Bęćkowo 2

Słownictwo zgromadzone podczas wywiadu
z mieszkańcami wsi Bęćkowo
(Gmina Szczuczyn, Powiat Grajewski,
województwo podlaskie)
1. klekot - coś zepsutego (urządzenie);
2. onuca - kobieta - plotkara lub nieelegancka, nie dbająca o siebie
3. purzycki - porzeczki
4. zochłac - plotkarz
5. a łunuj - "o, tam"
6. nalewka - czerpak
7. koktucha - powolna kobieta
8. uległy - leniwy
9. pulewka - zupa
10. kaczorówka - kałuża
11. struga - rzeczka, potok
12. źrzeć - jeść
13. kulapeta - człowiek utykający
14. lochtać - bawić się na podwórku
15. rozdziawimorda - ktoś, kto krzyczy lub płaczące dziecko
16. lelek - osoba nierozgarnięta umysłowo
17. gołkiem - leżeć bez przykrycia
18. patora - kobieta niechlujna
19. kolosa - bryczka
20. wałęcha - leń
21. wańtuch - również leń
22. szykować - gotować, przygotowywać jedzenie
23. wyrasić - wystraszyć
24. medyk - przemądrzały
25. kropnąć - wypić kieliszek wódki, także - zabić kogoś
26. ochlajtus - pijak, mężczyzna nadużywający alkoholu
27. taradaje - banialuki
28. chwalibursa - człowiek chwalący się
29. bułka chleba - bochenek
30. plajster - plaster
31. rezonować - gadać
32. kopyta - nogi
33. amerykanka - wersalka
34. kadłubek - mały i gruby człowiek
35. karzełek - niski człowiek
36. pelelak - człowiek nierozgarnięty
37. ślepia - oczy
38. malikowaty - łysy
39. partolić - gotować
40. przysumiałek, kryjak - osoba unikająca towarzystwa
41. plepesia - osoba wymądrzająca się, w pieszczotliwym znaczeniu
42. lisaped - rower, ale także: zegar, lalka
43. zmysłami żyć - żyć lekko, bez pracy
44. frukta - słodycze
45. spręsy, spręsować - szaleć
46. oberchaby - otrzymać coś za darmo
47. schaby - plecy
48. chodzić po apetecji - chodzić do sąsiadów na plotki, a korzystając z
okazji coś dostać, np. drobny podarek, a również - skorzystać z posiłku
49. klacz, kobyła - dobrze zbudowana kobieta
50. posypały się klepy - coś spadło i rozsypało się
51. parowa - błoto lub nic niewarta kobieta
52. rozwora, oksetnica - gruba kobieta
53. zapóźnić się - spóźnić się
54. gruba - tutaj: ciężarna kobieta
55. portfel - torebka
56. szpelik - kijek
57. zaponica - spinka
58. objechać kraki maki - odwiedzić wiele miejsc jednego dnia
59. Jeszcze lejbus w dupie, a już mu grymkę szyją - jeszcze dziecko się
nie urodziło, a już mu wyprawkę kupiono, pokój urządzono - w znaczeniu:
zła wróżba.
60. grdul - tęgi, dobrze zbudowany mężczyzna
61. zazdeszyć - najeść się aż do braku tchu
62. złapać za charchoły - schwycić się nawzajem za ubranie
63. pulwer - w znaczeniu: coś się rozsypało tak, że został tylko pył
64. kośtuba - kobieta bardzo szczupła
65. agenciak - mężczyzna z teczuszką pozujący na urzędnika
66. gruda - przymrozek
67. gnoi - mży
68. grudowata - pryszczata
69. chachaica - zamieć
70. zmartwliwa - kobieta lubiąca się martwić
71. blin - placek
72. luterska wiara - zostawić coś bez dozoru
73. szczekać, obszczekiwać - gadać, obgadywać
74. arsewnica - kobieta kłótliwa
75. smrodnica - kobieta skąpa
76. ofacić - najeść się do syta
77. zaklajstrować - zatkać
78. burłak - osoba nieprzyjemna
79. wyjrzeć zza uszaka - wyglądać zza węgła
80. delija - długa, brzydka jesionka albo kobieta ubrana w taką jesionkę
81. zaraza - chude, wątłe, niedożywione dziecko
82. chodzić jak niezagnany - chodzić bez celu
83. derlina 84. buja - rośnie
85. calizna - ziemniaki rosnące bez wyznaczonych bruzd
86. grapa - stara kobieta
87. gangryna - wredna osoba
88. siobla - wysoka, chuda osoba
89. chabeta - bardzo chuda osoba
90. prapacaj - coś przygniecionego
91. flafor - grzyb o dużym kapeluszu, ale nieświeży
92. zełsnąć - zobaczyć
93. kiszka - coś wąskiego
94. dziewka jak łempa - dziewczynka dobrze odżywiona, zadbana,
dorodna
95. baba gieroj - kobieta zaradna i cwana
96. przypadzisko - padaczka
97. szczekarnia - gaduła
98. łempa - kawał czegoś (np. łempa mięsa)
99. makotra - głowa
100. bać się bzdu - obawiać się czegoś, co nie istnieje, np. duchów
101. roztworzyć - otworzyć
102. felowny - zepsuty
103. żylandor - żyrandol
104. kordła - kołdra
105. szpica dać - kopnąć kogoś
106. nakutna - osoba namolna, natrętna
107. półpoście - picie alkoholu, libacja, popijawa
108. pomrowić - rozbestwić
109. brykać - tańczyć
110. litkup postawić - postawienie wódki i zakąski po transakcji handlowej
111. zagrycha - zakąska
112. równianka - bukiet wykonany ze wszystkich zbóż i ziół sporządzony
na koniec żniw
113. zgromadny - tłumny, liczny
114.
115.
116.
117.
118.
119.
120.
121.
122.
123.
124.
125.
126.
127.
128.
na murawie - na polach, trawie
rozpustne - zepsute
rajki - dawniej: swaty
wyraić - wyswatać
zgubić dzieciaka - złamać synowi/córce życie
rozganiać się - rozwodzić się
czarnomazy - osoba o ciemnej karnacji
niedogon - denaturat
powijaki - pieluchy
swojski wyrób - wykonane własnoręcznie
golfy - buty z długimi cholewami
marscyli lampy - lampy dawały niewiele światła
szlaban - jednoosobowe łoże do spania
pargan - ogrodzenie z kamienia
charchuły - klapy, kołnierz
Słownictwo zebrane i opracowane wspólnie z uczniami
Zespołu Szkół Specjalnych w Grajewie
mgr Jarosław Reut