SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI
Transkrypt
SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI
SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI W PUBLICZNEJ SZKOLE PODSTAWOWEJ W STROJCU 2 I. Szkolny Program Profilaktyki w PSP w Strojcu został opracowany w oparciu o: 1. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 31 stycznia 2002r. zmieniające rozporządzenie w sprawie statutów publicznego przedszkola i publicznych szkół (Dz. U. Nr 10, poz. 96) 2. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 26 lutego 2002r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół (Dz. U. Nr 51, poz. 458) 3. Szkolny Program Wychowawczy PSP w Strojcu. 4. Wewnątrzszkolny System Oceniania. 5. Rozpoznanie potrzeb wychowawczych i opiekuńczych. II. Cele główne programu: 1. Promocja szeroko rozumianego zdrowia. 2. Ochrona dziecka przed negatywnymi wpływami środowiska. 3. Rozwijanie w dziecku potencjałów chroniących go przed zagrożeniami. III. Diagnoza. PSP w Strojcu rozpoznaje potrzeby i zagrożenia uczniów poprzez indywidualne działania wychowawców i nauczycieli, obserwacje, rozmowy z rodzicami oraz uczniami, a także ankiety. Cennym źródłem czerpania wiadomości o naszych uczniach są przeprowadzone przez nauczycieli – wychowawców wyniki wewnątrzszkolnego mierzenia jakości pracy w PSP w Strojcu. 1. Na podstawie przeanalizowanych wyników i przeprowadzonych rozmów wyniknęły następujące zachowania problemowe palenie papierosów przez uczniów, — zachowania agresywne wśród uczniów, — używanie wulgaryzmów językowych, — nieumiejętność zagospodarowania czasu wolnego, — zachwiany system wartości, — postępujący brak zainteresowania nauką szkolną – brak motywacji do nauki, — niszczenie mienia szkolnego — kradzieże. 2. Czynniki ryzyka: — rozluźnienie więzi rodzinnych (brak czasu na wspólne rozmowy, działania) — szukanie akceptacji poprzez dostosowywanie się do negatywnych wzorców, — brak pozytywnych form spędzania wolnego czasu, — środowisko o średnim bezrobociu (zachwiany system wartości), — wzrost patologicznych zachowań, — łatwy dostęp do informacji na temat przestępczości i okrucieństwa we współczesnym świecie (środki masowego przekazu). 3 IV. Uwagi do realizacji. Program przeznaczony jest dla uczniów kl. I - VI szkoły podstawowej. Realizowany będzie w roku szkolnym 2014/2015 – 2016/2017. Jest promocją szeroko rozumianego zdrowia. Treści programu są ściśle powiązane ze Szkolnym Programem Wychowawczym i Dydaktycznym. Szkoły. Zadania programowe realizowane są przez wszystkich nauczycieli. Główne działania podejmowane będą na godzinach do dyspozycji wychowawcy klasy, spotkaniach z rodzicami oraz podczas realizacji programów profilaktycznych. Oddziaływaniem szkoły objęci zostaną zarówno uczniowie jak i ich rodzice, a nauczyciele będą identyfikować się z realizowanym przez nich programem. V. Cele szczegółowe. 1. Stworzenie bezpiecznej, przyjaznej, ciepłej atmosfery wokół ucznia. 2. Kształtowanie w nim odpowiedzialności za zdrowie swoje i osób z najbliższego otoczenia, jak również wykształcenie w uczniu zachowań sprzyjających zdrowiu i bezpieczeństwu. 3. Dostarczanie informacji o alkoholu i innych środkach uzależniających oraz o zagrożeniach wynikających z ich zażywania. 4. Kształtowanie przyjaznego stosunku do zwierząt z jednoczesnym zachowaniem ostrożności podczas kontaktowania się z nimi. 5. Zapoznanie uczniów z zasadami bezpiecznego poruszania się w ruchu drogowym pieszych, rowerzystów i samochodowym. 6. Działania profilaktyczne dotyczące patologii społecznej (uzależnienie, przemoc). 7. Przeciwdziałanie zjawiskom przemocy i agresji w środowisku szkolnym. 8. Poznawanie zasad skutecznego „wychodzenia z agresji”, praktyczne umiejętności zapobiegające staniu się „ofiarą”. 9. Poznawanie celowości ochrony środowiska. 10. Kształtowanie uczuciowego stosunku do określonych obiektów i sytuacji. 11. Przekazywanie zasad poprawnej komunikacji interpersonalnej. 12. Wykształcenie umiejętności radzenia sobie w trudnych sytuacjach. 13. Podejmowanie działań mających na celu zapobieganie wszelkiej dyskryminacji. VI. Zadania 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. Rozpoznawanie zjawisk patologicznych na terenie szkoły. Ograniczanie zachowań agresywnych i przemocy w szkole. Rozszerzenie działań na rzecz profilaktyki uzależnień. Wdrażanie metod radzenia sobie w trudnych sytuacjach Rozszerzanie działań na rzecz propagowania zdrowego trybu życia. Podejmowanie czynności mających na celu wzmocnienie motywacji do nauki. Zwiększenie bezpieczeństwa uczniów w szkole i poza nią. VII. Ewaluacja. Sprawdzenie skuteczności programu – co jest jego mocną, a co słabą stroną ? Ewaluacja formatywna – przeprowadza zespół ds. profilaktyki poprzez ułożenie szeregu pytań ewaluacyjnych w czasie realizacji programu jak i po zakończeniu określonych działań. Odpowiedzi na te pytania dostarczą badania przeprowadzone za pomocą metod jakościowych tj. ankieta, wywiad, obserwacja. 4 VIII. Obszary działań – zadania skierowane do uczniów, nauczycieli i rodziców. A) Zadania skierowane do uczniów Cele Zadania Formy realizacji 1 I. Rozszerzenie działań na rzecz profilaktyki uzależnień 2 - pogłębianie wiedzy i wiadomości na temat uzależnień 3 - zajęcia wychowawczo- profilaktyczne na godz wychow. - pokazywanie zagrożeń i konsekwencji zażywania narkotyków, dopalaczy, alkoholu, palenia papierosów - pogadanki n.t. szkodliwości nałogów: papierosów, alkoholu, narkotyków, - lekcje przyrody, - akcje profilaktyczne, apele szkolne, plakaty - realizowanie programów profilaktycznych – - obalanie mitów dotyczących alkoholu, a zwłaszcza „nieszkodliwości piwa” II. Ograniczenie zachowań agresywnych i przemocy w szkole - dostarczanie informacji na temat psychofizycznych zmian okresu dojrzewania i szkodliwości nań środków zmieniających świadomość -zapoznanie z konsekwencjami złego zachowania - propagowanie alternatywnych sposobów życia - uwrażliwianie uczniów na zrozumienie potrzeb innych Osoby odpowiedzialne 4 -wychowawcy, higienistka, nauczyciel przyrody - wg potrzeb klasy IV-VI - cały rok klasy IV-VI pogadanki n.t. psychofizycznych przemian okresu dojrzewania - zajęcia z zakresu wychowania do życia w rodzinie - stworzenie systemu kar za nieprzestrzeganie założeń statutowych szkoły - spotkanie z policjantem - organizowanie zajęć pozalekcyjnych i pozaszkolnych - organizowanie i udział w akcjach charytatywnych Termin realizacji 5 Wg planu wych. kl.IV-VI wychowawcy klas Przez cały rok Wg harmonogramu wychowawców kl. IV-VI 5 - integrowanie uczniów 1 III Rozszerzenie działań na rzecz propagowania zdrowego trybu życia 2 - pokazanie, czym jest agresja, jak ją rozpoznać i jakie niesie zagrożenia - obalenie mitu „wielkiego macho” czy też „silny może więcej” - zwiększenie dbałości o utrzymanie prawidłowej postawy ciała - organizowanie wycieczek „zielonych szkół”, imprez klasowych i szkolnych 3 4 5 - zajęcia warsztatowe na godzinach wychowawczych - badania lekarskie przynajmniej raz w roku - prowadzenie zajęć korekcyjnych - prowadzenie regularnych ćwiczeń śródlekcyjnych - popularyzacja - organizowanie zajęć aktywnych sposobów pozalekcyjnych o spędzania czasu tematyce sportowej wolnego Nauczyciel wych. fiz. W ciągu roku kl. I-VI Lekarz Dyrektor kl. I-VI Nauczyciel wych. fiz. kl. I-VI - promocja prawidłowego odżywiania się - kształtowanie i utrwalanie wśród dzieci nawyków higienicznych - spotkania uczniów z lekarzem i higienistką - pogadanki na lekcjach przyrody i podczas zajęć świetlicowych - opracowanie i wdrożenie kampanii promującej zdrowe odżywianie - objęcie uczniów bezpłatnym dożywianiem Lekarz, higienistka, nauczyciel przyrody, świetlicy - regularne kontrole higieny uczniów - pogadanki, gazetki ścienne, apele, Nauczycielewychowawcy Nauczyciel przyrody Kl. I-VI 6 konkursy o tematyce propagującej higieniczny tryb życia - lekcje przyrody 1 2 IV. - systematyczne Podejmowanie uwrażliwianie uczniów na sytuacje działań mających na stwarzające celu zagrożenia zwiększenie bezpieczeństwa uczniów w szkole i poza nią - próbna ewakuacja 3 - pogadanki na godz. wychowawczych - zapoznanie z regulaminami klasopracowni - szkolenie uczniów w zakresie BHP - szkolenie uczniów w zakresie sytuacji zagrożenia pożarowego - dbanie o bezpieczeństwo uczniów podczas lekcji i przerw - sporządzenie planu dyżurów i sumienne ich prowadzenie - przestrzeganie przez nauczycieli zasad BHP - uwrażliwienie uczniów na zagrożenia podczas drogi do i ze szkoły - pogadanki prowadzone przez wychowawcę - szkolenie uczniów w zakresie przepisów o ruchu drogowym - organizowanie konkursów wiedzy na temat bezpiecznego poruszania się po drogach - uwrażliwianie na zachowanie bezpieczeństwa podczas spędzania czasu wolnego - pogadanki na lekcjach wychowawczych na temat bezpieczeństwa podczas ferii zimowych i letnich - zapoznanie z zachowaniem na basenie - rozszerzenie działań – lekcje wychowawcze mających na celu n.t. „Kradzież – czyn wyeliminowanie niemoralny” 4 Wychowawcy klas Wszyscy nauczyciele Dyrektor 5 W ciągu roku szk. Klasy I-VI Dyrektor Kl. I-VI Wychowawcy wszyscy nauczyciele zwłaszcza w okresie przed feriami i wakacjami kl. I-VI 7 1 V. Podjęcie działań mających na celu wzmocnienie motywacji do nauki VI. Uczenie ważnych umiejętności psycho-społecznych kradzieży w szkole - stworzenie bardziej funkcjonalnego systemu zabezpieczeń w szatniach 2 - pomoc w pokonywaniu trudności w nauce 3 4 - organizowanie zajęć Nauczyciele wyrównawczych, wychowawcy korekcyjno-kompensacyjnych i logopedycznych dla uczniów mających trudności w nauce - zajęcia świetlicowezorganizowanie pomocy w odrabianiu prac domowych - zajęcia na godz. wychowawczychzapoznanie uczniów z metodami skutecznego uczenia się - zgłaszanie uczniów z trudnościami do poradni psychologiczno-pedagogicznej - rozwijanie indywidualnych zainteresowań uczniów - organizowanie kół zainteresowań - angażowanie uczniów do udziału w konkursach przedmiotowych - stwarzanie Wychowawcy, możliwości rozwijania nauczyciele indywidualnych zainteresowań - pomoc uczniom szczególnie uzdolnionym w rozwijaniu indywidualnych zainteresowań - doskonalenie umiejętności rozpoznawania i wyrażania własnych uczuć oraz akceptowania uczuć i odmienności innych - ćwiczenia praktyczne na zajęciach zintegrowanych w kl. I-III i na godzinie do dyspozycji wych. w klasach IV - VI - zajęcia świetlicy szkolnej 5 Przez cały rok szkolny kl. I-VI W ciągu roku kl. I-VI Wychowawcy, Cały rok nauczyciele kl. I-VI wychowania do życia w rodzinie, 8 1 - kształtowanie poczucia własnej wartości i pozytywnego obrazu 2 - rozwijanie umiejętności nawiązywania i utrzymywania kontaktów z ludźmi oraz sposobów konstruktywnego porozumiewania się z nimi - nabywanie umiejętności opierania się naciskom innych - nabywanie umiejętności rozwiązywania problemów i sytuacji trudnych - wdrażanie do wyrażania własnych sądów, podejmowania decyzji i asertywnego zachowania się - kształcenie umiejętności radzenia sobie ze stresem i negatywnymi emocjami - rozwijanie świadomości własnego ciała i umiejętności dbania o swoje zdrowie - zachęcanie do lepszego rozumienia ludzi, do wzajemnej pomocy i do uszanowania odmiennych poglądów - zapoznanie z normami, regułami kulturalnego - realizacja programów Wszyscy profilaktycznych nauczyciele 3 - zajęcia z zakresu wychowania do życia w rodzinie - zajęcia z wychowawcą 4 5 - akcje profilaktyczne: apele szkolne, plakaty - zajęcia z wychowawcą - zajęcia wychowawczo-profilaktyczne z wychowawcami - zajęcia z wychowawcami - rozmowy indywidualne z uczniami - pogadanki z higienistką szkolną - formy warsztatowe i pogadanki na zajęciach zintegrowanych w kl. I-III i w kl. IV-VI - lekcje religii - lektura literatury dostarczającej Wychowawcy, nauczyciel świetlicy Przez cały rok szk. Kl. I-VI 9 1 VII. Pomoc w zaspokajaniu ważnych potrzeb psychicznych poprzez oferowanie alternatywnych form spędzania czasu wolnego współżycia i zasadami obowiązującymi w szkole 2 - stwarzanie możliwości i zachęcanie do rozwijania zainteresowań i uzdolnień pozytywne wzorce zachowań 3 - zajęcia świetlicy szkolnej - konkursy szkolne i pozaszkolne: plastyczne, przedmiotowe itp. - spotkania z ciekawymi ludźmi - koła zainteresowań - gazetka szkolna - szkolne inscenizacje - pobudzanie - pozalekcyjne zajęcia potrzeby aktywnego, sportowe zdrowego stylu życia - udział w międzyszkolnych rozgrywkach sportowych - szkolne zawody sportowe - rajdy, wycieczki klasowe itp. - kształtowanie - udział w szkolnych umiejętności i gminnych imprezach kulturalnokulturalnego -rozrywkowych spędzania czasu wolnego - wycieczki szkolne, wyjazdy do kina, teatru, muzeum - organizacja występów artystycznych w szkole 4 Nauczyciele, wychowawcy, nauczyciel świetlicy opiekun SU 5 Przez cały rok zgodnie z harmono gramem imprez szkolnych kl. I-VI 10 B. Zadania skierowane do nauczycieli: Cele 1.Rozwój osobisty i zawodowy nauczycieli Zadania 1.Organizowanie szkoleń dla nauczycieli sprzyjających nabywaniu umiejętności wychowawczych Realizatorzy Termin realizacji dyrekcja Cały rok 2.Wewnątrzszkolne doskonalenie nauczycieli w zakresie profilaktyki przemocy, uzależnień, wszelkiej dyskryminacji oraz sposobów podejmowania wczesnej interwencji 3. Zespoły samokształceniowe 4. Udział w konferencjach przedmiotowych. 5. Kursy kwalifikacyjne. 6. Studia podyplomowe. 2. Zintegrowanie działań 1. Wspólne rozwiązywanie problemów podejmowanych przez dydaktyczno-wychowawczych. pracowników szkoły na rzecz uczniów 2. Stosowanie szeroko pojętej indywidualizacji-dostosowanie wymagań do możliwości i potrzeb uczniów i stosowanie tego w praktyce. 3. Współpraca z Poradnią Psychologiczno-Pedagogiczną i Opieką Społeczną. 4. Dokonywanie systematycznej oceny zachowania młodzieży - ankiety 5. Imprezy integracyjne. 6. Prezentacja twórczości i wytworów młodzieży. 7. Uwrażliwienie na potrzeby innych. Nauczyciele SU Cały rok 11 C) Zadania skierowane do rodziców: Cele Zadania 1. Uświadomienie rodzicom zagrożeń w rozwoju młodego pokolenia - spotkania z rodzicami poświęcone zagrożeniom: * przemoc i agresja * uzależnienia * niepowodzenia w szkole * brak poszanowania norm, wartości i autorytetów - wskazanie instytucji, w których mogą szukać pomocy - organizowanie spotkań cyklicznych, systematycznych z rodzicami tych uczniów w celu usuwania bądź osłabienia negatywnych wpływów ze strony rodziców (porady, konsultacje) - spotkania indywidualne z rodzicami * wsparcie moralne dla rodziców * pomoc materialna * pomoc w załatwianiu różnych spraw w urzędach lub placówkach pomocnych uczniom i rodzicom - zachęcanie rodziców do organizowania wspólnych klasowych imprez, wycieczek, dyskotek, uroczystości i imprez szkolnych, integracyjnej zabawy karnawałowej (rodzice, nauczyciele) - informowanie rodziców o możliwości uzyskania pomocy specjalistycznej - wypracowywanie tradycji szkoły 2. Współpraca z rodzicami uczniów sprawiających problemy wychowawcze w szkole 3. Wspieranie rozwoju uczniów mających trudności w nauce i nie tylko 4. Kształtowanie w rodzicach poczucia odpowiedzialności i przynależności do szkoły 5. Zapewnienie obiegu informacji pomiędzy pracownikami szkoły i rodzicami Realizatorzy Termin realizacji Nauczyciele, Policja, lekarzespecjaliści W ciągu roku Nauczyciele, wychowawcy Cały rok Rada Rodziców, Według Nauczyciele, potrzeb OPS Nauczyciele, wychowawcy, opiekun SU Cały rok Dyrekcja, nauczyciele Cały rok w zależności od potrzeb Powyższy program został opracowany na potrzeby Publicznej Szkoły Podstawowej w Strojcu. Jest przeznaczony do realizacji w ciągu kilku etapów edukacyjnych. Ewaluacja programu wykaże, czy podjęte działania przyniosły oczekiwane efekty. My nauczyciele jesteśmy świadomi, że praca w dziedzinie profilaktyki szkolnej jest procesem ciągłym i wymagającym nieustannej uwagi pozwalającej eliminować niedociągnięcia w trakcie procesu. Należy jednak zwrócić uwagę na fakt, że podstawą sukcesu jest partnerska współpraca wszystkich zainteresowanych poprawą jakości pracy szkoły. 12 Powyższy program został opracowany przez komisję ds. profilaktyki w składzie: Elżbieta Belka, , Iwona Niedzielska-Kalemba, Krystyna Kukuł. Literatura z zakresu profilaktyki: 1. „Zapobieganie uzależnieniom u uczniów” – red. Bożena Kamińska-Buśko. Centrum Metodyczne Pomocy Psychologiczno – Pedagogicznej MEN, W-wa 1997 2. „Szkolny Program Profilaktyki w zreformowanej szkole”- prof. Z. B. Gaś 3. „Sobą być dobrze żyć” – gimnazjalny elementarz profilaktyczny – zeszyt wydany na zlecenie Fundacji ETOH, ul. Mszczonowska 6, 01-254 W-wa. 4. „Zrozumieć dziecko” – Justyna Dąbrowska PARPA W-wa 2001. 5. „Zagrożona młodzież” – PARPA W-wa 2001. 6. „Ewaluacja profilaktyki problemów dzieci i młodzieży” – red. J. Ś. Grzelak, M. Sochocki - Pracownia Profilaktyki Problemowej W-wa 2001. 7. „Scenariusz spotkania z rodzicami czyli wywiadówka profilaktyczna” – Agnieszka Arrendarska - PARPA W-wa 2001. 8. „Nastolatki i alkohol kiedy powiedzieć „nie”” – Roger E. Vogler, Wayne R. Bartz – PARPA W-wa 2002. 9. „Picie młodzieży a style życia w rodzinie” – Geoft Lowe, Dawid R. Foxcroft i Dawid Sibley PARPA W-wz 2000. 10. „Alkohol a młode pokolenie Polaków połowy lat dziweięćdziesiątych” –PARPA W-wa 1999. 11. „Pomoc psychologiczna dla dzieci alkoholików” – Bryan E. Robinson, J. Lyn Rhoden PARPA W-wa 2001. 12. „Świat problemów” – miesięcznik poświęcony profilaktyce i rozwiązywaniu problemów alkoholowych. 13. „Przygotowanie do profilaktyki domowej” – A. Arendalska, K. Wojcieszek W-wa 1995 14. „Budowanie szkolnego programu profilaktyki”- J. Szymańska Kraków 2002 15. „Działanie profilaktyczne a klimat szkoły” w: „Remedium” 2003 nr 2, s. 6-7. Szymańska J. 16. „Profilaktyka w szkole” w: „Remedium” 2002 nr 7-8, s. 9-11. 17. „Strategie w profilaktyce” w: „Remedium” 2002 nr 1, s. 16-17. 13 Propozycja tematów godzin wychowawczych Kl. IV- VI 1. Poznajmy się bliżej, integracja grupy. Ustalenie zasad pracy w grupie. 2. Bezpieczna droga do szkoły. 3. Wybory do samorządu klasowego. 4. Moje prawa. 5. Moje obowiązki. 6. Zapoznanie z zasadami oceniania zachowania. 7. Co to znaczy być asertywnym ?- zapoznanie z nowym pojęciem. 8. Uczymy się przedstawiać innym swoje zdanie. 9. Czy jestem tolerancyjny? 10. 10. Nauczyciel; mój opiekun i sprzymierzeniec- rola nauczyciela wychowawcy. 11. Mój ubiór świadczy o mnie. Estetyka stroju a samopoczucie. 12. Jak zachować się na cmentarzu? Oddawanie szacunku tym, co odeszli. 13. Jakie czasopisma dziecięce czytamy? Budowa czasopisma. 14. 11 listopada-co to za święto? Zapoznanie z historią tego zdarzenia. 15. Andrzejki klasowe; wróżby i zabawy. 16. Co to jest uzależnienie? Problemy związane z alkoholem, dopalaczami, papierosami i narkotykami. 17. Mikołajki klasowe- wymiana prezentów. 18. Tradycje Świąt Bożego Narodzenia w moim domu. 19. Rozejrzyj się wkoło, może ktoś potrzebuje twojej pomocy. 20. Kim jestem? Jaki jestem? Poznajemy swoje możliwości. 21. Analiza wyników nauczania- podsumowanie wyników zachowania. 22. Przypomnienie zasad bezpieczeństwa na drodze oraz w czasie zabaw na śniegu. 23. Czym jest dla mnie rodzina? Uroczystości rodzinne jako ważny czynnik łączący pokolenia. 24. Ogrody zoologiczne- czy powinny istnieć? Dyskusja; argumenty za i przeciw. 25. Co wiesz o naszej miejscowości? Historia i teraźniejszość. 26. Telewizja i komputer w moim życiu. Czy umiesz rozsądnie z nich korzystać? 27. Jak się nauczyć? Techniki zapamiętywania i czytania ze zrozumieniem. 28. Moje hobby- umiejętność dzielenia się z innymi swoimi zainteresowaniami. 29. Jak spędzamy czas wolny? Giełda pomysłów na spędzanie wolnego czasu. 30. Wielkanoc -tradycje w rodzinie i naszym regionie. 31. Co to jest Konwencja Praw Dziecka? Prawa i obowiązki dziecka.. 32. Komu książkę, komu? Reklama ciekawej książki. 33. Witaminki, witaminki dla chłopczyka i dziewczynki; czyli zasady dobrego żywienia się. 34. Przyjaciel potrzebny od zaraz. Cechy prawdziwego przyjaciela. 35. Kim chcę być, gdy urosnę? Stworzenie listy zawodów w których uczniowie chcieliby pracować. 36. Klasa na medal- analiza wyników nauczania i zachowania. 37. Przypomnienie podstawowych zasad bezpieczeństwa obowiązujących na drodze oraz w czasie zabaw nad wodą. 14 38. Cechy dobrego zespołu', stworzenie listy cech dobrego zespołu klasowego. 39. Moje obowiązki w domu. Jaki jest mój wkład w funkcjonowanie rodziny? 40. Uczymy s/ę rozmawiać; warsztaty uczące słuchania i porozumiewania się z innymi. 41. Dzień Edukacji Narodowej- trochę historii. 42. Moja gmina dziś i 10 lat temu. Prezentacja wspomnień rodziców i dziadków. 43. Agresja wokół nas. Jak nad nią zapanować? Jak z nią walczyć? 44. W jaki sposób pamiętamy o zmarłych? Troska o miejsca pamięci. 45. Znaczenie uroczystości szkolnych w życiu naszej szkoły. 46. Tolerancja, a przyzwolenie na zło; dyskusja. 47. Wróżby i zabawy, czyli Andrzejki klasowe. 48. Rozdajemy prezenty, czyli Mikołajki Klasowe. 49. Wielcy Europejczycy- sylwetki ludzi, którzy w dużym stopniu mieli wpływ na nasze życie. 50. Przyczyny i skutki nałogów. 51. Media wczoraj i dziś. Pozytywne i negatywne skutki powszechnego dostępu do mediów. 52. Ekologia w moim domu; jak dbam o środowisko naturalne? 53. Jakim jestem uczniem? Samoocena, wystawianie ocen z zachowania. 54. Bezpiecznie na ferie i z powrotem. Przypomnienie zasad bezpieczeństwa na drodze i 55. w czasie zabaw na śniegu. 56. Pomoc charytatywna; dlaczego warto pomagać innym? Sylwetki świętych i świeckich, pomagających bezinteresownie. 57. Umiejętność mówienia NIE. Warsztaty uczące jak odmówić i nie obrazić. 58. Myślenie pozytywne drogą do radości z życia. 59. Każdy wam to powie, że sport to zdrowie. 60. Książka-czy to już przeżytek? Spotkanie z bibliotekarką. Analiza czytelnictwa w klasie. 61. Szukamy przyjaciela. Jak zjednywać sobie przyjaciół? 62. Obchody Dnia Ziemi w szkole, w klasie. 63. Co to jest konstytucja? Co ona zawiera? Jakie są nasze prawa? 64. Kultura nie tylko od święta. Kultura zachowania i stroju w zależności od sytuacji. 65. My obywatele Europy. Podstawowe wiadomości o Unii Europejskiej. 66. Higiena ciała i umysłu. Skutki braku higieny ciała i umysłu. 67. Oceniamy swoje zachowanie. Analiza zachowania, samoocena. 68. Jak bezpiecznie wypoczywać w czasie wakacji. 69. Agresja- sposoby radzenia sobie z własną i cudzą agresją. 70. Znaczenie rodziny w życiu każdego człowieka. 71. 100 pytań do nauczyciela wychowawcy. 72. Jak wyglądała moja wieś 50, 100, 500 lat temu. Zapoznanie się z historią naszej miejscowości. 73. Kto oczekuje mojej pomocy? Jak pomagać osobom starszym, ubogim, niepełnosprawnym ? 74. Posłuszeństwo wobec rodziców, wobec nauczycieli. 75. Wycieczka na cmentarz, porządkowanie grobów poległych za wolność ojczyzny. 76. Dlaczego czcimy rocznice narodowe- pogadanka z okazji rocznicy odzyskania niepodległości. 77. Organizujemy Andrzejki; propozycje wróżb i za baw. 78. Prezent, ale jaki? Mikołajki klasowe. 15 79. Magia telewizji, czy jej nadużywam?- ankieta. 80. Przy wspólnym opłatku- wigilia klasowa. 81. Zachowanie się przy stole; w dobrej restauracji. 82. Co to jest „godność"? Jakie postawy można uznać za pełne godności? 83. Tradycja narodowa. Epizody z dziejów naszej ojczyzny. 84. Wystawianie ocen z zachowania, samoocena. 85. Zasady bezpieczeństwa na drodze oraz w czasie zabaw na śniegu. 86. Cechy prawdziwej przyjaźni. Portret mojego kolegi (przyjaciela). 87. Pomoc osobom uzależnionym. Uzależnienia i zniewolenia (przyczyny i skutki). 88. Konwencja Praw Dziecka-przypomnienie. 89. Legendy związane z regionem w którym mieszkam. 90. Rodzina w innych częściach świata- referaty przygotowane przez uczniów. 91. Kto to są zieloni? Ruchy ekologiczne. 92. Mój szacunek do pracy i obowiązków rodziców i opiekunów. 93. Książka, którą warto przeczytać-reklama książek; analiza czytelnictwa. 94. Co wiemy o Unii Europejskiej? 95. Poznajmy siebie; typy charakteru, predyspozycje uczniów. Testy. 96. Udzielamy pierwszej pomocy; spotkanie z pielęgniarką. 97. „Kochaj bliźniego jak siebie samego"- poszanowanie uczuć. 98. Czy wiesz co jesz?- składniki konserwujące żywność i ich wpływ na zdrowie człowieka. 99. Jak korzystać z dobrodziejstw natury w czasie wakacji?