PAC Bogna

Kiedy pobyt w szpitalu staje się trudny…
Hospitalizacja w okresie ciąży wiąże się ze stanem zagrożenia zdrowia lub życia dziecka bądź matki.
Zwykle istnieje potrzeba przeprowadzenia diagnostyki, wdrożenia właściwego leczenia oraz oceny
jego skuteczności. Pobyt w szpitalu jest więc w pewnych sytuacjach konieczny. O ciąży wysokiego
ryzyka mówimy wówczas, gdy istnieje zagrożenie poronieniem, porodem przedwczesnym, jak
również w przypadku choroby matki. Stan zagrożenia zdrowia lub życia własnego bądź najbliższej
osoby należy do sytuacji bardzo trudnych pod względem psychologicznym i zwykle budzi wiele
przykrych emocji. Powoduje m.in. zwiększone napięcie psychiczne, lęk, niepewność, smutek,
drażliwość, niekiedy poczucie winy.
Wielu kobietom pomaga świadomość, że fachowa opieka, leczenie i możliwość szybkich interwencji
medycznych pozwolą uniknąć nieszczęśliwych sytuacji, przyniosą pozytywne efekty, to jednak pobyt
w szpitalu jest związany z pewnymi ograniczeniami i trudnościami. Sposób radzenia sobie zależy od
wielu czynników indywidualnych: stopnia poczucia zagrożenia, lęku, temperamentu kobiety, poziomu
aktywności życiowej, nastawień i przekonań, jak również czynników szpitalnych: postawy personelu i
jakości opieki.
Warunki wynikające z hospitalizacji mogą utrudniać możliwość zaspokajania niektórych potrzeb
(intymności, aktywności fizycznej, bezpieczeństwa). Zdarza się, że istnieje konieczność leżenia przez
określony czas. Kobieta spędza w niewygodnej pozycji niekiedy wiele tygodni. W tym czasie
większość czynności fizjologicznych oraz pielęgnacyjnych wykonuje w łóżku, często z pomocą
personelu lub członków rodziny. Wiele kobiet na co dzień bardzo aktywnych przeżywa tę sytuację
jako „uwięzienie”. Brak aktywności fizycznej, możliwości działania, poczucie zależności, jak również
wiele innych czynników może być przyczyną pogorszenia nastroju u części kobiet.
Co pomaga?
•
•
•
•
rozmowa, w której kobieta ma możliwość odreagowania przykrych emocji, podzielenia się
przeżyciami bez lęku przed oceną, poczucia wstydu czy winy. Stąd udzielanie wsparcia wiąże
się z przyjęciem postawy akceptacji, zrozumienia, empatii.
rzeczowa rozmowa z lekarzem na temat postępów diagnostyki i procesu leczenia. Pomocna
jest świadomość, rozumienie jak zmienia się stan zdrowia i co to oznacza. Kobieta potrzebuje
informacji dotyczących zdrowia i samopoczucia dziecka, wpływu leków na jego rozwój.
W rozmowie z lekarzem kobieta może uzyskać informacje co ją czeka w ciągu najbliższych
dni, jakie zabiegi i działania lecznicze zostaną zastosowane, co może odczuwać ze strony
organizmu, jak będzie wyglądało leczenie itp. Istotne jest tu zaspokojenie potrzeby
bezpieczeństwa, wiedzy, zmniejszenie poczucia zależności oraz lęku przed tym co nieznane.
Kobiety chciałyby wiedzieć jak długo potrwa leczenie, kiedy będą mogły wrócić do domu.
Jest to informacja tym bardziej znacząca, jeśli w domu czeka starsze dziecko.
wypełnienie części czasu ciekawymi i przyjemnymi zajęciami – warto poprosić członków
rodziny o zorganizowanie telewizora z słuchawkami, radia, ciekawych książek, których nie
udało się przeczytać do tej pory (o lekkiej tematyce, relaksujących), odwiedzin znajomych,
którzy dodają sił, energii oraz humoru. A może warto wykorzystać czas na szydełkowaniu?
niezwykle ważny jest sposób myślenia o własnej sytuacji. Warto odreagowywać przykre
uczucia w bezpiecznych warunkach. Należy pamiętać, że ciągła koncentracja jedynie na tym,
co trudne może potęgować takie uczucia. Niekiedy rozmowa z bliską osobą, lekarzem,
•
•
psychologiem pomaga odkryć inne perspektywy, z jakich można spojrzeć na swoją sytuację.
Również w szpitalu można decydować o sobie, rozmawiać, czerpać ze wsparcia otoczenia,
zorganizować czas tak, by jak najwięcej było w nim przyjemnych, wartościowych chwil.
Pamiętajmy też, że zawsze jest to pewne doświadczenie, z którego możemy wydobyć to, co
ważne.
zdarza się, że kobiety szukając wsparcia dzielą się między sobą negatywnymi
spostrzeżeniami, doświadczeniami, pogłębiając odczuwane napięcie. Ze względu na
zwiększoną wrażliwość emocjonalną w okresie ciąży docierające z różnych źródeł informacje
dotyczące zagrożeń, trudności mogą potęgować napięcie psychiczne. Dlatego warto szukać
odpowiedzi na swoje wątpliwości czy pytania w rozmowie z lekarzem i położną. Fachowa i
wyczerpująca odpowiedź pomaga zwiększyć poczucie bezpieczeństwa i zaufania.
rodzice w sytuacji ciąży wysokiego ryzyka doświadczają nadziei, ale i lęku. Jeśli kobieta
przechodzi przez chorobę przewlekłą, długotrwałą hospitalizację poziom jej zmęczenia i
napięcia zwykle jest dosyć wysoki. Sposoby radzenia sobie w takiej sytuacji są bardzo różne.
Warto pamiętać, że nie tylko kobieta przeżywa lęk, dyskomfort, niewygodę. Podobnie,
przykre uczucia może przeżywać najbliższa rodzina, a zwłaszcza mąż, który obawia się o los
żony i dziecka. Musi on często samodzielnie poradzić sobie z prowadzeniem domu, opieką
nad żoną i starszymi dziećmi, pracą zawodową. Dlatego ważne jest, by mężczyzna również
miał możliwość odreagowania przeżyć. Potrzebna może być rozmowa i wsparcie otoczenia,
ale również korzystanie z indywidualnych i konstruktywnych sposobów rozładowywania napięcia (np. poprzez aktywność fizyczną).
Pobyt w szpitalu, zwłaszcza długotrwały może być spostrzegany przez kobietę jako czynnik
obniżający jakość życia. Może pojawić się wówczas poczucie żalu związane z ograniczeniem bądź
utratą możliwości realizacji wcześniejszych planów, marzeń związanych z przygotowaniami do
przyjęcia dziecka (szykowanie gniazda, wybór rzeczy potrzebnych dla dziecka). W takich sytuacjach
pomocne może być ponowne zaplanowanie najbliższego czasu z uwzględnieniem własnej aktywności
i w zakresie możliwym do zrealizowania. Wszystko to po to, by nie zabrakło radości z przeżywania
ciąży.
Mgr Bogna Dembek – psycholog