ZDROWIE PUBICZNE WYBRANE ZAGADNIENIA

SPIS TREŚCI
Przedmowa ............................................................................................................................................................ 7
CZĘŚĆ I. ZAGADNIENIA ZDROWIA PUBLICZNEGO W POLSCE ........................................................ 9
1. Nierówności w zdrowiu w Polsce (Joanna Woźniak-Holecka) ...................................................................... 11
1.1. Społeczne determinanty zdrowia .............................................................................................................. 11
1.2. Nierówności społeczne i ich związek ze zdrowiem populacji .................................................................. 12
1.3. Nierówności w zdrowiu pod względem płci i wieku ................................................................................ 14
1.4. Zależność pomiędzy stanem zdrowia a miejscem zamieszkania .............................................................. 16
1.5. Bariery dostępności do opieki zdrowotnej w Polsce ................................................................................ 17
1.6. Podsumowanie .......................................................................................................................................... 20
2. Prawa pacjenta (Joanna Woźniak-Holecka, Monika Kępa) ........................................................................... 23
2.1. Wprowadzenie .......................................................................................................................................... 23
2.2. Źródła praw pacjenta w prawie międzynarodowym i regionalnym .......................................................... 24
2.3. Źródła praw pacjenta w prawie wewnętrznym ......................................................................................... 28
2.4. Katalog praw pacjenta .............................................................................................................................. 29
2.5. Podsumowanie .......................................................................................................................................... 34
3. Formy opieki zdrowotnej (Piotr Romaniuk) .................................................................................................. 37
3.1. Wprowadzenie .......................................................................................................................................... 37
3.2. Formy opieki zdrowotnej: próba klasyfikacji ........................................................................................... 38
3.3. Formy opieki zdrowotnej w polskim systemie zdrowotnym .................................................................... 41
3.4. Podsumowanie .......................................................................................................................................... 48
4. Opieka nad przewlekle chorym w kontekście starzejącego się społeczeństwa (Ryszard Braczkowski) ... 50
4.1. Wprowadzenie .......................................................................................................................................... 50
4.2. Formy długoterminowej opieki nad przewlekle chorymi w Polsce .......................................................... 51
4.3. Świadczenia opieki paliatywnej/hospicyjnej ............................................................................................ 54
4.4. Sposoby świadczenia usług w zakresie długoterminowej opieki nad osobami przewlekle
chorymi w niektórych krajach Unii Europejskiej oraz w USA ................................................................. 54
4.5. Inne alternatywne możliwości prowadzenia opieki długoterminowej ...................................................... 56
4.6. Aktualny stan i perspektywy długoterminowej opieki nad przewlekle chorymi w Polsce ....................... 56
4.7. Podsumowanie .......................................................................................................................................... 57
5. Leki generyczne jako alternatywa dla oryginalnych (Tomasz Holecki, Paulina Kryś) .............................. 59
5.1. Wprowadzenie ........................................................................................................................................... 59
5.2. Rynek leków we Wspólnocie Europejskiej .............................................................................................. 60
5.3. Rynek leków generycznych w Polsce ....................................................................................................... 62
5.4. Różnice pomiędzy lekami generycznymi a oryginalnymi ........................................................................ 62
5.5. Rejestracja leków generycznych w Polsce ............................................................................................... 65
5.6. Podsumowanie .......................................................................................................................................... 66
6. Przemoc i jej skutki jako współczesny problem zdrowia publicznego (Małgorzata Olejniczak-Nowakowska) .................................................................................................................................................. 69
6.1. Wprowadzenie .......................................................................................................................................... 69
6.2. Definicje przemocy ................................................................................................................................... 69
6.3. Podział i klasyfikacja przemocy ............................................................................................................... 70
6.4. Skutki przemocy ....................................................................................................................................... 71
6.5. Agresja ...................................................................................................................................................... 72
6.6. Teorie agresji ............................................................................................................................................ 73
5
6.7. Determinanty agresji ................................................................................................................................. 74
6.8. Formy agresji w społeczeństwie ............................................................................................................... 75
6.9. Przemoc wobec dzieci .............................................................................................................................. 79
6.10. Przemoc wobec osób starszych ............................................................................................................... 82
6.11. Terroryzm ............................................................................................................................................... 82
6.12. Podsumowanie ........................................................................................................................................ 83
CZĘŚĆ II. MIĘDZYNARODOWE ZAGADNIENIA ZDROWIA PUBLICZNEGO ............................... 85
1. Europejska polityka zdrowotna (Joanna Kobza, Natalia Cylulko-Wróbel) ................................................. 87
1.1. Polityka zdrowotna Unii Europejskiej ...................................................................................................... 87
1.2. Rola biura WHO w kształtowaniu europejskiej polityki zdrowotnej ....................................................... 91
1.3. Główne kwestie zdrowotne w kontekście działań Rady Europy .............................................................. 96
2. Nierówności zdrowotne we Wspólnocie Europejskiej (Tomasz Holecki, Joanna Woźniak-Holecka) ......... 99
2.1. Czynniki społeczne a nierówności w zakresie zdrowia w Unii Europejskiej ........................................... 99
2.2. Wyrównywanie nierówności w zdrowiu jako zadanie polityki zdrowotnej Unii Europejskiej .............. 100
2.3. Oczekiwane trwanie życia w krajach członkowskich UE ...................................................................... 104
2.4. Umieralność w UE wg najważniejszych przyczyn zgonów ................................................................... 106
3. Wpływ procesów globalizacji na ochronę zdrowia (Magdalena Syrkiewicz-Świtała, Rafał Świtała) ....... 109
3.1. Wprowadzenie ........................................................................................................................................ 109
3.2. Procesy globalne wpływające na zdrowie .............................................................................................. 111
3.3. Pozytywne przejawy wpływających na zdrowie procesów globalizacji – korzyści globalizacji ............ 114
3.4. Negatywne przejawy procesów globalizacji wpływających na zdrowie – koszty globalizacji .............. 116
3.5. Podsumowanie ........................................................................................................................................ 117
4. Profilaktyka chorób zakaźnych i tropikalnych w warunkach globalizacji (Karolina Sobczyk,
Joanna Woźniak-Holecka) ............................................................................................................................. 120
4.1. Wprowadzenie ........................................................................................................................................ 120
4.2. Ogólne zasady profilaktyki związane z podróżą do krajów tropikalnych .............................................. 120
4.3. Szczepienia profilaktyczne jako metoda zapobiegania chorobom tropikalnym ..................................... 124
4.4. Szczepienia obowiązkowe ...................................................................................................................... 126
4.5. Szczepienia rutynowe ............................................................................................................................. 127
4.6. Szczepienia zalecane .............................................................................................................................. 128
4.7. Podsumowanie ........................................................................................................................................ 131
6