Andrzej Matuszewski-biogram

Andrzej Matuszewski (ur. 1924, zm. 2008)
Studiował na Wydziale Malarstwa Państwowej Wyższej Szkoły Sztuk Plastycznych w
Poznaniu, gdzie w 1949 r. otrzymał dyplom. Całe swoje życie związany był z Poznaniem.
W 1955 r. wraz z Rajmundem Dyboczyńskim, Józefem Kaliszanem, Bartłomiejem Kurką,
Józefem Stasińskim, Ireną Psarską i Wacławem Twarowskim założył Grupę R-55 (R-w tym
wypadku oznaczało realizm, jako podstawę poszukiwań artystycznych, a 55 datę powstania
grupy). Obrazy artysty z tego okresu twórczości silnie korespondowały z surrealizmem,
przedstawiały wyizolowane, dalekie od dosłowności przedmioty, jak np. Młynki. W latach 60.
odszedł od metaforycznego sposobu wyrazu artystycznego i przeszedł w kierunku malarstwa
strukturalnego, tym samym jego obrazy przedstawiały rytmiczną, regularną kompozycję,
która opierała się na podziale na mniejsze części. Matuszewski korzystał również z techniki
collage’u, dzieląc obraz na mniejsze pola przy pomocy taśmy naklejanej na płótno. Od 1965 r.
powstawały Zdarzenia – obiekty, przypominające szafy, zaopatrzone w system przycisków,
jak w tablicach rozdzielczych, z wmontowanymi wewnątrz rysunkami i skrawkami futra.
Tworzył również cykle rysunków, w których łączył elementy geometryczne z odciskami
własnego ciała, m.in. linii papilarnych, a także prace ceramiczne, jak rzeźby we wsi Przysieka
Stara, które pokazywał w środowisku naturalnym, chcąc afirmować inny sposób pokazywania
sztuki, niż biała galeryjna przestrzeń.
Kolejny etap działalności artysty związany był z poznańską Galerią odNOWA (jedną z
pierwszych niezależnych galerii w Polsce, powstałej w miejscu klubu Od Nowa, po którym
przejęła nazwę). W latach 1964-1969 był on jej kierownikiem i animatorem. Co
charakterystyczne dla działań Galerii, to kontestowanie tradycyjnej formy dzieła sztuki.
W 1968 roku Matuszewski zrealizował w Galerii odNOWA environment zatytułowany 21
przedmiotów. Czerwony kolor, którym pomalowane były umieszczone w przestrzeni
wystawowej przedmioty jak krzesło, czy stół podkreślał ich wyizolowanie z kontekstu,
pozbawiał je oczywistości. W innych swoich działaniach poddawał on przedmioty różnym
zabiegom,
sprzecznym
z
ich
pierwotnym
przeznaczeniem
i
funkcją.
Artysta posługiwał się również przedmiotem, w realizowanych od 1972 roku Akcjach
Paralelnych - efemeryczne sytuacje, które dokumentował przy pomocy fotografii. W drugiej
połowie lat 70. Matuszewski organizował sympozja artystyczne w Dłusku, Pawłowicach i
Jankowicach, na których spotykało się wąskie grono artystów, teoretyków i krytyków,
związanych ze sztuką konceptualną. W czasie ich trwania realizowano ulotne akcje, którym
towarzyszyły odczyty i dyskusje. Od lat 80. Matuszewski pisał krótkie teksty o charakterze
filozoficznym. Jest autorem m.in. książki Artykulacje (1993), a także był wykładowca
PWSSP W Poznaniu. W zainaugurował działalność Galerii AT odczytem Przyczyny i skutki.
Artysta zmarł w Poznaniu, po długiej walce z chorobą.
Wystawy indywidualne:
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
1960 - "Malarstwo na porcelanie", SARP, Poznań
1962 - Galeria "Ziemi Nadnoteckiej"
1963 - "Wystawa rzeźby ceramicznej", Przysieka Stara
1964 - Koszalin
1965 - "Happening", Poznań
1966 - "Happening", Osieki
1968 - "21 przedmiotów', Galeria odNowa, Poznań
1969 - "Postępowanie", Galeria odNowa, Poznań
1970 - "Nobilitacja Ziemi", Wrocław; "Environment", Osieki
1971 - "Dokument czasu i przestrzeni", Opolno; "Ślady czasu", Elbląg
1974 - Galeria 72, Chełm
Wybrane akcje i wystawy zbiorowe:
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
1955 - Wystawa Młodej Plastyki Arsenał, Warszawa
1956 - BWA, Poznań; Klub Krzywego Koła, Warszawa (Grupa R-55)
1957 - BWA, Poznań (Grupa R-55)
1958 - Sopot (Grupa R-55)
1959 - III Wystawa Sztuki Nowoczesnej, Warszawa
1963, 1965 - "Sympozjum Złotego Grona", Zielona Góra
1963, 1964, 1967, 1970, 1972, 1973, 1981 - "Międzynarodowe Spotkania Artystów,
Naukowców i Teoretyków Sztuki", Osieki
1965 - I Biennale Form Przestrzennych, Elbląg
1966 - "Sympozjum Artystów i Naukowców", Puławy
1967 - "Konfrontacje", Słupsk
1968 - "Katowickie Spotkania Artystów i Teoretyków Sztuki", Katowice
1971 - IV Międzynarodowe Biennale Form Przestrzennych, "Zjazd Marzycieli",
Elbląg
1972 - "Atelier 72", Richard Demarco Gallery, Edynburg
1975 - "Interwencje", Pawłowice
1976 - "ARTycypacje", Dłusko
1977 - "relARTacje", Dłusko
1978 - "sytuARTacje", Jankowice
1999 - "Refleksja konceptualna w sztuce polskiej. Doświadczenia dyskursu: 19651975",Centrum Sztuki Współczesnej Zamek Ujazdowski, Warszawa