Zasady jurysdykcji państwowej w cyberprzestrzeni

Zasady jurysdykcji państwowej w cyberprzestrzeni
Cyberprzestrzeń?
"Cyberprzestrzeń. Mimowolna halucynacja doświadczana każdego dnia [...] Graficzny obraz danych,
wyabstrahowanych z banków każdego komputera ludzkiej domeny. Niewyobrażalna złożoność. Linie
światła sięgającego nie-przestrzeni umysłu, roje i konstelacje danych. Jak światła miasta, milknące w
oddali...” Neuromancer, W. Gibson, 1984
obecnie:
•
platforma wymiany treści
•
obszar interakcji użytkowników Internetu
Internet - próby definicji
definicja prawna? BRAK
ustawa o świadczeniu usług drogą elektroniczną (Dz.U.2002.144.1204)
Art. 1. 3) system teleinformatyczny - zespół współpracujących ze sobą urządzeń informatycznych i
oprogramowania (…)
Prawo telekomunikacyjne (Dz.U.2001.852.73)
Art. 1. 35) sieć telekomunikacyjna - systemy transmisyjne oraz urządzenia komutacyjne lub
przekierowujące (…)
definicja prawnicza?
Internet, an international network of interconnected computers that enables millions of people to
communicate with one another in "cyberspace” . Reno v. American Civil Liberties Union (U.S. Supreme
Court, 96-511, 1997)
The Internet is a global electronic network, consisting of smaller, interconnected networks, which
allows millions of computers to exchange information over telephone wires, dedicated data cables,
and wireless links.
U.S. vs. Microsoft (D. C. Columbia, 1998)
Definicje językowe
Publicly accessible computer network connecting many smaller networks from around the world.
Britannica Concise Encyclopedia
INTERNET [ang. International net] - globalna sieć komputerowa oparta na tzw. protokole
komunikacyjnym TCP/IP; największa sieć komputerowa na świecie, składa się z wielu tysięcy
mniejszych sieci; powszechnie wykorzystywana przez użytkowników komputerów, zwłaszcza:
dr Joanna Kulesza, Międzynarodowe prawo Internetu, www.wpia.uni.lodz.pl/mpi
Strona 1
•
do wyszukiwania i pozyskiwania informacji i programów z zasobów dostępnych w sieci (…)
•
do przesyłania poczty elektronicznej (…)
•
do przesyłania przedstawionych w postaci cyfrowej obrazów, sekwencji filmowych i zapisów
dźwięku
Nowa Encyklopedia Powszechna PWN
Czy w cyberprzestrzeni obowiązują „terytorialne” prawa?
TAK, chociaż przedstawiane bywały zdania odmienne:
Technooptymizm
John Perry Barlow; Deklaracja Niepodległości Cyberprzestrzeni (1996)
Rządy Świata Przemysłu: O, wy zmęczone giganty z ciała i stali. Przybywam z Cyberprzestrzeni, nowej
ojczyzny Umysłu. W imieniu przyszłości żądam, byście - jako związani z przeszłością - zostawili nas w
spokoju. Nie jesteście wśród nas mile widzianymi gośćmi. Nie posiadacie żadnej władzy tu, gdzie się
gromadzimy. (…) Cyberprzestrzeń nie leży w zasięgu waszych granic. Cyberprzestrzeń jest aktem
natury, która wzrasta poprzez nasze zbiorowe działania. (…)Wasze prawne pojęcia własności,
wolności słowa, tożsamości, ruchu i kontekstu nie mają zastosowania do naszej sytuacji. Wszystkie
oparte są na zjawiskach świata materialnego. Tymczasem tu nie istnieje materia. (…)W Chinach,
Niemczech, Francji, Rosji, Singapurze, Włoszech i w Stanach Zjednoczonych próbujecie pokonać
wirusa wolności, wznosząc strażnice na granicach Cyberprzestrzeni. Mogą one zatrzymać zarazę na
jakiś czas, ale nie znajdą zastosowania w świecie, który zostanie niebawem zwyciężony przez niosące
bity media. (…)Zbudujemy cywilizację Umysłu w Cyberprzestrzeni. Oby był on bardziej ludzki od
świata, który stworzyły wasze rządy. Tłum.: J. Staniszewski.
Jak wyznaczane są tradycyjne granice władzy państw?
Poprzez sprawowanie ich kompetencji takich jak
wyłączność władztwa wobec własnego terytorium i obywateli,
zupełność władztwa, tj. np.:
•
wykonywanie polityki zagranicznej,
•
decydowanie o wojnie i pokoju,
•
swobodne uznawanie państw i rządów,
•
decyzje dotyczące nawiązywania stosunków dyplomatycznych,
•
uczestnictwo w organizacjach międzynarodowych
Dwa aspekty władzy państwowej:
dr Joanna Kulesza, Międzynarodowe prawo Internetu, www.wpia.uni.lodz.pl/mpi
Strona 2
w wymiarze materialnym – organizowanie życia społecznego tj. władztwo państwa w stosunku do
osób, rzeczy i zdarzeń.
w wymiarze formalnym - stanowienie norm prawa, koniecznych dla organizowania danej dziedziny
społecznej i zabezpieczenia ich wykonywania (egzekucji norm).
ten aspekt działalności państwowej opisywany jest terminem „wykonywania jurysdykcji”.
Wykonywanie jurysdykcji
co do zasady – na własnym terytorium
poza własnym terytorium - w przestrzeniach politycznie zorganizowanych tj.
•
na terytoriach innych państw
•
na obszarach wspólnych; tzw. przestrzeniach międzynarodowych (morze pełne, Antarktyka,
przestrzeń kosmiczna) ALE
tytuł do wykonywania kompetencji w tych przestrzeniach w każdym przypadku wynikać musi z prawa
międzynarodowego
Wykonywanie kompetencji państwowych poza własnym terytorium rodzi konflikt kompetencji potrzebne są zasady go eliminujące.
podstawowy zbiór zasad wykonywania jurysdykcji:
zasada terytorialności (zasada jurysdykcji terytorialnej)
zasada skutku
(zasada jurysdykcji skutkowej)
zasada personalna
(zasada jurysdykcji personalnej)
zasada ochronna
(zasada jurysdykcji ochronnej)
zasada uniwersalizmu (zasada jurysdykcji powszechnej)
zasada terytorialności (zasada jurysdykcji terytorialnej)
zasada terytorialności
(zasada jurysdykcji terytorialnej)
Jeśli osoba, rzecz lub zdarzenie znajduje się lub ma miejsce w granicach państwa, to państwo to ma
uprawnienie do uregulowania prawem statusu tych osób i rzeczy oraz biegu takich zdarzeń.
•
zasada pierwotna, podstawowa
•
podstawa wszelkiej aktywności normodawczej w przestrzeni terytorium państwowego
•
wszelkie ograniczenia tej aktywności muszą być przewidziane prawem międzynarodowym
dr Joanna Kulesza, Międzynarodowe prawo Internetu, www.wpia.uni.lodz.pl/mpi
Strona 3
art. 6 § 2 KK: „Czyn zabroniony uważa się za popełniony w miejscu, w którym sprawca działał lub
zaniechał działania, do którego był obowiązany”
art. 5 KK: „Ustawę karną polską stosuje się do sprawcy, który popełnił czyn zabroniony na terytorium
Rzeczypospolitej Polskiej, jak również na polskim statku wodnym lub powietrznym, chyba że umowa
międzynarodowa, której Rzeczpospolita Polska jest stroną, stanowi inaczej.”
zasada skutku
(zasada jurysdykcji skutkowej)
pozostająca w związku z zasadą terytorialności (zwana także zasadą terytorialności obiektywnej)
dotyczy zdarzeń zachodzących poza terytorium państwa, jeśli wywołują one lub mają na celu
wywołać na jego terytorium poważne następstwa
poddanie pewnych zdarzeń zewnętrznych ustawodawstwu państwa
np. wykonywanie jurysdykcji karnej wobec sprawców transgranicznych przestępstw, a więc czynów
popełnionych poza państwowym terytorium, lecz wywołującym w jego przestrzeni „poważne
następstwa” (akademicki przykład zabójstwa przez granicę państwową)
art. 6 § 2 KK: „Czyn zabroniony uważa się za popełniony w miejscu, (…) gdzie skutek stanowiący
znamię czynu zabronionego nastąpił lub według zamiaru sprawcy miał nastąpić.”
zasada personalna
(zasada jurysdykcji personalnej)
Wykonywanie jurysdykcji wobec własnych obywateli, przebywających za granicą,
dotyczy zarówno osób tam zamieszkujących, jak i czasowo przebywających
tzw. jurysdykcja personalna czynna
tu: akty opieki dyplomatycznej, stosowanie ustaw karnych wobec osób naruszających je,
a uchodzących z kraju przed wymiarem sprawiedliwości
skuteczność wykonywania tej jurysdykcji warunkują w zasadniczym stopniu umowy ekstradycyjne
Art. 109. KK Ustawę karną polską stosuje się do obywatela polskiego, który popełnił przestępstwo za
granicą.
Art. 111. § 1. KK Warunkiem odpowiedzialności za czyn popełniony za granicą jest uznanie takiego
czynu za przestępstwo również przez ustawę obowiązującą w miejscu jego popełnienia.
tzw. wymóg podwójnej karalności
zasada personalna
(zasada jurysdykcji personalnej)
Przyjętym wariantem jest objęcie prawem krajowym (zwł. prawem karnym) zdarzeń poza granicami
kraju, wywołanych przez podmiot zagraniczny, skutkujących szkodą obywatela państwa forum; tzw.
jurysdykcja personalna bierna
jej stosowanie w przeszłości było rzadkie (przyczyny dyplomatyczne i moralne)
dr Joanna Kulesza, Międzynarodowe prawo Internetu, www.wpia.uni.lodz.pl/mpi
Strona 4
przekonanie o racjonalności jej stosowania narasta (polityka antyterrorystyczna)
art. 110 § 1 KK:
”Ustawę karną polską stosuje się do cudzoziemca, który popełnił za granicą czyn zabroniony
skierowany przeciwko interesom (…), obywatela polskiego, polskiej osoby prawnej lub polskiej
jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej (…).”
zasada ochronna
(zasada jurysdykcji ochronnej)
Zasada jurysdykcji ochronnej wyraża potrzebę karania przez państwo czynów popełnionych poza jego
terytorium dlatego, że czuje się ono nimi zagrożone.
Dotyczy pewnych zachowań osób, nie będących obywatelami państwa, podejmowanych poza jego
terytorium, jeśli są skierowane przeciwko bezpieczeństwu tego państwa lub przeciwko określonej
kategorii innych jego interesów.
wąska grupa przestępstw:
•
przeciwko bezpieczeństwu państwa
•
stanowiących zagrożenie dla wykonywania funkcji rządzenia
Art. 110. § 1. KK
Ustawę karną polską stosuje się do cudzoziemca, który popełnił za granicą czyn zabroniony
skierowany przeciwko interesom Rzeczypospolitej Polskiej (…).
zasada uniwersalizmu
(zasada jurysdykcji powszechnej)
państwo ma tytuł do przyjmowania ustaw przewidujących penalizację pewnych kategorii czynów
uznanych w obrębie społeczności międzynarodowej za ścigane w jej interesie
ścigany jest każdy sprawca takich naruszeń, niezależnie od miejsca popełnienia czynu, np.:
•
akty piractwa,
•
handlu niewolnikami,
•
ataki na statki powietrzne i akty ich uprowadzania,
•
akty ludobójstwa i zbrodnie wojenne,
•
pewne „akty terrorystyczne”
Art. 113. KK
Niezależnie od przepisów obowiązujących w miejscu popełnienia przestępstwa, ustawę karną polską
stosuje się do obywatela polskiego oraz cudzoziemca, którego nie postanowiono wydać, w razie
popełnienia przez niego za granicą przestępstwa, do którego ścigania Rzeczpospolita Polska jest
zobowiązana na mocy umów międzynarodowych.
dr Joanna Kulesza, Międzynarodowe prawo Internetu, www.wpia.uni.lodz.pl/mpi
Strona 5
wykonywanie jurysdykcji na obszarach wolnych (wspólnych)
podstawą wykonywania jurysdykcji jest szeroko rozumiana narodowość
•
na Antarktyce - kryterium stanowi przynależność bazy
•
na morzu otwartym - przynależność do państwa bandery („prawo flagi”)
•
w przestrzeni kosmicznej - państwo rejestracji (bandery) statku kosmicznego
Wykonywanie jurysdykcji w Internecie
o zasada jurysdykcji terytorialnej? NIE
Przypomnijmy: państwo jest uprawnione do działania w swoich granicach terytorialnych
brak fizycznych granic
działania wywołują skutki lub dzieją się, w więcej niż jednym miejscu jednocześnie (w zakresie wielu
jurysdykcji krajowych)
niecelowa jest próba dopasowania zachowań wszystkich użytkowników Internetu do jednego
systemu prawnego
zastosowanie tej zasady wymagałoby jej znacznej modyfikacji:
•
szczegółowego nazwania podmiotów, do których miałaby zastosowanie
•
warunków jej zastosowania
o zasada jurysdykcji skutkowej? NIE
Przypomnijmy: państwo jest uprawnione do wykonywania jurysdykcji wobec działań skutkujących na
jego terytorium
jej aplikowanie niesie ze sobą wiele niebezpieczeństw
następstwa zachowań w cyberprzestrzeni są bezpośrednio odczuwalne na terytorium każdego z
państw
sam fakt udostępnienia danych treści na terytorium państwa nie może rodzić tak daleko idących
uprawnień państwa, jak narzucanie ich twórcom własnych regulacji prawnych
następstwem takiej praktyki byłaby całkowita niepewność prawna
1999 Anty-cybersquatting consumer protection act
Kontrowersyjne decyzje, kształtujące sytuacje podmiotów zagranicznych, zapadały jak dotąd przede
wszystkim w sprawach dotyczących rejestracji domen internetowych w oparciu o amerykańską
ustawę o ochronie konsumentów przed bezprawnym wykorzystaniem nazw domenowych
(Anticybersquatting Consumer Protection Act; ACPA) z 1999 r. W myśl jej przepisów właściciel znaku
dr Joanna Kulesza, Międzynarodowe prawo Internetu, www.wpia.uni.lodz.pl/mpi
Strona 6
towarowego może wystąpić z powództwem rzeczowym przeciwko rzekomemu naruszycielowi praw
do znaku w miejscu, gdzie znajduje się rejestr domenowy, w którym zarejestrowano domenę,
stanowiącą naruszenie jego praw (Sekcja 3002 pkt. (a) podpunkt (d)2 ACPA). Jako że trzy
najpopularniejsze domeny najwyższego stopnia TLD (.com, .net i .org), są rejestrowane w stanie
Wirginia, każdy użytkownik nazwy domenowej najwyższego stopnia o tym rozszerzeniu może zostać
wezwany przed ów sąd. W myśl przepisów ACPA dopuszczalne jest powództwo rzeczowe w sprawie
samej nazwy domenowej, czego konsekwencją jest traktowanie właścicieli tych domen jako
nieobecnych właścicieli rzeczy ruchomej znajdującej się na terytorium stanu Wirginia. Pierwsza
amerykańska decyzja sądu apelacyjnego oparta o ów zapis dotyczyła powództwa brytyjskiej firmy
Harrods w sprawie sześćdziesięciu nazw domenowych, zawierających słowo „Harrods” (Harrods Ltd.
v. Sixty Internet Domain Names: harrodsargentina.com et al. (2002), 302, F.3d 214, (4th Cir. 2002)).
Sąd Apelacyjny Czwartego Okręgu utrzymał w mocy decyzję sądu I instancji, nakazującą przekazanie
54 nazw domenowych podmiotowi brytyjskiemu.
2010 sprawa botnet’u Waledac (Microsoft Corporation v. John Does 1—27, 1_10CV156 (LMBIJFA)
Firma Microsoft 22 lutego 2010 r. odniosła bezprecedensowe zwycięstwo w walce ze spamem,
uzyskując nakaz sądowy zablokowania 273 witryn ze złośliwym oprogramowaniem, tworzącym sieć
botnet Waledac. Powództwo przeciwko anonimowym pozwanym obejmowało roszczenie usunięcia z
rejestru nazw domenowych, prowadzonego przez amerykańską firmę VeriSign z siedzibą w stanie
Wirginia, adresów 273 przedmiotowych witryn. Sąd Apelacyjny stanu Wirginia przychylił się do
stanowiska powoda i nakazał VeriSign usunięcie nazw z prowadzonego rejestru.
To precedensowe orzeczenie tworzy nową rzeczywistość prawną. Oto operatorzy rejestrów
rodzajowych nazw domenowych najwyższego stopnia (generic Top Level Domains, gTLDs) – w
większości amerykańskie podmioty prawa prywatnego , zarządzające sposobem wykorzystania
rozszerzeń domenowych .com, .org czy .net – wykonując decyzje sądów Stanów Zjednoczonych,
jednostronnie kształtują sytuację podmiotów zagranicznych. Rejestrujący witryny np. w domenie
.com, fizycznie rezydujący czy prowadzący swoją działalność w dowolnym miejscu na świecie,
poddani są decyzjom sądów stanu Wirginia, bez gwarancji udziału w postępowaniu sądowym,
decydującym o ich elektronicznej egzystencji.
1997 jurysdykcja skutkowa w USA
oświadczenie Prokuratora Generalnego Stanu Minnesota: „Ostrzeżenie wszystkich użytkowników
Internetu i dostawców usług internetowych”
zastosowanie jurysdykcji stanowej wobec każdego, „kto przekazuje informacje przez Internet
wiedząc, że informacje te będą dostępne w Minnesocie”
1997 Minnesota v. Granite Gates Resorts; 568 N.W.2d 715 (Minn. Ct. App. 1997)
„zasady prawa stanu Minnesota znajdują zastosowanie również dla czynności podejmowanych przy
użyciu Internetu. Osoby fizyczne i prawne poza stanem, które rozpowszechniają informacje
w Minnesocie za pośrednictwem Internetu i powodują powstanie skutku przestępnego w Minnesocie
podlegają stanowym ustawom karnym i cywilnym.”
dr Joanna Kulesza, Międzynarodowe prawo Internetu, www.wpia.uni.lodz.pl/mpi
Strona 7
„zamiar oskarżonych, aby skryć się za Internetem i twierdzić, że nie wysłali żadnej poczty
elektronicznej do ani z Minnesoty i nigdy nie reklamowali się w Minnesocie nie jest wystarczającym
argumentem w dobie cyberprzestrzeni”
1996 Stany Zjednoczone v. Thomas; 74 F.3d 701 (6th Cir. 1996)
„skutki działania przestępnego oskarżonych dotarły do zachodniego okręgu Tennessee i to ten okręg
upoważniony był do odpowiedniej oceny zaistniałych zdarzeń.”
o zasada jurysdykcji personalnej czynnej? TAK
Przypomnijmy: państwo jest uprawnione do wykonywania jurysdykcji wobec wszystkich swoich
obywateli
pozwala na względnie pewne określenie praw i obowiązków każdego z uczestników elektronicznego
obrotu, jednocześnie poddając go reżimowi mu znanemu i bliskiemu, kulturowo i geograficznie
ułatwia też oszacowanie ryzyka związanego z obecnością w cyberprzestrzeni
niezbędne uzupełnienie jej o dodatkowe ustalenia dotyczące rozwiązywania kolizji norm i systemów
o zasada jurysdykcji personalnej biernej? NIE
Przypomnijmy: oparcie wykonywania jurysdykcji o narodowość ofiary
zasada chętnie powoływana w sprawach dotyczących Internetu ALE
rodzi niepewność prawa
zgoda na jej stosowanie rodzi daleko idące i nieprzewidywalne konsekwencje
poddaje użytkowników pod osąd niezliczonej ilości i kategorii regulacji
Przykłady stosowania:
LICRA przeciwko Yahoo! Inc., 2000
„o ile prawdą jest, że strona internetowa "Yahoo! Auctions" skierowana jest głównie do
odwiedzających znajdujących się w Stanach Zjednoczonych (…) nie można tego samego powiedzieć o
aukcji obiektów będących symbolami ideologii nazistowskiej, które mogą być przedmiotem
zainteresowania każdego;
Jak i prawdą jest, że zwykłe pokazanie takowych obiektów na terenie Francji stanowi naruszenie
Artykułu R645-1 Kodeksu Karnego i jako takie stanowi zagrożenie dla wewnętrznego porządku
publicznego;
Oraz, dodatkowo, pokazanie owo wyraźnie powoduje powstanie szkody u skarżących organizacji,
które mają podstawy aby domagać się ich wynagrodzenia i naprawienia;
dr Joanna Kulesza, Międzynarodowe prawo Internetu, www.wpia.uni.lodz.pl/mpi
Strona 8
Podczas gdy Yahoo! pozostaje świadome faktu skierowania swoich działań do podmiotów
francuskich, ponieważ dokonując połączenia ze stronami aukcji z terminali znajdujących się we Francji
przekazuje ono ogłoszenia reklamowe w języku francuskim; (…)
niniejszym ustanowione zostało wystarczające połączenie dla uznania istnienia związku z Francją,
które pozwala naszym sądom uznać się za całkowicie kompetentne do rozstrzygania w powierzonej
im kwestii”.
1997 Zippo Manufacturing Co. v. Zippo Dot Co. Inc.; 952 F.Supp. 1119 (E. D. Penn., 1997)
„w wyniku analizy dostępnych spraw i materiałów sąd uznał że prawdopodobieństwo, iż jurysdykcja
personalna może być wykonywana w zgodzie z obowiązującym prawem jest wprost proporcjonalne
do natury i jakości działalności gospodarczej, jaką podmiot prowadzi za pośrednictwem Internetu.
W jednym krańcu spektrum znajduje się sytuacja, w której pozwany ewidentnie prowadzi interesy na
forum wykorzystując w tym celu Internet. Jeżeli pozwany zawiera umowę z podmiotem podlegającym
obcej jurysdykcji, która to umowa obejmuje obowiązek ciągłego przekazywania danych
elektronicznych przez Internet, wykonywanie jurysdykcji personalnej jest jak najbardziej uzasadnione
(U.S. v. Thomas).
Po drugiej stronie spektrum znajduje się sytuacja, w której pozwany jedynie umieścił na swojej stronie
internetowej informacje, które za jej pośrednictwem dostępne są użytkownikom Internetu na całym
świecie. Strona pasywna, która nie służy niczemu więcej jak udostępnianiu informacji tym, którzy są
nimi zainteresowani, nie stanowi podstawy dla wykonywania jurysdykcji personalnej nad jej
właścicielem (Minnesota v. Granite Gate Resorts).
Obszar pomiędzy tymi skrajnymi sytuacjami obejmuje strony interaktywne, gdzie użytkownik może
wymieniać informacje z komputerem na którym znajduje się strona. W tych sytuacjach wykonywanie
jurysdykcji personalnej uwarunkowane jest wynikami analizy poziomu interaktywności i natury
komercyjnej wymiany informacji dokonywanej za pośrednictwem strony.”
o zasada jurysdykcji ochronnej? TAK
Przypomnijmy: uprawnione do wykonywania jurysdykcji będą te państwa, dla których działania
prowadzone w cyberprzestrzeni stanowią bezpośrednie zagrożenie, czy w które bezpośrednio
wymierzone są treści stron internetowych.
jedynie skuteczna wobec nowych możliwości działania naruszycieli (hacking, podsłuch internetowy,
cracking, sabotaż komputerowy)
wymaga współpracy policyjnej i ekstradycyjnej
potrzeba zdefiniowania cyberprzestępstw i „cyberterroryzmu”
o zasada jurysdykcji powszechnej? raczej TAK
nie wymaga dalszych uzgodnień pomiędzy państwami
w sieci jest wiele desygnatów przestępstw jej podległych
dr Joanna Kulesza, Międzynarodowe prawo Internetu, www.wpia.uni.lodz.pl/mpi
Strona 9
wobec tych przejawów zasadne będzie jej stosowanie
zastosowanie praktyczne: por. np.: www.redwatch.info/sites/redwatch.htm
Cyberprzestrzeń czwartą przestrzenią międzynarodową?
podstawą wykonywania jurysdykcji jest szeroko rozumiana narodowość
na Antarktyce - kryterium stanowi przynależność bazy
na morzu otwartym - przynależność do państwa bandery („prawo flagi”)
w przestrzeni kosmicznej - państwo rejestracji (bandery) statku kosmicznego
nośnik „narodowości” w cyberprzestrzeni?
Problem własności elementów sieci światowej
większość infrastruktury Internetu jest własnością operatorów telekomunikacyjnych
analogia do transportu drogą morską
czy można żądać od prywatnych firm wykorzystywania ich prywatnej własności w interesie
publicznym i czy Internet lub jego części mogłyby zostać uznane za res communis omnium
obecny stan rzeczy to obraz zastany, wynikowy, nie wynik świadomych decyzji społeczności
międzynarodowej
jego jedyną przyczyną jest geneza rozwoju i sukcesu Internetu – to co stanowiło własność rządu USA,
stało się podstawą dla rozwoju sieci globalnej, międzynarodowej
Jurysdykcja w sieci – podsumowanie
Istniejący zbiór zasad okazuje się niewystarczający.
Jak poznać granice kompetencji państw w cyberprzestrzeni?
•
Interpretacja istniejących zasad? (monizm)
•
Określenie nowych, odrębnych ram współpracy, specyficznych dla cyberprzestrzeni?
(dualizm)
prawo Internetu sensu stricto – prawna regulacja infrastruktury Internetu
prawo Internetu sensu largo – regulacje obejmujące nie tylko infrastrukturę, ale także zagadnienia
dotyczące aspektów prawnych, ekonomicznych, rozwojowych i socjokulturalnych związanych z
wykorzystaniem sieci globalnej.
dr Joanna Kulesza, Międzynarodowe prawo Internetu, www.wpia.uni.lodz.pl/mpi
Strona 10
Międzynarodowe prawo Internetu – zakres i perspektywy
międzynarodowe prawo Internetu - obszar łączący krajowe i ponadnarodowe wysiłki ze zbiegu
wszystkich gałęzi prawa, związany ściśle z zagadnieniami technicznej struktury sieci globalnej. Prawne
podstawy zarządzania Internetem.
dr Joanna Kulesza, Międzynarodowe prawo Internetu, www.wpia.uni.lodz.pl/mpi
Strona 11