A – 32. Niedz. zw. Mt 25,1-13 w. 1 * lampy λαµπάδας * wyszły

A – 32. Niedz. zw. Mt 25,1-13 w. 1 * lampy λαµπάδας * wyszły

A – 32. Niedz. zw. Mt 25,1-13
MądroĞü – sama obchodzi i szuka tych,
co są jej godni,
objawia siĊ im áaskawie na drogach.
z I czyt. Ez 34,11-12.15-17
Kontekst: ostatnia wielka mowa Jezusa – mowa polemiczna (konfrontuje z róĪnymi
kategoriami osób) oraz eschatologiczna (23-25)
Mt 23 – zapowiedĨ i uzasadnienie sądu
Mt 24 – zapowiedĨ powtórnego przyjĞcia JX i ostrzeĪenie przed zwątpieniem (24,9nn)
Mt 25 – 3 przypowieĞci: o pannach, o talentach, o Sądzie Ostatecznym
oraz 23,45-51 (bliĨniacza przypowieĞü do Mt 25,1-13) – nie mają wzbudziü strachu przed
przyszáoĞcią lecz obudziü odpowiedzialnoĞü za chwilĊ obecną.
ĺ zbawienie nie jest wynikiem przynaleĪnoĞci do wspólnoty chrzeĞcijaĔskiej, do KoĞcioáa
(7,21) jakby z automatu.
MaáĪeĔstwo w Izraelu w czasach JX:
x 1 etap – „zarĊczyny” – zawarcie umowy maáĪeĔskiej (dzieáo rodziców) – w sensie
Ğcisáym to juĪ byáy zaĞlubiny
x 2 etap – ok. 1 roku po zarĊczynach – poáączone byáy z uroczystoĞcią weselną –
rozpoczĊcie wspólnego Īycia
W przypowieĞci idzie o 2 etap. ObrzĊd weselny odbywaá siĊ w domu rodziców pana
máodego (22,1-14). Narzeczony odĞwiĊtnie ubrany z orszakiem przyjacióá udawaá siĊ do
domu narzeczonej która wraz z druhnami oczekiwaáa przybycia pana máodego
i przeprowadzano oblubienicĊ do domu mĊĪa.
- ceremonia rozpoczynaáa siĊ po zachodzie sáoĔca.
- syt. z przypowieĞci jest trudna do okreĞlenia: albo towarzyszki panny máodej, zamiast
czekaü w jej domu na przybycie p. máodego wziĊáy lampy i wyszáy mu na spotkanie albo
panna máoda juĪ znajduje siĊ w domu mĊĪa a on prowadzony jest z domu rodziców panny
máodej do swego domu. Jego przybycie przeciągaáo siĊ bowiem dáugo rozmawiaá
z rodzicami panny máodej na temat podarunków i posagu albo panny czekaáy w domu
oblubienicy, aby tam przywitaü p. máodego taĔcem i pochodniami.
JX z ceremonii zaĞlubin wybiera jedynie niektóre rysy potrzebne do pouczenia
w. 1
* podobne bĊdzie ϳΐΓ΍ΝΌφΗΉΘ΅΍ – 7,24.26 – tzn. królestwo niebieskie podobne bĊdzie do
tego, co zostanie opowiedziane – nie chodzi tu o panny máode ale o sytuacjĊ koĔcową
zaproszenia lub nie na ucztĊ
- przypowieĞci o król. z rodz. 13 rozpoczynaáy siĊ formuáą w czasie teraĨniejszym – „te”
przypowieĞci odnoszące siĊ do sądu orientują ku przyszáoĞci ĺ odpáata za przyjĊtą
postawĊ
* lampy Ώ΅ΐΔΣΈ΅Ζ
1.
lampy = pochodnie stosowane przy pochodach weselnych (nasączone oliwą)
2.
lampy oliwne (wlewano oliwĊ) – maáe i niezbyt oĞwietlające, gasnące na wietrze
ĺ w. 7 mówi: opatrzyáy lampy a to moĪe znaczyü i jedno i drugie
* wyszáy πΒνΕΛΓΐ΅΍ - dynamika…
ĺ tak jest w król. BoĪym – nie jest ono statyczne. Exodus – wyjĞcie
* dziesiĊü – w ST i tradycji Īydowskiej liczba kojarząca siĊ z quorum koniecznym by
stworzyü wspólnotĊ liturgiczną ĺ symbol wspólnoty KoĞcioáa jako caáoĞci, oczekującej na
paruzjĊ
równa liczba mądrych ΚΕϱΑ΍ΐΓΖ i gáupich ΐΝΕϱΖ to sugestia, Īe decyzja leĪy
w gestii kaĪdego
* kim są panny?
Mt 7,24-27 – mądroĞü to budowanie swojego Īycia na skale
ĺ mądroĞü – gáupota – idzie tu o praktyczną wiedzĊ dotyczącą zbawienia
w. 2-5
- oliwa z oliwek – symbol mocy, radoĞci i ĞwiĊta (PS 23,5;104,15)
- wg Lb 7,19 – oliwa = dobre czyny idące w parze ze studiowaniem Tory
? nie wiemy czy w przypowieĞci lampy páoną zaĞ druhny Ğpią czy teĪ lampy zostaáy
zapalone na pierwszy znak o zbliĪeniu siĊ pana máodego
ĺ Pan máody przybywaá zwykle z opóĨnieniem ĺ stąd teĪ gdyby lampy paliáy siĊ caáy
czas, potrzebowaáyby dodatkowej oliwy
Nieroztropne panny ĺ przykáad podejmowania poáowicznych decyzji (chrzeĞcijaĔstwo
w ograniczonym stopniu = nieroztropnoĞü)
- pan máody siĊ spóĨniaá ĺ opóĨnienie paruzji stwarza problem – niebezpieczeĔstwo
oziĊbniĊcia miáoĞci (24,12) ĺ zaĞniĊcie
ĺ w opóĨnieniu ujawnia siĊ gorącoĞü serca oczekującego (Mt 24,36-51; 2 P 3,9)
- zasnĊáy ĺ fakt snu nie jest poddany krytyce… jednak panny mądre mogáy zasnąü ze
spokojnym sumieniem. Byáy przygotowane na przyjĞcie oblubieĔca
w. 6
- o póánocy – godzina sugeruje zaskoczenie. „Pan przyjdzie w Ğrodku nocy, kiedy wszyscy
Ğpimy” (13,11n, 1Tes 5,2)
- krzyk, woáanie - nagáe - wyraz pragnienia máodego KoĞcioáa o peáne nastanie Król.
BoĪego; gotowi czy nie – wszyscy usáyszymy ten krzyk – wezwanie 2 Kor 5,9n
w. 7
* uporządkowaáy, opatrzyáy πΎϱΗΐ΋Η΅Αȱ(odȱΎΓΗΐνΝ)
JeĞli nasze ciaáo jest naczyniem gromadzącym w sobie dobre i záe czyny to okaĪe siĊ czy
mamy oliwĊ czy nie – J 5,28n
w. 8-9
- kontrowersja pomiĊdzy kobietami – roztropne odmawiają…
- podzielenie oliwy - niebezpieczeĔstwo, Īe nie starczy dla wszystkich uroczystoĞü
weselna zakoĔczona fiaskiem
- przecieĪ
i
mądrym
zaleĪaáo
by
wszystko
byáo
áadnie
i w nieokrojonym skáadzie
ĺ dobre uczynki nie mogą byü zaliczone innym. Ludzie mogą pomóc lecz gotowoĞü
przyjĊcia zbawienia jest osobistą odpowiedzialnoĞcią
- rada: idĨcie i kupcie… - o póánocy? MoĪe i na wioskach byáo to moĪliwe… idzie raczej
o gorzki Īart – w momencie paruzji bĊdzie juĪ za póĨno…
ĺ rada skierowana do nas: póki mamy czas by czyniü dobro – Ga 6,10
w. 10 gáówna myĞl: gotowoĞü
- panny gáupie oddalają siĊ od OblubieĔca definitywnie
- mądre, bĊdące przy Nim sercem peánym miáoĞci, spotkają MiáoĞü swego Īycia ĺ uczta
- zamkniĊcie drzwi - zapisanie Īyciorysu do koĔca i trafia on na biurko SĊdziego
Ef 5,16 – wyzyskujcie chwilĊ sposobną –
- wyzyskujcie - πΒ΅·ΓΕΣΊΝȱȬȱdosá. kupujcie, czerpcie zysk
- chwilĊ sposobną - okazjaȱΎ΅΍ΕϱΖ - czas dany od Boga – zbawczy
Zbawienie nie jest automatyczne
w. 11-13
gáupie panny nie zdąĪyáy na najwaĪniejszy moment, gdy panna máoda byáa prowadzona
pod baldachimem Ğlubnym
ĺ rzecz istotna to CZAS (Ύ΅΍ΕϱΖ)
* czuwajcie ·Ε΋·ΓΕΉϧΘΉ – tzn. przygotujcie siĊ ĺ tzn. Īe paruzja moĪe siĊ odwlec ale jej
nadejĞcie jest niezawodne
- nie znam was – Mt 7,21-23 – moje owce sáuchają Mojego gáosu