Fronołów i nie tylko... Zapomniane letniska

T
PRESTIŻ
Fronołów i nie tylko...
Zapomniane letniska
Do najbardziej uczęszczanych przez siedlczan (i jak się okazuje nie tylko siedlczan bo i mieszkańców wielu
innych polskich miast), miejscowości letniskowych w naszym regionie należał w dwudziestoleciu międzywojennym Fronołów nad Bugiem. Do innych ulubionych wówczas miejsc odpoczynku zaliczano wówczas, m.in.:
Mierzwice, Kisielany, Zabuże, Mielnik, Wólkę Wiśniewską i Wolę Wodyńską.
D R RAFAŁ D M O W S K I
ADIUNKT W INSTYTUCIE HISTORII I STOSUNKÓW MIĘDZYNARODOWYCH
UNIWERSYTETU PRZYRODNICZO-HUMANISTYCZNEGO W SIEDLCACH
ależ}7 sądzić, że o wyborze Fronołowa na miejsce
odpoczynku decydowała dogodna ze względów
finansowych komunikacja kolejowa (w przeciwieństwie do dzisiejszych czasów przed II wojną jedynie nieliczni
posiadali samochody a i drogi były gorsze). W czerwcu 1934
r. redakcja „Życia Podlasia" donosiła: „dodatkowy pociąg
odjeżdżać będzie o godz. 800 rano, przyczem przyjazd do
Fronołowa nastąpi o 909 . Odjazd z Fronołowa nastąpi tegoż
dnia o godz. 715 wieczorem, przyjazd do Siedlec o godz. 820
wieczorem." Prędkość jazdy ówczesnych pociągów może
imponować i dziś! Dziennikarz „Życia Podlasia" pisał w
1934 r. „pociąg jadący z Siedlec w kierunku Fronołowa po-
N
siada tylko dwa, kompletnie przepełnione, wagom- trzeciej
klasy i jeden (pusty) drugiej. Czy wagonów trzeciej klasy nie
mogłoby być więcej?" Warto przypomnieć, iż z klasy III korzystała wówczas najbiedniejsza część społeczeństwa, choć
jak wynika z informacji prasowych do Fronołowa jeździli
przedstawiciele wszystkich grup zawodowych i społecznych.
Fronołów znano również dlatego, -że istniały tam kolonie
dla dzieci prowadzone przez Polski Czerwony Krzyż. Po
wojnie na tym samym obszarze wybudowano nieistniejący
dziś ośrodek wczasowy P K P
Aby sfinansować pobyt dzieci z rodzin najuboższych na
koloniach PCK przyjmowano dobrowolne ofiary. Np. w
•REKLAMA
www.zaproszenia-online.com
08-110 Siedlc
ul. Starowiejska 12
7
ankiewiczóww
V
Konrad Hankiewicz z kolegq
na jachcie, Fronołów 1958 r.
1934 r. Koło Zrzeszenia Sędziów i Prokuratorów z Siedlec
ofiarowało kwotę 120 zł na kolejnie dla trojga dzieci w wieku szkolnym, a niżsi funkcjonariusze Dyrekcji Lasów Państwowych w Siedlcach zamiast... wieńca na grób tragicznie
zmarłego inż. Wiesława Jezierskiego ofiarowali kwotę 20 zł.
Koniec sezonu na koloniach PCK miał charakter uroczysty. Przykładowo, 12 sierpnia 1934 r. na zakończenie sezonu
przybyli: delegat Zarządu Głównego PCK Maria Bortnowska oraz przedstawiciele Zarządu Okręgu Podlaskiego PCK
z sędzią Marianem Piesiewiczem na czele. „Uroczystość
rozpoczęła się rano okolicznościową mszą świętą po której
nastąpiło zwiedzanie Kolonii. Zwiedzający podziwiali nowy
PARTNER HANDLOWY
l i i i OKNOPLAST
Nowak DOM
w w w . n o w a k d o m . e u
^•HH^WIB
typ umywalni wprowadzonej w tym roku
P ° M Z P i e r w s z y do
Fronolowa, pryszni*
'' ' i ' ś
•
CC, halę zabaw całą
l S |
*
\ * l % oszkloną,
jadalnię
•
•
| 1 itd." Po przemówie- ^ .
niach zaproszonych
n
gości odbyła się
część
koncertowa:
deklamacje, popisy chóru, monologi itp.
Na wspomnianych koloniach wydawano także gazety!!!
Od października 1939 r. do czerwca 1941 r. rzeka Bug stanowiła granicę pomiędzy okupacją Niemiecką a Sowiecką a
posterunki graniczne znajdowały się po obu stronach mostu
na Bugu. Od zakończenia II wojny po dziś dzień miejscowość jest chętnie odwiedzana nie tylko latem. Wielu mieszkańców z różnych stron Polski ma tu domki letniskowe. W
moim przypadku to „miejsce magiczne" przed wojną jeździła
tu moja babcia, po wojnie zaś reszta rodziny na czele z dziadkiem Mieczysławem Hankiewiczem, a warunki były początkowo takie, jak na zamieszczonym zdjęciu z 1957 r. Teraz
przyjeżdża tu moja córka.
O Kisielanach Zmichach już w 1935 r. Józef Mikulski,
siedlecki historyk i działacz P T T K pisał: „krajobrazowo jest
to jedno z najpiękniejszych miejsc w powiecie siedleckim. Tu
leży znane letnisko Siedlczan Kisielany-Zmichy". Tu również
organizowano kolonie dla dzieci.
¿ISI^T
~
"**
K
spaaHMBH
Z d j ę c i a p o c h o d z ą ze zbiorów Tomasza Nasiłowskiego,
Dariusza G r z e g o r c z u k a oraz autora.
OKNA
«DRZWI
•BRAMY
-ROLETY
SIEDLCE, ul. W a r s z a w s k a 22
SOKOŁÓW PODLASKI, ul. P i ę k n a 2a
Cf) 25/ 6 4 4 52 72
<p 2 5 / 7 4 1 03 76