metody aktywizujące w pracy nauczyciela

metody aktywizujące w pracy nauczyciela

Nauka powinna by przyjemno ci .
W szkole nikt nie powinien si nudzi i m czy .
Kształcenie to zaplanowane systematyczne i długofalowe działanie, które ma na celu rozwój
intelektualny, moralny i fizyczny człowieka. Na kształcenie składaj si dwa procesy: nauczanie
i uczenie si .
Poprzez nauczanie rozumiemy: „planow i systematyczn prac nauczyciela z uczniami,
polegaj c na wywołaniu i utrwaleniu zmian w ich wiedzy, dyspozycjach, post powaniu i całej
osobowo ci.” Nauczanie, które jest wzajemnym oddziaływaniem mi dzy nauczycielem,
a uczniem jest sztuk wymagaj c znajomo ci praw rz dz cych procesem uczenia si , wiedzy
z zakresu komunikacji interpersonalnej, najnowszych metod i technik nauczania. W procesie
nauczania wa ny jest nauczyciel, a przede wszystkim rola jak pełni. Powinien on by
efektywnym nayczycielem.
Efektywny nauczyciel to:
• nauczyciel posiadaj cy wiedz z zakresu nauczania i uczenia si
• dysponuj cy szerokim i ró norodnym asortymentem metod pracy z dzieckiem
• b d cy refleksyjnym praktykiem
• pojmuj cy nauk jako proces ustawiczny i ci gły
Obecne wyst puje wiele modeli nauczania np. podaj cy, poszukuj cy, bezpo redni,
tworzenia poj i współpracy we współpracy. Wszystkie one s bardzo wa ne. W ramach
ka dego modelu nauczania lub uczenia si wyst puj wyra ne zwi zki pomi dzy poj ciami:
technika, metoda, strategia i model.
Model nauczania
↓
Strategia nauczania
↓
Metoda nauczania
↓
Technika nauczania
Model nauczania to ogólny plan, który ma pomóc uczniom w osi gni ciu
i
opanowaniu pewnej okre lonej wiedzy i umiej tno ci oraz ma kształtowa prawidłowe postawy.
Strategia nauczania to cele, rodki, i metody w tym procesie.
Metoda nauczania to sposób pracy nauczyciela umo liwiaj cy uczniom nabywanie okre lonych
nowych wiadomo ci, umiej tno ci i postaw.
Technika nauczania to element cz stkowy metody, bardziej elementarny.
1
Efektywny nauczyciel potrafi pracowa ró nymi metodami, a wybór jednej z nich
(dominuj cej) zale y od celu, sytuacji, i mo liwo ci danego dziecka, danej grupy. Musi on zna
style uczenia si uczniów (wzrokowcy, słuchowcy, uczuciowcy), aby dostosowa do nich
odpowiednie modele, strategie, metody czy techniki nauczania. Ka da metoda ma swoje mocne
i słabe strony.
Wyró nia si wiele podziałów metod. Jeden z podziałów wg Wincentego Okonia dzieli
metody na 4 grupy:
• podaj ce (uczenie si przez przyswajanie)
• problemowe (uczenie si przez odkrywanie)
• waloryzacyjne (uczenie sie przez prze ywanie)
• praktyczne (uczenie si przez działanie)
Podział ten stał si zbyt ogólny. Powstało wiele nowych strategii nauczania a tym samym
wyró niono kilka grup, a w ka dej kilkana cie metod nauczania - w tym metody aktywizuj ce.
Aktywizuj ce metody nauczania to metody
zwi kszaj ce czynny udział uczniów
w zaj ciach dydaktycznych, ograniczaj c jednocze nie rol nauczyciela do pomagania ucz cym
si w osi ganiu celów edukacyjnych i ewaluacji post pów; metody te przeciwstawia si
metodom podaj cym – mniej efektywnym.
Dlaczego metody aktywizuj ce?
aktywizuj
s atrakcyjne
uwzgl dniaj ró ne style uczenia si
kształc umiej tno ci
stwarzaj warunki ułatwiaj ce uczenie si
bo przeci tny ucze zapami tuje:
ok. 10% tego, co słyszy (wykład)
ok. 20% tego, co widzi (demonstracja)
ok. 40% tego, oczym rozmawia (dyskusja)
ok. 90% tego, co robi (inscenizacja)
Metody aktywizuj ce to sposoby działania, które pomog uczniowi:
• przyswoi bez trudu now wiedz
• rozwin własne zainteresowania, pomysły i idee
• komunikowa si
• dyskutowa i spiera si na ró ne tematy
• pogł bi zainteresowanie wspóln spraw
• podj działanie na rzecz własnej klasy, szkoły, miasta...
Metody aktywizuj ce (wg F.Szlosek) rozszerzaj ce grup metod problemowych to:
• metoda przypadków
• metoda sytuacyjna
• inscenizacja
• gry dydaktyczne (symulacyjne, decyzyjne, psychologiczne)
• dyskusja dydaktyczna (zwi zana z wykładem, okr głego stołu, wielokrutna mutacja
„A” i „B”, burza mózgów, panelowa, metaplan)
• seminaria
2
Małgorzata Taraszkiewicz przedstawia 16 metod aktywizuj cych proces uczenia si :
* wykład
* praca z tekstem
* pomoce wizualne
* pokazy i demonstracje
* pytania, odpowiedzi
* dyskusja
* drama
* „burza mózgów”
* symulacja
* pisanie, mówienie, działanie
* karty dydaktyczne
* analiza przypadków
* mapa mentalna
* odgrywanie ról
* linie czasu
* wizualizacja
Zdaniem autorki ka da z tych metod mo e by realizowana jako aktywizuj ca b d nie.
Oto klasyfikacja metod aktywizuj cych wg Jadwigi Krzy ewskiej:
my lenia twórczego
integracyjne
grupowego podejmowania
decyzji
tworzenia i definiowania
poj , zasad itp.
hierarchizacji
dyskusyjne
twórczego
rozwi zywania
problemów
dydaktyczne
pracy we współpracy
planowania
ewaluacyjne
diagnostyczne
przyspieszonego
uczenia si
Metody integracyjne
Metody i techniki integracyjne maj swój rodowód w pedogogice zabawy. Metody te powoduj ,
e dzieci czuj si dobrze i bezpiecznie, potrafi my le twórczo, dziel si swoimi
do wiadczeniami, aktywnie i ch tnie pracuj a tak ewdostarczaj im wietnej zabawy.
•
K r a s n o l u d e k – jako element wprowadzaj cy, ogólnorozwojowy i element w uzyskaniu
informacji zwrotnych. Krasnoludek to „rzecz” w r ku dziecka (maskotka, piłeczka itp.) czym
mo na do siebie porzyca .
* kr g
* ko czenie zda np. Krasnoludek jest ...
* po kolei ka de dziecko
Metody tworzenia i definiowania poj
Dzi ki tym metodom dziecko b dzie rozumiało podstawowe poj cia , b dzie dokonywało
analizy i klasyfikacji, wyodr bni cechy istotne i nieistotne, zdefiniuje poj cia, zasady, b dzie
potrafiło negocjowa i przyjmowa ró ne punkty widzenia.
• M a p a p o j c i o w a – (inaczej mapa mentalna) polega na wizualnym opracowaniu
danego poj cia z wykorzystaniem rysunków, symboli, znaków, skrótów, haseł.
3
Metody hierarchizacji
Uczniowie dzi ki tym metodom b d dokonywa analizy i klasyfikacji, porz dkowa
wg ustalonych priorytetów.
• P r o m y c z k o w e u s z e r e g o w a n i e – słu y do definiowania poj , okre lania cech,
zasad oraz dokonania hierarchizacji.
* kr g, w rodku koło z napisanym słowem, poj ciem
* dzieci na kartkach zapisuj echy tego slowa, poj cia
• Indywidualne odczytanie swoich zapisów i uło enie wokół kołw w formie promyczków
(po kole)
Metody twórczego rozwi zywania problemów
U ywaj c tych metod dzici potrafia dyskutowa , my le krytycznie, ł czy
z do wiadczeniem, wyra a własne pogl dy, my le twórczo, rozwi zywa problemy.
wiedz
•
Sze
m y l c y c h k a p e l u s z y – metoda, której autorem jest Edward De Bono.
Wymy lił on 6 kapeluszy, którym przypisał 6 sposobów my lenia.
-biały – nie wydaje adnej opinii
-czarny – pesymista, krytykuje wszystkie opinie, widzi braki i zagro enia
-czerwony – kieruje si intuicj , emocjami
-niebieski – przewodnicz cy dyskusji
-zielony –osoba my l ca twórczo, wskazuje nowe pomysły
- ółty –optymista, wskazuje zalety i morzy ci
* zapis problemu, który b dzie przedmiotem dyskusji
* kr g i losowanie kapeluszy, wskazówki dotycz ce my lenia kapeluszy wisz na widocznym
miejscu / wcze niej nale y je omówi /
* czas na indywidualne szukanie argumentów – zastanowienie si
* wło enie kapeluszy - dyskusja
•
B u r z a m ó z g ó w – (giełda pomysłów) pozwala uzyska du liczb rozwi za jednego
problemu. Mo na j stosowa jako rozgrzewk twórcz , jako definiowanie poj , jako
metod rozwi zywania problemów. Polega ona na podawaniu ró nych skojarze
w momencie natchnienia, zetkni cia si ze słowem.
* faza zielonego watła, kiedy zapisywane s wszytkie pomysły
* faza czerwonego waitła, kiedy si wybiera pomysły najbardziej realne
/nie wolno krytykowa pomysłów innych, a ka dy ma prawo poda swój pomysł
Metody pracy we współpracy
Dzi ki tym metodom dzieci ucz si samodzielne zdobywa wiedz , wpółpracowa ze sob ,
akceptowa ró nice indywidualne, sprawnie komunikowa si i negocjowa , pracowa z grup
i w grupie.
• Z a b a w a n a h a s ł o – jest to propozycja pedagogiki zabawy.
* podział na 4 grupy
* 4 zadania w 4 pomieszczeniach
* zbiórka w jednej, du ej sali i wspólna zabawa (I grupa–dekoracja sali, II grupaprzygotowanie posiłku, III grupa-przygotowanie nagród, IV grupa-przygotowanie konkursów)
Metody ewaluacyjne
Doprowadzaj do tego, e dzieci potrafi oceni siebie i innych, wyszuka słabe i mocne strony
postaci, sytuacji..., przyjmowa i wyra a krytyk i pochwał .
• Kosz i walizeczka
* dwa plakaty z koszem i walizeczk
4
* kartki samoprzylepne dla uczniów w dwóch kolorach na których napisz swoj ocen
( pozytywn lub negatywn )
• umieszczanie kartek na plakatach / do kosza –opinia negatywna/
Metody i techniki diagnostyczne
•
O b c y p r z y b y s z – dzi ki tej technice mo na rozpoznawa problemy i potrzeby,
zbiera informacje na temat słabych i mocnych stron okre lonego zjawiska.
* przedstawienie sytuacji
* rozdanie kartek samoprzylepnych w dwóch kolorach dla ka dego i pisanie odpowiedzi na
dwa pytania
* umieszczanie kartek na przygotowanej planszy poedzielonej na dwie cz ci (plusy
i minusy)
* refleksja
Metody i techniki dyskusyjne
•
D e b a t a „z a i p r z e c i w” – analizuje tre ci kontrowewrsyjne
* podanie tematu
* podział na 2 grupy (losowo)
*zbieranie argumentów „za” i „przeciw”
* zapis na plakatach danych
* prezentacja po jednym argumencie
* omówienie i podsumowanie dyskusji
Metody i techniki rozwijaj ce twórcze my lenie
•
F a b u ł a „z k u b k a” – chodzi tu zainspirowanie ucznia do pracy twórczej. Mo na j
wykorzysta podczas procesu tworzenia opowiadania.
* pojemniki z informacjami na kartkach; na pojemnikach napisy „postacie”, „fabuła” (np.
niech kupi prezent) , „miejsce akcji”, „charakterystryczne cechy” (np. zatroskany, my l cy
o wczorajszym kłamstwie), „komplikacja” (choroba, zła wiadomo ) itp.
* ka dy ucze wybiera po jednej kartce z ka dego pojemnika i tworzy histori o wybranej
postaci, z zachowaniem elementów wybranej fabuły.
Metody i techniki grupowego podejmowania decyzji
•
Sze
p a r b u t ó w – sze sposobów działania. Punktem wyj cia jest ocena sytuacji,
nast pnie wybranie stylu działania.
* podział na 6 grup i podanie ka dej grupie kartki z ilustracj i opisem jednej pary butów
-granatowe marynarskie (działanie rutynowe)
-ró owe pantofle (anga owanie emocji)
-szare tenisówki (zdobywanie informacji)
-br zowe półbuty (zwalczanie przeszkód)
-purpurowe oficerki (działania przywódcze)
-pomara czowe kalosze (szybka decyzja)
* wymiana kartami i poznanie innej pary butów, a wszystkie buty pozna ka da grupa
* przedstawienie sytuacji
* dyskusja w grupach i wybór okre lonego sposobu działania (wło enie butów, mo e by
ka dy z innej pary)
* przedstawienie przez lidera
* refleksja
Metody i techniki planowania
•
P r o j e k t – uczniowie maj szans zaplanowania, stworzenia i prezentacji przedsi wz cia.
5
Wyst puj dwa rodzaje projektów:
- projekt badawczy
- projekt działania lokalnego
Realizacja projektu przebiega w 5 fazach:
Zainicjowanie i wybór projektu (zach cenie i wybór tematu).
Opis projektu i spisanie kontraktu (temat i cele, forma, zadania dla
członków,
ródła zbierania danych, tremin konsultacji, termin-sposób-czas prezentacji, kryteria
oceny)
Realizacja projektu.
Prezentacja projektu.
Ocena projektu
Gry dydaktyczne
•
•
K a r t y „S a g a” – 55 kart obrazkowych do układania bajek, mitów legend.
* tali kart układa si na rodku stołu.
* pierwszy z graczy wyci ga jedn z kart, po czym odkrywa j i rozpoczyna opowiada
histori (jednym zdaniem), opisuj c skojarzenia wywołane odkryt kart .
Kolejni gracze po kolei odkrywaj karty, tworz opowie ł cz c tematycznie kolejne
obrazki.
Pedagogika zabawy to ju dzisiaj do symboliczna nazwa metodyki pracy z grup , wyrosła
z do wiadcze praktycznych w zakresie dydaktycznym, wychowawczym i rozrywkowym. jest
symboliczn nazw poszukiwa metodycznych, ułatwiaj cych proces uczenia. Jej celem jest
dostarczenie kierownikowi grupy rozmaitych pomysłów, umo liwiaj cych mu kreatywn m
pobudzaj c do twórczych rozwi za prac z uczestnikami grupy. Pedagogika zabawy wybiera
z repertuaru zabaw tradycyjnych czy terapeutycznych tylko te, które spełniaj okre lone zasady,
a zwłaszcza:
zasad dobrowolno ci (dobrowolno ci polega na tym, e ka dy uczestnik szm decyduje, czy
chce wzi udzał w zaj ciach),
zasad bezpiecznej aktywno ci (proponowane działania wyzwalaj aktywno ; zasad jest
tworzenie warunków, w których ka dy bierze udział w zabawie i poznaje zdolno ci innych
na miar swoich mo liwo ci; konkurencja nie jest wzmacniana ocen i nagrodami),
zasad atrakcyjno ci (stosowanie ró nych rodków wyrazu, na przykład obok przekazu
słownego nale y odkrywa znaczenie gestu, pantonimy, przedstawiania ró nych ról, a tak e
ruchu, ta ca, malowania, przebierania si , wykorzystania d wi ku),
zasad sprawnego animatora (jego udział polega na twórczym byciu z grup prze ywaniu
razem z uczestnikami kolejnych etapów, czuwanie nad rowojem dynamiki spotkania; potrzeba
mu tak e wprawy, bieglo ci w sztuce zabawy).
Mo na wyodr bni nast puj ce rodzaje zabaw (wcze niej okre lanych jako metody),
stosowanych w pedagogice zabawy:
1. Zabawy wst pne. Zanim rozpocznie si spotkanie grupy, zawsze jest czas oczekiwania,
który mo na wypełni , proponuj c ró ne proste czynno ci, które ułatwi orientacj ,
co w danej chwili odczuwa grupa, a tak e zach c do pierwszych kontaktów
z przybywaj cymi osobami.
2. Zabawy rozlu niaj ce. Nale do nich ta ce, zabawy ruchowe, roz mieszaj ce, a tak e
relaksacyjne z wykorzystaniem muzyki. Wykorzystuje si je jako przerywnik, odpoczynek
po wyczerpuj cej pracy.
3. Gry dydaktyczne. Polegaj na sposobie przedstawienia danych tre ci w formie
zagadkowego problemu i poszukiwania rozwi za według proponowanych reguł.
6
4. Gry dyskusyjne, czyki analizowanie danego problemu z ró nych stron, z wł czeniem
do wiadczenia i wiedzy uczestników.
5. Drama, wykorzystuj ca gry z podziałem na role jako wst p do omówienia konkretnego
problemu.
6. Zabawy umo liwiaj ce samoocen , poznanie własnej hierarchii warto ci, własnych
spontanicznych zachowa .
7. Zabawy integruj ce du grup , umo liwiaj ce wszystkim wspóln , aktywn zabaw ,
bez podziału na bawi cych i obserwatorów, bez rawylizacji.
Pedagogika zabawy nie jest dyscyplin sam w sobie lecz wspiera zamysły pedagogiczne
w ich formach pracy i porozumiewania sie poprzez rozs dn , yw metodk . W praktyce
oznacza to anga owaniew gry wielorako ci naszego umysłu, mo liwo ci wyra ania
i kontaktowania si uczestników poprzez odczucia cielesne, ruch, taniec, odgrywanie ról,
maski, piew, rozmowy.
Pedagogika zabawy jest działaniem bezwarunkowo akceptuj cym ucznia-wychowanka, co
w niewiarygodny sposób wyzwala jego wiar we własne siły. Działa wi c afirmuj co. Daje
obu stronom mo liwo wyra ania uczu i emocji dzi ki czemu nawi zuje sie nowy rodzaj
wi zi, zast puj cy dotychczasowe stosunki nauczyciel – ucze .
Psychopedagogika twórczo ci – w w skim znaczeniu mo e by pojmowana jako
wychowawcza funkcja aktywno ci twórczej i teoria oddzaływa twórczych nauczyciela.
Poszukuje ona odpowiedzi na pytania, co (jakie dyspozycje, zdolno ci, umiej tno ci,
mo liwo ci) stymulowa , wzmacnia i rowija , w jaki sposób (za pomoc jakich metod
i rodków dydaktycznych i wychowawczych), aby umo liwi jednostkom oraz grupom
osi ganie warto ci zdrowia psychicznego i samorealizacji. Zadaniem psychopedagogiki
twórczo ci jest generowanie wiedzy z zakresu pomocy jednostkom oraz grupom w tworzeniu
i rozwoju postawy twórczej.
Trenowanie twórczo ci jest mo liwe i celowe. Rozwijanie dyspozycji do działa twórczych
wymaga od nauczyciela organizowania sytuacji problemowo otwartych, o charakterze
zabawowym. Dostarczania bogatych i ró norodnych do wiadcze , zach canie dzieci
i młodzie do podejmowania samodzielnych zada oraz przestrzegania zasad: inicjatywy,
prawdziwo ci, odmowy, współdziałania, akceptacji, unikania indywidualnej rywalizacji,
nieoceniania aktywno ci i jej wytworu. Zaj cia takie mog przybra form :
• lekcji twórczo ci - których realizacja powinna skłania młodzie do przyjmowania
twórczej postawy, pomóc jej w poszerzaniu samowiedzy oraz kształtowa pozytywne
nastawienie do ycia,
• treningów twórczo ci – w postaci systemu wicze stosowanych dora nie w celu
zwi kszenia potencjału twórczego jednostki lub grupy osób.
W procesie stosowa metody aktywno ci kreatywnej:
1. Kreatywne pisanie np. listu do bahatera literackiego, scenariusz filmowego, tekstów
reklamowych, zmiana zako czenia ksi ki.
2. Kreatywne działanie np. akcje, projekty, instalacje, happeningi.
3. Kreatywno ciała – wiczenia i zabawy doskonal ce ekspresj j zyka ciała np. kalamburypokazywanie słów tak, by grupa odgadła znaczenie hasła.
4. Kreatywne my lenie np. wiczenia i zabawy rozwijaj ce ekspresj werbaln .
W zakresie rozwijania twórczego my lenia nale y rozwija odpowiedni grup zdolno ci
twórczych:
• Abstrahowania – operacje abstrahowania polegaj na wyró nieniu w wybranych obiektach
tylko pewnych cech, czy aspektów, a pomijaniu innych np. Chi ska encyklopedia
7
•
Dokonywanie skojarze – spełnia funkcje kreatywne, ale gdy chodzi o skojarzenia
zaskakuj ce i nierealne. Nie typu krzesło-stół, lecz irracjonalne, oryginalne, nowe np.
ł cuch skojarze
• Rozumowanie dedukcyjne - ta operacja umysłowa ujawnia si w wi kszo ci zada
dywergencyjnych, jest to dedukcja wniosków z zadanych przesłanek. Umiej tno twórczej
dedukcji ujawnia si w zadaniach typu: Co by było, gdyby nie było butów?
• Rozumowanie indukcyjne – proces ten zawiera element zgadywania, domy lania si ,
wykorzystywania informacji niepełnych. Jest to rozumowanie przez analogi ,
wykorzystywanie podobie stw mi dzy zjawiskami, wyciganie wniosków z niepełnego
zbioru przesłanek.
• Metaforyzowanie - jest celem, jak i rodkiem twórczo ci. Rola metafory polega na
łatwiejszym zrozumieniu sytuacji problemowej, metafora wnosi nowe elementy do
zrozumienia problemów. Mo e mie ona form obrazow lub werbaln np. ycie jest jazd
na tygrysie, bo...
• Transformorowanie – zmiana wszystkich lub niektórych cech obiektu, tak, aby jego ko cowa
posta ró niła si zasadniczo od postaci wyj ciowej.
Przejawiany przez jednostk poziom sprawno ci w zakresie wykonywania tych operacji zdaniem
E.N cki to zdolno twórcza.
Drama jest sposobem poznawania wiata za pomoc działania. Jest metod pedagogiczn ,
w której wchodzenie w okre lone role, improwizacje nauczyciela i uczniów pozwalaj kreowa
rzeczywisto . Opiera si na naturalnej skłonno ci człowieka do na ladownictwa i zabawy oraz
umiej tno ci ycia fikcj literack To równie ekspresja twórcza – twórcze zachowania.
Nadrz dnym celem dramy jest rozwijanie człowieka, dokonywanie w nim pozytywnych zmian.
Wielkim atutem dramy jest fakt odwoływania si do indywidualno ci ka dej jednostki,
co sprzyja zaspakajaniu osobistych przgnie tej e. Drama wdra a do samodzielno ci
i aktywno ci. Wyklucza represyjno , co przyczynia si do stwarzania bezpiecznej atmosfery.
Metoda ta rozwija fantazj , wra liwo emocjonaln , a tak e plastyk ciała. W dramie dziecki
musi wej si w posta działa , a nie gra (w odró nieniu od teatru). Jej uczestnicy działaj bez
scenariusza.
W dramie nie ma podziału na widzów i aktorów, wszyscy bior w niej udział – je eli jaki
uczestnik zaj
nie chce bra udzaiłu w grze –nie mo na go zmusza.Uczestnicy dramy
improwizuj , mówi własnym j zykiem, nie ucz si ról na pami .
Drama posługuje si ró nymi technikami ekspresji: słownej, teatralnej, ruchowej,
pantomimicznej, d wi kowej, plastycznej, pisemnej. Najcz ciej stosowane techniki dramy to:
•
wiczenia wyciszaj ce i rozlu niaj ce
• Rozmowa
• Wywiad
• Spór, konflikt, dyskusja
• Inscenizacja improwizowana
• Pantonima
• Poza, ywe obrazy
• Stopklatka (akcja i jej zatrzymanie)
•
wiczenia głosowe
• Rysunek
• Kostum
• Muzeum
• List, pami tnik, współne pisanie ksi ki.
Drama, oparta na wielu rodkach ekspresji, wyzwala spontaniczne reakcje emocjonalne,
aktywizuj c uczestników integruje grup , pozwala jej uczestnikom pozna siebie przez poznanie
8
innych, co jest mo liwe dzi ki wchodzeniu w role i uto samianiu si z nimi. Drama wzbogaca
wyobra ni , rozbudza refleksj , doskonali umiej tno wypowiedzi, zach ca do otwarcia
si emocjonalnego.
Drama powierza uczniowi rol kreatora, sprawcy działa , a nie tylko wykonawcy polece
nauczyciela. Umo liwie ona bowiem stworzenie dzieciom i młodzie y sytuacji edukacyjnych
wyzwalaj cych aktywno poznawcz oraz zespołow i emocjonaln ekspresj jednostki.
Celemdramy jest nie tylko pobudzenie aktywno ci, ale przede wszystkim uczenie si przez
aktywno . Drama dostarcza do wiadcze wa nych dla rozwoju jednostki, pozwala okkrywa
prawdy o yciu i człowieku na podstawie tre ci wskazanych przez program nauczania, prowadzi
do zmiany zachowa , a równocze nie sprzyja kształceniu sprawno ci j zykowej uczniów.
Nauczycielom natomiast pomaga w przezwci eniu rutyny na lekcjach.
Stosowanych dotychczas metod nauczania nie mozna odrzuci . Ze wzgl du na ró ne typy
uczenia si człowieka wszystkie maj zalety i okre lone ograniczenia.
Alicja Katarzyna Zaj czkowska
BIBLIOGRAFIA:
1. De Bono E.: Naucz si my le kreatywnie: podr cznik twórczego my lenia dla dorosłych
i dzieci. Warszawa 1995
2. De Bono E.: Naucz swoje dziecko my le : nieodzowny podr cznik dla wszystkich
rodziców. Warszawa 1994
3. Oko W.: Wprowadzenie do dydaktyki ogólnej. Warszawa 1995
4. N cka E.: Psychologia twórczo ci. Gda sk 2002
5. N cka E.: Trening twórczo ci. Gda sk 2005
6. Taraszkiewicz M.: Jak uczy lepiej? Czyli refleksyjny praktyk w działaniu. Warszawa
1996
7. Taraszkiewicz M.: Jak uczy jeszcze lepiej. Pozna 2001
8. Thanhoffer M., Reichel R., Rabenstein R.: Nauczanie kreatywne. Cz.1: Podstawy
i metody nauczania cało ciowego. Lublin 1996
9. Way B.: Drama w wychowaniu dzieci i młodzie y. Warszawa 1990
9