Warsztaty logopedyczne_1 V sem. WEzL, NSTC

Warsztaty logopedyczne, sem. V, WEzL
Stymulacja rozwoju mowy
Bibliografia (dla praktyków):
-
Bryła M., Muszyńska A., Przygody Języczka-Podróżniczka. Ćwiczenia logopedyczne dla
dzieci od 1. roku życia, 2007
-
Chmielewska E.,
Zabawy logopedyczne i nie tylko: poradnik dla nauczycieli i
rodziców, Kielce 2001
-
Cieszyńska J., Korendo M., Wczesna interwencja terapeutyczna. Stymulacja rozwoju
dziecka, 2007
-
Datkun – Czerniak K., Jak usprawniać mowę dziecka. Poradnik dla nauczycieli i
rodziców, 2004
-
Emiluta-Rozya D., Wspomaganie rozwoju mowy dziecka w wieku przedszkolnym,
Centrum Metodyczne Pomocy Psychologiczno-Pedagogicznej, Warszawa 2006
-
Jackowska I., I. Rutkowska - Błachowiak - Plamki, kropki i kropelki.
-
Maurer A. (red.), Dźwięki mowy, Kraków 2006
-
Michalak – Widera I., Śmieszne minki dla chłopczyka i dziewczynki, 2002
-
Morkowska E. , - Hau - hau, miau - miau, kukuryku - ćwiczenia dźwiękonaśladowcze
różnych głosów i odgłosów, Warszawa 1998
-
Morkowska E. , Dlaczego ziewa hipopotam, Warszawa 1998
-
Morkowska E. , Uczymy się chuchać, dmuchać i oddychać prawidłowo, Warszawa
1998
-
Rutkowska – Błachowiak I., Gimnastyka buzi na wesoło.
-
Słodownik – Rycaj E.,
O mowie dziecka. Jak zapobiegać powstawaniu
nieprawidłowości w jej rozwoju,
-
Słodownik - Rycaj E.,, Gry i zabawy językowe. Jak pomagać dziecku w przyswajaniu
języka, Warszawa, 2001
-
Słodownik-Rycaj E., Rozwijanie mowy komunikatywnej dziecka, Warszawa 1998
-
Sprawka R., Graban J., Logopedyczne zabawy grupowe dla dzieci od 4 do 7 lat,
Gdańsk 2004
-
Szumanówna W., Rysowane wierszyki, Warszawa 1999
-
Tońska – Mrowiec A., Języczkowe przygody i inne bajeczki logopedyczne, 2009
Warto pamiętać, że…
Rozwój każdej funkcji, a więc i mowy trwa od poczęcia.
Rozwój mowy jest ściśle związany z percepcją słuchową i postrzeganiem wzrokowym.
Każde dziecko w tej samej kolejności przechodzi przez wszystkie etapy rozwoju,
jednak w indywidualnym tempie i rytmie rozwojowym.
Rodzice i nauczyciele są dla dziecka wzorem wymowy.
Uwagę na wymowę dziecka zwracamy zawsze, a nie tylko podczas zaplanowanych
ćwiczeń.
(za: Datkun – Czerniak K., 2004)
Przykładowe ćwiczenia stymulujące rozwój mowy:
• Ćwiczenia wrażliwości słuchowej:
rodzaj i lokalizacja źródła dźwięku, np.:
- rozpoznawanie odgłosów z otoczenia (zwierząt, pojazdów, zjawisk natury) –
dopasowywanie obrazka do dźwięku
- odnajdywanie ukrytej, grającej zabawki w pokoju
czas trwania sygnału akustycznego, np.:
- rysowanie linii długością odpowiadającej
ilość nadawanych sygnałów, np.:
- ułożenie wieży z tylu klocków, ile było dźwięków
tempo nadawanego sygnału akustycznego
natężenie dźwięku
częstotliwość dźwięku
rytm, melodia i akcenty, np.
- powtórzenie usłyszanego rytmu
- odtworzenie rytmu na podstawie wzoru graficznego / struktury przestrzennej
- rozpoznawanie wzoru graficznego usłyszanego rytmu
- tworzenie wzoru usłyszanego rytmu
• Zabawy z sylabami, np.:
- „Rozmowa telefoniczna” – mama dzwoni do Zosi i podaje jej listę zakupów, jednak są
zakłócenia na linii i dziewczynka słyszy tylko początkowe sylaby. Pomożecie odgadnąć Zosi,
co ma kupić? Bu…., wa…
- odnajdywanie miejsca sylaby w wyrazie
- dopasowywanie wyrazów zaczynających się / kończących się tą samą głoską
• Zabawy z głoskami, np.:
- odnajdywanie w grupie imion rozpoczynających się na daną głoską
- sortowanie obrazków ze względu na głoskę, którą rozpoczyna / kończy się ich nazwa
- zaznaczanie miejsca głoski w wyrazie
- odgadywanie, co to za wyraz, z którego usunięto pierwszą / ostatnią głoskę
- wymyślanie słów rozpoczynających się / kończących się na daną głoskę
- rebusy – potrzebne są 3 obrazki, których początkowe głoski utworzą nowy wyraz np.: balon
– ul – teczka = but, parasol – auto – stół = pas, paczka – autobus – worek = paw; można tą
samą zabawę przekształcić na układanie wyrazów z ostatnich głosek wyrazów
• Zabawy z rymami, np.:
- konkurs – kto wymyśli najwięcej rymów do podanego wyrazu.
- „Rymy i gesty” – nauczyciel wymawia pary rymów, dzieci powtarzają i wykonują, np.
siadanie - turlanie
- nazywanie obrazka i dobieranie do niego rymu wśród obrazków ze zbioru
- „Memo” – dzieci szukają par rymujacych się obrazków, można przy okazji ćwiczyć
określanie nie części mowy, np. szyje – myje, nuty – buty
- dokańczanie zdań rymami, np. „Patrzcie, dzieci! Czarownica do nas ….”
• Zabawy w role, teatrzyki, np.:
- zabawa w sklep
- zabawa z pacynkami
• Ćwiczenia usprawniające narządy artykulacyjne: bajki artykulacyjne, karty, gry,
książeczki z ilustracjami/ zdjęciami ćwiczeń. Do wykorzystania np.:
- Faściszewska M., Wesołe minki tygrysa, Harmonia
- Kolos K., Piątek-Sawicka M. , Zostań mistrzem wymowy z Lwem Leonem, Harmonia
- Rocławska- Daniluk M., Zabawy usprawniające buzię i język dziecka, Glottispol
- Rutkowska – Błachowiak I., Gimnastyka buzi na wesoło, Bonami
- gra Grimassmix, Piatnik
- gra Mimic, Schubi
• Zabawy oddechowe, np.:
- dmuchanie na wiatraczki, papierowe zabawki
- wdmuchiwanie bąbelków do szklanki
- wykorzystanie gotowych pomocy, np.: Turbinka logopedyczna, Dmuchane Lotto, Flipper
magnetyczny
- przenoszenie papierków / płatków śniadaniowych za pomocą słomki
- „dmuchany mecz” z piłeczką pingpongową