Zapaska pogórzańska - Wirtualne Muzea Małopolski

Zapaska pogórzańska
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
Czas powstania pocz. XX w. Miejsce powstania teren Pogórza, wieś Gródek Wymiary długość: 67 cm, szerokość: 91 cm Numer inwentarzowy MDKG/OBL/E 694 Muzeum Muzeum — Dwory Karwacjanów i Gładyszów Oddział Skansen Wsi Pogórzańskiej im. prof. R. Reinfussa w Szymbarku Tematy życie codzienne, stroje Technika haft ręczny Materiał płótno Prawa do obiektu Muzeum — Dwory Karwacjanów i Gładyszów Prawa do wizerunków cyfrowych domena publiczna Digitalizacja RPD MIK, projekt Wirtualne Muzea Małopolski Tagi wieś, strój, 3D, strój ludowy, strój odświętny, tkanina, techniki zdobnicze Prezentowana zapaska noszona była do stroju odświętnego i zakładana na kolorową spódnicę zarówno przez panny, jak i mężatki na terenie Pogórza. Uszyta jest ręcznie z materiału fabrycznego, białego płócienka, ręcznie haftowana.
U dołu zapaski znajduje się bogaty haft wykonany białą nicią bawełnianą, ściegiem płaskim, atłaskiem, łańcuszkiem. Dziurki obhaftowane są wałeczkiem. Brzeg stanowią ząbki dziergane. Zapaska wiązana jest na sznureczki­troczki.
Tego rodzaju ozdobne zapaski kobiety haftowały najczęściej same, lecz bywały także hafciarki wiejskie, które trudniły się tym zawodowo. Opisaną zapaskę wyhaftowała matka ostatniej właścicielki — Katarzyny Grucy — przed I wojną światową, a wykonano ją w miejscowości Gródek koło Grybowa.
Opracowanie: Anna Niemczyńska­Szurek (Muzeum — Dwory Karwacjanów i Gładyszów), © wszystkie prawa zastrzeżone
Strój pogórzański
Prezentowane w Skansenie Wsi Pogórzańskiej w Szymbarku elementy stroju kobiecego pochodzą z terenu Pogórza, z jego zachodniej części, okolic Gorlic. Od wieków Pogórze słynęło z wyrobu płócien lnianych i sukna, które były przedmiotem handlu. Wyrobem płócien zajmowali się wyspecjalizowani tkacze, zwani knopami. Pierwotnie z tych materiałów sporządzana była odzież zarówno odświętna, jak i codzienna. Pod koniec XIX wieku strój kobiecy zaczął się zmieniać, zaczęto częściej stosować łatwo dostępne materiały fabryczne. Na przełomie XIX i XX wieku strój pogórzański wyszedł z powszechnego użytku, co było spowodowane zmianami warunków życia mieszkańców wsi związanymi z rozwojem przemysłu naftowego oraz emigracją zarobkową.
Przedstawione elementy stroju pogórzańskiego (chusta czepcowa, „budrysówka" i zapaska) są uszyte z materiałów fabrycznych, ręcznie haftowane przez kobiety pogórzańskie.
Opracowanie: Anna Niemczyńska­Szurek (Muzeum — Dwory Karwacjanów i Gładyszów), © wszystkie prawa zastrzeżone
Zobacz:
Zapaska pogórzańska
Chusta czepcowa pogórzańska Chusta pogórzańska „ budrysówka
” Tagi: Muzeum Dwory Karwacjanów i Gładyszów w Gorlicach, strój, Skansen Wsi Pogórzańskiej im. R. Reinfussa w Szymbarku, strój ludowy