Modyfikacja parametrów kontraktów terminowych na akcje. Prawo

Dział Rozwoju Rynku Terminowego
Modyfikacja parametrów kontraktów terminowych
na akcje. Prawo poboru.
Czym jest prawo poboru?
Prawo poboru – oznacza przywilej (prawo, a nie obowiązek) pierwszeństwa przy
zakupie nowych akcji przez dotychczasowych akcjonariuszy.
Prawo to jest o tyle istotne, że w przypadku objęcia nowej emisji przez nowy krąg
akcjonariuszy, nastąpiłoby tzw. rozwodnienie kapitału, czyli procentowe zmniejszenie
udziału dotychczasowych akcjonariuszy w stosunku do całkowitej sumy kapitału
akcyjnego. Niekorzystne może być również zmniejszenie udziału w majątku spółki.
Korzystając z prawa poboru mają oni możliwość zachowania dotychczasowego stanu
posiadania w spółce akcyjnej (lub otrzymania rekompensaty finansowej, jeżeli nie chcą
skorzystać z prawa poboru).
Ważną cechą prawa poboru jest to, że może ono być przedmiotem obrotu jako
samodzielny papier wartościowy. Oznacza to, że dotychczasowi posiadacze starych
akcji mogą zrezygnować z prawa objęcia nowych akcji sprzedając to prawo na giełdzie.
Jednocześnie ci, którzy chcieliby nabyć akcje nowej emisji spółki, kupując prawa
poboru mają taką możliwość.
Wartość prawa poboru jest podstawą zmiany mnożnika kontraktu terminowego.
2
Korekta parametrów kontraktów
W przypadku praw poboru GPW dokonuje zmiany parametrów kontraktów
terminowych na akcje.
Parametry kontraktów terminowych, które podlegają zmianie to:
• liczba akcji przypadających na jeden kontrakt oraz
• kurs odniesienia.
Zmian dokonuje się począwszy od pierwszej sesji giełdowej po dniu podania przez
emitenta do publicznej wiadomości ceny emisyjnej akcji nowej emisji, nie wcześniej
jednak niż od sesji giełdowej, na której akcje będące instrumentem bazowym dla
kontraktów są notowane z oznaczeniem „bez prawa poboru”.
Zmiana parametrów dotyczy wszystkich notowanych serii danego kontraktu (kontraktu
terminowego na akcje tej spółki).
5
Jak obliczyć teoretyczną wartość
prawa poboru?
Wyrażenie o które koryguje się mnożnik i kurs odniesienia kontraktów oblicza się
według wzoru:
𝐚
𝐚∗𝐧+𝐛∗𝐦
𝐧+𝐦
gdzie:
a – kurs zamknięcia akcji w ostatnim dniu notowania akcji z prawem poboru,
b – cena emisyjna akcji nowej emisji,
n – liczba akcji z prawem poboru,
m – liczba akcji nowej emisji
3
Przykład
Załóżmy, że:
 Kapitał zakładowy spółki ABC w wysokości 1 000 000 zł dzieli się na 1 000 000 akcji;
 Cena rynkowa akcji wynosi 110 zł;
 Spółka zamierza wyemitować 500 000 sztuk akcji nowej emisji;
 Do objęcia jednej nowej akcji potrzebne będą dwa prawa poboru (plus zapłata
ceny emisyjnej);
 Cena emisyjna akcji wynosi 50 zł.
 Liczba akcji przypadających na 1 kontrakt = 100.
Policzmy wartość potrzebną nam do skorygowania mnożnika i kursu odniesienia:
𝟏𝟏𝟎
𝟏𝟏𝟎∗𝟏 𝟎𝟎𝟎 𝟎𝟎𝟎+𝟓𝟎∗𝟓𝟎𝟎 𝟎𝟎𝟎
𝟏 𝟎𝟎𝟎 𝟎𝟎𝟎+𝟓𝟎𝟎 𝟎𝟎𝟎
=1,22
Przez taką wartość kurs kontraktu terminowego zostanie podzielony w celu obliczenia
kursu odniesienia na pierwszą sesję giełdową po ostatnim dniu uprawniającym do
nabycia akcji z prawem poboru.
4
Liczba akcji przypadających na
jeden kontrakt
Aby wyznaczyć liczbę akcji przypadających na jeden kontrakt terminowy (po
modyfikacji, na sesję po dniu ustaleniu prawa poboru):
należy pomnożyć dotychczasowy mnożnik kontraktu1 przez wynik obliczony na
poprzedniej stronie, czyli przez 1,22:
Przed korektą:
Dotychczasowy mnożnik= 100
Po korekcie:
Nowy mnożnik=100*1,22= 122
1
standardowa wartość mnożnika wynosi 100 lub 1000, w zależności od instrumentu
bazowego. Szczegóły na www.gpw.pl
9
Kurs odniesienia
Aby wyznaczyć nowy kurs odniesienia należy ostatni kurs kontraktu terminowego
podzielić przez wyliczoną poprzednio wartość wskaźnika korygującego :
Przed korektą:
 Dzienny kurs rozliczeniowy – Seria 1 = 115 zł
 Dzienny kurs rozliczeniowy – Seria 2 = 120 zł
 Dzienny kurs rozliczeniowy – Seria 3 = 125 zł
Po korekcie:
 Kurs odniesienia – Seria 1 po zmianie: 115/1,22 = 94,09 zł
 Kurs odniesienia – Seria 2 po zmianie: 120/1,22 = 98,18 zł
 Kurs odniesienia – Seria 3 po zmianie: 125/1,22 = 102,25 zł
Kursy kontraktów terminowych na akcje określa się z dokładnością:
• do 0,01 zł jeśli cena kontraktu jest poniżej 100 zł
• Do 0,05 zł jeśli cena kontraktu jest powyżej 100 zł
11
Stare parametry kontraktów
Kurs
Mnożnik
Wartość nominalna
Nowe parametry kontraktów
Kurs
Mnożnik
Wartość
nominalna
115
100
11 500 zł
94,09
122
11 478,98 zł
120
100
12 000 zł
98,18
122
11 977,96 zł
125
100
12 500 zł
102,25
122
12 474,50 zł
12
Kontrakt z
mnożnikiem
122
wygasający w
czerwcu 2016
FABCU16
Kontrakt z
mnożnikiem
122
wygasający w
marcu 2016
FABCM16
FABCH16
Po przeprowadzeniu modyfikacji polegającej na zmianie mnożnika (i kursu
odniesienia) - w obrocie znajdują się 3 serie kontraktów ze zmienionym
mnożnikiem (FABC – kontrakt na akcje spółki ABC).
Kontrakt z
mnożnikiem
122
wygasający we
wrześniu 2016
Po wygaśnięciu notowanej, zmodyfikowanej serii (marzec 2016), do obrotu
wprowadzana jest nowa seria, której mnożnik jest równy mnożnikowi przed
modyfikacją (tak też będzie dla kolejnych serii).
seria wygasająca
Kontrakt z
mnożnikiem
122
wygasający we
wrześniu 2016
FABCZ16
Kontrakt z
mnożnikiem
122
wygasający w
czerwcu 2016
FABCU16
Kontrakt z
mnożnikiem
122
wygasający w
marcu 2016
FABCM16
FABCH16
marzec 2016
Kontrakt z
mnożnikiem
100
wygasający w
grudniu 2016
nowa seria
13
Uwaga
Zaprezentowanych zmian nie dokonuje się jeżeli ostatni kurs akcji „z prawem poboru”
jest niższy albo równy cenie emisyjnej akcji nowej emisji
(czyli wtedy, kiedy cena emisyjna nowych akcji jest wyższa niż cena akcji obecnie
notowanych. W takim przypadku teoretyczna wartość prawa poboru jest mniejsza od zera).
14
Informacja o zmianie liczby akcji przypadających na jeden kontrakt oraz kursu
odniesienia jest podawana do wiadomości uczestników obrotu po sesji giełdowej
poprzedzającej sesję, od której obowiązują te zmiany.
15
Giełda Papierów Wartościowych w Warszawie S.A.
ul. Książęca 4, 00-498 Warszawa
www.gpw.pl
[email protected]
16