Szariat - prawo szariatu. Opracowanie

Transkrypt

Szariat - prawo szariatu. Opracowanie
Szariat - prawo szariatu. Opracowanie
Koran i sunna Proroka są punktem wyjścia dla rozwoju nauk religijnych,
do których Islam zalicza też prawo (fikh). Zasadniczo u muzułmanów
prawo odgrywa rolę większą nawet niż teologia. Większość Świętej
Księgi (Koranu) poświęcona jest właśnie szeroko pojmowanej
jurysdykcji.
Koran, sunna proroka i hadisy zawierają szereg przepisów,
niejednokrotnie bardzo szczegółowych - są tu różne zakazy i nakazy,
ale nie jest to bynajmniej systematyczny wykład prawa cywilnego czy
prawnego. Taką systematyzacją islamskiej jurysdykcji zajęli się
muzułmańscy prawnicy. Arabski termin oznaczający naukę o prawie,
czyli fikh odpowiada znaczeniowo rzymskiej „jurisprudenti”, choć
etymologicznie oznacza wiedzę, mądrość, inteligencję.
Źródłem wszelkiego prawa, władzy i sprawiedliwości jest oczywiście
Allah, co daje mahometanom przekonanie, że ich prawo jest niejako
prawem natury. Oznacza to, że ów porządek jest idealny, a u jego
podstaw leżą ogólne prawdy, zasady, które są aktualne w każdym
czasie i na każdym terenie. Prawnicy muzułmańscy, którzy wypracowali
system prawa, za naczelną zasadę uznali wolność i sprawiedliwości.
Konieczne jest jednak wskazanie czterech głównych szkół, które
porządkują cały system prawny - szariat.
- szkoła hanafacka - dostosowuje prawo do okoliczności
- szkoła malikicka - charakter ortodoksyjny, cel uświęca środki
- szkoła szafi’icka - charakter metodologiczny (łączy 2 pierwsze szkoły)
- szkoła nanabalicka - cenzura obyczajów, silny konserwatyzm..
Zarówno według szariatu, jak i Koranu największą zbrodnią w Islamie
jest odstępstwo od wiary (karane może być nawet śmiercią), następnie
morderstwo, nierząd, sodomia, spożywanie wina, kradzież, fałszywe
świadectwo, oszczerstwo, odmawianie nakazanej jałmużny. Prawo
karne to nie tyle system, co zespół norm ściśle związanych z wiarą
mahometańską.
Muzułmanie szczycą się tym, że ich prawo karne odznaczało się
wielkim humanizmem i wprowadziło zasady, które w Europie przyjęły
się o wiele później, jak np. indywidualizacja kary czy wyrzeczenie się
tortur.
Za mniejsze wykroczenia sędzia - kadi - wymierzał karę wg własnego
uznania, najczęściej więzienie, chłosta, konfiskata majątku, za cięższe
przewinienia sprawcę czekało kamienowanie, biczowanie, kara śmierci.
Co najciekawsze - niejednokrotnie Koran i Szariat nie zgadzają się ze
sobą. Jest wiele przepisów sprzecznych sobie i jedynie dobra wola
sędziego jest w stanie rozstrzygnąć zasadniczość i źródło jakiegoś
mniej ważnego sporu. Te najważniejszej wagi są dokładnie omówione
w obu księgach. Szariat odwołuje się do tak zwanych fundamentalnych artykułów wiary,
a są nimi: 1. jedność i jedyność Allaha, 2. misja prorocza Muhammada,
3. anioły, demony, 4. życie wieczne, Sąd Ostateczny,
zmartwychwstanie umarłych, niebo i piekło. Jego źródłem jest także 5
podstawowych obowiązków każdego wyznawcy Allaha, zwanych
pięcioma filarami islamu (arkan ad-di).
Są to przede wszystkim: wyznanie wiary w jedynego Boga (szahada nie można wyznawać politeizmu, bałwochwalstwa), modlitwa (salat jedna z najważniejszych powinności muzułmana, odbywa się ją nawet
pięć razy dziennie o wyznaczonych porach), jałmużna (zakat ofiarowywanie biednym jałmużny świadczy o miłosierdziu), post (saum szczególnie ścisły w czasie Ramadanu), pielgrzymka do Mekki (hadżdż
- każdy wyznawca Allacha przynajmniej jeden raz w życiu powinien
odwiedzić święte miejsce islamu - Mekkę). Szariat jest spisem norm obowiązującym w państwie wyznania
islamskiego. Jest to drugie po Koranie źródło prawa.