Sprawozdanie z wideo-seminarium eksperckiego

Sprawozdanie z wideo-seminarium eksperckiego
pt. „Situation Testing for Discrimination”
Organizator: Ambasada USA i Stowarzyszenie Interwencji prawnej
Gość specjalny: dr Marc Bendick , Jr., Ph.D.
W pierwszej części spotkania prelegent wygłosił referat na temat prowadzenia
testów antydyskryminacyjnych jako instrumentu promującego idee równości i
sprawiedliwości społecznej. Prelegent wskazał, że metoda prowadzenia testów
antydyskryminacyjnych jest narzędziem niezwykle popularnym na całym świecie i
była stosowana m.in. w Wielkiej Brytanii, Hiszpanii, Belgii, Kanadzie i Australii. Dr
Bendick wskazał, że prowadzenie testów antydyskryminacyjnych pozwala na
precyzyjne zidentyfikowanie mechanizmu nierównego traktowania.
Dr Bendick zaznaczył, że każdy test antydyskryminacyjny jest eksperymentem
odbywającym się pod ścisłą kontrolą koordynatora. Zdaniem dra Bendicka dla
powodzenia
eksperymentu
kluczowe
znaczenie
ma
odpowiedni
dobór
i
przygotowanie kandydatów na tzw. testerów, którzy muszą być osobami o niemalże
identycznych kwalifikacjach w nie tylko w zakresie wykształcenia i doświadczenia
zawodowego, ale muszą także charakteryzować się podobnym sposobem
komunikacji, ubierania się itp.
W swoim wystąpieniu prelegent wskazał na elastyczność metody testów
dyskryminacyjnych, która pozwala na jej zastosowanie w badaniach dotyczących
dyskryminacji ze względu na płeć, rasę, wiek, orientację czy tożsamość seksualną. Dla
poparcia swojej tezy referent przytoczył przykłady przeprowadzonych przez siebie
testów dyskryminacyjnych.
W
ramach
projektu
badawczego
na
temat
dyskryminacji
osób
niepełnosprawnych na rynku pracy, zespół doktora Bendicka przeszkolił dwóch
kandydatów, którzy mieli wcielić się w rolę kandydatów na stanowisko urzędnika
administracji. Osoby te charakteryzowały się podobnym poziomem wykształcenia (ze
wskazaniem na kandydata niepełnosprawnego) i doświadczenia zawodowego.
Kandydatów przeszkolono również, aby podczas rozmowy kwalifikacyjnej z
potencjalnym pracodawcą udzielali podobnych odpowiedzi na zadawane pytania.
Jedyną cechą różniącą kandydatów była niepełnosprawność jednego z nich. Z
testów wynikło, że po przeprowadzeniu rozmowy kwalifikacyjnej pracę zaoferowano
osobie
pełnosprawnej,
która
odrzuciła
ofertę,
po
czym
kandydatowi
niepełnosprawnej udzielono nieprawdziwej informacji, że stanowisko jest już
obsadzone. Analogiczne testy prowadzono również badając podejście potencjalnych
pracodawców do kandydatów- osób transseksualnych i osób starszych.
Dr Bendick prowadził również testy pod kątem dyskryminacji ze względu na
płeć, sprawdzając, czy cena usługi naprawy konkretnego samochodu będzie
jednakowa w stosunku do kobiet i mężczyzn. Wielokrotne przeprowadzenie testu
wskazało, że w przypadku, gdy klientką była kobieta osoby świadczące taką usługę w
bezprawny sposób zawyżały koszt naprawy samochodu.
Referent wskazał, że testy dyskryminacyjne są rozwiązaniem, które pozwalają
na przedstawienie społeczeństwu problemu dyskryminacji w przystępny i obrazowy
sposób. Zdaniem dra Bendicka wyniki przeprowadzonych testów dyskryminacyjnych
mogą stanowić nie tylko pomoc dla sędziów w orzekaniu w sprawach
dyskryminacyjnych, ale także są poważnym argumentem w dyskusji dotyczącej
stanowienia prawa antydyskryminacyjnego.