Rozmowa z Janem Bleckim

22
23
] Małgorzata Matuszewska
Jestem żołnierzem teatru
Rozmowa z Janem Bleckim
]
Władysław Terlecki
Dwie głowy ptaka
fot. Jan Bortkiewicz
Jan
Blecki
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ..
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ..
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ..
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ..
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ..
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ..
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ..
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ..
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ..
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ..
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ..
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ..
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ..
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ..
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ..
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ..
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ..
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ..
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ..
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ..
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ..
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ..
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ..
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ..
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ..
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ..
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ..
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ..
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ..
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ..
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ..
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ..
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ..
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ..
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ..
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ..
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ..
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ..
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ..
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ..
...............................................................................................................
Małgorzata Matuszewska: Pamięta pan pierwsze spotkanie z Wrocławiem?
Jan Blecki: To była wycieczka w szkole średniej. Zapamiętałem trzonolinowiec i jego niezwykłą
architekturę. Ale później nie mieszkałem w trzonolinowcu jak wielu artystów.
M.M.: Gdzie pan mieszkał?
J.B.: W pokoju gościnnym w Teatrze Współczesnym, później w domu aktora przy Nowym Świecie, a teraz przy Ślicznej na Krzykach, które są mi bardzo bliskie.
M.M.: Skąd pan pochodzi?
J.B.: Nie słychać akcentu?
M.M.: Nie.
J.B.: Urodziłem się siedemdziesiąt kilometrów na wschód od Wilna, w wioseczce Biedunki.
W 1957 roku, mając pięć lat, przyjechałem z rodzicami i rodzeństwem w Lubuskie. Pierwszym
spektaklem, który obejrzałem w życiu, było mroczne przedstawienie o czasach wojennych
w Teatrze Ziemi Lubuskiej w Zielonej Górze. Ponoć było bardzo nudne; nawet po latach, pisząc
pracę dyplomową o historii zielonogórskiego teatru, znalazłem informację, że to gościnny spektakl. Ale jako dziecko oglądałem go z otwartymi z wrażenia ustami, bo był dla mnie pierwszym
kontaktem z prawdziwym teatrem.
M.M.: Dlatego postanowił pan być aktorem?
J.B.: Skończyłem Technikum Rolniczo-Łąkarskie. Do dziś pamiętam niektóre nazwy stu traw
po polsku i łacinie, umiem rozpoznawać ich stan kwiatowy i bezkwiatowy. Rolnictwo to rola...
W szkole średniej grałem na instrumentach, śpiewałem w chórze i recytowałem. Jadwiga Ober­
leitner, kierowniczka domu kultury w Słubicach, podsunęła mi pomysł studiów aktorskich.
Pojechałem do Krakowa i zdałem za pierwszym razem. Może dlatego, że nie byłem tak zdeterminowany jak niektórzy koledzy? Byłem zupełnie zielony. W przygotowaniu do drugiego etapu
egzaminów pomogli mi starsi koledzy, między innymi Andrzej Lajborek i Wiesław Komasa.
M.M.: Skończył pan szkołę teatralną w Krakowie. Pamięta pan najważniejszy dyplom?
J.B.: Skończyłem szkołę w roku 1975, to był rocznik Bogusława Lindy. Mieszkaliśmy razem
w pokoju. Chyba najwięcej pracy wymagał Maciej Prus, reżyserujący Szewców. Na zmianę grałem Czeladnika Pierwszego oraz Czeladnika Drugiego.
M.M.: Od razu po studiach przyjechał pan do Wrocławia?
J.B.: Kiedy byłem na czwartym roku, przyjechali do nas dyrektorzy teatrów z rozmaitych zakątków Polski. Pamiętam wizytę Andrzeja Rozhina czy Aliny Obidniak. Pracę w Teatrze Współczesnym zaproponował mi Kazimierz Braun. Do Wrocławia przyjechaliśmy we trójkę, razem z Haliną
Chrobak i Bogusiem Lindą.
M.M.: Gdzie obejrzeliście pierwszy spektakl?
J.B.: W Teatrze Polskim. Bardzo podobały nam się Niezwykłe przygody Pana Kleksa z Bogusławem Danielewskim, moim późniejszym kolegą ze sceny, w głównej roli. Widowisko było kolorowe i pełne energii. A w Teatrze Współczesnym zostałem na dziesięć lat.
M.M.: A później trafił pan do Polskiego.
J.B.: Pracę przy Zapolskiej zacząłem w 1985 roku, po tym, kiedy Brauna wyrzucono z pracy
po stanie wojennym. Niedługo pracowałem z nowym dyrektorem Janem Prochyrą. W tamtych
czasach Jacek Weksler założył Teatr Wędrujący – z grupą aktorów wędrował po Dolnym Śląsku
24 jan blecki
i pokazywał spektakle oparte na polskiej klasyce i pieśniach ludowych. Weksler przeszedł do Polskiego i zaproponował mi współpracę.
M.M.: Pamięta pan pierwszą rolę w Polskim?
J.B.: Grałem w spektaklu Dwie głowy ptaka według Władysława Terleckiego. Był rok 1986,
przedstawienie reżyserowała Ewa Markowska, a ja zagrałem główną rolę Aleksandra Waszkowskiego, ostatniego naczelnika Warszawy w dziewiętnastowiecznej Polsce, którego nadzieja
umiera po śmierci Romualda Traugutta.
M.M.: Gdyby pan miał znów wybierać, byłby to teatr dramatyczny?
J.B.: Studiowałem dramat i niespecjalnie widziałem się w innym repertuarze. Mniej miałem
do czynienia z komedią, na którą teraz przyszedł czas w farsie. Ale przez doświadczenia Teatru
Wędrującego zostałem ukierunkowany i odrobinę zaszufladkowany do ról w poważnym repertuarze. Spektakle Wędrującego miały pokazywać coś wartościowego, były patriotyczne.
M.M.: Zagrał pan mnóstwo ról, między innymi Edypusa w Vatzlavie Mrożka w reżyserii Marcela
Kochańczyka, Philippeau w Śmierci Dantona Büchnera w reżyserii Jacka Bunscha, Księcia Maroka
w Najwyborniejszej opowieści o kupcu weneckim Shakespeare’a w reżyserii Tadeusza Minca, kilka
postaci w Burzliwym życiu Lejzorka Rojtszwańca według Erenburga w reżyserii Jana Szurmieja.
A teraz pan debiutuje w farsie...
J.B.: W Oknie na parlament zastępuję Tomasza Lulka w roli Richarda Willeya. Zabawne spektakle Raya Cooneya są zwariowane, ze świetnie napisanymi, przerysowanymi, ale możliwymi
sytuacjami z życia wziętymi. Wojciech Pokora potraktował je prosto i lekko, a czasy są takie,
że ludzie potrzebują śmiechu dla rozrywki. U Cooneya nie ma dramatycznych zawiłości, widzów
bawią gagi sytuacyjne.
M.M.: Którą rolę w Polskim lubi pan najbardziej?
J.B.: Aktora w Hamlecie w reżyserii Moniki Pęcikiewicz. Moja historia z tą sztuką Shakespe­
are’a związana jest z anegdotą. Kilka lat temu zaproponowano mi udział w Hamlecie w teatrze
w Dreźnie. Miałem po niemiecku mówić połączone kwestie Króla i Aktora. Problem, że nie znam
niemieckiego.
M.M.: Przyjął pan, że takie jest życie aktora, że czasem musi się nauczyć słów, których nie
rozumie do końca?
J.B.: Mogłem nauczyć się roli na pamięć i klepać jak maszyna. Ale w pewnym wieku aktor
zaczyna „cierpieć” na nadodpowiedzialność. Nie daj Boże, pomyślałem sobie, gdybym się pomylił, dalej bym się nie połapał.
M.M.: Bo w wyłącznie zapamiętanym tekście nie ma emocji?
J.B.: Tak. Mówiłem o problemie, ale teatr mi nie pomógł. Nie miałem nauczycieli, więc uczyłem
się sam, chodząc do znajomych. Ćwiczyłem fonetycznie, męczyłem się. Ostatecznie rolę zagrał
Igor Kujawski, który dobrze zna niemiecki. Tylko że zagrał ją po polsku. Później przeczytałem
recenzję, w której napisano, że „zgodnie z założeniem aktorzy polscy grali po polsku”. Uśmiałem
się. Na szczęście dla mnie Hamlet wrócił do Teatru Polskiego. Praca z Pęcikiewicz była wielką
przyjemnością. Cenię też rolę Metellusa Cymbera w Juliuszu Cezarze w reżyserii Remigiusza
Brzyka, ale to spektakl rzadko grany, więc za każdym razem jest swoistą premierą. Dla aktorów
25
grających duże role to za każdym razem stres. Mam mniejszą rolę i mniejszą odpowiedzialność,
która oczywiście jest, ale nie obciąża aż tak bardzo.
M.M.: Grał pan również w Mary Stuart w reżyserii Brzyka. To był niezwykły spektakl wystawiony w 2003 roku, rok później miał premierę telewizyjną.
J.B.: Zagrałem gościa, w gronie kolegów w finałowej części, towarzyszyliśmy królowej. Zastępowałem też Zbigniewa Lesienia w roli Pauleta, rozprawiającego się z Mary Stuart, graną przez
Halinę Skoczyńską. Halinkę pamiętam z krakowskich studiów, była moją młodszą koleżanką.
M.M.: Pamięta pan Krwawe gody Federica Garcíi Lorki w 1999 roku i rolę Ojca?
J.B.: Spektakl reżyserował Szurmiej, świetnie wspominam współpracę z nim i Markiem Bałatą, który wystąpił w roli Pieśniarza i był śpiewającą gwiazdą. To uroczy spektakl, cenny także
ze względu na udział aktorów Polskiego Teatru Tańca z Poznania Ewy Wycichowskiej. Dla mnie
był doświadczeniem z innego kręgu kulturowego, bardzo trafionym, ale spektakl nie został doceniony.
M.M.: Co wypełnia panu czas poza życiem zawodowym?
J.B.: Bawienie wnuków: Kaspra, Łukasza, Poli i Krystiana. Najstarszy ma trzynaście lat, najmłodszy wkrótce skończy trzy.
M.M.: Chciałby pan, żeby zostali aktorami, czy to zbyt ciężki kawałek chleba?
J.B.: Wszystko zależy od chęci zainteresowanych. Jeśli jest pewne, że człowiek jest predestynowany do zawodu i ma w nim szanse, powinien zostać aktorem. Ale gdyby stało się tak,
że absolwent szkoły teatralnej kończy naukę i szuka pracy w innym zawodzie, to nie ma sensu. Sam byłem w życiu nie tylko aktorem. Kiedy się Teatr Polski spalił, musiałem podreperować
budżet rodzinny. Wyjechałem do Niemiec i ponad rok pracowałem na budowach. Obudowywaliśmy ścianami i sufitami wielkie kliniki w Niemczech. Teraz realizuję spotkania i koncerty z okazji
świąt narodowych i innych. Zaczyna się Rok Kolbiański, w kościele św. Karola Boromeusza przy
ulicy Kruczej wystawiamy widowisko związane ze świętym Maksymilianem Kolbem. Przygotowałem własny scenariusz.
M.M.: Przez wiele lat pracował pan z młodzieżą...
J.B.: Żałuję, że w naszym repertuarze nie ma dziś bajek i historii dla dzieci. Może się coś zmieni? Bajka jest bardzo ważna. W dzieciństwie zaczytywałem się Twainem, ale pierwszą ważną
lekturą była Księga dżungli Kiplinga. Oglądając filmy na jej podstawie, ciągle odwołuję się
do pierwszego czytania powieści.
M.M.: Zagrał pan Pastora Spraque’a w Przygodach Tomka Sawyera, a później Ojca rodu
Grangefordów w Przygodach Hucka Finna w reżyserii Szurmieja. Lubi pan opowieści dla dzie­ci?
J.B.: Prowadziłem koło teatralne w domu kultury przy ulicy Dubois, skończyłem nawet studia
pedagogiczne, żeby lepiej to robić. Mam sporo wychowanków, których dziś podziwiam na ekranie, wśród nich są Olga Borys i Michał Białecki. W Zielonej Górze pracuje Ernest Nita, absolwent
Wydziału Lalkarskiego. Dochodził do aktorstwa dramatycznego własną drogą, szkołę kończył
we Wrocławiu, ale pierwsze kroki aktorskie z pełnym rozmachem stawiał w Rotundzie – amatorskim teatrze działającym przy kościele św. Franciszka. Zagraliśmy tam Teatr świętego Franciszka
26 jan blecki
Romana Brandstaettera, Ernest grał główną rolę. Po jej zagraniu odważył się zdawać do szkoły
teatralnej. Niektórzy z moich wychowanków realizują się w pracy medialnej.
M.M.: W zawodowym życiu miał pan swoich mentorów we Wrocławiu?
J.B.: Tak. Wyrocznią w sprawach językowych, właściwego użycia akcentu, wymowy, jest
Medard Plewacki, niegdyś aktor Teatru Współczesnego. Poznałem go, pisząc pracę dyplomową,
był aktorem w Zielonej Górze. Jest polonistą, łacinnikiem, zna świetnie język francuski i niemiecki, więc zawsze prosiłem go o pomoc w sprawach językowych. Nigdy nie odmawiał. Wspominam
wsparcie Marii Zbyszewskiej na początku mojej pracy. Grała Mutter Courage w przedstawieniu
Matka Courage i jej dzieci w Teatrze Współczesnym. Braun obsadził mnie w roli Eilifa, za każdym
razem prała mnie po buzi. Dostawałem od niej sążniste policzki. Bardzo było mi przykro, kiedy
dowiedziałem się, że pani Zbyszewska nie żyje. Ciepło wspominam Wandę Węsław-Idzińską.
M.M.: Grał pan w filmach i serialach. Jak godzić pracę na planie z teatrem?
J.B.: Nie były to wielkie role i nie obciążały tak, że musiałbym wypisywać się z teatru ze względu na film. Wolę zresztą teatr, bo w filmie drażni mnie czekanie na planie. Jestem człowiekiem
czynu, nie lubię czekać. W teatrze zawsze coś się dzieje. Jestem szeregowym żołnierzem teatru,
wzywają mnie na linię frontu i idę.
Jan
Blecki
]
]
}
William Shakespeare
Hamlet
fot. Katarzyna Pałetko
Alicja
kwiatkowska
]
] Rozmawiała Małgorzata Matuszewska