Wymagania edukacyjne

Transkrypt

Wymagania edukacyjne
WYMAGANIA EDUKACYJNE Z HISTORII DLA KLASY III GIMNAZJUM
P
Temat lekcji
1. Kongres wiedeński
Ocena dopuszczająca
– zna daty obrad kongresu
wiedeńskiego
– potrafi wymienić najważniejsze
postanowienia kongresu
– zna członków Świętego
Przymierza
Ocena dostateczna
Ocena dobra
Ocena bardzo dobra
– wyjaśnia pojęcia: legitymizm,
– wskazuje przyczyny zwołania
– porównuje okres napoleoński i epokę
równowaga sił, restauracja
kongresu wiedeńskiego
restauracji
– zna postanowienia kongresu odnośnie
i powołania Świętego Przymierza – wskazuje rolę Świętego Przymierza dla
do ziem polskich
– rozumie znaczenie postanowień
utrzymania porządku w Europie
– wymienia uczestników kongresu
kongresu dla sytuacji Polaków
– rozumie określenie „tańczący kongres”
3
P
Temat lekcji
Ocena dopuszczająca
Ocena dostateczna
Ocena dobra
2. Nowe prądy i idee –
liberalizm, konserwatyzm
i romantyzm
– wymienia idee oraz prądy
polityczne i kulturowe
początku XIX w.
– wymienia polskich twórców
epoki romantyzmu
– wymienia idee oraz prądy polityczne i
kulturowe początku XIX w.
– wymienia polskich twórców epoki
romantyzmu
– podaje przykłady obecności idei
liberalizmu i konserwatyzmu w
życiu politycznym Europy
– opisuje rewolucję lipcową we
Francji jako przykład dążeń
liberalnych
– charakteryzuje twórczość
romantyków
3. Gospodarka, kultura
i oświata w Królestwie
Polskim
– rozumie pojęcia: Królestwo
Polskie, Wielkie Księstwo
Poznańskie, Galicja,
autonomia, monarchia
konstytucyjna
– wskazuje na mapie: Królestwo Polskie, – charakteryzuje autonomię
Wielkie Księstwo Poznańskie,
Królestwa Polskiego
Galicję, Rzeczpospolitą Krakowską
– opisuje rozwój gospodarczy
– opisuje sytuację polityczną Królestwa
Królestwa Polskiego
Polskiego
4. Sytuacja polityczna
Królestwa Polskiego
– opisuje antypolskie działania
cara Mikołaja I
– wymienia organizacje
opozycyjne działające
w Królestwie Polskim
– wie, do jakiej nielegalnej organizacji
należał Adam Mickiewicz
– wie, kim byli i jaki cel stawiali sobie
tzw. kaliszanie
Ocena bardzo dobra
– udowadnia wpływ idei romantycznych
na działanie ruchów wolnościowych
w Europie
– opisuje postawy liberalne
i konserwatywne we współczesnym
świecie
– rozumie znaczenie oświaty, kultury i
gospodarki dla utrzymania polskości w
zaborze rosyjskim
– opisuje rolę Ksawerego DruckiegoLubeckiego w życiu gospodarczym
Królestwa Polskiego
– rozumie przyczyny ukształtowania – rozumie różnice między celami
3
się opozycji w Królestwie
politycznymi różnych nurtów opozycji
Polskim
w Królestwie Polskim
– wymienia twórców nielegalnej i
– wyjaśnia różnorodne uwarunkowania
legalnej opozycji w Królestwie
życia politycznego w Królestwie
P
Temat lekcji
Ocena dopuszczająca
Ocena dostateczna
Ocena dobra
Polskim i charakteryzuje jej cele
– charakteryzuje rożne postawy
Polaków wobec polityki
Aleksandra I i Mikołaja I
Ocena bardzo dobra
Polskim
5. Wybuch powstania
listopadowego
– zna datę wybuchu powstania
– wie, kim był Piotr Wysocki
– wymienia pierwszego dyktatora
powstania
– opisuje wybuch powstania
– analizuje przyczyny powstania
– wskazuje międzynarodowe
– rozróżnia postawy Polaków wobec
uwarunkowania wybuchu powstania
wybuchu powstania
– analizuje stosunek Chłopickiego do
powstania i rozumie wpływ poglądów
dyktatora na podjęte przez niego
decyzje
6. Wojna polsko-rosyjska
1831 r.
– wie, kiedy wybuchło i kiedy
upadło powstanie
– zna rezultat zmagań
– opisuje charakter działań wojennych w – charakteryzuje różne postawy
– wyjaśnia przyczyny upadku powstania
czasie powstania
polskich polityków wobec
– przedstawiam różne postawy
– wskazuje miejsca największych bitew
powstania i kwestii uwłaszczenia
przywódców powstania
3
3
P
Temat lekcji
Ocena dopuszczająca
powstańczych
7. Ziemie polskie po upadku
powstania listopadowego
– zna pojęcia: „noc
paskiewiczowska”,
germanizacja, praca
organiczna, powstanie
krakowskie, rabacja, rzeź
galicyjska
– pokazuje na mapie ziemie
poszczególnych zaborów
i je nazywa
Ocena dostateczna
Ocena dobra
Ocena bardzo dobra
– wskazuje na mapie tereny, na których
chłopów
rozgrywały się walki w okresie wojny – wskazuje przełomowy moment w
polsko-rosyjskiej
działaniach wojennych
– wymienia przywódców powstania
– wymienia represje skierowane przeciw – dostrzega różnice w położeniu
powstańcom i mieszkańcom
Polaków w trzech zaborach
Królestwa Polskiego po upadku
– podaje przyczyny powstania
powstania listopadowego
krakowskiego
– opisuje położenie Polaków w zaborze – podaje przyczyny i skutki rabacji
pruskim
galicyjskiej
– zna postacie Hipolita Cegielskiego i
Edwarda Dembowskiego
– omawia wpływ powstań na politykę
3
państw zaborczych wobec Polaków i
na stosunki między zaborcami
– wyjaśnia różnice w sytuacji Polaków
żyjących pod trzema zaborami
– rozumie manipulację władz austriackich
prowadzącą do rzezi galicyjskiej
– rozumie przyczyny niepowodzenia
powstania z 1846 r.
3
– dostrzega długofalowe skutki rabacji
galicyjskiej
P
Temat lekcji
Ocena dopuszczająca
Ocena dostateczna
8. Wielka Emigracja
– rozumie pojęcie emigracja
– wskazuje na mapie państwa, do
których udali się polscy
uchodźcy po powstaniu
listopadowym
– wymienia twórców kultury
polskiej na emigracji
– wymianie polskie obozy polityczne na
emigracji
– rozumie, dlaczego największa liczba
emigrantów osiadła we Francji
9. Wiosna Ludów w Europie
– rozumie pojęcie Wiosna Ludów – zna postać Józefa Bema
– zna datę wybuchu Wiosny
– wie, w których krajach Polacy brali
Ludów (1848 r.)
udział w walkach w okresie Wiosny
– wskazuje na mapie obszary
Ludów
Ocena dobra
Ocena bardzo dobra
– wymienia przyczyny
– rozumie zróżnicowane podejście rządów 3
ukształtowania się Wielkiej
i społeczeństw krajów Europy do
Emigracji
polskich emigrantów
– charakteryzuje programy polskich – porównuje poglądy polskich
obozów politycznych na
emigrantów (dostrzega i wskazuje
emigracji
różnice)
– rozumie, dlaczego niektóre dzieła
polskiej kultury mogły zostać
upublicznione jedynie na emigracji, a
nie w kraju pod zaborami
– omawia przyczyny wystąpień
– dostrzega i opisuje różnice między
rewolucyjnych w Europie
przyczynami Wiosny Ludów na
– podaje skutki Wiosny Ludów
rożnych obszarach europejskich
– opisuje przyczyny niepowodzenia – wyjaśnia, dlaczego wystąpienia nie
3
P
Temat lekcji
Ocena dopuszczająca
europejskie, które zostały
ogarnięte wystąpieniami
rewolucyjnymi
– wskazuje ziemie polskie, na
których w okresie Wiosny
Ludów doszło do wystąpień
10. Powtórzenie wiadomości –
kongres wiedeński i jego
następstwa
Ocena dostateczna
– zna cele, jakie stawiali sobie Polacy
biorący udział w walkach okresu
Wiosny Ludów
Ocena dobra
wystąpień
narodowowyzwoleńczych na
ziemiach polskich
Ocena bardzo dobra
objęły Rosji i ziem polskich pod
zaborem rosyjskim
– dostrzega wpływ idei romantyzmu na
wystąpienia narodowowyzwoleńcze
okresu wiosny ludów
– wie, co wydarzyło się w roku:
– opisuje przebieg powstania
– dostrzega różnice w położeniu
– dostrzega i wyjaśnia rolę postanowień
1815, 1830, 1831, 1848
listopadowego
Polaków pod trzema zaborami i
kongresu wiedeńskiego w historii
– wskazuje na mapie ziemie
– wie, jakie zmiany przyniósł w Europie
wskazuje przyczyny tych różnic
Europy XIX w.
polskie pod trzema zaborami i
kongres wiedeński
– wskazuje różnice w przyczynach – rozumie wpływ ideologii romantyzmu
je nazywa
– charakteryzuje położenie Polaków pod
wybuchu Wiosny Ludów
na dążenia wolnościowe w Europie
– zna postacie Adama
trzema zaborami
w poszczególnych krajach
1. połowy XIX w.
Mickiewicza i Piotra
europejskich
Wysockiego
– omawia rolę Świętego Przymierza
– krótko opisuje sytuację
w Europie
Królestwa Polskiego przed
powstaniem listopadowym i po
jego upadku
– krótko opisuje sytuację
w zaborach pruskim
P
Temat lekcji
Ocena dopuszczająca
Ocena dostateczna
Ocena dobra
Ocena bardzo dobra
i austriackim po powstaniu
listopadowym
11. Epoka żelaza pary i węgla –
rewolucja przemysłowa i jej
skutki
– wymienia główne wynalazki
XIX w.
– rozumie pojęcia: skok
demograficzny, fabryka,
rewolucja przemysłowa
– wskazuje najszybciej
rozwijające się dziedziny
gospodarki w XIX w.
13. Świat staje się współczesny – – rozumie pojęcia: robotnicy,
– opisuje rozwój gospodarczy
i demograficzny przełomu XVIII i
XIX w.
– wskazuje kraje, w których następował
najszybszy rozwój gospodarczy
– ocenia wpływ wynalazków na życie
codzienne
– wskazuje czynniki, które
– rozumie znaczenie wprowadzania
doprowadziły do wzrostu
maszyn dla rozwoju gospodarczego
demograficznego
i demograficznego
– wymienia przyczyny powstawania – porównuje gospodarkę europejską
fabryk
XVIII i XIX w.
– dostrzega skutki rozwoju
– omawia znaczenie rewolucji
komunikacji
przemysłowej dla pozycji i rozwoju
– wskazuje przykłady pozytywnych
wybranych państw
i negatywnych skutków
uprzemysłowienia dla
środowiska naturalnego
3
– opisuje grupy społeczne kształtujące
– przedstawia genezę nowych grup
3
– dostrzega i analizuje skutki różnic
P
Temat lekcji
Ocena dopuszczająca
Ocena dostateczna
Ocena dobra
Ocena bardzo dobra
burżuazja, społeczeństwo
masowe, monarchia
konstytucyjna, socjalizm
– zna postać Karola Marksa
się w XIX w.
– opisuje proces urbanizacji
– wie, jakie zmiany zaszyły
w organizacji państwa
– przedstawiam ideologie, które
narodziły się w XIX stuleciu
społecznych
– omawia genezę najważniejszych
nurtów politycznych XIX w.
13. Zjednoczenie Włoch
– potrafi wskazać na mapie:
Piemont, Austrię, Rzym
– wie, kiedy nastąpiło
zjednoczenie Włochy
– zna postacie Camillo Caovura i
Giuseppe Garibaldiego
– omawia etapy jednoczenia Włoch
– wskazuje przyczyny zjednoczenia – uzasadnia, dlaczego Piemont stał się
3
Włoch
liderem zjednoczenia Włoch
– wie, jak doszło do włączenia
– rozumie, dlaczego Francja stała się
terytorium Państwa Kościelnego
sojusznikiem Piemontu
do Królestwa Włoch oraz
– dostrzega wpływ idei romantycznych w
ograniczenia obszaru
procesie jednoczenia Włoch
znajdującego się pod władzą
papieża do Watykanu
14. Zjednoczenie Niemiec
– zna postać Ottona von
Bismarcka
– wie, co wydarzyło się w roku:
1866, 1871
– wskazuje państwa pokonane przez
– wyjaśnia przyczyny i skutki wojen – wyjaśnia, dlaczego właśnie Prusy stały
Królestwo Pruskie dążące do
prowadzonych przez Prusy z
się państwem, które zjednoczyło
zjednoczenia Niemiec
Austrią i Francją
Niemcy
– wskazuje na mapie większe kraje, które – uzasadnia, dlaczego Bismarcka
– wyjaśnia przyczyny niechętnego
przemiany w życiu
społecznym i politycznym
społecznych w XIX w.
– opisuje wpływ zmian, które zaszły w
XIX-wiecznej organizacji państwa, na
dzisiejsze życie polityczne
– przedstawia wpływ przemian
gospodarczych na funkcjonowanie
systemów władzy państwowej
3
P
Temat lekcji
Ocena dopuszczająca
– wskazuje na mapie obszar
Cesarstwa Niemieckiego
Ocena dostateczna
weszły w skład Cesarstwa
Niemieckiego
Ocena dobra
nazywano „ojcem zjednoczonych
Niemiec”
Ocena bardzo dobra
stosunku Francji do procesu
jednoczenia Niemiec
– rozumie znaczenie warunków pokoju
między Francją a Prusami (1871 r.) dla
dalszego rozwoju Niemiec
15. Wojna secesyjna w Stanach
Zjednoczonych.
– w skazuje na mapie obszar USA – wskazuje na mapie Północ i Południe
w XIX w.
USA oraz opisuje różnice pomiędzy
– rozumie znaczenie pojęć:
tymi obszarami
abolicja, secesja, wojna
– wie, kiedy rozgrywała się wojna
secesyjna, segregacja rasowa
secesyjna
– zna postać Abrahama Lincolna
– wie, kto wygrał wojnę secesyjną
– wskazuje przyczyny różnic
– wskazuje trwające do dziś
między Południem a Północą
konsekwencje amerykańskiego
USA
niewolnictwa oraz wojny secesyjnej
– podaje przyczyny wybuchu wojny – uzasadnia wpływ wojny secesyjnej na
secesyjnej
rozwój USA
– wymienia przyczyny zwycięstwa – wyjaśnia, dlaczego pod koniec XIX w.
Północy w wojnie secesyjnej
USA stały się mocarstwem
– wskazuje punkt zwrotny w wojnie
secesyjnej
16. Kolonializm w XIX wieku
– wskazuje na mapie obszary,
– opisuje politykę kolonizatorów wobec
które były w XIX w. obiektem
ludności kolonizowanych obszarów
ekspansji kolonialnej
– wskazuje na mapie kolonie brytyjskie
– wymienia mocarstwa kolonialne
– zna pojęcie kolonializm
– uzasadnia europejski wyścig o
kolonie
– podaje przyczyny i skutki
kolonializmu
– uzasadnia, że Wielka Brytania
3
– analizuje pozytywne i negatywne skutki 3
kolonializmu
– uzasadnia przyczyny, dla których
Niemcy późno włączyły się w wyścig
o kolonie
P
Temat lekcji
Ocena dopuszczająca
– zna określenie „perła w koronie”
– wie, kiedy doszło do wojny
rosyjsko-japońskiej, i zna jej
wynik
17. Powtórzenie wiadomości –
świat w 2. połowie XIX
wieku
Ocena dostateczna
Ocena dobra
Ocena bardzo dobra
była mocarstwem kolonialnym
– rozumie konsekwencje wyścigu o
– opisuje politykę USA na obszarze
zdobycie jak najcenniejszych obszarów
Chin
kolonialnych
– wskazuje kraje europejskie,
– opisuje zmiany, które w XIX stuleciu
– podaje przyczyny i skutki
które zjednoczyły się w 2.
zaszły w funkcjonowaniu przemysłu i
kolonializmu
połowie w XIX w.
życiu społecznym
– opisuje wpływ XIX-wiecznych
– wymienia główne mocarstwa
– charakteryzuje społeczeństwo 2.
przemian gospodarczych na
kolonialne
połowy XIX w.
funkcjonowanie systemów
– wskazuje na mapie
– przedstawia politykę kolonizatorów
władzy oraz kształtowanie się
pozaeuropejskie obszary zajęte
wobec kolonizowanych państw
nowych grup społecznych
przez kolonizatorów
i obszarów
– wymienia wynalazki, które
zmieniły życie codzienne
w XIX w.
– zna postacie: Abrahama
Lincolna, Ottona von
P
Temat lekcji
Ocena dopuszczająca
Ocena dostateczna
Ocena dobra
Ocena bardzo dobra
Bismarcka
18. Królestwo Polskie przed
powstaniem styczniowym
– krótko opisuje położenie
Polaków w zaborze rosyjskim
przed powstaniem
styczniowym
– rozumie pojęcia: manifestacja,
Biali, Czerwoni
– wie, na czym polegała „odwilż
– wie, kiedy rozgrywała się wojna
posewastopolska”
krymska
– opisuje przebieg manifestacji
– wyjaśnia cele manifestacji
patriotycznych
patriotycznych
– zna postać Aleksandra Wielopolskiego – przedstawia politykę Aleksandra
– przedstawia programy Białych i
Wielopolskiego
Czerwonych
19. Powstanie styczniowe
– wyjaśnia pojęcia: branka, wojna – wie, w jaki sposób rząd powstańczy
partyzancka
próbował zachęcić chłopów do
– wie, kiedy wybuchło powstanie
poparcia powstania
styczniowe
– opisuje formy walki powstańczej
– wskazuje na mapie tereny
ogarnięte działaniami
zbrojnymi w czasie powstania
– wyjaśnia genezę i znaczenie
branki
– opisuje dekret rządu
powstańczego o uwłaszczeniu
chłopów
– rozumie wpływ stosunków
międzynarodowych na sytuację
Królestwa Polskiego
– ocenia działania Wielopolskiego
– wyjaśnia genezę różnic w poglądach
polskich ugrupowań politycznych
w Królestwie Kongresowym
3
– analizuje znaczenie dekretu rządu
3
powstańczego o uwłaszczeniu chłopów
– porównuje walki z okresu dwóch
powstań – listopadowego
i styczniowego
P
Temat lekcji
Ocena dopuszczająca
Ocena dostateczna
20. Upadek powstania i represje – wie, kim był Romuald Traugutt – przedstawia działalność rządu
– zna pojęcie katorga
powstańczego
rosyjskie wobec Polaków
– wymienia główne represje
– przedstawia represje carskie wobec
rosyjskie stosowane wobec
Królestwa Polskiego po powstaniu
Polaków po upadku powstania
styczniowym
styczniowego
21. Walka o polskość w zaborze
rosyjskim
– zna pojęcia: rusyfikacja,
Uniwersytet Latający
– wskazuje na mapie obszar
zaboru rosyjskiego
– wymienia formy rusyfikacji Polaków
stosowane przez carat
– podaje formy oporu Polaków wobec
rusyfikacji
Ocena dobra
Ocena bardzo dobra
– podaje przyczyny i skutki carskich – przedstawia znaczenie działalności
represji wobec Polaków
Romualda Trauguttowi jako dyktatora
– podaje przyczyny klęski
powstania
powstania styczniowego
– opisuje postawy Polaków po
powstaniu styczniowym
– opisuje funkcjonowanie
szkolnictwa zaboru rosyjskiego
w okresie nasilonej rusyfikacji
3
– rozumie znaczenie rusyfikacji dla zmian 3
zachodzących w kulturze polskie
– rozumie znaczenie rusyfikacji dla zmian
zachodzących w społeczeństwie
zaboru rosyjskiego
P
Temat lekcji
22. Zabór pruski w okresie
popowstaniowym – walka z
germanizacją
Ocena dopuszczająca
– wskazuje na mapie obszar
zaboru pruskiego
– rozumie pojęcia: germanizacja,.
Kulturkampf, rugi pruskie,
strajk szkolny
– wie, gdzie miał miejsce
najsłynniejszy strajk szkolny w
zaborze pruskim
– zna postacie Michała Drzymały
i Hipolita Cegielskiego
Ocena dostateczna
– wymienia przejawy germanizacji w
dziedzinach kultury, gospodarki
i struktur społecznych
– przedstawia formy oporu Polaków
wobec germanizacji
– opisuje walkę w obronie języka
polskiego w zaborze pruskim
– opisuje niemiecką kolonizację w
zaborze pruskim
Ocena dobra
Ocena bardzo dobra
– przedstawia rolę Kościoła
– dostrzega wpływ zjednoczenia Niemiec 3
katolickiego w walce
na politykę władz pruskich wobec
z germanizacją
Polaków
– opisuje wpływ polsko-niemieckiej – porównuje sytuację Polaków w zaborze
walki ekonomicznej na rozwój
pruskim i rosyjskim w dziedzinach
gospodarki w Wielkopolsce
gospodarki i kultury
– dostrzega wpływ polityki władz
zaborczych na przemiany
społeczeństwa w Wielkopolsce
P
Temat lekcji
23. Autonomia galicyjska
Ocena dopuszczająca
Ocena dostateczna
Ocena dobra
Ocena bardzo dobra
– wskazuje na mapie Galicję
– opowiada o funkcjonowaniu monarchii – opowiada o wpływie autonomii na – wskazuje polityczne aspekty
i Austro-Węgry
dualistycznej
szkolnictwo i kulturę w Galicji
wprowadzenia autonomii w Galicji
– rozumie pojęcia: autonomia,
– wskazuje przejawy autonomii
– charakteryzuje życie polityczne w – opisuje konflikty narodowościowe w
monarchia dualistyczna, nędza
galicyjskiej w różnych dziedzinach
Galicji
Galicji
galicyjska
– przedstawia sytuację gospodarczą
– wymienia narodowości, które
zaboru austriackiego
żyły w Galicji
3
P
Temat lekcji
Ocena dopuszczająca
Ocena dostateczna
24. Kultura polska w 2. połowie
XIX wieku
– umiejscawia w czasie okresy
pozytywizmu i Młodej Polski
– wymienia najważniejszych
pisarzy polskich okresu
pozytywizmu oraz twórców
kultury okresu Młodej Polski
– zna postać Jana Matejki
– rozumie znaczenie literatury pisanej
„ku pokrzepieniu serc”
– wymienia tytuły głównych dzieł
Henryka Sienkiewicza
25. Powtórzenie wiadomości –
sytuacja na ziemiach
polskich pod zaborami
– wskazuje na mapie obszary
– opisuje przebieg powstania
poszczególnych zaborów
styczniowego
– krótko opisuje sytuację Polaków – opisuje formy rusyfikacji
w każdym z trzech zaborów
i germanizacji
– pamięta datę: 1863 r.
– wie, w jaki sposób Polacy
Ocena dobra
Ocena bardzo dobra
– charakteryzuje poglądy
– dostrzega wpływ pozytywizmu na
pozytywistów
postawy Polaków po powstaniu
– przedstawia znaczenie kultury dla
styczniowym
utrzymania polskości
– wskazuje przyczyny i skutki
powstania styczniowego
– charakteryzuje formy walki
Polaków z germanizacją
i rusyfikacją
– dostrzega wpływ sytuacji politycznej w
państwach zaborczych na położenie
Polaków
– opisuje wpływ zaborów na
kształtowanie się nowoczesnego
3
P
Temat lekcji
Ocena dopuszczająca
– zna postacie: Romualda
Traugutta, Henryka
Sienkiewicza, Michała
Drzymały, Hipolita
Cegielskiego
Ocena dostateczna
Ocena dobra
przeciwstawiali się polityce zaborców
26. Wynalazki przełomu XIX
i XX wieku
– zna pojęcie „epoka pary”
– uzasadnia genezę określenia: „epoka
– wskazuje na mapie państwa
stali, pary i węgla”
najlepiej rozwinięte pod
– opisuje znaczenie osiągnięć
względem gospodarczym
technicznych: elektryczności,
– wymienia najważniejsze
telefonu, samochodu itd.
wynalazki przełomu XIX i XX – wie, dlaczego w XIX stuleciu
w.
wydłużyła się średnia długość życia
– zna postacie: Thomasa Edisona, braci
Lumière, Aleksandra Bella
27. Przełom XIX i XX wieku –
narodziny kultury masowej,
przemiany w sztuce
– wie, co oznacza określenie
„piękna epoka”
– zna najważniejsze wynalazki
przełomu XIX i XX w. oraz
wskazuje zmiany, jakie
Ocena bardzo dobra
narodu polskiego
– porównuje położenie Polaków w trzech
zaborach, biorąc pod uwagę życie
kulturalne, polityczne i gospodarcze
– wskazuje wpływ rozwoju nauk
– uzasadnia prymat Niemiec i USA w
3
ścisłych na przemiany w technice
gospodarce światowej początku XX w.
i gospodarce
– analizuje wpływ wynalazków na
rozwój produkcji masowej i
coraz większą dostępność
różnych towarów
– opisuje życie codzienne w „pięknej
– opisuje cechy charakterystyczne
epoce”
dzieł impresjonistycznych
– wymienia dziedziny życia społecznego,
i secesyjnych
które rozwinęły się na przełomie XIX – opisuje masowość kultury
i XX w.
przełomu XIX i XX w.
– dostrzega wpływ przemian politycznogospodarczych na tematykę dzieł
literackich
– analizuje wpływ rozwoju kina,
fotografii i prasy na kształtowanie się
3
P
Temat lekcji
Ocena dopuszczająca
spowodowały one w życiu
ludzi
28. Partie polityczne na
ziemiach polskich w XIX
wieku
Ocena dostateczna
– rozpoznaje dzieła reprezentujące
secesję i impresjonizm
– wymienia główne nurty
– wymienia najważniejsze partie
polityczne na ziemiach
polityczne działające na ziemiach
polskich
polskich i przedstawia najważniejsze
– rozumie skróty: PPS, endecja
punkty ich programów
– przyporządkowuje postacie
– wie, kiedy powstały Narodowa
Romana Dmowskiego i Józefa
Demokracja i Polska Partia
Piłsudskiego do odpowiednich
Socjalistyczna
partii politycznych
– dostrzega różnice programowe
wewnątrz polskiego ruchu
socjalistycznego
Ocena dobra
Ocena bardzo dobra
nowych poglądów, wymianę myśli itp.
– wskazuje przyczyny powstawania – wskazuje genezę poszczególnych
3
partii o charakterze narodowym,
polskich nurtów politycznych
ludowym i socjalistycznym
i dostrzega ich powiązania
– przedstawia poglądy
z tendencjami ogólnoświatowymi
najważniejszych przywódców
– potrafi wskazać specyfikę polskich
polskich partii, ze szczególnym
ruchów politycznych na tle światowym
uwzględnieniem stosunku do
– wskazuje dzisiejsze polskie partie
dążeń niepodległościowych
polityczne, które odwołują się do
– przedstawia formy działalności
tradycji ugrupowań powstałych na
3
polskich partii politycznych
przełomie XIX i XX w.
P
Temat lekcji
Ocena dopuszczająca
Ocena dostateczna
Ocena dobra
Ocena bardzo dobra
29. Rewolucja 1905 roku
w Rosji i zaborze rosyjskim
– zna datę: 1905 r.
– podaje formy walki o swobody w Rosji – podaje przyczyny wystąpień w
– zna pojęcie strajk generalny
oraz na ziemiach polskich pod
Rosji i na ziemiach zaboru
– zna określenie „krwawa
zaborem rosyjskim
rosyjskiego
niedziela”
– opisuje strajki w Łodzi
– wskazuje skutki rewolucji dla
– wymienia miasta zaboru
Rosji i zaboru rosyjskiego
rosyjskiego, w których w 1905
r. dochodziło do demonstracji
– omawia związek między rewolucją
3
1905 r. w Rosji a rewolucją na
ziemiach polskich, dostrzega
powiązania
– wskazuje rożne cele uczestników
rewolucji i tłumaczy różnice pomiędzy
nimi
30. Powstanie trójprzymierza
i trójporozumienia
– wymienia i wskazuje na mapie
członków trójprzymierza
i trójporozumienia,
– rozumie pojęcia: ententa,
państwa centralne
– wie, kiedy powstały trójprzymierze
– opisuje przyczyny powstania
i trójporozumienie
dwóch sojuszy wojskowych,
– podaje przyczyny napięć w stosunkach
charakteryzuje ich działania
międzynarodowych w Europie na
– podaje przyczyny nawiązania
początku XX w.
współpracy między Francją
i Wielką Brytanią
– wie, dlaczego doszło do
konfliktów zbrojnych na
Bałkanach
– analizuje i omawia działania, dzięki
którym Niemcy stały się
najsilniejszym państwem w Europie
31. Polacy wobec zbliżającej się
wojny
– wymienia orientacje polityczne
kształtujące się na ziemiach
– opisuje orientacje prorosyjską i
proaustriacką
– wskazuje przyczyny podziału
– omawia znaczenie polskich organizacji
społeczeństwa polskiego na dwie
paramilitarnych
3
3
P
Temat lekcji
32. Wybuch I wojny i działania
wojenne w latach 1914–1917
Ocena dopuszczająca
Ocena dostateczna
Ocena dobra
polskich przed wybuchem
I wojny światowej
– wskazuje przywódców
politycznych poszczególnych
orientacji
– wymienia polskie organizacje
paramilitarne, które powstały
przed I wojną światową
– opisuje działalność polskich
organizacji paramilitarnych przed I
wojną światową
orientacje przed wybuchem I
wojny światowej
– wie, kiedy wybuchła I wojna
światowa
– wymienia kraje walczące
w I wojnie światowej
i wskazuje je na mapie
– podaje bezpośrednią przyczynę
wybuchu wojny
– rozumie pojęcie wojna
pozycyjna
– wymienia nowe rodzaje broni
zastosowane w czasie I wojny
światowej
– wymienia najważniejsze bitwy I wojny – charakteryzuje wpływ techniki
światowej
wojennej na przebieg działań
– opisuje wojnę pozycyjną
militarnych
– zna postać arcyksięcia Franciszka
– uzasadnia światowy charakter
Ferdynanda i wie, gdzie dokonano na
działań wojennych w latach
niego zamachu
1914–1917
Ocena bardzo dobra
– uzasadnia poparcie udzielone zaborcom
przez Dmowskiego i Piłsudskiego
– opisuje wpływ położenia
geograficznego Niemiec na ich
sytuację strategiczną
– charakteryzuje sytuację
międzynarodową w chwili dokonania
zamachu w Sarajewie
3
P
Temat lekcji
Ocena dopuszczająca
33. Rewolucja lutowa i przewrót – wskazuje na mapie Rosję
– wie, kiedy doszło do rewolucji
bolszewicki w Rosji
lutowej i przewrotu
bolszewickiego
– zna postacie Mikołaja II
i Włodzimierza Lenina
Ocena dostateczna
– opisuje sposób przejęcia władzy w
Rosji przez bolszewików
– rozumie pojęcie obca interwencja
– wymienia państwa, które wysłały siły
interwencyjne do Rosji
– podaje cechy rządów Mikołaja II oraz
rządów bolszewickich, dostrzega
podstawowe różnice
Ocena dobra
Ocena bardzo dobra
– podaje przyczyny wybuchu
– opisuje metody sprawowania władzy
rewolucji w Rosji
przez Mikołaja II, Rząd Tymczasowy,
– przedstawia poglądy
oraz bolszewików
Włodzimierza Lenina
– rozumie znaczenie rewolucji rosyjskiej
– podaje warunki zawarcia pokoju w
dla przebiegu I wojny światowej
Brześciu w 1918 r.
– podaje przyczyny interwencji państw
zachodnich w Rosji
3
P
Temat lekcji
Ocena dopuszczająca
Ocena dostateczna
Ocena dobra
Ocena bardzo dobra
34. Sprawa Polska w okresie
I wojny światowej
– wymienia polskie formacje
– wie, dlaczego I wojna światowa
zbrojne biorące udział
oznaczała dla Polaków konieczność
w I wojnie światowej
prowadzenia bratobójczych walk
– zna postacie Józefa Piłsudskiego – opisuje działalność Legionów
i Ignacego Paderewskiego
– wskazuje stanowisko zaborców wobec
– zna pojęcie Akt 5 listopada
sprawy polskiej
– omawia założenia orędzia Wilsona w
spawie polskiej
– prezentuje postawy aktywistów i
pasywistów
– rozumie, dlaczego państwa
zaborcze próbowały pozyskać
Polaków
– analizuje wpływ sytuacji
3
międzynarodowej na sprawę polską w
okresie I wojny światowej
– rozumie znaczenie Aktu 5 listopada oraz
orędzia prezydenta Wilsona dla
sytuacji Polaków
35. Zakończenie I wojny
światowej
– wskazuje państwo, które
przyłączyło się do wojny
w 1917 r.
– wie, kiedy zakończyła się
– omawia skutki militarne
przystąpienia USA do wojny
– zna poglądy Woodrowa Wilsona
odnośnie do problemu
– wyjaśnia rolę USA w pokonaniu państw 3
centralnych
– omawia przyczyny klęski państw
centralnych, wskazując czynniki
– wie, kiedy i dlaczego USA przystąpiły
do działań wojennych
– omawia przebieg wojny w ostatnim
roku jej trwania
P
Temat lekcji
Ocena dopuszczająca
Ocena dostateczna
I wojna światowa
– wie, gdzie zostało podpisane
– wymienia państwa, które
zawieszenie broni
należały do obozu zwycięzców
I wojny światowej
Ocena dobra
zakończenia wojny
– wymienia warunki, które Niemcy
przyjęły w akcie zawieszenia
broni
Ocena bardzo dobra
militarne, gospodarcze
i demograficzne
– rozumie znaczenie klęski państw
centralnych dla sprawy polskiej
36. Odzyskanie niepodległości
przez Polskę w 1918 r.
– wie, kiedy Polska odzyskała
niepodległość
– wie, kto został naczelnikiem
państwa polskiego w 1918 r.
– przedstawia sytuację w państwach
– zna postacie: Wincentego Witosa, – omawia wpływ sytuacji
zaborczych w chwili zakończenia
Józefa Hallera, Ignacego
międzynarodowej na możliwości
I wojny światowej
Daszyńskiego, Ignacego
odzyskania niepodległości przez
– wymienia miejsca, w których
Paderewskiego, Romana
Polskę
kształtowały się ośrodki władz
Dmowskiego i omawia ich
niepodległej Polski
wpływ na kształtowanie się
– wie, dlaczego 11 listopada uważamy za
ośrodków polskich władz w 1918
dzień odzyskania niepodległości
r.
37. Powtórzenie wiadomości –
świat i Polska na początku
XX wieku
– wskazuj na mapie kraje ententy i
państwa centralne
– wie, które państwa należały do
obozu zwycięzców I wojny
światowej
– wymienia najważniejsze bitwy I
wojny światowej
– opisuje przebieg I wojny światowej
– podaje przyczyny i skutki
– charakteryzuje formy działań
powstania dwóch bloków
militarnych w okresie I wojny
polityczno-militarnych na
światowej
przełomie XIX i XX w.
– opisuje przemiany zachodzące w Rosji – charakteryzuje postawy Polaków
w 1917 r.
przed wybuchem I wojny
– wie, w jaki sposób doszło do
światowej – przedstawia rożne
– analizuje wpływ sytuacji
międzynarodowej na odzyskanie
niepodległości przez Polskę
– przedstawia bezpośrednie i pośrednie
przyczyny wybuchu I wojny światowej
– charakteryzuje zmiany polityczne, które
zaszły w Rosji w wyniku rewolucji
3
P
Temat lekcji
Ocena dopuszczająca
Ocena dostateczna
– wie, co wydarzyło się w roku:
1914, 1917, 1918
– wie, kiedy Polska odzyskała
niepodległość
– zna postacie: Józefa
Piłsudskiego, Romana
Dmowskiego, Włodzimierza
Lenina, Woodrowa Wilsona
– wymienia polskie formacje
zbrojne biorące udział
w I wojnie światowej
Ocena dobra
odzyskania niepodległości przez
poglądy polityczne
Polskę
– opisuje stosunek poszczególnych
– przedstawia zmiany w technice i sztuce
państw do sprawy polskiej w
wojennej, które zaszły w czasie
okresie I wojny światowej
I wojny światowej
– podaje przyczyny i skutki
rewolucji lutowej i przewrotu
bolszewickiego w Rosji
Ocena bardzo dobra
lutowej i przewrotu bolszewickiego
PRZYGOTOWANIE DO EGZAMINU GIMNAZJALNEGO
1. Powtórzenie wiadomości –
chronologia
– umieszcza wydarzenia w czasie
– potrafi umieścić wydarzenie w
odpowiednim wieku
– zna podział dziejów na ery
– przyporządkowuje wydarzenie do
odpowiedniej epoki
– zna czas trwania kolejnych epok
– swobodnie operuje kategoriami:
– podaje uzasadnienie cezur
epoka, era, okres historyczny
chronologicznych oddzielających
– zna rożne nazwy odnoszące się do
kolejne epoki
tej samej epoki
I
P
Temat lekcji
Ocena dopuszczająca
Ocena dostateczna
Ocena dobra
Ocena bardzo dobra
– wie, jakie wydarzenie dzieli
symbolicznie oś czasu na dwie
ery
– wymienia w kolejności
chronologicznej epoki
historyczne
2. Powtórzenie wiadomości –
najważniejsze wydarzenia
w historii świata
– zna daty najważniejszych
wydarzeń z historii świata*
– podaje, w którym wieku doszło
do danego wydarzenia
3. Powtórzenie wiadomości –
królowie Polski
– zna dynastie panujące w Polsce – zna wiek panowania danego władcy
– przyporządkowuje władcę do
– potrafi przyporządkować władcę do
dynastii
epoki
– określa pokrewieństwo, pracując
z drzewem genealogicznym
*
– przyporządkowuje wydarzenie do
odpowiedniej epoki
– w odniesieniu do wydarzeń
swobodnie operuje kategoriami:
epoka, era, okres historyczny
– podaje kontekst wydarzeń historycznych
– uzupełnia w drzewie
genealogicznym brakujące dane
– potrafi podać informacje na temat
panowania danego władcy
P
Temat lekcji
4. Powtórzenie wiadomości –
najwięksi artyści w historii,
style architektoniczne
Ocena dopuszczająca
Ocena dostateczna
Ocena dobra
– wymienia największych
– opisuje samodzielnie dany styl
– podaje czas trwania danego okresu w
twórców danej epoki
architektoniczny i podaje jego
kulturze lub stylu architektonicznego
– wymienia style architektoniczne – przyporządkowuje twórcę do epoki
główne cechy
w porządku chronologicznym
– na ilustracji przedstawiającej
budowlę rozpoznaje jej styl
architektoniczny
Ocena bardzo dobra
– podaje dzieła głównych twórców z
danej epoki
LEKCJE PROBLEMOWE
1. Religie świata
– zna pojęcia: politeizm,
monoteizm
– podaje przykłady religii
politeistycznych
i monoteistycznych
– zna założycieli chrześcijaństwa i
islamu
– wie, kiedy powstały
chrześcijaństwo oraz islam
– zna pojęcia: religie naturalne, religie
– opisuje religie starożytnych
objawione
Egipcjan, Greków i Rzymian
– wymienia przykłady religii naturalnych
oraz wierzenia ludów
i objawionych
pierwotnych
– charakteryzuje chrześcijaństwo i
– wie, jak podzieliło się
judaizm
chrześcijaństwo
– wskazuje na mapie miejsca, gdzie
powstały wielkie religie
monoteistyczne
– wyjaśnia, na czym polega synkretyzm
religijny
– przedstawia uniwersalny charakter
chrześcijaństwa
– rozumie wpływ religii na historię świata
– porównuje różne religie monoteistyczne
2. Postęp techniczny w świecie
– wymienia najważniejsze
wynalazki danej epoki
– dostrzega wpływ jednego wynalazku
na rozwój wielu dziedzin życia oraz
– analizuje przyczyny nierównomiernego
w czasie i przestrzeni rozwoju
– wymienia okresy, w których
następowało przyspieszenie
P
Temat lekcji
Ocena dopuszczająca
Ocena dostateczna
pojawianie się kolejnych wynalazków
– wskazuje wynalazki, które zmieniły
oblicze świata
Ocena dobra
przemian naukowo-technicznych
Ocena bardzo dobra
gospodarczego
3. Style architektoniczne
– wymienia style architektoniczne – wymienia przykłady budowli
w kolejności chronologicznej
reprezentujących dany styl
– wskazuje epokę, w której
– wskazuje przykłady wybranego stylu
budowano zgodnie
architektonicznego w najbliższej
z założeniami danego stylu
okolicy (swoim regionie)
– na ilustracji przedstawiającej
budowlę rozpoznaje jej styl
architektoniczny
– podaje cechy danego stylu
architektonicznego
– dostrzega wpływ jednego stylu
architektonicznego na drugi
– wskazuje wpływ postępu technicznego
na przemiany w architekturze
4.Od dzidy do czołgu
– wymienia broń stosowaną
w rożnych okresach
historycznych
– pamięta i rozumie pojęcia:
legion, broń palna, falanga
– umieszcza sposób walki, broń lub
formację wojskową w odpowiedniej
epoce
– wymienia najważniejsze bitwy danej
epoki
– podaje przykłady zmian w sztuce
wojennej
– opisuje sposób walki danej
formacji wojskowej
– dostrzega wpływ rozwoju techniki na
sposób walki
5. Zmiany w ubiorze na
– rozumie pojęcia: chiton, toga
– dostrzega wpływ warunków
– omawia wpływ pozycji społecznej – dostrzega wpływ przemian społecznych
P
Temat lekcji
przestrzeni wieków
6. Powtórzenie wiadomości –
świat ciągle się zmienia
Ocena dopuszczająca
Ocena dostateczna
klimatycznych na modę
– omawia wygląd i pochodzenie
polskiego stroju szlacheckiego
– wymienia przykłady najbardziej – wskazuje przykłady przemian w
znanych budowli, wynalazków,
dziedzinach: sztuki militarnej,
rodzajów broni
gospodarki oraz mody
Ocena dobra
człowieka na jego strój
Ocena bardzo dobra
i gospodarczych na modę
– wskazuje przyczyny przemian w – dostrzega zmiany zachodzące w
poszczególnych dziedzinach oraz
różnych dziedzinach życia oraz
ich skutki
wskazuje na zależności pomiędzy tymi
dziedzinami