; planowanie indywidualnego nauczania i rewalidacji; monitorowanie frekwencji uczniów na tych zajęciach oraz efektów edukacyjnych w zgodzie z wewnątrzszkolnym systemem oceniania; przeprowadzanie pomiaru dydaktycznego; wyciąganie wniosków i wdrażanie programów naprawczych; wprowadzanie racjonalnych zastępstw (np. w bibliotece są gotowe zestawy testów i ćwiczeń dla uczniów, którzy mogą pracować samodzielnie w czytelni); stosowanie aktywnych metod nauczania i oceniania wspierającego; nauczanie wielopoziomowe; motywowanie uczniów poprzez Nagrody Prezydenta lub Kuratora Oświaty; prowadzenie konsultacji dla uczniów i rodziców; organizowanie zajęć rozwijających i wspierających; realizacja projektów edukacyjnych; udział uczniów w życiu środowiska lokalnego. Zdaniem dyrektora w szkole wykorzystuje się godz. z art. 42 Karty Nauczyciela w celu lepszego przygotowywania uczniów do egzaminu gimnazjalnego; a nauczyciele stale podnoszą swoją wiedzę i kompetencje dotyczące pracy z uczniem o specjalnych potrzebach edukacyjnych, stosowania nowoczesnych metod nauczania oraz sposobu prowadzenia analizy wyników i pomiaru dydaktycznego. W opinii nauczycieli przedstawionej podczas wywiadu w szkole stosuje się metody nauczania, które mają na celu zwiększenie aktywności uczniów i ich poczucia odpowiedzialności za proces uczenia się (np. budowanie „ducha klasy” i twórcze rozwiązywanie problemów - „burza mózgów”, „rybi szkielet”). Na lekcjach i zajęciach pozalekcyjnych wykorzystywane są metody sprzyjające uczeniu się uczniów, wdrażaniu młodzieży do samodzielności oraz pracy zespołowej, np.: projekt edukacyjny, drama, drzewko decyzyjne, metaplan, mapa mentalna, piramida wartości, analiza SWOT, metoda śnieżnej kuli, metoda kosza i walizki, metoda audiolingwalna, Raport z ewaluacji: Gimnazjum Integracyjne 10 / 22 dialogi i dyskusje panelowe, wywiady, metody operatywne i praktyczne, praca z komputerem i multimediami, happeningi. Ponadto organizowane są zajęcia umożliwiające wykorzystanie wiedzy w praktyce oraz wycieczki edukacyjne. Na wybór stosowanych metod, zdaniem nauczycieli, wpływają przede wszystkim cele zajęć, możliwości, potrzeby i inicjatywy uczniów oraz treść zajęć. Zdaniem większości ankietowanych nauczycieli (20 z 21) uczniowie mają szansę pracować na zajęciach metodą projektu „kilka razy w roku”. Z obserwacji szkoły wynika, że gimnazjum posiada możliwości do korzystania z technologii informatyczno-komunikacyjnych w pracy uczniów i nauczycieli: 2 sale komputerowe (każda po 10 stanowisk); centrum multimedialne; 2 laptopy, 2 rzutniki, DVD, TV, magnetofony; stanowiska komputerowe w świetlicy, gabinetach lekcyjnych i specjalistycznych (dostosowane do potrzeb osób niewidomych i słabo widzących). 28 (z 33) ankietowanych uczniów klasy drugiej i 28 (z 35) uczniów klasy trzeciej w dniu badania potwierdziło wykorzystywanie na lekcjach komputera; odpowiednio 26 i 20 – projektora; 19 i 15 – Internetu. Większość uczniów klas drugich i trzecich (odpowiednio 25 i 23) pracuje w grupach na „niektórych zajęciach”. 32 (z 33) uczniów klasy drugiej potwierdziło możliwość rozwiązywania problemów sformułowanych przez nauczycieli lub kolegów. Także uczniowie klas trzecich mieli możliwość, w dniu badania, postawienia pytania i poszukiwania odpowiedzi na nie samodzielnie lub w grupie: „na wszystkich zajęciach” (3 z 35); „na większości zajęć” (11); „na niektórych zajęciach” (18). 22 (z 35) uczniów klas trzecich czuło się zaciekawionych zajęciami; a 30 aktywnie w nich uczestniczyło. 19 uczniów klas trzecich potwierdziło, że w dniu badania ktoś pomógł im się zastanowić, czego się nauczyli. Obserwacja zajęć, podczas których nauczyciele stwarzali uczniom możliwość samodzielnego wykonania zadań oraz pracy zespołowej, potwierdziła opinie uczniów. Metody, które zastosowano podczas zajęć, były adekwatne do celu lekcji i skuteczne. Obserwowani uczniowie byli zaangażowani w wykonywanie zadań, a nauczyciele zachęcali wszystkich do aktywności. Podczas zajęć pozalekcyjnych wykorzystywano technologię komputerową oraz środki audiowizualne; stosowano także zróżnicowane pomoce dydaktyczne, z uwzględnieniem potrzeb uczniów z niepełnosprawnością intelektualną. Nauczyciele stwarzali uczniom w trakcie lekcji sytuacje, w których mogli rozwiązywać problemy lub być badaczami. Ocenianie uczniów daje im informację o ich postępach w nauce oraz motywuje ich do dalszej pracy, co znajduje potwierdzenie w opiniach wszystkich respondentów oraz przedstawionej dokumentacji. 20 (z 21) badanych nauczycieli deklaruje, że „zawsze” przekazuje uczniom informację zwrotną uzasadniającą ocenę, która zawiera m.in.: wymagania wynikające z wewnątrzszkolnego systemu oceniania; informację co uczeń zrobił dobrze, a co zostało opanowane w sposób niewystarczający, z podaniem terminów, w których uczeń może nadrobić zaległości i prosić o pomoc nauczyciela; informację o tym, nad czym uczeń powinien popracować i jaki zakres wiedzy powtórzyć; wskazówki do dalszej pracy i informacje o sposobach nauki danego zagadnienia; opis mocnych i słabych stron ucznia oraz jego postępów w nauce. 32 (z 33) ankietowanych uczniów klas drugich uważa, że wie, dlaczego otrzymało taką, a nie inną ocenę. Uczniowie klas drugich potwierdzają także, że nauczyciele, wystawiając ocenę, odnoszą się do tego, co uczniowie umieli lub wiedzieli wcześniej (28 z 33) oraz do ich wcześniejszych osiągnięć lub trudności (31 z 33). Zapisy w szkolnym systemie oceniania wskazują, że ocenianie zakłada dawanie uczniom informacji o postępach w nauce, a dokumenty szkolne potwierdzają monitorowanie jakości i efektywności procesu uczenia się uczniów na przestrzeni wszystkich lat nauki w gimnazjum. W szkole dostępne są m.in.: raport z egzaminu gimnazjalnego z uwzględnieniem edukacyjnej wartości dodanej; raport z próbnego ogólnopolskiego egzaminu gimnazjalnego z Operonem; raporty z badań „Sesje z plusem” realizowanych w ramach projektu „Lepsza szkoła” we współpracy z Gdańskim Wydawnictwem Oświatowym; analizy wyników próbnych egzaminów gimnazjalnych opracowanych przez zespół nauczycieli; analizy wyników próbnego testu kompetencji dla uczniów niepełnosprawnych intelektualnie; analizy sytuacji uczniów osiągających słabe i bardzo słabe wyniki egzaminu gimnazjalnego. W ramach ewaluacji wewnętrznej przeprowadzanej w szkole poszukiwano odpowiedzi na pytanie: "Czy i w jakim zakresie w szkole wdrażana jest podstawa programowa kształcenia ogólnego"? W szkole widoczne są informacje o sukcesach uczniów, m.in. nagroda Prezydenta Stargardu dla artystów, twórców i animatorów kultury (w uznaniu jego sukcesów odnoszonych w ogólnopolskich i międzynarodowych konkursach pianistycznych); nagrody i dyplomy dla czterech laureatów I - IV stopnia w Międzynarodowym Konkursie Test Matematyka Plus pod patronatem Oxford Educational International-London; dla finalisty Ogólnopolskiej Olimpiady Matematycznej; finalisty Wojewódzkiego Konkursu Matematycznego; za zajęcie I miejsca drużynowo w IX Międzyszkolnej Małej Olimpiadzie Matematycznej oraz III miejsca w Powiatowym Turnieju o Bezpieczeństwie Ruchu Drogowego; dla laureata Wojewódzkiego Konkursu Matematycznego i laureata Wojewódzkiego Konkursu Chemicznego. W roku szkolnym 2010/2011 reprezentanci gimnazjum zajęli IV miejsce w V Międzyszkolnym Turnieju Motoryzacyjnym Klas Gimnazjalnych; III miejsce drużynowe i II indywidualnie w Międzyszkolnym Konkursie Fizycznym „W świecie ładunków elektrycznych” oraz wysokie lokaty w Rejonowym Konkursie Recytatorskim Poezji Adama Mickiewicza. Raport z ewaluacji: Gimnazjum Integracyjne 11 / 22 Ankietowani uczniowie klas drugich, kiedy otrzymują informację o ocenie swojej pracy, najczęściej wiedzą, co mają poprawić (21 z 33); czują zadowolenie (16) i postanawiają poprawę (15). Ankietowani uczniowie potwierdzają, że nauczyciele rozmawiają z młodzieżą na temat przyczyn ich sukcesów bądź trudności w nauce. Podobnie kształtowały się wypowiedzi uczniów podczas wywiadu. Wszyscy deklarowali, że zawsze mają możliwość poprawy oceny. 23 (z 29) ankietowanych rodziców uważa, że ich dzieci są zazwyczaj zmotywowane do nauki przez nauczycieli, co znajduje potwierdzenie w opiniach 18 (z 21) ankietowanych nauczycieli. W szkole monitoruje się osiągnięcia uczniów. 20 (z 21) ankietowanych nauczycieli deklaruje, że prowadzi analizę postępów uczniów systematycznie w sposób zorganizowany, a 19 nauczycieli monitoruje osiągnięcia wszystkich uczniów. W opinii dyrektora i nauczycieli monitoring osiągnięć uczniów prowadzony jest poprzez bieżące i systematyczne ocenianie uczniów w zgodzie z wewnątrzszkolnym i przedmiotowym systemem oceniania. Wykorzystuje się w tym celu arkusz obserwacji postępów dydaktycznych uczniów oraz karty monitoringu wychowawczego. Pomiar dydaktyczny jest prowadzony na każdym poziomie nauczania. Monitorowana jest także frekwencja uczniów na zajęciach pozalekcyjnych oraz ich udział i sukcesy w konkursach. Wyniki egzaminu gimnazjalnego analizuje się w kontekście uzyskanej przez ucznia oceny rocznej z uwzględnieniem edukacyjnej wartości dodanej oraz tendencji rozwojowej szkoły. W gimnazjum prowadzone są trzykrotne próbne egzaminy gimnazjalne; czterokrotnie oceniane jest zachowanie ucznia. Wprowadzono stosowanie na wszystkich przedmiotach tego samego sposóbu oceniania wypowiedzi pisemnych, w efekcie, czego, wzrosła w szkole umiejętność pisania. Zdaniem dyrektora nauczyciele stale poszukują odpowiedzi na pytania: o stan wiedzy i umiejętności uczniów w poszczególnych latach i na zakończenie gimnazjum; poziom osiągnięć edukacyjnych i ich adekwatność do możliwości uczniów; sposób motywowania uczniów do nauki oraz pomoc w planowaniu własnego rozwoju ucznia w szkole i poza szkołą. Ponadto nauczyciele zwracają uwagę na doskonalenie swojego warsztatu pracy; współpracę z rodzicami; poprawę bazy szkoły i jej organizację. Zdaniem dyrektora i ankietowanych nauczycieli w szkole prowadzony jest stały monitoring procesów edukacyjnych, co wynika z wieloletniej tradycji szkoły. W ramach programu „Zachodniopomorskiej Szkoły Promującej Zdrowie” szkoła wprowadziła nowoczesne techniki monitorowania i ewaluacji działań już od 1991 roku. Dwa razy do roku zbierane są sprawozdania z całej działalności szkoły z podziałem na obszary: dydaktyczny, opiekuńczy, wychowawczy i zarządzanie. Każdy zespół zbiera informację z pracy swojego obszaru, a następnie na radzie przedstawia gotowe wnioski. Po zebraniu wszystkich informacji formułuje się wnioski na następny rok szkolny (np. Wewnątrzszkolne Doskonalenie Nauczycieli, działalność zespołów). Ponadto szkoła przeprowadza bieżące monitorowanie realizacji podstawy programowej poprzez: obserwacje lekcji, rytmiczność i systematyczność oceniania, analizę prac domowych, sposób sprawdzania prac pisemnych; analizę dokumentacji (np. dzienniki, arkusze ocen, arkusz kontroli teczek wychowawcy, planowanie pracy); wykorzystywanie założeń Programu Wychowawczego i Programu Profilaktyki (np. współpraca z rodzicami, coroczna analiza sytuacji rodzinnej uczniów); "Sesje z plusem"; diagnozy początkowe i końcowe we wszystkich klasach z każdego przedmiotu; dostosowywanie metod pracy do potrzeb i możliwości uczniów i do zaleceń poradni; ewaluacja wewnętrzna: realizacja Planu Nadzoru Pedagogicznego (np. analiza warunków realizacji podstawy programowej, dobór programów nauczania i podręczników); realizacja Programu Wychowawczego i Programu Profilaktyki. Ponadto odbywają się spotkania Zespołu Kierowniczego analizującego funkcjonowanie szkoły i zachodzących w niej procesów edukacyjnych. Ankietowani nauczyciele monitorują przebiegające w szkole procesy edukacyjne, m.in. poprzez: udział w analizach dotyczących próbnych egzaminów gimnazjalnych i diagnoz oraz opracowywanie na podstawie diagnoz wniosków do dalszej pracy; udział w pracach zespołów do spraw wychowawczych, opiekuńczych i dydaktycznych; sporządzanie kart pracy, sprawdzianów, obserwacje działalności ucznia podczas zajęć technik szkolnych i terapii pedagogicznej; prowadzenie dokumentacji przebiegu badań diagnostycznych z nauczanych przedmiotów; prowadzenie dokumentacji wychowawcy klasy z wydzielonym obszarem dotyczącym badania postępów w nauce i zachowaniu; analizę prowadzonych działań edukacyjnych w kontekście zmian w prawie oświatowym; zbieranie informacji zwrotnych od uczniów i ich rodziców na temat postępu w uczeniu się i nauczaniu. W opinii dyrektora wnioski z monitoringu są wykorzystywane w planowaniu procesów edukacyjnych. Wnioski z monitoringu są formułowane dwa razy w roku po dokładnej analizie funkcjonowania placówki i wdrażane na bieżąco, np.: po obserwacji lekcji, po analizie dokumentacji wychowawcy, po spotkaniu zespołu wychowawczego; po pomiarze dydaktycznym. Przykłady decyzji dotyczących procesów edukacyjnych, które wynikają z monitoringu tych procesów to, zdaniem dyrektora: monitorowanie potrzeb uczniów (adekwatny przydział godzin dyrektorskich i z art. 42 Karty Nauczyciela); poprawa frekwencji uczniów na zajęciach wspierających; Raport z ewaluacji: Gimnazjum Integracyjne 12 / 22 budowanie planu nadzoru pedagogicznego i planu rozwoju szkoły na podstawie wniosków z monitoringu; zmiany w realizacji działań wychowawczych (budowanie planu wychowawczego, opracowywanie karty monitoringu zachowań uczniów z problemami wychowawczymi, zapobieganie słabym wynikom na egzaminie gimnazjalnym); w obszarze dydaktycznym: intensyfikacja działań zmierzających do zwiększenia uczestnictwa uczniów słabych w zajęciach wspomagających (motywacja ocenami, rozmowy z rodzicami); motywacja uczniów do samorozwoju poprzez uczestnictwo w zajęciach rozwijających, podejmowanie dodatkowych zadań edukacyjnych; motywacja uczniów osiągających średnie wyniki na próbnym egzaminie poprzez dodatkowe ćwiczenia i prace na lekcji; różnicowanie i indywidualizowanie pracy na lekcjach w zależności od poziomu i możliwości uczniów; sprawdzanie przedmiotowych zeszytów uczniów; stosowanie obowiązujących w szkole opracowań i ujednoliconych kryteriów sprawdzania i oceniania prac pisemnych; w obszarze wychowawczym: wnikliwe i dogłębne analizowanie i w miarę możliwości korygowanie przyczyn negatywnych zachowań uczniów; realizacja zadań wynikających z Programu Wychowawczego Szkoły i Programu Profilaktyki; angażowanie rodziców we współpracę; w obszarze opiekuńczym: angażowanie rodziców w terapie dzieci z wykorzystaniem wszystkich opcji prawnych; propagowanie wśród rodziców zajęć pozalekcyjnych, sukcesów i osiągnięć szkoły; w obszarze nadzoru pedagogicznego: kontynuacja ewaluacji wewnętrznej zgodnie z planem nadzoru. Zespoły przedmiotowe w sposób dogłębny i zgodnie z procedurami dokonują wyboru programów nauczania i podręczników na następny rok szkolny; przygotowują się do wdrażania i realizacji rozporządzeń dotyczących pomocy psychologiczno-pedagogicznej; w większym zakresie promują działalność szkoły na terenie placówki i w mediach. Ponadto nauczyciele uczestniczący w wywiadzie wskazali dodatkowo na budowanie korelacji międzyprzedmiotowej; programów naprawczych z poszczególnych przedmiotów; zawiązywanie kontraktów z uczniami dotyczących spraw wychowawczych i dydaktycznych. Według opinii dyrektora szkoła podejmuje działania uwzględniające propozycje i opinie uczniów. Jest to przede wszystkim aktywny udział uczniów w tworzeniu programów i planów klasowych zgodnie z procedurami (tematyka lekcji, wycieczki, spotkania, etc.); działalność Samorządu Uczniowskiego (np. „Dzień Białej Bransoletki”- zbieranie pieniędzy i darów dla głodujących w Afryce, happening na temat praw dziecka - warsztaty prowadzone przez uczniów dla uczniów); gimnazjaliści mogą wybierać rodzaj zajęć artystycznych (muzyka, plastyka), rodzaj projektu edukacyjnego, zajęć rozwijających (np. SKS, koła z fizyki, biologii czy gospodarstwa domowego dla uczniów niepełnosprawnych); mogą startować w konkursach, zawodach lub turniejach; wybierać metody pracy na lekcji wychowawczej, wychowania fizycznego, plastyki czy muzyki; szkoła uwzględnia też wszystkie bieżące inicjatywy uczniów. Ankietowani nauczyciele (21) biorą pod uwagę opinie uczniów o tym, jak chcieliby się uczyć "na niektórych zajęciach" (13), "na większości zajęć" (7), "na wszystkich zajęciach" (1). Najczęściej pomysły uczniów, które uwzględnili nauczyciele, dotyczyły: metod pracy na lekcji (19), terminów testów, sprawdzianów (17), zajęć pozalekcyjnych (17), tematyki lekcji (12), sposobu oceniania (7) oraz innych (np.: zagadnienia realizowane podczas zajęć wychowawczych, planowanie wyjazdów i imprez klasowych, tematyka realizowana w ramach projektów czy prezentacji multimedialnych). Ponadto nauczyciele uczestniczący w wywiadzie wskazali dodatkowo na branie pod uwagę opinii uczniów dotyczących zmiany metod lub formy pracy (np.: na lekcjach wychowawczych układany jest program wynikający z opinii uczniów i rodziców, na lekcjach wychowania fizycznego uczniowie mogą zaproponować zwiększenie ilości godzin z danej dyscypliny sportowej; uczniowie proponują lektury dodatkowe, zapraszają gości, planują wycieczki). Przeprowadzone obserwacje lekcji potwierdziły informacje podane przez nauczycieli. Pedagodzy pytali uczniów np. o sposób przedstawienia dramy czy wybór środków i form pracy na lekcji. Ankietowani uczniowie klas II, na pytanie: "Czy nauczyciele pytają Was o opinie, w jaki sposób chcielibyście uczyć się na lekcjach?", odpowiadali: "na niektórych zajęciach" (17 z 33), "nigdy" (12 z 33), "na większości zajęć" (4 z 33). Podczas wywiadu uczniowie wskazali na współpracę nauczycieli i uczniów dotyczą procesów edukacyjnych w zakresie zorganizowania: debaty przedwyborczej Samorządu Uczniowskiego, uroczystości (np.: Dzień Kobiet, Walentynki, Dzień Dziecka); imprez (np. Dzień Ziemi, Mam Talent). Wspólnie ustalane są tematy lekcji wychowawczych (np. poprzez badania ankietowe). Ankietowani rodzice (29), na pytanie: "Czy uważa Pan(i), że nauczyciele uwzględniają opinie uczniów dotyczące tematyki zajęć czy sposobu prowadzania zajęć?”, odpowiadali:„bardzo często” i „często” (odpowiednio 8 i 15 wskazań), Rodzice uczestniczący w wywiadzie doceniali przede wszystkim współpracę nauczycieli z uczniami niepełnosprawnymi oraz fakt, że kalendarz imprez klasowych jest najpierw ustalany z uczniami, a potem z rodzicami. Ich zdaniem uczniowie mają wpływ na sposób prowadzania zajęć, np. na lekcjach wiedzy o społeczeństwie (gdzie realizują projekt "Skarby i legendy średniowiecznego Stargardu”), na języku niemieckim, mogą też ustalać formy zajęć na języku polskim czy na historii. Zdaniem ankietowanych nauczycieli w szkole stosuje się zróżnicowane metody wspierania. Nauczyciele m.in. dostosowują metody i formy pracy do możliwości uczniów, indywidualizują pracę na lekcji, dostosowują zadania Raport z ewaluacji: Gimnazjum Integracyjne 13 / 22 domowe do stanu zdrowia uczniów; respektują zalecenia poradni; doskonalą swój warsztat pracy; współpracują z zespołem psychologiczno-pedagogicznym i z rodzicami; stwarzają atmosferę współodpowiedzialności za uzyskane wyniki podczas pracy; uczą organizacji i planowania pracy własnej; technik uczenia się; sposobów radzenia sobie ze stresem; zachęcają uczniów do dodatkowej pracy w domu (polecając literaturę, przydatne strony internetowe, itp.); stosują krótkie treningi twórczości; wskazują na efektywne metody pamięciowe oraz kierunki samodzielnych poszukiwań w obrębie danego tematu; prowadzą zajęcia wspierające, rozwijające, wyrównawcze i konsultacje przedmiotowe. W opinii rodziców nauczyciele stosują zróżnicowanie metody wspierania uczniów, w tym także uczniów niepełnosprawnych oraz indywidualizują i dostosowują swój warsztat pracy do szczególnej sytuacji ucznia. Wskazują na duży udział pedagogów specjalnych, którzy wspierają i pomagają uczniom, aby każdy osiągnął sukces na miarę swoich możliwości. Nauczyciele potrafią zainteresować ucznia (np. temat na lekcji historii: obozy koncentracyjne - szukanie świadków). Uczniowie wskazują dodatkowo na prowadzenie ciekawych lekcji z wykorzystaniem filmów, prezentacji multimedialnych, projektów i wycieczek (np. do Berlina). Według opinii ankietowanych nauczycieli w szkole stosuje się różnorodne sposoby motywowania uczniów: indywidualne traktowanie, pochwały ustne wobec klasy i na zebraniu z rodzicami (listy pochwalne i nagrody), wskazywanie mocnych stron pracy ucznia, ocenianie aktywności, możliwość poprawienia oceny, wprowadzanie elementów rywalizacji i współpracy na niektórych zajęciach, urozmaicanie zajęć lekcyjnych (aktywizujące metody), angażowanie uczniów do prowadzenia lekcji, zachęcanie do udziału w różnych konkursach, imprezach czy zawodach, wzmacnianie ich pozycji w grupie rówieśniczej, zainteresowanie przedmiotem (zachęcanie do poszukiwania informacji poza podręcznikiem szkolnym, do opracowywania tematów, przeprowadzania doświadczeń i obserwacji), systematyczne sprawdzanie ich wiedzy i umiejętności, nagradzanie, zamieszczanie informacji o sukcesach uczniów w gazetce szkolnej i w gablotach na korytarzach. Powyższe potwierdzają uczniowie i rodzice, dodając, że w szkole jest wysoki poziom tolerancji (uczeń może mieć 6 z wychowania fizycznego nawet wtedy, gdy nie umie robić fikołków, ale np. potrafi jeździć na nartach), a uczniowie wybitnie zdolni, np. muzycznie, nie są traktowani jak gwiazdy. W opinii rodziców w szkole nauczyciele motywują uczniów zachęta, pochwałą. "Poziom uczniów jest zróżnicowany, ale taka jest specyfika klas, jednak każdy ma ochotę się uczyć i nikt nie chce odchodzić z tej szkoły". Zdaniem dyrektora i nauczycieli wnioski z monitorowania osiągnięć uczniów są wdrażane. Po analizie wyników egzaminów gimnazjalnych ustalono, że należy: w klasach trzecich na wszystkich przedmiotach ćwiczyć umiejętności, które wypadły najsłabiej; stosować elementy zintegrowanej wiedzy; przerabiać więcej zadań z treścią i problemowych (np. wyciąganie wniosków, wykonywanie wykresów i schematów). Najpierw wypracowuje się ogólne zalecenia, a potem każdy nauczyciel planuje swoje działania (np. na informatyce uczeń ćwiczy umiejętności humanistyczne - pisze rozprawkę czy matematyczne - wykonuje przebieg funkcji w Excelu). Cała szkoła pracuje nad jakością wypowiedzi pisemnej i ustnej uczniów, kulturą języka i systematycznością działań. Gimnazjum opracowuje system kar i nagród, realizuje wypracowany wcześniej kodeks zachowań. Uczniowie odnoszą sukcesy w konkursach przedmiotowych, dziedzinach artystycznych i sportowych. Informacja o postępach w nauce pomaga uczniom uczyć się. Większość ankietowanych uczniów klas II (17 z 33) uważa, że nauczyciele rozmawiają z nimi o postępach w nauce i dzięki temu uczniowie wiedzą, jak się uczyć; a 17 (z 35) uczniów klas III, uważa, że otrzymali w dniu badania od nauczyciela wskazówkę, która pomogła im się uczyć. W opinii uczniów w szkole rozmawia się o tym, jak się uczyć. Na początku roku szkolnego odbywają się zajęcia na temat metod nauki (np. jak ma się uczyć "wzrokowiec", a jak "słuchowiec") i te rozmowy pomagają im w nauce. Zdaniem 25 (z 29) ankietowanych rodziców, informacja o wynikach dziecka uzyskana od nauczycieli pomaga mu się uczyć, a 26 (z 29) ankietowanych rodziców uważa, że ich dziecko umie się uczyć. Powyższe argumenty wskazują na spełnienie wymagania w stopniu wysokim. Poziom spełniania wymagania: B Raport z ewaluacji: Gimnazjum Integracyjne 14 / 22 Wymaganie: Procesy edukacyjne są efektem współdziałania nauczycieli Komentarz: Nauczyciele współdziałają w tworzeniu i analizie procesów edukacyjnych oraz wspomagają siebie nawzajem w organizowaniu tych procesów, co znajduje potwierdzenie w opiniach wszystkich ankietowanych nauczycieli, dyrektora oraz przedstawionej przez niego dokumentacji. Zapisy świadczące o wspólnym planowaniu przez nauczycieli procesów edukacyjnych znajdują się w harmonogramie pracy szkoły oraz planie rozwoju gimnazjum. Planowane przez nauczycieli procesy edukacyjne dotyczą: - organizacji, przebiegu i efektów procesu kształcenia, w tym: podnoszenia efektywności działań edukacyjnych poprzez monitorowanie osiągnięć uczniów, podnoszenia sprawności organizacji i efektywności procesu nauczania i uczenia się uczniów, podnoszenia sprawności i efektywności prac przedmiotowych zespołów samokształceniowych; - organizacji i przebiegu działalności wychowawczej i profilaktycznej, w tym: podnoszenia efektywności działań wychowawczych w zakresie poprawy stosunków na płaszczyznach komunikacyjnych, kontynuowania działań związanych ze szkołą promującą zdrowie; - organizacji i zakresu działalności opiekuńczej w szkole (np. udzielania pomocy i wsparcia dzieciom wywodzącym się z rodzin niskosytuowanych, patologicznych oraz dzieciom niepełnosprawnym, a także podnoszenia poziomu bezpieczeństwa uczniów na terenie szkoły). Z analizy dokumentacji wynika, że w gimnazjum powołano: zespół ds. integracji; zespoły przedmiotowe (humanistyczny z podzespołem języków obcych, matematyczno-przyrodniczy, wychowania fizycznego); zespół do budowania planu rozwoju szkoły i jego ewaluacji; zespół ds. nowelizacji dokumentów szkolnych; zespół ds. analizy podstawy programowej; zespół ds. doboru programów nauczania i podręczników; zespoły do analizy wyników pomiaru dydaktycznego w gimnazjum; zespół ds. wychowawczych; zespół ds. promocji szkoły oraz zespoły ds. raportów z działalności wychowawczej, opiekuńczej i dydaktycznej szkoły. Plany pracy poszczególnych zespołów uwzględniają m.in.: przygotowanie i analizę narzędzi badawczych w celu przeprowadzenia diagnozy edukacyjnej uczniów; budowanie planów wdrożeniowych w oparciu o wnioski z pomiaru dydaktycznego; analizę i uaktualnienie dokumentacji dotyczącej doboru programów nauczania i przedmiotowego systemu oceniania; dzielenie się wiedzą i doświadczeniem (np. w zakresie dokumentowania pracy z dzieckiem o specjalnych potrzebach edukacyjnych i budowania indywidualnych programów edukacyjno-terapeutycznych). W opinii dyrektora w szkole funkcjonuje zorganizowany i sprawdzony system analizy procesów edukacyjnych, który opiera się na współpracy wielu zespołów nauczycieli, działających zgodnie z ustalonymi procedurami, np. zespoły do analizy jakości pracy szkoły dwa razy w roku sporządzają raporty w oparciu o cząstkowe sprawozdania z poszczególnych działań, następnie opracowują wnioski i przedstawiają je na posiedzeniu rady pedagogicznej; zespół wychowawczy, w skład którego wchodzi dyrektor, pedagog, wychowawcy i nauczyciele uczący w poszczególnych klasach spotyka się cztery razy w roku w celu dokonania analizy sytuacji wychowawczej i oceny zachowania uczniów, a także działań zmierzających do rozwiązania problemów i podjęcia środków zaradczych. Ponadto cztery razy w roku spotyka się także zespół kierowniczy (dyrektor, zastępcy dyrektora, kierownik administracyjny, księgowa, pedagog, przedstawiciele związków), który analizuje potrzeby szkoły i możliwości ich realizacji w różnych obszarach. Wszyscy ankietowani nauczyciele (21) deklarują, że wspólnie z innymi nauczycielami podejmują analizę procesów edukacyjnych; 13 - samodzielnie przeprowadza analizę procesów, za które ponosi odpowiedzialność; a 4 prowadzi analizy tego typu przy okazji nieformalnych spotkań i rozmów. Nauczyciele wspomagają siebie nawzajem w organizowaniu i realizacji procesów edukacyjnych, na co wskazują opinie 17 (z 21) nauczycieli, którzy otrzymują wsparcie od swoich kolegów i koleżanek w zakresie: wyboru podręczników; analizy wyników testów diagnostycznych; opracowywania wniosków do dalszej pracy w klasach; tworzenia przedmiotowych systemów oceniania; opracowywania scenariuszy i materiałów do lekcji. Ponadto nauczyciele służą sobie wzajemną radą i pomocą oraz udzielają wsparcia młodszym stażem nauczycielom w zakresie form i metod pracy stosowanych podczas lekcji; wspólnie organizują zajęcia pozalekcyjne; dzielą się informacjami na temat sytuacji rodzinnej, zdrowotnej i dydaktycznej ucznia; wspólnie rozwiązują problemy wychowawcze; opracowują modyfikacje programów edukacyjnych; przygotowują zajęcia rewalidacyjne (np. „Terapia baśnią”); monitorują postępy uczniów w okresie nauki w gimnazjum. Raport z ewaluacji: Gimnazjum Integracyjne 15 / 22 Przykłady wzajemnego wsparcia, podane przez nauczycieli i dyrektora podczas wywiadu, to: wzajemne szkolenia i warsztaty (np. dla młodych nauczycieli z metody projektów); lekcje otwarte; opieka nad stażystami; wspólne imprezy (np. Bal Gimnazjalisty, „Wiosenny Festyn”, „Szkolne Dni Integracji”, „Stargardzkie Integracyjne Spotkania Sceniczne”) i konkursy przedmiotowe; festyny rekreacyjne (np. Festyn Rodzinny); teatr dla uczniów z okazji Dnia Dziecka; projekty edukacyjne (np. „Jesteśmy tacy sami - bogactwo kultur w naszej szkole”, „Rodzinne wycieczki za miasto - ciekawe miejsca okolic Stargardu”). Dyrektor szkoły wskazuje ponadto na charakter nauczania w oddziałach integracyjnych, który wymaga ścisłej współpracy pomiędzy wychowawcami, specjalistami, pedagogiem i psychologiem w zakresie spraw wychowawczych i dydaktycznych. Nauczyciele wskazują podczas wywiadu na fakt dzielenia się swoją wiedzą i doświadczeniem z innymi, np.: prowadzą zajęcia pokazowe dla studentów Uniwersytetu Szczecińskiego; warsztaty dla studentów Wyższej Szkoły Humanistycznej z oligofrenopedagogiki; umożliwiają odbywanie praktyk studenckich w swoich klasach; organizują spotkania szkoleniowe dla nauczycieli w Stargardzie Szczecińskim (np. „Dziecko niewidome w szkole masowej”, „Jak radzić sobie ze złością”, „Metoda projektu”) i konferencje wojewódzkie (np. „Dziecko ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi w szkole masowej”). W szkole nagrywane są filmy, a materiały udostępniane są do wglądu w czytelni i służą do promocji szkoły. Wprowadzanie zmian dotyczących przebiegu procesów edukacyjnych następuje w wyniku wspólnych ustaleń między nauczycielami, co znajduje potwierdzenie w opinii 20 (z 21) badanych nauczycieli. Zdaniem kadry pedagogicznej wszystkie zmiany omawiane są podczas zebrań zespołów zadaniowych, zespołów samokształceniowych, posiedzeń rad pedagogicznych oraz rad dotyczących zachowania uczniów. Propozycje wnoszone przez nauczycieli są, w ich opinii, uwzględniane w procesie nauczania i wychowania oraz zamieszczane w tworzonych dokumentach: „Mam wiele informacji zwrotnych, które świadczą o akceptacji moich pomysłów czy sposobów rozwiązania konkretnych problemów zarówno ze strony dyrekcji jak i koleżanek i kolegów”. Zdaniem dyrektora w wyniku wspólnie podjętych decyzji ustalono m.in.: organizację roku szkolnego; kalendarz uroczystości i imprez; plan rozwoju szkoły; zajęcia pozalekcyjne z art. 42; podręczniki i programy; wprowadzenie języka niemieckiego w klasie I gimnazjum. Efektem wspólnej pracy nauczycieli, rodziców i uczniów jest także program wychowawczy szkoły. Współpraca nauczycieli w planowaniu i analizowaniu procesów edukacyjnych; przykłady wzajemnego wsparcia jakiego udzielają sobie nawzajem oraz dzielenie się wiedzą i doświadczeniem z innymi nauczycielami w województwie zachodniopomorskim potwierdzają spełnienie wymagania w stopniu bardzo wysokim. Poziom spełniania wymagania: A Wymaganie: Kształtuje się postawy uczniów Komentarz: Działania wychowawcze podejmowane w szkole są spójne i adekwatne do potrzeb uczniów oraz planowane i modyfikowane z ich udziałem. Zdaniem dyrektora w szkole funkcjonują: program wychowawczy, program profilaktyki, plan rozwoju szkoły oraz klasowe plany pracy wychowawczej. Każdy oddział integracyjny wypracowuje „Kodeks klasowy” i co tydzień realizuje dane zagadnienie, odnosząc się do niego na wszystkich lekcjach. W szkole, od kilku lat, kontynuowane są programy i projekty dotyczące pracy wychowawczej, np.: plan działań w przypadku wystąpienia zaburzeń (patologii) procesu wychowawczego; projekt organizacyjny działań interwencyjnych skierowanych do ucznia niepełnosprawnego i przewlekle chorego objętego formą nauczania indywidualnego; program działań usprawniających efektywność procesu wychowawczego w szkole w zakresie poprawy stosunków międzyludzkich w relacjach uczeń - uczeń, uczeń - nauczyciel, uczeń - pracownik szkoły; sposoby rozwiązywania konfliktów na terenie szkoły dotyczące wszystkich możliwych relacji międzyludzkich. Szczególny nacisk położono na bezpieczeństwo i jakość działań wychowawczych, dlatego w każdej klasie powołano dwóch wychowawców, wprowadzono jednolite zasady i kryteria oceniania zachowania oraz opracowano procedury (np. kartę monitorowania zachowań ucznia z problemem wychowawczym). W opinii nauczycieli na spójność działań mają wpływ przede wszystkim spotkania zespołów wychowawczych oraz włączenie młodzieży w działania szkoły. W gimnazjum funkcjonuje ciągłość przepływu informacji, a działania wychowawcze poddawane są ewaluacji wewnętrznej. Zdaniem pracowników niepedagogicznych w szkole dyskutuje się na temat pożądanych postaw uczniów Raport z ewaluacji: Gimnazjum Integracyjne 16 / 22 szacunku dla drugiego człowieka, otwartości i odwagi oraz zaangażowania w naukę. Rozmowy te przeprowadzają najczęściej pedagog i wychowawcy klas, ale zdarza się, że uczestniczą w nich także pracownicy gospodarczy, woźny i kierownik administracji. 27 (z 29) rodziców uważa, że sposób, w jaki szkoła wychowuje uczniów, odpowiada potrzebom ich dziecka. Ponadto tyle samo rodziców uważa, że nauczyciele traktują uczniów w równy sposób. Opinie rodziców zostały potwierdzone przez uczniów klas drugich. 24 (z 33) uczniów czuje, że są traktowani w równy sposób z innymi uczniami; a 20 uważa, że nauczyciele traktują ich sprawiedliwie. Działania wychowawcze podejmowane w szkole są adekwatne do potrzeb uczniów, co znajduje potwierdzenie w opiniach 27 (z 33) ankietowanych uczniów klas drugich. Zdaniem nauczycieli analiza sytuacji wychowawczej w oddziałach integracyjnych przeprowadzana jest począwszy od klasy pierwszej poprzez: rozmowy i badania ankietowe uczniów i rodziców, badania socjometryczne, rozmowy z opiekunami dzieci z Domu Dziecka. W wyniku przeprowadzonych diagnoz określono strukturę rodzin, w jakich wychowują się młodzi ludzie oraz potrzeby uczniów, np.: problemy w komunikacji między uczniami, potrzebę dożywiania i udzielenia pomocy materialnej. W celu zaspokojenia tych potrzeb wprowadzono: zajęcia socjoterapeutyczne; indywidualne rozmowy z pedagogiem lub psychologiem; możliwość skorzystania ze świetlicy środowiskowej; dożywianie; pomoc materialną; stypendia socjalne; wyprawkę szkolną; dofinansowanie wycieczek szkolnych; spotkania z opiekunami dzieci z Domu Dziecka. Powołano także do życia koło rodziców i nauczycieli „Szansa”. Uczniowie uczestniczą w działaniach edukacyjnych sprzyjających kształtowaniu i uzyskiwaniu pożądanych postaw, co znajduje potwierdzenie w ich opiniach oraz wypowiedziach kadry pedagogicznej. Nauczyciele deklarują, że w ramach Samorządu Uczniowskiego uczniowie zorganizowali m.in.: debatę pt. „Stargard czy Stargard Szczeciński”; akcję dotyczącą praw dziecka pt. „Balony do nieba”; akcję charytatywną dla powodzian - dzieci zrezygnowały z nagród na koniec roku szkolnego i przeznaczyły pieniądze na konkretną szkołę; akcję „Góra Grosza”; zbieranie nakrętek z przeznaczeniem na zakup sprzętu rehabilitacyjnego oraz zbiórkę dla zwierząt ze schroniska. Młodzież brała również udział w projekcie pt. „Mniejszości narodowe i etniczne w naszej szkole” i wspierała inicjatywy miejskie (np. „Ratujemy Stargardzie Zabytki”). Obserwacje zajęć potwierdzają, że nauczyciele kształtują pożądane społecznie postawy poprzez swój sposób zachowania, m.in: zwracają się do uczniów po imieniu; wyraźnie określają granice pomiędzy uczniami i osobami dorosłymi; pytają uczniów o ich samopoczucie; nagradzają za aktywność na zajęciach. W opinii wszystkich ankietowanych nauczycieli oraz 30 (z 33) uczniów klas drugich w szkole miała miejsce dyskusja na temat pożądanych postaw uczniów. Działania wychowawcze podejmowane w szkole są planowane i modyfikowane zgodnie z potrzebami uczniów oraz z ich udziałem, co znajduje potwierdzenie w opiniach 29 (z 33) uczniów klas drugich i wszystkich ankietowanych nauczycieli. Zdaniem młodzieży, kadry pedagogicznej i rodziców od uczniów Gimnazjum Integracyjnego w Stargardzie Szczecińskim oczekuje się otwartości, tolerancji, pomocy drugiemu człowiekowi i optymizmu. Uczniowie mogą zgłaszać swoje pomysły i realizować je w ramach Samorządu Uczniowskiego w różnych sekcjach, np.: plastycznej, teatralnej, artystycznej, SOS, dziennikarskiej i dyskotekowej. Nauczyciele deklarują, że uczniowie: tworzą klasowe kodeksy postępowania; opracowują plany wychowawcze klas, plany imprez i wyjazdów klasowych; organizują akcje charytatywne; redagują gazetkę „Zdrowy żaczek”; prowadzą kronikę Samorządu Uczniowskiego; zatwierdzają plan wychowawczy szkoły; proponują formy i metody pracy podczas lekcji wychowawczych; uczestniczą w spotkaniach z rodzicami; przedkładają propozycje projektów edukacyjnych; dokonują samooceny swojego zachowania. Ponadto dyrektor szkoły zwraca uwagę na współorganizowanie przez uczniów przedstawień; happeningów; dyskotek; uroczystości i imprez szkolnych (np. Walentynek i Wiosennego Festiwalu Talentów); prowadzenie warsztatów dla uczniów i rodziców (np. na temat godności osób niepełnosprawnych podczas Szkolnych Dni Integracji); prowadzenie aktywnej działalności w ramach Samorządu Uczniowskiego (np. debaty przedwyborczej). Działania wychowawcze podejmowane w szkole są analizowane i wdrażane są wnioski z tych analiz. W opinii dyrektora wszystkie problemy wychowawcze rozwiązywane są na terenie szkoły; środowisko jest stosunkowo małe i rodzice natychmiast wiedzą, co się dzieje z ich dzieckiem. Szkoła, zdaniem dyrektora, ma wysoki stopień skuteczności oddziaływań wychowawczych; nie odnotowano wśród uczniów problemu drugoroczności ani problemu alkoholizmu. Przykładowe wnioski z działalności wychowawczej podane przez dyrektora i nauczycieli to: wnikliwe i dogłębne analizowanie i w miarę możliwości korygowanie przyczyn negatywnych zachowań uczniów; angażowanie rodziców uczniów z ocenami niedostatecznymi i nieodpowiednimi do współpracy ze szkołą; angażowanie rodziców w terapię dzieci z wykorzystaniem wszystkich opcji prawnych; zwiększenie ilości godzin Raport z ewaluacji: Gimnazjum Integracyjne 17 / 22 przeznaczonych na tematy dotyczące agresji, komunikacji, bulimii i anoreksji oraz różnorodnych uzależnień z naciskiem na „dopalacze”. Powyższe argumenty potwierdzają spełnienie wymagania w stopniu wysokim. Poziom spełniania wymagania: B Wymaganie: Prowadzone są działania służące wyrównywaniu szans edukacyjnych Komentarz: W szkole są prowadzone działania zwiększające szanse edukacyjne uczniów, uwzględniające indywidualizację procesu edukacji, dzięki czemu uczniowie osiągają sukcesy edukacyjne na miarę swoich możliwości. W opinii kadry pedagogicznej Gimnazjum Integracyjnego w Stargardzie Szczecińskim podstawą działań realizowanych w szkole jest szczegółowa diagnoza, z której nauczyciele uzyskują informacje na temat: - mocnych i słabych stron uczniów; - specyficznych trudności i uzdolnień młodzieży; - zakresu opanowania wiadomości i umiejętności na początku procesu edukacyjnego oraz jego zmiany w trakcie nauki; - poziomu opanowania przez uczniów umiejętności w poszczególnych standardach egzaminacyjnych; - skuteczności podejmowanych działań wyrównawczych, rozwijających i rewalidacyjnych oraz planowanych form pomocy; - stanu emocjonalnego uczniów, ich dojrzałości i sytuacji rodzinnej. Dyrektor szkoły uważa, że wszyscy uczniowie gimnazjum mają szansę osiągnąć w szkole sukces edukacyjny (zarówno średnio zdolni jak i bardzo zdolni, niepełnosprawni, z rodzin patologicznych lub z Domu Dziecka). Opinię tę potwierdzają uczniowie klas drugich, którzy myśląc o swoich wynikach pracy w szkole, czują radość (8 z 33); 14 uważa, że wszystko jest w porządku; 9 deklaruje niezadowolenie, że nie mogli zrobić więcej. Zdaniem 12 (z 29) rodziców ich dziecko osiągnęłoby sukces, gdyby otrzymało pomoc w nauce i w sztuce; 11 w działaniach społecznych; 7 - w sporcie. Zdaniem partnerów oraz samorządu szkoła może borykać się z problemem alkoholizmu rodziców i rozbicia rodzin oraz problemem migracji i „eurosieroctwa”. Argumentem potwierdzającym spełnienie wymagania są działania gimnazjum podejmowane na rzecz ograniczenia wpływu czynników środowiskowych na rozwój kariery edukacyjnej ucznia, podane przez dyrektora, np.: diagnoza sytuacji ucznia; szybka reakcja oraz dobra współpraca z policją, strażą miejską, świetlicą socjoterapeutyczną, Miejskim Ośrodkiem Pomocy Społecznej i parafią pw. Miłosierdzia Bożego w Stargardzie Szczecińskim; objęcie ucznia pomocą psychologiczną i terapią; dożywianie oraz wsparcie finansowe. W opinii dyrektora szkoła prowadzi szereg działań zwiększających szanse edukacyjne uczniów: zajęcia wyrównawcze; zajęcia przygotowujące do egzaminu gimnazjalnego; zajęcia rewalidacyjne; zajęcia terapeutyczne; indywidualne nauczanie; koła zainteresowań. W bieżącym roku szkolnym w gimnazjum realizowany jest projekt „Wszystkiego się można nauczyć”, którego celem jest zapewnienie uczniom dostępu do specjalistycznej pomocy psychologiczno-pedagogicznej w zakresie pokonywania trudności szkolnych, a przede wszystkim podniesienie motywacji do nauki i samooceny, nabycie właściwych umiejętności uczenia się oraz systematycznej pracy. Zdaniem dyrektora kształcenie integracyjne jest samo w sobie formą zwiększającą szanse edukacyjne uczniów. Jego wyróżniki to: indywidualne programy nauczania i terapii dla uczniów niepełnosprawnych; klimat szkoły budowanie poczucia własnej wartości i stwarzanie możliwości sukcesu dla każdego ucznia; realizacja różnorodnych projektów edukacyjnych; wyposażenie szkoły w sprzęt specjalistyczny i audiowizualny oraz dostosowanie jej do potrzeb osób niepełnosprawnych. W bieżącym roku szkolnym w gimnazjum uczy się 13 uczniów, którzy posiadają opinie psychologiczno-pedagogiczne i 31 uczniów z orzeczeniami o potrzebie kształcenia specjalnego. W zajęciach rozwijających bierze udział 43% uczniów; w zajęciach wyrównawczych z matematyki - 38%; z chemii - 45%; informatyki - 3%; w zajęciach rewalidacyjnych - 100% uczniów niepełnosprawnych; w zajęciach z projektu „Wszystkiego się można nauczyć” - 81% uczniów z opiniami psychologiczno-pedagogicznymi. Ponadto wszyscy zainteresowani uczniowie i rodzice mogą korzystać z konsultacji nauczycieli oraz opieki pedagogicznej, psychologicznej i logopedycznej. Dla młodzieży w normie intelektualnej zorganizowano dodatkowe zajęcia z przedmiotów, z których potrzebują wsparcia; natomiast dla uczniów z upośledzeniem umysłowym zajęcia Raport z ewaluacji: Gimnazjum Integracyjne 18 / 22 terapeutyczne dostosowane do ich potrzeb i możliwości (np. zajęcia kulinarne). 22 (z 29) rodziców uważa, że w szkole podejmuje się starania, by ich dziecko miało poczucie sukcesu w nauce na miarę jego możliwości. Przykłady działań podane przez rodziców to: motywowanie dzieci przez nauczycieli i podkreślanie najdrobniejszych sukcesów; organizowanie różnorodnych konkursów; rozwijanie zainteresowań uczniów na dodatkowych zajęciach; zapewnienie wsparcia w formie zajęć wspomagających i konsultacji; umożliwienie poprawy słabych ocen; zadawanie dodatkowych prac; występowanie o stypendia naukowe. Zdaniem rodziców: „nauczyciele lubią swoją pracę, a uczniowie zawsze chcą iść do szkoły”. W opinii partnerów i samorządu gimnazjum umożliwia uczniom realizację swoich możliwości i talentów, np.: podczas Diecezjalnego Przeglądu Teatralnego, Konkursu Grafiki Komputerowej i Prezentacji Multimedialnych, Stargardzkiego Salonu Muzycznego. Gimnazjum zapewnia poczucie bezpieczeństwa dzięki mało licznym klasom i 2 wychowawcom w każdym oddziale. Nauczyciele współpracują ze sobą i dzielą się doświadczeniem z innymi placówkami (np. przeszkolono kadrę pedagogiczną i udostępniono sprzęt komputerowy dla osób niewidomych w I Liceum Ogólnokształcącym w Stargardzie Szczecińskim). Współpraca z rodzicami, zwłaszcza osób niepełnosprawnych, jest bardzo dobra. Tradycją gimnazjum stało się przyznawanie orderu „Przyjaciel Integracji” dla nauczycieli, rodziców, przedstawicieli instytucji zewnętrznych i sponsorów. Gimnazjum jako jedne z pierwszych wprowadziło zajęcia socjoterapeutyczne, uruchomiło także szkołę dla rodziców. We współpracy z Poradnią Psychologiczno-Pedagogiczną w Stargardzie Szczecińskim realizowane były programy unijne (np. „Gimnastyka umysłu”, „Zamień pięści na słowa”). Obecnie gimnazjum uczestniczy w programie „Szkoła, Rodzina, Środowisko”, którego celem jest wsparcie dziecka i rodziny, służące zapobieganiu sytuacjom kryzysowym. Na uwagę, zdaniem partnerów szkoły, zasługuje także aktywność uczniów i ich zaangażowanie w prowadzeniu imprez środowiskowych (np. Memoriału Ludzi Sportu, Festynu Środowiskowego). Zdaniem partnerów szkoła przygotowuje młode pokolenie do życia. Uczniowie uzyskują wysokie wyniki na egzaminie gimnazjalnym oraz w konkursach przedmiotowych. Absolwenci gimnazjum uczą się w renomowanych liceach i studiują na wyższych uczelniach. Również absolwenci niepełnosprawni intelektualnie są, zdaniem przedstawiciela Warsztatów Terapii Zajęciowej, kontaktowi, nawiązują przyjaźnie, nie mają problemu z uspołecznieniem. Co roku wzrasta ilość osób zgłaszających się do szkoły, zarówno zdrowych jak i niepełnosprawnych. Do gimnazjum uczęszczają także dzieci z Domu Dziecka w Stargardzie Szczecińskim, ponieważ szkołę wyróżnia akceptacja ze strony uczniów i nauczycieli: „W szkole czuje się atmosferę, serce, ciepło, które pozwalają pokonywać bariery pomiędzy ludźmi”. Nie ma barier między uczniami, rodzicami i nauczycielami: „Tu się kocha ludzi, tu się ludzi szanuje od tego maleńkiego, poprzez całe grono pedagogiczne i obsługę”. Szkoła pomaga i udziela się w parafii (np. podczas organizacji Dnia Skupienia Młodzieży oraz Diecezjalnego Dnia Służby Liturgicznej). W opinii przedstawiciela parafii współpraca ze szkołą układa się wzorowo – widoczny jest duży kredyt zaufania dorosłych do młodzieży. Zdaniem policji i straży miejskiej gimnazjum jest szkołą bezpieczną, w której problemy są rozwiązywane wewnątrz i nie wymagają interwencji służb. W szkole prowadzone są działania uwzględniające indywidualizację procesu edukacji. W opinii dyrektora uczniowie są motywowani do pełnego wykorzystania swoich możliwości poprzez nagrody w formie: dyplomu, nagrody rzeczowej, publicznej pochwały (także dla rodziców); szkolnego wyróżnienia „Złota Tarcza” za osiągnięcia w nauce i sporcie; Nagrody Prezydenta Miasta i Statuetki Kuratora Oświaty dla Najlepszego Gimnazjalisty. Uczniowie z wysokimi wynikami w nauce lub sporcie oraz frekwencją mają szansę na stypendium socjalne lub naukowe. Osiągnięcia uczniów są zamieszczane w Złotej Księdze Szkoły i w Kronice Szkoły oraz na stronie internetowej gimnazjum. Zdaniem nauczycieli proces edukacji jest indywidualizowany poprzez np. programy edukacyjno-terapeutyczne; indywidualną pracę z uczniami uzdolnionymi; dostosowanie metod i form pracy dla uczniów słabo widzących, naukę Brailea; dostosowanie pracy szkoły do zaleceń poradni psychologiczno-pedagogicznych. 19 (z 29) rodziców ma poczucie, że w szkole ich dziecko traktowane jest indywidualnie. Opinię rodziców i nauczycieli potwierdzają uczniowie. Zdaniem 26 (z 33) uczniów nauczyciele mówią im, że mogą się nauczyć nawet trudnych rzeczy; 27 - potwierdza, że nauczyciele pomagają im uczyć się, gdy mają trudności z nauką; a 28 uczniów uważa, że nauczyciele w nich wierzą. Szkoła podejmuje różnorodne działania na rzecz ograniczenia wpływu czynników środowiskowych na rozwój kariery edukacyjnej ucznia. Różnice pomiędzy badanym gimnazjum, a szkołami uwzględnionymi w porównaniu, w skali kraju, w opiniach respondentów dotyczących prowadzenia przez szkołę indywidualizacji procesu edukacji są istotne statystycznie i świadczą o bardzo wysokim stopniu spełnienia wymagania. Poziom spełniania wymagania: A Raport z ewaluacji: Gimnazjum Integracyjne 19 / 22 Wnioski z ewaluacji: Wnioski 1. Gimnazjum Integracyjne w Stargardzie Szczecińskim jest jedyną szkołą w województwie zachodniopomorskim, która zdobyła „Europejski Certyfikat Szkół Promujących Zdrowie” i stanowi przykład dla innych szkół oraz placówek znajdujących się w „Sieci Szkół Promujących Zdrowie”. 2. Oferta edukacyjna szkoły zachęca uczniów do efektywnego korzystania z jej różnorodności i przyczynia się do ich pełniejszego rozwoju. Szkoła realizuje nowatorskie rozwiązania w zakresie integracji osób niepełnosprawnych w środowisku szkolnym i lokalnym. 3. Nauczyciele stosują zróżnicowane metody wspierania uczniów, a informacja zwrotna, jaką uczniowie otrzymują od nauczycieli podczas oceniania, motywuje ich do dalszej pracy. 4. Zorganizowany system analizy procesów edukacyjnych opiera się na współpracy wielu zespołów nauczycieli, którzy nie tylko wspierają się wzajemnie, ale także dzielą się swoją wiedzą i doświadczeniem z innymi nauczycielami w województwie zachodniopomorskim. 5. Działania integrujące społeczność szkolną oraz zaangażowanie młodzieży w działania Samorządu Uczniowskiego wpływają na kształtowanie u uczniów właściwych zachowań oraz pożądanych postaw prospołecznych i proekologicznych. 6. Szczegółowa diagnoza sytuacji ucznia ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi, monitorowanie jego osiągnięć oraz wsparcie specjalistyczne pozwalają na bieżącą modyfikację procesu dydaktyczno-wychowawczego, wzmacnianie mocnych stron ucznia oraz rozwijanie jego zainteresowań i pasji, a w konsekwencji - zapobiegają niepowodzeniom szkolnym. Raport z ewaluacji: Gimnazjum Integracyjne 20 / 22 Wymaganie Obszar: Procesy Szkoła lub placówka ma koncepcję pracy Oferta edukacyjna umożliwia realizację podstawy programowej Procesy edukacyjne mają charakter zorganizowany Procesy edukacyjne są efektem współdziałania nauczycieli Kształtuje się postawy uczniów Prowadzone są działania służące wyrównywaniu szans edukacyjnych Raport z ewaluacji: Gimnazjum Integracyjne Poziom spełniania wymagania A B B A B A 21 / 22 Raport sporządzili: Teresa Konieczna – Wysocka Monika Piątkowska Kurator Oświaty: ................................................ Wersja pełna raportu dostępna jest pod adresem: www.platforma.npseo.pl/summary/htmlReport/id/5038 Raport z ewaluacji: Gimnazjum Integracyjne Powered by TCPDF (www.tcpdf.org) 22 / 22