Szkolny program profilaktyki - Szkoła Podstawowa nr 1 w Sanoku

SZKOŁA PODSTAWOWA NR 1
im. gen. B. Prugara-Ketlinga
w Sanoku
SZKOLNY PROGRAM
PROFILAKTYKI
SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI został opracowany w oparciu o:
1 Rozporządzenie MENiS z dn. 31.01.2002 r.
2. Rozporządzenie MEN z dnia 18.08.2015r. w sprawie zakresu i form prowadzenia
w szkołach i placówkach systemu oświaty działalności wychowawczej edukacyjnej, informacyjnej
i profilaktycznej w celu przeciwdziałania narkomanii.
3. Rozporządzenie MEN z dnia 22.07.2011r. zmieniające rozporządzenie w sprawie bezpieczeństwa
i higieny w publicznych i niepublicznych szkołach i placówkach
4. Szkolny Program Wychowawczy.
5. Statut Szkoły.
6. Ankiety i obserwacje.
7. Audyt zewnętrzny ,,Szkoły bez przemocy” 2008 r.
8. Ewaluację Programu Naprawczego Oddziaływań Wychowawczych.
9. Ewaluację zewnętrzną Kuratora Oświaty w Rzeszowie.
10. Ewaluację wewnętrzną prowadzoną co roku w szkole.
WSTĘP
Program
Profilaktyki
Szkoły
tworzy
całość
ze
Statutem
Szkoły,
Szkolnym
Programem
Wychowawczym, programami nauczania i ścieżkami edukacyjnymi i stanowi podstawę wychowania
uczniów w naszej szkole. Zadaniem tego programu jest dostarczenie wszystkim członkom społeczności
szkolnej niezbędnej wiedzy o zagrożeniach zdrowotnych i społecznych, wczesna interwencja w sytuacji
rozpoznanego problemu oraz przygotowanie uczniów do radzenia sobie z trudnymi sytuacjami
życiowymi, ułatwienie kontaktów z innymi ludźmi, radzenie sobie z samym sobą.
DIAGNOZA PROBLEMÓW WYSTĘPUJĄCYCH W SZKOLE
Diagnozy dokonano na podstawie:
• ankiet uczniów, rodziców i nauczycieli
• analizy dokumentacji szkolnej (dzienniki zajęć pozalekcyjnych itd.)
• obserwacja uczniów na terenie szkoły
• rozmów z uczniami, rodzicami, nauczycielami i innymi pracownikami szkoły
• dokumentacji szkolnej (dzienniki zajęć)
• wyniku audytu zewnętrznego "Szkoły bez przemocy" 2008r.
• ewaluacji Programu Naprawczego Oddziaływań Wychowawczych
• ewaluacji wewnętrznej prowadzonej w szkole co roku
• ewaluacji zewnętrznej Kuratorium Oświaty w Rzeszowie w roku szkolnym 2014/2015
Na pierwszym miejscu zdecydowanie jest problem agresji wśród uczniów. Wśród przejawów przemocy
najczęściej
występuje:
bicie,
kopanie,
Inne niepokojące zjawiska to:
- przeklinanie
- palenie papierosów
- niewłaściwe zachowania na lekcjach
- cyberprzemoc
- nieracjonalne odżywianie
- niepowodzenia dydaktyczne
- brak poszanowania swojej i cudzej własności
- łamanie ustalonych norm i zasad
popychanie,
przezywanie,
wyśmiewanie.
- zainteresowanie e - papierosem, napojami energetycznymi i energetyzującymi
Powyższa diagnoza stała się podstawą do opracowania Szkolnego Programu Profilaktyki.
CELE OGÓLNE PROGRAMU:
CEL GŁÓWNY – zwiększenie skuteczności działań wychowawczych, edukacyjnych, informacyjnych
i profilaktycznych wśród uczniów, ich rodziców (opiekunów) oraz nauczycieli i pracowników szkoły na
rzecz bezpieczeństwa i tworzenia przyjaznego środowiska w szkole.
Cele główne programu zostały uszczegółowione i przedstawione w formie zadań.
CELE SZCZEGÓŁOWE:
1. Kreowanie zdrowego, bezpiecznego i przyjaznego środowiska szkoły, m.in. przez:
•
kształtowanie przyjaznego klimatu w szkole, budowanie prawidłowych relacji
rówieśniczych oraz relacji uczniów i nauczycieli, a także nauczycieli, rodziców i uczniów
•
zwiększanie świadomości na temat powstawania, funkcjonowania, przejawów i skutków
dyskryminacji oraz ich zwalczania
•
integrowanie środowiska szkoły, w tym uczniów z niepełnosprawnościami, przewlekle
chorych, powracających z zagranicy, różnych kulturowo i religijnie
•
rozwijanie kompetencji społecznych uczniów poprzez ich udział w pracy organizacji
szkolnych, projektach i programach
•
wzmacnianie wśród uczniów więzi ze szkołą oraz społecznością szkolną
•
rozwijanie potencjału szkoły w zakresie bezpiecznego funkcjonowania uczniów
•
rozwijanie kompetencji wychowawczych nauczycieli poprzez samokształcenie i WDN
i rodziców, poprzez organizowanie pogadanek i motywowanie do udziału w zajęciach
„Szkoły dla Rodziców”
•
zachęcanie, motywowanie rodziców do aktywnego uczestnictwa w pracach Rady
Rodziców
•
Współpraca z instytucjami wspierającymi działania szkoły z zakresu profilaktyki
i bezpieczeństwa: policję , Poradnię Psychologiczno-Pedagogiczną, Miejski Ośrodek
Pomocy Społecznej, Zespołem Interdyscyplinarnym, pełnomocnikiem burmistrza ds.
profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych.
2. Zapobieganie problemom i trudnym sytuacjom z udziałem uczniów:
•
Działania profilaktyczne zachowań ryzykownych, w tym inicjacji alkoholowej,
nikotynowej, środków zastępczych, substancji psychotropowych, substancji
psychoaktywnych
•
Profilaktyka agresji, przemocy, w tym cyberprzemocy
•
Profilaktyka uzależnień od gier komputerowych i Internetu
•
Kształtowanie umiejętności uczniów w zakresie funkcjonowania w tzw. środowisku
cyfrowym
•
Kształtowanie, rozwijanie i wzmacnianie umiejętności psychologicznych, społecznych
uczniów (samokontrola, radzenie sobie ze stresem, rozpoznawanie i wyrażanie własnych
emocji)
3. Promowanie zdrowego stylu życia wśród uczniów, m.in. przez:
•
Zdobywanie wiedzy i umiejętności pozwalających na prowadzenie zdrowego stylu życia
i podejmowanie działań prozdrowotnych
•
Kontynuowanie działań prozdrowotnych w ramach programu „Szkoła Promująca Zdrowie”
KIERUNKI DZIAŁAŃ PROFILAKTYCZNYCH NAUCZYCIELI
Zadania
Sposoby realizacji
•
1. Systematyczne podnoszenie
wiedzy nauczycieli na temat
prawidłowości rozwoju i
zaburzeń zdrowia psychicznego
uczniów, rozpoznawania i
nazywania zachowań
ryzykownych, zwłaszcza
objawów używania, kontaktu ze
środkami odurzającymi,
substancjami psychotropowymi,
środkami zastępczymi, nowymi
substancjami psychoaktywnymi.
•
godziny
wychowawcze
programy
profilaktyczne
np. 7 Kroków,
Zachowaj
Trzeźwy Umysł
zajęcia
pozalekcyjne
świetlica
socjoterapeutycz
na
•
•
•
•
wychowawcy klas
nauczyciele
pedagog
dyrekcja
godziny
wychowawcze
koła zainteresowań
spotkania
edukacyjne z
przedstawicielami
policji, sądu,
kuratorami
sądowymi,
pracownikami P P-P
• zajęcia
dydaktycznowyrównawcze
• rewalidacja
•
•
•
•
•
wychowawcy klas
nauczyciele
pedagog
dyrekcja
Poradnia P-P
•
•
2. Systematyczne podejmowanie
działań profilaktycznych w
zespołach klasowych i
indywidualnie w celu wspierania
uczniów w prawidłowym rozwoju
i zdrowym stylu życia.
Wspieranie uczniów, którzy z
powodu niekorzystnej sytuacji
rodzinnej, domowej zagrożeni są
zachowaniami ryzykownymi i
używaniem środków
psychoaktywnych.
•
•
•
•
3. Podejmowanie działań
integracyjnych, diagnoza sytuacji
wychowawczej w klasie.
Współpraca z instytucjami
wspierającymi nauczycieli,
uczniów i rodziców.
4. Pomoc psychologicznopedagogiczna dla wszystkich
uczniów o specjalnych
•
•
•
•
nauczyciele
pełnomocnik
burmistrza ds.
profilaktyki i
rozwiązywania
problemów
alkoholowych
dyrekcja
•
szkolenia w
ramach WDN
samokształcenie
własne
praca w zespole
wychowawczym
Odpowiedzialni
• nauczyciele
• pedagog
• specjaliści
potrzebach edukacyjnych pokonywanie trudności
edukacyjnych.
5. Kształtowanie wśród
nauczycieli zachowań i postaw
wśród uczniów:
- promujących zdrowy styl życia
- wzmacnianie więzi ze szkołą
oraz społecznością lokalną
- asertywnych w kontaktach z
rówieśnikami i innymi ludźmi.
•
•
socjoterapia
logopedia
•
godziny
wychowawcze
programy
profilaktyczne
prace w
organizacjach
szkolnych
• nauczyciele
• wychowawcy
•
codzienne zajęcia
i kontakty z
uczniami
• cała Rada
Pedagogiczna
•
przestrzeganie
procedur w
szkole, zajęcia,
lekcje, dyżury
• cała Rada
Pedagogiczna
•
•
6. Troska o prawidłowe relacje
w kontaktach z uczniami
i nauczycielami.
7. Zapewnienie uczniom
bezpieczeństwa w szkole.
Reagowanie na zagrożenia.
KIERUNKI
DZIAŁAŃ
PROFILAKTYCZNYCH
WE
WSPÓŁPRACY
Z RODZICAMI
Zadania
1. Rozwijanie kompetencji
wychowawczych i
profilaktycznych rodziców.
Przygotowanie do profilaktyki
domowej
2. Motywowanie do czynnej
współpracy rodziców ze szkołą
Sposoby realizacji
•
•
•
•
•
3. Wspólna analiza problemów
•
zebrania z
rodzicami
pogadanki
Szkoła dla
Rodziców
program „Szkoła
Współpracy”,
inicjatywy
rodziców na
rzecz szkoły
konsultacje,
spotkania,
prelekcje,
pogadanki
dyskusja,
Odpowiedzialni
•
•
•
wychowawcy
specjaliści
dyrekcja
•
•
•
•
Rada Rodziców
wychowawcy
nauczyciele
dyrekcja
•
•
Rada Rodziców
pedagog
i opracowanie strategii
rozwiązywania trudnych sytuacji
w szkole.
4. Zaangażowanie rodziców
w zapewnienie bezpiecznych
warunków nauki i pracy w szkole
zebrania, narady,
konsultacje
•
5. Stałe podnoszenie jakości
wzajemnych kontaktów z
rodzicami. Współpraca rodziców
i nauczycieli w zakresie
budowania postawy
prozdrowotnej i zdrowego stylu
życia wśród uczniów.
•
•
6. Systematyczne informowanie
rodziców o sukcesach ich dzieci,
prezentacja wytworów pracy
twórczej uczniów, listy
gratulacyjne, itp.
•
•
•
•
•
•
•
dyrekcja
•
Rada Rodziców
•
•
Rada Rodziców
dyrekcja
•
•
nauczyciele
dyrekcja
konkretne
działania podczas
rozwiązywania
problemów
zebrania
spotkania
indywidualne
włączanie
rodziców w
realizację
programu Szkoła
Promująca
Zdrowie
zebrania
indywidualne
spotkania
imprezy szkolne
wystawy prac
strona
internetowa
szkoły
ZADANIA DLA KLAS I – III
Blok tematyczny
Zadania
Sposoby realizacji
Żyjemy razem
1. Integrowanie zespołu klasowego - metody aktywizujące
Odpowiedzialni
wych. klas I-III
- zabawy integrujące
2. Uczymy porozumiewać się
Wdrażanie
ze sobą
do życia w klasie
i szkole
- pogadanki
wych. klas I-III
- zabawy
- dramy
3. Pomagamy sobie
- zadania niedokończone wych. klas I-III
- teksty literackie
- pogadanki
4. Zachęcanie do zwracania się
o pomoc w sytuacjach trudnych
Żyjemy zdrowo
- rozmowy indywidualne wych. klas I-III
1. Zdrowe odżywianie
- pogadanki
wych. klas I-III
2. Przestrzeganie zasad higieny
osobistej
- pogadanki
wych. klas I-III
- rozmowy indywidualne
- spotkanie z higienistką
szkolną
3. Aktywne spędzanie wolnego
czasu, znaczenie uprawiania
sportu
- zabawy ruchowe
- pogadanki
wych. klas I-III
n-le wych. fiz.
- gry zespołowe
Żyjemy
bezpiecznie
1. Zapoznanie z zasadami ruchu
drogowego
- spotkanie z policjantem wych. klas I-III
- pogadanki
- filmy
- wycieczki
2. Uwrażliwianie dzieci na skutki
niebezpiecznych sytuacji
- pogadanki
wych. klas I-III
- teksty literackie
3. Minimalizowanie występowania - dramy
agresji wśród uczniów
- realizowanie
wych. klas I-III
istniejących programów
profilaktycznych (m.in.
4. Pedagogizacja rodziców dot.
Przyjaciele Zippiego,
problemów związanych
Zachowaj Trzeźwy
z przemocą, bezpieczeństwem
Umysł, Szkoła
wych. klas I-III
dzieci
Promująca Zdrowie
pedagog szk.
- spotkania z rodzicami
psycholog szk.
ZADANIA DLA KLAS IV – VI
Blok tematyczny
Zadania
Sposoby realizacji
Odpowiedzialni
1. Integracja zespołu klasowego - pogadanki
Żyjemy razem
2. Pomoc koleżeńska w nauce
- zabawy
3. Doskonalenie komunikacji
interpersonalnej
- realizowanie różnych
programów
profilaktycznych
wychowawcy
- zespoły koleżeńskie
psycholog szk.
Eliminowanie postaw
egoistycznych
pedagog szk.
- dramy
- pogadanki
1. Zdrowe odżywianie
Żyjemy zdrowo
- konkursy
- pogadanki
- gazetki ścienne
2. Aktywne spędzanie wolnego - zajęcia SKS
czasu
- konkursy
3. Uświadamianie zagrożeń
płynących z palenia
papierosów,
używania narkotyków, picia
alkoholu , środków
zastępczych i
psychoaktywnych
4. Działania w ramach" Szkoła
Promująca Zdrowie"
Żyjemy
bezpiecznie
1. Dostarczenie wiedzy na
temat, czym jest przemoc
i agresja
wychowawcy
pedagog szk.
stomatolog
- gry i zabawy
n-le wych. fiz.
- pogadanki
higienistka sz.
- realizacja programów
profilaktycznych
dyrekcja
- pogadanki
- spotkania ze specjalistami
(lekarz, policjant,
pracownik
Poradni Psych.-Ped.)
- omawianie tematyki
agresji
na godzinach
wychowawczych
wychowawcy
pedagog szk.
2. Opieka nad uczniami:
nadpobudliwymi, skłonnymi
do zachowań agresywnych,
pochodzących z rodzin
zagrożonych patologią
społeczną
3. Uczenie radzenia sobie
ze stresem oraz przykrymi
emocjami prowadzącymi
do zachowań negatywnych
wychowawcy
- rozmowy indywidualne
dyrekcja
- korzystanie z pomocy
Poradni
Psych.-Ped.
rodzice
- zajęcia w świetlicy
socjoterapeutycznej
psycholog szk.
pedagog szk.
wychowawcy
- pogadanki
pedagog szk.
- prelekcje
psycholog szk.
- psychodramy
- realizowanie programów
profilaktycznych
- filmy edukacyjne
4. Bezpieczne spędzanie
wolnego
czasu
wychowawcy
- pogadanki przed feriami
zimowymi i letnimi
5. Zapoznanie z zasadami
udzielania pierwszej pomocy
- spotkanie z policjantem
- spotkanie z higienistka
6. Pedagogizacja rodziców dot.
- pogadanki
problemów związanych
z przemocą, bezpieczeństwem
dzieci
-spotkania z rodzicami
wychowawcy
higienistka
wychowawca
pedagog szk.
psycholog szk.
PRZEWIDYWANE EFEKTY DZIAŁAŃ PODEJMOWANYCH
W RAMACH SZKOLNEGO PROGRAMU PROFILAKTYKI
Zakładamy, że realizacja ,,Programu...” przyczyni się do:
•
podniesienia poziomu bezpieczeństwa uczniów poprzez niwelowanie agresji fizycznej
•
poszerzenia
wiedzy
uczniów
na
temat
substancji
uzależniających
i
skutków
ich używania
•
zdrowego trybu życia uczniów
•
podniesienie kultury osobistej uczniów
•
wyeliminowanie agresji werbalnej
•
radzenia sobie przez uczniów w sytuacjach trudnych
•
wzrostu kompetencji nauczycieli i rodziców w zakresie radzenia sobie w sytuacjach przemocy
wśród dzieci
•
podniesienie efektywności pracy z uczniami zagrożonymi przemocą (sprawcami i ofiarami)
Ponadto:
1. Uczniowie nabędą umiejętności dokonywania właściwych wyborów w codziennym życiu i
trudnych sytuacjach życiowych.
2. Uczniowie będą świadomie uczestniczyć w różnych formach czasu wolnego.
3. Uczniowie będą rozwijać swoje zainteresowania i pasje, nauczą się pracy w zespole, wzrośnie ich
wrażliwość na potrzeby innych.
4. Nastąpi wzrost bezpieczeństwa na terenie szkoły.
5. poprawią się relacje między wszystkimi członkami społeczności szkolnej.
6. Nie obniży się wiek inicjacji zachowań ryzykownych uczniów.
7. Uczniowie będą zwracali większą uwagę i dbałość o swoje zdrowie.
EWALUACJA I MONITORING PROGRAMU
Monitorowanie programu pozwoli korygować działania i wprowadzać zmiany, które
pozwolą osiągnąć lepsze efekty. Monitoring stanowi podstawę przeprowadzenia ewaluacji,
której należy dokonać na zakończenie roku szkolnego. Oceny skuteczności programu
dokonają uczestnicy programu: uczniowie, rodzice i nauczyciele. Jeśli wystąpi konieczność
modyfikacji programu, trzeba opracować program naprawczy i wdrożyć go w nowym roku
szkolnym.
Monitorowanie odbędzie się poprzez:
•
obserwację
•
wpisy w dokumentach szkolnych
•
ankiety
•
sprawozdanie na koniec roku szkolnego
SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI
został uchwalony przez Radę Rodziców
i przyjęty przez Radę Pedagogiczną w dniu 20.01.2016r.