„Profilaktyka jest spotkaniem z drugim człowiekiem

„Profilaktyka jest spotkaniem z drugim człowiekiem
w atmosferze życzliwości, empatii i zrozumienia.
Jest czasem poświęconym innym w celu przeciwdziałania
niepożądanym zachowaniom. Jest nadzieją na lepsze jutro.”
PROGRAM
PROFILAKTYCZNY
Gimnazjum nr 2 im. Mikołaja Reja z
oddziałami integracyjnymi
w Knurowie
Program Profilaktyki pozytywnie zaopiniowany przez Radę
Pedagogiczną dnia .............. 2014 roku w porozumieniu z Radą
Rodziców
Podstawa prawna do działań profilaktycznych w szkole:

Rozporządzenie MEN z dnia 31 stycznia 2002 r. zmieniające rozporządzenie
w
sprawie ramowych statutów publicznego przedszkola oraz publicznych szkół,

Konstytucja RP,

Ustawa z dnia 24 kwietnia 1997 r. o przeciwdziałaniu narkomanii (Dz. U. nr 75,
poz.468),

Ustawa z dnia 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu
alkoholizmowi (Dz. U. Nr 35, poz. 230 z p. zm.), nowelizacja z dnia 12 września 1996
r. (Dz.U. nr 127, poz. 593),

Ustawa z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty, z późniejszymi zmianami z 21
stycznia i 18 lutego 2000 r. oraz 23 sierpnia 2001 r.),

Ustawa z dnia 19 sierpnia 1994 r. o ochronie zdrowia psychicznego (Dz. U. nr 111,
poz. 535, z późniejszymi zmianami (Dz.U. nr 113, poz. 732),

Ustawa z dnia 9 listopada 1995 r. o ochronie zdrowia przed następstwami używania i
wyrobów tytoniowych (Dz.U. nr 10 z 1996 r., poz.55, z 1997 r. nr 88 poz. 554 i nr
121, poz. 770 oraz z 1999 r. nr 96, poz. 1107),

Program Polityki Prorodzinnej Państwa z dnia 17 listopada 1998 r. przygotowany
przez Międzyresortowy Zespół do Spraw Opracowania Polityki Prorodzinnej Państwa,

Rozporządzenie MENiS z dnia 26 lutego 2002 roku w sprawie podstawy programowej
(Dz.U Nr 51 z 2002 r. poz. 458 ze zm.),

Rozporządzenie MEN z dnia 23 grudnia 2008 roku w sprawie podstawy programowej
wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach
szkół (Dz. U. Nr 4 z 15 stycznia 2009 r. poz. 17),

§2 ust.2 rozp. MEN z dnia 21 maja 2001 r. w sprawie ramowych statutów (Dz. U. Nr
61 poz. 624 ze zm.),

.
Programy narodowe i krajowe
Okres gimnazjum to czas dojrzewania młodych ludzi, charakteryzujący się
zmiennością nastrojów i postaw, podatnością na wpływy otoczenia i częstym brakiem
odporności na stres. Młodzi ludzie poszukują swojego miejsca w świecie i kształtują swoją
osobowość. Największą rolę w tworzeniu postaw i szukaniu właściwych priorytetów
odgrywają rodzice. Szkoła pełni funkcję wspomagającą Realizując zadania dydaktyczne i
wychowawcze wspiera wszechstronny rozwój ucznia: wyposaża młodego człowieka w
wiedzę, budzi aktywność intelektualną oraz rozwija postawy i zachowania cenione i pożądane
w społeczeństwie. Realizacja tych założeń wspierana jest poprzez działania zawarte w
Szkolnym Programie Profilaktycznym. Pozwalają one na wyposażenie ucznia w wiedzę i
umiejętności niezbędne w budowaniu dojrzałej osobowości, nauczenie postaw asertywnych w
sytuacjach zagrożeń, rozumienie oraz umiejętne stosowanie norm społecznych i systemu
wartości.
Szkolny
Program
Profilaktyczny
stanowi
integralną
część
Programu
Wychowawczego Gimnazjum nr 2 im Mikołaja Reja z oddziałami integracyjnymi w
Knurowie.
Programem objęci są uczniowie, rodzice i nauczyciele oraz pozostali pracownicy
szkoły. Program powstał na podstawie obserwacji, która obejmowała między innymi:

problemy młodzieży widoczne na terenie szkoły (przejawiane w zachowaniach
uczniów),

problemy edukacyjne i wychowawcze rejestrowane przez wychowawców i
pedagoga,

problemy zgłaszane przez rodziców,

problemy sygnalizowane przez inne instytucje pomocowe.
Najczęściej pojawiające się problemy to:

palenie papierosów,

brak motywacji do nauki, niska samoocena uczniów,

opuszczanie pojedynczych godzin i wagary uczniów, których efektem są
niepowodzenia szkolne,

sięganie po inne substancje psychoaktywne,

różne odmiany zachowań agresywnych,

nieprzestrzeganie norm społecznych przez uczniów i nie reagowanie na
przejawy zła,

ograniczony
kontakt
z
rodzicami
uczniów
sprawiających
problemy
wychowawcze – unikanie przez nich kontaktów, zrzucanie odpowiedzialności
na szkołę
Działania profilaktyczne dotyczą trzyletniego etapu
kształcenia i obejmują następujące obszary działań:
klasa pierwsza
- integracja grupy,
- poznanie siebie,
- komunikacja,
- propagowanie i kształtowanie wzorów zdrowego stylu
życia i przeciwdziałanie zachowaniom ryzykownym
wśród młodzieży,
- motywacja do nauki i techniki efektywnego uczenia się
- bezpieczne funkcjonowanie ucznia w szkole – prawa i
obowiązki ucznia
- odpowiedzialność karna młodocianych – spotkania z
udziałem przedstawiciela policji i kuratora sądowego,
- ukazywanie alternatywnych w stosunku do agresji form i
zachowań kontaktów międzyludzkich,
- nauka właściwego poruszania się w świecie wirtualnym
– bezpieczny Internet,
- prawidłowości rozwojowe okresu dojrzewania oraz
profilaktyka raka piersi.
- znajomość i przestrzeganie norm społecznych w
odniesieniu do siebie i innych; reagowanie na wszelkie
przejawy zła.
klasa druga
- kształtowanie poczucia własnej wartości,
- profilaktyka uzależnień i ukazywanie młodzieży
alternatywnych sposobów spędzania wolnego czasu,
- pogłębianie wiedzy i umiejętności z zakresu technik
efektywnego uczenia się,
- asertywność
– umiejętność odmawiania w sposób nie uległy i nie
raniący innych,
- skutki działania alkoholu w odniesieniu do syndromu
FAS,
- problem wczesnej inicjacji seksualnej w
śród młodzieży
- przyczyny i konsekwencje; rozumienie pojęć przyjaźń i
miłość
klasa trzecia
- kształtowanie umiejętności rozwoju osobistego i
zawodowego; preorientacja zawodowa w oparciu o
program „Ekonomia na co dzień”,
- doskonalenie kultury słowa,
-nabycie umiejętności rozpoznawania zagrożeń i
rozwiązywania problemów życiowych
Działania zostały zaplanowane z podziałem na poszczególne lata nauki. Nie stanowią
one jednak sztywnych ram. O tematach poruszanych z młodzieżą decyduje wychowawca.
Harmonogram działań w wytyczonych obszarach
Zaplanowane działania profilaktyczne będą miały na celu:

wzmocnienie
motywacji
uczniów
do
nauki,
kształtowanie
świadomości
użyteczności nauczanego materiału oraz poszerzenie wiedzy i umiejętności w
obszarze technik efektywnego uczenia się,

poprawę frekwencji na zajęciach szkolnych,

kształtowanie umiejętności interpersonalnych, a w szczególności umiejętności
empatycznych, współpracy, komunikowania się,

rozwiązywania
konfliktów,
rozwijanie
samoświadomości,
samooceny
i
samodyscypliny,

uczniowie w większym stopniu będą umieli dokonywać odpowiedzialnych
wyborów odnośnie używek i innych zachowań ryzykownych,

zmniejszy się liczba i siła zachowań agresywnych,

w repertuarze zachowań młodzieży dominować będą zachowania akceptowane
społecznie, w tym także reagowanie na wszelkie przejawy zła,

wszystkie podejmowane działania przyczynią się do wzmocnienia bezpieczeństwa
w szkole i poza nią.
.
Realizacja programu profilaktyki odbywać się będzie przy współpracy z instytucjami,
których zadaniem jest wspieranie działań opiekuńczo-wychowawczych szkoły, tj. Miejski
Ośrodek Pomocy Społecznej, Punkt Interwencji Kryzysowej, Powiatowe Centrum Pomocy
Rodzinie, Komenda Miejska Policji w Gliwicach – Wydział ds. Przestępczości Nieletnich, Sąd
Rejonowy - IV Wydział Rodzinny i Nieletnich, Straż Miejska, Poradnia Psychologiczno Pedagogiczna .
1. Profilaktyka uzależnień
l.p Działania
1. dostarczenie rzetelnej wiedzy o
2.
3.
środkach psychoaktywnych:
 przyczyny sięgania po środki
odurzające, alkohol i papierosy,
 fazy uzależnienia,
 wpływ środków
psychoaktywnych na organizm i
osobowość młodego człowieka,
 syndrom FAS jako jeden ze
skutków używania alkoholu
przez młode dziewczyny,
kobiety w ciąży
unikanie zagrożeń oraz prawnych i
moralnych skutków używania środków
psychoaktywnych:
 skutki wynikające zużywania
środków odurzających, alkoholu
i nikotyny,
 informacja dla uczniów i
rodziców na temat
specjalistycznej pomocy poza
szkołą
 godziny wychowawcze
poruszające problem uzależnień,
alkoholu, narkotyków,
komputera i innych mediów, a
także ukazujące problem sekt,
pedagogizacja rodziców – umiejętność
rozpoznawania sygnałów świadczących
o zażywaniu środków
psychoaktywnych i odurzających;
czynniki ryzyka (spotkanie rodziców
uczniów klas pierwszych z terapeutą
do spraw uzależnień)
Odpowiedzialny
Termin realizacji
 wychowawcy klas,
 pedagog,
 psycholog
cały rok, na bieżąco
 pedagog,
 wychowawcy klas,
cały rok, na bieżąco
 pedagog,
styczeń /luty
2. Kształtowanie umiejętności interpersonalnych, a w szczególności
umiejętności empatycznych, współpracy, komunikowania się,
rozwiązywania konfliktów, rozwijanie samoświadomości, samooceny i
samodyscypliny.
Lp.
Działania
Odpowiedzialny
Termin
realizacji
1.
Propagowanie wzorców zdrowego
stylu życia:
 uświadomienie uczniom
odpowiedzialności za własne
zdrowie i kulturę życia,
 wypoczynek i rekreacja bez
używek i dopingu,
 wzorce zdrowego stylu życia i
spędzania wolnego czasu,
 wychowawcy klas,
 nauczyciele wf,
 pedagog,
cały rok,
na bieżąco
2.
Jak zapobiegać niepowodzeniom
szkolnym:
 zasady higienicznego uczenia
się,
 metody efektywnej nauki,
 sposoby radzenia sobie ze
stresem,
 motywacja,
 wychowawcy klas,
 pedagog,
cały rok,
na bieżąco
3.
Nauka zachowań chroniących zdrowie
własne i innych:
 skutki zachowań ryzykownych;
sposoby radzenia sobie z nimi,
 wczesna inicjacja seksualna,
 profilaktyka HIV i AIDS –jak
się przed nimi chronić
 wychowawcy klas,
 nauczyciele wf,
 pedagog,
 p.Marzena Rębisz
cały rok,
na bieżąco
4.
Eliminacja zachowań agresywnych:
 prawne i moralne skutki
przemocy,
 przeciwdziałanie agresji i
przemocy – akceptowane
społecznie sposoby
rozwiązywania konfliktów,
 reagowanie na wszelkie
przejawy zła wobec siebie i
innych,
 wychowawcy klas,
 pedagog,
 przedstawiciele KMP
cały rok,
na bieżąco
5.
Propagowanie mody na niepalenie:
 szkodliwość,
 konsekwencje,
 wychowawcy klas,
 pedagog
cały rok,
na bieżąco

6.
7.
8.
9.
wciągnięcie do współpracy
rodziców,
Kształtowanie systemu wartości
opartego na nim sensu życia:
 eksponowanie mocnych stron
ucznia,
 jak reagować na zjawiska
nieakceptowane społecznie,
 szacunek jako podstawa
wartości moralnych,,
Podnoszenie wrażliwości na potrzeby
innych, rozwijanie umiejętności
empatycznych:
 pomoc koleżeńska i udział w
akcjach charytatywnych;
 zapoznanie z osobami i
instytucjami pomocowymi,
 współpraca z parafią
 zasady współżycia w rodzinie,
Rozwijanie umiejętności wyrażania
własnych poglądów i szanowania
poglądów innych:
 uczymy się tolerancji,
 sztuka asertywności, ,
Kształtowanie umiejętności działania w
klasie, szkole, środowisku:
 integracja zespołu klasowego i
rozwój grupy,
 przygotowanie do pracy w
zespole klasowym i
społeczeństwie,
 demokratyzacja życia – wybory
Samorządu Klasowego,
Gimnazjalnej Rady
Uczniowskiej,
10. Kształtowanie umiejętności rozwoju
osobistego i zawodowego:
 promowanie uczniów i ich
osiągnięć,
 rozwijanie samoświadomości,
samooceny i samodyscypliny,
 perspektywy rozwoju
zawodowego w oparciu o
program „ Ekonomia na co
dzień”
 wychowawcy klas,
 pedagog
cały rok,
na bieżąco
 wychowawcy klas,
 katecheci
 pedagog
cały rok,
na bieżąco
 wychowawcy klas
według
terminarza
godzin
wychowawczych
 wychowawcy klas
 opiekunowie GRU
I semestr nauki
 wychowawcy klas
 nauczyciele
prowadzący zajęcia z
zawodoznawstwa
cały rok
na bieząco
3. Realizacja obowiązku szkolnego
Lp.
Działania
1.
Systematyczne monitorowanie
frekwencji uczniów.
2.
Przekazywanie informacji o absencji
uczniów rodzicom w udokumentowany
sposób,
np. wpisanie do zeszytu
przedmiotowego, telefonicznie, pocztą
elektroniczną „Librus”
Informowanie rodziców o podjętych
przez szkołę działaniach zmierzających
do poprawy frekwencji i ustalenie z
rodzicami formy i zakresu współpracy
dotyczącej usprawiedliwiania
nieobecności w szkole.
Konsekwentne postępowanie zgodnie z
procedurami.
3.
4.
5.
6.
7.
Odnotowywanie w dziennikach
lekcyjnych stwierdzonych ucieczek z
lekcji, wagarów – stała współpraca
nauczycieli przedmiotów z
wychowawcami.
Wspieranie szkoły w podejmowanych
działaniach, potwierdzanie podpisem
rodzica informacji o wagarach i
ucieczkach z lekcji, każdorazowe
reagowanie rodziców na wezwania
wychowawcy, egzekwowanie od dzieci
realizacji obowiązku szkolnego.
Pedagogizacja rodziców- zapoznanie z
działaniami szkoły zmierzającymi do
poprawy frekwencji, uświadomienie
konsekwencji zaniedbywania realizacji
obowiązku szkolnego.
Odpowiedzialni
Termin
realizacji
 wychowawcy klas
 pedagog
 wychowawcy klas
cały rok,
na bieżąco
 wychowawcy klas
cały rok,
na bieżąco
 wszyscy
nauczyciele
 pedagog
cały rok,
na bieżąco
 wszyscy
nauczyciele
 wychowawcy
cały rok,
na bieżąco
 rodzice
cały rok,
na bieżąco
 wychowawcy klas
 pedagog
I semestr nauki
cały rok,
na bieżąco
4. Wzmacnianie bezpieczeństwa w szkole
Działania
Odpowiedzialni
Monitoring terenu szkoły;
odpowiedzialne
sprawowanie dyżurów.
Edukacja uczniów w zakresie
prawidłowego interpretowania praw
człowieka oraz skutków złego
zachowania w świetle prawa
szkolnego.
Bezpieczeństwo podczas wycieczek
szkolnych oraz w czasie wolnym od
zajęć lekcyjnych
Organizowanie prac dla uczniów na
rzecz szkoły będących rekompensatą za
dokonane przez nich zniszczenia jako
jeden z elementów okazywania
szacunku dla pracy innych .
 wszyscy
nauczyciele
 pracownicy szkoły
 pedagog
cały rok
na bieżąco
 wychowawcy klas
 nauczyciel
techniki
 wychowawcy klas
 dyrektor szkoły
cały rok
w miarę potrzeb
Lp.
1.
2.
3.
4.
Termin realizacji
I semestr nauki
cały rok
na bieżąco
Metody i formy prowadzenia zajęć:

dyskusje, rozmowy, burza mózgów, pogadanki,

zajęcia integracyjne, antystresowe i interwencyjne,

filmy, broszury, ulotki, ankiety,

pedagogika zabawy, odgrywanie ról, omawianie, wnioski,

udział w akcjach charytatywnych,

zajęcia sportowe,

udział w konkursach,

spotkania z przedstawicielami Policji, psychologiem,
W działaniach profilaktycznych szkoły konieczne jest rozwijanie współpracy z rodzicami i
instytucjami pomocowymi –pozyskiwanie sojuszników działań profilaktycznych i
wychowawczych.
Uwagi końcowe / ewaluacja
Program Profilaktyczny jest spójny z Programem Wychowawczym Szkoły.
Dostosowany jest do warunków placówki i wieku rozwojowego uczniów. Odpowiada na
realne problemy oraz zagrożenia pojawiające się w szkole i środowisku. Został opracowany
przez Zespół Wychowawczy.
Każdego roku dokonywana jest ewaluacja Programu Profilaktycznego , czyli
systematyczne gromadzenie, porządkowanie i ocena danych dotyczących dokumentów,
działań i osób.
Ewaluację przeprowadzamy w celu podjęcia decyzji dotyczących przyszłych działań.
Zastosowanie ewaluacji służy identyfikacji słabych i mocnych stron, wskazania kierunków
rozwoju, poprawieniu ewentualnych błędów, oszacowaniu możliwości i ograniczeń,
uzyskaniu wsparcia z zewnątrz, promocji, itp.
Ewaluację przeprowadzamy według ustalonych etapów:
1. Przygotowanie ewaluacji – zaplanowanie działań.
2. Realizacja – zbieranie danych.
3. Podsumowanie – analiza i porządkowanie danych, wyciąganie wniosków, sporządzenie
sprawozdania i przedstawienie Dyrektorowi i Radzie Pedagogicznej podczas konferencji
podsumowującej dany rok szkolny.
Skład Zespołu Wychowawczego:
1. mgr Iwona Dyka - przewodnicząca
2. mgr Ewa Śliwa
3.mgr Anna Kuran
4.mgr Antonina Kijas - Sienkiewicz