RAPORT Z EWALUACJI WEWNĘTRZNEJ

RAPORT Z EWALUACJI WEWNĘTRZNEJ
Przedmiot ewaluacji: ORGANIZOWANIE PROCESÓW EDUKACYJNYCH ZE SZCZEGÓLNYM
UWZGLĘDNIENIEM MOTYWOWANIA, OCENIANIA ORAZ ROLI BIBLIOTEKI SZKOLNEJ
WYNIKI EWALUACJI WEWNĘTRZNEJ
CELE:
1.Zebranie informacji o funkcjonowaniu szkolnego systemu oceniania z uwzględnieniem sposobów
oceniania zawartego w statucie szkoły.
2. Ocena sposobu oraz częstotliwość wykorzystania zasobów biblioteki szkolnej w motywowaniu
uczniów w procesie dydaktycznym przez nauczycieli.
3. Ocena zasobów bibliotecznych szkoły pod kątem ich wykorzystania w poszczególnych edukacjach.
METODY I NARZĘDZIA WYKORZYSTANE W EWALUACJI
1. Ankieta skierowana do uczniów.
2. A ankieta skierowana do nauczycieli.
3. Ankieta skierowana do rodziców.
4.Analiza danych z ksiąg inwentarzowych.
5.Obserwacje lekcji.
DOBÓR PRÓBY BADAWCZEJ :
Uczniowie klas IV – VI
Nauczyciele
Rodzice uczniów z klas IV – VI
PYTANIA KLUCZOWE:
1
1. Czy nauczyciele wykorzystują zasoby biblioteczne w celu podnoszenia stopnia motywowania
uczniów w procesie dydaktycznym?
2. Czy motywowanie uczniów ściśle jest powiązane z ocenianiem?
3. Czy zasoby biblioteczne są wystarczające, by w sposób atrakcyjny wspierać proces dydaktyczny?
4. Czy wszystkie oceny wystawiane uczniom są uzasadniane i w jaki sposób?
5. Czy sposób udostępniania prac pisemnych dzieciom i rodzicom jest w pełni przez nich
akceptowany?
6. Czy wszystkie zapisy w statucie szkoły są przestrzegane?
ANALIZA PORÓWNAWCZA ANKIET
Ankiety zostały przeprowadzone w klasach I V – V I. Łącznie ankietowano 20 uczniów, 11 nauczycieli i
17 rodziców.
Ankieta dla uczniów składała się z 20 pytań, z 17 dla rodziców i 18 dla nauczycieli.
Na pytanie pierwsze: „Czy znasz wewnątrzszkolny system oceniania, który funkcjonuje w naszej
szkole?”, większość uczniów (18 – 90 %) odpowiedziała pozytywnie, (2 – 10 %), że częściowo. Na to
pytanie odpowiedziało 16 rodziców, 11 z nich (65%) udzieliło odpowiedzi twierdzącej, a 5 (29%), że
częściowo. 100 % nauczycieli zna WSO oraz jego określone sposoby oceniania zawarte w statucie
szkoły.
Na pytanie: „Czy nauczyciele stosują kryteria oceniania, z którymi Cię zapoznali?”, 18 ankietowanych
uczniów, tj. 90% odpowiedziała pozytywnie, natomiast 1 (5%), że częściowo, negatywnie 1 (5%).13
rodziców (76%) odpowiedziało twierdząco, 3 (18%), że częściowo, a jeden rodzic udzielił negatywnej
odpowiedzi, co stanowi 6%. 10 nauczycieli(91%) stosuje kryteria oceniania, a jeden (9%) częściowo.
Na kolejne pytanie ankiety: „Czy nauczyciele oceniają Cię systematycznie?” – uczniowie odpowiadali
następująco: 13 ( 65%) uczniów – tak, 7 uczniów (35%) – raczej tak. Rodzicie wskazali: 10 (59 %) na
tak, 7 (41%) na raczej tak. Dziewięciu nauczycieli (82%) odpowiedziało tak, 1 (9%) raczej tak oraz 1
(9%) udzielił odpowiedzi nie.
Na pytanie czwarte: „Czy nauczyciele stosują różnorodne formy oceniania?”, pozytywnych odpowiedzi
uczniów było 13 (65%), czworo (20%) ankietowanych wskazało odpowiedź raczej tak. Siedmioro
rodziców (41%) odpowiedziało tak, 9 (53 %) raczej tak, a jeden (6%) odpowiedział negatywnie.
Większość nauczycieli, tj. 9 (73%) określiła się za tak, 2 (18%) raczej tak, a jeden udzielił negatywnej
odpowiedzi.
Na kolejne pytanie ankiety: „Czy nauczyciele uzasadniają wszystkie oceny?”, większość uczniów , tj. 17
(85%) udzieliła odpowiedzi twierdzącej, 3 (15%) uczniów odpowiedziało raczej tak. Jeden rodzic (6%)
wskazał odpowiedź tak, 11 (65%) raczej tak, a 3 udzieliło negatywnej odpowiedzi.55 % nauczycieli (6)
uzasadnia wszystkie oceny, 4 (36%) raczej tak, a jeden nauczyciel (9%) wypowiedział się negatywnie.
W pytaniu szóstym ankiety pytano: „Czy nauczyciele stosują elementy oceniania kształtującego?”
Zdecydowana większość uczniów - 15 (75%) odpowiedziała, że nauczyciele stosują elementy oceniania
kształtującego. Czterech ankietowanych (20%) udzieliło odpowiedzi raczej tak, a jeden (5%)
odpowiedział negatywnie. 9 rodziców (53%) odpowiedziało twierdząco, a 8 (47%) wyraziło opinię, że
2
raczej tak. Większość nauczycieli – 8 (73 %) wypowiedziała się za tak, 2 (18%) raczej tak, a 1 (9%) udzielił
odpowiedzi negatywnej.
Kolejne pytanie: „W jaki sposób nauczyciele uzasadniają wystawioną ocenę?” - 20 uczniów - (100%)
odpowiedziało, że nauczyciele wskazują braki, 13 ankietowanych (65%), że chwalą postępy.
Negatywnej odpowiedzi udzielił jeden uczeń (5%). 13 rodziców (76%)wytypowało odpowiedź, że
nauczyciele wskazują braki, a 10 (59%)chwali postępy. Natomiast 8 nauczycieli (73%) wskazuje braki i
postępy, dwóch (18%) chwali postępy, a jeden (9%) wytypował braki.
Pytanie 8 ankiety brzmiało: „Czy otrzymana ocena motywuje Cię do pracy”? W tym pytaniu odpowiedzi
uczniów były następujące: 8 (40%) udzieliło odpowiedzi tak, 11 (55%) wskazało na raczej tak oraz 1
(5%) odpowiedział raczej nie. Troje rodziców (18%) odpowiedziało tak, 9 (53%) raczej tak, 3 (18%)
raczej nie oraz jeden (6%) – trudno powiedzieć. Nauczyciele wskazali: 2 (18%) opowiedziało się za tak,
8 (73%) raczej tak i 1 (9%) raczej nie.
Na kolejne pytanie ankiety: „W jakim stopniu oceny dostarczają Ci informacji o postępach,
trudnościach i specjalnych uzdolnieniach?”,7 uczniów (35 %) odpowiedziało, że w stopniu wysokim, 10
(50%), że w stopniu średnim oraz 3 (15%), że w stopniu niskim. Rodzice na to pytanie odpowiadali
następująco: 1 (6%), że w stopniu wysokim, 9 (65%),że w stopniu średnim, natomiast 3 (18%), że w
stopniu niskim.
W pytaniu 10 ankiety pytano: „Czy analizujesz otrzymaną i ocenioną pracę pisemną?”, pozytywnych
odpowiedzi uczniów było 9 (45%), 9 (45%), że czasami, a 2 uczniów nigdy nie analizuje żadnej pracy.
Zawsze analizy dokonuje 9 rodziców (53%) oraz czasami 7 (41%).
Pytanie 11 ankiety brzmiało: „Jakie informacje są dla Ciebie najważniejsze ( jako wskazówki do dalszej
pracy)?”, większość uczniów (16 –80%) odpowiedziała, że tą informacją jest ocena, (9 – 45%), że
poprawki w błędnie wykonanym zadaniu, (6- 30%), że wskazanie dobrych elementów w pracy.
Natomiast 5 uczniów (25%) wybrało uzasadnianie oceny. Rodzice odpowiadali następująco:8 z nich,
tj.47% opowiedziało się za oceną, 6 tj.35% wskazało poprawki w błędnie wykonanym zadaniu,2 tj. 12%
udzieliło odpowiedzi, że tą informacją jest wskazywanie dobrych elementów w pracy. Natomiast 4
rodziców, tj.24% wybrało uzasadnianie oceny. Czworo nauczycieli (36%) udzieliło odpowiedzi, że tą
informacją jest ocena, 3 (27%) wskazało na poprawki w błędnie wykonanym zadaniu, 4 (36%)
opowiedziało się za wskazywaniem dobrych elementów w pracy, a 5 (36%) odpowiedziało, że
uzasadnianie oceny.
Na pytanie 12: „Czy ocenianie szkolne pomaga Ci się uczyć ?”, 7 ankietowanych uczniów, tj. 35%
odpowiedziało pozytywnie, natomiast 9 (45%), że częściowo – negatywnie 4 uczniów (20%).Większość
rodziców (10–59%) wskazało odpowiedź tak, (5–29%), że czasami. Jeden rodzic (6%) udzielił
negatywnej odpowiedzi. Nauczyciele określili się za: 5 z nich (45%) odpowiedziało tak, a 6 (55 %),że
czasami.
W pytaniu 13 pytano: „Czy sposób udostępniania prac pisemnych jest przez Ciebie akceptowany?”
Zdecydowanie tak - wskazało 4 uczniów (20%), 7 (35%) tak, 6 (30%) raczej tak, a 3 (15%) udzieliło
negatywnej odpowiedzi. Czworo rodziców (24%) odpowiedziało zdecydowanie tak, sześcioro (35%)
tak, 6 (35%) raczej tak, a jeden (6%), wskazał negatywną odpowiedź
3
Na kolejne pytanie ankiety: „Ile czasu dziennie poświęcasz w domu na naukę?” Uczniowie odpowiadali
następująco:7 (35%) udzieliło odpowiedzi, że mniej niż godzinę, 10 (50%) ponad godzinę, 2 (10%)
ponad dwie godziny. Jeden uczeń (5%) odpowiedział, że nie uczy się codziennie. Mniej niż godzinę
wskazało 4 rodziców (24%), ponad godzinę 8 (47%), a 5 (29%) ponad dwie godziny.
Pytanie 15 brzmiało: „Co najbardziej motywuje do nauki?”, 9uczniów (45%) odpowiedziało, że dobre
oceny, (4-20%) wskazało nagrody i wyróżnienia, (6-30%) odpowiedziało, że rodzice, (11-55%) wybrało
ciekawe tematy, (5 - 25%) opowiedziało się za dobrą atmosferą na lekcji. Większość rodziców(9–53%)
wskazało dobre oceny, (3-18%) wybrało nagrody i wyróżnienia, (5 - 29%) odpowiedziało, że rodzice, (7
– 41%), że ciekawe tematy. Dobrą atmosferę wytypowało 6 rodziców (35%), a systematyczną kontrolę
- 2 (10%).Zdecydowana większość nauczycieli, tj. 9 (81%) udzieliło odpowiedzi, że są to dobre oceny, 5
tj. (45%) wskazało nagrody i wyróżnienia, 4 tj. (36%), że ciekawe tematy, a 2, tj.(18%)określiło się za
systematyczną kontrolę.
Na pytanie: „Jak często, Pan(ni) zleca, by uczniowie skorzystali z biblioteki szkolnej?” Na to pytanie
odpowiedziało 10 respondentów. Ich wskazania były następujące:3 nauczycieli (30%) zleca, by
uczniowie skorzystali z biblioteki raz tygodniu, 1 (10%) kilka razy w miesiącu, 3(30%) kilka razy w
półroczu, 3 (30%) kilka razy w roku.
Na kolejne pytanie: „Jak często korzystasz z biblioteki szkolnej?”, mniej niż połowa uczniów, tj. 9 (45%)
korzysta z biblioteki kilka razy w miesiącu, 6 tj.(30%) kilka razy w półroczu, 1 tj. (5%) kilka razy w roku.
Natomiast 4 uczniów, tj. (20%) korzysta raz w tygodniu. Rodzice wypowiadali się następująco: 7 tj.
(41%) odpowiedziało, że ich dzieci korzystają z biblioteki kilka razy w półroczu, 5 tj. (29%) kilka razy w
miesiącu, 2 tj. (12%) kilka razy w roku oraz 2 tj. (12%) raz w tygodniu. Nauczyciele dokonali
następujących wyborów: (4 – 35%) wskazało, że uczniowie korzystają z biblioteki kilka razy w miesiącu,
(3 – 28%) raz na kilka miesięcy, (3 – 28%) raz w miesiącu, (1 – 9%) kilka razy w tygodniu.
W pytaniu 18 pytano: „Czy chętnie czytasz książki?”, większość uczniów, tj. 14 (70%)wytypowała
odpowiedź nie, 4 (20%) raczej tak, 2 uczniów (10%) tak. Odpowiedzi rodziców odnoszące się do
wskazań ich dzieci były podobne: 8 z nich (47%) odpowiedziało nie, raczej tak wskazało 7 rodziców
(41%), tak wybrało 2 (12%).Wskazania nauczycieli były zbieżne z odpowiedziami uczniów i rodziców:
7 z nich (64%) wybrało odpowiedź nie, 4 (36%) raczej tak.
Na kolejne pytanie ankiety: „Jak często czytasz książki?” Uczniowie wskazywali następujące
odpowiedzi: 9 z nich (45%) odpowiedziało, że raz na kilka miesięcy - 3 (15%) raz w miesiącu - 7 (35%)
kilka razy w miesiącu - 1 uczeń (15%), że kilka razy w tygodniu. W podobnym tonie wypowiadali się ich
rodzice: 6 z nich, tj. 35% wytypowało odpowiedź, że raz na kilka miesięcy - 5 tj. (29%) raz w miesiącu 3 tj. (18%) kilka razy w miesiącu - 1 tj. (6%) kilka razy w tygodniu, a dwoje rodziców (12%), że
codziennie. Podobnie na to pytanie odpowiedzieli nauczyciele: 3 z nich (27,2%) wskazało odpowiedź,
że raz na kilka miesięcy – 3 (27, 2%) raz w miesiącu - 4 (36, 3%) kilka razy w miesiącu – 1 (9%) kilka razy
w tygodniu.
Na pytanie: „W jakim celu sięgasz najczęściej po książkę?”, większość uczniów (18 – 90%)określiła się,
że z konieczności (lektura szkolna), 7 tj. (35%) w celach informacyjnych, 4 tj. (20%) dla przyjemności
czytania. Wskazania rodziców odnoszące się do odpowiedzi ich dzieci były podobne . Większość z nich
stwierdziła (13 – 76%), że dzieci czytają z konieczności (lektura szkolna), 4 tj. (24%) w celach
informacyjnych, 2 tj. (12%) dla przyjemności czytania, 3 tj. (18%), że poszerzają swoje zainteresowania.
4
Ponad połowa nauczycieli (6 – 55%) uważa, że dzieci czytają z konieczności (lektura szkolna), 1 tj. (9%)
w celach informacyjnych, 1 tj. (9%) dla przyjemności czytania, 3 tj. (27%) w celu poszerzania swoich
zainteresowań.
Ostatnie pytanie ankiety brzmiało: „Skąd dowiadujesz się o książkach, które warto przeczytać?”
Ankietowani uczniowie udzielili następujących odpowiedzi: 11 tj. (55%), że od nauczycieli, 8 tj. (40%) z
biblioteki, 4 tj. (20%) od kolegów i koleżanek, 2 tj. (10%) z telewizji. Większość rodziców (11 – 65%)
wskazała, że ich dzieci dowiadują się o książkach , które warto przeczytać od nauczycieli. Czworo tj.
(24%) odpowiedziało, że z biblioteki, czworo tj. (24%), że od kolegów i koleżanek, 1 tj. (6%) z telewizji.
Nauczyciele określili się za: 6 tj. (54%) wskazało bibliotekę, 4 tj. (36%) odpowiedziało, że są to koledzy
i koleżanki, 5 tj. (45%) wytypowało nauczycieli. Ponadto, respondenci wskazywali jeszcze inne źródła
informacji, takie jak: strony internetowe, rodziców, dziadków rodzeństwo.
Analiza danych z ksiąg inwentarzowych
Biblioteka szkolna wyposażona jest w 3683 woluminy w wersji papierowej. Na zbiory składa się:
- księgozbiór podręczny w postaci:
Encyklopedii powszechnych,
słowników: języka polskiego, frazeologicznych, wyrazów bliskoznacznych, terminów
literackich, biograficznych, ortograficznych, wyrazów obcych, historii Polski, języków obcych
atlasów: historycznych, przyrodniczych
- księgozbiór wypożyczany na zewnątrz:






lektury szkolne dla uczniów kl. I – VI
książki przyrodnicze poświęcone pogodzie, faunie i florze na poszczególnych kontynentach
legendy polskie
literatura dla dzieci i młodzieży
podręczniki szkolne dla uczniów klas: I, II, IV do nauki poszczególnych przedmiotów, w sumie
268 pozycji
materiały metodyczne dla nauczycieli
W 2015r. biblioteka przystąpiła do programu rządowego „Książki naszych marzeń”. Z otrzymanych
środków, 1250 zł zakupionych zostało 49 książek. Program ma przyczynić się do promocji
czytelnictwa wśród dzieci i młodzieży, rozwijania zainteresowań czytelniczych.
Obserwacje lekcji
Dyrektor obserwował 5 lekcji pod katem poszukiwania odpowiedzi na postawione pytania
kluczowe:
1 Czy motywowanie uczniów ściśle jest powiązane z ocenianiem ?
5
2 Czy wszystkie oceny wystawiane uczniom są uzasadniane i w jaki sposób?
Obserwowana była również 1 lekcja biblioteczna.
Na wszystkich obserwowanych lekcjach nauczyciele stosowali różnorodne sposoby i metody
motywowania uczniów. Na wszystkich lekcjach wykorzystywane były technologie
informacyjno – komunikacyjne. W większości były to prezentacje multimedialne, które
uatrakcyjniały lekcje. Były stosowane również metody, które wykorzystywały narzędzia
informacyjne aktywizujące uczniów. (e-podręczniki, „Khan Academy”). Było to dodatkowym
czynnikiem motywującym. Natomiast nie udało się zaobserwować związku z procesem
oceniania.
Na niektórych lekcjach można było zaobserwować elementy oceniania kształtującego. Tu
występuje najsilniejszy związek motywowania i oceniania. Niestety informacja zwrotna
powiązana z celami i „nacobeezu” występowała na obserwowanych lekcjach sporadycznie.
Trudno było zaobserwować uzasadnianie wystawionych ocen. Ponieważ na lekcjach nie
występowały stopnie jako oceny bieżące to nie można odpowiedzieć na pytanie nr 2.
Występowało ocenianie w formie informacji zwrotnej. Dotyczyło jednak tylko wybranych
uczniów.
WNIOSKI i UOGÓLNIENIA:
1. Wewnątrzszkolny system oceniania znają uczniowie, rodzice i nauczyciele, którzy przestrzegają
określonych sposobów oceniania zawartych w statucie szkoły. Jest on dla wszystkich zrozumiały
i akceptowany. Spełnia założone funkcje: informuje o postępach ucznia w nauce, w zgodzie z
obowiązującymi przepisami prawa.
2. Nauczyciele w różnym stopniu wykorzystują zasoby biblioteczne, by zwiększyć stopień motywacji
uczniów w procesie dydaktycznym. Ich częstotliwość uzależniona jest od specyfiki danego
przedmiotu nauczania, ale jest ściśle powiązana z motywowaniem i ocenianiem. Czynniki te
wpływają na przyrost określonych umiejętności i wiadomości nabywanych przez uczniów.
3. Większość uczniów niechętnie korzysta z biblioteki, tylko wtedy, gdy musi przeczytać lekturę.
Wyszukują oni potrzebnych informacji w Internecie, nie uświadamiając sobie potrzeby jej
poszukiwania w różnych źródłach.
4. Motywowanie jest ściśle powiązane z ocenianiem. Różnorodność ich form znacząco wpływa na
podnoszenie jakości pracy szkoły. Wszyscy nauczyciele wykorzystują w pracy między innymi
elementy oceniania kształtującego, jako jedną z form informacji zwrotnej dla ucznia.
5. Ocena spełnia założone funkcje: informuje o postępach ucznia w nauce oraz mobilizuje do
osiągania coraz lepszych wyników.
6. Uczniowie są systematycznie oceniani z różnych form aktywności zgodnie z obowiązującą skalą,
co również przekłada się na ich motywowanie.
7. Sposób udostępniania prac pisemnych jest w pełni akceptowany przez uczniów i rodziców.
6
8.
Zasoby biblioteczne są wystarczające, by w sposób atrakcyjny wspierać proces dydaktyczny, ale
niepokój budzi fakt, iż uczniowie bardzo niechętnie z nich korzystają, tylko z konieczności.
9.
Wszystkie oceny wystawiane uczniom są uzasadniane: w postaci elementów oceniania
kształtującego, oceny cyfrowej, w zgodzie z zapisami w szkolnym statucie.
Rekomendacje
1. Zobligować wszystkich nauczycieli, by w większym stopniu bazowali na zasobach
bibliotecznych szkoły, w celu skuteczniejszego motywowania uczniów oraz ściślejszego
powiązania tego procesu z ocenianiem.
2. Kontynuować oraz rozszerzać zakres wykorzystywania technologii informacyjno –
komunikacyjnej na zajęciach, która w stopniu wyższym motywuje uczniów do
podejmowania określonych zadań.
3. Motywować uczniów do nauki poprzez częstsze wykorzystywanie oceny kształtującej.
7
8