Plik źródłowy - Ułęż

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO
DO PROJEKTU ZMIANY
STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW
ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO
GMINY UŁĘŻ
- wrzesień 2016 -
OPRACOWANIE
mgr inż. Andrzej Barszcz
1
1.Wstęp
2. Informacja o projekcie zmiany studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania
przestrzennego gminy oraz powiązaniach z innymi dokumentami.
3. Założenia i metody opracowania prognozy oddziaływania na środowisko.
4. Przewidywane metody analizy skutków realizacji ustaleń projektu zmiany studium uwarunkowań i
kierunków zagospodarowania przestrzennego i częstotliwość jej przeprowadzania.
5. Informacja o możliwym transgranicznym oddziaływaniu na środowisko.
6. Istniejący stan środowiska oraz potencjalne zmiany tego stanu w przypadku braku realizacji
ustaleń projektu zmiany studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego:
6.1. Charakterystyka wybranych elementów środowiska przyrodniczego
6.2. Położenie obszaru opracowania zmiany studium w stosunku do obszaru Natura 2000
6.3. Ochrona i stan środowiska obszaru gminy
6.4.Stan środowiska w przypadku braku realizacji postanowień projektu zmiany studium
7. Stan środowiska na obszarach objętych przewidywanym znaczącym oddziaływaniem.
8. Istniejące problemy ochrony środowiska istotne z punktu widzenia realizacji ustaleń projektu
zmiany studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego, w szczególności
dotyczące obszarów podlegających ochronie na podstawie przepisów ustawy z dnia 16 kwietnia 2004
r. „O ochronie przyrody”.
9. Cele ochrony środowiska ustanowione na szczeblu międzynarodowym, wspólnotowym i
krajowym, istotne z punktu widzenia projektowanego dokumentu, oraz sposób w jakich te cele i inne
problemy środowiska zostały uwzględnione w projekcie zmiany studium uwarunkowań i kierunków
zagospodarowania przestrzennego gminy.
10. Przewidywane znaczące oddziaływania, w tym oddziaływania bezpośrednie, pośrednie, wtórne,
skumulowane, krótkoterminowe, średnioterminowe i długoterminowe, stałe i chwilowe oraz
pozytywne i negatywne, na cele i przedmiot ochrony obszaru Natura 2000 oraz integralność tego
obszaru, a także na środowisko, a w szczególności na:
10.1. Świat zwierząt i roślin oraz różnorodność biologiczna
10.2. Ludzie
10.3. Środowisko wodne
10.4. Powierzchnia ziemi, gleby
10.5. Krajobraz
10.6.Zabytki i dobra materialne
10.7. Zasoby naturalne
10.8. Klimat
10.9. Natura 2000 oraz integralność tego obszaru
10.10. Zestawienie przewidywanych oddziaływań na środowisko nowych terenów.
11.Rozwiązania mające na celu zapobieganie, ograniczanie lub kompensację przyrodniczą
negatywnych oddziaływań na środowisko, mogących być rezultatem realizacji projektowanego
dokumentu, szczególności na cele i przedmiot ochrony obszaru Natura 2000 oraz integralność tego
obszaru.
12.Rozwiązania alternatywne do rozwiązań zawartych w projekcie studium uwarunkowań i kierunków
gminy.
13. Streszczenie
2
1.Wstęp
Prognoza oddziaływania na środowisko projektu zmiany studium uwarunkowań i kierunków
zagospodarowania przestrzennego gminy Ułęż opracowana została zgodnie z przepisami ustawy z dnia
15 października 2008 r. „O udostępnieniu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w
ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko” (Dz.U. z 2016 r., poz.353, z późn.
zmianami) w ramach opracowywania strategicznej oceny oddziaływania na środowisko. Procedurę
opracowania strategicznej oceny oddziaływania na środowisko określa cytowana wyżej ustawa „O
udostępnieniu informacji o środowisku ...”, zaś podstawę do opracowania prognozy do projektu zmiany
studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Ułęż określają przepisy art.
46, art. 51 i art. 52 ww ustawy.
Prognoza oddziaływania na środowisko do projektu zmiany studium uwarunkowań i kierunków
zagospodarowania przestrzennego gminy Ułęż opracowana została w formie:
 opisowej
 graficznej – w skali 1:10000
odpowiadającej szczegółowości projektu zmiany studium gminy Ułęż.
Procedura związana z przeprowadzeniem tego postępowania związana jest także z prawem unijnym
tj.:

Dyrektywą 2001/42/WE z dnia 27 czerwca 2001 r. – w sprawie oceny wpływu niektórych planów i
programów na środowisko

Dyrektywą 2011/92/UE z dnia 13 grudnia 2001 r. - w sprawie oceny skutków wywieranych przez
niektóre przedsięwzięcia publiczne i prywatne na środowisko naturalne
Zakres przedmiotowy prognozy uzgodniony został z:

Regionalnym Dyrektorem Ochrony Środowiska w Lublinie - pismem z dnia 9 sierpnia 2016r., znak:
WSTV.411.32.2016.AS

Państwowym Powiatowym Inspektorem Sanitarnym w Rykach – pismem z dnia 21 lipca 2016 r.,
znak: ONS-NZ.700/38/2016.
Prognoza swoim zasięgiem obejmuje wybrane obszary z terenu gminy Ułęż, położone w
miejscowościach Sobieszyn oraz Ułęż. Prognoza dotyczy terenu określonego uchwałą Rady Gminy Ułęż Nr
XV/74/2015 z dnia 24 maja 2016 r. w sprawie przystąpienia do sporządzenia zmiany studium uwarunkowań i
kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Ułęż.
Zakres opracowania projektu zmiany studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania
przestrzennego gminy Ułęż jest zgodny z przepisami art. 10 ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i
przestrzennym (Dz. U. z 2016 r., poz. 778, z późn. zmianami).
2. Informacja o projekcie zmiany studium uwarunkowań
przestrzennego gminy i powiązaniach z innymi dokumentami.
i
kierunków
zagospodarowania
Projekt zmiany studium określa zasady zabudowy i zagospodarowania terenu wynikające z zapisów
obowiązującej ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym.
Przedmiotem zmiany studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy
Ułęż:
jest wyznaczenie na rysunku studium:


w miejscowości Ułęż wyznaczenie terenu usług oznaczonego symbolem U - w miejsce terenu
wskazanego do zalesienia.
w miejscowości Sobieszyn wyznaczenie terenów obiektów produkcyjnych, składów, magazynów i
usług z możliwością lokalizacji baz, oznaczonych symbolem P, B oraz terenów zieleni izolacyjnej
oznaczonych symbolem ZI – w miejsce terenów usług, lasów i upraw rolniczych bez prawa
zabudowy.
tekst zmiany studium pozostaje bez zmian.
3
Dotychczas obowiązujące studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego
gminy Ułęż ustala kierunki rozwoju nie będą kolidować z kierunkami rozwoju gminy, a umożliwienie ich
realizacji wypełnia cele warunkujące rozwój przyjęty w polityce przestrzennej określonej w dotychczas
obowiązującym studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy.
Ze względu na znaczny stopień bezrobocia gminy oraz w celu zapobieżenia migracji ludności projekt zmiany
studium zgodnie z polityką obowiązującego studium wypełnia”cele warunkujące rozwój gminy” poprzez
promowanie rozwoju usług komercyjnych oraz poprzez promowanie strefy przedsiębiorczości i rozwoju
inicjatyw gospodarczych. Gmina charakteryzuje się powolną dynamiką zmian gospodarczych i widoczne są
oznaki ekonomicznego zastoju. Dzięki nowym inwestycjom (P,B) może wytworzyć się potencjał tak, by
gmina mogła stanowić liczące się w układzie wojewódzkim ogniwo przedsiębiorczości oraz źródło zasilania
budżetu gminy Ułęż. Inwestycję mogą sprawić iż nastąpi poprawa dostępności do usług (U). Projektowane
inwestycje znajdują się w strefie intensywnego osadnictwa określoną w obowiązującym studium symbolem
D2.
Ponadto zostanie zapewniony właściwy stopień ochrony i jakości środowiska w oparciu o obowiązujące
normy oraz zapewniony zostanie zrównoważony rozwój gminy, przy jednoczesnym zabezpieczeniu praw i
interesów ich mieszkańców.
Opracowanie projektu zmiany studium gminy jest powiązane z obowiązującym
studium
uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Ułęż uchwalonym uchwałą Rady Gminy
Ułęż Nr XXIX/157/2000 z dnia 20 listopada 2000 r. (wraz z późniejszymi zmianami).
Ponadto opracowanie zmiany studium i prognoza oddziaływania na środowisko powiązane są z
następującymi opracowaniami i dokumentami :

Strategią Rozwoju Gminy Ułęż

Planem Rozwoju Lokalnego gminy Ułęż

Programem rozwoju miejscowości Ułęż

Planem gospodarki Niskoemisyjnej dla gminy Ułęż

Opracowaniem Ekofizjograficznym Podstawowym dla gminy Ułęż

Programem Ochrony Środowiska dla Województwa Lubelskiego

Planem Zagospodarowania Przestrzennego Województwa Lubelskiego
Najważniejsze przepisy prawne obowiązujące w dniu opracowania prognozy:
 Ustawa z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (2016 r., poz. 788,
z późniejszymi zmianami)
 Ustawa z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody (Dz. U. z 2016 r., poz. 778 z późn. zmianami),
 Ustawa z dnia 12 grudnia 2012 r. o odpadach (Dz. U. z 2013 r., poz. 21, z późn. zmianami),
 Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. prawo ochrony środowiska (Dz. U. z 2013 r., poz. 1233, z późn.
zmianami),
 Ustawa z dnia 15 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie (tekst
jednolity Dz. U. Z 2016 r., poz. 353),
 Ustawa z dnia 28 września 1991 r. o lasach (Dz. U. z 2015 r., poz. 2100 z późn. zmianami),
 Ustawa z dnia 18 lipca 2001 r. prawo wodne (Dz. U. z 2015, poz. 469, z późn. zmianami),
 Ustawa z dnia 9 czerwca 2011 r. prawo geologiczne i górnicze (Dz. U. z 2015 r., poz. 196, z
późniejszymi zmianami),
 Ustawa z dnia 3 lutego 1995 r. o ochronie gruntów rolnych i leśnych (Dz. U. z 2015 r., poz. 909 z
późn. zmianami),
 Ustawa o ochronie zabytków i opiece na zabytkami (Dz. U. z 2014 r., poz. 1446, z późn. zmianami),
 Ustawa z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (Dz. U. z 2013,
poz. 1399 z późn. zmianami),
 Rozporządzenie Ministra Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej z dnia 25 kwietnia 2012 r.
w sprawie ustalania geotechnicznych warunków posadowienia obiektów budowlanych (Dz.U. z 2012
r., poz. 463),
 Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 30 października 2003 r. w sprawie dopuszczalnych
poziomów pól elektromagnetycznych w środowisku oraz sposobów sprawdzania dotrzymania tych
poziomów (Dz.U. Nr 192, poz. 1883),
 Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 9 września 2002 r. w sprawie standardów jakości gleb
oraz standardów jakości ziemi (Dz.U. Nr 165, poz. 1359),
 Ustawa z dnia 7 czerwca 2001 r. o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu
ścieków (tekst jednolity Dz. U. z 2015 r., poz. 139),
4







Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 7 czerwca 2010 r. w sprawie
ochrony przeciwpożarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów (Dz.U. z 2010 r. Nr
109, poz. 719),
Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 27 czerwca 2006 r, w sprawie przebiegu granic obszarów
dorzeczy i regionów wodnych (Dz.U. 2006 r., Nr 126, poz. 878 z późn. zmianami),
Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 27 listopada 2002 r. w sprawie wymagań, jakim powinny
odpowiadać wody powierzchniowe wykorzystywane do zaopatrzenia ludności w wodę przeznaczoną
do spożycia (Dz.U. Nr 204, poz. 1728),
Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 21 grudnia 2015 r. w sprawie kryteriów i sposobu oceny
stanu jednolitych części wód podziemnych (Dz.U. z 2016 r., poz. 85),
Rozporządzenie Ministra Środowiska z 14 czerwca 2007 r. w sprawie dopuszczalnych poziomów
hałasu w środowisku (tekst jednolity Dz.U. 2014 r., poz. 112),
Dostępną literaturą w zakresie ochrony środowiska
Informacje zawarte w internecie.
Opracowanie projektu zmiany studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego
gminy respektuje ustalenia dotyczące ochrony środowiska zawarte w ww opracowaniach.
3. Założenia i metody opracowania
Celem opracowywanej prognozy jest wskazanie najkorzystniejszych dla środowiska rozwiązań
planistycznych. Analizy przeprowadzone w ramach prognozy obejmowały:
 istniejący stan środowiska,
 ustalenia obowiązującego studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego
gminy,
 uwarunkowania wynikające z ustaleń dotychczas obowiązującego studium uwarunkowań i
kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy,
 opracowanie ekofizjograficzne podstawowe wykonane dla obszaru gminy Ułęż.
Uwzględniono także:
 analizę funkcjonowania środowiska w obszarach objętych opracowaniem zmiany studium
uwarunkowań i kierunków
 skutek zmian środowiska spowodowany realizacją ustaleń zmiany studium uwarunkowań i
kierunków zagospodarowania przestrzennego
Prognozę do opracowania zmiany studium uwarunkowań i kierunków wykonano metodą opisową i
graficzną. Metoda opisowa nawiązuje do zagadnień zawartych w art. 51 ust. 2 ustawy z dnia 3 października
2008 r. „O udostępnieniu informacji o środowisku ...”. Dokonana została analiza i ocena materiałów
kartograficznych oraz materiałów dokumentacyjnych wraz z oceną potencjalnych zagrożeń dla środowiska i
zdrowia ludzi, które mogą stwarzać planowane funkcje terenu.
Metoda graficzna przedstawiona została na rysunku studium uwarunkowań i kierunków za pomocą
dołączonej legendy.
P, B
Teren obiektów
produkcyjnych,
składów, magazynów z
możliwością lokalizacji
baz
Obszary wywołujące uciążliwości dla środowiska możliwe do eliminacji poprzez
sposób zagospodarowania określony w ustaleniach projektu zmiany studium oraz
w
ustaleniach
obowiązującego
studium
uwarunkowań
i
kierunków
zagospodarowania przestrzennego.
U
Teren usług
Obszary wywołujące niewielkie uciążliwości dla środowiska możliwe do
ograniczenia poprzez sposób zagospodarowania określony w ustaleniach
obowiązującego studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania
przestrzennego gminy
5
ZI
Tereny zieleni izolacyjnej osłonowej średniej i wysokiej – zagospodarowanie
Teren zieleni izolacyjnej pozytywnie oddziałujące na środowisko.
Obszary oddziaływań wzbogacające środowisko
4. Przewidywane metody analizy skutków realizacji ustaleń projektu zmiany studium uwarunkowań i
kierunków zagospodarowania przestrzennego i częstotliwość jej przeprowadzania
Studium nie jest przepisem gminnym, ale jego ustalenia są wiążące do opracowania przyszłego
planu zagospodarowania przestrzennego lub jego zmiany. Wójt Gminy Ułęż jest odpowiedzialny za
prawidłową realizację uchwał Rady Gminy oraz za przygotowanie przyszłych rozwiązań planistycznych, w
tym ewentualnych korekt dotyczących dotychczasowych zamierzeń. Zgodnie z art. 32 ustawy z dnia 27
marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym istnieje obowiązek wykonania przez Wójta
Gminy przynajmniej raz w kadencji analizy ustaleń obowiązującego studium uwarunkowań i kierunków
zagospodarowania i przedstawienia tej analizy radzie miejskiej w celu jej ewentualnej oceny – a co za tym
idzie podjęcia uchwały w sprawie aktualności obowiązującego dotychczas studium uwarunkowań i kierunków
zagospodarowania przestrzennego gminy i przeprowadzenia procedury zmiany. Ocenę aktualności
obowiązującego studium sporządza się co najmniej raz w kadencji rady gminy. Jeżeli po przeprowadzeniu
analizy zaistnieje potrzeba przeprowadzenia procedury zmiany studium zagospodarowania przestrzennego
obowiązek ten będzie spoczywał na Wójcie Gminy.
Stan środowiska monitorowany jest okresowo przez instytucję ochrony środowiska m.in. przez
Wojewódzką Inspekcję Ochrony Środowiska. Ponadto jako przewidywanymi metodami analizy może być:
 prowadzenie rejestru planów miejscowych
 prowadzenie rejestru wniosków do studium i do planu lub ich zmian
 monitorowanie w zakresie gospodarki wodnej – ewidencjonowanie wielkości pobieranej wody oraz
ilości i jakości odprowadzanych ścieków – w rejestrach dotyczących gospodarki wodnej,
 monitorowanie emisji do powietrza,
5. Informacja o możliwym transgranicznym oddziaływaniu na środowisko
Realizacja inwestycji na obszarze opracowania zmiany studium uwarunkowań i kierunków
zagospodarowania przestrzennego gminy Ułęż na terenie miejscowości Sobieszyn i Ułęż nie spowoduje
wystąpienia niekorzystnych oddziaływań o zasięgu transgranicznym. Barierą oddziaływania
transgranicznego jest znaczna odległość w linii prostej od granicy państwa wynosząca ok. 100 km.
Również ze względu na charakter zmiany studium oraz zabezpieczenia w zakresie ochrony środowiska:
• umożliwienie realizacji obiektów produkcyjnych, składów, magazynów i usług z możliwością
lokalizacji baz (P,B) – ale tylko inwestycji zaliczanych do mogących potencjalnie znacząco
oddziaływać na środowisko,
• wprowadzenie terenu zieleni izolacyjnej (ZI),
• wprowadzenie terenu usług (nieuciążliwych) (U).
Zasięg oddziaływania ewentualnych skutków środowiskowych jest krótkotrwały i okresowy i nie może
powodować uciążliwości poza granicą kraju.
6. Istniejący stan środowiska oraz potencjalne zmiany tego stanu w przypadku braku realizacji
ustaleń projektu zmiany studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego
6.1. Charakterystyka wybranych elementów środowiska przyrodniczego obszaru opracowania
Budowa geologiczna
Gmina Ułęż leży w obrębie jednostki tektonicznej zwanej rowem lubelskim. Wypełniony jest on osadami
kredowymi, na których zalegają utwory trzeciorzędowe i czwartorzędowe. Warstwa skał trzeciorzędowych w
6
postaci plioceńskich mułków zalega na głębokości 90 - 100 m n.p.m. w obrębie doliny Wieprza, a na
terenach wysoczyznowych sięga do 140 m n.p.m. Czwartorzęd reprezentowany jest tu przez skały
plejstoceńskie piaszczysto gliniaste oraz holoceńskie aluwia, torfy oraz piaski rzeczne. Największa, bo 30
metrowa miąższość utworów holoceńskich występuje w dolinie rzeki Wieprz.
Rzeźba terenu
Rzeźba terenu gminy Ułęż została wymodelowana poprzez:
- dość szeroką i płaską dolina Wieprza, w obrębie której wyróżnić można dwie terasy holoceńskie oraz
nadzalewową terasę plejstoceńską;
- bardziej urozmaiconą hipsometrycznie Wysoczyznę Żelechowską opadającą ku dolinie stromą krawędzią,
urozmaiconą płytkimi i krótkimi doliny na której leży większa część obszaru gminy.
Dolina Wieprza stanowi ponadto oś morfologiczną gminy. Jej szerokość dochodzi do 4 km. Wysoczyzna
Żelechowska, obejmująca północną części gminy na wysokości średnio około 160 - 165 m n.p.m., ma
charakter polodowcowy. Schodzi ona w kierunku południowym - ku dolinie Wieprza dosyć stromą krawędzią,
której wysokość sięga w okolicach Sobieszyna około 40 m dając najbardziej urozmaicony orograficznie
obszar w granicach gminy Ułęż. Najniżej położonym punktem w gminie jest koryto Wieprza w Kośminie
(zachodnia część obszaru) - 117 m n.p.m., a najwyższe wzniesienie ma 177,4 m n.p.m. i zlokalizowane jest w
pobliżu miejscowości Kolonia Trzcianka.. Deniwelacje dochodzą więc tu do 60 m. Rzeka Wieprz w obrębie
doliny silnie meandruje. Starorzecza w pobliżu koryta rzeki wypełnia zwykle woda, natomiast starsze, leżące
w większej odległości od koryta są suche. Meandry, starorzecza oraz terasy (zalewowe holoceńskie i
nadzalewowe plejstocenskie) stanowią najbardziej charakterystyczne cechy geomorfologii doliny Wieprza w
granicach gminy.
Wody
Na obszarze gminy Ułęż wody podziemne występują w utworach geologicznych: kredowych,
trzeciorzędowych i czwartorzędowych. Najbardziej zasobne w wodę są utwory kredy. Eksploatacja wód
podziemnych odbywa się z trzech pięter wodonośnych. Najbardziej wydajne jest piętro kredowe, ale
najintensywniej wykorzystywane są zasoby wód z utworów trzeciorzędowych (studnie wiercone) oraz
czwartorzędowych (studnie gospodarskie).
Gmina Ułęż leży w całości w dorzeczu dolnego Wieprza. Na terenie gminy Wieprz przyjmuje dwa dopływy Świnkę i Zalesiankę i stanowi oś hydrograficzną gminy.
Od Krasnobrodu aż do ujścia w dnie doliny Wieprza istnieje zagrożenie powodziowe (wodami 100- letnimi).
Dolina ma zmienną szerokość od 1,5 km do - 2,0 km doliną, niewspółmiernie dużą w stosunku do rzeki i jest
zmeliorowana dla potrzeb rolnictwa. W obszarze większych jednostek osadniczych, po obu stronach rzeki,
miejscami w obrębie terasy zalewowej, znajduje się zabudowa, która ogranicza funkcje ekologiczne doliny.
Dolina Wieprza odznacza się tu szczególnie dużą obfitością zjawisk wodnych - obok silnie meandrującego
Wieprza występują tu starorzecza, oczka wodne, torfianki oraz stawy. Te ostatnie skupione są w dwóch
kompleksach Żabianka - Ułęż oraz Sobieszyn.
Gleby
Na terenie gminy Ułęż pokrywę glebową tworzą gleby:
- brunatne wyługowane występujące płatowo niemalże na całym jej obszarze - pseudobielicowe, dominujące w północnej części gminy, wytworzone z glin morenowych, pyłowych,
piasków gliniastych, głównie lekkich i średnich, wytworzone z glin morenowych, pyłowych, piasków
gliniastych, głównie lekkich i średnich;
- mady występujące w dolinie Wieprza,
6.2. Położenie obszaru opracowania zmiany studium w stosunku do obszaru Natura 2000
Gmina Ułęż jest objęta ochroną w formie ustanowienia obszaru Natura 2000, oznaczonego kodem
PLH 060051 Dolny Wieprz, który jest położony w południowej części gminy obejmujący dolinę rzeki Wieprz.
Obszar objęty ochroną stanowi rozległą, płaska dolina rzeczna z bogatym mikroreliefem (piaszczyste
wzniesienie i muliste obniżenia). Koryto rzeki zachowało tu naturalny, silnie meandrujący charakter.
Towarzyszą mu liczne starorzecza i zastoiska. Do doliny głównej uchodzi kilka małych dolin rzecznych (m.in.
Mininy i Świnki). W dolinie Wieprza położonych jest kilka kompleksów stawów. W dnie doliny dominują
rozległe, ekstensywnie użytkowane łąki o zmiennym uwilgotnieniu. Lokalnie występują płaty łęgów i
zakrzaczeń wierzbowych oraz płaty muraw napiaskowych.
Obszar Natura 2000 „Dolny Wieprz” w całości położony jest na terenie Obszaru Chronionego
7
Krajobrazu „Pradolina Wieprza” i związany jest z doliną rzeki Wieprz.
Na obszarze Natura 2000 znajdują się cenne siedliska (roślin):

starorzecza i naturalne eutroficzne zbiorniki wodne ze zbiorowiskami roślinnymi;

zalewane muliste brzegi rzek;

ciepłolubne śródlądowe murawy napiaskowe;

ziołorośla nadrzeczne;

niżowe świeże łąki użytkowane ekstensywnie;

nizinne torfowiska zasadowe o charakterze młak, turzycowisk i mechowisk;

łęgi wierzbowe, topolowe, olszowe i jesionowe.
Ponadto na obszarze tym występują: bóbr europejski, wydra, kumak nizinny, żółw błotny, boleń, piskorz.
Obszar Natura 2000 „Dolny Wieprz” tworzy rozległa, płaska dolina rzeczna z bogatym mikroreliefem
(piaszczyste wzniesienia i muliste obniżenia). Koryto rzeki zachowało naturalny, silnie meandrujący
charakter. Towarzyszą mu liczne starorzecza i zastoiska. Do doliny głównej uchodzi kilka małych dolin
rzecznych (m.in. Mininy i Świnki). W dolinie Wieprza położonych jest kilka kompleksów stawów. W dnie
doliny dominują rozległe, ekstensywnie użytkowane łąki o zmiennym uwilgotnieniu. Lokalnie występują płaty
łęgów i zakrzaczeń wierzbowych oraz płaty muraw napiaskowych. W południowo-zachodniej części ostoi
(poza terenem gminy Firlej) znajduje się kompleks leśny (bory świeże, olsy) z zespołem wydm i położonym
między nimi, wybitnie cennym przyrodniczo, zbiornikiem wodnym – Jezioro Piskory. Naturalna dolina
Wieprza, z licznymi meandrami i starorzeczami jest najlepszym przykładem „półnaturalnego krajobrazu dużej
doliny rzecznej” w tej części Polski. Dolina ta pełni funkcje korytarza ekologicznego o randze krajowej. Jest
ważną ostoją siedlisk podmokłych i okresowo zalewanych łąk z załącznika I Dyrektywy Siedliskowej.
Stwierdzono występowanie 8 rodzajów siedlisk przyrodniczych z tego załącznika, zajmujących łącznie 37%
obszaru. W enklawie ostoi znajduje się jedyne istniejące w Polsce, stanowisko zastępcze marsylii
czterolistnej Marsilea quadrifolia. Roślina została tu wprowadzona w latach 1995 – 2000. Ponadto występuje
tu 6 gatunków zwierząt z załącznika II Dyrektywy Siedliskowej. Jest to też ważna ostoja ptaków wodno –
błotnych. Rozległy, otwarty teren ma bardzo duże walory krajobrazowe.
Projektowane zmiany studium zlokalizowane w Sobieszynie i Ułężu znajdują się poza obszarem
Natura 2000.
6.3. Ochrona i stan środowiska obszaru gminy
Ochronę środowiska na obszarze gminy Ułęż regulują przepisy obowiązujących ustaw i
rozporządzeń a wraz z nimi wykonane inwestycje. Stan środowiska obszaru gminy należy ocenić jako dobry.
Wpływ na ten stan mają: oczyszczalnia ścieków w Podlodowie, składowisko odpadów w Sobieszynie oraz
komunalne ujęcia wód podziemnych. Na stan środowiska wpływ mają również biocenozy. Biocenozy o
charakterze naturalnym lub półnaturalnym (lasy, użytki zielone, wody) zajmują na terenie gminy ok. 50 %
powierzchni. Stan zachowania fitocenoz na terenie gminy jest dobry, ponieważ obszar ten objęty jest
różnymi formami ochrony przyrody: największą powierzchnię zajmuje Obszar Chronionego Krajobrazu
„Pradolina Wieprza”, obszar Natura 2000 „Dolny Wieprz”, użytki ekologiczne i pomniki przyrody. Ponadto w
Sarnach, Żabiance, Ułężu, Sobieszynie oraz w dolinie Świnki na Brzozowej, Wólce Sobieszyńskiej i
Podlodowie znajdują się duże kompleksy stawów, które stanowią prawie 7 % powierzchni gminy. Lasy i
grunty leśne na terenie gminy Ułęż zajmują 1993,3 ha co stanowi 23,4% obszaru gminy - większe kompleksy
leśne znajdują się w północno-wschodniej części gminy.
Na obszarze gminy praktycznie brak jest przemysłu, funkcjonuje tu niewielka ilość zakładów
produkcyjnych, nie ma, więc poważnych emitorów zanieczyszczeń. Potencjalnymi emitorami zanieczyszczeń
powietrza na terenie gminy Ułęż mogą być: zanieczyszczenia związane z ciepłownictwem oraz
zanieczyszczenia komunikacyjne, jak również obiekty przemysłowe z terenu miasta Puławy oraz elektrowni
„Kozienice”.Na terenie gminy brak jest zakładów przemysłowych mogących powodować przekroczenia
dopuszczalnych emisji zanieczyszczeń do atmosfery.
W wyniku zmiany przepisów ustawy „Prawo ochrony środowiska” w 2012 r. wprowadzone zostały nowe
definicje stref, w których dokonuje się oceny jakości powietrza, a województwo lubelskie podzielono na 2
strefy:
 aglomerację lubelską
 strefę lubelską – kod strefy PL 0602 obejmujący m.in. gminę Ułęż.
Ze względu na ochronę roślin stężenie ozonu nie przekroczyło poziomu celu długoterminowego, natomiast
ze względu na ochronę zdrowia stężenie ozonu przekroczyło poziom celu długoterminowego.
8
Emisja powierzchniowa i liniowa zanieczyszczeń nie uległa większym zmianom, a przeprowadzona analiza
poziomu stężeń zanieczyszczeń za 2012 r. wykazała dobrą jakość powietrza.
Standardy w zakresie ochrony powietrza określone w obowiązujących przepisach na terenie gminy Ułęż nie
zostały przekroczone.
Tło zanieczyszczeń kształtują systemy grzewcze. Obecnie zmniejsza się ilość zanieczyszczeń
powietrza, która spowodowana została:
 wdrażaniem programów ochrony środowiska w uciążliwych zakładach przemysłowych
 zmniejszeniem energochłonności procesów technologicznych
 likwidacją części zakładów produkcyjnych
 włączaniem indywidualnych palenisk do sieci ciepłowniczych.
Na obszarze gminy Ułęż dość poważnym źródłem emisji zanieczyszczeń są zanieczyszczenia pochodzące
ze środków transportu. Przez teren gminy przebiegają dwie drogi krajowe: z południa na północ droga
krajowa nr 17 Lublin – Warszaw, przebiegając przez teren zachodniej części gminy. Druga droga krajowa nr
48 relacji Radom – Kock przebiega ze wschodu na zachód. Przeprowadzone pomiary hałasu zawarte w
„Programie ochrony środowiska przed hałasem dla województwa lubelskiego dla terenów poza
aglomeracjami, położonych wzdłuż odcinków dróg” (2014 r.) potwierdziły przekroczenia dopuszczalnych
poziomych hałasu dla pory dziennej i nocnej na tej drodze krajowej. Stwierdzono przekroczenia
dopuszczalnego poziomu hałasu dla pierwszej linii zabudowy.
Zanieczyszczenia powietrza to ogólnie zarówno gazowe, jak i pyłowe substancje znajdujące się w
atmosferze. Do najbardziej toksycznych, a więc najbardziej niebezpiecznych, substancji,
zanieczyszczających powietrze, należą: dwutlenek siarki, tlenki azotu, ozon oraz pyły. Związki te dostają się
do atmosfery głównie w wyniku emisji spalin.
Źródłami emisji zanieczyszczeń powietrza mogą być:
 punktowe tzw. emisja punktowa – pochodząca ze źródeł zorganizowanych, powstająca głównie, w
wyniku energetycznego spalania paliw i przemysłowych procesów technologicznych,
 liniowe tzw. emisja liniowa – komunikacyjna pochodząca głównie z transportu samochodowego,
kolejowego, wodnego i lotniczego, w której poszczególne odcinki drogi rozpatrywane są jako emitory
liniowe,
 powierzchniowe tzw. emisja powierzchniowa, której głównym źródłem są paleniska domowe,
gromadzone oraz utylizacja ścieków i odpadów.
Obserwuje się spadek emisji pyłów i ogólnej emisji gazów będący wynikiem prowadzonych działań
proekologicznych m.in. udoskonalenie procesów spalania, modernizacja elektrociepłowni i kotłowni,
instalowanie urządzeń redukujących zanieczyszczenia, a także powszechnie stosowanie katalizatorów i
benzyn bezołowiowych.
Przepisy z zakresu ochrony środowiska określają stan/potencjał ekologiczny jednolitej części wód
powierzchniowych. Zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 15 listopada 2011 r. w sprawie
form i sposobu prowadzenia monitoringu jednolitych części wód powierzchniowych i podziemnych (Dz.U. Nr
258, poz. 1550) stan/ potencjał ekologiczny na rzece Wieprz w jednolitej części wód - Wieprz od Bystrzycy
do Tyśmienicy w punktach monitoringu operacyjnego oceniony na terenie gminy jako umiarkowany,
określony poprzez (najbliższy) punkt pomiarowy Wieprz – Wola Skromowska. Natomiast stan biologiczny
wód zaliczony został do II klasy.
Na podstawie oceny stanu/potencjału ekologicznego w punktach monitoringu diagnostycznego w
województwie lubelskim odcinek rzeki Wieprz – od ujścia Bystrzycy w Spiczynie do ujścia Tyśmienicy w
Kocku – to wody zagrożone. Umiarkowany stan/potencjał ekologiczny w Kocku a słaby stan/potencjał
ekologiczny w punktach monitoringu ujścia rzeki Bystrzycy do Wieprza.
Stan wód podziemnych na terenie gminy zgodnie z rozporządzeniem Ministra Środowiska jest dobry. W
krajowej sieci monitoringu wód podziemnych i ocenie jakości wód w latach 2009-2012 w punktach
badawczych: w Parczewie wody podziemne oceniono w III klasie oraz w sąsiednim punkcie w Siemieniu
również w III klasie.
Analiza stanu gleb na terenie województwa lubelskiego dokonana w 2009 r. wykazała, że we wszystkich
badanych (analizowanych) próbach gleb zawartość metali ciężkich nie przekraczała wartości
dopuszczalnych określonych w rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 9 września 2002 r. w sprawie
standardów jakości gleb oraz standardów jakości ziemi.
Wyniki pomiarów promieniowania elektromagnetycznego dokonane w latach 2008-2012 nie
wykazały występowania przekroczeń obowiązujących norm.
Ideą polityki ochrony środowiska określoną w studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania
9
przestrzennego jest zasada zrównoważonego rozwoju, polegająca na takim korzystaniu ze środowiska, które
pozwoli na zachowanie jego zasobów i walorów dla obecnych i przyszłych pokoleń, zachowując
jednocześnie trwałość funkcjonowania środowiska przyrodniczego.
6.4. Stan środowiska w przypadku braku realizacji postanowień projektu zmiany studium
Dotychczasowe ustalenia obowiązującego studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania
przestrzennego mają charakter porządkujący i dyscyplinujący zagospodarowanie przestrzenne. Także
projekt zmiany studium podporządkowuje się celom ochrony środowiska. W przypadku nie zrealizowania
inwestycji zgodnie z ustaleniami projektu zmiany studium tereny pozostaną w dotychczasowym użytkowaniu.
W przypadku braku aktualnego studium niemożliwe byłoby ustalenie kierunków rozwoju gminy, w
tym całościowej ochrony i kształtowania ładu przestrzennego oraz lokalnych i ponadlokalnych interesów
publicznych w zakresie zabudowy, lokalizacji inwestycji mogących potencjalnie znacząco oddziaływać na
środowisko oraz ochrony środowiska. Nie zostałyby wprowadzone skuteczne zabezpieczenia środowiska
chroniące przez negatywnym oddziaływaniem.
Uchwalenie zmiany studium zapewni zrównoważony rozwój i ład przestrzenny, rozwój terenów
inwestycyjnych, ochronę interesów publicznych, w tym poprawę warunków życia mieszkańców i ochrony
środowiska przyrodniczego zgodnie z polityką i celami strategicznymi określonymi w dotychczas
obowiązującym studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy.
Środkami zapobiegającymi negatywnemu oddziaływaniu na środowisko są rozwiązania
zaproponowane w projekcie zmiany studium oraz w części dotychczas obowiązującego studium. Projekt
zmiany studium nie przewiduje żadnych oddziaływań wymagających przeprowadzenia kompensacji
przyrodniczej.
Gdyby nie zostały zrealizowane ustalenia projektu zmiany studium stan środowiska mógłby ulec
powolnemu stopniowemu pogorszeniu poprzez możliwość niekontrolowanej realizacji inwestycji mogących
potencjalnie pogorszyć stan środowiska oraz możliwość powstania chaosu urbanistycznego.
W
przypadku braku aktualnego studium niemożliwe byłoby ustalenie kierunków rozwoju gminy, w tym
całościowej ochrony i kształtowania ładu przestrzennego oraz lokalnych i ponadlokalnych interesów
publicznych w zakresie zabudowy, lokalizacji inwestycji mogących potencjalnie znacząco oddziaływać na
środowisko oraz ochrony środowiska. Nie zostałyby wprowadzone skuteczne zabezpieczenia środowiska
chroniące przez negatywnym oddziaływaniem. Projekt zmiany studium wprowadza dodatkowe ograniczenia
dla realizacji inwestycji mogących potencjalnie znacząco oddziaływać na środowisko.
Projekt zmiany studium zagospodarowania przestrzennego nie przewiduje żadnych oddziaływań
wymagających przeprowadzenia kompensacji przyrodniczej, ale odnosi się do działań naprawczych w
przypadku realizacji inwestycji np. poprzez wprowadzenie zieleni izolacyjnej osłonowej (ZI) czy też
uzupełnienie terenu działki inwestycyjnej zielenią stanowiącą powierzchnię biologicznie czynną. Realizacja
nowej zabudowy będzie odbywać się na terenach, dla których w projekcie zmiany studium ustalone zostały
określone nowe warunki zagospodarowania, które należy następnie uwzględnić w przyszłej nowej zmianie
planu zagospodarowania przestrzennego gminy Ułęż.
Na podstawie uchwalonego projektu zmiany studium będzie możliwe opracowanie zmiany planu
zagospodarowania przestrzennego gminy dla umożliwienia realizacji inwestycji w Ułężu i Sobieszynie.
Uchwalenie zmiany studium zapewni zrównoważony rozwój i ład przestrzenny, rozwój terenów
inwestycyjnych, ochronę interesów publicznych, w tym poprawę warunków życia mieszkańców i ochrony
środowiska przyrodniczego zgodnie z polityką i celami strategicznymi określonymi w dotychczas
obowiązującym studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy jak np. poprzez
umożliwienie prowadzenia działalności inwestycyjnej i jej koncentrację w sąsiedztwie drogi krajowej nr 48 w
rejonie Ułęża oraz w strefie przedsiębiorczości i aktywizacji gospodarczej w Sobieszynie. Nowa zabudowa
produkcyjno-magazynowo-składowa będzie realizowana w nawiązaniu do sąsiednich funkcji terenu.
7. Stan środowiska na obszarach objętych przewidywanym znaczącym oddziaływaniem
Na obszarze opracowania zmiany studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania
przestrzennego gminy Ułęż nie powinno wystąpić znaczące oddziaływanie na środowisko, ponieważ projekt
nie przewiduje realizacji inwestycji mogących zawsze znacząco oddziaływać na środowisko w rozumieniu
przepisów rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 9 listopada 2010 r. w sprawie przedsięwzięć mogących
znacząco oddziaływać na środowisko.
Projekt zmiany studium dopuszcza natomiast realizację inwestycji mogących potencjalnie znacząco
10
oddziaływać na środowisko, a warunkiem realizacji jest przeprowadzenie procedury oceny oddziaływania na
środowisko, która wykaże brak niekorzystnego wpływu na przyrodę Obszaru Chronionego Krajobrazu
„Pradolina Wieprza”.
W obrębie terenów objętych zmianą studium ze względu na realizację nowych funkcji (nie powodujących
znaczących oddziaływań) - środowisko nie ulegnie przemianie, trwała przemiana środowiska nastąpi jedynie
na terenach projektowanych zmian studium w postaci minimalnych przekształceń powierzchni ziemi i
wymiany gruntów tylko pod inwestycjami. Teren przeznaczone pod usługi (U) oraz teren przeznaczony pod
obiekty produkcyjne, magazynowe, składowe, bazy (P,B) nie będą negatywnie oddziaływać na ludzi,
zwierzęta, rośliny, wodę, powietrze w stopniu mogącym pogorszyć stan środowiska.
W obrębie terenów objętych zmianą studium ze względu na realizację nowych funkcji środowisko jako całość
nie ulegnie przemianie, trwała przemiana środowiska nastąpi jedynie na terenach projektowanych zmian
studium w postaci minimalnych przekształceń powierzchni ziemi i wymiany gruntów tylko pod inwestycjami.
W sąsiedztwie terenów przeznaczonych pod nowe funkcje (szczególnie tereny P, B) może zwiększyć się
hałas, który spowodowany będzie wzrostem natężenia ruchu pojazdów w wyniku zwiększenia liczby
użytkowników oraz może zwiększyć się emisja zanieczyszczeń do powietrza.
Na możliwość niewielkiej zmiany środowiska narażone może być środowisko gruntowo-wodne, gdyby nie
została odpowiednio zabezpieczona powierzchnia terenów utwardzonych przed spływem wód opadowych z
nowych inwestycji. W obrębie terenów inwestycyjnych mogą nastąpić minimalne zmiany stosunków
wodnych, w tym ograniczenia procesów infiltracji spowodowanej powstaniem nowych powierzchni
technicznych. Największe oddziaływanie na środowisko może mieć miejsce w części określonej przez
wyznaczoną nieprzekraczalną linią zabudowy.
Stan środowiska nie powinien zostać przekształcony, ponieważ nie przewiduje się oddziaływań
powodujących zmianę jakości środowiska. Jest to uwarunkowane rodzajem nowej zabudowy oraz zasadami
realizacji inwestycji stanowiących zmianę – stosownymi zapisami ustaleń dotychczas obowiązującego
studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego dotyczącymi ochrony środowiska i
przyrody wraz z jego zmianami.
8. Istniejące problemy ochrony środowiska istotne z punktu widzenia realizacji ustaleń projektu
zmiany studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego, w szczególności
dotyczące obszarów podlegających ochronie na podstawie przepisów ustawy z dnia 16 kwietnia 2004
r. „O ochronie przyrody”.
Obszar gminy Ułęż położony jest w Ekologicznym Systemie Obszarów Chronionych województwa
lubelskiego i objęty jest wielkoprzestrzennymi i indywidualnymi formami ochrony przyrody i krajobrazu.
System Przyrodniczy Gminy jest formą ochrony planistycznej, która ma na celu stworzenie właściwych
warunków dla funkcjonowania przyrody, uaktywnienie procesów odpornościowych środowiska, zapewnienie
związków funkcjonalnych pomiędzy ekosystemami naturalnymi i zbliżonymi do naturalnych a otwartymi
terenami rolnymi. System przyrodniczy gminy wspomaga i wiąże tereny wykazujące ciągłość przestrzenną i
wymagające ochrony, stanowi również obszary zasilania ekologicznego dla pozostałych terenów,
znajdujących się poza systemem.
System Przyrodniczy Gminy Ułęż składa się z następujących elementów tworzących spójna całość
• Leśne węzły ekologiczne – kompleks w zachodniej części gminy porośnięty przez sosny i dęby (od
N) i olchy na S, graniczący ze stawami, miedzy miejscowością Sarny, a Korzeniów oraz las
zlokalizowany w okolicy Brzozowej i na W od Sobieszyna, ze zbiorowiskami Dębu i sosny na N od
drogi krajowej oraz olchą na S od drogi, a także ciągnący się pasem, sąsiadującym ze stawami
rozczłonkowany kompleks wschodni-od Dębowej Góry, Sobieszyna i Podlodowa doliną Świnki do
Ledna Ruskiego, z przewaga sosny z domieszką dębu i grabu.
• Korytarz ekologiczny doliny rzeki Wieprz, o przebiegu równoleżnikowym, w południowej części
gminy (z Grądami, Zaolszyny, Podestocze, Zajączek, Błonie, Dziadów Kąt, Czarny Dół, Łąki na
Kanałach)
• Korytarze ekologiczne doliny rzeki Świnki (tereny wschodnie) i Zalesiani (tereny zachodnie) o
przebiegu N-S.
• Sięgacze ekologiczne - funkcjonalnie spełniają rolę zbliżoną do korytarzy ekologicznych, lecz w
mniejszym zakresie komunikacji. Są to przeważnie tereny antropogenne, przebiegają przez tereny
uprawiane rolniczo. Wyodrębnione są w oparciu o suche doliny, wąwozy i obniżenia terenowe.
Łączą ze sobą tereny o większym potencjale ekologicznym. Często ich funkcje łącznikowe są
11
•
•
przerwane w wyniku wprowadzenia zabudowy. Konieczne jest wzmocnienie sięgaczy ekologicznych
poprzez wprowadzenie zadrzewień śródpolnych i przydrożnych. Sięgacze ekologiczne stanowią o
spójności PSG.
Obszary pozostałe. Tereny położone poza PSG w większości są to obszary wierzchowinowe ponad
dna dolin i zagłębień bezodpływowych. To teren użytkowany rolniczo oraz decydujące o funkcji
osadniczej w gminie. Jest to obszar o wyraźnie obniżonych walorach ekologicznych, które
gdzieniegdzie naturalnie wzrastają poprzez obszary śródpolnych zagłębień łąk, niewielkich
kompleksów leśnych, grup drzew lub mikroretencji. Pomimo, iż tereny te znalazły się poza formą
ochrony planistycznej jak należy traktować PSG, nie oznacza to dowolności w zagospodarowaniu
przestrzenny, gdyż istnieją i funkcjonują ścisłe związki funkcjonalne terenów gminy. Obszary w
obrębie PSG oddziałują na tereny sąsiednie i odwrotnie Przez to najściślejsza ochrona w obrębie
PSG nie zachowa i nie poprawi ich walorów w przypadku niekorzystnego oddziaływania
zagospodarowania przestrzennego terenów sąsiednich.
Ponadto zagospodarowanie przestrzenne na terenach poza PSG musi odbywać się z
uwzględnieniem ogólnych zasad i unormowań prawnych wynikających z polskiego prawa
ekologicznego.
Środowisko przyrodnicze gminy Ułęż powiązane jest funkcjonalnie z otaczającymi gminę
szczególnie cennymi obszarami ekologicznymi:
- poprzez ekosystemy wodno-łąkowe, torfowiskowe i leśne doliny Wieprza z ekosystemami naturalnymi
dorzecza Wieprza, a sama dolina rzeki Wieprz z doliną Wisły (23M- międzynarodowy obszar węzłowy), na
wschodzie z doliną Tyśmienicy i Lasami Parczewskimi;
- poprzez dolinę Świnki i Zalesianki z kompleksami leśnymi leśnego korytarza o kierunku N-S, wzbogaconym
zbiornikami otwartymi;
Środowisko przyrodnicze gminy powiązane jest funkcjonalnie z otaczającymi gminę obszarami
ekologicznymi szczególnie cennymi:
- poprzez system wód podziemnych z obszarami znajdującymi się w granicach GZWP Nr 406 Niecka
Lubelska (Lublin) oraz sąsiednim 407 Niecka Lubelska (Chełm-Zamość);
- poprzez system wód powierzchniowych z dorzeczem rzeki Wieprz.
Obszary (powiązania z obszarami cennymi przyrodniczo znajdującymi się w otoczeniu) o dużej
aktywności ekologicznej, tworzące system przyrodniczy gminy o układzie pasmowo- wyspowym (korytarze
ekologiczne dolinne i leśne – trasy migracyjne gatunków, węzły ekologiczne – miejsca rozrodu i regularnego
przebywania gatunków) w układzie makroprzestrzennym powiązane są z:
- obszarem specjalnej ochrony NATURA 2000 PLB060006 – Lasy Parczewskie;
- obszarem specjalnej ochrony NATURA 2000 PLB 060004 – Dolina Tyśmienicy;
- Tyśmienickim Obszarem Chronionego Krajobrazu, a przez niego Parczewskim Parkiem Krajobrazowym,
Parkiem Krajobrazowym Pojezierze Łęczyńskie, Poleskim Parkiem Narodowym i przez PK Lasy Włodawskie
oraz Sobiborski PK z Dolina Bugu;
- OCK Pradolina Wieprza łączy się też bezpośrednio z Nadwiślańskim Obszarem Chronionego Krajobrazu, a
pośrednio z Obszarem Chronionego Krajobrazu Kozi Bór, a przez niego z Kozłowieckim Parkiem
Krajobrazowym na południowym-wschodzie oraz Adamowskim Obszarem Chronionego Krajobrazu i OCK
Annówka na północy.
Najważniejsze ogniowo systemu przyrodniczego gminy stanowi Obszar Chronionego Krajobrazu „Pradolina
Wieprza” oraz obszar Natura 2000 „Dolny Wieprz” jako Specjalny Obszar Ochrony Siedlisk. Nowe
zagospodarowanie terenu nie wpłynie na zmianę funkcjonowania tego systemu obszarów chronionych.
Projekt zmiany studium nie spowoduje żadnych kolizji z Obszarem Chronionego Krajobrazu, pod warunkiem
dostosowania się do przepisów Rozporządzenia w sprawie utworzenia obszaru chronionego krajobrazu,
dlatego należy sadzić iż na terenie objętym zmianami studium nie będą występować istotne problemy
środowiska.
Ponadto realizacja projektu zmiany studium (inwestycje zostaną zlokalizowane poza obszarem Natura 2000)
nie wpłynie negatywnie znacząco na strukturę i funkcjonowanie obszaru Natura 2000. Nowa zabudowa nie
wpłynie negatywnie na ich ekosystem, nie ingeruje w środowisko oraz nie naruszy ustanowionych zasad
ochrony czynnej.
Projekt zmiany studium zgodnie z przepisami Rozporządzenia Wojewody Lubelskiego z dnia 16 lutego 2006
r. w sprawie ustanowienia Obszaru Chronionego Krajobrazu „Pradolina Wieprza umożliwia kształtowanie
zagospodarowania przestrzennego w sposób umożliwiający zachowanie walorów krajobrazowych i
12
przyrodniczych oraz wartości kulturowych w szczególności poprzez: ochronę otwartej przestrzeni przed
nadmierną zabudową, zachowanie ciągłości korytarzy ekologicznych, ochronę punktów osi i przedpoli
widokowych, usuwanie lub przesłanianie antropogenicznych elementów dysharmonijnych w krajobrazie.
9. Cele ochrony środowiska ustanowione na szczeblu międzynarodowym, wspólnotowym i
krajowym, istotne z punktu widzenia projektowanego dokumentu, oraz sposób w jakich te cele i inne
problemy środowiska zostały uwzględnione w projekcie zmiany studium uwarunkowań i kierunków
zagospodarowania przestrzennego gminy.
Ochrona środowiska realizowana jest poprzez różne przepisy prawne – ustawy i rozporządzenia.
Projekt zmiany studium nie narusza zasad ochrony środowiska wynikających z odrębnych przepisów
ustanowionych na szczeblu międzynarodowym, wspólnotowym i krajowym.
Na szczeblu krajowym cele ochrony środowiska uwzględniają m.in.: ustawa o ochronie środowiska, ustawa o
ochronie przyrody, prawo wodne, ustawa o odpadach, ustawa o udostępnianiu informacji o środowisku i jego
ochronie.
Najważniejszymi ustaleniami na szczeblu międzynarodowym (unijnym) są dyrektywy:
 nr 2001/42/WE z dnia 27 czerwca 2001 r. w sprawie niektórych planów i programów na środowisko
 nr 85/337/EWG z dnia 27 czerwca 1985 r. w sprawie oceny skutków wywieranych przez niektóre
przedsięwzięcia publiczne i prywatne na środowisko naturalne
 nr 2000/60/ WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 23 października 2000 r ustanawiająca ramy
wspólnotowego działania w dziedzinie polityki wodnej - Ramowa Dyrektywa Wodna, gdzie art. 4
przewiduje dla wód podziemnych następujące główne cele środowiskowe:
◦ zapobieganie dopływowi lub ograniczeniu dopływu zanieczyszczeń do wód podziemnych
◦ zapobieganie pogarszaniu się stanu wszystkich części wód podziemnych (dla spełnienia
wymogu niepogarszania stanu części wód będących w co najmniej dobrym stanie chemicznym i
ilościowym, celem środowiskowym będzie utrzymanie tego stanu)
◦ wdrożenie działań niezbędnych dla odwrócenia znaczącego i utrzymującego się rosnącego
trendu stężenia każdego zanieczyszczenia powstałego wskutek działalności człowieka
◦ zapewnienie równowagi pomiędzy poborem a zasileniem wód podziemnych
 nr 2006/118/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 12 grudnia 2006 r. w sprawie ochrony wód
podziemnych przed zanieczyszczeniem
Zgodnie z podziałem dokonanym w „Planie gospodarowania wodami na obszarze dorzecza Wisły”
(M.P. Nr 49, poz. 549 z 2011 r., wraz z jego aktualizacją) inwestycje położone jest w obszarze Jednolitych
Części Wód Powierzchniowych oznaczonych kodem PLRW 20001724949 nazwanym Świnka, scalona część
wód SW 0549. Odcinek posiada status silnie zmienionej części wód oraz typ potok nizinny piaszczysty.
Ocena stanu zły. Nie jest zagrożone osiągnięcie celów środowiskowych. Wpływ działalności
antropogenicznej na stan (JCW) generuje konieczność osiągnięcia co najmniej dobrego stanu ekologicznego
oraz utrzymanie co najmniej dobrego stanu chemicznego wód.
Zgodnie z podziałem dokonanym w „Planie gospodarowania wodami na obszarze dorzecza Wisły”
inwestycję znajdują się w obszarze oznaczonym kodem europejskim PLGW230084 leżącym w obszarze
dorzecza Wisły w ekoregionie równin wschodnich nazwanym JCWPd 84. Ocena stanu ilościowego – dobry i
jakościowego zbiornika – dobra. Zbiornik niezagrożony.
Realizacja inwestycji zgodnie z ustaleniami obowiązującego studium oraz jego zmiany wprowadza
obowiązek ochrony wód podziemnych. Projekt zmiany studium sankcjonuje cele środowiskowe dla
jednolitych części wód poprzez:
• zapobieganie i ograniczanie wprowadzania do wód podziemnych zanieczyszczeń
• zapobieganie pogarszaniu oraz poprawie stanu wód podziemnych
Wprowadzane zmiany do studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego powinny
umożliwić spełnienie celów środowiskowych dla jednolitych części wód podziemnych i powierzchniowych
dzięki zabezpieczeniom zapisanym w projekcie zmiany oraz w obowiązującym studium. Przykładem
uwzględnienia celów ochrony środowiska są m.in. zapisy ustaleń dotychczas obowiązującego studium oraz
ustaleń projektu zmiany studium, tj. sposób postępowania z odpadami, ochrona zasobów wodnych.
Na szczeblu krajowym cele ochrony środowiska uwzględniają m.in.:
 ustawa o ochronie środowiska wraz z rozporządzeniami wykonawczymi – utrzymanie norm odnośnie
13





dopuszczalnych poziomów poziomów hałasu w środowisku, ochrona powierzchni ziemi, ochrona
gleb, ochrona ekosystemów, różnorodności biologicznej, ochrona powietrza
ustawa o ochronie przyrody – ochrona i utrzymanie zasad zagospodarowania na terenie obszarów
chronionych, ochrona wartości przyrodniczych
prawo wodne – ochrona wód powierzchniowych i podziemnych
plan gospodarowania wodami na obszarze dorzecza Wisły.
ustawa o odpadach – składowanie oraz usuwanie odpadów z terenów inwestycji
ustawa o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie – sposób postępowania z
inwestycjami w działalności inwestycyjnej
Projekt zmiany studium nie narusza ustaleń projektu „Strategicznego planu adaptacji dla sektorów i
obszarów wrażliwych na zmiany klimatu do roku 2020 z perspektywą z do roku 2030”. Plan ten odnosi się do
oddziaływania poszczególnych elementów środowiska. Zmiany klimatu na obszarze opracowania nie będą
silne i nie powinny być odczuwalne. Lokalizacja inwestycji na obszarze projektu zmiany studium odbywać się
będzie na terenach niezagrożonych tj. poza terenami osuwiskowymi czy terenami den dolinnych. Inwestycja
w Sobieszynie zlokalizowana została w sąsiedztwie dolinki rzeki Świnki, dodatkowo oddziela tę inwestycję
teren zieleni izolacyjnej oznaczony symbolem ZI. Teren ZI będzie stanowić dodatkową ochronę.
Nowe lokalizacje inwestycji nie spowodują fragmentacji środowiska przyrodniczego. Pozytywne
oddziaływanie na bioróżnorodność będzie miało wpływ na klimat – projekt zmiany studium uwzględnia
wskaźnik powierzchni biologicznie czynnej w obrębie działki inwestycyjnej (na terenie U oraz P,B). Nowe
inwestycje na obszarze opracowania zmiany studium nie pogorszą stanu jakości powietrza.
Zapewnienie dobrego stanu środowiska regulują zapisy ustaleń dotychczas obowiązującego
studium, można więc stwierdzić iż projekt ten zapewnia dobry stan środowiska. Działania adaptacyjne
mające na celu ograniczenie negatywnych skutków oddziaływania zmian klimatu powinny dotyczyć:
dostosowania do zmian klimatu norm stosowanych do projektowania obiektów budowlanych (tzw.
świadectwa energetyczne), monitorowania kosztów prewencji i likwidacji szkód oddziaływania czynników
klimatycznych oraz monitorowania rzeczywistych zmian klimatu.
Projekt zmiany studium nie narusza zasad ochrony środowiska wynikających z odrębnych przepisów
ustanowionych na szczeblu międzynarodowym, wspólnotowym i krajowym.
Projekt zmiany studium nie lokuje inwestycji zanieczyszczających wody podziemne, nie narusza zatem
zasad ochrony środowiska wynikających z odrębnych przepisów ustanowionych na szczeblu
międzynarodowym, wspólnotowym i krajowym.
10. Przewidywane znaczące oddziaływania, w tym oddziaływania bezpośrednie, pośrednie, wtórne,
skumulowane, krótkoterminowe, średnioterminowe i długoterminowe, stałe i chwilowe oraz
pozytywne i negatywne, na cele i przedmiot ochrony obszaru Natura 2000 oraz integralność tego
obszaru, a także na środowisko w szczególności na:
10.1. Świat roślin i zwierząt, różnorodność biologiczna
Na terenie objętym projektem zmiany studium nie występują tereny zieleni, które podlegałyby
ochronie. Wprowadzone zmiany do studium nie naruszają przepisów prawa dotyczących obszarów i
obiektów prawnie chronionych wynikających z ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody.
Przepisy Rozporządzenia Wojewody Lubelskiego z dnia 16 lutego 2006 r. w sprawie ustanowienia Obszaru
Chronionego Krajobrazu „Pradolina Wieprza” umożliwia realizację inwestycji mogących potencjalnie
znacząco oddziaływać na środowisko dla których sporządzenie raportu o oddziaływaniu na środowisko nie
jest obowiązkowe i przeprowadzona procedura oceny oddziaływania na środowisko wykazała brak
niekorzystnego wpływu na przyrodę tego obszaru.
Zmiana studium nie wpłynie znacznie na funkcjonowanie różnorodności biologicznej na obszarze
opracowania. Pod inwestycję nie przeznaczono siedlisk przyrodniczych ani też cennych ekosystemów, nie
powinny zostać zakłócone warunki bytowania zwierząt.
Na terenach, na których nastąpi realizacja inwestycji nastąpi niewielka modyfikacja szaty roślinnej, ale nie
spowoduje to naruszenia równowagi środowiska abiotycznego. Wprowadzona zostanie roślinność sztuczna.
Na terenie nowych inwestycji pojawią się nowe rośliny: drzewa, krzewy, które mogą stanowić lokalną ostoję
14
dla fauny: zwierząt, ptaków, owadów. W sąsiedztwie nowych terenów może nastąpić chwilowe zmniejszenie
liczebności fauny, nie będzie jednak to miało większego wpływu na zmiany środowiska.
Realizacja inwestycji nastąpi kosztem terenów stanowiących dotychczas system rolny, który jest
terenem aktywnym biologicznie. Nastąpi uszczuplenie lokalnego systemu rolnego. Skutki oddziaływania
mogą być przyrodnicze i funkcjonalne. Skutki przyrodnicze to minimalne zmniejszenie bioróżnorodności,
natomiast skutki funkcjonalne to obniżenie walorów krajobrazowych i ograniczenie produkcyjności
ekosystemów. Realizacja inwestycji spowoduje zniszczenia w obszarach realizacji zabudowy kubaturowej.
Struktura ekologiczna gminy nie ulegnie żadnym modyfikacjom.
Oddziaływanie nowych inwestycji będzie oddziaływaniem negatywnym na świat roślin i zwierząt oraz stan
różnorodności biologicznej w miejscu lokalizacji inwestycji.
Nowe inwestycje nie spowodują utraty różnorodności genetycznej oraz różnorodności gatunków. Dotychczas
obowiązujące studium chroni dostatecznie tereny obszary użytkowane rolniczo o znaczeniu dla
różnorodności biologicznej i krajobrazowej środowiska, ekotony łąkowo-polne i leśno-polne. Projekt zmiany
studium nie będzie realizował inwestycji na tych terenach cennych przyrodniczo.
Oddziaływaniem negatywnym stałym będzie zmniejszenie terenów biologicznie czynnych, natomiast
oddziaływaniem negatywnym, okresowym będzie i bezpośrednim będą prace budowlane i hałas
towarzyszący robotom budowlanym.
Oddziaływanie na różnorodność biologiczną, świat roślin i zwierząt będzie też oddziaływaniem
bezpośrednim, długoterminowym i stałym. Będzie tez oddziaływaniem negatywnym dla środowiska ze
względu na ubytek powierzchni biologicznie czynnej. Będzie też oddziaływaniem pozytywnym dla
środowiska. Jednakże nowe inwestycje nie spowodują utraty bioróżnorodności. Wzmożony ruch kołowy na
drogach dojazdowych do inwestycji może stanowić minimalne zagrożenie dla populacji drobnej fauny.
Wprowadzane zmiany do studium nie wpłyną na znaczną zmianę funkcjonowania różnorodności
biologicznej na terenie gminy. Pod inwestycje nie przeznaczono siedlisk przyrodniczych ani też cennych
ekosystemów, nie powinny zostać zakłócone warunki bytowania zwierząt żyjących w obszarach Natura
2000. Przeznaczenie terenów pod funkcje określone w projekcie zmiany studium nie wpłynie na zasoby flory
i fauny oraz stan siedlisk przyrodniczych w otoczeniu, może natomiast wpłynąć na minimalną zmianę
warunków bytowania fauny w rejonie lokalizacji obiektów.
Nowe inwestycje: teren usług, teren obiektów produkcyjnych, składów, magazynów z możliwością
lokalizacji baz nie będą negatywnie oddziaływać na świat zwierząt i roślin w stopniu mogącym pogorszyć
stan środowiska.
10.2. Ludzie
Zagospodarowanie przestrzenne gminy wynikające z projektu zmiany studium uwarunkowań i
kierunków zagospodarowania przestrzennego oraz zmiany które nastąpią w środowisku w związku z
realizacją inwestycji będą charakteryzowały się różnym natężeniem i zasięgiem. Ustalenia dotyczące
zabezpieczeń przed negatywnym oddziaływaniem na środowisko zawarte są w ustaleniach obecnie
obowiązującego studium oraz w projekcie zmiany studium, które eliminują możliwość powstania zagrożeń
związanych z projektowanym zainwestowaniem na terenie gminy.
Dopuszczenie do realizacji na terenie P,B inwestycji mogących potencjalnie znacząco oddziaływać na
środowisko będzie możliwe po spełnieniu wymagań określonych przepisami szczególnymi. Ewentualna
uciążliwość nowych inwestycji powinna być ograniczona do granic terenu własności.
Projekt zmiany studium dba o środowisko człowieka. Przejawia się to w różnych działaniach
ochronnych i naprawczych środowiska. Teren przeznaczony w projekcie zmiany studium pod nową
zabudowę nie powinien naruszać istniejących relacji przestrzennych, i nie powinien stwarzać kolizji z
otoczeniem.
Realizacja nowych inwestycji wzmoże ustaloną w obowiązującym studium gminy aktywizację gospodarczą
szczególnie w sąsiedztwie drogi krajowej nr 48. Bezpośrednie oddziaływania nowych inwestycji będą miały
zasięg lokalny i ograniczą się do terenu, na którym prowadzone będą prace budowlane. W trakcie realizacji
przedsięwzięcia może dojść do krótko trwającego wzrostu emisji zanieczyszczeń do środowiska w postaci
pyłów w wyniku prowadzenia robót oraz emisji hałasu związanego z pracą sprzętu budowlanego. Jednakże
wpływ ten będzie miał charakter krótkotrwały i będzie charakteryzował się niskim poziomem uciążliwości i
powinien ustąpić po zakończeniu prac. Wszystkie odpady powstające w trakcie realizacji przedsięwzięcia
będą odpowiednio segregowane i zagospodarowane zgodnie z obowiązującymi przepisami.
Klimat akustyczny terenu będzie kształtowany przede wszystkim przez hałas komunikacyjny, który
koncentruje się wzdłuż drogi wojewódzkiej w obrębie Sobieszyn. Na granicy tych terenów powinny być
15
dotrzymane standardy jakości środowiska. Dopuszczalne poziomy hałasu w środowisku określa
rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 14 czerwca 2007 r. w sprawie dopuszczalnych poziomów hałasu
w środowisku (tekst jednolity Dz.U. z 2014 r., poz. 112).
Oddziaływanie na człowieka będzie miało miejsce w trakcie realizacji inwestycji, którymi będą hałas i
pylenie spowodowane przez prace budowlane, montażowe i instalacyjne. Uciążliwości powinny być
ograniczone do pory dziennej dzięki zastosowaniu nowoczesnych urządzeń o obniżonej głośności pracy. Na
granicy terenów objętych projektem zmiany studium powinny być dotrzymane standardy jakości środowiska.
Nowe tereny pod zabudowę nie naruszają istniejących relacji przestrzennych, nawiązują do uwarunkowań
przyrodniczo-krajobrazowych i nie pozostają w kolizji z otoczeniem.
Obsługa terenu może być źródłem pośrednich oddziaływań na środowisko spowodowane hałasem
wywołanym przez pojazdy dojeżdżające do inwestycji. Powstały ewentualny hałas nie wymaga stosowania
środków ochrony. Warunki życia mieszkańców w sąsiedztwie projektowanych terenów nie powinny ulec
zmianie. W sąsiedztwie terenu P,B nie ma wyznaczonych terenów budowlanych, natomiast realizacja
inwestycji w Ułężu terenu oznaczonego symbolem U znajduje się w otoczeniu zabudowy mieszkaniowej, ale
projekt zmiany studium przewiduje dla tego terenu realizację usług nieuciążliwych.
Oddziaływanie nowych inwestycji na ludzi może być negatywne i pozytywne. Za oddziaływanie pozytywne
można uznać zwiększenie dostępności do usług. Negatywne oddziaływania to możliwość ewentualnego
wzrostu hałasu czy zanieczyszczeń do powietrza, ale będą one oddziaływaniami krótkoterminowymi,
bezpośrednimi i stałymi.
Czasowe oddziaływanie na powietrze związane będzie z pracą urządzeń i maszyn, transportem materiałów
na plac budowy. Nie przewiduje się znaczącego pogorszenia stanu atmosfery. Będzie to oddziaływanie
krótkoterminowe i długoterminowe o zasięgu miejscowym.
10.3. Środowisko wodne
Projekt zmiany studium gminy Ułęż chroni wody podziemne i uwzględnia położenie obszaru gminy w
obrębie Głównego Zbiornika Wód Podziemnych. Gmina Ułęż znajduje się w na obszarze Jednolitych Części
Wód Podziemnych oznaczonych kodem PLGW 2300084, ocena stanu dobry.
Ustalenia projektu zmiany studium nie stwarzają zagrożenia dla osiągnięcia celów środowiskowych
określonych art. 4 Ramowej Dyrektywy Wodnej.
Północna część terenu gminy pod względem hydrogeologicznym znajduje się na terenie trzeciorzędowego
Głównego Zbiornika Wód Podziemnych (GZWP) oznaczonego numerem 215 (tzw. Subniecka Warszawska)
o zasobach dyspozycyjnych 250 tys.m3/dobę (i powierzchni ok. 51000 km2). Południowa część gminy
położona jest w obrębie Głównego Zbiornika Wód Podziemnych (GZWP) oznaczonego numerem 406
(Niecka Lubelska). W przypadku obu zbiorników wodnych obowiązuje ochrona ilościowa i jakościowa.
Na obszarze gminy Ułęż nie występują wody istotne dla regulacji stosunków wodnych na potrzeby
rolnictwa oraz urządzenia melioracyjne.
W zakresie gospodarki wodno-ściekowej projekt zmiany studium będzie respektował ustalenia
dotychczas obowiązującego studium w zakresie ograniczeń zmierzających do zmniejszenia oddziaływania
na stan wód podziemnych i wód gruntowych.
Wpływ zmiany projektu studium na środowisko wodne może nastąpić w przypadku nieszczelności
podłoża powierzchni placów składowych, manewrowych czy produkcyjnych na terenie nowych inwestycji
(szczególnie na terenie P,B) co może spowodować przenikanie do gruntu zanieczyszczeń głównie
produktami ropopochodnymi, ewentualność taka choć mało prawdopodobna istnieje. Na terenie inwestycji
zagrożeniem dla wód podziemnych i środowiska gruntowo – wodnego może być niewłaściwie prowadzona
gospodarka ściekami i odpadami (na terenie P,B). Nowe inwestycje objęte zostaną docelowo obowiązkiem
włączenia do sieci sanitarnej, a do czasu jej realizacji objete indywidualnym systemem sieci kanalizacyjnej.
Projektowane inwestycje znajdują się poza zasięgiem oddziaływania ujęć wód podziemnych wraz z ich
ustanowionymi strefami ochronnymi, np. ujecie wody w Ułężu znajduje się ok. 200 m od projektowanej
inwestycji, ale inwestycje w Sobieszynie będą realizowane w odległości ok. 1 km od ujęcia wody.
Projektowane inwestycje nie będą oddziaływać negatywnie na istniejące ujęcia wody.
Projektowane inwestycje nie są inwestycjami wodochłonnymi, zużycie wody będzie odbywało się
tylko do celów sanitarnych. Ustalenia dotychczas obowiązującego studium zabezpieczają środowisko
wodne przed zanieczyszczeniami. Ustalenia dotychczas obowiązującego studium gminy oraz nowe
inwestycje nie stwarzają zagrożenia dla osiągnięcia celów środowiskowych określonych art. 4 Ramowej
Dyrektywy Wodnej. Projekt zmiany studium gminy Ułęż nie wprowadza inwestycji mogących oddziaływać
negatywnie na stan wód podziemnych
16
Oddziaływanie na środowisko wodne - może nastąpić wyjątkowo w sytuacji, gdy np. nastąpi
zanieczyszczenie wód podczas prac budowlanych czy wystąpienie poważnej awarii. Będzie to oddziaływanie
krótkotrwałe, bezpośrednie i lokalne. Oddziaływanie na wody nie będzie znacząco negatywnym
oddziaływaniem na środowisko.
10.4. Powierzchnia ziemi, gleby
Na obszarze objętym inwestycją projekt zmiany studium określa tereny gdzie nastąpi częściowa
likwidacja pokrywy glebowej wskutek budowy obiektów budowlanych. Likwidacja pokrywy glebowej to proces
nieodwracalny, który następuje na tych terenach gdzie powstanie nowa zabudowa, powstaną tereny
zabudowane technicznie.
Realizacja zamierzeń inwestycyjnych projektowanego spowoduje zmiany na działkach polegające na
zmianie ukształtowania powierzchni terenu spowodowanej budową obiektów. Nastąpi utworzenie nasypu
ziemi wybranej pod fundamenty obiektu. Po zrealizowaniu obiektu powinno nastąpić uporządkowanie i
zagospodarowanie działek. Lokalne i mechaniczne niszczenie gleby wystąpi również na terenach
otaczających tereny zabudowywane, gdzie prowadzone są prace ziemne, składowane materiały, wytyczane
trasy dojazdowe. Realizacja nowej zabudowy może spowodować minimalną degradację gleby o znaczeniu
miejscowym objawiającą się m.in.: przekształceniem składu chemicznego gleby. Masy ziemne powstałe z
wykopów oraz powstałe przy zbieraniu humusu powinny zostać zagospodarowane w obrębie działek
inwestycyjnych z przeznaczeniem na cele zieleni (teren U czy teren P,B).
Odpady w postaci mas ziemnych po zakończeniu realizacji inwestycji mogą być też wykorzystane do
niwelacji terenu, a ewentualne nadwyżki zostaną przekazane do odzysku poza terenem inwestycji.
Powierzchnia ziemi łącznie z glebą podlega ochronie, polegającej w szczególności na zapobieganiu i
przeciwdziałaniu ich niekorzystnym zmianom, a w razie uszkodzenia i zniszczenia - na przywróceniu do
stanu właściwego.
Oddziaływania projektowanych zmian studium na powierzchnię ziemi i gleby będą mieć charakter
stały i bezpośredni o zasięgu miejscowym, również będą to oddziaływania bezpośrednie, pośrednie i
krótkoterminowe. Inwestycje P,B będą oddziaływaniem bezpośrednim, stałym i długoterminowym.
Oddziaływania na powierzchnię ziemi i gleby nie będą stanowiły znaczących zagrożeń dla środowiska.
10.5. Krajobraz
Realizacja ustaleń zmiany studium dotycząca powierzchniowej eksploatacji surowców mineralnych
spowoduje czasowe obniżenie walorów krajobrazowych obszaru. Prowadzone prace budowlane dla
inwestycji wpłyną okresowo na zmianę istniejącego krajobrazu. Będzie to związane z prowadzonymi pracami
budowlanymi, wykonywaniem wykopów i przemieszczaniem mas ziemnych oraz pracą ciężkiego sprzętu.
Również transport surowca ciężkim sprzętem nie będzie miał pozytywnego wpływu na krajobraz.
Projekt zmiany studium ustanawia w realizacji nowej zabudowy uwzględnienie jej ekspozycyjności i
uwarunkowań wynikających z ekologicznego i krajobrazowego znaczenia.
Nowa zabudowa może spowodować: niewielkie zmiany sposobu zagospodarowania i kulminacji terenu oraz
możliwość pojawienia się dysharmonii architektonicznej.
Niekorzystne oddziaływanie na krajobraz nowych inwestycji można zminimalizować poprzez:
 odpowiednią formę architektoniczną (w przypadku realizacji zabudowy usługowej w sąsiedztwie
zabudowy mieszkaniowej)
 uwzględnienia terenów zieleni (odpowiednio ukształtowanego ciągu zieleni) na terenie nowych
inwestycji oraz odpowiednio ukształtowana zień na terenie ZI
 zachowanie istniejących zadrzewień i ich ochronę jeśli nie kolidują z istniejącym
zagospodarowaniem terenu
Nowe inwestycji na krajobraz będą oddziaływały w skali lokalnej.
Prowadzone wszelkie prace budowlane dla różnych procesów inwestycyjnych wpłyną okresowo na zmianę
istniejącego krajobrazu. Po zakończeniu prac budowlanych tereny inwestycji zostaną uporządkowane a
niekorzystne oddziaływanie na otaczający krajobraz ulegnie zdecydowanemu ograniczeniu. Krajobraz
ulegnie jednak zasadniczej przemianie i wytworzą się liczne pojedyncze wnętrza krajobrazowe niekoniecznie
pozytywne w odbiorze. Zabudowa inwestycji ustalonych w projekcie zmiany studium ze względu na funkcje
(P,B) może stanowić dominantę w krajobrazie raczej negatywną. Będzie to oddziaływanie na krajobraz
17
również bezpośrednie i stałe. Oddziaływanie na krajobraz nie będzie znacząco negatywnym oddziaływaniem
na środowisko.
Wprowadzane zmiany studium mogą mieć charakter stały i bezpośredni i będzie to oddziaływanie
pozytywnie i negatywne oddziałujące na środowisko, o zasięgu miejscowym.
10.6 . Zabytki i dobra materialne
Obszar objęty projektem zmiany studium nie narusza przepisów ustawy o ochronie i opiece nad
zabytkami, ustala warunki ochrony konserwatorskiej dotyczące terenów znalezisk archeologicznych
określone w dotychczas obowiązującym studium.
W przypadku odkrycia w trakcie prac ziemnych i budowlanych przedmiotów, co do których istnieje
przypuszczenie iż są one zabytkiem, należy zabezpieczyć przedmiot i miejsce jego odkrycia oraz
powiadomić wojewódzkiego konserwatora zabytków lub Wójta Gminy Ułęż
10.7. Zasoby surowców mineralnych
Projekt zmiany studium zagospodarowania przestrzennego gminy Ułęż nie wpłynie na zasoby
naturalne, ponieważ nie przewiduje na terenie projektowanych zmian studium powierzchniowej eksploatacji
surowców mineralnych, nie występują tutaj także złoża kopalin.
10.8. Klimat
Projekt zmiany studium nie przewiduje wprowadzenia nowych funkcji terenu, które miałyby znaczący
wpływ na zmianę klimatu. Obszary nowego zainwestowania przyczynią się do minimalnych modyfikacji
klimatu lokalnego, jednak nie odczuwanego w znacznym stopniu przez człowieka.
Projekt zmiany studium nie przewiduje wprowadzenia nowych funkcji terenu, które miałyby znaczący
wpływ na zmianę klimatu. Może nastąpić minimalne ograniczenie przewietrzania terenów zainwestowanych
przy zwiększonej niskiej emisji zanieczyszczeń jakimi są źródła energii cieplnej, czy komunikacyjny ruch
drogowy. Tereny zabudowane wraz z zielenią towarzyszącą oddziałują na zmianę właściwości termicznych i
wilgotnościowych powietrza, na aktywność ruchu powietrza. Klimatyczne i aerosanitarne oddziaływanie
zieleni wpływa bardzo korzystnie na klimat człowieka. Istniejące zagospodarowanie nie powoduje
przekroczeń klimatu akustycznego poza teren inwestycji, a projektowane zmiany studium nie wpłyną na
zmianę klimatu. Ze względu, że projekt zmiany studium dotyczy niewielkich przekształceń zarówno
funkcjonalnych jak i przestrzennych nowe inwestycje nie będą ingerować w klimat.
Dominującą rolę przy kształtowaniu warunków klimatycznych odgrywają warunki termiczne i anemologiczne.
Temperatura powietrza terenów zabudowanych jest wyższa w stosunku do terenów otwartych z powodu
występowania sztucznych źródeł ciepła, następuje zmniejszanie się adwekcyjnej wymiany ciepła na wskutek
osłabienia prędkości wiatru, właściwości cieplnych materiałów, z których wykonane są budynki, ulice, place,
dachy. Efekt termalny występujący nad obszarem zabudowanym określa się mianem “wyspy ciepła”.
Intensywność takiej “wyspy ciepła” zależy od pory roku (mniejsza w lecie), warunków pogodowych, a
zwłaszcza anemologicznych.
Tereny zieleni wprowadzane na tereny zabudowane (U) czy nowe tereny (ZI) oddziałują na zmianę
właściwości termicznych i wilgotnościowych powietrza, na aktywność ruchu powietrza. Klimatyczne
oddziaływanie zieleni wpływa bardzo korzystnie na życie człowieka. Na klimat będą też miały minimalny
wpływ nowe źródła emisji zanieczyszczeń powstałych w wyniku spalania różnego rodzaju paliw.
Nowe zagospodarowanie terenu nie będzie powodować przekroczeń klimatu akustycznego poza
terenem inwestycji. Źródłami hałasu (pogorszenia klimatu akustycznego) na terenie inwestycji mogą być
będą pojazdy do terenów inwestycji.
Projekt zmiany studium nie lokuje inwestycji na obszarach wrażliwych na zmiany klimatu takich jak:
dno doliny czy tereny osuwiskowe. Działania adaptacyjne mające na celu ograniczenie negatywnych
skutków oddziaływania zmian klimatu powinny dotyczyć: dostosowania do zmian klimatu norm stosowanych
do projektowania obiektów budowlanych (tzw. świadectwa energetyczne), monitorowania kosztów prewencji
18
i likwidacji szkód oddziaływania czynników klimatycznych oraz monitorowania rzeczywistych zmian klimatu.
Realizacja nowych inwestycji na terenie gminy Ułęż nie wpłynie bezpośrednio ani tez pośrednio na wzrost
gazów cieplarnianych. Wprowadzone zmiany studium zagospodarowania przestrzennego nie wpłyną na
klimat oraz na jego zmiany.
10.9. Natura 2000 oraz integralność tego obszaru
Na terenie gminy Ułęż występują obszary Natura 2000, Projektowane inwestycje pozostaną bez
wpływu na obszar Natura 2000. Oddziaływanie inwestycji na środowisko ze względu na położenie na terenie
obszaru chronionego krajobrazu oraz ograniczenia w realizacji inwestycji wynikające z Rozporządzenia w
sprawie powołania obszaru chronionego krajobrazu będzie lokalne i nie będzie wykraczało poza teren
inwestycji.
Projekt zmiany studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy nie będzie
kolidował z celem ochrony obszaru Natura 2000. Projekt ten nie będzie negatywnie oddziaływał na
przedmiot ochrony obszaru Natura 2000 oraz jego integralność: nie pogorszy stanu siedlisk przyrodniczych
lub gatunków roślin i zwierząt, dla których ochrony wyznaczono obszar Natura 2000, nie wpłynie negatywnie
na gatunki, dla których ochrony został wyznaczony obszar Natura 2000 oraz nie pogorszy integralności
obszaru Natura 2000 lub jego powiązania z innymi obszarami.
Na obszarze zmiany studium nie występują kluczowe siedliska ważne dla zachowania różnorodności
biologicznej.
Projektowane zmiany studium nie będą miały również wpływu na obszary chronione, które położone są poza
granicami administracyjnymi gminy Ułęż. Nowe zainwestowanie nie ograniczy drożności szlaków migracji
różnorodności biologicznej położonej poza granicami gminy: rezerwat Piskory, Rezerwat Czapliniec koło
Gołębia, Obszar Chronionego Krajobrazu Kozi Bór oraz obszar Natura 2000 Dolina Środkowej Wisły.
10.10. Zestawienie przewidywanych oddziaływań na środowisko nowych terenów.
Przewiduje się, że przeznaczenie terenu ustalone w projekcie zmiany studium zagospodarowania
przestrzennego gminy Ułęż będzie następująco oddziaływać na poszczególne elementy środowiska
przyrodniczego:
Przezna
czenie
terenu
Różnorod
ność
biologiczn
a
Ludzi
e
Zwierzęt Rośliny Wod
a
y
Powietr
ze
Powierzch
nia ziemi
P,B
3
1
2
2
ZI
2
2
0
U
1
1
0
Gleb Krajobraz Klimat Zasoby
y
naturaln
e
Zabytki
dobra
material
ne
1
1
3
1
3
0
3
0
0
0
1
1
1
3
1
0
0
1
1
1
1
1
2
1
0
0
Intensywność oddziaływania nowej zabudowy na poszczególne elementy środowiska:
„0” - brak oddziaływań
„1” - słabe oddziaływania
„2” - średnie oddziaływania
„3” - silne oddziaływania
Ustalenia projektu zmiany studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego
gminy Ułęż nie spowodują pogorszenia stanu funkcjonowania środowiska. Na skutek realizacji ustaleń
projektu zmiany studium mogą nastąpić zmiany w środowisku o różnym czasie trwania. Będą się
charakteryzowały różnym natężeniem oraz zasięgiem. Projekt zmiany studium nie przewiduje wystąpienia
skumulowanych ani też znaczących oddziaływań projektowanych inwestycji na terenie gminy Ułęż na
środowisko, które byłyby wynikiem przekroczenia standardów jakości środowiska wynikających z
obowiązujących przepisów Przedstawione poniżej zestawienie pokazuje możliwe natężenie oraz zasięg
trwania ewentualnych zmian środowiska:
19
PRZEWIDYWANE
ODDZIAŁYWANIE
B
E
Z
P
O
Ś
R
E
D
N
I
E
P
O
Ś
R
E
D
N
I
E
W
T
Ó
R
N
E
S
K
U
M
U
L
O
W
A
N
E
K
R
Ó
T
K
O
T
E
R
M
I
N
O
W
E
D
Ł
U
G
O
T
E
R
M
I
N
O
W
E
ŚWIAT ROŚLIN I ZWIERZĄT, +
RÓŻNORODNOŚĆ BIOLOGICZNA
S
T
A
Ł
E
+
LUDZIE
+
+
WODA
+
+
POWIETRZE
+
+
POWIERZCHNIA ZIEMI
+
+
KLIMAT (w tym klimat akustyczny)
+
N
E
G
A
T
Y
W
N
E
+
+
+
+
+
+
+
+
P
O
Z
Y
T
Y
W
N
E
+
+
KRAJOBRAZ
C
H
W
I
L
O
W
E
+
+
+
+
+
ZASOBY NATURALNE
ZABYTKI
+
+
11. Rozwiązania mające na celu zapobieganie, ograniczanie lub kompensację przyrodniczą
negatywnych oddziaływań na środowisko, mogących być rezultatem realizacji projektowanego
dokumentu, w szczególności na cele i przedmiot ochrony obszaru Natura 2000 oraz integralność
tego obszaru.
Zapobieganie i ograniczanie negatywnych oddziaływań na środowisko będzie wynikiem zapisów
ustaleń projektu zmiany studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego.
Zapobieganie i ograniczanie będzie odbywało się na etapie realizacji inwestycji jak też w fazie ich
eksploatacji. W okresie realizacji inwestycji minimalizacja oddziaływania na środowisko i otoczenie powinna
zostać osiągnięta poprzez organizację procesu budowy. W fazie eksploatacji obiektu należy, przestrzegać
obowiązujących przepisów, w zakresie gospodarki odpadami, gospodarki wodno-ściekowej.
Zapobieganie i ograniczanie negatywnych oddziaływań na środowisko nastąpi zawsze przy
przestrzeganiu zasad ochrony środowiska i przyrody poprzez:
 prawidłową eksploatację inwestycji,
 systematyczne zmniejszanie ilości składowanych odpadów na rzecz ich odzysku,
 wykonanie odpowiednich zabezpieczeń oraz stałą kontrolę stanu środowiska z oceną zachodzących
w nim zmian, tak aby użytkowanie nowych instalacji nie spowodowało przekroczenia
20





obowiązujących standardów jakości środowiska,
spełnienie wymogu najlepszych dostępnych technik (BAT – Best Available Techniques) zarówno na
etapie doboru technologii jak i w fazie projektowania, wykonawstwa i eksploatacji gwarantujących
osiągnięcie wysokiego ogólnego poziomu ochrony środowiska,
stosowane środki techniczne powinny ograniczających poziom hałasu,
przeznaczenie pod zieleń wszystkich niewykorzystanych terenów do celów odzysku,
unieszkodliwiania i magazynowania odpadów,
stosowanie nieprzepuszczalnych (szczelnych) nawierzchni do utwardzania wewnętrznych dróg
dojazdowych, miejsc postojowych dla pojazdów samochodowych, maszyn i urządzeń
efektywne wytwarzanie energii
12. Rozwiązania alternatywne do rozwiązań zawartych w projekcie zmiany studium uwarunkowań i
kierunków zagospodarowania przestrzennego
Projekt zmiany studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego nie zakłada
rozwiązań alternatywnych. Przyjęcie wariantu tzw. zerowego czyli wariantu niezrealizowania inwestycji nie
był rozpatrywany przez Wójta Gminy Ułęż.
13. Streszczenie
Przedstawiony dokument prognozy wykonany do projektu zmiany studium uwarunkowań i kierunków
zagospodarowania przestrzennego został w ramach ramach opracowywania strategicznej oceny
oddziaływania na środowisko. Procedurę opracowania strategicznej oceny oddziaływania na środowisko
określa ustawa „O udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie
środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko”.
Zakres opracowania projektu zmiany studium zagospodarowania przestrzennego jest zgodny z przepisami
art. 15 i art. 16 ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (Dz. U. z
2016, poz. 788, z późn. zmianami).
Zakres przedmiotowy prognozy uzgodniony został z: Regionalnym Dyrektorem Ochrony Środowiska w
Lublinie - pismem z dnia 9 sierpnia 2016r., znak: WSTV.411.32.2016.AS oraz Państwowym Powiatowym
Inspektorem Sanitarnym w Rykach – pismem z dnia 21 lipca 2016 r., znak: ONS-NZ.700/38/2016.
Prognoza swoim zasięgiem obejmuje wybrane obszary z terenu gminy Ułęż, położone w miejscowościach
Sobieszyn oraz Ułęż. Prognoza dotyczy terenu określonego uchwałą Rady Gminy Ułęż Nr XV/74/2015 z
dnia 24 maja 2016 r. w sprawie przystąpienia do sporządzenia zmiany studium uwarunkowań i kierunków
zagospodarowania przestrzennego gminy Ułęż.
Przedmiotem zmiany studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Ułęż:
jest wyznaczenie na rysunku studium:

w miejscowości Ułęż wyznaczenie terenu usług oznaczonego symbolem U - w miejsce terenu
wskazanego do zalesienia.

w miejscowości Sobieszyn wyznaczenie terenów obiektów produkcyjnych, składów, magazynów i
usług z możliwością lokalizacji baz, oznaczonych symbolem P, B oraz terenów zieleni izolacyjnej
oznaczonych symbolem ZI – w miejsce terenów usług, lasów i upraw rolniczych bez prawa
zabudowy.
tekst zmiany studium pozostaje bez zmian.
Dotychczas obowiązujące studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Ułęż
ustala kierunki rozwoju nie będą kolidować z kierunkami rozwoju gminy, a umożliwienie ich realizacji
wypełnia cele warunkujące rozwój przyjęty w polityce przestrzennej określonej w dotychczas obowiązującym
studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy.
Ze względu na znaczny stopień bezrobocia gminy oraz w celu zapobieżenia migracji ludności projekt zmiany
studium zgodnie z polityką obowiązującego studium wypełnia”cele warunkujące rozwój gminy” poprzez
21
promowanie rozwoju usług komercyjnych oraz poprzez promowanie strefy przedsiębiorczości i rozwoju
inicjatyw gospodarczych. Gmina charakteryzuje się powolną dynamiką zmian gospodarczych i widoczne są
oznaki ekonomicznego zastoju. Dzięki nowym inwestycjom (P,B) może wytworzyć się potencjał tak, by
gmina mogła stanowić liczące się w układzie wojewódzkim ogniwo przedsiębiorczości oraz źródło zasilania
budżetu gminy Ułęż. Inwestycję mogą sprawić iż nastąpi poprawa dostępności do usług (U). Projektowane
inwestycje znajdują się w strefie intensywnego osadnictwa określoną w obowiązującym studium symbolem
D2.
Nowe zagospodarowanie terenu nie powoduje przekroczeń klimatu akustycznego poza teren inwestycji.
Źródłami hałasu (pogorszenia klimatu akustycznego) na terenie inwestycji będą pojazdy z terenów nowych
inwestycji
Realizacja nowych inwestycji na terenie gminy Ułęż nie wpłynie bezpośrednio ani też pośrednio na wzrost
gazów cieplarnianych
Oddziaływanie na środowisko wodne - może nastąpić wyjątkowo w sytuacji, gdy np. nastąpi
zanieczyszczenie wód podczas prac budowlanych, lub w przypadku nieszczelności podłoża na terenach
inwestycji. Będzie to oddziaływanie krótkoterminowe, bezpośrednie i lokalne. Oddziaływanie na wody nie
będzie znacząco negatywnym oddziaływaniem na środowisko.
Oddziaływanie na powierzchnię ziemi, gleby – inwestycje mogą generować odpadów, a ewentualnie odpady
z terenu inwestycji mogą oddziaływać chwilowo i krótkoterminowo do czasu zagospodarowania tych
odpadów. Oddziaływanie na powierzchnię ziemi i gleby nie będzie znacząco negatywnym oddziaływaniem
na środowisko.
Oddziaływanie na powietrze – źródłem zanieczyszczeń może powietrza być emisja zanieczyszczeń
pochodzących z terenu inwestycji. Będzie to oddziaływanie na powietrze bezpośrednie i stałe oraz
krótkoterminowe. Oddziaływanie na powietrze nie będzie znacząco negatywnym oddziaływaniem na
środowisko.
Nie przewiduje się wystąpienia skumulowanych ani też znaczących oddziaływań projektowanych inwestycji
na terenie gminy Ułęż na środowisko, które byłyby wynikiem przekroczenia standardów jakości środowiska
wynikających z obowiązujących przepisów.
Ustalenia obowiązującego studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Ułęż
pozwalają na realizację nowych funkcji dla wybranych terenów a przyjęte w projekcie zmiany studium
kierunki zagospodarowania przestrzenią pozostają w zgodzie z warunkami przyrodniczymi i systemem
przyrodniczym gminy.
 Kierunki rozwoju osadniczego obszaru gminy pozostają w zgodzie z uwarunkowaniami wynikającymi
z planu zagospodarowania przestrzennego województwa lubelskiego.
 Projekt zmiany studium uwzględnia spełnienie celów środowiskowych dla jednolitych części wód
podziemnych i powierzchniowych określonych w planie gospodarowania wodami na obszarze
dorzecza Wisły - dzięki zabezpieczeniom zapisanym w obowiązującym studium
 Projekt zmiany studium uwzględnia „Strategiczny plan adaptacji dla sektorów i obszarów wrażliwych
na zmiany klimatu”
 Przeznaczenie terenu pod różne funkcje nie spowoduje przerwania połączenia ani też ograniczenia
systemu przyrodniczego gminy. Modyfikacja szaty roślinnej na działkach zmiany studium nie
spowoduje to naruszenia równowagi środowiska abiotycznego.
 Realizacja inwestycji nie wpłynie na przedmiot ochrony obszaru Natura 2000 oraz integralność tego
obszaru
 Realizacja inwestycji nie pociągnie za sobą transgranicznego oddziaływania na środowisko
 Nowa zabudowa kubaturowa nie będzie tworzyć dysharmonii krajobrazowej ani też sztucznych
dominant przestrzennych
 Obowiązuje zastosowanie wynikających z przepisów prawa środków technicznych chroniących
środowisko. Obowiązuje uszczelnienie powierzchni terenów utwardzonych przed przenikaniem
różnego rodzaju roztworów wodnych (odcieków, ścieków przemysłowych, opadowych) do
środowiska gleby, a za jego pośrednictwem do wód
 Przyjęte w projekcie zmiany studium zagospodarowania przestrzennego gminy Ułęż rozwiązania
22
funkcjonalno-przestrzenne nie wpłyną negatywnie na funkcjonowanie środowiska, zapewniają
prawidłowe gospodarowania na działkach, a wprowadzenie jednostkowych zmian studium
zagospodarowania przestrzennego dotyczących konkretnych terenów nie spowoduje zachwiania
równowagi przyrodniczej gminy.
23