Środowisko naturalne

Transkrypt

Środowisko naturalne
Środowisko naturalne
Obszarowi Środowisko odpowiada w Strategii Zrów­
noważonego Rozwoju i Odpowiedzialnego Biznesu GK
jeden cel strategiczny, którym jest prowadzenie dzia­
łalności biznesowej w sposób odpowiedzialny i z posza­
nowaniem środowiska naturalnego. W jego ramach
przewidzieliśmy do realizacji 7 celów i 21 działań.
Część przedsięwzięć będzie realizowana także w kolejnych
latach. W tym rozdziale znajdą Państwo informacje o tym,
co dotychczas udało nam się zrealizować.
Środowisko
naturalne
Prowadzenie działaności w sposób
odpowiedzialny i z poszanowaniem
środowiska naturalnego
7.1 Wyzwania i szanse
Nasz biznes nieuchronnie związany jest z inge­
rencją w zasoby naturalne oraz poszczególne
elementy środowiska. Szczególnie istotne jest to
zwłaszcza w segmencie Poszukiwanie i Wydoby­
cie, a odpowiedzialność firmy w tym przypadku
polega na minimalizacji wpływu na środowisko
naturalne, racjonalnym gospodarowaniu zasobami
oraz odpadami oraz ewentualnym rekompenso­
waniu skutków naszej ingerencji.
Z drugiej strony, nasz podstawowy produkt
Katarzyna Chołast
Specjalista
Oddział w Odolanowie PGNiG
– gaz, w porównaniu z innymi paliwami kopal­
nymi pozwala na znaczące ograniczenie wielkości
Oddział w Odolanowie jest jedynym w Unii Euro­
emisji zanieczyszczeń do atmosfery. Tak więc
pejskiej producentem helu. Produkowany tu hel
upowszechnienie jego wykorzystania jest istotne
wykorzystywany jest między innymi w badaniach
w dobie globalnego przeciwdziałania zmianom kli­
naukowych prowadzonych przez czołowe euro­
matu, zarówno w sposób znany od lat (do kuche­
pejskie ośrodki takie jak Europejska Organizacja
nek czy ogrzewania mieszkań), jak i poprzez
Badań Jądrowych (CERN) pod Genewą. Najnow­
produkty, które możemy zaoferować dzięki
szymi technologiami posługujemy się również dla
rozwojowi nowego segmentu naszej działalności,
dobra otaczającego nas środowiska naturalnego:
którym jest Energetyka. Elektrownie wykorzystu­
odazotowanie gazu ziemnego prowadzimy z uży­
jące gaz zamiast tradycyjnego węgla, produkcja
ciem zainstalowanych ostatnio turboekspanderów,
energii w skojarzeniu, OZE i wykorzystanie bio­
w których energia pochodząca z ciśnienia gazu wy­
masy będzie bardzo korzystnie oddziaływać
dobywanego z górotworu zamieniana jest na ener­
na atmosfery. Podobny cel środowiskowy i eko­
gię elektryczną. Dzięki temu zmniejszamy zużycie
nomiczny ma wspieranie popularyzacji samocho­
energii wytwarzanej w sposób konwencjonalny.
Raport Społeczny
2009
51
dów napędzanych sprężonym gazem ziemnym
Mając na uwadze współczesne wyzwania ochrony
Niezależnie od specyfiki działalności jednostki GK
(CNG) – począwszy od samochodów osobowych,
środowiska związane w szczególności ze zmianami
PGNiG od lat, wszędzie tam, gdzie były obecne,
skończywszy na autobusach i samochodach
klimatycznymi, wyczerpywaniem się zasobów
w kraju i za granicą, kładły szczególny nacisk na
dostawczych. Jest to jednym z priorytetów odpo­
naturalnych oraz nadmiernym zanieczyszczeniem
kwestie ochrony środowiska, ograniczanie nega­
wiedzialności PGNiG. Więcej informacji na temat
różnych elementów środowiska (powietrze, woda,
tywnego wpływu i proekologiczne inwestycje.
akcji edukacyjnych i promujących gaz znajdą
gleba), staramy się stale minimalizować swoje
Znalazło to odzwierciedlenie w celach i działaniach
Państwo w rozdziale „Społeczności lokalne”.
oddziaływanie na środowisko we wszystkich
przyjętych w Strategii Zrównoważonego Rozwoju
obszarach łańcucha wartości firmy (poszukiwania,
i Odpowiedzialnego Biznesu. Dbałość o środowisko
wydobycie i magazynowanie, dystrybucja, obrót,
naturalne jest jednym z sześciu głównych celów
energetyka), promując jednocześnie innowacyjne
naszej Strategii.
i proekologiczne rozwiązania oraz technologie.
PGNiG uznaje, że najważniejszym wyzwaniem
jest takie prowadzenie działalności, by sprawnie
Systemy Zarządzania Środowiskowego
w jednostkach organizacyjnych GK PGNiG
i efektywnie wykorzystać szeroki zakres swojego
oddziaływania dla dobra środowiska, a wszelkie
zagrożenia przekształcić w szanse.
ZG w Gdańsku
Pomorski OOG
Pomorska SG
ZG w Koszalinie
ZG w Olsztynie
ZG w Szczecinie
PNiG "Nafta" w Pile
ZG Białystok
ZG w Bydgoszczy
Geofizyka Toruń
ZG Ciechanów
ZG w Poznaniu
Wielkopolska SG
Wielkopolski OOG
PN Diament
Oddział w Zielonej Górze
ZG wKaliszu
BSiPG Gazoprojekt
ZG Wałbrzych
Mazowiecka SG
ZG Mińsk Mazowiecki
Geovita
ZG Warszawa
ZG Łódź
Oddział w Odolanowie
ZG Zgorzelec
Investgas
CLPB w Warszawie
Bud-Gaz
Centrala PGNiG SA
Mazowiecki OOG
ZG Radom
Dolnośląskie SG
ZG Lublinie
ZG Wrocław
ZG w Kielcach
Dolnośląski OOG
ZG w Sandomierzu
ZG w Opolu
ZG w Zabrzu
Górnośląski OOG
Górnośląska SG
BUG Gazobudowa w Zabrzu
ZG w Krakowie
PNiG Kraków
Jednostki GK PGNiG, w których wdrożono:
System Zarządzania Środowiskowego ISO 14001 oraz HSE
System Zarządzania Środowiskowego ISO 14001
pozostałe jednostki
Centrala Spółki i Oddziały PGNiG SA, w tym Oddziały Obrotu Gazem (OOG)
Spółki GK PGNiG, w tym Spółki Gazownictwa (SG)
Zakłady Gazownicze (ZG) Spółek Gazownictwa
52
PGNiG
Odpowiedzialna energia
Geofizyka Kraków
Karpacka SG
ZG w Rzeszowie
ZG w Jarosławiu
ZRUG w Pogórskiej Woli
Karpacki OOG
ZG w Tarnowie
ZUN Naftomet
PNiG Jasło
ZRG Krosno
ZG w Jaśle
Oddział w Sanoku
BN Naftomontaż
Środowisko naturalne
Systemy Zarządzania Środowiskowego (certyfikaty) w jednostkach GK PGNiG
Jednostka PGNiG
Data wdrożenia/certyfikacji
Centrala
Data recertyfikacji
Lipiec 2009
Oddział Odolanowie
Maj 2003
Oddział w Sanoku
Maj 2004
Luty 2008
Kwiecień 2002
Czerwiec 2005
Kwiecień 2008
Oddział w Zielonej Górze
Grudzień 2009
Dolnośląska Spółka Gazownictwa
Maj 2005
Lipiec 2008
Górnośląska Spółka Gazownictwa
Październik 2004
Listopad 2007
Pomorska Spółka Gazownictwa SA
Grudzień 2005
Karpacka Spółka Gazownictwa
Wrzesień 2009
Mazowiecka Spółka Gazownictwa SA
w trakcie wdrożenia
Wielkopolska Spółka Gazownictwa SA
w trakcie wdrożenia
Geofizyka Kraków*
Listopad 2001
Geofizyka Toruń*
Styczeń 2004
Maj 2005
Maj 2008
Styczeń 2008
Poszukiwania Nafty i Gazu „Kraków”*
Listopad 2009
Poszukiwania Nafty i Gazu „Jasło”*
Listopad 2001
Październik 2007
Październik 2009
Poszukiwania Nafty i Gazu Nafta „Piła”
Czerwiec 2000
Grudzień 2006
Grudzień 2009
Poszukiwania Naftowe „Diament”
Listopad 2005
Luty 2007
Styczeń 2010
ZRG Krosno
Listopad 2005
Grudzień 2008
BUG Gazobudowa Zabrze
Wrzesień 2001
Grudzień 2007
BN Naftomontaż
Grudzień 2004
Grudzień 2007
ZRUG w Pogórskiej Woli
Maj 2006
Marzec 2009
GAZOPROJEKT
Grudzień 1999
Grudzień 2008
INVESTGAS
Grudzień 2005
Grudzień 2007
* jednostki posiadające system zarządzania HSE (Health, Safety and Environment)
Systemy Zarządzania
Środowiskowego
Już przeszło 70% jednostek GK PGNiG posiada
wdrożone systemy zarządzania środowiskowego
oparte na normie PN-EN ISO 14001, często zinte­
7.2 Ludzie i systemy
growane z innymi systemami, m.in. zarządzania
jakością, bezpieczeństwem i higieną pracy oraz
Wypełnianie wymagań z zakresu ochrony środo­
bezpieczeństwem informacji. Funkcjonujące od
wiska wymaga szerokiej wiedzy i doświadczenia,
kilku lat systemy stawiają PGNiG w grupie silnych
przede wszystkim ze względu na zmieniające się
i wiarygodnych środowiskowo przedsiębiorstw,
prawo ochrony środowiska oraz rosnącą wagę
na rynku polskim, ale też na rynkach zagranicz­
tych zagadnień. GK PGNiG może poszczycić się
nych – duńskim, norweskim, pakistańskim,
doskonałą kadrą, posiadającą zarówno kierunkowe
egipskim etc.
wykształcenie, jak i długoletnią praktykę zawo­
dową.
Dzięki funkcjonowaniu SZŚ nie tylko możemy speł­
niać wymagania określone poprzez obowiązujące
W 2009 roku w całej GK PGNiG specjalistyczne szko­
regulacje prawne, ale również lepiej odpowiadać
lenia z zakresu ochrony środowiska przeszło 1 511
na oczekiwania naszych klientów i społeczności,
osób, a łączny koszt szkoleń i studiów z zakresu
wśród których operujemy, budować ich zaufanie
ochrony środowiska wyniósł prawie 220 tys. zł.
do PGNiG.
Raport Społeczny
2009
53
Dobrze funkcjonujące systemy zarządzania
środowiskowego mogą zapewnić także zmniej­
szenie kosztów działalności przedsiębiorstwa
poprzez racjonalne zużycie i optymalizację doboru
surowców, materiałów i produktów (na przykład
surowce wtórne), wzrost efektywności wykorzy­
stywania zasobów infrastrukturalnych, redukcję
ilości emitowanych zanieczyszczeń i wytwa­
rzanych odpadów oraz kosztów ich utylizacji,
mniejsze zapotrzebowanie na energię i wodę oraz
redukcję kosztów ich użycia. SZŚ przekładają się
również na wzrost bezpieczeństwa pracy i zwięk­
szenie świadomości roli pracowników w oddziały­
waniu firmy na środowisko naturalne.
W 2009 roku większość spółek, w których wyma­
gany był proces recertyfikacji, wypełniło odpo­
wiednie zobowiązania warunkujące podtrzymanie
nadanych wcześniej uprawnień.
W 2009 roku certyfikat uzyskały Karpacka Spółka
Gazownictwa, Poszukiwania Nafty i Gazu Kra-
Wielkość emisji metanu z działalności jednostek GK PGNiG w latach 2007-2009 (w Mg)
ków oraz Centrala Spółki PGNiG SA.
2009
Respektujemy przepisy ochrony
środowiska, nie ponosząc kar
środowiskowych
2008
Wszystkie jednostki organizacyjne wchodzące
2007
w skład Grupy Kapitałowej PGNiG posiadają
stosowne pozwolenia i decyzje na korzystanie ze
środowiska. Pozwolenia są zawsze aktualizowane
lub zastępowane nowymi, gdy tylko pojawiają
się istotne zmiany w działalności jednostek bądź
7.3 Emisje gazów cieplarnianych
wymagają tego znowelizowane przepisy.
kich inspektorów ochrony środowiska i okręgo­
Przeciwdziałamy zmianom
klimatycznym poprzez kontrolę
emisji gazów cieplarnianych
wych urzędów górniczych, na jednostki GK PGNiG
Jednostki GK PGNiG dbają o obniżenie emisji
nie nałożono żadnych kar środowiskowych.
gazów cieplarnianych i innych zanieczyszczeń
W 2009 roku pomimo licznych kontroli wojewódz­
gazowo-pyłowych wprowadzanych do powietrza
poprzez wykorzystanie gazu jako paliwa o niskiej
emisji zanieczyszczeń, poprzez monitoring zużycia
paliw, obniżanie energochłonności procesów
technologicznych, a także poprzez modernizację
lub wymianę źródeł ciepła, wykorzystywanych na
własne potrzeby.
Spółki wchodzące w skład GK PGNiG podczas pro­
wadzenia działalności wprowadzają do powietrza
zanieczyszczenia pyłowe i gazowe powstające
podczas spalania paliw w silnikach spalinowych
(pojazdów i maszyn), w źródłach (ciepła lub
technologicznych), procesach technologicznych
w kopalniach ropy naftowej i gazu ziemnego
oraz podczas prowadzenia prac pomocniczych
(malowanie, spawanie, obróbka drewna etc.).
Zanieczyszczenia przedostają się do powietrza
w sposób zorganizowany (poprzez emitery
punktowe, stacjonarne) i niezorganizowany,
m.in. z procesu malowania.
54
PGNiG
Odpowiedzialna energia
40915,510
37306,333
40386,566
Środowisko naturalne
Zestawienie emisji dwutlenku węgla w roku 2009 w instalacjach GK PGNiG objętych SHUE (w Mg)
Nazwa instalacji
Numer KPRU
Przydział emisji
Emisja w 2009
Pozostało
KPMG Mogilno
PL- 898-08
26 642,00
PGNiG SA Oddział w Odolanowie
PL-562-05
11 181,00
11 872,97-691,97
8 521,40
18 120,60
PGNiG SA Oddział w Odolanowie
PL-950-08
30 495,00
27 392,06
PL-563-05
31 664,00
28 573,00
3 091,00
99 982,00
76 360,00
23 622,00
3 103,00
PGNiG SA, Oddział w Zielonej Górze,
Kopalnia Ropy Naftowej i Gazu Ziemnego Dębno
Emisja do powietrza wg rodzaju związku (tys. ton)
2009
2008
2007
tlenek węgla
dwutlenek azotu
dwutlenek siarki
dwutlenek węgla
10
10 000
Obowiązujące uregulowania prawne dotyczące
W roku 2009 emisje podstawowych zanieczysz­
kontroli i redukcji emisji gazów cieplarnianych
czeń gazowych: dwutlenku węgla, metanu,
spowodowały konieczność wprowadzenia procesu
dwutlenku siarki, tlenków azotu (w przeliczeniu
monitorowania i raportowania emisji CO2 w jed­
na NO2) i tlenku węgla, pochodzących przede
nostkach PGNiG podlegających wspólnotowemu
wszystkim ze spalania paliw w źródłach ciepła
systemowi handlu uprawnieniami do emisji (SHUE).
i technologicznych, utrzymywały się na podobnym
10 000 000
do lat ubiegłych poziomie. W roku 2009 mogliśmy
W ramach prac nad ograniczeniem emisji gazów
zaobserwować niewielki wzrost emisji metanu
cieplarnianych jednostki GK PGNiG wprowadziły
w stosunku do roku 2008, jakkolwiek poziom tej
wewnętrzne i zewnętrzne systemy kontroli jakości
emisji mieści się w granicach z lat ubiegłych.
gazu, wykorzystanie własnych akredytowanych
laboratoriów na zgodność z normą ISO 17025 do
prowadzenia pomiarów i analiz porównawczych,
kontrolę i walidację poprawności funkcjonowa­
nia chromatografów procesowych, wewnętrzne
arkusze obliczeniowe wielkości emisji CO2, unowo­
cześnienie układów pomiarowych ilości wykorzy­
stywanego gazu. W odniesieniu do emisji metanu
z sektora górnictwa naftowego opracowano
jednolite wskaźniki emisji, natomiast w sektorze
gazowniczym trwają aktualnie prace nad wspólną
metodologią rozliczania emisji gazu spójną dla
wszystkich spółek gazowniczych.
Raport Społeczny
2009
55
7.4 Zużycie wody, ścieki i odpady
Zmiany roczne wielkości zużywanej wody w dużej
mierze uzależnione są od liczby realizowanych
Optymalizujemy zużycie wody
i wytwarzanie ścieków
prac poszukiwawczych i inwestycyjnych.
W 2009 roku zmniejszyło się zużycie wody wodo­
ciągowej z 511,8 tys. m3 do 467,70 tys. m3 oraz
nieznacznie wzrósł pobór wody z własnych ujęć.
Niedostatek i pogarszająca się jakość wody
w zasobach krajowych jest dla GK PGNiG proble­
mem istotnym z punktu widzenia aspektów jako­
Ścieki wytwarzane przez jednostki PGNiG są
ściowych, ekonomicznych, ale również ochrony
odprowadzane do sieci kanalizacyjnej (zgodnie
środowiska.
z podpisanymi umowami z zakładami wodno­
Spółki GK PGNiG zaopatrują się w wodę z własnych
-kanalizacyjnych) bądź do wód powierzchnio­
ujęć lub z sieci wodociągowej głównie na potrzeby
wych lub ziemi (zgodnie z warunkami zawartymi
socjalne, a w mniejszym stopniu do procesów
w pozwoleniach wodno-prawnych), po wcze­
technologicznych.
śniejszym ich podczyszczeniu lub oczyszczeniu
w przyzakładowych oczyszczalniach ścieków.
W 2009 roku uległa zmniejszeniu ilość ścieków
wywiezionych do oczyszczalni z szamb własnych
na rzecz zwiększonej ilości zrzutów do sieci kana­
lizacyjnych.
Pobór wód powierzchniowych i podziemnych w latach 2006-2009 wg źródeł zaopatrzenia (tys. m³)
300,00
511,79
2008
442,17
2007
woda z sieci wodociągowej
woda z własnych ujęć
(podziemna i powierzchniowa)
312,89
467,86
2009
288,63
Ilość wytworzonych wód złożowych w latach 2007-2009 (tys. m³)
powstałe wody złożowe
patłoczone do górotworu
185,92
166,51
134,29
2009
56
PGNiG
Odpowiedzialna energia
172,17
145,40
125,70
2008
2007
Środowisko naturalne
499,53
438,56
410,43
Ilości wytworzonych ścieków w latach 2007-2009
wg. miejsca odprowadzenia
Ścieki do kanalizacji
Ścieki wywiezione do oczyszczalni z szamb własnych
Ścieki wprowadzone do wód powierzchniowych
i do ziemi również z własnych oczyszczalni
33,35
12,76
12,24
2007
30,02
25,93
0,34
2009
2008
Ilość wytworzonych odpadów wiertniczych w latach 2007-2009 (w tys. Mg)
Osobną kategorię w gospodarce wodno-ścieko­
wej w skali GK PGNiG stanowią wody złożowe
powstające przy eksploatacji złóż. W znacznej
mierze wody złożowe są zatłaczane w celu
2009
6,04
55,68
7,05
intensyfikacji wydobycia, do tych samych struktur
geologicznych, z których zostały wydobyte wraz
z węglowodorami. Te wody złożowe, których
21,69
10,53
50,11
2008
zatłoczenie nie było możliwe, są kwalifikowane
do odpadów innych niż niebezpieczne i obojętne
o kodzie 010102, a następnie składowane w góro­
2007
16,60
26,29
18,73
tworze na podstawie posiadanych przez spółkę
koncesji na składowanie odpadów w górotworze
składowanie
unieszkodliwianie
odzyskiwanie
lub unieszkodliwiane przez zewnętrzne podmioty
posiadające stosowne zezwolenia oraz doświad­
czenie w tym zakresie.
Odpady
Racjonalnie gospodarujemy odpadami.
57,193
58,883
W skali całej GK PGNiG w 2009 roku wytworzono
84,5 tys. Mg odpadów (o 19% mniej niż w roku
2008) z wyłączeniem odpadów komunalnych,
które zostały przekazane do odzysku, unieszkodli­
wienia, złożone na składowiskach bądź zgroma­
32,965
dzone do późniejszego zagospodarowania.
24,552
22,732
22,903
22,436
16,347
9,222
2007
2008
Sumaryczna ilość wytworzonych odpadów z wyłączeniem
niesegregowanych odpadów komunalnych (w tys. Mg)
składowanie
unieszkodliwianie
odzyskiwanie
2009
Raport Społeczny
2009
57
Robert Plesiewicz
Specjalista ds. marketingu
INVESTGAS
INVESTGAS S.A. to firma ukierunkowana na rozwój
i modernizację branży gazowniczej i energetycz­
nej, ze szczególnym uwzględnieniem podziemnych
magazynów gazu. Jakość, bezpieczeństwo i ochro­
7.5 Inne działania i przedsięwzięcia
prośrodowiskowe
na środowiska to priorytety, którymi kierujemy się
w naszej działalności. To przekłada się na cele wy­
Jedenaście zakładów z PGNiG z racji ilości
znaczone w Zintegrowanym Programie Doskonale­
gromadzonych substancji niebezpiecznych (gaz
nia Zarządzania na lata 2010-2012 oraz konkretne
ziemny, ropa naftowa, LPG, mieszanka propan­
rozwiązania stosowane podczas realizacji kontrak­
-butan) na terenie zakładu, podlega rygorom
tów. Uwarunkowania środowiskowe uwzględniane
przepisów o poważnej awarii przemysłowej, przy
są już na etapie projektowania inwestycji, również
czym dziewięć kwalifikuje się jako Zakłady Dużego
od naszych wykonawców wymagamy racjonalnej
Ryzyka (ZDR; Oddział w Odolanowie, Oddział
gospodarki, minimalizującej ilości odpadów.
w Zielonej Górze – KRNiGZ Dębno i PMG Wierzcho­
wice, Odazotownia Grodzisk, Oddział w Sanoku
– PMG Strachocina, PMG Swarzów, PMG Husów,
Około 80% to odpady wiertnicze. Składa się na
PMG Brzeźnica oraz KPMG Mogilno – Investgas
nie urobek skalny, powstający podczas wiercenia
SA), a dwa zalicza się do Zakładów Zwiększonego
odwiertów ropnych lub gazowych oraz płuczki
Ryzyka (ZZR; Mazowiecka Spółka Gazownictwa
wiertnicze (mieszaniny minerałów ilastych, che­
Oddział Zakład Gazowniczy Białystok, Rejon
mikaliów i wody, które pozwalają wyprowadzać
Dystrybucji Gazu Ełk, Oddział w Zielonej Górze
zwierciny na powierzchnię ziemi). Jednostki GK
– KRNiGZ Zielin).
PGNiG od wielu lat sukcesywnie ograniczają ilości
W 2009 roku w żadnej z wymienionych jednostek
i szkodliwość powstających odpadów. Znaczna
GK PGNiG nie wystąpiły poważne awarie przemy­
część powstających odpadów jest zagospodaro­
słowe, nie zaistniały również zdarzenia środowi­
wywana. Odpady urobku skalnego są oddzielane
skowe, które miałyby jakikolwiek wpływ na stan
od płuczki wiertniczej na sitach wibracyjnych
środowiska czy zdrowie ludzi.
i innych urządzeniach.
Pozostałe podmioty GK PGNiG nie gromadzą nato­
W związku z wyzwaniami związanymi
miast takich ilości magazynowanych substancji
z gospodarką odpadami GK PGNiG określiła cele
niebezpiecznych, które zakwalifikowałyby je do
i zobowiązania prowadzące do ograniczenia
grup podwyższonego ryzyka.
lub ponownego wykorzystania wytwarzanych
zacyjnej PGNiG program gospodarki odpadami
Prowadzimy badania
i monitoring stanu środowiska
preferuje przekazywanie odpadów do odzysku.
Wykonywanie badań środowiskowych przez
Odpady, które ze względów technologicznych
jednostki GK PGNiG wynika z jednej strony
muszą być poddane unieszkodliwieniu, są przeka­
z obowiązującego w tym zakresie prawodawstwa,
zywane specjalistycznym firmom legitymującym
z drugiej strony, jest cennym źródłem wiedzy
się stosownymi zezwoleniami.
– dzięki badaniom oddziały i spółki pozyskują dane
odpadów. Wdrożony w każdej jednostce organi-
i informacje do dokumentacji, operatów, raportów
oraz planowania działań środowiskowych.
Badania i monitoring stanu środowiska pozwalają
również na ustalenie stanu środowiska przed,
w trakcie i po realizacji przedsięwzięcia. Obej­
mują one między innymi emisję zanieczyszczeń
do powietrza, stan wód powierzchniowych
i podziemnych, jakość ścieków, gleb i gruntów,
natężenie hałasu, oddziaływanie pól elektroma­
gnetycznych. Monitorujemy także szczelność
podziemnych magazynów gazu oraz zawartość
składników niebezpiecznych przede wszystkim
w odpadach i ewentualnie w wodach złożowych.
Dzięki badaniom na bieżąco kontrolujemy stan
środowiska, ale również możemy identyfikować
ewentualne zagrożenia powstałe w przeszłości.
58
PGNiG
Odpowiedzialna energia
środowiskowych w jednostkach GK PGNiG, które
Inwestycje uwzględniające
aspekty środowiskowe
od kilku lat likwidują efekty przeszłej działalności,
GK PGNiG prowadzi szereg inwestycji z myślą
w tym poprzedników prawnych spółki PGNiG,
o ochronie środowiska. To między innymi jeden
m.in. gazowni miejskich.
z kierunków rozwoju naszego biznesu – budowa
W 2009 roku w ramach tych prac przeprowa­
i uruchomianie nowych stacji tankowania CNG,
dzono rekultywacje: zanieczyszczonych gleb
ale też wiele mniej spektakularnych, lecz ważnych
na kopalniach, ekspedytach ropy, terenów po
dla środowiska przedsięwzięć. Z jednej strony,
przeprowadzonych wierceniach, gruntów po likwi­
są one związane z codziennym funkcjonowaniem
dacjach i rekonstrukcjach odwiertów, terenów po
spółek GK i dotyczą np. zakupu samochodów na
gazowniach klasycznych. W 2009 roku rozpoczęto
gaz ziemny, instalowania kolektorów słonecznych
Jest to związane z realizacją przyjętych celów
czy termomodernizacji obiektów.
Wrocław, Jugowice, Świdnica, Lądek Zdrój, Ziębice.
Sukcesywnie likwidujemy
negatywne skutki przeszłej
działalności górnictwa
węglowodorów
Oddziały eksploatacyjne przeprowadziły w 2009
PGNiG w ramach ograniczania negatywnych skut­
inwestycji stanowią przedsięwzięcia związane
roku rekultywacje na terenie działalności Oddziału
ków przeszłych działań likwiduje obiekty, które są
z segmentem Poszukiwanie i Wydobycie – zakup na
w Zielonej Górze – biologiczne oczyszczanie
spuścizną po eksploatacji ropy naftowej sprzed
wiertnie agregatów prądotwórczych, przebudowa
gruntów zanieczyszczonych ropopochodnymi sub­
wielu dziesiątków lat, to jest – odwierty, kopanki
instalacji na kopalniach służących do odsiarczania
stancjami na terenie ekspedytów ropy naftowej
i doły urobkowe. Prace likwidacyjne są bardzo
gazu i ropy naftowej oraz zatłaczania odpadów,
„Mozów” i ”Jarszewo”, „Wałowice”, KRN Kije oraz
kosztowne i wymagają specjalistycznego sprzętu
modernizacja instalacji wód złożowych, odwiertów
przeprowadziły badania stanu środowiska grun­
oraz efektywnych technologii. Pozyskiwanie oleju
i przezbrajanie ich na zatłaczanie wód złożowych
towo-wodnego pod kątem przeprowadzenia prac
skalnego z naturalnych wycieków w Karpatach
do struktur geologicznych. Inną grupę stanowią:
rekultywacyjnych. Wielkopolska Spółka Gazow­
prowadzone było od niepamiętnych czasów.
modernizacja kotłowni gazowych i układów
nictwa zlikwidowała zbiorniki ze smołą pogazową
Zapotrzebowanie na ropę naftową doprowadziło
kogeneracyjnych w celu ograniczenia emisji ze
na terenie nieruchomości w Kaliszu, natomiast
w XIX wieku do rozwoju techniki kopania szybów
źródeł energetycznych, wymiana gazociągów
Pomorska Spółka Gazownictwa przeprowadziła
(kopanek). Kopanki negatywne lub wyeksplo­
żeliwnych na PE. W ramach prac remontowych
proces remediacji wód gruntowych na terenie
atowane były „porzucane” lub niewłaściwie
wykonywane są głównie zabezpieczenia zbior­
nieruchomości w Sopocie i Kowalewie Pomorskim.
likwidowane. Obecnie w wielu rejonach Karpat
ników, ich obwałowania i uszczelnianie podłoża,
Spółki poszukiwawcze przeprowadziły prace rekul­
odnajdywane są takie kopanki, które stwarzają
remonty kotłów gazowych, układów pomiarowych
tywacyjne wokół odwiertów poszukiwawczych
zagrożenie nie tylko dla środowiska, ale także dla
i nawadniania. Znaczne zmniejszenie nakładów na
i rekonstruowanych (łącznie 30 odwiertów).
ludzi i zwierząt. Na obszarach górniczych PGNiG
ochronę środowiska wynika ze stopnia realizacji
Spółki zaangażowane w budowę gazociągów
są one sukcesywnie likwidowane, pomimo że
zaplanowanych celów, tj. wykonania w latach
w 2009 roku rekonstruowały tereny budowy
Spółka nie przyczyniła się do ich powstania ani
poprzednich najbardziej kosztownych inwestycji
gazociągów.
nie była ich właścicielem.
(np. wymiany gazociągów żeliwnych na PE).
rekultywacje na terenie nieruchomości stanowią­
cych majątek nieprodukcyjny, administrowanych
przez Centralę Spółki PGNiG SA, tj. Wałbrzych,
Z drugiej strony, dbałość o środowisko przejawia
się w prowadzeniu naszej działalności biznesowej
w określony sposób. Ważną grupę tego rodzaju
Nakłady na działania inwestycyjne i modernizacyjne
w zakresie działań środowiskowych w latach 2007-2009 (zł)
16 811 226
inwestycje proekologiczne
modernizacje
inne przedsięwzięcia proekologiczne
11 055 770 961 481
2009
23 645 425
18 520 275
1 688 191
2008
27 687 685
28 265 067
1 713 469
2007
Raport Społeczny
2009
59
Środowisko naturalne
Przywracamy do użytkowania
zdegradowane tereny
Uwzględniamy rozwiązania
techniczne i technologiczne
chroniące środowisko
w procesie inwestycyjnym
Aspekt środowiskowy zaczyna mieć istotne zna­
czenie przy wyborze lokalizacji, technologii oraz
przyszłych kosztów eksploatacyjnych, a ujednoli­
cenie sposobu postępowania w zakresie spełnienia
wymagań ochrony środowiska dla projektowa­
Koszty prac remontowych w zakresie działań
prośrodowiskowych w latach 2007-2009
3 500 000
3 000 000
2 500 000
2 000 000
nych i realizowanych przedsięwzięć uznajemy
za jedno z ważniejszych osiągnięć PGNiG. Kwestie
1 500 000
wyboru technologii prośrodowiskowych zostały
wpisane do strategii spółki.
1 000 000
500 000
0
2009
Obszary Natura 2000
Inwestycje liniowe realizowane przez Spółki Gazownictwa
Inwestycje liniowe realizowane przez Oddziały PGNiG SA
Inwestycje punktowe realizowane przez Spółki Gazownictwa
Inwestycje punktowe realizowane przez Oddziały PGNiG SA
60
PGNiG
Odpowiedzialna energia
2008
2007
ograniczanie szkodliwych emisji do powietrza
analizie podlega występowanie obszarów chronio­
poprzez promocję coraz powszechniejszego
nych, obszarów Natura 2000 lub innych cennych
stosowania tego najbardziej przyjaznego dla
przyrodniczo terenów, które – z jednej strony
środowiska konwencjonalnego paliwa. Zakła­
– wymagają specjalnych procedur postępowania
damy również dalszą rozbudowę sieci stacji
w trakcie realizacji inwestycji lub przeprowadze­
tankowania CNG oraz produkcję energii z pali­
nia kompensacji przyrodniczej, z drugiej strony,
wa gazowego w skojarzeniu z wytwarzaniem
ograniczają realizację planowanych zadań. Podej­
ciepła (kogeneracja). Na potrzeby GK powstała
mując przedsięwzięcia inwestycyjne, wymagające
„Strategia działania GK PGNiG w zakresie
przeprowadzenia postępowania w sprawie oceny
rozwoju rynku gazu ziemnego
oddziaływania na środowisko, jednostki GK PGNiG
• dotrzymują wszystkich procedur i przygotowują
raporty środowiskowe.
do napędu pojazdów (CNG)”;
dalsze działania na rzecz zwiększania świa­
domości ekologicznej naszych pracowników
poprzez systematyczne szkolenia, akcje
Dzięki nowoczesnym rozwiązaniom technolo­
informacyjne, promowanie proekologicznych
gicznym możemy ograniczyć ujemny wpływ na
postaw i rozwiązań w miejscu pracy.
szatę rośliną i świat zwierzęcy poprzez zmniej­
szenie obszarów wycinki drzew, zabezpieczanie
7.6 Co planujemy
systemów korzeniowych w trakcie prac ziem­
nych, ograniczenie wibracji, emisji hałasu oraz
Przede wszystkim planujemy dalszą systema-
zanieczyszczeń, zwłaszcza w porach godowych
tyczną realizację Strategii Zrównoważonego
i lęgowych zwierząt.
Rozwoju i Odpowiedzialnego Biznesu GK:
W 2009 roku jednostki GK PGNiG realizowały
45 przedsięwzięć w 71 obszarach Natura 2000.
Było to możliwe dzięki doświadczonej kadrze
• wdrażanie systemów zarządzania środowisko­
wego w pozostałych jednostkach GK PGNiG;
• równolegle pewne elementy wdrażanych
i/lub udoskonalanych SZŚ planujemy wyko­
i wysokim standardom zarządzania w obszarze
rzystywać i włączać do systemów HSE (Health,
ochrony środowiska.
Safety and Environment) – międzynarodowych
standardów zarządzania, które są obecnie
PGNiG uczestniczy także w inicjatywach na rzecz
praktycznie niezbędne w przypadku spółek
propagowania idei zrównoważonego rozwoju
operujących na rynkach zagranicznych i coraz
w branżach energetycznej i paliwowej. PGNiG
częściej pożądane przy współpracy z partnera­
jest m.in. aktywnym członkiem i partnerem
mi zagranicznymi na rynku polskim.
strategicznym Forum Odpowiedzialnego Biznesu.
Misją Forum jest upowszechnianie idei odpowie­
• w zatwierdzonych zasadach, dotyczących
przygotowania, planowania i realizacji inwe­
dzialnego biznesu jako standardu obowiązującego
stycji oraz remontów w jednostkach PGNiG SA
w Polsce w celu zwiększenia konkurencyjności
zostały uwzględnione aspekty ochrony środo­
przedsiębiorstw, zadowolenia społecznego
wiska. W wielu spośród pozostałych jednostek
i poprawy stanu środowiska. Przedstawiciele
GK PGNiG SA są już stosowane rozwiązania
PGNiG zasiadają także w Społecznej Radzie Naro­
spełniające co najmniej wymagania dobrych
dowego Programu Redukcji Emisji.
praktyk prośrodowiskowych, a tam gdzie to
niezbędne, najlepszych dostępnych
technologii (BAT);
• doskonalenie i ujednolicanie stosowanych
przez nas metod oceny wpływu naszych
obiektów i instalacji na środowisko – na każ­
dym z etapów ich funkcjonowania (projekto­
wanie i budowa, eksploatacja, likwidacja).
• ustaliliśmy jednolite dla wszystkich jednostek
GK metody raportowania informacji o elemen­
tach środowiska, a także o wpływie działalno­
ści GK na jego stan. Dzięki tak gromadzonym,
obiektywnym i porównywalnym danym
możemy sporządzać raporty i sprawozdania
według wspólnych dla wszystkich jednostek
GK wewnętrznych standardów;
• promocję gazu ziemnego jako paliwa przyja­
znego dla środowiska. Jako główny krajowy
producent i dostawca na polski rynek gazu
ziemnego czujemy się odpowiedzialni za
Raport Społeczny
2009
61
Środowisko naturalne
W odniesieniu do warunków lokalizacyjnych
7.7 Dobre praktyki
i komory śrutowniczej zdecydowanie poprawi
warunki technologiczne, wydajności wytwórczej,
PGNiG, Elektrociepłownia
gazowa PGNiG i Tauron Polska
Energia SA
bezpieczeństwa i higieny pracy, ekonomiczne,
ochrony środowiska, lokalowe.
W Stalowej Woli w drugiej połowie 2014 roku
INVESTGAS – uwzględnienie
aspektu ochrony środowiska
w procesie inwestycyjnym
Wola i Nisko, parę technologiczną będą natomiast
Poszukiwania Nafty i Gazu
Nafta „Piła” – trzy odwierty
na półwyspie Synaj na
przełomie lat 2009/2010
użytkować pobliskie zakłady przemysłowe. Blok
Rejon wierceń znajdował się nad Morzem Czerwo­
na etapie projektowania – celem jest ograni-
uzupełni moce po wycofaniu części istniejących
nym w odległości 100 m od morza, w sąsiedztwie
czenie do niezbędnego minimum powierzchni
instalacji energetycznych wykorzystujących węgiel
znanego kurortu turystycznego Sharm El Sheikh.
terenu oraz zmniejszenie ryzyka emisji
jako paliwo, przez nastąpi blisko trzykrotne obni­
Bliskość morza ze szczególnie cenionym rezerwa­
zanieczyszczeń do atmosfery. Spółka w 2009
żenie emisji dwutlenku węgla.
tem koralowców nie dopuszczała zanieczyszczenia
roku zastosowała w szczególności następujące
wody morskiej środkami ropopochodnymi. Teren
rozwiązania:
rozpocznie pracę największa w Polsce elektrocie­
płownia gazowa. Gorąca woda będzie wykorzy­
stywana na potrzeby komunalne miast Stalowa
Uwarunkowania środowiskowe uwzględniane są
• zastosowanie w PMG Kosakowo odwiertów
Oddział w Odolanowie, PGNiG
– uruchomienie i optymalizacja
turboekspanderów
wytwarzających energię
elektryczną w wyniku
rozprężania gazu
wiertni został specjalnie przygotowany i zabezpie­
W instalacji odazotowania gazu ziemnego
po wstępnym odfiltrowaniu i osuszeniu prze­
bisk w czasie ługowania wyeliminuje ryzyko
pierwsze dwa turboekspandery zainstalowano
wożone do miejsca utylizacji. Dotyczyło to także
zanieczyszczenia środowiska substancjami
w 2005 roku, kolejne dwa w roku 2009. W turbo­
wody i odpadów. Często przeprowadzano próbne
ropopochodnymi.
ekspanderach energia pochodząca z rozprężenia
alarmy w celu likwidacji skutków wycieków
gazu ziemnego dostarczanego pod naturalnym
płynów i olejów. Wszystkie miejsca potencjalnych
W Zintegrowanym Programie Doskonalenia
ciśnieniem ze złóż krajowych zamieniana jest na
wycieków były ściśle monitorowane. Każdy wolny
Zarządzania na lata 2010-2012 przewidziano m.in.:
energię elektryczną, która oddawana jest do sieci
czas wykorzystywany był do szkolenia teoretycz­
zakładowej i służy wspomaganiu zapotrzebowania
nego oraz praktycznego naszej egipskiej załogi.
na ciepło technologiczne w instalacji odazotowa­
PNiG Nafta Piła jako pierwsza wykonała prace
nia gazu.
wiertnicze w tym rejonie, w tak zaostrzonych
czony przed wyciekami płynów i olejów wyko­
rzystywanych w procesie wiercenia. Wiercenie
odbywało się w technologii „dry location” (sucha
lokalizacja), urobek i płyny wiertnicze były maga­
zynowane w szczelnych kontenerach, następnie
warunkach. To dla nas źródło bogatego doświad­
Karpacka Spółka Gazownictwa
– produkcja energii
w skojarzeniu
kierunkowych z jednego placu znacznie
zmniejszyło powierzchnię terenu zajętego pod
inwestycje;
• zastosowanie w PMG Kosakowo azotu zamiast
oleju mineralnego do izolowania stropu wyro­
• ograniczenie zużycia energii w siedzibie
Investgas o min. 10% (automatyzacja systemu
ogrzewania i klimatyzacji);
• egzekwowanie od wykonawców racjonalnej
gospodarki środkami w celu zmniejszenia do
czenia, co zapewne zaowocuje w przyszłości.
minimum ilości odpadów powstałych w trakcie
Te same metody są powszechnie stosowane przy
realizacji inwestycji.
wierceniach w Polsce.
Na terenie działania Karpackiej Spółki Gazownic­
Budowa komory śrutowniczej
i kabino-suszarki lakierniczej
7.8 Nagrody i wyróżnienia
oraz turbin gazowych (m.in. Cmolas, Grabownica
k/Sanoka, Mełgiew k/Lublina, Przeworsk, Stężyca
Spółka na terenie swojego zaplecza technicznego
W 2009 roku w rankingu „Gazety Prawnej“
k/Lublina, Tuchów k/Tarnowa, Zakopane, Zgłobień
zrealizowała inwestycję obejmującą budowę hali,
Firm odpowiedzialnych społecznie, PGNiG SA
k/Rzeszowa, Rzeszów, Lublin, Nowa Sarzyna,
w której zamontowano nowoczesną i proeko­
uzyskało maksymalną liczbę 100 punktów w
Rzeszów, Starachowice i Tarnów), dzięki czemu
logiczną komorę śrutowniczą i kabino-suszarkę
kryterium odpowiedzialności ekologicznej. W 2010
uzyskuje się lepsze wykorzystanie paliw pier­
lakierniczą firmy SciTeeX.
roku w tym samym rankingu "Dziennika Gazety
twa pracuje wiele agregatów kogeneracyjnych
wotnych i ograniczenie straty w przesyle energii
nawet o 6%.
62
Prawnej" w obszarze środowisko ze względu na
Dotychczas czyszczenie detali wielkogabary­
zmianę przyjętych kryteriów oceny otrzymaliśmy
towych w pilskiej Nafcie zlecane było podwy­
84 punkty, co skłania nas do ciągłego weryfikowa­
Wielkopolska Spółka
Gazownictwa – zastosowanie
nowoczesnych technologii
podczas budowy gazociągu
Trzemeszno-Witkowo
konawcom lub wykonywane było na zewnątrz
nia naszych postępów na tym polu.
pomieszczeń i powodowało emisję pyłów do
powietrza w sposób niezorganizowany i powsta­
Informacje na temat nagród i wyróżnień
wanie dużej ilości odpadów. W celu usyste­
za ekologiczną działaność jednostek GK PGNiG
matyzowania zadania, polepszenia warunków
znajdą Państwo w rozdziałach "Rynek" oraz
W dwóch lokalizacjach wykorzystano do budowy
pracy i unowocześnienia procesu – mając na
„Społeczności lokalne".
gazociągu metodę przewiertu kierunkowego
uwadze „zorganizowanie emisji gazów i pyłów do
– pod dnem jeziora Bystrzyce (dł. 289 m) oraz pod
powietrza” oraz „minimalizację powstających przy
lasem państwowym (dł. 446 m) – uniknięto wycinki
tym odpadów” – pilska Nafta podjęła wyzwanie
drzew i zarazem zmiany trasy przebiegu gazo­
inwestycyjne polegające na wybudowaniu hali
ciągu. Metody te są z powodzeniem stosowane od
przeznaczonej na zamontowanie nowoczesnej
lat w działalności spółek gazowniczych i pozwalają
komory śrutowniczej i kabino-suszarki lakierniczej.
na ograniczenie wpływu na środowisko.
Zastosowanie kabino-suszarki lakierniczej
PGNiG
Odpowiedzialna energia

Podobne dokumenty