Leczenie lekami doustnymi
Transkrypt
Leczenie lekami doustnymi
Managing your diabetes Polish INFORMACJE o cukrzycy Aktualizacja: marzec 2009 Kontrolowanie cukrzycy Leczenie lekami doustnymi Choć cukrzycy nie da się jeszcze wyleczyć, można ją skutecznie kontrolować. Jednym z celów panowania nad cukrzycą jest osiągnięcie kontroli nad poziomem glukozy i tłuszczu we krwi oraz ciśnieniem krwi. Ważne są: zdrowa dieta, kontrola nad wagą, zdrowy tryb życia oraz przyjmowanie przepisanych leków i, w razie potrzeby, badania kontrolne. Niniejsza ulotka zawiera podstawowe informacje na temat cukrzycy, zrozumienia dwóch typów choroby i kontrolowania jej za pomocą leków. Co to jest cukrzyca? Cukrzyca to choroba, w której poziom glukozy we krwi jest za wysoki, gdyż organizm nie potrafi jej właściwie wykorzystywać. Poziom glukozy we krwi jest regulowany przez insulinę, hormon produkowany przez trzustkę, pozwalający na transport glukozy do wnętrza komórek, gdzie cukier ów jest użytkowany jako źródło energii, byśmy mogli pracować, bawić się i po prostu żyć. Jeśli masz cukrzycę, Twój organizm nie może właściwie wykorzystywać glukozy, więc odkłada się ona we krwi i nie może być użyta jako „paliwo”. Dzieje się tak dlatego, że trzustka nie produkuje insuliny w ogóle, lub za mało, bądź produkowana insulina nie działa właściwie (tzw. insulinoodporność). Glukoza powstaje z trawienia węglowodanów zawartych w pożywieniu i napojach, jest także wytwarzana przez wątrobę. Węglowodany pochodzą z różnego rodzaju pożywienia i napojów, w tym pokarmów skrobiowych, takich jak chleb, ziemniaki i placki czapati; znajdują się również w owocach, niektórych produktach mlecznych, cukrze i innych słodyczach. Zrozumieć cukrzycę Istnieją dwa główne rodzaje cukrzycy: typu 1 i typu 2. Cukrzyca typu 1 W cukrzycy typu 1 organizm nie produkuje insuliny w ogóle. Cukrzyca typu 1 rozwija się wtedy, gdy komórki produkujące insulinę zostały zniszczone. Insulina jest kluczem otwierającym drzwi do komórek organizmu. Po otwarciu takich drzwi, glukoza może dostać się do wnętrza komórki, gdzie używana jest jako paliwo. W cukrzycy typu 1 w organizmie nie ma w ogóle insuliny, więc nie ma klucza, by otworzyć drzwi, zatem glukoza pozostaje we krwi. Z powodu braku produkcji insuliny, cukrzycę typu 1 leczy się codziennymi zastrzykami z insuliną, zdrową dietą i regularnymi ćwiczeniami fizycznymi. Cukrzyca typu 2 W cukrzycy typu 2 organizm produkuje jeszcze trochę insuliny, lecz jest jej za mało. Cukrzyca typu 2 rozwija się, gdy produkowana insulina nie działa prawidłowo. Klucz (insulina) nie może prawidłowo otworzyć drzwi do komórek organizmu, i/lub klucz (insulina) funkcjonuje, lecz nie działa zamek. Cukrzycę typu 2 leczy się zdrową dietą i zwiększonymi ćwiczeniami fizycznymi. Ponadto, często konieczne jest podawanie leków i/lub insuliny. By cukrzycę dobrze kontrolować, ważne jest panowanie nad poziomem glukozy i tłuszczu we krwi oraz ciśnieniem krwi, aby zmniejszyć ryzyko wystąpienia powikłań. INFORMACJE o cukrzycy Kontrolowanie cukrzycy Leczenie lekami doustnymi Poziom glukozy we krwi Docelowy poziom glukozy we krwi przed i po posiłku będzie różny, zależnie od potrzeb klinicznych danej osoby. Jest więc ważnym, by omówić poziom docelowy ze specjalistą. Najbardziej popularnym testem jest HbA1c, który oznacza glukozę we krwi na przestrzeni 2-3 miesięcy przed badaniem. Ciśnienie krwi i tłuszcz we krwi (w tym cholesterol) Dowiedz się od opiekujących się Tobą specjalistów, jakie są Twoje docelowe poziomy ciśnienia krwi i tłuszczu we krwi. By dojść do tych poziomów, kontrola nad cukrzycą, zmiany w diecie i trybie życia mogą nie wystarczyć i konieczne może się okazać przyjmowanie leków. Leki przeciwcukrzycowe Jeśli do osiągnięcia właściwej kontroli nad cukrzycą konieczne jest przyjmowanie leków, opiekujący się Tobą specjaliści omówią z Tobą najlepszy wybór leczenia. Leki przeciwcukrzycowe nie wyleczą cukrzycy, a większość ludzi będzie musiała je przyjmować do końca życia, lecz poprawią samopoczucie łagodząc objawy choroby i zmniejszając ryzyko wystąpienia powikłań. Jeśli przyjmujesz leki, koniecznie powinieneś wiedzieć, jak działają i zdawać sobie sprawę z potencjalnych problemów / skutków ubocznych. Pamiętaj, że zawsze możesz omówić wszelkie pytania odnośnie leczenia z opiekującymi się Tobą specjalistami. Należy także pamiętać, że leki nie zastępują diety i ćwiczeń fizycznych, które to aspekty leczenia trzeba będzie kontynuować. Zwiększenie dawki lub zmiana leków przeciwcukrzycowych nie oznacza, że Twoja cukrzyca się pogarsza, lecz że opiekujący się Tobą specjaliści pracują nad poprawą kontroli nad chorobą. Leczenie insuliną Wszyscy chorzy na cukrzycę typu 1 wymagają podawania insuliny, a ostatecznie, niektóre osoby cierpiące na cukrzycę typu 2 odkrywają, że mimo dostosowywania dawek przyjmowanych leków, poziom glukozy w ich krwi pozostaje zbyt wysoki i lekarz zaleca im leczenie insulinowe. Insuliny nie można podawać w tabletkach, gdyż jako że jest białkiem - zostałaby strawiona w żołądku zanim zdążyłaby zadziałać. Insulinę można podawać w zastrzykach na różne sposoby: strzykawką, penem lub za pomocą pompy insulinowej. Igła jest mała i należy ją jedynie wkłuć pod skórę na brzuchu, pośladkach, udach lub ramionach. Insulina jest następnie wchłaniana przez małe naczynia krwionośne i w ten sposób dociera do krwioobiegu. Istnieje sześć głównych rodzajów insuliny dostępnych w różnych kombinacjach; wszystkie działają w inny sposób. Opiekujący się Tobą specjaliści omówią z Tobą rozmaite opcje i odpowiedzą na wszystkie pytania. Więcej szczegółów na ten temat można znaleźć w innych materiałach Diabetes UK: Broszura Leczenie cukrzycy typu 2 Broszura Insulinowe leczenie cukrzycy Żywienie w cukrzycy typu 1 Żywienie w cukrzycy typu 2 Dbanie o aktywność fizyczną Informacje o tym, jak otrzymać egzemplarz, znajdziesz poniżej. W celu uzyskania informacji na wiele tematów związanych z cukrzycą, zapraszamy do zapoznania się z ulotkami informacyjnymi wydanymi w 20 językach, które można pobrać z naszej strony internetowej www.diabetes.org.uk/languages W Katalogu organizacji Diabetes UK (The Diabetes UK Catalogue) znaleźć można wszystkie wydane przez nas pozycje, zarówno książki, jak i ulotki. By otrzymać egzemplarz katalogu i którąkolwiek z ulotek wymienionych w niniejszej karcie informacyjnej, zadzwoń do działu dystrybucji Diabetes UK pod numer: 0800 585 088. W celu uzyskania wsparcia i informacji na temat cukrzycy, zadzwoń na infolinię Diabetes UK pod numer: 0845 120 2960 (opłata jak za połączenie lokalne). Dostępne są usługi tłumaczy. Infolinia działa od poniedziałku do piątku w godzinach 9.00 – 17.00. Strona internetowa: www.diabetes.org.uk Organizacja charytatywna zarejestrowana w Anglii i Walii (nr 215199), oraz w Szkocji (SC039136). Organizacja charytatywna dla osób chorych na cukrzycę. Polish © Diabetes UK 2009 9853/0309/a Managing your diabetes