szkolny program profilaktyki
Transkrypt
szkolny program profilaktyki
SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI rok szkolny 2013/2014 I Założenia teoretyczne: „PROFILAKTYKA to proces wspomagania człowieka w radzeniu sobie z trudnościami zagrażającymi prawidłowemu rozwojowi i zdrowemu życiu, a także ograniczanie i likwidowanie czynników, które blokują prawidłowy rozwój i zaburzają zdrowe życie.” /Zbigniew B. Gaś/ Profilaktyka to odpowiednie działanie, które ma na celu zapobieganie pojawianiu się lub rozwojowi niekorzystnego zjawiska, w konkretnej społeczności. Jest też jednym ze sposobów reagowania na różnorodne zjawiska społeczne, które oceniane są jako szkodliwe i pożądane. Ocena skłania do traktowania takich zjawisk w kategoriach zagrożeń i podejmowania działań w celu ich eliminacji lub ograniczenia. Program profilaktyczny to odpowiednio dobrane i uporządkowane treści i zadania, które prowadzą do konkretnych zmian w jakości funkcjonowania osoby lub grupy. Celem programu profilaktyki w szkole jest ochrona dziecka, ucznia, wychowanka przed zakłóceniami rozwoju, czyli przed podejmowaniem zachowań hamujących lub niszczących rozwój, określanych jako zachowania ryzykowne. Dostrzeganie tych zachowań pozwala na lepsze ich rozumienie. Charakter działań profilaktycznych może być różny w zależności od potrzeb osób, do których jest kierowany. Istota działalności profilaktycznej i działalności wychowawczej wskazuje na to, że są to odrębne, a jednak ściśle ze sobą powiązane procesy. Z jednej strony wychowanie pełni rolę nadrzędną, nadającą profilaktyce sens. Z drugiej strony, profilaktyka poprzez swoje działania zapobiegawcze i korekcyjne, tworzy warunki do sprawnej realizacji procesu wychowawczego. Szkolny program profilaktyki jest uzupełnieniem programu wychowawczego szkoły, dostosowany do warunków i wieku rozwojowego uczniów, odpowiada na realne potrzeby i zagrożenia pojawiające się w szkole na podstawie zdiagnozowanych problemów uczniów. II Cele programu: 1. Rozpoznanie środowiska wychowawczego uczniów. 2. Profilaktyka uzależnień. 3. Kształcenie umiejętności interpersonalnych. 4. Wspieranie zdrowia psychicznego i fizycznego dzieci i młodzieży. 5. Wyposażanie w wiedzę i umiejętności dotyczące zdrowego trybu życia. 6. Współpraca z rodzicami i instytucjami zajmującymi się profilaktyką. III Zadania 1. Rozpoznajemy środowisko wychowawcze uczniów poprzez diagnozę środowiska wychowawczego, współpracę z instytucjami działającymi na rzecz dziecka. 2. Stosujemy profilaktykę uzależnień poprzez: - uświadamianie istnienia zagrożeń i skutków ubocznych na organizm młodego człowieka substancji szkodliwych takich jak nikotyna, alkohol, narkotyki i inne substancje zaburzające świadomość, a także nadużywania leków i uzależnienia od technologii informatycznych; - uświadamianie zagrożeń związanych z grupami nieformalnymi i sektami. 3. Kształtujemy umiejętności interpersonalne poprzez wyposażanie uczniów w umiejętności przeciwdziałania zachowaniom agresywnym i przemocy w szkole i przeciwdziałanie zaburzeniom zachowania. 4. Wspieramy zdrowie psychiczne i fizyczne dzieci i młodzieży poprzez organizowanie zajęć wyrównawczych dla dzieci mających problemy w nauce, indywidualną pomoc uczniom, kształcenie i promowanie uczniów szczególnie uzdolnionych, zapewnienie pomocy psychologiczno- pedagogicznej, przystąpienie do projektu Śląska sieć szkół promujących zdrowie, promowanie zdrowego stylu życia i aktywności ruchowej. 5. Wyposażamy w wiedzę i umiejętności dotyczące zdrowego trybu życia poprzez udział w zajęciach edukacyjnych. 6. Współpracujemy z rodzicami i instytucjami zajmującymi się profilaktyką. IV Struktura i sposób realizacji ( Plan realizacji ) 1. ROZPOZNAJEMY ŚRODOWISKO WYCHOWAWCZE UCZNIÓW DZIAŁANIE SPOSÓB REALIZACJI Diagnoza środowiska wychowawczego. Konstruowanie narzędzi badawczych oraz przeprowadzanie badań dotyczących wybranych problemów wśród: - uczniów, - rodziców, - nauczycieli. Współpraca z instytucjami działającymi na rzecz dziecka. Kontakty z: - Sądem Rejonowym, - Policją, - Strażą Miejską, - Poradnią Psychologiczno – Pedagogiczną, - Miejskim Ośrodkiem Pomocy Społecznej, - Towarzystwem Przyjaciół Dzieci, - Starostwem Powiatowym, - Organizacjami i Stowarzyszeniami działającymi w środowisku lokalnym oraz samorządowym. OSOBA ODPOWIEDZIALNA - CZAS REALIZACJI zespół opracowujący Program Profilaktyczny - w ciągu całego roku szkolnego dyrekcja szkoły, pedagog, psycholog, logopeda, nauczyciel korekcji wad postawy, wychowawcy klas, pozostali nauczyciele, - w ciągu całego roku szkolnego 2. PROFILAKTYKA UZALEŻNIEŃ DZIAŁANIE Uświadamianie istnienia zagrożeń i skutków ubocznych na organizm młodego człowieka.: - nikotyny, - alkoholu, - narkotyków, - substancje zaburzające świadomość, - nadużywania leków - uzależnienie od technologii informatycznych. Uświadamianie zagrożeń związanych z grupami nieformalnymi i sektami. SPOSÓB REALIZACJI Udział społeczności szkolnej (nauczycieli, rodziców, uczniów) w akcjach : - wewnątrzszkolnych, - lokalnych, - ogólnokrajowych. - program Jestem O.K. dla klas VI, - pogadanki, - prelekcje, - projekcje filmów edukacyjnych, - wykorzystywanie artykułów z czasopism na godzinie z wychowawcą i ścieżkach międzyprzedmiotowych, - konkursy propagujące zdrowy styl życia, - gazetki tematyczne, - porady udzielane przez pedagoga i psychologa, - pedagogizacja rodziców, - Współpraca z rodzicami w celu pozyskiwania informacji dotyczących zmian w zachowaniu dziecka i ich spostrzeżeń, - Współpraca z Centrum Terapii Kontakt, Poradnią Psychologiczno-Pedagogiczną, - pozyskiwanie materiałów profilaktycznych przy współpracy z Powiatową Stacją Sanitarno – Epidemiologiczną, - Kontrola dostępu do internetu w pracowniach i klasach lekcyjnych przez specjalistyczne oprogramowanie i nadzór nauczyciela. - prelekcje, pogadanki, poradnictwo, pedagogizacja rodziców. Plan pracy wychowawcy, Program Wychowawczy Szkoły. OSOBA ODPOWIEDZIALNA CZAS REALIZACJI - w ciągu całego roku szkolnego - godzina z wychowawcą w ciągu całego roku szkolnego zajęcia katechezy - wychowawcy klas, - pedagog szkolny, - psycholog szkolny, - pielęgniarka szkolna, pozostali nauczyciele: korelacja z programem nauczania przyrody, edukacją wczesnoszkolną oraz planem pracy wychowawcy (godzina z wychowawcą), Programem Wychowawczym. - nauczyciel informatyki, opiekun Internetowego Centrum Informacji Multimedialnej. - wychowawcy klas, pedagog szkolny, psycholog szkolny, logopeda szkolny, nauczyciele katecheci. - 3. KSZTAŁTUJEMY UMIEJĘTOŚCI INTERPERSONALNE DZIAŁANIE SPOSÓB REALIZACJI Wyposażanie uczniów w umiejętności przeciwdziałania zachowaniom agresywnym i przemocy w szkole. - Przeciwdziałanie zaburzeniom zachowania. - OSOBA ODPOWIEDZIALNA CZAS REALIZACJI godzina z wychowawcą, udział w ogólnopolskim programie „Bezpieczna i przyjazna szkoła,” zobowiązanie do przestrzegania kodeksu „Szkoły bez przemocy,” kierowanie uczniów na zajęcia socjoterapeutyczne do: - Poradni Psychologiczno-Pedagogicznej, - Centrum Pomocy Rodzinie, - Poradni Zdrowia Psychicznego, indywidualne rozmowy, pomoc w adaptacji uczniom nowoprzyjętym, pomoc w adaptacji uczniom klas IV ( w I semestrze roku szkolnego dodatkowa godzina z wychowawcą). wspieranie wychowawców przez pedagoga, psychologa szkolnego poprzez prowadzenie zajęć z zespołem klasowym. - wychowawcy, pedagog szkolny, psycholog szkolny. - w ciągu całego roku szkolnego obserwacja, rozmowy, analiza problemu, postępowanie diagnozujące, warsztaty dla nauczycieli, pogadanki dla klas IV na temat akceptacji osób niepełnosprawnych w środowisku, praca z uczniem nad rozwojem wartości, celów życiowych i postaw. - wychowawcy klas, psycholog szkolny, pedagog szkolny. - wg potrzeb w ciągu całego roku szkolnego 4. WSPIERAMY ZDROWIE PSYCHICZNE I FIZYCZNE DZIECI I MŁODZIEŻY DZIAŁANIE SPOSÓB REALIZACJI Organizowanie zajęć wyrównawczych dla dzieci mających problemy w nauce, w tym indywidualna pomoc uczniom. Zapewnienie pomocy uczniom o specjalnych potrzebach edukacyjnych. Kształcenie i promowanie uczniów szczególnie uzdolnionych. - opracowanie Indywidualnych Programów EdukacyjnoTerapeutycznych dla uczniów o specjalnych potrzebach edukacyjnych. - Zapewnienie pomocy psychologicznopedagogicznej uczniom znajdującym się w sytuacjach trudnych. - Promowanie aktywności ruchowej. - Promowanie zdrowego stylu życia. pomoc uczniom mającym trudności w opanowaniu wymaganego zakresu wiedzy i umiejętności wynikające z różnorakich przyczyn :dysfunkcji psychofizycznych, dłuższej nieobecności w szkole, zmian w środowisku domowym. - OSOBA ODPOWIEDZIALNA - nauczyciele klas I-VI pedagog szkolny, logopeda, psycholog, wychowawcy świetlicy. - zespół ds. pomocy psychologicznooedagogicznej indywidualna praca z nauczycielem przedmiotu, mobilizowanie do udziału w konkursach i zawodach, stymulowanie do poszerzania wiedzy przez dostarczanie dodatkowych materiałów dydaktycznych, wyróżnianie i nagradzanie osiągnięć uczniów. - wychowawcy, nauczyciele przedmiotu, opiekunowie biblioteki szkolnej, wicedyrektor. indywidualne rozmowy, godzina z wychowawcą, współpraca z Poradnią Psychologiczno-Pedagogiczną, współpraca z Centrum Pomocy Rodzinie, udział uczniów klas I-VI w zajęciach świetlicy środowiskowej, konsultacje w klasach dla nauczycieli. - wychowawcy klas, psycholog szkolny, pedagog szkolny, logopeda szkolny. realizacja priorytetu MEN „Rok szkoły w ruchu”, organizowanie akcji „Bieg po zdrowie” dla klas IV-VI, marszobiegów dla klas I-III, organizowanie zajęć sportowo-rekreacyjnych, organizowanie wycieczek. - nauczyciele, - wychowawcy, - opiekunowie organizacji szkolnych, nauczyciele wychowania fizycznego, (korelacja z Programem Nauczania przyrody, Wychowania fizycznego, Planem Pracy Szkoły, Programem Wychowawczym oraz Planem Pracy Wychowawcy ). - pielęgniarka szkolna, - nauczyciele i wychowawcy klas I-VI, - nauczyciele przyrody, prelekcje i pogadanki dotyczące: związku zdrowia psychicznego i fizycznego z ruchem i konsekwencji niehigienicznego trybu życia, CZAS REALIZACJI - w ciągu całego roku szkolnego - w ciągu całego roku szkolnego - w ciągu całego roku szkolnego - w ciągu całego roku szkolnego - w ciągu całego roku szkolnego - kontrola czystości uczniów, działania w ramach planów pracy – PCK, Zespołu ds. Promocji Zdrowia, Samorządu uczniowskiego, Klubu wiewiórka, SKS, dbałość o kulturę komunikowania się na wszystkich zajęciach i w czasie przerw (eliminowanie hałasu i wulgaryzmów), kierowanie uczniów do udziału w konkursach o zdrowiu, w konkursie logopedycznym „Łamisłówka, nauka planowania i organizacji czasu w trakcie zajęć terapeutycznych, umiejętność odreagowywania stresów, dbałość o zdrowie psychiczne, warsztaty i konferencje dla nauczycieli. - opiekunowie organizacji szkolnych, pracownicy administracji i obsługi szkoły, pedagog, psycholog, logopeda. 5. WYPOSAŻAMY W WIEDZĘ I UMIEJĘTOŚCI DOTYCZĄCE ZDROWEGO TRYBU ŻYCIA DZIAŁANIE SPOSÓB REALIZACJI - Udział w zajęciach edukacyjnych. - - prelekcje i pogadanki nt. zdrowego trybu życia na zajęciach edukacji wczesnoszkolnej i godziny z wychowawcą, współpraca z instytucjami zajmującymi się zdrowiem : zajęcia edukacyjne na terenie Szpitala Śląskiego, działania Szkolnego Zespołu ds. Promocji Zdrowia, Klubu Wiewiórka, PCK tj. organizowanie konkursów o zdrowiu, dostarczanie ulotek informacyjnych nt. zdrowia dla dzieci, rodziców i pracowników szkoły, prezentacja filmów i materiałów multimedialnych dotyczących zdrowia i profilaktyki zdrowotnej, udział uczniów konkursach o zdrowiu. OSOBA ODPOWIEDZIALNA nauczyciele klas I-III, wychowawcy, pielęgniarka szkolna, opiekunowie organizacji szkolnych. CZAS REALIZACJI - w ciągu całego roku szkolnego 6. WSPÓŁPRACUJEMY Z RODZICAMI ORAZ INSTYTUCJAMI I ORGANIZACJAMI ZAJMUJĄCYMI SIĘ PROFILAKTYKĄ DZIAŁANIE SPOSÓB REALIZACJI Zapoznanie z głównymi przyczynami niepowodzeń szkolnych. - Organizowanie pomocy psychologicznopedagogicznej. - Oferowanie pomocy psychologicznej dla rodziców. Współpraca z rodzicami. pogadanki na zebraniach z rodzicami , prelekcje na zebraniach z rodzicami, działania na rzecz spełniania obowiązku szkolnego i obowiązku nauki przez uczniów. indywidualne rozmowy, godzina z wychowawcą, współpraca z Poradnią Psychologiczno-Pedagogiczną, współpraca z Centrum Pomocy Rodzinie, udział uczniów klas I-VI w zajęciach świetlicy środowiskowej, grupy terapeutyczne. cykl spotkań tematycznych dla rodziców: „Jak pomóc dziecku w adaptacji w szkole?” „Jak rozmawiać z dzieckiem?” „Zagrożenia ze strony wspólczesnej technologii” „Niepowodzenia szkolne” „Trudny czas dojrzewania” „Odpowiedzialnośc karna nieletnich”. wspieranie rodziców w ramach realizacji treści programowych przedmiotu „Wychowanie do życia w rodzinie”, indywidualne rozmowy z rodzicami w ramach zebrań, konsultacji , odwiedzin w domach rodzinnych, informowanie rodziców o możliwości uzyskania specjalistycznej pomocy, dostarczanie informatorów i ulotek o treściach profilaktycznych, włączanie rodziców w życie szkoły (zapraszanie na uroczystości, pomoc rodziców przy organizacji imprez szkolnych). OSOBA ODPOWIEDZIALNA - psycholog szkolny, pedagog szkolny, wychowawcy klas. - dyrekcja szkoły, pedagog, psycholog, logopeda, nauczyciel korekcji wad postawy, wychowawcy klas, pozostali nauczyciele. - dyrekcja szkoły, pedagog, psycholog, logopeda, wychowawcy klas. - nauczyciel przedmiotu Wychowanie do życia w rodzinie, pedagog szkolny, psycholog szkolny, logopeda szkolny, wychowawcy klas, nauczyciel korekcji wad postawy dyrekcja szkoły, grono pedagogiczne. - CZAS REALIZACJI - w ciągu całego roku szkolnego - w ciągu całego roku szkolnego - w ciągu całego roku szkolnego w trakcie zebrań z rodzicami - - w ciągu całego roku szkolnego Wspołpraca z instytucjami i organizacjami. - udział w akcjach, konkursach promujących pozytywne wzorce i zachowania, organizacja warsztatów i lekcji tematycznych dla uczniów. - Zespół ds. promocji Zdrowia, Wychowawcy klas, Dyrekcja szkoły, Samorząd Uczniowski. - w ciągu całego roku szkolnego V Ewaluacja 1. Cel ewaluacji: Skuteczność oddziaływań szkolnego programu profilaktyki. 2. Pola ewaluacji: uczniowie, rodzice, nauczyciele. 3. Formy ewaluacji - obserwacja - wywiad - rozmowy z uczniami - rozmowy z rodzicami - analiza dokumentów - badania ankietowe 4. Kryteria ewaluacji: - realizacja, spójność oddziaływań wychowawczych i profilaktycznych, efektywność. 5. Termin ewaluacji: Ewaluacja programu dokonywana jest 2 razy w roku (na zakończenie I półrocza i na zakończenie roku szkolnego)