Czym walczył i jak zginął Biskupin
Transkrypt
Czym walczył i jak zginął Biskupin
Czym walczył i jak zginął Biskupin Dorota Księska: − Czy i jakie elementy uzbrojenia znaleziono na wykopalis− kach w Biskupinie? Wódz Wiesław Zajączko− wski: − W pradziejach nie− wiele było wyspecjalizowa− nej broni, o której można powiedzieć, że służyła tylko do walki. Znaleziono siekie− ry kamienne, brązowe, żela− zne, dużą liczba grocików kościanych i rogowych (co wskazuje na to, że musiały być łuki, ale tych nie odna− leziono), niektóre niewiel− kie otoczaki mogły służyć jako pociski do proc, znamy znaczną liczba rogowych grotów oszczepów. Jednak mogły one służyć nie tylko do obrony, a także do polo− wania. Co innego miecz − jest to już broń wyspecjali− zowana, służąca do walki. Gdy zaczynałem pracę na wykopaliskach (w 1972 r.), profesor Zdzisław Rajewski musiał wyjechać. Jak wyjeż− dżał powiedział do mnie: “Je− śli pipolu znajdziesz miecz, dzwoń, zaraz przyjadę”. Ale do dziś w Biskupinie żadne− go miecza nie znaleziono. − Czy na innych stanowi− skach kultury łużyckiej zna− leziono więcej broni i ja− kiej? − Oryginał miecza, który uzupełnia mój strój, czyli miecz antenowy (jego ręko− jeść kończy się czymś w rodza− ju antenki) pochodzi z Wojcie− chowic. Inny miecz, datowany na wcześniejszy okres, sprzed ok. 3 tys. lat, znaleziono w Jeziorze Weneckim. − Z czego była wykona− na ta broń? Czy można ją tu zobaczyć na festynie? − Dariusz Czerniakowski ma na swym stoisku miecze z epoki brązu, Piotr Dmocho− wski prezentuje strzały i łuki Na okładce: Wojciech Borko− wski (Państwowe Muzeum Ar− cheologiczne w Warszawie) po− maga w strzelaniu z łuku mezo− litycznego . fot. Paweł Dobies nicie rekonstrukcje? − Biskupin został opusz− − Ta rekonstrukcja jest już czony w wyniku długotrwa− symbolem. Stoimy przed dy− łych powodzi, jakie nękały lematem, czy można rozebrać jego mieszkańców. Wynika wieżę, która stała się już sy− to ze zmian klimatycznych, a także z tego powodu, że okolica Jeziora Biskupińs− kiego została całkowicie po− zbawiona lasu i zamieniona na pola uprawne. W wyniku długotrwałych opadów wo− da w jeziorze podnosiła się i zalewała gród. Po powo− dziach układano następne wa− rstwy podłóg w chatach. W czasie wykopalisk wykryto w jednej z chat 4 poziomy podłóg. Powodem opuszczenia Biskupina mogło być także to, że gospodarka zniszczyła ekosystem − wyjałowiono pola, wyrąbano lasy, zdegra− dowano środowisko w zwią− zku z rabunkowym wypa− sem zwierząt domowych. − Czy wiadomo dokąd przenieśli się mieszkańcy Odkopane trzy rzędy skrzyń dębowych, tworzących przyziemie wału. fot. archiwum PMA, Wojciech Kocka Biskupina? − Duża grupa plemienna, umocnienia Biskupina? tego nie jesteśmy w stanie mbolem Biskupina i zbudo− zamieszkała w Biskupinie − − Gród broniony był soli− precycyjnie zrekonstruować, wać nową zgodną z obecną ok. 800 − 1000 osób − rozbiła dnie. Był położony na tere− bo nic się nie zachowało. wiedzą. się na grupy 50 − 60 osobowe, − Czy znane z wykopa− które z czasem uległy daleko nie z natury obronnym − na Nasza rekonstrukcja to licen− lisk są jakiekolwiek ślady idącym przekształceniom. półwyspie połączonym tyl− tia poetica. − Na ile wierna jest ko− walk, toczonych na terenie Śladem tych zmian są groby ko bagnistym przesmykiem ze stałym lądem. Gród ota− pia palisady, muru i bisku− grodziska, oblężenie, itp.? skrzynkowe kultury pomor− czał falochron z zaostrzonych pińskiej bramy? − W starszej literaturze skiej (grób skrzynkowy z te− − Wszystko do wysokości twierdzono, że gród w Bisku− renu Nowej Wsi Pałuckiej u góry pali, miał jeden wjazd, broniony wieżą. Droga do 1 m jest wierną rekonstruk− pinie został spalony przez hor− znajduje się na ekspozycji w bramy prowadziła częściowo cją. Inne elementy wynikają dę koczowniczych Scytów. Ta muzeum biskupińskim). Te wzdłuż wału obronnego, tak z różnych pomiarów, częś− teoria była mało uzasadniona, mniejsze grupy przeniosły się że obrońcy mogli dobrze ciowo są domniemane. Ale bo znaleziono 3 grociki brą− na wschód i południe części przyjrzeć się zbliżającym, a np. potężne wrota prowadzą− zowe strzał scytyjskich i oku− mikroregionu biskupińskiego nadjeżdżający konno mieli ce do wnętrza grodu, są wier− cie rzędu końskiego, a przed− − czyli na tereny dzisiejszych odsłoniętą prawą stronę, gdyż ną replika oryginału, który mioty te mogły tu przecież Lasek Małych, Lasek Wiel− to zwykle w lewej ręce nosi się zachował i został odkryty trafić w drodze pokojowej wy− kich, Gąsawy i Marcinkowa. w 1939 roku. się tarczę. miany kupieckiej. A w zwią− − Czy jeszcze tam mie− Po ostatnich badaniach de− zku z nowym datowaniem szkają? Gród otoczony był wa− łem obronnym, zbudowanym ndrochronologicznych wie− budowy grodu w Biskupinie − Niech Pani sprawdzi! z 3 rzędów skrzyni wypeł− my, że wieża grodu biskupiń− (VIII i VII w p.n.e.) − teoria z wodzem WIESŁAWEN ZAJĄCZKOWSKIM nionych gliną, kamieniami i skiego wyglądala całkiem ina− ta jest w ogóle wykluczona. rozmawiała − Dlaczego więc zginął ziemią. Od zewnętrznej stro− czej, a na pewno była niższa. DOROTA KSIĘSKA − Czy w takim razie zmie− Biskupin? ny wał ten był wyklejany mezolityczne, Zbigniew Do− lski na oczach widzów odle− wa miecze, groty oszczepów i siekierki brązowe. − Z czego składały się gliną tak, aby przeciwnik nie mógł go podpalić. Na wale znajdowała się zasłona dla ob− ronców, o której kształcie niewiele można powiedzieć − Gazeta biskupińska biskupińska, dziennik między nami barbarzyńcami. Wydawca: Wydawnictwo Dominika Księskiego"Wulkan", Pałuki, pismo lokalne, Żnin, plac Wolności 7. Naczelny redaktor: Dominik Księski. Redakcja: Dorota i Dominik Księscy. Anioł stróż: Wojciech Brzeziński. Reporterzy: Magdalena Zgórska, Maria Warda. Opracowanie graficzne: Leszek Malak. Współpraca: Izabela Starukiewicz, Monika Marzęta. Rysunki: Leszek Malak. Adres redakcji oraz biura ogłoszeń: Biskupin, budynek muzeum, tel. 25−094. Naświetlanie i druk: Prasowe Zakłady Graficzne, Bydgoszcz ul. Wojska Polskiego 1. Akwizycja reklam: Marek Olejnik, biuro tygodnika "Pałuki" w Żninie, pl. Wolności 7, tel. (0−534) 209−28.