Wymagania edukacyjne
Transkrypt
Wymagania edukacyjne
WYMAGANIA EDUKACYJNE Z HISTORII DLA KLASY III GIMNAZJUM P Temat lekcji 1. Kongres wiedeński Ocena dopuszczająca – zna daty obrad kongresu wiedeńskiego – potrafi wymienić najważniejsze postanowienia kongresu – zna członków Świętego Przymierza Ocena dostateczna Ocena dobra Ocena bardzo dobra – wyjaśnia pojęcia: legitymizm, – wskazuje przyczyny zwołania – porównuje okres napoleoński i epokę równowaga sił, restauracja kongresu wiedeńskiego restauracji – zna postanowienia kongresu odnośnie i powołania Świętego Przymierza – wskazuje rolę Świętego Przymierza dla do ziem polskich – rozumie znaczenie postanowień utrzymania porządku w Europie – wymienia uczestników kongresu kongresu dla sytuacji Polaków – rozumie określenie „tańczący kongres” 3 P Temat lekcji Ocena dopuszczająca Ocena dostateczna Ocena dobra 2. Nowe prądy i idee – liberalizm, konserwatyzm i romantyzm – wymienia idee oraz prądy polityczne i kulturowe początku XIX w. – wymienia polskich twórców epoki romantyzmu – wymienia idee oraz prądy polityczne i kulturowe początku XIX w. – wymienia polskich twórców epoki romantyzmu – podaje przykłady obecności idei liberalizmu i konserwatyzmu w życiu politycznym Europy – opisuje rewolucję lipcową we Francji jako przykład dążeń liberalnych – charakteryzuje twórczość romantyków 3. Gospodarka, kultura i oświata w Królestwie Polskim – rozumie pojęcia: Królestwo Polskie, Wielkie Księstwo Poznańskie, Galicja, autonomia, monarchia konstytucyjna – wskazuje na mapie: Królestwo Polskie, – charakteryzuje autonomię Wielkie Księstwo Poznańskie, Królestwa Polskiego Galicję, Rzeczpospolitą Krakowską – opisuje rozwój gospodarczy – opisuje sytuację polityczną Królestwa Królestwa Polskiego Polskiego 4. Sytuacja polityczna Królestwa Polskiego – opisuje antypolskie działania cara Mikołaja I – wymienia organizacje opozycyjne działające w Królestwie Polskim – wie, do jakiej nielegalnej organizacji należał Adam Mickiewicz – wie, kim byli i jaki cel stawiali sobie tzw. kaliszanie Ocena bardzo dobra – udowadnia wpływ idei romantycznych na działanie ruchów wolnościowych w Europie – opisuje postawy liberalne i konserwatywne we współczesnym świecie – rozumie znaczenie oświaty, kultury i gospodarki dla utrzymania polskości w zaborze rosyjskim – opisuje rolę Ksawerego DruckiegoLubeckiego w życiu gospodarczym Królestwa Polskiego – rozumie przyczyny ukształtowania – rozumie różnice między celami 3 się opozycji w Królestwie politycznymi różnych nurtów opozycji Polskim w Królestwie Polskim – wymienia twórców nielegalnej i – wyjaśnia różnorodne uwarunkowania legalnej opozycji w Królestwie życia politycznego w Królestwie P Temat lekcji Ocena dopuszczająca Ocena dostateczna Ocena dobra Polskim i charakteryzuje jej cele – charakteryzuje rożne postawy Polaków wobec polityki Aleksandra I i Mikołaja I Ocena bardzo dobra Polskim 5. Wybuch powstania listopadowego – zna datę wybuchu powstania – wie, kim był Piotr Wysocki – wymienia pierwszego dyktatora powstania – opisuje wybuch powstania – analizuje przyczyny powstania – wskazuje międzynarodowe – rozróżnia postawy Polaków wobec uwarunkowania wybuchu powstania wybuchu powstania – analizuje stosunek Chłopickiego do powstania i rozumie wpływ poglądów dyktatora na podjęte przez niego decyzje 6. Wojna polsko-rosyjska 1831 r. – wie, kiedy wybuchło i kiedy upadło powstanie – zna rezultat zmagań – opisuje charakter działań wojennych w – charakteryzuje różne postawy – wyjaśnia przyczyny upadku powstania czasie powstania polskich polityków wobec – przedstawiam różne postawy – wskazuje miejsca największych bitew powstania i kwestii uwłaszczenia przywódców powstania 3 3 P Temat lekcji Ocena dopuszczająca powstańczych 7. Ziemie polskie po upadku powstania listopadowego – zna pojęcia: „noc paskiewiczowska”, germanizacja, praca organiczna, powstanie krakowskie, rabacja, rzeź galicyjska – pokazuje na mapie ziemie poszczególnych zaborów i je nazywa Ocena dostateczna Ocena dobra Ocena bardzo dobra – wskazuje na mapie tereny, na których chłopów rozgrywały się walki w okresie wojny – wskazuje przełomowy moment w polsko-rosyjskiej działaniach wojennych – wymienia przywódców powstania – wymienia represje skierowane przeciw – dostrzega różnice w położeniu powstańcom i mieszkańcom Polaków w trzech zaborach Królestwa Polskiego po upadku – podaje przyczyny powstania powstania listopadowego krakowskiego – opisuje położenie Polaków w zaborze – podaje przyczyny i skutki rabacji pruskim galicyjskiej – zna postacie Hipolita Cegielskiego i Edwarda Dembowskiego – omawia wpływ powstań na politykę 3 państw zaborczych wobec Polaków i na stosunki między zaborcami – wyjaśnia różnice w sytuacji Polaków żyjących pod trzema zaborami – rozumie manipulację władz austriackich prowadzącą do rzezi galicyjskiej – rozumie przyczyny niepowodzenia powstania z 1846 r. 3 – dostrzega długofalowe skutki rabacji galicyjskiej P Temat lekcji Ocena dopuszczająca Ocena dostateczna 8. Wielka Emigracja – rozumie pojęcie emigracja – wskazuje na mapie państwa, do których udali się polscy uchodźcy po powstaniu listopadowym – wymienia twórców kultury polskiej na emigracji – wymianie polskie obozy polityczne na emigracji – rozumie, dlaczego największa liczba emigrantów osiadła we Francji 9. Wiosna Ludów w Europie – rozumie pojęcie Wiosna Ludów – zna postać Józefa Bema – zna datę wybuchu Wiosny – wie, w których krajach Polacy brali Ludów (1848 r.) udział w walkach w okresie Wiosny – wskazuje na mapie obszary Ludów Ocena dobra Ocena bardzo dobra – wymienia przyczyny – rozumie zróżnicowane podejście rządów 3 ukształtowania się Wielkiej i społeczeństw krajów Europy do Emigracji polskich emigrantów – charakteryzuje programy polskich – porównuje poglądy polskich obozów politycznych na emigrantów (dostrzega i wskazuje emigracji różnice) – rozumie, dlaczego niektóre dzieła polskiej kultury mogły zostać upublicznione jedynie na emigracji, a nie w kraju pod zaborami – omawia przyczyny wystąpień – dostrzega i opisuje różnice między rewolucyjnych w Europie przyczynami Wiosny Ludów na – podaje skutki Wiosny Ludów rożnych obszarach europejskich – opisuje przyczyny niepowodzenia – wyjaśnia, dlaczego wystąpienia nie 3 P Temat lekcji Ocena dopuszczająca europejskie, które zostały ogarnięte wystąpieniami rewolucyjnymi – wskazuje ziemie polskie, na których w okresie Wiosny Ludów doszło do wystąpień 10. Powtórzenie wiadomości – kongres wiedeński i jego następstwa Ocena dostateczna – zna cele, jakie stawiali sobie Polacy biorący udział w walkach okresu Wiosny Ludów Ocena dobra wystąpień narodowowyzwoleńczych na ziemiach polskich Ocena bardzo dobra objęły Rosji i ziem polskich pod zaborem rosyjskim – dostrzega wpływ idei romantyzmu na wystąpienia narodowowyzwoleńcze okresu wiosny ludów – wie, co wydarzyło się w roku: – opisuje przebieg powstania – dostrzega różnice w położeniu – dostrzega i wyjaśnia rolę postanowień 1815, 1830, 1831, 1848 listopadowego Polaków pod trzema zaborami i kongresu wiedeńskiego w historii – wskazuje na mapie ziemie – wie, jakie zmiany przyniósł w Europie wskazuje przyczyny tych różnic Europy XIX w. polskie pod trzema zaborami i kongres wiedeński – wskazuje różnice w przyczynach – rozumie wpływ ideologii romantyzmu je nazywa – charakteryzuje położenie Polaków pod wybuchu Wiosny Ludów na dążenia wolnościowe w Europie – zna postacie Adama trzema zaborami w poszczególnych krajach 1. połowy XIX w. Mickiewicza i Piotra europejskich Wysockiego – omawia rolę Świętego Przymierza – krótko opisuje sytuację w Europie Królestwa Polskiego przed powstaniem listopadowym i po jego upadku – krótko opisuje sytuację w zaborach pruskim P Temat lekcji Ocena dopuszczająca Ocena dostateczna Ocena dobra Ocena bardzo dobra i austriackim po powstaniu listopadowym 11. Epoka żelaza pary i węgla – rewolucja przemysłowa i jej skutki – wymienia główne wynalazki XIX w. – rozumie pojęcia: skok demograficzny, fabryka, rewolucja przemysłowa – wskazuje najszybciej rozwijające się dziedziny gospodarki w XIX w. 13. Świat staje się współczesny – – rozumie pojęcia: robotnicy, – opisuje rozwój gospodarczy i demograficzny przełomu XVIII i XIX w. – wskazuje kraje, w których następował najszybszy rozwój gospodarczy – ocenia wpływ wynalazków na życie codzienne – wskazuje czynniki, które – rozumie znaczenie wprowadzania doprowadziły do wzrostu maszyn dla rozwoju gospodarczego demograficznego i demograficznego – wymienia przyczyny powstawania – porównuje gospodarkę europejską fabryk XVIII i XIX w. – dostrzega skutki rozwoju – omawia znaczenie rewolucji komunikacji przemysłowej dla pozycji i rozwoju – wskazuje przykłady pozytywnych wybranych państw i negatywnych skutków uprzemysłowienia dla środowiska naturalnego 3 – opisuje grupy społeczne kształtujące – przedstawia genezę nowych grup 3 – dostrzega i analizuje skutki różnic P Temat lekcji Ocena dopuszczająca Ocena dostateczna Ocena dobra Ocena bardzo dobra burżuazja, społeczeństwo masowe, monarchia konstytucyjna, socjalizm – zna postać Karola Marksa się w XIX w. – opisuje proces urbanizacji – wie, jakie zmiany zaszyły w organizacji państwa – przedstawiam ideologie, które narodziły się w XIX stuleciu społecznych – omawia genezę najważniejszych nurtów politycznych XIX w. 13. Zjednoczenie Włoch – potrafi wskazać na mapie: Piemont, Austrię, Rzym – wie, kiedy nastąpiło zjednoczenie Włochy – zna postacie Camillo Caovura i Giuseppe Garibaldiego – omawia etapy jednoczenia Włoch – wskazuje przyczyny zjednoczenia – uzasadnia, dlaczego Piemont stał się 3 Włoch liderem zjednoczenia Włoch – wie, jak doszło do włączenia – rozumie, dlaczego Francja stała się terytorium Państwa Kościelnego sojusznikiem Piemontu do Królestwa Włoch oraz – dostrzega wpływ idei romantycznych w ograniczenia obszaru procesie jednoczenia Włoch znajdującego się pod władzą papieża do Watykanu 14. Zjednoczenie Niemiec – zna postać Ottona von Bismarcka – wie, co wydarzyło się w roku: 1866, 1871 – wskazuje państwa pokonane przez – wyjaśnia przyczyny i skutki wojen – wyjaśnia, dlaczego właśnie Prusy stały Królestwo Pruskie dążące do prowadzonych przez Prusy z się państwem, które zjednoczyło zjednoczenia Niemiec Austrią i Francją Niemcy – wskazuje na mapie większe kraje, które – uzasadnia, dlaczego Bismarcka – wyjaśnia przyczyny niechętnego przemiany w życiu społecznym i politycznym społecznych w XIX w. – opisuje wpływ zmian, które zaszły w XIX-wiecznej organizacji państwa, na dzisiejsze życie polityczne – przedstawia wpływ przemian gospodarczych na funkcjonowanie systemów władzy państwowej 3 P Temat lekcji Ocena dopuszczająca – wskazuje na mapie obszar Cesarstwa Niemieckiego Ocena dostateczna weszły w skład Cesarstwa Niemieckiego Ocena dobra nazywano „ojcem zjednoczonych Niemiec” Ocena bardzo dobra stosunku Francji do procesu jednoczenia Niemiec – rozumie znaczenie warunków pokoju między Francją a Prusami (1871 r.) dla dalszego rozwoju Niemiec 15. Wojna secesyjna w Stanach Zjednoczonych. – w skazuje na mapie obszar USA – wskazuje na mapie Północ i Południe w XIX w. USA oraz opisuje różnice pomiędzy – rozumie znaczenie pojęć: tymi obszarami abolicja, secesja, wojna – wie, kiedy rozgrywała się wojna secesyjna, segregacja rasowa secesyjna – zna postać Abrahama Lincolna – wie, kto wygrał wojnę secesyjną – wskazuje przyczyny różnic – wskazuje trwające do dziś między Południem a Północą konsekwencje amerykańskiego USA niewolnictwa oraz wojny secesyjnej – podaje przyczyny wybuchu wojny – uzasadnia wpływ wojny secesyjnej na secesyjnej rozwój USA – wymienia przyczyny zwycięstwa – wyjaśnia, dlaczego pod koniec XIX w. Północy w wojnie secesyjnej USA stały się mocarstwem – wskazuje punkt zwrotny w wojnie secesyjnej 16. Kolonializm w XIX wieku – wskazuje na mapie obszary, – opisuje politykę kolonizatorów wobec które były w XIX w. obiektem ludności kolonizowanych obszarów ekspansji kolonialnej – wskazuje na mapie kolonie brytyjskie – wymienia mocarstwa kolonialne – zna pojęcie kolonializm – uzasadnia europejski wyścig o kolonie – podaje przyczyny i skutki kolonializmu – uzasadnia, że Wielka Brytania 3 – analizuje pozytywne i negatywne skutki 3 kolonializmu – uzasadnia przyczyny, dla których Niemcy późno włączyły się w wyścig o kolonie P Temat lekcji Ocena dopuszczająca – zna określenie „perła w koronie” – wie, kiedy doszło do wojny rosyjsko-japońskiej, i zna jej wynik 17. Powtórzenie wiadomości – świat w 2. połowie XIX wieku Ocena dostateczna Ocena dobra Ocena bardzo dobra była mocarstwem kolonialnym – rozumie konsekwencje wyścigu o – opisuje politykę USA na obszarze zdobycie jak najcenniejszych obszarów Chin kolonialnych – wskazuje kraje europejskie, – opisuje zmiany, które w XIX stuleciu – podaje przyczyny i skutki które zjednoczyły się w 2. zaszły w funkcjonowaniu przemysłu i kolonializmu połowie w XIX w. życiu społecznym – opisuje wpływ XIX-wiecznych – wymienia główne mocarstwa – charakteryzuje społeczeństwo 2. przemian gospodarczych na kolonialne połowy XIX w. funkcjonowanie systemów – wskazuje na mapie – przedstawia politykę kolonizatorów władzy oraz kształtowanie się pozaeuropejskie obszary zajęte wobec kolonizowanych państw nowych grup społecznych przez kolonizatorów i obszarów – wymienia wynalazki, które zmieniły życie codzienne w XIX w. – zna postacie: Abrahama Lincolna, Ottona von P Temat lekcji Ocena dopuszczająca Ocena dostateczna Ocena dobra Ocena bardzo dobra Bismarcka 18. Królestwo Polskie przed powstaniem styczniowym – krótko opisuje położenie Polaków w zaborze rosyjskim przed powstaniem styczniowym – rozumie pojęcia: manifestacja, Biali, Czerwoni – wie, na czym polegała „odwilż – wie, kiedy rozgrywała się wojna posewastopolska” krymska – opisuje przebieg manifestacji – wyjaśnia cele manifestacji patriotycznych patriotycznych – zna postać Aleksandra Wielopolskiego – przedstawia politykę Aleksandra – przedstawia programy Białych i Wielopolskiego Czerwonych 19. Powstanie styczniowe – wyjaśnia pojęcia: branka, wojna – wie, w jaki sposób rząd powstańczy partyzancka próbował zachęcić chłopów do – wie, kiedy wybuchło powstanie poparcia powstania styczniowe – opisuje formy walki powstańczej – wskazuje na mapie tereny ogarnięte działaniami zbrojnymi w czasie powstania – wyjaśnia genezę i znaczenie branki – opisuje dekret rządu powstańczego o uwłaszczeniu chłopów – rozumie wpływ stosunków międzynarodowych na sytuację Królestwa Polskiego – ocenia działania Wielopolskiego – wyjaśnia genezę różnic w poglądach polskich ugrupowań politycznych w Królestwie Kongresowym 3 – analizuje znaczenie dekretu rządu 3 powstańczego o uwłaszczeniu chłopów – porównuje walki z okresu dwóch powstań – listopadowego i styczniowego P Temat lekcji Ocena dopuszczająca Ocena dostateczna 20. Upadek powstania i represje – wie, kim był Romuald Traugutt – przedstawia działalność rządu – zna pojęcie katorga powstańczego rosyjskie wobec Polaków – wymienia główne represje – przedstawia represje carskie wobec rosyjskie stosowane wobec Królestwa Polskiego po powstaniu Polaków po upadku powstania styczniowym styczniowego 21. Walka o polskość w zaborze rosyjskim – zna pojęcia: rusyfikacja, Uniwersytet Latający – wskazuje na mapie obszar zaboru rosyjskiego – wymienia formy rusyfikacji Polaków stosowane przez carat – podaje formy oporu Polaków wobec rusyfikacji Ocena dobra Ocena bardzo dobra – podaje przyczyny i skutki carskich – przedstawia znaczenie działalności represji wobec Polaków Romualda Trauguttowi jako dyktatora – podaje przyczyny klęski powstania powstania styczniowego – opisuje postawy Polaków po powstaniu styczniowym – opisuje funkcjonowanie szkolnictwa zaboru rosyjskiego w okresie nasilonej rusyfikacji 3 – rozumie znaczenie rusyfikacji dla zmian 3 zachodzących w kulturze polskie – rozumie znaczenie rusyfikacji dla zmian zachodzących w społeczeństwie zaboru rosyjskiego P Temat lekcji 22. Zabór pruski w okresie popowstaniowym – walka z germanizacją Ocena dopuszczająca – wskazuje na mapie obszar zaboru pruskiego – rozumie pojęcia: germanizacja,. Kulturkampf, rugi pruskie, strajk szkolny – wie, gdzie miał miejsce najsłynniejszy strajk szkolny w zaborze pruskim – zna postacie Michała Drzymały i Hipolita Cegielskiego Ocena dostateczna – wymienia przejawy germanizacji w dziedzinach kultury, gospodarki i struktur społecznych – przedstawia formy oporu Polaków wobec germanizacji – opisuje walkę w obronie języka polskiego w zaborze pruskim – opisuje niemiecką kolonizację w zaborze pruskim Ocena dobra Ocena bardzo dobra – przedstawia rolę Kościoła – dostrzega wpływ zjednoczenia Niemiec 3 katolickiego w walce na politykę władz pruskich wobec z germanizacją Polaków – opisuje wpływ polsko-niemieckiej – porównuje sytuację Polaków w zaborze walki ekonomicznej na rozwój pruskim i rosyjskim w dziedzinach gospodarki w Wielkopolsce gospodarki i kultury – dostrzega wpływ polityki władz zaborczych na przemiany społeczeństwa w Wielkopolsce P Temat lekcji 23. Autonomia galicyjska Ocena dopuszczająca Ocena dostateczna Ocena dobra Ocena bardzo dobra – wskazuje na mapie Galicję – opowiada o funkcjonowaniu monarchii – opowiada o wpływie autonomii na – wskazuje polityczne aspekty i Austro-Węgry dualistycznej szkolnictwo i kulturę w Galicji wprowadzenia autonomii w Galicji – rozumie pojęcia: autonomia, – wskazuje przejawy autonomii – charakteryzuje życie polityczne w – opisuje konflikty narodowościowe w monarchia dualistyczna, nędza galicyjskiej w różnych dziedzinach Galicji Galicji galicyjska – przedstawia sytuację gospodarczą – wymienia narodowości, które zaboru austriackiego żyły w Galicji 3 P Temat lekcji Ocena dopuszczająca Ocena dostateczna 24. Kultura polska w 2. połowie XIX wieku – umiejscawia w czasie okresy pozytywizmu i Młodej Polski – wymienia najważniejszych pisarzy polskich okresu pozytywizmu oraz twórców kultury okresu Młodej Polski – zna postać Jana Matejki – rozumie znaczenie literatury pisanej „ku pokrzepieniu serc” – wymienia tytuły głównych dzieł Henryka Sienkiewicza 25. Powtórzenie wiadomości – sytuacja na ziemiach polskich pod zaborami – wskazuje na mapie obszary – opisuje przebieg powstania poszczególnych zaborów styczniowego – krótko opisuje sytuację Polaków – opisuje formy rusyfikacji w każdym z trzech zaborów i germanizacji – pamięta datę: 1863 r. – wie, w jaki sposób Polacy Ocena dobra Ocena bardzo dobra – charakteryzuje poglądy – dostrzega wpływ pozytywizmu na pozytywistów postawy Polaków po powstaniu – przedstawia znaczenie kultury dla styczniowym utrzymania polskości – wskazuje przyczyny i skutki powstania styczniowego – charakteryzuje formy walki Polaków z germanizacją i rusyfikacją – dostrzega wpływ sytuacji politycznej w państwach zaborczych na położenie Polaków – opisuje wpływ zaborów na kształtowanie się nowoczesnego 3 P Temat lekcji Ocena dopuszczająca – zna postacie: Romualda Traugutta, Henryka Sienkiewicza, Michała Drzymały, Hipolita Cegielskiego Ocena dostateczna Ocena dobra przeciwstawiali się polityce zaborców 26. Wynalazki przełomu XIX i XX wieku – zna pojęcie „epoka pary” – uzasadnia genezę określenia: „epoka – wskazuje na mapie państwa stali, pary i węgla” najlepiej rozwinięte pod – opisuje znaczenie osiągnięć względem gospodarczym technicznych: elektryczności, – wymienia najważniejsze telefonu, samochodu itd. wynalazki przełomu XIX i XX – wie, dlaczego w XIX stuleciu w. wydłużyła się średnia długość życia – zna postacie: Thomasa Edisona, braci Lumière, Aleksandra Bella 27. Przełom XIX i XX wieku – narodziny kultury masowej, przemiany w sztuce – wie, co oznacza określenie „piękna epoka” – zna najważniejsze wynalazki przełomu XIX i XX w. oraz wskazuje zmiany, jakie Ocena bardzo dobra narodu polskiego – porównuje położenie Polaków w trzech zaborach, biorąc pod uwagę życie kulturalne, polityczne i gospodarcze – wskazuje wpływ rozwoju nauk – uzasadnia prymat Niemiec i USA w 3 ścisłych na przemiany w technice gospodarce światowej początku XX w. i gospodarce – analizuje wpływ wynalazków na rozwój produkcji masowej i coraz większą dostępność różnych towarów – opisuje życie codzienne w „pięknej – opisuje cechy charakterystyczne epoce” dzieł impresjonistycznych – wymienia dziedziny życia społecznego, i secesyjnych które rozwinęły się na przełomie XIX – opisuje masowość kultury i XX w. przełomu XIX i XX w. – dostrzega wpływ przemian politycznogospodarczych na tematykę dzieł literackich – analizuje wpływ rozwoju kina, fotografii i prasy na kształtowanie się 3 P Temat lekcji Ocena dopuszczająca spowodowały one w życiu ludzi 28. Partie polityczne na ziemiach polskich w XIX wieku Ocena dostateczna – rozpoznaje dzieła reprezentujące secesję i impresjonizm – wymienia główne nurty – wymienia najważniejsze partie polityczne na ziemiach polityczne działające na ziemiach polskich polskich i przedstawia najważniejsze – rozumie skróty: PPS, endecja punkty ich programów – przyporządkowuje postacie – wie, kiedy powstały Narodowa Romana Dmowskiego i Józefa Demokracja i Polska Partia Piłsudskiego do odpowiednich Socjalistyczna partii politycznych – dostrzega różnice programowe wewnątrz polskiego ruchu socjalistycznego Ocena dobra Ocena bardzo dobra nowych poglądów, wymianę myśli itp. – wskazuje przyczyny powstawania – wskazuje genezę poszczególnych 3 partii o charakterze narodowym, polskich nurtów politycznych ludowym i socjalistycznym i dostrzega ich powiązania – przedstawia poglądy z tendencjami ogólnoświatowymi najważniejszych przywódców – potrafi wskazać specyfikę polskich polskich partii, ze szczególnym ruchów politycznych na tle światowym uwzględnieniem stosunku do – wskazuje dzisiejsze polskie partie dążeń niepodległościowych polityczne, które odwołują się do – przedstawia formy działalności tradycji ugrupowań powstałych na 3 polskich partii politycznych przełomie XIX i XX w. P Temat lekcji Ocena dopuszczająca Ocena dostateczna Ocena dobra Ocena bardzo dobra 29. Rewolucja 1905 roku w Rosji i zaborze rosyjskim – zna datę: 1905 r. – podaje formy walki o swobody w Rosji – podaje przyczyny wystąpień w – zna pojęcie strajk generalny oraz na ziemiach polskich pod Rosji i na ziemiach zaboru – zna określenie „krwawa zaborem rosyjskim rosyjskiego niedziela” – opisuje strajki w Łodzi – wskazuje skutki rewolucji dla – wymienia miasta zaboru Rosji i zaboru rosyjskiego rosyjskiego, w których w 1905 r. dochodziło do demonstracji – omawia związek między rewolucją 3 1905 r. w Rosji a rewolucją na ziemiach polskich, dostrzega powiązania – wskazuje rożne cele uczestników rewolucji i tłumaczy różnice pomiędzy nimi 30. Powstanie trójprzymierza i trójporozumienia – wymienia i wskazuje na mapie członków trójprzymierza i trójporozumienia, – rozumie pojęcia: ententa, państwa centralne – wie, kiedy powstały trójprzymierze – opisuje przyczyny powstania i trójporozumienie dwóch sojuszy wojskowych, – podaje przyczyny napięć w stosunkach charakteryzuje ich działania międzynarodowych w Europie na – podaje przyczyny nawiązania początku XX w. współpracy między Francją i Wielką Brytanią – wie, dlaczego doszło do konfliktów zbrojnych na Bałkanach – analizuje i omawia działania, dzięki którym Niemcy stały się najsilniejszym państwem w Europie 31. Polacy wobec zbliżającej się wojny – wymienia orientacje polityczne kształtujące się na ziemiach – opisuje orientacje prorosyjską i proaustriacką – wskazuje przyczyny podziału – omawia znaczenie polskich organizacji społeczeństwa polskiego na dwie paramilitarnych 3 3 P Temat lekcji 32. Wybuch I wojny i działania wojenne w latach 1914–1917 Ocena dopuszczająca Ocena dostateczna Ocena dobra polskich przed wybuchem I wojny światowej – wskazuje przywódców politycznych poszczególnych orientacji – wymienia polskie organizacje paramilitarne, które powstały przed I wojną światową – opisuje działalność polskich organizacji paramilitarnych przed I wojną światową orientacje przed wybuchem I wojny światowej – wie, kiedy wybuchła I wojna światowa – wymienia kraje walczące w I wojnie światowej i wskazuje je na mapie – podaje bezpośrednią przyczynę wybuchu wojny – rozumie pojęcie wojna pozycyjna – wymienia nowe rodzaje broni zastosowane w czasie I wojny światowej – wymienia najważniejsze bitwy I wojny – charakteryzuje wpływ techniki światowej wojennej na przebieg działań – opisuje wojnę pozycyjną militarnych – zna postać arcyksięcia Franciszka – uzasadnia światowy charakter Ferdynanda i wie, gdzie dokonano na działań wojennych w latach niego zamachu 1914–1917 Ocena bardzo dobra – uzasadnia poparcie udzielone zaborcom przez Dmowskiego i Piłsudskiego – opisuje wpływ położenia geograficznego Niemiec na ich sytuację strategiczną – charakteryzuje sytuację międzynarodową w chwili dokonania zamachu w Sarajewie 3 P Temat lekcji Ocena dopuszczająca 33. Rewolucja lutowa i przewrót – wskazuje na mapie Rosję – wie, kiedy doszło do rewolucji bolszewicki w Rosji lutowej i przewrotu bolszewickiego – zna postacie Mikołaja II i Włodzimierza Lenina Ocena dostateczna – opisuje sposób przejęcia władzy w Rosji przez bolszewików – rozumie pojęcie obca interwencja – wymienia państwa, które wysłały siły interwencyjne do Rosji – podaje cechy rządów Mikołaja II oraz rządów bolszewickich, dostrzega podstawowe różnice Ocena dobra Ocena bardzo dobra – podaje przyczyny wybuchu – opisuje metody sprawowania władzy rewolucji w Rosji przez Mikołaja II, Rząd Tymczasowy, – przedstawia poglądy oraz bolszewików Włodzimierza Lenina – rozumie znaczenie rewolucji rosyjskiej – podaje warunki zawarcia pokoju w dla przebiegu I wojny światowej Brześciu w 1918 r. – podaje przyczyny interwencji państw zachodnich w Rosji 3 P Temat lekcji Ocena dopuszczająca Ocena dostateczna Ocena dobra Ocena bardzo dobra 34. Sprawa Polska w okresie I wojny światowej – wymienia polskie formacje – wie, dlaczego I wojna światowa zbrojne biorące udział oznaczała dla Polaków konieczność w I wojnie światowej prowadzenia bratobójczych walk – zna postacie Józefa Piłsudskiego – opisuje działalność Legionów i Ignacego Paderewskiego – wskazuje stanowisko zaborców wobec – zna pojęcie Akt 5 listopada sprawy polskiej – omawia założenia orędzia Wilsona w spawie polskiej – prezentuje postawy aktywistów i pasywistów – rozumie, dlaczego państwa zaborcze próbowały pozyskać Polaków – analizuje wpływ sytuacji 3 międzynarodowej na sprawę polską w okresie I wojny światowej – rozumie znaczenie Aktu 5 listopada oraz orędzia prezydenta Wilsona dla sytuacji Polaków 35. Zakończenie I wojny światowej – wskazuje państwo, które przyłączyło się do wojny w 1917 r. – wie, kiedy zakończyła się – omawia skutki militarne przystąpienia USA do wojny – zna poglądy Woodrowa Wilsona odnośnie do problemu – wyjaśnia rolę USA w pokonaniu państw 3 centralnych – omawia przyczyny klęski państw centralnych, wskazując czynniki – wie, kiedy i dlaczego USA przystąpiły do działań wojennych – omawia przebieg wojny w ostatnim roku jej trwania P Temat lekcji Ocena dopuszczająca Ocena dostateczna I wojna światowa – wie, gdzie zostało podpisane – wymienia państwa, które zawieszenie broni należały do obozu zwycięzców I wojny światowej Ocena dobra zakończenia wojny – wymienia warunki, które Niemcy przyjęły w akcie zawieszenia broni Ocena bardzo dobra militarne, gospodarcze i demograficzne – rozumie znaczenie klęski państw centralnych dla sprawy polskiej 36. Odzyskanie niepodległości przez Polskę w 1918 r. – wie, kiedy Polska odzyskała niepodległość – wie, kto został naczelnikiem państwa polskiego w 1918 r. – przedstawia sytuację w państwach – zna postacie: Wincentego Witosa, – omawia wpływ sytuacji zaborczych w chwili zakończenia Józefa Hallera, Ignacego międzynarodowej na możliwości I wojny światowej Daszyńskiego, Ignacego odzyskania niepodległości przez – wymienia miejsca, w których Paderewskiego, Romana Polskę kształtowały się ośrodki władz Dmowskiego i omawia ich niepodległej Polski wpływ na kształtowanie się – wie, dlaczego 11 listopada uważamy za ośrodków polskich władz w 1918 dzień odzyskania niepodległości r. 37. Powtórzenie wiadomości – świat i Polska na początku XX wieku – wskazuj na mapie kraje ententy i państwa centralne – wie, które państwa należały do obozu zwycięzców I wojny światowej – wymienia najważniejsze bitwy I wojny światowej – opisuje przebieg I wojny światowej – podaje przyczyny i skutki – charakteryzuje formy działań powstania dwóch bloków militarnych w okresie I wojny polityczno-militarnych na światowej przełomie XIX i XX w. – opisuje przemiany zachodzące w Rosji – charakteryzuje postawy Polaków w 1917 r. przed wybuchem I wojny – wie, w jaki sposób doszło do światowej – przedstawia rożne – analizuje wpływ sytuacji międzynarodowej na odzyskanie niepodległości przez Polskę – przedstawia bezpośrednie i pośrednie przyczyny wybuchu I wojny światowej – charakteryzuje zmiany polityczne, które zaszły w Rosji w wyniku rewolucji 3 P Temat lekcji Ocena dopuszczająca Ocena dostateczna – wie, co wydarzyło się w roku: 1914, 1917, 1918 – wie, kiedy Polska odzyskała niepodległość – zna postacie: Józefa Piłsudskiego, Romana Dmowskiego, Włodzimierza Lenina, Woodrowa Wilsona – wymienia polskie formacje zbrojne biorące udział w I wojnie światowej Ocena dobra odzyskania niepodległości przez poglądy polityczne Polskę – opisuje stosunek poszczególnych – przedstawia zmiany w technice i sztuce państw do sprawy polskiej w wojennej, które zaszły w czasie okresie I wojny światowej I wojny światowej – podaje przyczyny i skutki rewolucji lutowej i przewrotu bolszewickiego w Rosji Ocena bardzo dobra lutowej i przewrotu bolszewickiego PRZYGOTOWANIE DO EGZAMINU GIMNAZJALNEGO 1. Powtórzenie wiadomości – chronologia – umieszcza wydarzenia w czasie – potrafi umieścić wydarzenie w odpowiednim wieku – zna podział dziejów na ery – przyporządkowuje wydarzenie do odpowiedniej epoki – zna czas trwania kolejnych epok – swobodnie operuje kategoriami: – podaje uzasadnienie cezur epoka, era, okres historyczny chronologicznych oddzielających – zna rożne nazwy odnoszące się do kolejne epoki tej samej epoki I P Temat lekcji Ocena dopuszczająca Ocena dostateczna Ocena dobra Ocena bardzo dobra – wie, jakie wydarzenie dzieli symbolicznie oś czasu na dwie ery – wymienia w kolejności chronologicznej epoki historyczne 2. Powtórzenie wiadomości – najważniejsze wydarzenia w historii świata – zna daty najważniejszych wydarzeń z historii świata* – podaje, w którym wieku doszło do danego wydarzenia 3. Powtórzenie wiadomości – królowie Polski – zna dynastie panujące w Polsce – zna wiek panowania danego władcy – przyporządkowuje władcę do – potrafi przyporządkować władcę do dynastii epoki – określa pokrewieństwo, pracując z drzewem genealogicznym * – przyporządkowuje wydarzenie do odpowiedniej epoki – w odniesieniu do wydarzeń swobodnie operuje kategoriami: epoka, era, okres historyczny – podaje kontekst wydarzeń historycznych – uzupełnia w drzewie genealogicznym brakujące dane – potrafi podać informacje na temat panowania danego władcy P Temat lekcji 4. Powtórzenie wiadomości – najwięksi artyści w historii, style architektoniczne Ocena dopuszczająca Ocena dostateczna Ocena dobra – wymienia największych – opisuje samodzielnie dany styl – podaje czas trwania danego okresu w twórców danej epoki architektoniczny i podaje jego kulturze lub stylu architektonicznego – wymienia style architektoniczne – przyporządkowuje twórcę do epoki główne cechy w porządku chronologicznym – na ilustracji przedstawiającej budowlę rozpoznaje jej styl architektoniczny Ocena bardzo dobra – podaje dzieła głównych twórców z danej epoki LEKCJE PROBLEMOWE 1. Religie świata – zna pojęcia: politeizm, monoteizm – podaje przykłady religii politeistycznych i monoteistycznych – zna założycieli chrześcijaństwa i islamu – wie, kiedy powstały chrześcijaństwo oraz islam – zna pojęcia: religie naturalne, religie – opisuje religie starożytnych objawione Egipcjan, Greków i Rzymian – wymienia przykłady religii naturalnych oraz wierzenia ludów i objawionych pierwotnych – charakteryzuje chrześcijaństwo i – wie, jak podzieliło się judaizm chrześcijaństwo – wskazuje na mapie miejsca, gdzie powstały wielkie religie monoteistyczne – wyjaśnia, na czym polega synkretyzm religijny – przedstawia uniwersalny charakter chrześcijaństwa – rozumie wpływ religii na historię świata – porównuje różne religie monoteistyczne 2. Postęp techniczny w świecie – wymienia najważniejsze wynalazki danej epoki – dostrzega wpływ jednego wynalazku na rozwój wielu dziedzin życia oraz – analizuje przyczyny nierównomiernego w czasie i przestrzeni rozwoju – wymienia okresy, w których następowało przyspieszenie P Temat lekcji Ocena dopuszczająca Ocena dostateczna pojawianie się kolejnych wynalazków – wskazuje wynalazki, które zmieniły oblicze świata Ocena dobra przemian naukowo-technicznych Ocena bardzo dobra gospodarczego 3. Style architektoniczne – wymienia style architektoniczne – wymienia przykłady budowli w kolejności chronologicznej reprezentujących dany styl – wskazuje epokę, w której – wskazuje przykłady wybranego stylu budowano zgodnie architektonicznego w najbliższej z założeniami danego stylu okolicy (swoim regionie) – na ilustracji przedstawiającej budowlę rozpoznaje jej styl architektoniczny – podaje cechy danego stylu architektonicznego – dostrzega wpływ jednego stylu architektonicznego na drugi – wskazuje wpływ postępu technicznego na przemiany w architekturze 4.Od dzidy do czołgu – wymienia broń stosowaną w rożnych okresach historycznych – pamięta i rozumie pojęcia: legion, broń palna, falanga – umieszcza sposób walki, broń lub formację wojskową w odpowiedniej epoce – wymienia najważniejsze bitwy danej epoki – podaje przykłady zmian w sztuce wojennej – opisuje sposób walki danej formacji wojskowej – dostrzega wpływ rozwoju techniki na sposób walki 5. Zmiany w ubiorze na – rozumie pojęcia: chiton, toga – dostrzega wpływ warunków – omawia wpływ pozycji społecznej – dostrzega wpływ przemian społecznych P Temat lekcji przestrzeni wieków 6. Powtórzenie wiadomości – świat ciągle się zmienia Ocena dopuszczająca Ocena dostateczna klimatycznych na modę – omawia wygląd i pochodzenie polskiego stroju szlacheckiego – wymienia przykłady najbardziej – wskazuje przykłady przemian w znanych budowli, wynalazków, dziedzinach: sztuki militarnej, rodzajów broni gospodarki oraz mody Ocena dobra człowieka na jego strój Ocena bardzo dobra i gospodarczych na modę – wskazuje przyczyny przemian w – dostrzega zmiany zachodzące w poszczególnych dziedzinach oraz różnych dziedzinach życia oraz ich skutki wskazuje na zależności pomiędzy tymi dziedzinami