Pomysły na bieg harcerski

Pomysły na bieg harcerski
Wiedza harcerska ............................................................................................................... 1
Sprawność zaradność, życiowa .......................................................................................... 3
Łączność ............................................................................................................................. 4
Turystyka wycieczkowanie ................................................................................................ 4
Pionierka obozownictwo .................................................................................................... 4
Terenoznawstwo................................................................................................................. 5
Pierwsza pomoc.................................................................................................................. 6
Ekologia - człowiek i przyroda .......................................................................................... 7
Dla zastępowych ................................................................................................................ 8
Wiedza obywatelska ........................................................................................................... 8
Inne propozycje .................................................................................................................. 9
Wiedza harcerska
1. Harcerze mają poukładać we właściwej kolejności punkty Prawa Harcerskiego
napisanego wcześniej na tekturce i pociętego na części. Dla utrudnienia można
dodać dodatkowe (fałszywe) punkty Prawa, pociąć całość na więcej niż 10
elementów albo nie wypisać jednego z punktów.
2. Harcerze otrzymują tekst Hymnu ZHP. Brakuje w nim jednak wielu słów. Zadanie
jest proste: należy w miejsca wykropkowane wpisać właściwe słowa.
3. Z powycinanych elementów harcerze mają ułożyć Krzyż Harcerski, a w trakcie
układania powiedzieć, co symbolizują poszczególne części. Oczywiście im więcej
kawałków damy do wyboru (również zbędnych) - tym zadanie jest trudniejsze.
4. Zadaniem harcerzy jest wskazać błędy w umundurowaniu przedstawionego
modela (modelki), np. sznur funkcyjny nie na tym ramieniu, rogatywka bez lilijki,
plakietka hufca nad kieszenią. Przy okazji mają wyjaśnić, co poszczególne
elementy umundurowania oznaczaj ą (funkcja, stopnie).
5. Na papierze w jednej kolumnie spisane są chronologicznie daty, a w drugiej fakty z historii harcerstwa. Przy części dat nie ma faktów i odwrotnie - przy części
faktów nie ma dat. Zadaniem harcerzy jest uzupełnić brakujące miejsca. Arkusz
do tego zadania może wyglądać na przykład tak:
maj 1911 r.
Zlot w Birmingham
listopad 1918 r.
Śmierć A. Małkowskiego
Zlot Jubileuszowy w Spalę
Powstanie "Szarych Szeregów"
1 lutego 1944 r.
1 sierpnia 1944 r.
1956
XXIX Zjazd ZHP w Warszawie
6. Harcerze wy słuchają nagranej lub wygłaszanej przez instruktora na punkcie
opowieści o bohaterze drużyny/szczepu. Niestety niektóre fakty zostały
poprzekręcane, inne zmyślone, a kilka istotnych zostało pominiętych. Harcerze
mają wykazać się znajomością swego bohatera i sprostować błędy w usłyszanej
biografii.
7. Patrol otrzymuje zestaw klocków z literkami na wierzchu (lub kartoników, płytek
itp.). Z nich należy ułożyć nazwiska: Naczelnika ZHP, komendanta chorągwi,
hufca, szczepu oraz drużynowego. Tradycyjnie zadanie można utrudnić, dając do
dyspozycji więcej liter niż potrzeba.
8. Harcerze otrzymują kilka schematów przedstawiających ramki połączone w różny
sposób. Z nich mają wybrać jeden - odpowiadający strukturze ZHP, a następnie
wpisać w okienka nazwy odpowiednich władz i szczebli Związku.
9. Ktoś nierozważnie pociął na wiele części kilka zdjęć, portretów postaci z historii
harcerstwa oraz zdjęcie ... drużynowego. Jak najszybciej należy złożyć wszystkie
portrety. Teraz już nie będzie chyba kłopotów z odgadnięciem, kogo one
przedstawiają.
10. Patrol otrzymuje komplet kamieni domina. Zamiast oczek znajdują się na nich
hasła z wiedzy harcerskiej oraz ich krótkie definicje. Zadaniem harcerzy jest
ułożenie poprawnie wszystkich kamieni tego "harcerskiego domina".
11. Zadaniem harcerzy jest rozwiązanie logogryfu, krzyżówki z hasłami dotyczącymi
wiedzy harcerskiej. Oto przykład małego logogryfu:
Objaśnienia haseł:
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
Tworzą go gromady, drużyny, szczepy i kręgi.
Twórca ruchu zuchowego.
Harcerskie nakrycie głowy.
Pierwszy stopień harcerki.
Przewodniczący ZHP.
Najbardziej harcerskie góry.
Miejsce śmierci "Zośki".
Zdobywa go zuch, harcerz i instruktor.
Pseudonim Jana Bytnara.
10. Oznacza pełnioną funkcję.
Sprawność zaradność, życiowa
1. Zabawa typu "KIM". Przygotowujemy zestaw 15-20 różnych przedmiotów, np.
latarka, ulotka o AIDS, ołówek, kubeczek, zegarek, szczoteczka do zębów, mydło,
książka, spinka do włosów, marchewka, zdjęcie ładnej dziewczyny, dyskietka,
nożyczki, puszka Coli, pudełko zapałek. Pozwalamy go oglądać harcerzom przez
pewien czas (zależny od ilości elementów). Następnie zakrywamy wszystkie
przedmioty i polecamy wypisać jak najwięcej zapamiętanych rzeczy. Zadanie
można urozmaicić ograniczając do przedmiotów metalowych, artykułów
codziennego użytku itp.
2. Zadaniem harcerzy jest podejście następnego punktu. Od instruktora na punkcie
otrzymuj ą informację o kierunku, w którym należy iść oraz o orientacyjnej
odległości (ciekawiej wychodzi to podczas biegu nocnego).
3. Na trasie biegu znajduje się przeszkoda wodna. Zadaniem patrolu jest przeprawić
się przez nią i być możliwie najmniej zmoczonym (uwaga na bezpieczeństwo!).
4. Harcerze otrzymują informację, że do następnego punktu poprowadzi ich dźwięk
gwizdka, dzwoneczka lub migające światełko (nocą).
5. Harcerze kolejno pokonują na czas tor przeszkód. Oto przykładowa trasa:
o przebiec 20 m tyłem
o strącić szyszkami stojącą, w pewnej odległości puszkę
o przeskoczyć przez kilka płotków
o przejść 15 m na czworakach
o wspiąć się po linie na drzewo
o spuścić się po linie z drzewa do dołu o głębokości 2 m
o w dowolny sposób wyjść z dołu
o zawiązać sobie nogi i skacząc przebyć odcinek 20 m
o trafić do kwadratu l x l m z odległości 5 m dużym kamieniem
o przebyć odcinek kilku metrów, skacząc z pieńka na pieniek.
Oczywiście stopień trudności toru przeszkód zależy od wieku uczestników biegu.
6. Zadaniem harcerzy jest przyszycie do munduru np. plakietki Akcji Letniej (jeżeli
bieg odbywa się na obozie). Każdy wykonuje zadanie, wykorzystując oczywiście
własne nici i igłę.
7. Zadaniem patrolu jest znalezienie (za pomocą rozkładów jazdy PKP i PKS oraz
tabeli odpowiednich taryf) połączeń między dwiema miejscowościami, np. obozem
i miejscem zamieszkania, takich by:
o dojechać do celu jak najszybciej
o jak najmniej zapłacić za podróż
o dojechać z jak najmniejszą ilością przesiadek.
8. Wiedząc, że jest coś do załatwienia w trzech, czterech instytucjach, harcerze mają
znaleźć ich adresy (np. za pomocą książki telefonicznej) oraz według planu miasta
najdogodniejsze połączenia komunikacyjne, takie aby:
o dotrzeć wszędzie jak najszybciej
o skasować jak najmniej biletów (czyli mało przesiadek)
o nie być zmuszonym do przechodzenia dużych odległości.
9. Zadaniem harcerzy jest wyznaczyć według danych otrzymanych od instruktora
boisko do ringo, kometki, korzystając jedynie z wymiarów własnego ciała
(wysokość, długość stopy itp.).
10. Zadaniem patrolu jest w ciągu trwania biegu (jeżeli jest odpowiednio długi, np.
dwudniowy) zarobić uczciwie jak najwięcej pieniędzy.
11. W ciągu określonego czasu (np. 30 min) harcerze mają odnaleźć sklepy, w
których dane artykuły (np. proszek do prania, dżem śliwkowy, blok techniczny) są
najtańsze.
12. Zadaniem harcerzy jest uzyskać w dowolny sposób informacje, gdzie można
najkorzystniej ubezpieczyć trzydniowy rajd drużyny, biwak itp.
Łączność
1. Zadaniem harcerzy jest złamać szyfr, np. co to znaczy: RWPN DYDTA DKB ? Dla
ułatwienia zdradzę, że zostały tu użyte dwa proste sposoby szyfrowania.
2. Każdy z harcerzy ma wypełnić poprawnie druki: telegramu, przesyłki poleconej,
przekazu pocztowego.
3. Patrol ma za zadanie odczytać depeszę alfabetem Morse'a (zapisaną na kartce lub
nadaną), a następnie odpowiedzieć na nią przy użyciu chorągiewek.
4. Zadaniem patrolu jest połączyć się za pomocą telefonu polowego jedno- i
dwuprzewodowe. W trakcie działania okazuje się, że nie jest podłączona bateria,
wkładka jest wyjęta. Zatem trzeba doprowadzić telefon do stanu używalności.
5. Patrol otrzymuje informację, że dalsze instrukcje dotyczące biegu można uzyskać
na jednym z kilku podanych kanałów CB, podając odpowiednie hasło, np. "Ciotka
Zuzanna przesyła świeże kasztany". Przed tym jednak trzeba przygotować sprzęt
do pracy - włożyć akumulatory, zamontować antenę.
Turystyka wycieczkowanie
1. Pokazujemy harcerzom wiele przedmiotów, z których mają wybrać te, które będą
przydatne na wycieczce jednodniowej, trzydniowym rajdzie, kilkudniowej górskiej
wędrówce. Najlepiej jeżeli harcerze będą mieli duży wybór ubrań, przedmiotów
osobistych, ekwipunku turystycznego i innych zbędnych, nieprzydatnych rzeczy.
2. Pokazujemy patrolowi fatalnie spakowany plecak na wycieczkę trzydniową
(wystające getry, wiszący koc, menażka uwierająca w plecy, wypadające spod
klapy buty). Zadaniem jest odrzucenie tego, co na rajdzie jest niepotrzebne, oraz
właściwe spakowanie plecaka, zrolowanie i przytroczenie koca.
3. Robi się ciemno. Zadaniem patrolu jest przygotować sobie nocleg w warunkach
terenowych - ułożyć legowisko oraz (gdy jest więcej czasu) zbudować szałas.
Pionierka obozownictwo
1. Należy rozbić namiot 2-, 3-, 4-osobowy (w zależności od wielkości patrolu). Dla
utrudnienia może się okazać, że brakuje śledzi, masztów i odciągów. Harcerze
muszą je w jakiś sposób zastąpić. Mogą w tym celu użyć wszystkiego, co mają ze
sobą oraz tego, co znajdą w okolicznym lesie.
2. Zadaniem harcerzy jest sprawne rozpalenie ogniska, a przed tym wybranie
właściwego miejsca i odpowiednie jego zabezpieczenie. Oczywiście uczestnicy
biegu posługują się własnymi zapałkami. Dla utrudnienia może okazać się, że
niedawno padał deszcz i całe drewno w okolicy jest zamoczone.
3. Patrol ma za zadanie ugotować zupę (np. w czasie przerwy obiadowej na biegu).
Harcerze muszą więc bezpiecznie zbudować kuchnię polową, ugotować na niej
posiłek, a następnie dokładnie zamaskować miejsce po kuchni.
4. Z dostępnych na punkcie żerdzi, gwoździ, linek i przy użyciu odpowiednich
narzędzi harcerze maj ą zbudować proste urządzenie obozowe np. wieszak,
stołek, stojak na sprzęt turystyczny. Dla utrudnienia zadania można ograniczyć
harcerzom ilość gwoździ.
5. Zadaniem patrolu jest rozbicie namiotu dziesięcioosobowego. To zadanie ma
największy sens na biegu dla zastępów, ponieważ możemy wtedy sprawdzić ich
sprawność, organizację pracy itd.
6. Harcerze mają wykonać drobne naprawy, konserwacje sprzętu pionierskiego i
obozowego, np. przyszyć troczki, naostrzyć siekierę, oczyścić z rdzy saperkę,
wymienić płótno w kanadyjce.
7. Z żerdzi znajdujących się na punkcie harcerze mają zrobić pryczę, a następnie ją
wypleść. Wielkość musi być dostosowana do wymiarów materaca. Gdy praca ta
zostanie wykonana, należy wzorowo posłać łóżko (materac, śpiwór, 2 koce). Dla
utrudnienia może się okazać, że na punkcie biegu nie ma już gwoździ.
8. Ten punkt biegu znajduje się przy jarze, wąwozie itp. Zadaniem patrolu jest
wykonać most linowy i zorganizować przez niego przeprawę.
Terenoznawstwo
1. Zadaniem każdego z harcerzy jest narysować z pamięci szkic sytuacyjny obozu,
biwaku. Ważne są takie szczegóły jak: właściwe proporcje, określona skala,
zaznaczone kierunki świata, dokładna legenda i oczywiście zgodność z
rzeczywistością.
2. Zadaniem harcerzy jest wyznaczenie północy według gwiazd oraz wskazanie na
niebie kilku gwiazdozbiorów (jest to oczywiście propozycja na bieg nocny).
3. Pokazujemy harcerzom mapę terenu, na którym odbywa się bieg. Niech ją
zorientują, a następnie wskażą, gdzie się znajdują oraz którędy dotychczas
przebiegała trasa biegu.
4. Harcerze otrzymują zadanie narysowania szkicu drogi pomiędzy punktem biegu,
na którym się znajdują, a następnym. Ważne przy ocenianiu będą: określenie
skali szkicu, zaznaczenie kierunków świata, zauważenie i oznaczenie na szkicu jak
największej ilości punktów charakterystycznych oraz oczywiście zgodność szkicu
ze stanem faktycznym.
5. Harcerze otrzymują kserokopię mapy topograficznej. Jednak nie odbił się
fragment mapy (w rzeczywistości został przed odbiciem zasłonięty). Zadaniem
patrolu jest dotrzeć w odpowiednie miejsce i, obserwując teren, uzupełnić
brakującą część mapy.
6. Zadaniem harcerzy jest zmierzyć dowolną metodą wymiary niedostępnych
obiektów terenowych, np. wysokość drzewa, szerokość rzeki. To zadanie może
być połączone z wykonywaniem szkicu terenu.
7. Patrol otrzymuje ciąg azymutowy. Podane azymuty i odległości w paro krokach
mają zaprowadzić harcerzy do następnego punktu biegu. Zadanie można utrudnić
prowadząc trasę nie ścieżkami, przecinkami leśnymi, a w dowolny sposób przez
las, bądź informując harcerzy, iż odległości muszą odpowiednio przeliczyć,
ponieważ były one mierzone przez 8-letnie dziecko, biegnącego, wysokiego
mężczyznę itp.
8. Harcerze otrzymują mapę o znanej skali. Ich zadaniem jest przy użyciu linijki
obliczyć odległości między zaznaczonymi na tej mapie punktami.
9. Harcerze otrzymują mapę terenu górskiego oraz informację, że widoczność z góry
"X" wynosi np. 20 km. Zadanie polega na sprawdzeniu, jakie obiekty, góry,
miejscowości można zobaczyć przy takiej widoczności patrząc z góry "X" w
kierunku na azymut 110°. Aby osiągnąć ten cel, harcerze muszą: wyznaczyć
azymut na mapie, sprawdzając skalę narysować linię w kierunku wyznaczonego
azymutu o długości odpowiadającej 20 km i na koniec, śledząc poziomice,
określić, co widać, a co zasłaniaj ą inne góry.
10. Instruktor pokazuje harcerzom oryginał mapy oraz jej kserokopie. Ponieważ
kserokopiarka była niezbyt sprawna - odbitki okazały się różnymi zmniejszeniami i
powiększeniami. Korzystając z oryginału harcerze mają wyznaczyć skalę każdej z
kserokopii.
11. Patrol otrzymuje mapę topograficzną. Zadanie polega na dorobieniu do niej
legendy. Im więcej znaków topograficznych harcerze poprawnie rozpoznają-tym
lepiej.
12. Harcerze mają ułożyć poprawnie kamienie domina. Oczka zostały zastąpione
znakami topograficznymi oraz - z drugiej strony - ich nazwami (patrz domino w
"Wiedzy harcerskiej").
13. Patrol otrzymuje mapę topograficzną. Na niej został zaznaczony punkt, z którego
ruszył bohater naszego opowiadania. Harcerze, słuchając opowieści instruktora,
starają się odtworzyć trasę jego przemarszu. Oto mały, przykładowy fragment
takiego opowiadania:
Dzielna druhna Małgosia pamiętała, że ze stacji kolejowej należy ruszyć drogą w
kierunku południowo-wschodnim. Szła około 3 minut, aż spostrzegła po prawej
stronie paśnik. Skręciła więc w prawo, a gdy minęła trzeci słup, wyjęła mapę,
popatrzyła chwilę i stwierdziła, że teraz musi iść około trzystu metrów na azymut
200°. Następnie zaczęła się wspinać pod stromą górę, która teraz zasłaniała jej
słońce. Spojrzała na zegarek - właśnie mijało południe. Wreszcie dotarła na
szczyt. Rozejrzała się wkoło. Gdzieś w oddali - w odległości 4, a może 5
kilometrów, lśnił w słońcu olbrzymi, brzozowy krzyż. Wiedziała, że tam czeka na
nią zastęp.
14. Patrol spotyka instruktora, a z nim płaczącą kobietę, której porwano córkę.
Terroryści, nic nie podejrzewając, pozwolili jej napisać list do mamy. Okazuje się,
że w liście tym dziewczynka dość dokładnie opisała, co widzi z kryjówki
terrorystów. Harcerze - mając do dyspozycji dokładną mapę terenu - mają pomóc
zrozpaczonej kobiecie i z listu wywnioskować, gdzie jest przetrzymywana jej
córka. Oto przykładowy fragment listu:
Kochana Mamusiu!
Ci panowie 5q dla mnie dobrzy. Mogę nawet wychodzić nad rzeczkę. Lubię tak
siedzieć i patrzeć na samoloty. One tak nisko latają. Jestem trochę głodna. Dój q
mi tylko chleb. Dobrze, źe jest przynajmniej ciepły. Przywożą go z pobliskiej
piekarni. Dziś rano przyszli niebieskim szlakiem turyści. Kogoś na skałach ukąsiła
żmija, więc szli po lekarza do przychodni. Mówili, że zostało im jeszcze pół godziny
marszu...
Pierwsza pomoc
1. Harcerze mają za zadanie zaradzić w przypadkach: drobnego skaleczenia, otarcia
nogi, stłuczenia, krwotoku z nosa, wykorzystując środki z apteczki patrolu.
2. Harcerze mają się wykazać umiejętnościami pomocy w trudniejszych
przypadkach, np. założenie opatrunku na ranę, bandażowanie kończyn, głowy,
tułowia.
3. Patrol ma za zadanie zaradzić w przypadku złamania nogi chłopca, który właśnie
spadł z drzewa. Do jej unieruchomienia harcerze mogą użyć apteczki patrolu,
wszystkiego, co mają ze sobą, oraz tego, co znajdą w okolicy. Istotna jest
sprawność działania, pomysłowość, a także sposób obchodzenia się harcerzy z
rannym, który oczywiście jęczy z bólu, mdleje itp.
4. W wyniku wypadku, który zdarzył się podczas zajęć terenowych, chłopiec dostał
krwotoku. Zadaniem harcerzy jest zatamować krwotok, opatrzyć inne drobniejsze
skaleczenia i zabezpieczyć rannego w ten sposób, by można było spokojnie czekać
na lekarza.
5. Patrol napotyka ofiarę wypadku, która ma: złamaną nogę, krwotok, złamane
żebro itp. Harcerze mają zająć się poszkodowanym unieruchomić złamanie,
zatamować krwotok, opatrzyć rany, podać środki przeciwbólowe oraz
przetransportować rannego na prowizorycznych noszach w określone miejsce.
Harcerze mogą korzystać z apteczki patrolu, własnego wyposażenia i wszystkiego,
co znajdą w lesie. Szczególnie istotne są: współdziałanie wszystkich członków
patrolu, dobra organizacja pracy, szybkość i pewność udzielanej pomocy,
pomysłowość, jakość wykonanych noszy, "bezbolesność" transportu, sposób
pokonywania przeszkód terenowych oraz właściwe obchodzenie się z rannym.
6. Harcerze mają za zadanie wybrać z pokazanych leków, środków opatrunkowych
te, które według nich powinny się znaleźć w apteczce zastępu na wycieczce.
Ważne jest, by każdy znał dobrze działanie wybranych leków.
7. Instruktor opowiada krótką historyjkę, której bohaterem jest bardzo pechowy
człowiek - co krok robiący sobie jakąś krzywdę. Po wysłuchaniu opowieści
harcerze otrzymują zadanie wybrania ze znajdującej się na punkcie apteczki
wszystkich leków i środków opatrunkowych, które sprawią, że nasz bohater jakoś
przeżyje. Oczywiście każdy wybór powinien być solidnie uzasadniony.
8. Dzielimy patrol na dwie grupy. Instruktor kolejno opisuje różne dolegliwości, bóle,
przypadki urazów itp. Zadaniem pierwszej grupy jest postawić właściwą diagnozę,
a drugiej wybrać leki i środki opatrunkowe niezbędne w danym przypadku oraz
określić kolejność działań. Instruktor może opisać na przykład: udar słoneczny,
zatrucie, krwotok, oparzenie, porażenie prądem.
9. Instruktor informuje harcerzy, że w wyniku wpadnięcia do wody apteczki drużyny
z kilku jednakowych buteleczek poodklejały się etykietki. Zadanie polega na
rozpoznaniu zawartości wszystkich buteleczek i dobranie do nich odpowiednich
etykietek. Harcerze mogą rozpoznawać ciecze w dowolny sposób (w niektórych
przypadkach warto jednak ograniczyć chęć sprawdzania smaku). W buteleczkach
mogą się znaleźć na przykład: gencjana, jodyna, spirytus salicylowy, woda
utleniona, syrop, krople żołądkowe, krople miętowe, olejek kamforowy, zwykła
woda.
Ekologia - człowiek i przyroda
1. Harcerze otrzymują konturową mapę Polski. Ich zadaniem jest wypisanie nazw
wszystkich parków narodowych oraz orientacyjne zaznaczenie ich położenia.
2. Zadaniem patrolu jest sporządzenie mapy zagrożenia środowiska naturalnego:
o hałasem
o zanieczyszczeniami wody i gleby
o zanieczyszczeniami powietrza
oraz zaznaczenie na niej głównych źródeł tych zagrożeń. Do tego zadania mogą
być wykorzystane na przykład szkice wykonane na punkcie z terenoznawstwa.
3. Harcerze maj ą za zadanie umyć brudne menażki w napotkanej na trasie biegu
rzeczce. Ukryty obserwator (instruktor) ocenia "ekologiczność" postępowania
patrolu. Oczywiście najlepiej umieścić to zadanie po punkcie z gotowaniem w
warunkach polowych.
4. Patrol ma za zadanie wykonać dowolną techniką jak najciekawsze plakaty
zachęcające mieszkańców do segregowania śmieci, a następnie rozwiesić je na
osiedlu - przed sklepami, na tablicach informacyjnych, słupach ogłoszeniowych i w
innych ruchliwych miejscach.
5. Zadaniem patrolu jest na odcinku między dwoma punktami zaobserwować jak
najwięcej "dziwów natury", np. liście na drzewie iglastym, muchomor rosnący na
krzewie, kamyki ułożone w rozetkę. W razie potrzeby należy wspomóc naturę i
wykonać kilka "dziwów". Jest to dobre zadanie na spostrzegawczość.
6. Instruktor pokazuje harcerzom dużą tablicę poglądową pt. "Liście drzew".
Niestety, okazuje się, że liście oderwały się. Zadaniem patrolu jest naprawienie
tablicy - czyli dobranie liści do odpowiednich podpisów na planszy.
7. Zabawa typu "KIM". Harcerze maj ą z zawiązanymi oczami (czyli dotykiem, po
zapachu, po smaku) rozpoznać kilka pospolitych roślin leśnych, owoców, warzywna przy kład: jagoda, pokrzywa, cebula, malina, kasztan.
8. Harcerze mają położyć się na trawie lub usiąść wygodnie, zamknąć oczy i przez
ok. 5 minut wsłuchać się w odgłosy przyrody. Po otwarciu oczu otrzymuj ą
polecenie sporządzenia "mapy dźwięków", na której zaznaczą dźwięki bliższe i
dalsze, głośniejsze i cichsze, przyjemne i nieprzyjemne. Forma mapy zależy tylko
od inwencji i wyobraźni harcerzy. To właśnie oraz zdolność wsłuchania się w
dźwięki świata przyrody stanowi podstawę oceny.
Dla zastępowych
1. Na punkcie oprócz instruktora znajduje się nieznana osoba. Jest to
niespodziewany gość przybyły na zbiórkę zastępu. Zadaniem harcerza jest
opowiedzieć krótką gawędę - przedstawić swój zastęp.
2. Zastępowy przychodzi na punkt. Tu czekają na niego harcerze. Macie kilka minut
czasu. Należy ten czas zagospodarować proponując kilka zabaw, pląsów itp.
3. Zadaniem uczestnika biegu jest poprowadzenie musztry zastępu, w tym takich
elementów, jak: odliczanie, marsz i zmiana kierunku marszu, zbiórki.
4. Harcerz losuje kartkę, na której znajduje się przykładowa nazwa zastępu. Zadanie
polega na wymyśleniu w określonym czasie jak największej liczby elementów
obrzędowości zastępu pasujących do tej nazwy, np. projektu proporca, szyfru,
zawołania, znaku, godła, hasła, pseudonimów, barwy, szyku, maskotki, strój ów
obrzędowych, piosenki.
5. Korzystając z flamastrów, farb, kartonu, papieru kolorowego, węgla itp.
zastępowy ma wykonać kartkę do kroniki zastępu. Tematyka i forma dowolna.
6. Z kilku propozycji zadań do wykonania zastępowy wybiera jednał zaplanowuje
przeprowadzenie zadania zespołowego określając: co jest do zrobienia, kiedy to
zostanie wykonane, kto to zrobi i kto będzie kierował.
7. Harcerz na punkcie spotyka trzech instruktorów. Jeden z nich jest hipotetycznym
drużynowym, a pozostali jego przybocznymi. Zastępowy ma sprawdzić swe
umiejętności przekonywania i negocjacji - zadanie polega na przekonaniu
drużynowego i przybocznych, że druh Iksiński z jego zastępu powinien jednak
mieć przyznaną sprawność np. "Obserwatora". Liczy się w tym zadaniu siła
argumentów, jak również zaangażowanie zastępowego w obronę swego harcerza.
8. Instruktor daje do dyspozycji zastępowego wielką polanę i kawałek lasu. Jego
zadaniem jest rozplanowanie w tym terenie biwaku kilku zastępów, tzn.: gdzie
będą stały namioty, gdzie będzie dół na śmieci (i czy w ogóle będzie), a gdzie
miejsce na ognisko itd.
9. Zastępowy otrzymuje do dyspozycji zastęp (kilku harcerzy). Jego zadaniem jest
sprawne pokierowanie gotowaniem na kuchni polowej kiślu - podzielenie pracy: od
wyboru i zabezpieczenia miejsca, poprzez rozrabianie zawartości torebki, aż po
umycie kociołka i zamaskowanie miejsca paleniska.
Wiedza obywatelska
1. Zadaniem harcerzy jest zaznaczenie na konturowej mapie Polski największych
miast, rzek, krain geograficznych, gór. Można też przedstawić spis miast, gór itd.,
które maj ą być zaznaczone, albo odwrotnie - polecić nazwać zaznaczone już
obiekty na mapie.
2. Harcerze otrzymuj ą karteczki z datami oraz wydarzeniami z historii Polski. Ich
zadaniem jest przyporządkowanie dat odpowiednim zdarzeniom z naszych
dziejów. Dla utrudnienia można umieścić także karteczki, które nie będą miały
pary. Oto przykład: daty 1939
1525
1025 1410
1830 1791 1364
966
1863
1683
wydarzenia
Chrzest Polski
początek II wojny światowej
Konstytucja 3 Maja
Bitwa pod Grunwaldem
Hołd Pruski
koronacja Bolesława Chrobrego
Powstanie Listopadowe
Odsiecz Wiedeńska
Powstanie Styczniowe
założenie Akademii Krakowskiej.
3. Zadaniem harcerzy jest rozpoznanie sławnych Polaków po faktach z ich życia. Im
więcej zostanie ich podanych - tym mniej patrol (harcerz) otrzyma punktów.
Fragmenty biografii mogą być spisane na kartkach, puszczane z kasety lub
wygłaszane przez instruktora na punkcie.
4. Harcerze otrzymują wiele kartoników, kartek z wypisanymi kompetencjami władz
RP. Ich zadaniem jest posegregowanie tych kartek i powrzucanie do pudełek,
koszyczków itp. z napisami: Prezydent, Rząd, Sejm, Senat. Oto kilka przykładów
napisów na kartonikach: występowanie z wnioskami do Trybunału
Konstytucyjnego, inicjatywa ustawodawcza, udzielanie absolutorium Radzie
Ministrów, stosowanie prawa łaski, uchwalanie budżetu. W związku z tym, że
pewne kompetencje się powtarzają- może być kilka takich samych napisów. W
razie kłopotów harcerze mogą posłużyć się Dziennikiem Ustaw z tekstem "Małej
Konstytucji" (Dz. U. Nr 84 z 1992 r.) - lecz odbije się to niekorzystnie na ich
punktacji.
5. Na przedstawionych zdjęciach harcerze mają rozpoznać zabytki, pomniki, tablice
pamiątkowe i inne charakterystyczne obiekty swej miejscowości.
6. Na podstawie małego (5x10 cm) szkicu z zarysami ulic harcerze mają rozpoznać
fragment swojej miejscowości, osiedla, a następnie wpisać nazwy ulic, zaznaczyć
pocztę, szkołę, ośrodek zdrowia, komendę hufca, harcówkę itp.
7. Zadaniem harcerzy jest rozpoznanie fragmentów z literatury polskiej, np.
Inwokacja z "Pana Tadeusza", fraszka "Na zdrowie", "Pani Twardowska",
"Krzyżacy", "Pieśń o żołnierzach z Westerplatte", "Testament mój".
8. Na konturową mapę Europy harcerze mają poprzyklejać małe karteczki z nazwami
państw europejskich. Dla utrudnienia można dołączyć nazwy naszych niedawnych
sąsiadów - ZSRR, Czechosłowacji, NRD.
9. Instruktor pokazuje kilka reprodukcji słynnych obrazów polskich malarzy.
Fragment każdego obrazu został zaklejony białą kartką. Zadaniem harcerzy jest
dorysować z pamięci zasłonięte części i podać nazwisko autora oraz tytuł obrazu.
Jeżeli chcemy połączyć ten punkt z historią Polski - idealne wręcz będą dzieła Jana
Matejki.
10. Harcerze słuchają fragmentów nagrań kilku bardzo słynnych utworów polskich
kompozytorów, np.: "Etiuda Rewolucyjna" Chopina, Mazur z "Halki" i "Strasznego
Dworu" Moniuszki, Polonez "Pożegnanie Ojczyzny" Ogińskiego itp. W razie
potrzeby można pokazać spis z kilkunastoma tytułami utworów.
Inne propozycje
1. Zadaniem patrolu jest zaśpiewanie jak najwięcej fragmentów piosenek, w których
pojawia się określone słowo, na przykład: las, góry, rzeka itp.
2. Deszcz zmył kilka linijek różnych piosenek w śpiewniku. Zadaniem harcerzy jest
odtworzenie brakujących miejsc w tych piosenkach, a następnie zaśpiewanie
jednej z nich.
3. Patrol otrzymuje zadanie wybrania jednego z punktów Prawa Harcerskiego i
zainscenizowania go. Dlaczego harcerze wybrali akurat ten punkt ? Jak go
rozumieją ?
4. Wykorzystując wszystko, co jest pod ręką, harcerze maj ą wykonać dowolny
instrument muzyczny. Po zakończeniu pracy przez wszystkich, mają oni zaśpiewać
wybraną przez siebie piosenkę wzbogacając wartość artystyczną swego występu
własnoręcznie wykonanymi instrumentami.
5. Z dostępnych materiałów (papier kolorowy, tektura, krepina, kordonek) harcerze
mają wykonać prezent (np. na Mikołajki), ozdobę (np. na choinkę) lub inny
element dekoracyjny.
6. Zadaniem harcerzy jest zareklamować swoją drużynę - przekonać instruktora na
punkcie, że ich drużyna jest świetna i że warto do niej wstąpić. (Wysuwane przez
harcerzy argumenty mogą czasem dać wiele do myślenia drużynowemu).
7. Harcerze otrzymują prosty, krótki tekst napisany w kilku językach, np. angielskim,
francuskim, niemieckim, włoskim i rosyjskim. Jeżeli okaże się, że znają języki
innych Europejczyków i dadzą sobie radę z przetłumaczeniem tekstu na język
polski - to zdobędą maksymalną liczbę punktów.
8. Harcerze otrzymują następującą instrukcję:
W gazecie "XYZ" znajdźcie ogłoszenie o treści: "Instruktor udzieli pomocy
harcerzom ??-??-?? (tu numer telefonu)". Zadzwońcie pod ten numer, a dowiecie
się, co macie robić dalej.
Zadanie jest chyba jasne.
9. Patrol otrzymuje polecenie pójścia do biblioteki publicznej i wyszukania za pomocą
odpowiedniego katalogu książek na interesujący nas temat (najlepiej związany z
bieżącą działalnością drużyny).
10. Harcerze maj ą za zadanie uruchomić komputer, znaleźć na dysku twardym plik o
podanej nazwie (np. co_dalej. txf) oraz go wydrukować. Wydruk będzie niezbędną
pomocą w dotarciu do następnego punktu biegu.
11. Harcerze otrzymują następujące informacje: notowania giełdowe z poprzedniego
tygodnia, oprocentowanie lokat dewizowych i złotowych w kilku największych
bankach oraz wartości kilku walut w kantorach na początku poprzedniego i
obecnego tygodnia. Zadanie polega na wskazaniu operacji finansowych, które
przyniosłyby największy dochód w ciągu ostatniego tygodnia.