Janusz Pyda OP ul. Stolarska 12 31-043 Kraków

Janusz Pyda OP
ul. Stolarska 12
31-043 Kraków
[email protected]
[email protected]
WSTĘP DO TEOLOGII
(Dla studentów DSFiT)
Wykład I
Wiara a teologia
Podstawowe pytania:
Kiedy człowiek wierzący zaczyna myśleć teologicznie? Czy zgłębiając teologię można stracić
wiarę? Czy możliwy jest niewierzący teolog?
Podstawowe tematy:
definicje teologii, związek teologii z wiarą, przedmiot i podmiot teologii, relacja pomiędzy
teologią a innymi dziedzinami wiedzy (filozofią, historią, naukami przyrodniczymi, naukami
formalnymi)
Wykład II
Źródła teologii
Podstawowe pytania:
Co czytać najpierw: Pismo Święte czy Katechizm Kościoła Katolickiego? Co jest ważniejsze
Tradycja czy publikacje teologów? Kim są Ojcowie Kościoła? Co sztuka i literatura mówią
o Bogu? Czy dobry teolog musi słuchać Bacha?
Podstawowe tematy:
Podział źródeł teologii, relacja pomiędzy Pismem Świętym a Tradycją, pojęcie autorytetu w
teologii (kim są pisarze, Doktorzy i Ojcowie Kościoła i czym się różnią od zwykłych
teologów?), pojęcie sensus fidei, rola historii teologii w uprawianiu teologii.
Wykład III
Teologia a Magisterium
Podstawowe pytania:
Czy teolog musi być zawsze posłuszny Rzymowi? Czy jeśli Rzym się wypowiedział sprawę
teologiczną należy uznać za zakończoną? Co jeśli większość teologów ma inne zdanie, niż
Biskup Rzymu? Czy dobry teolog musi być choć trochę nieposłuszny? Czy trzeba
przyjmować zdanie papieża, jeśli nie naucza ex cathedra?
Podstawowe tematy:
Pojęcie „nauczycielskiego urzędu Kościoła”, typy wypowiedzi nauczycielskiego urzędu
Kościoła, różnice w doktrynalnej doniosłości wypowiedzi magisterium Kościoła, pojęcie
sakramentalności struktury Kościoła.
1
Wykład IV
Rola dogmatu w teologii
Podstawowe pytania:
Czy dogmat kończy dociekania teologiczne? Czy wiara zdogmatyzowana to wiara
zamknięta? Czy pomimo dogmatów wiara może się rozwijać? Jak odróżnić prawidłowy
rozwój wiary od jej wypaczeń?
Podstawowe tematy:
Dogmat, herezja, cenzury Kościoła nie będące „herezjami”, kwalifikacje formuł teologicznych,
siedem wyznaczników prawidłowego rozwoju doktryny wg J. H. Newmana.
Wykład V
Typy teologii
Podstawowe pytania:
Czy każdego teologa warto pytać o uzasadnienie sprzeciwu Kościoła wobec metody in vitro?
Którą część teologii można sobie z czystym sumieniem „podarować” w studiowaniu? Czy
prawnicy i historycy Kościoła są teologami? Czy żeby być dobrym teologiem trzeba się znać
na wszystkim? Od czego zaczynać studia teologiczne – od traktatu mariologicznego czy
trynitarnego? Czym różni się teologia dla księży od teologii dla świeckich?
Podstawowe tematy:
Typologia teologii, relacje pomiędzy dziedzinami teologii, stopniowanie ważności dziedzin
teologicznych, relacja źródeł teologii do typów teologii.
Wykład VI
Metody w teologii
Podstawowe pytania:
Czy wszystko co mówimy o Panu Bogu to słoma i nie jest lepiej milczeć? Czy teologia
bardziej przypomina matematykę czy poezję? Czy trzeba znać łacinę i grekę, aby uprawiać
teologię? Czy można w teologii stosować inną filozofię, niż filozofia tomistyczna?
Podstawowe tematy:
Teologia negatywna a teologia pozytywna, teologia spekulatywna a „teologia źródeł”,
teologia a filozofia Boga, analogia w teologii.
Wykład VII
Teologia a inne nauki
Podstawowe pytania:
Czy teoria ewolucji wpływa na twierdzenia teologiczne? Czy teolodzy powinni znać
współczesną fizykę? W jaki sposób rozwój medycyny wpływa na teologię?
Podstawowe tematy:
Relacja teologii do nauk szczegółowych.
Lektury:
Kard. J. Ratzinger, Instrukcja o powołaniu teologa w Kościele. Wprowadzenie do lektury.
Kongregacja Nauki Wiary, Instrukcja o powołaniu teologa w Kościele.
Y. Congar OP, Wiara i teologia.
J.P. Torrell OP, Koncepcja wiedzy teologicznej według św. Tomasza i pierwszych tomistów.
2