Bosch Autospec nr 2/2014
Transkrypt
Bosch Autospec nr 2/2014
Bosch Autospec Nr 2/52 | lato | 2014 | www.motobosch.pl | www.bosch-service.pl Czujniki Boscha w pojazdach Układ MSC do motocykli Samochody wyręczają kierowców Bosch Autospec | nr 2/52 | 2014 | spis treści Od redakcji zanim zauważy je kierowca i dobiera nych działa w pojazdach użytkowych, najbardziej odpowiednie przełożenie które są wykorzystywane jako w skrzyni biegów samochodu oraz narzędzie pracy generujące zysk. Wyobraź sobie, że rano wsiadasz ewentualne uruchomienie zwalniacza, Obsługa aut dostawczych i ciężaro- do samochodu, naciskasz przycisk o czym można przeczytać w artykule wych stanowi więc też coraz większy i mówisz do auta „zawieź mnie „Lepiej niż w domu”. Każdy z syste- procent usług w warsztatach napraw- do pracy”. I choć to brzmi jak science mów wymaga zainstalowania w pojeź- czych, których załogi muszą zdoby- fiction to jest to realna przyszłość dzie czujników niezbędnych do precy- wać nową wiedzę związaną z obsługą nad która już dziś pracuje Bosch. zyjnego nim sterowania. Jak wiele takich pojazdów. Dlatego właśnie Samochody będą woziły ludzi samo- z nich oferuje Bosch – zarówno powstał program warsztatowy Bosch dzielnie, nie korzystając z pomocy do wyposażenie fabrycznego jak Pojazdy Użytkowe opierający się kierowców. Bosch opracował systemy i naprawy aut, pokazujemy w tym na współpracy trzech podmiotów: komunikacji pojazdu z infrastrukturą numerze Autospeca w artykule firmy Robert Bosch, dystrybutorów drogową, które nie wymagają wspar- „Czujnik – niezbędnik do precyzyjne- części i wyposażenia do pojazdów cia człowieka. Wiele z nich już działa – go sterowania”. użytkowych oraz serwisów tychże np. wprowadzony w 2012 r. system Czujniki znajdują się w samocho- pojazdów. O tym i wielu innych Horizon. Rozpoznaje on zakręty, teren dach osobowych, ale najwięcej tematach przeczytają Państwo zabudowany lub wzniesienia i zjazdy nowoczesnych rozwiązań technicz- na kolejnych stronach. Spis treści Aktualności 1 Bosch Service ze Złotym Laurem Klienta 1 „Magiczna” kampania telewizyjna Szkolenia 6 Bosch Pojazdy Użytkowe – kolejny program warsztatowy przeprogramowania sterowników 9 100 lat rozruszników Boscha Porady 3 Wymiana uszczelki wtryskiwacza CR 4 Testowanie wtryskiwaczy Common Rail – próbnik EPS 205 Produkty do precyzyjnego sterowania Układy i komponenty Boscha 16 Akumulatory Boscha 10 Rozrusznik z przekładnią 15 Czujnik – niezbędnik z silnikiem EC na urządzenia Junkersa wspomagającymi kierowcę KTS jako modułu Pass Thru do 2 Akumulatorowy klucz udarowy 2 Przedłużanie gwarancji Seat Leon z systemami Boscha 8 Użycie testera diagnostycznego sieci Bosch Car Service Przemysł 14 Bezpieczeństwo ma priorytet: do pojazdów zabytkowych planetarną 17 Układ stabilizujący tor jazdy Bosch Service w Polsce 18 DAF i Bosch tylko na dwa kola 12 Iławscy mistrzowie od Diesla 13 Zapraszamy do współpracy w sieci AutoCrew Technika 19 Lepiej niż w domu Magazyn Bosch Autospec redaguje dział Części Samochodowych i Wyposażenia Warsztatowego firmy Robert Bosch Sp. z o.o. ul. Jutrzenki 105, 02-231 Warszawa, tel. (022) 715 40 00, fax (022) 715 45 98, www.motobosch.pl, www.bosch-service.pl Zespół redakcyjny: Anna Borsukiewicz, Artur Chrust, Marcin Dynarek, Robert Dzierżanowski, Łukasz Kałucki, Mateusz Kaim, Marcin Kiełczewski, Sławomir Kosek, Tomasz Kraczko, Tomasz Maciejasz, Tomasz Miluski, Tomasz Nowak, Ewa Peresada, Zbigniew Pilewski, Jacek Pochopień, Ryszard Polit, Jacek Pudło, Iwona Rokicka, Marta Surowiec. Nadzór redakcyjny i techniczny: KOZIER MEDIA PRESS Opracowanie graficzne: studio CARRY aktualności | nr 2/52 | 2014 | Bosch Autospec | 1 Bosch Service ze Złotym Laurem Klienta Marka Bosch Service zajęła Sieć Bosch Service skupia w swoich I miejsce w ogólnopolskim ramach zarówno serwisy komplekso- plebiscycie popularności marek wo obsługujące pojazdy wszystkich w kategorii serwisy samochodowe. marek – pod nazwą Bosch Car Service, jak też serwisy specjalistyczne – W plebiscycie klienci mogli oddawać pod nazwą Bosch Diesel Service głosy na 8 podmiotów w kategorii i Bosch Diesel Centrum. serwisy samochodowe, odpowiadając Należące do Bosch Car Service na pytanie „Które z sieciowych zakłady to nowoczesne warsztaty serwisów samochodowych uważa samochodowe, oferujące komplekso- Pan/Pani za najlepsze i polecałby/-a- we usługi w zakresie elektrotechniki, łaby Pan/Pani znajomym? „. Ankiety elektroniki samochodowej, napraw zostały przeprowadzone wielotoro- układów ABS/ASR/ESP, diagnostyki wo, to jest podczas sondowania silników benzynowych i wysokopręż- naprawczych w każdej stacji Bosch telefonicznego oraz głosowania nych, diagnostyki układów hamulco- Car Service dostępna jest szeroka za pośrednictwem witryny interneto- wych, elektroniki pokładowej gama części i akcesoriów samochodo- wej konkursu. Bosch Service zdo- i elektroniki podwozia, przeglądów wych firmy Bosch stosowanych był 42% wszystkich oddanych głosów okresowych, obsługi klimatyzacji również na wyposażeniu fabrycznym i zajął pierwsze miejsce w rankingu. i napraw typowo mechanicznych, przez wszystkich producentów Marka Bosch Service została uhono- takich jak wymiana pasków rozrządu, samochodów osobowych rowana złotym godłem ogólnopol- klocków i tarcz hamulcowych, i ciężarowych. skiego konkursu Laur Klienta 2014. amortyzatorów oraz sprzęgieł. Oprócz świadczonych usług Łukasz Kałucki „Magiczna” kampania telewizyjna sieci Bosch Car Service 19 maja rozpoczęła się pierwsza Service w Google, a także w przeglą- oraz przy wizytówkach serwisów w historii sieci kampania telewizyjna darkach mobilnych z opcją Click2Call w Zumi. pl. Bosch Car Service. i wskaż dojazd. Promowany jest też Serwisy Bosch Car Service, korzy- sam spot, który można obejrzeć stając z szerokiej gamy materiałów Celem wizerunkowym kampanii na kanale YouTube (w tym również promocyjnych, włączyły się do akcji „Poczuj tę magię!” jest zbudowanie przed większością filmów z dziedziny również lokalnie, zapraszając klien- w odbiorcach skojarzenia marki motoryzacji), Facebooku i na stronie tów na letnie przeglądy pojazdów. Bosch Service z profesjonalnym głównej www.bosch-service.pl Ewa Peresada serwisem samochodowym obsługującym kompleksowo wszystkie marki samochodów zgodnie z hasłem sieci „Wszystko czego potrzebuje Twoje auto”. Spot telewizyjny jest emitowany w dwóch różnych długościach: 15 i 30 sekund, około 380 razy dziennie na różnych kanałach, w tym także w pasmach dużej oglądalności. Kampanii telewizyjnej towarzyszy Poczuj tę magię! Pozwól nam zająć się Twoim samochodem • wszystkie marki • przeglądy okresowe • diagnostyka silników • klimatyzacja • elektronika i elektryka • układy hamulcowe • serwis zawieszenia • wymiana oleju • serwis ogumienia również promocja internetowa wszystkich serwisów Bosch Car www.bosch-service.pl 99 zł 2 | Bosch Autospec | nr 2/52 | 2014 | aktualności Akumulatorowy klucz udarowy z silnikiem EC W maju firma Bosch wprowadziła na rynek akumulatorowy klucz udarowy Bosch GDX 18 V-EC Professional z uniwersalnym uchwytem osprzętowym w standardzie ½ i ¼ cala. Może on być wykorzystywany do wy- przy trudnych pracach z dużym konywania wszystkich prac montażo- momentem obrotowym. Dzięki wych przy instalacjach, konstrukcjach zastosowaniu opatentowanego, metalowych i drewnianych. Dzięki uniwersalnego uchwytu osprzętowe- zastosowaniu technologii bezszczot- go, można łatwo stosować zarówno kowego silnika EC ma żywotność klucze nasadowe w standardzie ½ cala nawet o 100% dłuższą niż narzędzia jak i sześciokątne końcówki wkręcają- z silnikami konwencjonalnymi. Jest też ce w standardzie ¼ cala. Przy stosowa- od nich lżejszy i mniejszy – wraz niu osprzętu z chwytem czworokąt- z akumulatorem 4,0 Ah waży 1,7 kg. nym 1/2 cala narzędzie oferuje Jego niewielkie rozmiary pozwalają maksymalny moment obrotowy 185 na komfortową pracę, nawet w trud- Nm, co umożliwia szybkie wkręcanie nych warunkach. Pomagają w tym i wykręcanie w metalu śrub o średnicy również trzy diody umieszczone do 16 mm. W przypadku osprzętu w obudowie przekładni i w razie z chwytem sześciokątnym ¼ cala potrzeby zapewniające dobre oświe- wartości momentu obrotowego są tlenie miejsca pracy. Narzędzie jest zaledwie nieznacznie niższe. zasilane przez akumulator litowo-jonowy 18 V. Pracę kluczem udarowym GDX 18 V-EC ułatwia także trzystop- mocnego wkręcenia i uszkodzenia śrub. Produkt jest dostępny u partnerów Klucz udarowy GDX 18 V-EC niowa regulacja prędkości obrotowej handlowych Bosch Elektronarzędzia: Professional pracuje bez odrzutu, i momentu obrotowego, która pozwa- www.bosch-professional.pl. zabezpieczając operatora nawet la zminimalizować ryzyko zbyt Przedłużanie gwarancji na urządzenia Junkersa Anna Dymkowska Szczegóły dotyczące gwarancji znajdują się w książkach gwarancyjnych poszczególnych urządzeń, a więcej informacji dotyczących urządzeń i Autoryzowanego Serwisu Gwarancję na urządzenia marki Junkers można przedłużyć na okres nawet do 5 lat. u pomp ciepła do przygotowania c.w.u znajduje się na stronie www.junkers.pl. Gwarancję na urządzenie (z wyłączeniem osprzętu) można przedłużać Decydujących się na zakup urządzeń na kolejne okresy roczne. Wystarczy marki Junkers nie zaskoczą problemy jedynie spełnić warunki uprawniają- z ogrzewaniem. Firma oferuje ce do dwóch pierwszych lat gwarancji bowiem możliwość przedłużenia i zlecić w ciągu ostatnich trzech standardowej, 24-miesięcznej miesięcy trwania podstawowego gwarancji na wybrane urządzenia okresu gwarancyjnego, wykonanie nawet do 5 lat. Oferta dotyczy: przez Autoryzowany Serwis Junkers u kondensacyjnych i konwencjo- płatnego przeglądu technicznego nalnych gazowych kotłów urządzenia. Potwierdzeniem prze- grzewczych, dłużenia gwarancji jest podpisanie u przepływowych gazowych podgrzewaczy c.w.u., Umowy Serwisowej Przedłużenia Gwarancji. 5 lat gwarancji na urządzenia Junkersa to: u brak niespodziewanych usterek, u większe bezpieczeństwo, u mniejsze koszty eksploatacji, u wyższy komfort użytkowania, u minimum formalności – wszystkim zajmuje się serwisant wykonujący przegląd. porady | nr 2/52 | 2014 | Bosch Autospec | 3 Wymiana uszczelki wtryskiwacza CR Wtryskiwacze są kluczowymi elementami układu wtryskowego Common Rail. może prowadzić do zablokowania nagarem smoka pompy oleju i zatarcia Mają wbudowany zawór elektroma- wtryskiwaczy, które stosuje się gnetyczny szybkiego działania lub po frezowaniu gniazda wtryskiwacza. piezoelektryczny służący do otwiera- Niektóre silniki, jak np. RF (2-litro- silnika. Mazda wprowadziła zmodyfikowane uszczelki pod wtryskiwacze nia i zamykania rozpylacza. Wtryski- wy Diesel z systemem Common Rail) o numerze RF2A-13-H51B. Podczas wacze CR zapewniają indywidualną stosowany w Mazdach od 2003 roku, wymiany paska rozrządu czy regulacji korektę dawkowania paliwa na każdy mają tendencję do utraty szczelności zaworów warto skontrolować, czy nie cylinder. Są bardzo czułe na niewłaści- na uszczelkach wtryskiwaczy. Wtry- ma przedmuchów na wtryskiwaczach, wą obsługę i stosowane uszczelnienie. skiwacze osadzone są pod pokrywą lub prewencyjnie wymienić uszczelki, zaworów, przedmuchy przedostają się jeśli historia auta nie jest znana. Zadaniem uszczelki jest uszczelnienie wtryskiwacza w głowicy, do skrzyni korbowej, co ostatecznie Tomasz Miluski osadzenie rozpylacza na odpowiedniej głębokości, dzięki czemu paliwo Fot. 1 jest wtryskiwane na odpowiedniej wysokości komory spalania umieszczonej w tłoku. Procedura wymiany uszczelki wtryskiwacza CR Nowe wtryskiwacze są z reguły dostarczane z uszczelką osadzoną na rozpylaczu (fot. 1). Jeśli wymieniamy uszczelki wtryskiwaczy, powinny być one dobrane na podstawie numeru wtryskiwacza w programie ESI[tronic] (rys. 1). Jeśli w pozycji „60” na liście części zamiennych nie ma uszczelki, oznacza to, że jest ona wykonana w sposób specjalny i należy ją kupić w serwisie producenta samochodu. Przykładem może być silnik G9T700 w samochodzie Renault Laguna 2.2 dCi. Procedura dokręcenia wtryskiwacza powoduje, że podczas Rys. 1 dokręcania musi być możliwość pochylenia na stronę mocniej dociąganej śruby. Uszczelka ma zaokrąglone powierzchnie uszczelniające, co umożliwia właściwe ułożenie wtryskiwacza w gnieździe głowicy (rys. 2). Zbyt słabe lub zbyt mocne dokręcenie może spowodować odkształcenie wtryskiwacza, śrub i elementów mocujących, co z kolei może prowadzić do utraty szczelności. Do niektórych silników jak np. 1.6 HDi, oferowane są grubsze uszczelki Rys. 2 4 | Bosch Autospec | nr 2/52 | 2014 | porady Testowanie wtryskiwaczy Common Rail – próbnik EPS 205 Do testowania wtryskiwaczy Common Rail Bosch opracował specjalistyczne stanowiska probiercze, takie jak stoły probiercze EPS 815 i EPS 708 wraz z wyposażeniem CRI/CRIN 846H lub 848H. Elektryczne sterowanie Sterowane elektrycznie wtryskiwacze Common Rail są przełomowym rozwiązaniem w silnikach wysoko- EPS 205 prężnych. To głównie one przyczyniły się do popularyzacji silników Diesla w ostatnich latach. W odróżnieniu od wtryskiwaczy mechanicznych, wtryskiwacz elektromagnetyczny lub piezoelektryczny realizuje dawkowanie paliwa do cylindra w kilku etapach, dzieląc wtrysk na wstępny, główny oraz dotrysk. Aby zrealizować kilka faz wtrysku w jednym cyklu pracy, wtryskiwacze załączane są przez dziesiętne części sekundy. pomiarowe. W oferowanej wersji EPS 205 jest przystosowany do testowania wtryskiwaczy CRI, CRIN, CRI-piezo firmy Bosch. Aby testować wtryskiwacze CRIN, należy dodatkowo dokupić specjalizowane tulejowe adaptery podłączeniowe (fot. 1) ułatwiające i skracające czas czynności przygotowawczych. Dla poprawnej pracy wtryskiwacza piezoelektrycznego w samochodzie niezwykle ważne jest graniczne napięcie zadziałania nastawnika Po wykonaniu naprawy wtryskiwacze opracował próbnik do wtryskiwaczy piezoelektrycznego, zapisane w tzw. są testowane pod obciążeniem na sta- EPS 200/A, a obecnie jego nowszą kodzie ISA wchodzącym w skład kodu nowisku probierczym. Mierzy się wersję EPS 205. Umożliwia on IMA. EPS 205 umożliwia jego spraw- szczelność wtryskiwacza oraz dawki sprawdzanie wtryskiwaczy konwen- dzenie, jednak nie generuje nowego wtrysku w kilku punktach obciążenia, cjonalnych oraz wtryskiwaczy CR kodu, tak jak np. stanowisko takich jak wolne obroty, obroty przez mniej specjalistyczne warszta- EPS 815/708. Jeżeli graniczne napięcie częściowe, pełne obciążenie oraz ty. Konstrukcja testera EPS 205 nastawnika piezo jest niewłaściwe, to dawka pilotażowa. Jednym z najważ- bazuje na powszechnie stosowanym poprawna praca wtryskiwacza piezo niejszych elementów testu na stole i sprawdzonym przez ponad 5 lat nie będzie możliwa. Sprawdzanie probierczym jest możliwość wyznacze- urządzeniu EPS 200/A. Poddano ją kodu ISA zostało zaprezentowane nia klas oraz kodów IMA, gwarantują- jednak modyfikacjom ułatwiającym na rysunku 1. cych poprawną pracę silnika oraz obsługę, a przede wszystkim umożli- spełnianie ostrych norm spalin wiającym testowanie nowych typów dokupić zestawy pozwalające nadzorowanych przez system EOBD. wtryskiwaczy, takich jak np. na testowanie wtryskiwaczy elektro- CRI-piezo. magnetycznych firm Delphi i Denso Odpowiadając na potrzeby rynku Bosch, poza omówionym bardzo specjalistycznym wyposażeniem, Tester ma ulepszone oprogramowanie zawierające nowe funkcje Do próbnika EPS 205 można oraz piezoelektrycznych Delphi/ Continental (Siemens). porady | nr 2/52 | 2014 | Bosch Autospec | 5 Fot. 1 N owa koncepcja mocowania wtryskiwacza CRIN (tulejowy adapter podłączeniowy) Cechy charakterystyczne EPS 205 u kompaktowy próbnik stołowy, pracujący w środowisku Windows; u automatyczny przebieg badania umożliwia pracownikowi pracę z kolejnym wtryskiwaczem; u intuicyjnie obsługiwany panel sterowania w postaci ekranu dotykowego (możliwość obsługi także z klawiatury); u zintegrowana baza danych do zapisywania wyników pomiarowych oraz informacji o klientach; u ocena wtryskiwaczy i rozpylaczy konwencjonalnych oraz UI na gwarancji; u badanie szczelności kompletnych wtryskiwaczy („automatyczne” badanie przecieków); u badanie szczelności gniazd (optyczne badanie przecieków w rozpylaczu); u automatyczne badanie „chrypienia” – na podstawie analizy odczytu z czujnika ciśnienia; u badanie wtryskiwaczy CRI/CRIN oparte na pomiarze dawek wtrysku wstępnego, biegu jałowego, częściowego i pełnego pełnym obciążenia oraz wielkości przepływu powrotnego; u wbudowany układ odsysania oparów i zaprogramowany proces przepłukiwania; u łatwy i szybki montaż wtryskiwaczy do próbnika – zmodyfikowany w stosunku do EPS 200/A; Rys. 1 Sprawdzanie kodu ISA u sprawdzanie kodów ISA (początkowego napięcia zadziałania piezoelektryka). Fot. 2 Testowanie wtryskiwaczy piezo Oprócz testowania przedstawionych wtryskiwaczy CR EPS 205 umożliwia testowanie: u pompowtryskiwaczy UI osobowe/ciężarowe (dolnej części – poprzez adapter zasilający), u wtryskiwaczy konwencjonalnych 1 i 2-sprężynowych, u wtryskiwaczy konwencjonalnych z NBF (czujnik wzniosu igły), u wtryskiwaczy stopniowych stosowanych w układach UP – pompa-przewód-wtryskiwacz. Bosch, dbając o dotychczasowych wieloletnich użytkowników testera EPS 200/A, przygotował zestawy doposażające, które umożliwiają jego przystosowanie do wersji EPS205. Zbigniew Pilewski 6 | Bosch Autospec | nr 2/52 | 2014 | szkolenia Bosch Pojazdy Użytkowe – kolejny program warsztatowy Szeroka oferta rynkowa skierowana do serwisów pojazdów ciężarowych pozwoliła na stworzenie wspierającej je koncepcji partnerskiej. Firma Bosch jest producentem części uzupełnia wyposażenie diagnostycz- zamiennych i wyposażenia nie tylko ne i warsztatowe dla pojazdów do samochodów osobowych i dostaw- użytkowych, w tym tester usterek KTS czych, lecz również do szerokiej gamy Truck. Mając tak szeroką ofertę pojazdów użytkowych. Nie wszyscy rynkową skierowaną do serwisów wiedzą, że Bosch jest również wyna- ciężarowych, naturalnym było lazcą i producentem układu oczysz- stworzenie wspierającego je progra- czania spalin Denoxtronic. Ofertę mu warsztatowego. Najlepszy wybór dla pojazdów użytkowych Zalety programu Bosch Pojazdy Użytkowe u użycie logo marki Bosch – wsparcie wizerunkowe serwisu; u większy obrót na częściach zamiennych Boscha; u lepsza pozycja rynkowa uczestnika programu, jako profesjonalnego serwisu pojazdów użytkowych; u wsparcie w pozyskiwaniu nowych klientów serwisu; u wzrost lojalności klientów serwisu; u pomoc ze strony Boscha w przypadku kłopotliwych kwestii technicznych. A w efekcie: Wzrost sprzedaży i poprawa rentowności serwisu. Oferta została przygotowana po badaniu rynku i analizie potrzeb serwisów ciężarowych związanych ze wsparciem marketingowym i technicznym oraz szkoleń. Istota programu opiera się na współpracy firmy Robert Bosch, dystrybutorów części i wyposażenia do pojazdów użytkowych oraz serwisów tych pojazdów. Każdy z podmiotów ma swoje zadania. Bosch jest autorem i animatorem programu, dystrybutorzy promują program wśród serwisów, te z kolei korzystają z przywilejów uczestnictwa Wszechstronne kompetencje dzięki szkoleniom serwisowym oraz infolinii technicznej Profesjonalna diagnoza przy pomocy najnowszych testerów Najwyższej jakości naprawa z użyciem oryginalnych produktów Bosch oraz realizują określony wolumen zakupów i naprawiają pojazdy z wykorzystaniem sprzętu diagnostycznego Boscha. Firma Bosch kładzie nacisk na wysoki poziom usług i rzetelność serwisów. Dlatego oferowane są dla nich informacje techniczne z zakresu diagnostyki, napraw, parametrów pracy oraz schematy układów. Kolejnym elementem są szkolenia z zakresu pojazdów użytkowych – ich Wiedzazpierwszejręki połączonazpraktyką Infoliniatechniczna–pomoc wewszystkichproblemach KTS800Truck–najnowsza koncepcjadiagnostycznadla pojazdówużytkowych OprogramowanieESI[tronic] do profesjonalnychnapraw ProduktyBoschostandardzie wyposażeniaoryginalnego BoscheXchange–program regeneracjizgwarancją100% oryginalnychczęści! oferta jest wciąż poszerzana, również we współpracy z producentami innych podzespołów i systemów. szkolenia | nr 2/52 | 2014 | Bosch Autospec | 7 Serwis, przystępując do programu, musi posiadać na wyposażeniu tester diagnostyczny KTS Truck lub KTS Truck 800 z oprogramowaniem ESI Truck 2.0. Chcąc ułatwić zakup tego zestawu, firma Bosch oferuje go w leasingu 103% na 3 lata. Kolejną zachętą jest możliwość zakupu urządzenia z oprogramowaniem w jego cenie (licencja roczna). Jest ona szczególnie atrakcyjna cenowo. Firma Bosch organizuje również pokazy możliwości testera we współpracy z dystrybutorami oraz zapewnia jego bezpłatne uruchomienie na miejscu w serwisie po zakupie. Kolejnym warunkiem przystąpienia do programu jest uczestnictwo w jednym szkoleniu poświęconemu pojazdom użytkowym, omawiającym systemy oczyszczania spalin i filtracji w pojazdach ciężarowych z wykorzystaniem KTS Truck. Zakres tego szkolenia obejmuje: u filtry paliwa i ich wpływ na trwałość układu wtryskowego, omówienie uszkodzeń w układzie wtryskowym Jak zostać uczestnikiem programu I krok – podpisanie Listu Intencyjnego na 9 miesięcy z wybranym dystrybutorem części do pojazdów użytkowych i spełnienie kilku wymogów w tym okresie: u zakup testera KTS Truck i oprogramowania ESI Truck 2.0; u uczestnictwo w jednym szkoleniu organizowanym przez firmę Bosch; u realizowanie zakupów części Boscha (asortyment do pojazdów użytkowych) w wysokości min. 2000 zł netto/miesiąc. II krok – podpisanie umowy z dystrybutorem, po spełnieniu warunków określonych w liście intencyjnym Po podpisaniu umowy Serwis otrzymuje pakiet startowy od firmy Bosch w postaci: u szyldu podświetlanego o wymiarach 1 m x 1 m; u certyfikatu uczestnictwa w programie; u dodatkowych punktów w programie Bosch Extra; u materiałów reklamowych, banerów, posterów; u segregatora z pierwszym pakietem porad technicznych; u dostępu do strony internetowej przeznaczonej dla modułów (intranet) – www.modulybosch.pl. – diagnoza za pomocą KTS Truck; u osuszacze powietrza a niezawodność układu hamulcowego oraz zawieszenia – diagnoza układów Knorr, Wabco za pomocą KTS Truck; u kalibrację zawieszeń pneumatycznych; u systemy oczyszczania spalin Denox – omówienie u filtry oleju i powietrza i ich wpływ na silnik – ocena stanu silnika za pomocą KTS Truck. Oczekiwany na dzisiaj miesięczny wolumen zakupów części do pojazdów użytkowych to 2000 zł netto. Więcej szczegółów o programie jest na stronie systemów, diagnoza i obsługa, dobór części za pomocą www.modulybosch.pl oraz u partnerów firmy Bosch – dys- ESI [Tronic]; trybutorów części zamiennych do pojazdów użytkowych. Certyfikat Bosch Pojazdy Użytkowe Zaświadczamy, że firma ................................................................................................................................ jest serwisem partnerskim firmy Bosch w zakresie obsługi pojazdów użytkowych. Paweł Hańczewski Robert Dzierżanowski Dyrektor Handlowy Automotive Aftermarket Robert Bosch Sp. z o.o. Kierownik ds. Rozwoju Koncepcji Serwisowych 2995_Zertifikat_BCV_Vorlage_EN_RZ.indd 1 Bosch_certyfikat.indd 1 21.12.11 11:55 2014-05-15 14:48:07 8 | Bosch Autospec | nr 2/52 | 2014 | szkolenia Użycie testera diagnostycznego KTS jako modułu Pass Thru do przeprogramowania sterowników Wraz z wejściem w życie normy Euro 5 producenci samochodów są zobligowani do zapewnienie równego Proces przeprogramowywania sterowników ECU za pomocą urządzenia diagnostycznego KTS jako modułu Pass Thru dostępu do informacji na temat ich obsługi i naprawy. Dodatkowo, portale internetowe z dokumentacją serwisową poszczególnych producentów samochodów mają także umożliwiać przeprogramowanie sterowników wpływających na poziom zanieczyszczeń. Dzięki tym regulacjom, każdy warsztat ma możliwość naprawy, diagnostyki i programowania sterowników samochodu, na równi z serwisem autoryzowanym. Szczegóły informacji na ten temat można znaleźć w dyrektywie unijnej 715/2007 (http://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT PDF/?uri=CELEX:32007R0715&from=EN). Do przeprogramowania sterownika w samochodzie spełniającym normę emisji Euro 5 lub wyższej potrzebny jest moduł zgodny ze standardem SAE J2534. Wszystkie moduły KTS (530/540/570 i 340/670/840/870/890) spełnia- w samochodach spełniających warunki normy Euro 5 ją wymagania tej normy. Aby korzystać z KTS jako modułu i wyższej. Pass Thru, nie jest konieczne posiadanie oprogramowania ESI[tronic]. Pierwszym krokiem jest zainstalowanie na komputerze oprogramowania Pass Thru, które można znaleźć na stronie firmy Bosch (http://de-ww.bosch-automotive.com/de/ Następnym krokiem jest rejestracja na portalu producenta samochodu, odnalezienie oprogramowania, zainstalowanie dodatkowego oprogramowania i przeprogramowanie sterownika. Warto zauważyć, że wiele usterek w układzie sterowa- ww/services_support_workshopworld/euro5_products_ nia silnikiem można rozwiązać tylko poprzez zmianę workshopworld/kts_info_downloads_euro5_products_ww/ oprogramowania. Daje to całkowicie nowe możliwości download_overview_ktsinfodownloads_euro5_ww/ naprawy samochodu przez nieautoryzowane warsztaty. download_overview_1). Po instalacji oprogramowania Wszelkie wskazówki co do dalszych czynności wraz należy skonfigurować moduł KTS jako interfejs Pass Thru. z praktycznym pokazem znajdziecie Państwo na szkole- Do tego używamy aplikacji Diagnostic Device Control. niu związanym z Pass Thru. Termin najbliższego szkolenia W tym momencie, moduł KTS może pracować jako „przekaźnik” służący do przeprogramowania sterowników można ustalić na stronie www.szkoleniabosch.pl. Tomasz Miluski układy i komponenty Boscha | nr 2/52 | 2014 | Bosch Autospec | 9 rozrusznika, przekładni planetarnej oraz zwiększenie trwałości komutatora. Rozrusznik Start/Stop uruchamia bowiem pojazd wielokrotnie częściej, niż ma to miejsce w tradycyjnych rozwiązaniach. System Start/Stop pozwala na zmniejszenie zużycia paliwa oraz obniżenie emisji toksycznych składników spalin. Rozruszniki Boscha to urządzenia solidne i niezawodne, stosowane zarówno w najmniejszych samochodach osobowych jak i w SUV-ach, czy też limuzynach klasy wyższej. Znajdują się one także w największych pojazdach użytkowych z duży- 100 lat rozruszników Boscha mi silnikami Diesla. Zakres mocy sięga od 0,75 kW aż do 26 kW. Obecnie większość europejskich producentów stosuje rozruszniki Rozrusznik ma bardzo odpowiedzialne zadanie – uruchamia silnik spalinowy Boscha na wyposażeniu fabrycznym i musi być w stu procentach niezawodny nawet w najtrudniejszych samochodów. Bosch oferuje nie tylko nowe warunkach. urządzenia, ale i technologię naprawy 100 lat temu Bosch wprowadził rozrusznik może sięgać 1500-2500 rozruszników. Elementy takie jak do produkcji seryjnej rozrusznik amperów – zależnie od tego, czy jest włączniki elektromagnetyczne, elektryczny. Od 1914 roku kierowcy to samochód osobowy, czy pojazd sprzęgła (bendiksy), zębniki, szczot- nie musieli już uruchamiać samocho- użytkowy. To wartość kilkaset razy kotrzymacze, wirniki czy przekaźniki dów korbami, dzięki czemu zamożni większa niż dla urządzeń elektrycz- sterujące mogą zostać wymienione, właściciele coraz częściej osobiście nych wykorzystywanych chociażby umożliwiając dalszą eksploatację zasiadali za kierownicami swych w gospodarstwie domowym. W efek- urządzenia. Produkty te są takiej pojazdów. Wkrótce elektryczne cie urządzenie może nagrzewać się samej jakości jak elementy stosowane rozruszniki pojawiły się również nawet do 180° Celsjusza. Tylko na wyposażeniu fabrycznym. Dzięki w popularnych modelach samocho- wszechstronnie przetestowane możliwości naprawy klient może dów, jak choćby Fordzie T. rozruszniki Boscha podołają tym zaoszczędzić, gdyż w przypadku wymogom w każdej sytuacji. awarii nie musi zamawiać kompletne- Rozrusznik to bardzo ważne urządzenie. Uruchamia on bowiem Współcześnie rozwijane są specjal- znacznie większy silnik spalinowy ne, wzmocnione konstrukcje rozrusz- produktach konkurencji. Dostęp i musi być w stu procentach nieza- ników do systemów Start/Stop. do wiedzy o technologii napraw wodny, nawet w najmniej sprzyjają- W pojazdach z tym układem niezbęd- Boscha jest szczególnie istotny dla cych warunkach. Prąd płynący przez ne jest wzmocnienie łożyskowań warsztatów samochodowych. 1926 r. 1927 r. go urządzenia, tak jak to bywa w wielu 1937 r. Rozrusznik z przekładnią planetarną Rozrusznik z przekładnią planetarną 1 2 3 4 5 6 8 7 20 1. Wał sprzęgła jednokierunkowego 2. Pierścień ograniczenia wysuwu 3. Zębnik 4. Sprzęgło jednokierunkowe typu rolkowego 5. Sprężyna dociskowa 6. Dźwignia widlasta 7. Rdzeń włącznika elektromagnetycznego 8. Uzwojenie podtrzymujące 9. Uzwojenie wciągające 10. Sprężyna zwrotna 9 19 10 11 18 11. Płytka kontaktowa 12. Styk prądowy 13. Terminal przyłączeniowy 14. Pokrywa komutatora 15. Komutator 16. Szczotkotrzymacz 17. Wirnik 18. Magnesy trwałe 19. Obudowa stojana 20. Przekładnia planetarna redukcyjna 12 17 13 16 14 15 Włącznik elektromagnetyczny 1 2 3 Fazy załączania rozrusznika 4 5 6 7 Pozycja spoczynkowa 1 4 10 1. Rdzeń wciągający 2. Uzwojenie wciągające 3. Uzwojenie podtrzymujące 11 4. Rdzeń stały obwodu magnetycznego 5. Sprężyna dociskowa płytki stykowej 6. Styki prądowe 7. Sprężyna powrotna płytki kontaktowej 9 8 50 3 2 5 30 6 7 11 12 10 8 9 8. Terminal przyłączeniowy 9. Płytka kontaktowa 10. Popychacz płytki kontaktowej 11. Sprężyna powrotna rdzenia wciągającego 16 15 14 13 S1 – Droga wstępnego zazębienia zębnika S2 – Droga zębnika po linii śrubowej po zwarciu kontaktów prądowych Zazębianie - zębnik rozrusznika wsuwa się w zębniki koła zamachowego Sprzęgło jednokierunkowe 1 4 1. Włącznik rozruchu (stacyjka) 2. Uzwojenie wciągające 3. Uzwojenie podtrzymujące 4. Rdzeń wciągający 5. Sprężyna powrotna rdzenia wciągającego 6. Płytka kontaktowa 7. Magnesy stałe 8. Dźwignia widlasta 9. Sprzęgło jednokierunkowe, 10. Zębnik 11. Akumulator 12. Wirnik 13. Wielowypust o linii śrubowej 14. Tuleja prowadząca zębnika 15. Sprężyna dociskowa zębnika 16. Zębnik koła zamachowego Oznaczenia przyłączy: 30 – Podłączenia akumulatora 50 – Sterowanie od włącznika rozruchu Zazębianie - zębnik rozrusznika trafia na ząb zębnika koła zamachowego 5 s1 a Włącznik rozruchu (stacyjka) załączony, rdzeń włącznika elektromagnetycznego jest wciągany, zębnik wsuwa się w zębnik koła zamachowego (schemat zazębiania tuż przed włączeniem głównego prądu). Płytka kontaktowa zostaje dociśnięta do styków prądowych, rozrusznik zaczyna kręcić silnikiem. Płytka kontaktowa zostaje dociśnięta do styków prądowych, rozrusznik zaczyna sie obracać co pozwala na dalsze wsuniecie zębnik rozrusznika. Ściśnięta sprężyna dociskowa wsuwa zębnik po linii śrubowej aż do pełnego zazębienia. Rozruch 2 3 1. Pokrywa zamykająca 2. Zębnik 3. Kielich sprzęgła 4. Gniazdo rolki blokującej 6 Włącznik rozruchu (stacyjka) załączony, rdzeń włącznika elektromagnetycznego jest wciągany, zębnik rozrusznika jest przesuwany w stronę koła zamachowego ale zostaje zatrzymany ponieważ trafia na ząb zębnika koła zamachowego. Sprężyna dociskowa zębnika zostaje ściśnięta. 7 5. Rolka blokująca 6. Kołnierz walcowy zębnika 7. Sprężyna a – Kierunek obrotów s2 Zębnik rozrusznika zazębiony z zębnikiem koła zamachowego. © 2011 Robert Bosch GmbH (AA/COM) ‒ 0122-1-1106-En. 12 | Bosch Autospec | nr 2/52 | 2014 | Bosch Service w Polsce Iławscy mistrzowie od Diesla dostawczych i ciężarowych, a także maszyn rolniczych. Do najnowszej części naszej hali warsztatowej mogą wjechać nawet ciągniki siodłowe. – Co skłoniło firmę Wojenkowski do zdobycia autoryzacji Boscha i przystąpienia do grupy warsztatów Bosch Diesel Service? – Trzeba nadążać za najnowszymi rozwiązaniami technicznymi, np. układami Common Rail, wciąż zdobywać nową wiedzę. Nasi pracownicy uczestniczą w szkoleniach organizowanych przez Boscha, konieczne są nowoczesne Przesyłki z przeznaczonymi do naprawy elementami urządzenia diagnostyczne i naprawcze, które zapewnia dieslowskich układów paliwowych Bosch Diesel Service firma. Zresztą kontakty z Boschem mieliśmy już dużo Wojenkowski z Iławy otrzymuje nie tylko z terenu wcześniej, korzystaliśmy z boschowskiego KTS. Mamy też województwa warmińsko-mazurskiego. oprogramowanie ESI[tronic], stół probierczy Common Rail EPS 708. Wykorzystujemy części zamienne Boscha – zarów- Świadectwem jakości jego pracy jest I miejsce zdobyte no nowe jak i fabrycznie regenerowane, które sprzedajemy przez firmę w zeszłorocznym konkursie serwisów autory- naszym klientom i montujemy w obsługiwanych pojazdach. zowanych przez Boscha, co można przeczytać na statuetce A ponieważ wiele z nich to samochody „pracujące”, stojącej w biurze BS Wojenkowski. Jak mówi Sebastian naprawiać trzeba je szybko i fachowo. Podzespoły i urzą- Wojenkowski, współwłaściciel serwisu, ten sukces w teście dzenia Boscha to gwarantują. „tajemniczego klienta” to wynik wieloletnich doświadczeń w naprawach układów paliwowych Diesla. – W sieci serwisowej Boscha firma działa dopiero od dwóch lat... – Tak, ale układami paliwowymi, pompami wtryskowymi, wtryskiwaczami zajmujemy się już bardzo długo. Warsztat założył mój ojciec, Andrzej Wojenkowski, w 1990 r. i od początku specjalizował się w tej dziedzinie. Tak jest do tej pory. Nie prowadzimy żadnych innych usług mechanicznych. Naprawiamy pompy wtryskowe zarówno nowoczesne jak i starszych systemów Diesla, obsługujemy dieslowskie systemy zasilania do pojazdów osobowych, Obsługujemy wielki teren. Jesteśmy znani nie tylko na rynku lokalnym. Mamy klientów zarówno z Iławy i okolic jak i z miejscowości położonych w promieniu 100 km, a nawet z Warszawy i obwodu kaliningradzkiego. Otrzymujemy wiele przesyłek z podzespołami do naprawy, które potem przekazujemy naszym kontrahentom. – Czy przystąpienie do sieci serwisowej Boscha przyczyniło sie do zwiększenia obrotów firmy? – Podam taki przykład: przed 6 laty zatrudnialiśmy 5-6 mechaników. Teraz jest ich 11 i wszyscy mają zajęcie. – Kim są pracownicy firmy Bosch Diesel Service Wojenkowski? Bosch Service w Polsce | nr 2/52 | 2014 | Bosch Autospec | 13 – Załogę mamy stałą. Najstarszy z pracowników, Marek Jarmużewski pracuje już 20 lat, Andrzej Sadowski – 16. Inni też są z długim stażem, po 8-10 lat. Większość mechaników ma swoje specjalizacje: czterech z nich w układach Common Rail, dwóch zajmuje się pompowtryskiwaczami, a trzech tradycyjnymi układami – pompami wtryskowymi, wtryskiwaczami. Przy tym nie jest to sztywny podział ról. Niektórzy uczyli się u nas zawodu od zera, zdobywali wiedzę na szkoleniach. Przyjmując nowego pracownika zwracam uwagę na to, czy interesuje sie tym, co będzie robił i czy chce pracować. – Firma wciąż się rozwija. – Mój ojciec otwierał ją w piwnicy rodzinnego domu. Przez pewien czas znajdowała się w centrum Iławy, a od 2000 r. mieścimy się na granicy miasta, przy ul. Słonecznej 1. W tym czasie warsztat był kilkakrotnie rozbudowywany, teraz zajmuje powierzchnię 500 m2. Co roku w coś inwestujemy. Ostatnio powstało nowe biuro obsługi klienta, założyliśmy też klimatyzację w całym zakładzie. Ja również „rosłem” przy warsztacie. Pracowałem w nim już podczas studiów, z czasem zostałem jego współwłaścicielem. BS Wojenkowski to firma rodzinna – sprawami administracyjnymi od lat zajmuje się w niej moja mama Hanna. Staramy się, by taka atmosfera panowała też w serwisie. rozmawiała Anna Borsukiewicz Zapraszamy do współpracy w sieci AutoCrew Warsztaty samochodowe stają dziś w obliczu ogromnych wyzwań. obsługa klientów gwarantuje dziś dotarcie do dużej grupy klientów oraz Pracownicy serwisów samochodowych muszą nieustannie mierzyć się zapewnia serwisowi przyszłość i stabilność. pod względem swoich umiejętności z wyzwaniami, jakie stawia przed nimi rozwój technologii i dynamiczny rynek. Montaż części zamiennych coraz które mają aspiracje rozwoju, postępu i osiągnięcia pozycji lidera na rynku częściej wymaga zastosowania wyspecjalizowanych urządzeń diagnostycz- lokalnym. nych, a dla klientów coraz większe znaczenie ma jakość i poziom świadczo- nych usług oraz kompetencje pracowników punktu obsługi klienta. www.auto-crew.pl. Zainteresowanym proponujemy również spotkanie Oferta sieci AutoCrew skierowana jest do wielomarkowych serwisów, Zachęcamy do zapoznania się z ofertą sieci na stronach Proponujemy Państwu zainteresowanie się ofertą autoryzacji w Państwa firmie, by bezpośrednio zaprezentować ofertę sieci AutoCrew. AutoCrew, w sieci administrowanej przez firmę Bosch. W jej ramach W tym celu prosimy o wypełnienie formularza zgłoszeniowego znajdujące- za korzystną cenę oferowana jest klientom jakość i kompleksowość obsługi go się na stronie internetowej www.auto-crew.pl w zakładce samochodów wszystkich marek. Tylko kompleksowa i profesjonalna „Dołącz do nas”. 14 | Bosch Autospec | nr 2/52 | 2014 | przemysł Bezpieczeństwo ma priorytet: Seat Leon z systemami Boscha wspomagającymi kierowcę Dzięki swojemu innowacyjnemu wyposażeniu Seat Leon jest wzorem do naśladowania dla innych aut klasy średniej. Wiele zastosowanych w nim komponentów pochodzi od Boscha. Fot.: SEAT Bosch w Seacie Leon u Sterownik silnika u Bezpośredni wtrysk benzyny u Układ Common Rail u System wykrywający zmęczenie kierowcy u Radar średniego zasięgu u Kamera wielofunkcyjna u Świece zapłonowe lub żarowe u Sonda lambda u Alternator u Rozrusznik u System Start/Stop u System wycieraczek Kierujący Seatem Leon wprawdzie nie zauważy zagrożenia, ale wspomoże go asystent awaryjnego hamowania. Najpierw zostanie wyemitowany sygnał dźwiękowy, ostrzegający kierowcę. Jeśli ten nie zareaguje, to system aktywuje hamowanie z częściową siłą. Gdy kierowca zauważy zagrożenie i naciśnie na hamulec, ale zrobi to za słabo, to system uruchomi hamowanie awaryjne z pełną siłą. Dzięki temu samochód szybko zatrzyma się i nie uderzy w pojazd Seat Leon trzeciej generacji jest systemu ostrzegającego o opuszcze- poprzedzający, co uchroni kierowcę wyposażony w liczne innowacyjne niu pasa ruchu. Jeśli samochód przed wypadkiem. systemy wspomagające kierowcę, przypadkowo zbliży się do linii, to wyprodukowane przez firmę Bosch. za pomocą aktywnego układu System kontroli odstępu Ich zadaniem jest zapewnienie kierowniczego zostanie automatycz- Bosch Adaptive Cruise Control to bezpieczeństwa i komfortu jazdy nie pokierowany z powrotem na śro- system kontrolujący odstęp od pojaz- znanego dotychczas wyłącznie dek pasa. Dane z kamery wykorzystu- du poprzedzającego. Działa on z samochodów klasy premium. je też system automatycznego podobnie jak typowy tempomat, przełączania świateł drogowych z tą różnicą, że nie tylko utrzymuje Kamera wielofunkcyjna na mijania, zapewniając najlepszą prędkość na pożądanym poziomie, Wielofunkcyjna kamera Boscha jest możliwą widoczność bez oślepiania ale również automatycznie hamuje głównym źródłem informacji dla kierowców jadących z naprzeciwka. i rozpędza samochód, by utrzymać systemów wspomagających kierowcę. odpowiedni odstęp i oczekiwaną Śledzi ona obszar do 120 metrów Asystent hamowania awaryjnego prędkość. Kluczowym elementem przed pojazdem. Wydajne oprogra- Wyobraźmy sobie, że kierowca tego systemu jest radar średniego mowanie błyskawicznie analizuje spojrzy w bok akurat wtedy, gdy zasięgu, który precyzyjnie określa obrazy i rozpoznaje między innymi samochód przed nim gwałtowanie odstęp od pojazdów poprzedzają- pasy na jezdni, które są istotne dla zahamuje. Co się wówczas stanie? cych oraz ich prędkość. Skuteczne w eksploatacji: Świece zapłonowe Bosch Double Platinum i świece żarowe Duraterm High Speed Silniki 1.2 i 1.4 TSI cechuje niskie zużycie paliwa. Wykorzystują one świece zapłonowe Bosch Double Platinum (oznaczenie Y 5 KPP 332), które dzięki zastosowanemu stopowi platyny wyróżniają się szczególnie długim okresem eksploatacji. Wydłużenie o 8 mm izolatora i skrócenie elektrody masowej zwiększyło ochronę przed przebiciem, co zapewnia niezawodną pracę nawet przy dużym stopniu sprężania. Elektroda masowa jest precyzyjnie zamocowana, a świeca odpowiednio ułożona względem wtryskiwacza paliwa, co zapewnia optymalny dostęp mieszanki paliwowo-powietrznej do iskry zapłonowej. Niskonapięciowa świeca żarowa Bosch Duraterm High Speed osiąga temperaturę roboczą 1000°C w czasie krótszym niż 3 sekundy. Zapewnia to odpowiednią pracę silnika przy zimnym rozruchu oraz niezawodny rozruch jednostek napędowych TDI. Dzięki możliwości dogrzewania komory spalania przez nawet 6 minut, świece zapewniają równą pracę silnika w pełnym zakresie obciążeń. produkty | nr 2/52 | 2014 | Bosch Autospec | 15 Czujnik – niezbędnik do precyzyjnego sterowania u Czujnik Halla wału korbowego – bardziej precyzyjny pomiar prędkości obrotowej oraz położenia wału korbowego; informacja wykorzystywana Współczesne, złożone, elektronicz- działania systemu ESP; ponadto ne systemy w pojeździe wymagają tego typu czujniki mierzą kąty precyzyjnego sterowania. otwarcia zaworów, przepustnic, a nawet drzwi. Do tego celu wykorzystywane są u Czujnik prędkości kątowej w systemie Start/Stop. u Czujnik różnicy ciśnień – informacja o różnicy ciśnień, np. w przewodach paliwowych. u Czujnik ciśnienia bezwzględne- sterowniki, które pobierają precyzyj- – prędkość kątowa i przyśpiesze- go – informacja ta jest wykorzy- ne informacje z czujników zamonto- nia poprzeczne pojazdu wyko- stywana podczas dawkowania wanych w pojeździe i za pomocą rzystywane są przez system paliwa wtryskiwanego nastawników oraz elementów stabilizacji toru jazdy ESP. wykonawczych realizują funkcje u Czujnik prędkości obrotowej do silnika. u Czujnik wysokiego ciśnienia wymagane przez użytkownika koła – pomiar prędkości obroto- – informacja o ciśnieniu w szy- pojazdu. wej koła dla systemów bezpie- nach paliwowych wysokiego W ofercie Boscha występuje kilkana- czeństwa ABS/ASR/ESP. ciśnienia; wykorzystywany ście rodzajów czujników. Poniżej u Czujnik wałka rozrządu – infor- krótki przegląd najważniejszych macja o prędkości obrotowej typów czujników: oraz położeniu wałka rozrządu; w układach Common Rail oraz bezpośredniego wtrysku benzyny. u Sondy lambda – pomiar zawarto- wraz z informacją z czujnika wału ści tlenu w spalinach niezbędny korbowego sterownik kontroluje temperatury różnych czynni- do uzyskania minimalnej emisji synchronizację wałków. ków, między innymi temperatu- spalin w pojeździe. Sondy u Czujnik wału korbowego lambda Boscha występują – informacja o prędkości obroto- w ponad 85% pojazdów. wej oraz położeniu wału korbo- u Czujnik temperatury – pomiar ry powietrza zasysanego czy płynu chłodzącego. Wieloletnie doświadczenie oraz u Przepływomierze – pomiar masy wego; wraz z informacją z czuj- inwestowanie w badania i rozwój zasysanego powietrza do cylin- nika wałka rozrządu sterownik technologii spowodowało, iż wielu drów dla określenia dawki kontroluje synchronizację producentów pojazdów wykorzystuje wałków. czujniki Boscha przy produkcji paliwa, dokładność pomiaru do 2%. u Czujnik kąta obrotu – informacja u Czujnik spalania stukowego pojazdów. Fakt ten świadczy o naj- – czujnik wykrywa detonację wyższej jakości produktów identycz- o kącie skrętu kierownicy w cylindrach występującą nych z oryginalnymi. niezbędna jest do prawidłowego podczas spalania stukowego. Marcin Kiełczewski 16 | Bosch Autospec | nr 2/52 | 2014 | produkty Akumulatory Boscha do pojazdów zabytkowych w wersji suchej – wymagającej zalania elektrolitem (brak elektrolitu w zestawie). Swymi parametrami przewyższają oczywiście akumulatory oferowane przed kilkudziesięcio- Wykonane są według nowoczesnych Jednym z takich elementów jest ma laty. technologii, mają jednak klasyczny akumulator, bez którego pojazd nie wygląd. ruszy z miejsca, a którego parametry, zróżnicowanym pod względem współczesny wygląd, kształt, wiel- wielkości skrzynkom oraz szerokie- Podczas odbudowy zabytkowego kość czy kolorystyka bardzo się mu zakresowi pojemności (od 8 Ah pojazdu znalezienie oryginalnych różnią od tych montowanych w samo- do 112 Ah) i prądów rozruchu (40 części bywa niezwykle trudne. chodach czy motocyklach przed kil- A do 540 A) znajdują zastosowanie Niektóre z elementów ulegają zużyciu kudziesięcioma laty. Odpowiedzią w szerokiej gamie pojazdów – zarów- wraz z biegiem czasu, co uniemożli- na potrzeby rynku pojazdów zabyt- no motocykli jak i samochodów. wia zastosowania autentycznej kowych są wprowadzone w marcu części. Montaż nowego zamiennika, tego roku do oferty Boscha akumula- skrzynce oraz naklejce nawiązującej który nie zawsze pasuje do koncepcji tory przeznaczone do pojazdów do wyglądu dawnych baterii akumu- odrestaurowanego pojazdu to często zabytkowych. latory idealnie pasują do odrestauro- zmora wielu fanów oldtimerów oraz Akumulatory dzięki stylizowanej Program składa się z 6 referencji warsztatów specjalizujących się akumulatorów 6V, wykonanych w odbudowach. w technologii Ca/Ca, dostępnych Akumulatory Boscha retro, dzięki wanych pojazdów. Marcin Dynarek Program akumulatorów Boscha do pojazdow zabytkowych Nr zamówieniowy Bosch Pojemność (Ah) Prąd rozruchu (A) Rodzaj bieguna Układ biegunów Podstawa (stopka) Dł. Wymiary (mm) Szer. Wys. Elektrolit (L) F 026 T02 300 8 40 Y6 0 B00 85 95 165 0,6 F 026 T02 302 66 360 1 0 B00 186 169 192 2,5 F 026 T02 303 77 360 1 0 B6 215 169 185 3,2 F 026 T02 304 84 390 1 0 B6 224 173 216 3,2 F 026 T02 306 98 480 1 0 B00 263 172 220 4,2 F 026 T02 307 112 540 1 0 B00 263 177 225 4,7 produkty | nr 2/52 | 2014 | Bosch Autospec | 17 Układ stabilizujący tor jazdy tylko na dwa koła Firma Bosch zaprezentowała Motorcycle Stability Control (MSC). Układ ten jest kolejnym przełomo- bardzo duże ryzyko tego, że motocykl wym rozwiązaniem poprawiającym się przewróci. Nawet jeśli jednoślad bezpieczeństwo motocyklisty. ma układ ABS, motocyklista nie jest Całkowicie zmienia sposób, w jaki w stanie rozdzielić optymalnie siły można zahamować motocykl. hamowania na koło przednie i tylne, Dotychczas w motocyklach a w pierwszej fazie hamowania może występowały dwa niezależne układy dojść do zachwiania i tak już mocno hamulcowe uruchamiane dwiema wychylonego motocykla. ESP – przełom w dziedzinie bezpieczeństwa Od wielu lat najważniejszy układ bezpieczeństwa w samochodzie, jakim jest układ hamulcowy, pełni także rolę układu podnoszącego bezpieczeństwo oraz komfort podróżowania. Umożliwia mu to wprowadzony do seryjnej produkcji w 1995 r. system ESP, który jest uważany za przełom w dziedzinie bezpieczeństwa. Warto przypomnieć, że od listopada 2014 roku ESP będzie obowiązkowym układem bezpieczeństwa dla każdego nowego pojazdu w Europie. od tego, czy kierowca nagle zaczął hamować, czy też dodał gwałtownie gazu. Obecnie układ ten jest dostępny w dwóch modelach KTM, 1190 Adventure oraz 1190 Adventure R. Istnieje jednak duże prawdopodobieństwo, że w przyszłości będzie on stosowany we wszystkich jednośladach na całym świecie, począwszy od motocykli osiągających ogromne moce i prędkości aż po najmniejsze skutery miejskie. MSC to najbardziej zaawansowany technicznie układ podnoszący bezpieczeństwo jazdy przeznaczony do motocykli. Marcin Kiełczewski Przekrój układu MSC w motocyklu dźwigniami. Obecnie, dzięki zastoso- Dzięki wielu czujnikom, sterownik waniu MSC w motocyklu, podobnie układu MSC pozyskuje informacje jak w samochodzie występuje jeden o obecnym położeniu i wychyleniu układ hamulcowy. Niezależnie motocykla oraz o zamiarze od tego, czy kierowca użyje dźwigni kierowcy z częstotliwo- przy kierownicy, czy też pedału ścią 100 razy hamulca, siła hamująca motocykl na sekundę. zostanie przekazana na obydwa koła. Dane takie Podobnie jak w samochodzie ESP, umożliwiają tak i MSC w motocyklu nadzoruje obliczenie oraz pracę silnika i jeśli zachodzi obawa rozdzielenie sił utraty przyczepności, ogranicza moc między koła tak, i moment obrotowy jednostki napędo- aby motocykl wej. W chwili pokonywania zakrętu w każdej chwili motocykl jest mocno pochylony. Jeśli poruszał się w tej sytuacji dojdzie do konieczności stabilnie. nagłego hamowania, występuje Niezależnie Motocykl wychylony w zakręcie – główne elementy układu MSC 18 | Bosch Autospec | nr 2/52 | 2014 | produkty DAF i Bosch Bosch jest dostawcą podzespołów do kilkudziesięciu od stycznia 2006 r., z silnikiem wysokoprężnym marek samochodów. W poprzednich numerach Autospe- typ MX 340, o pojemności 12,9 litra i mocy 340 kW – wraz ca prezentowaliśmy auta osobowe z wykazami części z wykazem niektórych części zamiennych produkowa- niemieckiej firmy. Produkty z logo Boscha są także nych do niego przez firmę Bosch (klucz RB: DAF 464). montowane w pojazdach ciężarowych. W naszym cyklu Obok nazw produktów umieszczamy numery katalogowe. były już: Scania R500, Mercedes-Benz Actros 1846 W przypadku niektórych elementów są to tylko przykłady, BlueTec, MAN / TGX 18.480, Iveco Stralis L440 S 45. gdyż producent dokonywał zmian konstrukcyjnych, a wraz z nimi zmieniały się numery katalogowe. Dlatego Obecnie prezentujemy produkt holenderskiej firmy DAF dobór odpowiednich części możliwy jest przy użyciu — samochód ciężarowy DAF/ XF 105. 460 produkowany katalogu Boscha. 24 17 19 3 10 1 2 16 Nr F 00M 144 120 4 R ozrusznik (HXF95-L 24V (R)) l Nr 0 001 261 013 5 R ozrusznik regenerowany l Nr 0 986 022 260 6 P rzekaźnik załączający rozrusznik l Nr 1 337 210 760 7 A kumulator rozruchowy, l T5 (12V 180AH 1000A) Nr 0 092 T50 770 8 C zujnik wału korbowego (DG 6) l Nr 0 281 002 675 9 C zujnik wałka rozrządu (DG 6) l Nr 0 281 002 676 11 5 20 21 7 4 8 1 A lternator (HD9L (>) 28V 41/112A) l Nr 0 124 655 014 2 A lternator regenerowany BX l Nr 0 986 049 780 3 E lektroniczny regulator l napięcia ładowania 22 23 9 14 12 18 Fot.: DAF 25 13 26 6 27 15 10 Czujnik ciśnienia doładowania l (DS-LDF4-T) Nr 0 281 002 316 11 Czujnik temperatury, l woda chłodząca (TF-W) 12 l 13 l 14 l 15 l 16 l 17 l 18 l Nr 0 281 002 412 Wkład filtra paliwa Nr F 026 402 032 Filtr wstępny paliwa Nr F 026 402 038 Wkład filtra powietrza Nr F 026 400 084 Wkład filtra oleju Nr F 026 407 045 Wkład odśrodkowego filtra oleju Nr F 026 407 119 Filtr kabinowy Nr 1 987 432 152 Zestaw serwisowy DNOX filtr cieczy AdBlue Nr F 00B H40 230 19 Wymienna kaseta osuszacza powietrza l Nr F 026 404 013 20 Moduł tłoczący AdBlue DNOX l (wyrób regenerowany) Nr 0 986 44D 002 21 Moduł dozujący DNOX l Nr 0 444 011 013 22 Wtryskiwacz DNOX l Nr 0 444 012 003 23 Pompa membranowa cieczy AdBlue l Nr F 00B H40 279 24 Pióro wycieraczki bezprzegubowe l Aero Twin Nr 3 397 008 842 25 Pióro wycieraczki Twin l Nr 3 397 018 965 26 Żarówka H7 o wydłużonej trwałości l Trucklight Maxlife 24V 70 W Nr 1 987 302 772 27 Żarówka XENON D2S l Nr 1 987 302 904 technika | nr 2/52 | 2014 | Bosch Autospec | 19 numerze VIN pojazdu oraz rodzaju napędu. Zakłada się, że ogólnoeuropejski system powiadamiania wypadkowego eCall skróci czas dotarcia pomocy o 40% w obszarach pozamiejskich i o 50% w miastach. Bosch dostarcza technologię do tego systemu. Ale to dopiero początek. Skoro z samochodu można wysyłać informacje, nic nie stoi na przeszkodzie, by powiadamiać również o awarii samego auta (system bCall) oraz o serwisowaniu pojazdu (system sCall). Nieoficjalnie przedstawiciele producentów pojazdów przyznają, że auta sprzedawane w Europie są już wyposażone w odpowiednie urządzenia umożli- Lepiej niż w domu wiające szybkie podłączenie systemów telematycznych. Są one jednak nieaktywne, w przeciwieństwie do systemów w pojazdach jeżdżących Powszechny dostęp do bezprzewodowego internetu zrewolucjonizuje jazdę samochodem. Bosch opracowuje rozwiązania, które umożliwiają w USA. W USA Ford wprowadził zdalną komunikację pojazdu z infrastrukturą drogową. W ekstremalnym wariancie diagnostykę pojazdów w 2009 r. pojazd jedzie sam, a kierowca w tym czasie zajmuje się czymś pożytecznym. Kierowca jest informowany o wykrytej usterce z sugestią, że powinien udać Do tej pory to do samochodu docierały zywać w krajach UE nie później niż 1 się do warsztatu. Jeśli sobie tego życzy, informacje przekazywane drogą października 2017 r. informacje o usterce wraz z numerem internetową. Teraz łączność ma Po zadziałaniu czujników urucha- VIN pojazdu przesyłane są automa- działać w obie strony. Wdrażanie miających poduszki powietrzne tycznie do centrali, która z kolei rozumianych w ten sposób systemów z samochodu wysyłany jest sygnał wysyła je do wybranej, np. najbliższej telematycznych w Europie nie jest tak do najbliższego centrum powiadamia- lub autoryzowanej, stacji serwisowej. odległe, jak mogłoby się wydawać. nia ratunkowego lub pod numer 112. Użytkownik kupuje urządzenie Rada i Parlament Europejski ustaliły, Wysyłana informacja ma zawierać telematyczne i comiesięczny abona- że system automatycznego powiada- dane o dokładnym czasie wypadku, ment na określony pakiet usług. miania o wypadkach eCall ma obowią- miejscu zdarzenia, kierunku jazdy, W przypadku Forda, co miesiąc ok. 3 mln kierowców aut tej marki otrzymuje e-maile diagnostyczne. Przesyłanie danych umożliwia miniaturowe urządzenie będące połączeniem komputera, skanera diagnostycznego, modułu GPS i telefonu komórkowego. Urządzenie jest wpięte w gniazdo diagnostyczne pojazdu i skanuje kody błędów zapisane w pamięci sterowników. Tak skonstruowane systemy telematyczne zwiększają wygodę kierowców i warsztatu, który nie musi martwić Dzięki bezprzewodowemu internetowi jest możliwa komunikacja między samochodami i infrastrukturą drogową. się o klientów. W zaawansowanych rozwiązaniach, zanim klient dotrze u 20 | Bosch Autospec | nr 2/52 | 2014 | technika na oszczędności w zużyciu paliwa. Najwyraźniej kierowcy okazali się odporni na sugestie oszczędnej jazdy, gdyż szybko wprowadzono system łączący funkcje GPS, nawigacji satelitarnej i tempomatu połączonego z automatyczną skrzynią biegów. Bosch wprowadził taki system w 2012 r. pod nazwą eHorizon. System rozpoznaje drogę, np. zakręty, teren zabudowany lub wzniesienia i zjazdy, zanim zauważy je kierowca, i dobiera „Zielona fala” w mieście to ideał – bezpiecznie i wygodnie. Informacje z sygnalizatora świetlnego są przekazywane do samochodu i wyświetlane w formie grafik na tablicy przyrządów, np. o optymalnej prędkości, z jaką trzeba jechać. najbardziej odpowiednie przełożenie w skrzyni biegów oraz ewentualne uruchomienie zwalniacza. Z dotychczasowej praktyki wynika, że w terenie górzystym ciężarówka może do warsztatu, jest on przygotowany zaoszczędzić do 15% paliwa. do usunięcia usterki, gdyż wcześniej Podobne rozwiązania, skierowane otrzymał odpowiednie wsparcie również do operatorów flot pojazdów, techniczne i zaopatrzenie w części. Komunikacja totalna wprowadza się także w samochodach System jest więc korzystny dla obu Wbrew pozorom, wiele systemów osobowych, z uwzględnieniem ich stron, a szczególnie dla serwisów, telematycznych już działa, a najwię- specyfiki, w porównaniu z ciężarów- które pozyskują nowych klientów, cej w... pojazdach użytkowych, które ką. Np. istnieje możliwość samoczyn- zwiększają liczbę napraw, sprzedaż w przeciwieństwie do osobowych, nego zahamowania za szybko jadące- części i mogą racjonalnie zarządzać zawsze muszą przynosić zysk. go auta przed niewidocznym jeszcze stanem części zamiennych w magazy- Od kilku lat są stosowane systemy zakrętem. Nowość polega na aktuali- nie. Po wprowadzeniu systemu, zdalnej obsługi flot ciężarówek zacji map w czasie rzeczywistym wskaźnik wykorzystania potencjału z uwzględnieniem nie tylko rozpo- przez samych użytkowników pojaz- serwisu Forda w USA zwiększył się znania trasy przejazdu, postojów, dów, co może się również przydać o 10-15%. prędkości jazdy, lecz także sposobu kierowcy indywidualnemu, a nie jazdy kierowcy, z naciskiem tylko flotowemu. Dzięki informacjom Przedstawiciele warsztatów niezależnych martwią się, że samochody będą kierowane wyłącznie do warsztatów autoryzowanych danego producenta pojazdu. W świetle przepisów UE takie praktyki można by potraktować jako dyskryminację. Również Bosch pracuje nad rozwiązaniami prewencyjnego serwisowania pojazdów, w celu uniknięcia ewentualnego postoju, co jest przydatne w pojazdach flotowych lub użytkowych. Nie bez przyczyny w wielu autach osobowych zlikwidowano już np. bagnet do kontroli ilości oleju w misce olejowej, zastępując go czujnikiem elektronicznym. Podnoszą się też głosy o możliwości niepożądanej inwigilacji kierowców. Zabezpieczeniem danych zajmuje się spółka zależna Bosch escrypt. System łączący funkcje GPS, nawigacji satelitarnej i tempomatu rozpoznaje drogę, np. zakręty, teren zabudowany lub wzniesienia i zjazdy, zanim zauważy je kierowca. System nie tylko umożliwia oszczędność paliwa, lecz także podnosi bezpieczeństwo. technika | nr 2/52 | 2014 | Bosch Autospec | 21 o np. autostradowych korkach lub oblodzonym fragmencie jezdni przekazywanym z auta do auta (system car-to-car) można będzie zmniejszyć liczbę wypadków. Konfiguracja systemu wymaga, by dany pojazd jednocześnie wysyłał i odbierał informacje gromadzone na serwerach Floating Car Data. Obecnie sporo funkcji przydatnych kierowcy oferują operatorzy telefonii komórkowych. Bezpieczne korzystanie z aplikacji zainstalowanych w urządzeniach typu iPhon lub smartfon z systemem Android polega na podłączeniu go do wyświetlacza samochodowego, co umożliwia system Boscha MySpin. Dostęp do internetu można uzyskać również To prototypowe Volvo porusza się całkowicie samodzielnie na ściśle określonych trasach wokół Goeteborga z maksymalną prędkością 70 km/h. W tym czasie można np. czytać gazetę. przez pokładową nawigację, która w wersji opracowywanej przez Boscha wyszuka najbliższe, wolne miejsce parkingowe. W Ingolstadt trwają testy automatycznego pobierania opłat za parking. Czytnik umieszczony przy barierze parkingowej komunikuje się drogą radiową z nadajnikiem w samochodzie i odczytuje wysyłany sygnał radiowy z danego auta jako zakup biletu. Samochody mogą też komunikować się z infrastrukturą miejską (car-to X). W ramach niemieckiego projektu simTD we Frankfurcie nad Menem 20 sygnalizatorów zmodyfikowano w taki sposób, by biorące udział w testach pojazdy mogły się z nimi komunikować. Informacje z sygnalizatora świetlne- W Ingolstadt trwają testy automatycznego pobierania opłat za parking. Czytnik umieszczony przy barierze parkingowej komunikuje się drogą radiową z nadajnikiem w samochodzie i odczytuje wysyłany sygnał radiowy z danego auta jako zakup biletu. go są przekazywane do samochodu i wyświetlane w formie grafik na tabli- gdy auto porusza się bez żadnego oczekują. Producenci samochodów, cy przyrządów. Wskazują kierowcy udziału człowieka. Takie systemy telefonów komórkowych, dostawcy m.in. optymalną prędkość, z jaką opracowuje m.in. Bosch. Potrzebne usług, programów i treści interneto- powinien się poruszać, by dotrzeć jest współdziałanie wszystkich wych, a także operatorzy sieciowi do następnego sygnalizatora na tzw. systemów zainstalowanych w samo- łączą wysiłki, by sprostać tym oczeki- zielonej fali, a także czas oczekiwania chodzie, który musi nie tylko sam waniom. Co ciekawe, wszyscy widzą na zielone światło. Sygnały akustycz- poruszać się w skomplikowanym w tym obopólne korzyści, nie tylko ne ostrzegają przed mającym się ruchu, lecz także uważać na piratów finansowe. Ludzie coraz więcej czasu pojawić czerwonym światłem. drogowych. spędzają w samochodzie, więc niech Ekstremalnym przypadkiem Połączenie samochodu z interne- wszechstronnego komunikowania się tem nie jest przypadkowe. Według pojazdu z otoczeniem jest sytuacja, badań, młodzi kierowcy tego właśnie chociaż czują się w nim jak w domu. Ryszard Polit Zdjęcia: Audi, BMW, Bosch, Opel, Volvo Centrum szkoleniowe Bosch Wiedza dla profesjonalistów W Centrum szkoleniowym Bosch nieustannie poszerzamy naszą ofertę i dopasowujemy ją do dynamicznych potrzeb rynku. W tym roku proponujemy: ▶ Nowy typ szkoleń – 100% praktyka! Aż 7 tematów do wyboru! ▶ Nowe tematy szkoleń – np.: Układy klimatyzacji. ▶ Nowe samochody szkoleniowe – BMW 320, E91 oraz Citroën C5 2.0 HDi. ▶ Atrakcyjne ceny – kursy już od 360 PLN. Zachęcamy do rejestracji na stronie www.szkoleniabosch.pl Liczba miejsc ograniczona! Do zobaczenia w Centrum Szkoleniowym!