Przedmiotowy System Oceniania z Języka Angielskiego dla klas 4
Transkrypt
Przedmiotowy System Oceniania z Języka Angielskiego dla klas 4
Przedmiotowy System Oceniania z Języka Angielskiego dla klas 4-6 w Szkole Podstawowej nr 5 z Oddziałami Integracyjnymi im. Jana Pawła II w Kołobrzegu na rok szkolny 2015/16 Zasady PSO 1.Wymagania edukacyjne są zgodne z nową podstawą programową z języka obcego dla II etapu edukacyjnego zatwierdzonego przez MEN 15 stycznia 2009 r. w Dzienniku Ustaw Nr 4, poz. 17. 2. Zasady PSO są zgodne z zasadami Wewnątrzszkolnego Systemu Oceniania. 3. Stosuje się dwa poziomy wymagań: podstawowy i ponadpodstawowy. 4. Obowiązuje sześciostopniowa skala ocen, lecz przy ocenach cząstkowych dopuszczalne jest stosowanie plusów (+) i minusów (-). 5. W przypadku krótkich zadań domowych (ćwiczenia w zeszytach ćwiczeń), a także aktywności ucznia na lekcjach stosuje się zasadę sumowania zdobytych plusów, załączone w metodach sprawdzania osiągnięć zamieszczonych poniżej. 6. Sprawdziany i prace klasowe są obowiązkowe. W przypadku losowej nieobecności uczeń zalicza pracę na zajęciach dodatkowych w terminie 2 tygodni od powrotu do szkoły. 7. Uczeń, który otrzymał ze sprawdzianu lub pracy klasowej ocenę dopuszczającą lub niedostateczną ma prawo do jednokrotnego jej poprawienia w terminie 2 tygodni, po uprzednim zgłoszeniu do nauczyciela. Ocena z poprawy wpisywana jest zamiast oceny poprzedniej. 8. W przypadku innych ocen możliwość poprawy trzeba uzgodnić z nauczycielem, który w określonych okolicznościach może wyrazić na to zgodę. 9. Uczeń ma obowiązek odrabiać prace domowe w ćwiczeniach, zeszycie lub na kartkach, w zależności od zaleceń nauczyciela. Brak prac domowych podlega ocenie wg zapisu w metodach sprawdzania. 10. Ocena aktywności ucznia na lekcji może być zarówno pozytywna jak i negatywna w przypadku, gdy nie wykonuje on ćwiczeń ustnych czy pisemnych, nie uważa, czy dekoncentruje uwagę innych. 11. Uczeń ma prawo 3 razy w semestrze zgłosić przed lekcją nieprzygotowane do zajęć lekcyjnych bez ponoszenia konsekwencji. Nieprzygotowanie to brak pracy domowej, podręcznika, zeszytu. Prawo to nie zwalnia ucznia z aktywnego uczestniczenia w lekcji. Nie dotyczy to lekcji powtórzeniowych i testów. 12. Ocenione prace klasowe i sprawdziany są udostępnione uczniowi do wglądu, następnie są przechowywane przez nauczyciela do końca każdego roku szkolnego. 13. Rodzice ( prawni opiekunowie ) sprawdzone i ocenione prace pisemne mogą otrzymać do wglądu podczas spotkań z nauczycielem. 14. Ocenę śródroczną ustala się na podstawie wszystkich ocen cząstkowych jako średnią ważoną. 15. Sposób obliczania średniej ważonej polega na traktowaniu poszczególnych ocen jako wielokrotności ocen elementarnych: Waga 1 – praca domowa, aktywność/praca na lekcji, referat, recytacja; Waga 2 – kartkówka, odpowiedź ustna, Waga 3 – sprawdzian z działów, próbne testy kompetencji klas VI, testy diagnostyczne, konkursy szkolne; Waga 4 – laureaci konkursów wojewódzkich, ogólnopolskich, powiatowych, międzyszkolnych, test kompetencji właściwy, ocena semestralna. 16. Oceny wystawione przez nauczyciela są jawne zarówno dla uczniów, jak i rodziców. Uzasadnienie oceny może mieć formę informacji ustnej, pisemnej, recenzji lub oceny opisowej. Nauczyciel motywuje ocenę i wskazuje możliwości poprawy. 17. Co najmniej raz w semestrze nauczyciel przekazuje uczniowi komentarz do jego pracy, który zawiera wyszczególnienie i docenienie dobrych elementów jego pracy, wskazuje to, co wymaga poprawienia, daje wskazówki, w jaki sposób uczeń powinien poprawić tę konkretną pracę oraz w jakim kierunku powinien dalej pracować. Informacja zwrotna powinna być ściśle związana z kryteriami sukcesu określonymi przed zleceniem zadania. Ocena kształtująca nie jest wyrażona stopniem. 18. Warunki i tryb uzyskania wyższych niż przewidywane rocznych ocen klasyfikacyjnych z zajęć edukacyjnych (§ 21 WSO). 19. Egzamin klasyfikacyjny (§ 22 WSO). 20. Egzamin sprawdzający (§ 23 WSO). 21. Egzamin poprawkowy (§ 25 WSO). Obszary aktywności podlegające ocenianiu 1. Wypowiedzi ustne: - umiejętność zareagowania na to, co mówi druga osoba - krótka wypowiedź jedno- lub kilkuzdaniowa - dłuższa wypowiedź (z możliwością wcześniejszego przygotowania): prezentacja, „speech”, opowiadanie 2. Wypowiedzi pisemne: - wykonywanie określonych zadań i ćwiczeń, układanie zdań - redagowanie krótkich form wypowiedzi: zaproszenie, notatka, kartka pocztowa, życzenia, odpowiedź na pytanie - redagowanie dłuższych form wypowiedzi (ok. 100 – 150 słów) na zadany temat, również wg tekstu modelowego - projekty, plakaty 3. Rozumienie tekstu czytanego i rozumienie ze słuchu - rozwiązywanie zadań typu prawda / fałsz - odpowiedzi na pytania - uzupełnianie tabelek i diagramów Metody sprawdzania osiągnięć 1. Ocena wypowiedzi ustnych - płynność wypowiedzi - poprawność językowa - wymowa - umiejętność podtrzymania rozmowy, reagowania na wypowiedź (dotyczy dialogów) 2. Ocena z różnych form prac pisemnych, wykonywanych w klasie i w domu 1) Ćwiczenia wykonywane w domu: - za każde zadanie domowe poprawnie odrobione uczeń może otrzymać ocenę cząstkową bardzo dobrą (5) - nieodrobione zadanie zostanie odnotowane przez nauczyciela , a uczeń ma obowiązek nadrobić je w ciągu dwóch tygodni od pierwotnie obowiązującej daty,w przeciwnym razie otrzyma ocenę niedostateczną, 2) Teksty redagowane w domu i na lekcjach - zgodność z tematem i zawartość - kompozycja i styl gramatyka i składnia - poprawność leksykalna - ortografia i interpunkcja 3. Ocena aktywności na lekcjach: - za widoczną aktywność na lekcji, z przewagą poprawnych wypowiedzi uczeń otrzymuje plus (+); za 3 plusy wpisywana jest ocena bardzo dobra (5). - uczeń może otrzymać ocenę bardzo dobrą w przypadku wyróżniającej aktywności. - za brak aktywności na lekcji, przejawiający się nie uczestniczeniem w zadaniach, rozpraszaniem uwagi swojej i innych, a w konsekwencji niemożnością udzielenia odpowiedzi, uczeń może otrzymać minus (-), a za trzy minusy otrzyma dodatkową pracę domową. 4. Ocena z kartkówek (nie muszą być zapowiadane wcześniej ) sprawdzających wiadomości z ostatnich lekcji: - słownictwo - poznane struktury gramatyczne 5. Ocena ze sprawdzianów i prac klasowych 1) Sprawdziany i prace klasowe mają formę testu pisemnego z różnymi formami zadań 2) Sprawdziany (Progress Test) odbywają się po zakończeniu jednostki dydaktycznej w podręczniku i obejmują 1 lub 3 ROZDZIAŁY .Mają one na celu sprawdzenie postępów ucznia w zakresie określonego materiału. Sprawdziany zapowiadane są z tygodniowym wyprzedzeniem a ich data wpisywana jest do dziennika. 3) Nauczyciel może wystawić odrębne oceny z części składowych sprawdzianu: GRAMATYKA i SŁOWNICTWO, CZYTANIE, PISANIE, SŁUCHANIE 4) Prace klasowe mają na celu przekrojowe sprawdzenie wiedzy oraz umiejętności ucznia i mogą być przeprowadzane przed klasyfikacja śródroczną i końcowo roczną. Zapowiadane są z wyprzedzeniem dwutygodniowym. 6. Ocena z projektów jest oceną indywidualną ucznia lub za pracę w grupie. Z uwagi na to, iż projekty mają również charakter pracy plastycznej, ocena może być dwuskładnikowa: za poprawność językową (zasadnicza wartość) oraz za walory estetyczne. 7. Ocena za zadania dodatkowe 1) Ocena za zadania dodatkowe wykonane przez ucznia nie może być niższa od oceny dobrej (4); może być również zaznaczona tylko plusem (+). 2) Oceny dodatkowe za udział w konkursach otrzymuje uczeń zgodnie z przyjętymi ustaleniami i progami osiągnięć ustalonymi przez nauczycieli. Nie wynika ona z samego przystąpienia do konkursu. 3) Uczeń może otrzymać dodatkową ocenę cząstkową (5 lub 6) również za aktywne uczęszczanie na kółko języka angielskiego. Kryteria oceniania osiągnięć uczniów · Podział poziomów wymagań na podstawowy (P) i ponadpodstawowy (PP), zgodnie z przyjętymi kategoriami celów nauczania wg prof. Niemierki, uwzględnia zapamiętywanie wiadomości, ich rozumienie oraz zastosowanie w sytuacjach typowych. Uczeń spełniający standardy poziomu podstawowego może otrzymać najwyżej ocenę dostateczną , a na poziomie PP od oceny dobrej wzwyż. Ze szczegółowymi wymaganiami na poziom P i PP nauczyciel zapoznaje uczniów (i rodziców) na początku każdego roku szkolnego na podstawie Planów Wynikowych. Sprawdziany i prace klasowe muszą zawierać 50 -60% zadań z poziomu podstawowego i 40 – 50% zadań z poziomu ponadpodstawowego. W ocenie z tych prac przyjmuje się następujący przelicznik procentowy: 91 – 100% - bardzo dobry (5- / 5) 71 – 90% - dobry (4- / 4 / 4+) 51 – 70 % - dostateczny (3- / 3 / 3+) 31 – 50 % - dopuszczający (2- / 2 / 2+) poniżej 30% - niedostateczny (1) Ocenę celującą SEMESTRALNĄ może otrzymać uczeń, który spełnił następujące kryteria: · spełnia wszystkie wymagania na ocenę bardzo dobrą · wykazuje się wysoką aktywnością na zajęciach · prezentuje wysoki poziom wypowiedzi ustnych i pisemnych (odpowiednio do poziomu grupy) · wykonuje zadania dodatkowe (np. samodzielne prace pisemne) · uczestniczy w konkursach przedmiotowych i osiąga dobre wyniki · uczestniczy w zajęciach kółka angielskiego (warunek niekonieczny). Kryteria wymagań w stosunku do uczniów z dysfunkcjami powinny uwzględniać wynikające z nich trudności i zalecenia zawarte w opinii poradni pedagogiczno –psychologicznej. Dla uczniów posiadających opinię/orzeczenie z poradni psychologiczno-pedagogicznej o dostosowaniu poziomu nauczania ze wszystkich przedmiotów: • 0% - 20% - ocena niedostateczna • 21% - 40% - ocena dopuszczająca • 41% - 60% - ocena dostateczna • 61% - 80% - ocena dobra • 81% - 100% - ocena bardzo dobra Formy dokumentowania osiągnięć i przekazywania informacji zwrotnej przyjęto zgodnie z zasadami zawartymi w WSO . DOSTOSOWANIE WYMAGAŃ EDUKACYJNYCH DO INDYWIDUALNYCH POTRZEB PSYCHOFIZYCZNYCH I EDUKACYJNYCH UCZNIA 1. Zasady ogólne Dostosowanie wymagań • powinno dotyczyć głównie form i metod pracy z uczniem, zdecydowanie rzadziej treści nauczania • nie może polegać na takiej zmianie treści nauczania, która powoduje obniżanie wymagań wobec uczniów z normą intelektualną • nie oznacza pomijania haseł programowych, tylko ewentualne realizowanie ich na poziomie wymagań koniecznych lub podstawowych • nie może prowadzić do zejścia poniżej podstawy programowej, a zakres wiedzy i umiejętności powinien dać szansę uczniowi na sprostanie wymaganiom kolejnego etapu edukacyjnego. Podstawa prawna: - ROZPORZĄDZENIE MINISTRA EDUKACJI NARODOWEJ z dnia 30 kwietnia 2007 r. w sprawie warunków i sposobu oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów i słuchaczy oraz przeprowadzania sprawdzianów i egzaminów w szkołach publicznych (z późniejszymi zmianami z dn. 17.11.2010 r.). - ROZPORZĄDZENIE MINISTRA EDUKACJI NARODOWEJ I SPORTU z dnia 17 listopada 2010 r. w sprawie warunków organizowania kształcenia, wychowania i opieki dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnych oraz niedostosowanych społecznie w przedszkolach, szkołach i oddziałach ogólnodostępnych lub integracyjnych. Języki obce -j. angielski 1) Uczniowie z dysleksją • niewymaganie od ucznia głosnego czytania przy klasie nowego tekst, • wyznaczanie dłuższego czasu na czytanie tekstów, poleceń, instrukcji, szczególnie podczas samodzielnej pracy lub testów, udzielanie pomocy w ich odczytaniu w miarę potrzeby, • ze względu na trudności w rozumieniu treści, szczególnie podczas samodzielnej pracy z tekstem, wcześniejsze zalecanie przeczytania tekstu w domu, wydłużanie czasu pracy, • częstsze sprawdzanie zeszytów szkolnych ucznia, wcześniejsze ustalenie sposobu poprawiana błędów, czuwanie nad wnikliwą ich poprawą, ocenianie nie tylko poprawności, ale i sposobu wykonania prac, • udzielanie pomocy w przygotowaniu się do pisania kartkówki poprzez podanie uczniowi trudniejszych wyrazów, nawet wybranych zdań, które w nim wystąpią; przygotowywanie kartkówki w formie tekstów z lukami, • indywidualne organizowanie kartkówek, • indywidualne omawianie błędów, • nieobniżanie ocen za błędy ortograficzne i graficzne w wypracowaniach, • dawanie większej ilości czasu na prace pisemne, sprawdzanie czy uczeń dokończył notatkę z lekcji, sporządzanie gotowych notatek, • częstsze sprawdzanie wiedzy w formie odpowiedzi ustnych, • wyrażenie zgody na wykonywanie prac pisemnych (lub ich części) na komputerze, • Stosować pomoce audiowizualne: taśmy, obrazki, filmy, mapy, diagramy. • Pokazywać uczniom różne sposoby zapamiętywania słówek, robienia notatek itp. • Zalecać słuchanie tekstów w domu. • Zachęcać do stałego używania słownika z wykorzystaniem planszy z alfabetem ( stała pomoc na ławce). • Używać kolorów dla wzmocnienia wrażeń wzrokowych. • Oznaczyć etykietami przedmioty w klasie. • Na tablicy pisać wyraźnie, dużymi literami. • Nowe słówka wprowadzać odgrywając scenki i dialogi. • Wprowadzać w tok nauki formy zabawowe: gry, quizy, piosenki. • Oceniać przede wszystkim poprawność wypowiedzi ustnych i strony merytorycznej prac pisemnych. Powinno się stosować dodatkowo ocenę opisową. 2 ) Uczniowie z upośledzeniem umysłowym w stopniu lekkim • ograniczenie instrukcji słownych na rzecz wprowadzania słowno-pokazowych, • stosowanie wielu powtórzeń udzielanych instrukcji i stałe utrwalanie zapamiętanych treści, • stały nadzór, gdyż uczniowie ci szybciej się nużą, z chwilą występowania trudności łatwo rezygnują i mają tendencję do pozostawiania niedokończonej pracy, • przywiązywanie wagi do specjalnych bodźców pozytywnych w formie pochwały, zachęty, nagrody, • nieustanne motywowanie do dalszych działań poprzez stosowanie różnego rodzaju wzmocnień, • okazywanie aprobaty, pochwały dla podejmowanego wysiłku i akceptacji, pozwalające na budowanie pozytywnego obrazu siebie, • wzmacnianie procesu uczenia się przez stosowanie metod aktywizujących, • wdrażanie uczniów do samodzielności, • ukazywanie uczniom związku między wiedzą nabywaną podczas zajęć a jej praktycznym wykorzystywaniem w różnych sytuacjach życia codziennego. Formy dostosowania wymagań edukacyjnych z poszczególnych przedmiotów można także zaczerpnąć z dostosowań edukacyjnych dla uczniów o inteligencji niższej niż przeciętna. 3 ) Uczniowie o inteligencji niższej niż przeciętna • zmniejszenie ilości, stopnia trudności i obszerności zadań w trakcie lekcji i w ramach zadań domowych, • dzielenie materiału na mniejsze partie, wyznaczanie czasu na ich opanowanie i odpytywanie zgodnie z ustalonym zakresem i terminem, • wydłużanie czasu na odpowiedź, • wprowadzenie dodatkowych środków dydaktycznych, np. ilustracji, prezentacji multimedialnych czy audiowizualnych, • odwoływanie się do znanych sytuacji z życia codziennego, • częste podchodzenie do ucznia w trakcie samodzielnej pracy w celu udzielania dodatkowej pomocy, wyjaśnień, sprawdzenia poprawności pracy, • zezwalanie na dokończenie w domu niektórych prac wykonywanych na lekcjach oraz odpowiednia ich kontrola i ocena, • wyznaczanie większej ilości czasu i powtórzeń na opanowanie materiału, udzielanie pomocy przez nauczyciela w formie dodatkowych syntetycznych notatek z danego zakresu materiału, 4 ) Uczniowie słabo słyszący i niesłyszący • nie wymagać, by uczeń czytał głośno przy klasie nowy tekst , dawać więcej czasu na czytanie tekstów, poleceń, instrukcji, szczególnie podczas samodzielnej pracy lub testów, w miarę potrzeby pomagać w ich odczytaniu • raczej nie angażować do konkursów czytania • uwzględniać trudności w rozumieniu treści, szczególnie podczas samodzielnej pracy z tekstem, dawać więcej czasu, instruować lub zalecać przeczytanie tekstu wcześniej w domu • częściej sprawdzać zeszyty szkolne ucznia, ustalić sposób poprawy błędów, czuwać nad wnikliwą ich poprawą, oceniać poprawność i sposób wykonania prac • pisanie ze słuchu zastąpić inną formą ćwiczeń (rozsypanka wyrazowa uzupełnianie luk w tekście, porządkowanie loteryjki gramatyczno-ortograficznej). 5 ) Uczniowie słabo widzący i niewidzący • udostępnianie wszystkich materiałów, w tym także sprawdzających wiedzę, w wersji optycznej dostosowanej do potrzeb ucznia (np. odpowiedni rozmiar czcionki), • stosowanie kolorowych podkreśleń w tekście w celu ułatwienia orientacji (po wcześniejszym sprawdzeniu czy taka forma odpowiada uczniowi), • zwracanie uwagi na szybką męczliwość dziecka związaną ze zużywaniem większej energii na patrzenie i interpretację informacji uzyskanych drogą wzrokową – wydłużanie czasu na wykonanie określonych zadań, • przygotowywanie gotowych notatek do wklejenia do zeszytu, • dopuszczenie przygotowywania prac pisemnych na komputerze, • umożliwienie korzystania z potrzebnych urządzeń wspomagających (lupa, kolorowe folie, zakładka z okienkiem) i dbanie o korzystanie z nich, • w celu sprawdzenia i uzupełnienia słownego trafności doznań wzrokowych, • głośne odczytywanie zapisów z tablicy, kontrolowanie zapisów prowadzonych w trakcie lekcji w zeszycie w celu eliminowania ewentualnych błędów, • różnicować formy sprawdzania wiadomości, przewaga odpowiedzi ustnych nad pisemnymi, • stosowanie komentarza ustnego, uściślającego czynności nauczyciela, • zezwolenie uczniowi na podchodzenie do tablicy celu sprawdzenia zapisanego tekstu, • stosowanie zasady: blisko i z możliwością dotyku, • wydłużenie czasu prac pisemnych. 6 ) Uczniowie z autyzmem • zastosowanie zaleceń zawartych w indywidualnych programach terapeutycznych, • porządkowanie sposobu uczenia się, dzielenie zadań na mniejsze etapy, aby były one dla dziecka jasne i możliwe do wykonania z minimalna liczbą błędów, • wykorzystywanie obrazków, piktogramów, zdjęć przedstawiających sekwencję zdarzeń lub zadań do wykonania, • jasne określanie oczekiwań wobec ucznia, • udzielanie dodatkowych, konkretnych i szczegółowych wskazówek co do sposobu wykonania zadania, • nagradzanie każdej dobrze wykonanej części zadania, • umożliwienie uczniowi odłączenie się od grupy, zrelaksowanie się i wyciszenie negatywnych emocji wywołanych określoną sytuacja lub zadaniem, • wykorzystywanie w procesie nauczania mocnych stron uczniów, ze szczególnym uwzględnieniem preferowanego stylu poznawania i zapamiętywania, i równoczesnym kompensowaniu pozostałych, • dostosowanie sposobu sprawdzania wiadomości do jego możliwości komunikacyjnych oraz specyfiki funkcjonowania (przy odpytywaniu ustnym stawianie dodatkowych pytań, stosowanie testów, wydłużanie czasu na udzielenie odpowiedzi), 7 ) Uczniowie z niepełnosprawnością ruchową • większe niż standardowo użycie w edukacji środków informatycznych i materiałów poglądowych, • zmniejszenie ilości, stopnia trudności i obszerności zadań w trakcie lekcji i w ramach zadań domowych, • dzielenie materiału na mniejsze partie, wyznaczanie czasu na ich opanowanie i odpytywanie zgodnie z ustalonym zakresem i terminem, • wydłużanie czasu na odpowiedź, przeczytanie fragmentu tekstu. kształtowanie motywacji do samodzielnego funkcjonowania i uczestnictwa w życiu społecznym, • rozwijanie podstawowych umiejętności społecznych, • przygotowywanie dla ucznia gotowych do wklejenia notatek zawierających najistotniejsze informacje z lekcji, • wydłużanie czasu pracy lub dawanie mniejszej ilości zadań do wykonania, • stosowanie większej ilości powtórzeń w celu utrwalenia materiału, • dzielenie materiału na mniejsze partie, • w miarę możliwości (jak najczęściej) zastąpienie formy pisemnej formą ustną przy sprawdzaniu materiału, • umożliwienie przygotowania dłuższych prac pisemnych przy użyciu komputera, • informowanie z wyprzedzeniem o planowanym terminie i zakresie testu (przygotowanie przykładowych lub pomocniczych pytań, zdań), 8 ) Uczniowie z ADHD • wzmacnianie wszelkich przejawów pożądanego zachowania, • stosowanie reguł zrozumiałych dla dziecka, • stosowanie jasnego systemu kar i nagród, • konsekwencja w postępowaniu, wyciąganie konsekwencji pozytywnych i negatywnych bez odsuwania ich w czasie, • przekazywanie treści w jasnej, krótkiej formie, • dostosowanie wymagań do aktualnych możliwości dziecka, • eliminowanie z otoczenia, w miarę możliwości, bodźców rozpraszających uwagę ucznia, zapewnienie odpowiedniego miejsca w klasie, • postępowanie zgodnie z wcześniejszym planem, unikanie sytuacji, w których uczeń mógłby się poczuć zaskoczony, • organizowanie pracy w oparciu o krótkie, urozmaicone zadania i formy aktywności, • wydawanie poleceń sformułowanych w krótkie, jasne zdania, • stosowanie dodatkowych symboli porządkujących lub ułatwiających uczniowi zorientowanie się, co powinien robić w danym czasie (np. piktogramy), • włączanie do pracy w grupie, • stosowanie notatek z lukami, lub przygotowywanie syntetycznych notatek dla ucznia, gdy zakres materiału jest większy, • dostosowanie formy testu, np. zapisywanie na kartce tylko jednego zadania, by nie zniechęcać ucznia ich ilością, • częściej sprawdzać wiedzę w formie wypowiedzi ustnych, • umożliwienie dziecku odniesienia „małych sukcesów”, • spokojne i konsekwentne postępowanie, • ograniczenie do minimum zbędnych bodźców, • organizowanie przerw w pracy, • powierzanie dodatkowych, „odpowiedzialnych” funkcji, sprzyjających rozładowaniu ruchowemu, • unikanie współzawodnictwa, • niekaranie bezczynnością, • ustalenie wraz z rodzicami/ opiekunami jednolitego kierunku działań i informowanie na bieżąco o stosowanych środkach zaradczych, • udzielanie pomocy w przygotowaniu się do pisania kartkówki poprzez podanie uczniowi trudniejszych wyrazów, nawet wybranych zdań, które w nim wystąpią; przygotowywanie kartkówki w formie tekstów z lukami, • indywidualne omawianie błędów, • nieobniżanie ocen za błędy ortograficzne i graficzne w wypracowaniach, • dawanie większej ilości czasu na prace pisemne, sprawdzanie czy uczeń dokończył notatkę z lekcji, sporządzanie gotowych notatek, • częstsze sprawdzanie wiedzy w formie odpowiedzi ustnych, • wyrażenie zgody na wykonywanie prac pisemnych (lub ich części) na komputerze, 9 ) Uczniowie z zaburzeniami ruchowymi i manualnymi • oceniać przygotowanie ucznia do zajęć, jego zaangażowanie i chęć działania, • nie oceniać zeszytów od strony graficznej, • sporządzać dla ucznia notatki z lekcji, kiedy zapis jest stosunkowo obszerny lub stosować teksty z lukami (GAPS) 10 ) Uczniowie z poważnymi zaburzeniami w komunikowaniu się. W pracy z dziećmi z mutyzmem najważniejsze jest: • zwiększenie ich poczucia własnej wartości, dodanie im odwagi i śmiałości i pokonanie ich lęku przed kontaktem werbalnym, • zachęcanie dzieci do coraz bardziej rozbudowanych wypowiedzi, poczynając najczęściej od liczenia, • akceptowanie zachowań dzieci i powstrzymywanie się przed krytyką i gniewem w stosunku do nich, • chwalenie dzieci za każde wypowiadane przez nie słowo, co podnosi ich poczucie własnej wartości i zachęca do dalszego mówienia, • dążenie do uzyskania spontanicznych wypowiedzi dziecka i podtrzymania mówienia, kiedy nie będzie już ono nagradzane OPRACOWANIE : Nauczyciele języka angielskiego Bartosz Stępień Paweł Krejer Adriana Waleriańczyk