docrozklad_czasu_sluzby_i_urlopy_policjantow
download 
Reklamacja Transkrypt
rozklad_czasu_sluzby_i_urlopy_policjantow
Szkoła Policji w Katowicach Służba Prewencji Rozkład czasu służby i urlopy policjantów Stan prawny na dzień 1 sierpnia 2004 r. Opracowanie: kom. Leszek Kołodziejczyk ŁA PO O C JI LI SZK Zakład Prewencji Wydawnictwo Szkoły Policji w Katowicach 2004 2 3 SPIS TREŚCI Rozdział I Rozkład czasu służby policjantów 5 Podstawowe wiadomości 5 Wymiar czasu służby 6 Rodzaje rozkładu czasu służby 7 Zmianowy rozkład czasu służby 7 Podstawowy rozkład czasu służby 8 Przerwy w służbie 8 Przedłużenie czasu służby ponad ustaloną normę 10 Dyżury domowe 11 Czas wolny od służby 12 Rekompensaty pieniężne za czas przekraczający normę 12 Zwolnienia z pełnienia służby w porze nocnej, niedziele i święta 13 Ustalanie dni wolnych od służby 13 Rozdział II Urlopy policjantów 14 Podstawowe wiadomości 14 Rodzaje urlopów 14 Urlop wypoczynkowy 15 Urlopy dodatkowe 18 Płatne urlopy dodatkowe dla policjantów, którzy osiągnęli określony staż służby 18 Płatne urlopy dodatkowe dla policjantów, którzy osiągnęli określony wiek i co najmniej 10-letni staż służby 19 Płatne urlopy dla policjantów, którzy pełnią służbę w warunkach szczególnie uciążliwych lub szkodliwych dla zdrowia 20 Urlopy okolicznościowe 24 Urlop okolicznościowy z tytułu przeniesienia służbowego 24 Urlop okolicznościowy z tytułu podnoszenia kwalifikacji zawodowych i wykształcenia ogólnego 24 Urlop okolicznościowy z tytułu ważnych spraw osobistych i rodzinnych 26 Odwołanie policjanta z urlopu wypoczynkowego 27 4 5 Rozdział I Rozkład czasu służby policjantów Podstawowe wiadomości Rozkład czasu służby policjantów uregulowany jest w ustawie z dnia 6 kwietnia 1990 roku o Policji1 oraz wydanym na jej podstawie rozporządzeniu Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 18 października 2001 roku w sprawie rozkładu czasu służby policjantów2. Aby móc właściwie zrozumieć treści zamieszczone w dalszej części publikacji koniecznym jest przyjęcie, że użyte w niej określenia oznaczają: Ustawa - ustawę z dnia 6 kwietnia 1990 roku o Policji. Rozporządzenie – rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 18 października 2001 roku w sprawie rozkładu czasu służby policjantów. Przełożony właściwy w sprawach osobowych – Komendant Główny Policji, komendanci wojewódzcy Policji, komendanci miejscy (powiatowi) Policji i komendanci szkół policyjnych. Jednostka organizacyjna Policji – komenda, komisariat, komisariat specjalistyczny, oddział prewencji i pododdział antyterrorystyczny, Wyższa Szkoła Policji, szkoła policyjna i ośrodek szkolenia Policji. Kierownik komórki organizacyjnej – dyrektor biura (inspektoratu, laboratorium), naczelnik zarządu, naczelnik wydziału (inspektoratu, laboratorium), naczelnik sekcji, kierownik sekcji, kierownik izby dziecka, kierownik referatu, kierownik ogniwa, kierownik posterunku Policji, kierownik rewiru dzielnicowych, dyrektor instytutu, kierownik zakładu, redaktor naczelny, kierownik studium, dyrektor biblioteki, dowódca kompanii, dowódca plutonu. Przepisy zawarte w wymienionych wyżej aktach prawnych mają zastosowanie do wszystkich policjantów. Przepisy rozporządzenia stosuje się również do policjanta pełniącego służbę na stanowisku nauczyciela akademickiego w zakresie wynikającym z wykonywania obowiązków dydaktycznych i naukowych określonych w planach studiów i programach nauczania w zakresie nieuregulowanym w odrębnych przepisach. 1 2 Dz. U. z 2002 r. Nr 7, poz. 58 z późn. zm. Dz. U. Nr 131, poz. 1471. 6 Wymiar czasu służby Zgodnie z treścią art. 33 ustawy o Policji czas pełnienia służby policjanta jest określony wymiarem jego obowiązków, z uwzględnieniem prawa do wypoczynku. Zadania służbowe policjanta powinny być ustalane w sposób pozwalający na ich wykonanie w ramach 40 – godzinnego tygodnia służby, w 3 – miesięcznym okresie rozliczeniowym. W zamian za czas służby przekraczający wymienioną normę policjantowi udziela się czasu wolnego od służby w tym samym wymiarze albo może być mu przyznana rekompensata pieniężna. Każde 8 godzin przekraczające normę jest równoważne jednemu dniowi wolnemu. W zamian za służbę pełnioną w dniu wolnym od służby policjant otrzymuje dzień wolny w innym dniu tygodnia. Na wniosek policjanta czas wolny może być udzielony w okresie bezpośrednio poprzedzającym urlop wypoczynkowy lub po jego zakończeniu. Czas wolny w zamian za służbę pełnioną poza rozkładem czasu służby policjant jest obowiązany wykorzystać do dnia zwolnienia ze służby, a przełożony właściwy w sprawach osobowych ma obowiązek mu to zapewnić. Przełożony właściwy w sprawach osobowych prowadzi ewidencję czasu służby policjantów przy pomocy wskazanych przez niego kierowników komórek organizacyjnych. Ewidencję czasu służby udostępnia się policjantowi na jego żądanie. W zamian za czas przekraczający normę 40 godzin tygodniowo w 3-miesięcznym okresie rozliczeniowym nie udziela się czasu wolnego od służby, jak również rekompensaty pieniężnej policjantowi uprawnionemu do dodatku funkcyjnego. Takimi policjantami są: - policjanci pełniący służbę lub obowiązki na stanowisku kierowniczym, - policjanci pełniący służbę lub obowiązki na stanowisku samodzielnym. Stanowiska służbowe policjantów uprawniające do dodatku funkcyjnego określa tabela stanowiąca załącznik nr 3 do rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 6 grudnia 2001 roku w sprawie szczegółowych zasad otrzymywania i wysokości uposażenia zasadniczego policjantów, dodatków do uposażenia oraz ustalania wysługi lat, od której jest uzależniony wzrost uposażenia zasadniczego3. Wymiar czasu służby ulega zmniejszeniu o liczbę godzin usprawiedliwionej nieobecności policjanta w służbie w okresie rozliczeniowym określonym w ustawie, tj. 40 godzin tygodniowo, w 3-miesięcznym okresie rozliczeniowym. Po okresie usprawiedliwionej 3 Dz. U. Nr 152, poz. 1732 z późn. zm. 7 nieobecności w służbie policjant podejmuje służbę w pierwszym dniu, który zgodnie z harmonogramem jest jego dniem służby, chyba że kierownik komórki organizacyjnej jednostki organizacyjnej Policji zarządzi inaczej. Rodzaje rozkładu czasu służby Rozporządzenie wymienia dwa rodzaje rozkładu służby policjantów i są nimi: 1) zmianowy – na stanowiskach służbowych, na których wymaga się pełnienia służby w systemie zmianowym lub w sposób ciągły, 2) podstawowy – na pozostałych stanowiskach służbowych. Wymienione rodzaje rozkładów czasu służby policjantów wprowadzają w podległych jednostkach organizacyjnych Policji przełożeni właściwi w sprawach osobowych . Oprócz wymienionych dwóch rodzajów rozkładu czasu służby w szczególnie uzasadnionych przypadkach przełożony właściwy w sprawach osobowych lub upoważniony przez niego kierownik komórki organizacyjnej może ustalić indywidualny rozkład czasu służby policjanta w ramach normy 40–godzinnego tygodnia służby w 3–miesięcznym okresie rozliczeniowym, a więc przy uwzględnieniu normy dotyczącej wszystkich policjantów bez względu na zajmowane stanowisko służbowe. Zmianowy rozkład czasu służby Ten rodzaj rozkładu czasu służby w szczególności dotyczy tych wszystkich policjantów, którzy wykonują bezpośrednio czynności związane z zapewnieniem bezpieczeństwa i porządku publicznego na terenie podległym jednostkom Policji. Dotyczy on m.in. policjantów ogniw patrolowych i patrolowo–interwencyjnych, rewirów dzielnicowych, komórek kryminalnych i dochodzeniowych oraz wszystkich innych, którzy wykonują zadania służbowe w różnych porach dnia i różnych dniach tygodnia. W tym systemie pełnią również służbę policjanci zajmujący stanowiska wymagające ciągłej obsługi, np. służby dyżurne jednostek Policji. W zmianowym rozkładzie czasu służby policjant pełni służbę na zmiany trwające po 8 godzin. Oznacza to, że niedopuszczalne jest - często do tej pory praktykowane 8 w jednostkach Policji - dzielenie służb, np. 4 godziny rano, 4 godziny popołudniu. Godziny rozpoczęcia i zakończenia służby ustala przełożony właściwy w sprawach osobowych. W szczególnie uzasadnionych przypadkach przełożony właściwy w sprawach osobowych może wprowadzić pełnienie służby na zmiany trwające po 12 godzin na dobę. Jeżeli do obowiązków policjanta należy kierowanie pojazdem samochodowym, może pełnić służbę 12 godzin na dobę, w tym kierować pojazdem nie więcej niż 10 godzin. Nie uważa się za czas służby czasu niezbędnego – nie dłuższego jak 30 minut – do bezpośredniego przygotowania do służby i jej zdania, a w szczególności przyjęcia lub zdania dokumentacji z przebiegu służby, uzbrojenia i wyposażenia. Podstawowy rozkład czasu służby Ten rodzaj rozkładu czasu służby dotyczy tych policjantów, którzy zajmują stanowiska służbowe, na których nie jest wymagane pełnienie służby w systemie zmianowym lub w sposób ciągły. W szczególności dotyczy służb logistycznych Policji. W podstawowym rozkładzie czasu służby policjant pełni służbę przez 8 godzin dziennie od poniedziałku do piątku, w godzinach od 815 do 1615. Przełożony właściwy w sprawach osobowych może wprowadzić inne godziny rozpoczęcia i zakończenia służby, jeżeli jest to uzasadnione warunkami lokalnymi lub wymaga tego szczególny charakter wykonywanych zadań. Inne godziny rozpoczęcia i zakończenia służby mogą dotyczyć wszystkich policjantów podległej jednostki, niektórych komórek organizacyjnych lub niektórych stanowisk służbowych. Policjantom pełniącym służbę w podstawowym rozkładzie czasu służby również nie zalicza się do czasu służby czasu niezbędnego do przygotowania się do służby, nie dłuższego jak 30 minut. Przerwy w służbie W zmianowym rozkładzie czasu służby trwającej 8 godzin wlicza się 20 minut przerwy, a do służby trwającej 12 godzin – 45 minut przerwy. Policjantowi pełniącemu służbę w niekorzystnych warunkach atmosferycznych czas przerw można przedłużyć do 45 minut w służbie trwającej 8 godzin oraz do 60 minut w służbie trwającej 12 godzin. Czas przerw ustala policjant nadzorujący pełnienie służby. 9 Zgodnie ze stanowiskiem Biura Kadr i Szkolenia Komendy Głównej Policji z dnia 17 maja 2002 r. zamieszczonym w piśmie L. Dz. Kh-5463/02, które zostało przygotowane przy udziale Biura Służby Prewencyjnej i Biura Prawnego, za „niekorzystne warunki atmosferyczne” uznaje się silne i bardzo silne bodźce atmosferyczne, powodujące nadmierne obciążenie mechanizmów przystosowawczych (układu termoregulacji) wpływające niekorzystnie na samopoczucie i zdolność do wykonywania pracy na wolnym powietrzu. Zgodnie z cytowanym wyżej pismem stosując najprostsze kryteria oceny, „niekorzystne warunki atmosferyczne” określają wartości progowe następujących elementów meteorologicznych: W okresie letnim: - temperatura maksymalna powietrza przekraczająca 25° C (dni gorące i upalne), - wilgotność powietrza określona prężnością pary wodnej >18,8 hPa (dni parne), - słaby wiatr poniżej 2 m/s (flauta), - opady o znacznym natężeniu większym niż 10 mm/dobę (intensywne krótkotrwałe lub ciągłe). W okresie zimowym: - niska temperatura maksymalna powietrza poniżej - 10° C (dni bardzo mroźne), - prędkość wiatru przekraczająca 8 m/s (przenikający wiatr), - wystąpienie zawiei i zamieci śnieżnej. Za zjawiska niekorzystne uznaje się również burze, którym towarzyszą wyładowania atmosferyczne, opady gradu i porywy wiatru przekraczające 10 m/s. Niezależnie od pory roku za niekorzystne uznaje się także zmiany ciśnienia atmosferycznego przekraczające 8 hPa na dobę, które towarzyszą na ogół przemieszczaniu się frontów atmosferycznych oraz zanieczyszczenie powietrza pyłem zawieszonym, dwutlenkiem siarki, a przede wszystkim tlenkami azotu. Wymienione elementy pogody o silnym działaniu bodźcowym mogą zachodzić łącznie i wówczas stopień ich uciążliwości znacznie wzrasta. Uwzględniając powyższe za „niekorzystne warunki atmosferyczne” w rozumieniu § 4 ust. 8 rozporządzenia należy uznać przekroczenie wartości progowych przynajmniej jednego w wymienionych elementów meteorologicznych. W przywołanym piśmie Biura Kadr i Szkolenia KGP stwierdza się, że „usytuowanie omawianego przepisu (§ 4 ust. 8 rozporządzenia – przyp. autora) w grupie przepisów określających zmianowy rozkład czasu służby wskazuje na możliwość przedłużenia czasu przerwy tylko policjantowi pełniącemu służbę w takim rozkładzie czasu służby”. 10 Zdaniem autora publikacji stanowisko to jest sprzeczne z treścią § 5 ust. 3, który brzmi: „Do czasu służby wlicza się 20 minut przerwy. Przepis § 4 ust. 8 stosuje się odpowiednio.” Oznacza to, iż policjantom pełniącym służbę w podstawowym rozkładzie czasu służby policjant nadzorujący jej pełnienie również może przedłużyć czas przerw do 45 minut. Przemawia za tym kolejna okoliczność zawarta w przywołanym stanowisku Biura Kadr i Szkolenia KGP, która stwierdza: „omawiany przepis nie ogranicza pełnienia służby w niekorzystnych warunkach atmosferycznych do służby na wolnym powietrzu (tzw. służba zewnętrzna); należy tu zauważyć, że niektóre niekorzystne warunki atmosferyczne, np. upał, gwałtowna zmiana ciśnienia atmosferycznego, dotykają wszystkich policjantów bez względu na miejsce pełnienia służby, czy to w pomieszczeniach, czy na wolnym powietrzu w służbie pieszej, czy też zmotoryzowanej”. Pogłębiając takie stanowisko należałoby stwierdzić, że przy uwzględnianiu możliwości przedłużenia czasu przerw policjantom pełniącym służbę w podstawowym rozkładzie czasu służby i w pomieszczeniu nie będzie np. padający deszcz czy śnieg, ale brane powinny być pod uwagę takie okoliczności jak zmiany ciśnienia atmosferycznego czy też zanieczyszczenie powietrza. Przedłużenie czasu służby ponad ustaloną normę Przedłużenie czasu służby policjanta może nastąpić w szczególności ze względu na konieczność: 1) wykonania rozpoczętych czynności, jeżeli nie mogą zostać one przerwane: - dochodzeniowo – śledczych, - operacyjno – rozpoznawczych, - administracyjno porządkowych, 2) zapewnienia ciągłości służby na stanowiskach, na których wymagane jest utrzymanie pełnienia służby w sposób ciągły, 3) realizacji innych spraw nie cierpiących zwłoki. Przedłużenie czasu służby następuje na polecenie kierownika komórki organizacyjnej, w której policjant pełni służbę. O wydanym poleceniu kierownik zawiadamia przełożonego właściwego w sprawach osobowych. 11 Za przedłużony czas służby przekraczający normę policjantowi udziela się w tym samym wymiarze czasu wolnego. W 3-miesięcznym okresie rozliczeniowym każde 8 godzin przekraczające normę jest równoważne jednemu dniowi wolnemu. Z przypadkami przedłużenia czasu służby policjanta w praktyce będziemy mieli dość często do czynienia. Trudno sobie wyobrazić, że policjant w związku z nadejściem godziny zakończenia służby przerwie czynności związane z przeprowadzeniem oględzin miejsca zdarzenia, przesłuchaniem świadka czy podejrzanego lub z koniecznością dokończenia czynności wynikających z faktu przeprowadzania kontroli drogowej czy legitymowania osoby. Powiadomiony o konieczności przedłużenia służby kierownik komórki organizacyjnej z pewnością nie zawaha się wydając takie polecenie. Wątpliwości może budzić fakt konieczności powiadomienia o wydanym poleceniu przełożonego właściwego w sprawach osobowych. Trudno wyobrazić sobie sytuację, że w wymienionych wyżej przykładowych sytuacjach, które mogą wystąpić o każdej porze, kierownik ogniwa patrolowego komisariatu Policji będzie zawiadamiał komendanta miejskiego Policji o wydanym w tym zakresie poleceniu. Ze względu na to, iż nie ma określonego terminu powiadomienia autor proponuje stosowanie druku grafiku zamieszczonego na końcu publikacji. Rubryki w nim zamieszczone powodują pełną orientację, jeżeli chodzi o normę czasu służby oraz konieczność udzielenia policjantowi czasu wolnego za przedłużenie czasu służby. Zapewnia również wymóg powiadomienia przełożonego właściwego w sprawach osobowych o fakcie przedłużenia czasu służby podczas przedstawiania grafiku służby na okres przyszły do zatwierdzenia. Dyżury domowe Przełożony właściwy w sprawach osobowych lub upoważniony przez niego kierownik komórki organizacyjnej może wyznaczyć policjanta do pełnienia dyżuru domowego, jeżeli wymagają tego potrzeby służby. W czasie dyżuru domowego policjant obowiązany jest do przebywania w miejscu zamieszkania lub innym miejscu uzgodnionym z przełożonym właściwym w sprawach osobowych lub kierownikiem komórki organizacyjnej. Policjant może pełnić dyżur domowy nie więcej niż cztery razy w miesiącu, nie więcej niż raz w niedzielę lub święto. Czas trwania dyżuru nie może przekroczyć 16 godzin, a czas trwania wszystkich dyżurów w miesiącu łącznie 48 godzin. Za czas dyżuru domowego nie 12 udziela się czasu wolnego, chyba że policjant na polecenie przełożonego wykonywał w tym czasie czynności służbowe. W razie wykonywania podczas dyżuru domowego czynności służbowych za czas ich wykonywania udziela się czasu wolnego w tym samym wymiarze na ogólnych zasadach. Czas wolny od służby W zmianowym rozkładzie czasu służby po 8 godzinach służby policjantowi udziela się co najmniej 10 godzin czasu wolnego. Po pięciu kolejnych służbach pełnionych w porze nocnej policjantowi udziela się 48 godzin czasu wolnego. W zmianowym rozkładzie czasu służby w przypadku pełnienia służby po 12 godzin na dobę, po 12 godzinach służby policjantowi udziela się 24 godziny czasu wolnego, a jeżeli pełnił służbę w porze nocnej, policjantowi udziela się 48 godzin czasu wolnego. Rekompensaty pieniężne za czas przekraczający normę Rada powiatu lub rada gminy może przekazać, na warunkach określonych w porozumieniu zawartym między zarządem powiatu lub gminy a właściwym komendantem miejskim (powiatowym) Policji, środki finansowe stanowiące dochody własne powiatu lub gminy dla Policji z przeznaczeniem na rekompensatę pieniężną za czas służby przekraczający określoną w ustawie normę. Środki te przeznacza się dla policjantów właściwych miejscowo komend powiatowych (miejskich) i komisariatów, którzy realizują zadania z zakresu służby prewencyjnej. Rekompensata pieniężna przysługuje policjantowi za każdą pełną godzinę służby pełnioną na warunkach określonych w porozumieniu, o którym mowa wyżej. Stawkę godzinową rekompensaty określa porozumienie. W przypadku jej nieokreślenia ustala się ją, dzieląc łączną kwotę środków finansowych przewidzianych na rekompensaty przez łączną liczbę godzin, do pełnienia której zobowiązuje to porozumienie. Rekompensatę, o której mowa, wypłaca się z dołu, w ciągu 20 dni od terminu przekazania środków finansowych na ten cel przez zarząd powiatu lub gminy, na podstawie wykazu dodatkowych należności, zatwierdzonego przez właściwego komendanta powiatowego (miejskiego) Policji, który zawarł porozumienie. 13 W przypadku otrzymania rekompensaty pieniężnej za czas służby przekraczający określoną normę nie udziela się z tego tytułu czasu wolnego. Zwolnienia z pełnienia służby w porze nocnej, niedziele i święta Ze służby w porze nocnej w godzinach od 2200 do 600 oraz w niedziele i święta zwalnia się policjanta: 1) kobietę w ciąży, 2) będącego jedynym opiekunem dziecka w wieku do lat ośmiu, 3) będącego jedynym opiekunem osoby wymagającej stałej opieki. Ustalanie dni wolnych od służby Przełożony właściwy w sprawach osobowych może ustalić dniem wolnym od służby dzień przypadający między dniami wolnymi od służby i wyznaczyć dniem służby najbliższą sobotę. Jeżeli sobota przypada po wolnym od służby piątku lub przed wolnym od służby poniedziałkiem, wyznacza się dniem służby sobotę następną. O ustaleniu dnia wolnego od służby oraz o sobocie wyznaczonej dniem służby ustalający te dni uprawniony przełożony powiadamia wyższego przełożonego. O ustalonych przez siebie dniach wolnych od służby oraz sobotach wyznaczonych jako dni służby Komendant Główny Policji powiadamia ministra właściwego do spraw wewnętrznych. W obu przypadkach informację w tym zakresie należy przekazać z co najmniej 14-dniowym wyprzedzeniem. Przełożony właściwy w sprawach osobowych lub upoważniony przez niego kierownik komórki organizacyjnej ustala harmonogram służby w dni tygodnia nie będące dniami służby w jednostce Policji w niektórych komórkach organizacyjnych i na niektórych stanowiskach służbowych, jeżeli służba w te dni jest niezbędna ze względu na szczególny charakter wykonywanych zadań lub interes społeczny. Za przedłużony czas służby ponad normę z powodu pełnienia służby w ustalone dni wolne od służby, stosuje się ogólne zasady. 14 Rozdział II Urlopy policjantów Podstawowe wiadomości Problematyka związana z uprawnieniami do urlopów policjantów uregulowana jest w poniżej wymienionych aktach prawnych. Są nimi: 1) Ustawa z dnia 6 kwietnia 1990 roku o Policji4. 2) Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 7 czerwca 2002 roku w sprawie urlopów policjantów5. 3) Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 7 czerwca 2002 roku w sprawie wprowadzenia płatnych urlopów dodatkowych dla policjantów6. 4) Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 18 marca 2002 roku w sprawie trybu zwrotu kosztów przejazdu i innych poniesionych kosztów przysługujących policjantowi w razie odwołania z urlopu wypoczynkowego7. W dalszej części publikacji na podstawie wyżej wymienionych aktów prawnych zostaną omówione wszelkie uprawnienia policjantów związane z korzystaniem z urlopów. Rodzaje urlopów Ustawa o Policji w swej treści wymienia następujące rodzaje urlopów, jakie należy lub można udzielić policjantom: - urlop wypoczynkowy, - płatne urlopy dodatkowe, - płatny urlop zdrowotny, - urlop okolicznościowy, - urlop bezpłatny, - krótkoterminowy urlop. 4 Dz. U. z 2002 r. Nr 7, poz. 58 z późn.zm. Dz. U. Nr 81, poz. 740 z późn.zm. 6 Dz. U. Nr 81, poz. 741. 7 Dz. U. Nr 37, poz. 348. 5 15 Aby nabyć prawo do określonych powyżej urlopów policjanci muszą spełniać określone kryteria lub muszą wystąpić określone w samej ustawie bądź przepisach wykonawczych warunki. W dalszej części publikacji zostaną one szczegółowo omówione. Urlop wypoczynkowy Zgodnie z art. 82 ust. 1 ustawy o Policji policjantowi przysługuje prawo do corocznego płatnego urlopu wypoczynkowego w wymiarze 26 dni roboczych. Policjant uzyskuje prawo do pierwszego urlopu wypoczynkowego z upływem 6 miesięcy służby w wymiarze połowy urlopu przysługującego po roku służby, czyli w wymiarze 13 dni roboczych. Prawo do urlopu w pełnym wymiarze policjant nabywa z upływem roku służby. Do tego urlopu wlicza się urlop, do którego policjant uzyskał prawo z upływem 6 miesięcy służby. Do okresu służby policjanta, od którego zależy prawo do pierwszego urlopu wypoczynkowego, wlicza się okresy poprzedniego zatrudnienia, a także inne okresy, jeżeli odrębne przepisy tak stanowią. Policjantowi, który przed przyjęciem do służby w Policji wykorzystał urlop wypoczynkowy za dany rok w części lub wymiarze niższym niż przysługujący w Policji albo otrzymał ekwiwalent pieniężny za niewykorzystany urlop wypoczynkowy przysługujący w wymiarze niższym niż przysługujący w Policji, przysługuje w roku przyjęcia do służby urlop uzupełniający. W tych dwóch przypadkach urlopu wypoczynkowego udziela się nie wcześniej niż po upływie trzech miesięcy służby w Policji. Dni wolnych od służby, wynikających z podstawowego rozkładu czasu8 służby nie wlicza się do urlopu wypoczynkowego. Dniami wolnymi od służby dla policjantów pełniących służbę w podstawowym rozkładzie czasu służby są soboty, niedziele oraz dni wymienione w ustawie z dnia 18 stycznia 1951 roku o dniach wolnych od pracy9. Terminem rozpoczęcia urlopu wypoczynkowego przez policjanta pełniącego służbę w zmianowym rozkładzie czasu służby10 jest najbliższy dzień planowanej służby. Urlopy wypoczynkowe powinny być udzielane zgodnie z planem urlopów. Plan urlopów ustala kierownik jednostki organizacyjnej Policji lub upoważniony przez niego kierownik komórki organizacyjnej, w uzgodnieniu z właściwą organizacją związku 8 Patrz s. 5. Dz. U. Nr 4, poz. 28 z późn. zm. 10 Patrz str. 4. 9 16 zawodowego policjantów, biorąc pod uwagę wnioski policjantów i konieczność zapewnienia normalnego toku służby. Plan urlopów sporządza się do końca roku poprzedzającego rok objęty tym planem. Plan urlopów podaje się niezwłocznie do wiadomości policjantów w sposób przyjęty w jednostce organizacyjnej Policji. Może to być np. zapoznanie z nim z kartą zapoznania lub poprzez wywieszenie na tablicy informacyjnej komórki organizacyjnej Policji. Urlopu wypoczynkowego udziela kierownik jednostki organizacyjnej Policji lub upoważniony przez niego kierownik komórki organizacyjnej. O terminie urlopu wypoczynkowego należy policjanta zawiadomić nie później niż na miesiąc przed jego rozpoczęciem. Nie udziela się policjantowi urlopu wypoczynkowego w okresie: - czasowej niezdolności do służby wskutek choroby policjanta, - zwolnienia od zajęć służbowych, - zawieszenia w czynnościach służbowych. Urlop należy przesunąć na inny termin jeżeli policjant nie może rozpocząć urlopu wypoczynkowego w ustalonym terminie z powodu: - czasowej niezdolności do służby wskutek choroby, - urlopu zdrowotnego, - zwolnienia od zajęć służbowych z powodu konieczności osobistego sprawowania opieki nad dzieckiem lub innym członkiem rodziny, - odosobnienia w związku z chorobą zakaźną, - urlopu macierzyńskiego. Część urlopu wypoczynkowego niewykorzystaną z powodu czasowej niezdolności do służby wskutek choroby lub odosobnienia w związku z chorobą zakaźną należy udzielić policjantowi w późniejszym terminie. Na wniosek policjanta urlopu wypoczynkowego udziela się bezpośrednio po urlopie macierzyńskim lub po urlopie udzielonym na warunkach urlopu macierzyńskiego. Do urlopów macierzyńskich i urlopów na prawach urlopu macierzyńskiego stosuje się przepisy Kodeksu pracy11. 11 Dz. U. Nr 21, poz. 94 z późn.zm. 17 Na wniosek policjanta urlop wypoczynkowy może być podzielony na części, z tym że co najmniej jedna część urlopu powinna obejmować nie mniej niż 14 kolejnych dni kalendarzowych. Policjantowi skierowanemu do szkoły lub na przeszkolenie albo na studia w kraju lub do akademii lub innych szkół (kursów) urlopu wypoczynkowego za dany rok kalendarzowy należy udzielić przed rozpoczęciem szkolenia lub nauki, jeżeli czas trwania szkolenia uniemożliwiałby udzielenie urlopu w danym roku kalendarzowym lub w ciągu pierwszych 3 miesięcy roku następnego. Z ważnych względów służbowych policjanta można odwołać z urlopu wypoczynkowego, a także wstrzymać mu udzielenie urlopu w całości lub w części. Policjantowi odwołanemu z urlopu przysługuje zwrot kosztów przejazdu według norm ustalonych w Rozporządzeniu Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 6 lipca 2000 roku w sprawie wysokości i warunków przyznawania policjantom należności za podróże służbowe i przeniesienia. Ponadto policjantowi odwołanemu z urlopu wypoczynkowego zwrot poniesionych: - opłat za pobyt w ośrodkach wczasowych, sanatoriach, kwaterach prywatnych lub za inne usługi związane z wypoczynkiem w czasie tego pobytu, nie wykorzystane przez policjanta i członków jego rodziny, jeżeli organizator wypoczynku lub inny podmiot świadczący usługi w tym zakresie nie zwrócił wniesionych opłat, - kosztów przejazdu członków rodziny policjanta, według norm ustalonych dla policjantów, jeżeli jego odwołanie z urlopu wypoczynkowego spowodowało również ich powrót. Wypłata powyższych należności uzależniona jest od złożenia przez policjanta wniosku, do którego należy dołączyć rachunki i bilety, potwierdzające poniesione koszty. Jeżeli uzyskanie lub przedłożenie rachunków i biletów nie jest możliwe, policjant składa pisemne oświadczenie o wysokości poniesionych kosztów, uzyskanym ewentualnie zwrocie kosztów oraz o przyczynach braku ich udokumentowania. Przepisy dotyczące odwołania z urlopu wypoczynkowego stosuje się odpowiednio w razie wstrzymania udzielenia policjantowi urlopu w całości lub w części. Odwołanie policjanta z urlopu ze względów służbowych wymaga zgody przełożonego. W przypadku odwołania policjanta z urlopu wypoczynkowego, wstrzymania udzielenia policjantowi urlopu w całości lub w części i niewykorzystania go w danym roku kalendarzowym, należy go udzielić w pierwszych trzech miesiącach roku następnego. 18 Urlopy dodatkowe Zgodnie z treścią art. 84 ustawy o Policji minister właściwy do spraw wewnętrznych może wprowadzić płatne urlopy dodatkowe w wymiarze do 13 dni roboczych rocznie dla policjantów, którzy pełnią służbę w warunkach szczególnie uciążliwych lub szkodliwych dla zdrowia albo osiągnęli określony wiek lub staż służby, albo gdy jest to uzasadnione szczególnymi właściwościami służby. Minister Spraw Wewnętrznych i Administracji rozporządzeniem z dnia 7 czerwca 2002 roku w sprawie urlopów policjantów oraz rozporządzeniem z tego samego dnia w sprawie wprowadzenia płatnych urlopów dodatkowych dla policjantów wprowadził płatne urlopy dodatkowe: - dla policjantów , którzy osiągnęli określony staż służby, - dla policjantów, którzy osiągnęli określony wiek i co najmniej 10-letni staż służby, - dla policjantów, którzy pełnią służbę w warunkach szczególnie uciążliwych lub szkodliwych dla zdrowia, Ponadto określone zostały: - płatne urlopy okolicznościowe, - płatny urlop zdrowotny, - urlop bezpłatny z ważnych przyczyn. Płatne urlopy dodatkowe dla policjantów, którzy osiągnęli określony staż służby Wymiar corocznego płatnego urlopu dodatkowego dla policjantów, którzy osiągnęli określony staż służby, wynosi: 1) 5 dni roboczych – dla mających 15-letni staż służby, 2) 9 dni roboczych – dla mających 20-letni staż służby, 3) 13 dni roboczych – dla mających 25-letni staż służby. Do stażu służby uwzględnianego przy stwierdzeniu nabycia uprawnień do tego urlopu zalicza się również okresy innej służby, traktowane jako równorzędne ze służbą w Policji, w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 18 lutego 1994 roku o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Straży 19 Granicznej, Biura Ochrony Rządu, Państwowej Straży Pożarnej i Służby Więziennej oraz ich rodzin12. Policjant nabywa prawo do pierwszego urlopu z tytułu osiągnięcia określonego stażu służby z dniem osiągnięcia wymaganego stażu służby. W razie zbiegu uprawnień do urlopu dodatkowego z różnych tytułów policjant ma prawo do jednego urlopu dodatkowego w wymiarze najkorzystniejszym. Sytuacja ta nie dotyczy zbiegu uprawnień do urlopu dodatkowego z tytułu pełnienia służby w warunkach szczególnie uciążliwych lub szkodliwych dla zdrowia. Prawo do kolejnego urlopu dodatkowego z tytułu osiągnięcia określonego stażu służby policjant nabywa w każdym następnym roku kalendarzowym. Policjantowi, który nie wykorzystał urlopu dodatkowego w danym roku kalendarzowym urlopu tego należy udzielić w ciągu pierwszych 3 miesięcy następnego roku. W przypadku wykorzystania przez policjanta przysługującego za dany rok kalendarzowy urlopu dodatkowego z tytułu osiągnięcia określonego stażu służby i nabycia w ciągu tego roku prawa do urlopu dodatkowego w wyższym wymiarze – przysługuje policjantowi urlop uzupełniający. Urlopy dodatkowe z tytułu osiągnięcia określonego stażu służby mogą być dzielone na dwie części z wyjątkiem urlopu w wymiarze 5 dni kalendarzowych. Urlop ten nie może rozpoczynać się ani kończyć w dniu wolnym od służby, jak również nie wlicza się do urlopu dni wolnych. Ponadto urlopy te powinny być udzielane zgodnie z planem urlopów. Policjantowi skierowanemu do szkoły, na przeszkolenie albo na studia należy udzielić urlopu przed ich rozpoczęciem, jeżeli czas trwania szkolenia lub nauki uniemożliwiłby udzielenie urlopu w danym roku kalendarzowym lub w ciągu pierwszych trzech miesięcy roku następnego. Płatne urlopy dodatkowe dla policjantów, którzy osiągnęli określony wiek i co najmniej 10-letni staż służby Wymiar corocznego płatnego urlopu dodatkowego dla policjantów, którzy osiągnęli określony wiek i co najmniej 10-letni staż służby wynosi: - 5 dni roboczych – po ukończeniu 40 lat życia, - 9 dni roboczych – po ukończeniu 45 lat życia, 12 Dz. U. Nr 53, poz. 214 z późn.zm. 20 - 13 dni roboczych – po ukończeniu 55 lat życia. Policjant nabywa prawo do pierwszego urlopu dodatkowego z tytułu określonego wieku, w dniu wystąpienia łącznie obu warunków, tj. wymaganego wieku i stażu służby. W razie zbiegu uprawnień do urlopu dodatkowego z różnych tytułów policjant ma prawo do jednego urlopu dodatkowego w wymiarze najkorzystniejszym. Sytuacja ta nie dotyczy zbiegu uprawnień do urlopu dodatkowego dla policjantów, którzy pełnią służbę w warunkach szczególnie uciążliwych lub szkodliwych dla zdrowia. Prawo do kolejnego płatnego urlopu dodatkowego policjant nabywa w każdym następnym roku kalendarzowym. W przypadku niewykorzystania przez policjanta urlopu z tego tytułu w danym roku kalendarzowym, urlopu tego należy udzielić w ciągu pierwszych 3 miesięcy następnego roku. W przypadku wykorzystania w danym roku urlopu dodatkowego i następnej kolejności nabycia przez policjanta prawa do urlopu dodatkowego w wyższym wymiarze, przysługuje urlop uzupełniający. Dodatkowy płatny urlop z tytułu osiągnięcia określonego wieku i stażu służby może być dzielony na dwie części, z wyjątkiem urlopu w wymiarze 5 dni kalendarzowych. Urlop ten nie może rozpoczynać się ani kończyć w dniu wolnym od służby, jak również nie wlicza się do urlopu dni wolnych. Ponadto urlopy te powinny być udzielane zgodnie z planem urlopów. Policjantowi skierowanemu do szkoły, na przeszkolenie albo na studia należy udzielić urlopu przed ich rozpoczęciem, jeżeli czas trwania szkolenia lub nauki uniemożliwiłby udzielenie urlopu w danym roku kalendarzowym lub w ciągu pierwszych trzech miesięcy roku następnego. Płatne urlopy dla policjantów, którzy pełnią służbę w warunkach szczególnie uciążliwych lub szkodliwych dla zdrowia Wymiar corocznego płatnego urlopu dodatkowego dla policjantów, którzy pełnią służbę w warunkach szczególnie uciążliwych lub szkodliwych dla zdrowia, wynosi: 1) 5 dni roboczych, jeżeli służba jest wykonywana w: - pomieszczeniach pozbawionych stałego naturalnego oświetlenia lub w pomieszczeniach, w których ze względów technologicznych lub ze względu na rodzaj wykonywanej służby stosowane jest wyłącznie sztuczne oświetlenie, 21 - warunkach narażenia na promieniowanie ultrafioletowe lub podczerwone, - pomieszczeniach zamkniętych, w których utrzymuje się stała temperatura efektywna powyżej 25° C lub poniżej 10° C, - warunkach narażenia na działanie pyłów niewywołujących zwłóknienia tkanki płucnej, - warunkach narażenia na działanie substancji toksycznych niekumulujących się w organizmie, - warunkach narażenia na wibrację ogólną, 2) 9 dni roboczych, jeżeli służba jest wykonywana w: - pomieszczeniach zlokalizowanych poniżej poziomu otaczającego terenu – zgodnie z przepisami w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy, - warunkach narażenia na hałas, - warunkach nadmiernego obciążenia wysiłkiem fizycznym co najmniej 2 000 kcal dla mężczyzn i 1 200 kcal dla kobiet lub wymagających wymuszonej pozycji ciała, - warunkach narażenia na działanie pyłów wywołujących zwłóknienie tkanki płucnej, - warunkach narażenia na działanie substancji toksycznych kumulujących się w organizmie, - warunkach ręcznego kierowania ruchem na skrzyżowaniach i ciągach komunikacyjnych o dużym jego natężeniu, - warunkach ciągłego napięcia i koncentracji przy nagrywaniu i odtwarzaniu zapisów magnetycznych w styczności ze zmiennym natężeniem i zakresem fal dźwiękowych, a także przy nasłuchu radiowym, 3) 13 dni roboczych, jeżeli służba jest wykonywana: - w warunkach narażenia na promieniowanie jonizujące, - w warunkach narażenia na działanie pól elektromagnetycznych wysokiej częstotliwości w zakresie od 0,1 do 300 000 MHz w strefie zagrożenia, - w warunkach narażenia na działanie substancji i czynników rakotwórczych, których wykaz określają odrębne przepisy, - przy fizycznym zwalczaniu terroryzmu, - przy konserwowaniu, magazynowaniu, transporcie i stosowaniu materiałów wybuchowych, łatwopalnych i samozapalnych, - przy prowadzeniu prób broni, amunicji, materiałów wybuchowych oraz prac doświadczalnych z materiałami wybuchowymi, - podczas prowadzenia badań materiałów czynnych biologicznie, 22 - pod ziemią. Policjant nabywa prawo do pierwszego urlopu po upływie roku służby w warunkach szczególnie uciążliwych lub szkodliwych dla zdrowia. Służbę uważa się za pełnioną w warunkach szkodliwych dla zdrowia, jeżeli w miejscu pełnienia służby są przekroczone najwyższe dopuszczalne stężenia i natężenia czynników szkodliwych dla zdrowia określone w odrębnych przepisach, stwierdzone przez laboratoria Państwowej Inspekcji Sanitarnej i inne laboratoria uprawnione na podstawie Kodeksu pracy do badania i pomiarów czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy. Sytuacja ta dotyczy stwierdzenia następujących warunków szkodliwych dla zdrowia: - warunkach narażenia na działanie pyłów niewywołujących zwłóknienia tkanki płucnej, - warunkach narażenia na działanie substancji toksycznych niekumulujących się w organizmie, - warunkach narażenia na hałas, - warunkach narażenia na działanie pyłów wywołujących zwłóknienie tkanki płucnej, - warunkach narażenia na działanie substancji toksycznych kumulujących się w organizmie. Służbę uważa się za pełnioną w warunkach szkodliwych lub uciążliwych dla zdrowia, jeżeli jest pełniona przez co najmniej 80 godzin w miesiącu: - w pomieszczeniach pozbawionych stałego naturalnego oświetlenia lub w pomieszczeniach, w których ze względów technologicznych lub ze względu na rodzaj wykonywanej służby stosowane jest wyłącznie sztuczne oświetlenie, - warunkach narażenia na promieniowanie ultrafioletowe lub podczerwone, - pomieszczeniach zamkniętych, w których utrzymuje się stała temperatura efektywna powyżej 25° C lub poniżej 10° C, - warunkach narażenia na wibrację ogólną, - pomieszczeniach zlokalizowanych poniżej poziomu otaczającego terenu – zgodnie z przepisami w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy, - warunkach nadmiernego obciążenia wysiłkiem fizycznym co najmniej 2 000 kcal dla mężczyzn i 1 200 kcal dla kobiet lub wymagających wymuszonej pozycji ciała, - warunkach ręcznego kierowania ruchem komunikacyjnych o dużym jego natężeniu, na skrzyżowaniach i ciągach 23 - warunkach ciągłego napięcia i koncentracji przy nagrywaniu i odtwarzaniu zapisów magnetycznych w styczności ze zmiennym natężeniem i zakresem fal dźwiękowych, a także przy nasłuchu radiowym, Służbę w warunkach narażenia na działanie pól elektromagnetycznych wysokiej częstotliwości w zakresie od 0,1 do 300 000 MHz w strefie zagrożenia uważa się za pełnioną w warunkach szkodliwych lub uciążliwych dla zdrowia, jeżeli jest pełniona przez połowę dopuszczalnego czasu przebywania w strefie zagrożenia. Oceny warunków uciążliwości lub szkodliwości dla zdrowia uprawniających do uzyskania urlopu dodatkowego, dokonuje komisja powołana przez przełożonego właściwego w sprawach osobowych z udziałem przedstawicieli służby medycyny pracy, związku zawodowego policjantów oraz służby bhp. Na podstawie tej oceny przełożony właściwy w sprawach osobowych przyznaje policjantowi urlop dodatkowy. Przerwa w służbie, w szczególności z powodu choroby, urlopu, zwolnienia od zajęć służbowych czy wynikająca z potrzeb służby, trwająca nie dłużej niż 3 miesiące w roku, wliczana jest do okresu uprawniającego do nabycia urlopu dodatkowego dla policjantów, którzy pełnią służbę w warunkach szczególnie uciążliwych w wymiarze 5 dni roboczych. Policjantowi pełniącemu służbę na stanowisku, na którym występują warunki uciążliwości lub szkodliwości dla zdrowia uprawniające do uzyskania urlopu w różnym wymiarze, przysługuje jeden urlop w wymiarze najkorzystniejszym. W przypadku posiadania przez policjanta prawa do urlopu dodatkowego z tytułu pełnienia służby w warunkach szczególnie uciążliwych lub szkodliwych dla zdrowia oraz z tytułu osiągnięcia określonego stażu służby oraz z tytułu osiągnięcia określonego wieku i co najmniej 10-letniewgo stażu służby, policjant zachowuje prawo do obu tych urlopów dodatkowych. Urlop dodatkowy z tytułu pełnienia służby w warunkach szczególnie uciążliwych lub szkodliwych dla zdrowia może być dzielony na części, bez względu na wymiar urlopu. Urlop ten nie może rozpoczynać się ani kończyć w dniu wolnym od służby, jak również nie wlicza się do urlopu dni wolnych. Ponadto urlopy te powinny być udzielane zgodnie z planem urlopów. Policjantowi skierowanemu do szkoły, na przeszkolenie albo na studia należy udzielić urlopu przed ich rozpoczęciem, jeżeli czas trwania szkolenia lub nauki uniemożliwiłby udzielenie urlopu w danym roku kalendarzowym lub w ciągu pierwszych trzech miesięcy roku następnego. 24 Urlopy okolicznościowe Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 7 czerwca 2002 roku w sprawie urlopów policjantów wyróżniania trzy rodzaje okoliczności, na podstawie których policjantowi można udzielić płatnego urlopu okolicznościowego. Są nimi: - przeniesienia służbowe, - podnoszenie kwalifikacji zawodowych i wykształcenia ogólnego, - ważne sprawy osobiste i rodzinne. Poniżej przestawione są warunki, jakie należy spełnić chcąc skorzystać z wymienionych wyżej urlopów okolicznościowych. Urlop okolicznościowy z tytułu przeniesienia służbowego Płatny urlop okolicznościowy z tytułu przeniesienia służbowego przysługuje policjantowi przeniesionemu z urzędu, jeżeli z przeniesieniem wiąże się zmiana miejsca zamieszkania. Wymiar tego urlopu wynosi od 3 do 5 dni roboczych. Urlop ten może być dzielony na części. Urlopu okolicznościowego z tego tytułu udziela przełożony właściwy w sprawach osobowych, biorąc pod uwagę położenie nowego miejsca zamieszkania policjanta. Przy udzielaniu urlopu bierze się pod uwagę: - położenie nowego miejsca zamieszkania policjanta, - warunki rodzinne policjanta, - inne okoliczności mające bezpośredni wpływ na przeniesienie. Urlop okolicznościowy z tytułu podnoszenia kwalifikacji zawodowych i wykształcenia ogólnego Policjantowi podnoszącemu kwalifikacje zawodowe i wykształcenie ogólne poza jednostkami organizacyjnymi Policji na podstawie skierowania przełożonego właściwego w sprawach osobowych, przysługuje płatny urlop okolicznościowy w wymiarze urlopu szkoleniowego określonego w przepisach prawa pracy w sprawie zasad i warunków podnoszenia kwalifikacji zawodowych i wykształcenia ogólnego dorosłych. 25 Kodeks pracy w art. 103 § 1 stwierdza, że „w zakresie i na warunkach ustalonych, w drodze rozporządzenia, przez Ministra Edukacji Narodowej oraz Ministra Pracy i Polityki Socjalnej pracodawca ułatwia pracownikom podnoszenie kwalifikacji zawodowych”. Na podstawie wymienionego przepisu wydane zostało rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej oraz Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 12 października 1993 roku w sprawie zasad i warunków podnoszenia kwalifikacji zawodowych i wykształcenia ogólnego dorosłych13. Zgodnie z przywołanym wyżej rozporządzeniem pracownikowi, który podejmuje naukę w szkole na podstawie skierowania zakładu pracy, przysługuje urlop szkoleniowy. Wymiar urlopu szkoleniowego w każdym roku studiów w szkole wyższej, przeznaczonego na udział w obowiązkowych zajęciach oraz przygotowanie się i przystąpienie do egzaminów wynosi dla policjanta skierowanego: - na studia wieczorowe – 21 dni roboczych, - na studia zaoczne – 28 dni roboczych. W ostatnim roku studiów policjantowi skierowanemu przysługuje dodatkowo 21 dni roboczych urlopu szkoleniowego na przygotowanie pracy magisterskiej (dyplomowej) oraz przygotowanie się i przystąpienie do egzaminu magisterskiego (dyplomowego). Policjantowi podnoszącemu kwalifikacje zawodowe i wykształcenie ogólne poza jednostkami organizacyjnymi Policji bez skierowania przełożony właściwy w sprawach osobowych może udzielić płatnego urlopu okolicznościowego w wymiarze podanym wyżej, jeżeli przemawia za tym interes służby, a w szczególności gdy poziom i kierunek kształcenia jest zbieżny z wymaganiami na zajmowanym lub planowanym do objęcia stanowisku służbowym. Policjantowi skierowanemu na szkolenie zawodowe podstawowe, specjalistyczne oraz dla absolwentów samokształcenia szkół wyższych kierowanego, w systemie przysługuje płatny zaocznym, eksternistycznym urlop okolicznościowy z lub tytułu podnoszenia kwalifikacji zawodowych w wymiarze jednego dnia na przygotowanie do każdego egzaminu. Nie udziela się urlopu z tego tytułu w razie przystąpienia do egzaminu poprawkowego i komisyjnego. Policjantowi skierowanemu na wyższe studia zawodowe w systemie zaocznym do Wyższej Szkoły Policji przysługuje płatny urlop okolicznościowy w wymiarze: 13 Dz. U. Nr 103, poz. 472 z późn.zm. 26 - jednego dnia roboczego na przygotowanie się do każdego egzaminu przeprowadzanego po zakończeniu przedmiotu, - 21 dni roboczych w ostatnim roku studiów na przygotowanie pracy dyplomowej oraz przygotowanie się i przystąpienie do egzaminu dyplomowego, Urlopów tych nie udziela się na egzamin poprawkowy i komisyjny oraz na poprawianie lub ponowne przygotowanie pracy dyplomowej odrzuconej przez promotora. Płatny urlop okolicznościowy z tytułu podnoszenia kwalifikacji zawodowych przysługuje również policjantowi skierowanemu na egzamin na stopień policyjny w wymiarze: - 2 dni robocze – na przygotowanie do egzaminu podoficerskiego, - 3 dni robocze – na przygotowanie do egzaminu aspiranckiego, - 4 dni robocze – na przygotowanie do egzaminu oficerskiego. Urlopu z powyższego tytułu nie udziela się w razie ponownego przystąpienia do egzaminu na stopień policyjny. Urlop okolicznościowy i rodzinnych z tytułu ważnych spraw osobistych Policjantowi przysługuje urlop okolicznościowy w wymiarze: 2 dni – w razie zawarcia związku małżeńskiego przez policjanta, urodzenia się dziecka policjantowi, zgonu i pogrzebu małżonka, dziecka, ojca, matki, ojczyma lub macochy policjanta, 1 dzień – w razie zawarcia związku małżeńskiego przez dziecko policjanta, zgonu i pogrzebu siostry, brata, teściowej, teścia, babki, dziadka oraz innej osoby pozostającej na utrzymaniu policjanta albo pod jego bezpośrednią opieką. Powyższych urlopów okolicznościowych nie udziela się policjantowi, jeżeli wskazany przez policjanta termin nie pozostaje w bezpośrednim związku ze zdarzeniem uzasadniającym jego udzielenie. Urlopy te przysługują także w razie zbiegu z prawem do urlopu z innego tytułu lub zwolnieniem od zajęć służbowych, o których mowa w odrębnych przepisach. Oprócz wyżej wymienionych urlopów okolicznościowych z tytułu ważnych spraw osobistych i rodzinnych kierownik jednostki organizacyjnej Policji lub upoważniony przez 27 niego kierownik komórki organizacyjnej może udzielić policjantowi urlopu okolicznościowego dla załatwienia ważnych spraw osobistych i rodzinnych w wymiarze nieprzekraczającym pięciu dni roboczych w ciągu roku. Urlopu tego właściwy przełożony może udzielić policjantowi w sytuacji zaistnienia innych niż wymienione wyżej sytuacji życiowych. Odwołanie policjanta z urlopu wypoczynkowego Policjanta można odwołać z urlopu wypoczynkowego z ważnych względów służbowych, a także wstrzymać udzielenie mu urlopu w całości lub w części. Odwołanie policjanta z urlopu ze względów służbowych wymaga zgody przełożonego. Policjantowi odwołanemu z urlopu przysługuje zwrot poniesionych kosztów obejmujący: - koszty przejazdu policjanta i członków jego rodziny do miejsca pobytu w czasie urlopu i z powrotem, - opłaty za pobyt w ośrodku wczasowym, sanatorium, kwaterze prywatnej lub za inne usługi związane z wypoczynkiem w czasie tego pobytu, niewykorzystane przez policjanta i członków jego rodziny, jeżeli organizator wypoczynku lub inny podmiot świadczący usługi w tym zakresie nie zwrócił wniesionych opłat. Zwrot kosztów przejazdu przysługuje w wysokości cen biletów publicznych środków transportu zbiorowego wraz z opłatami dodatkowymi i z uwzględnieniem posiadanych uprawnień do bezpłatnych lub ulgowych przejazdów tym transportem. Jeżeli policjant wyjeżdżając na urlop korzystał z przejazdu prywatnym pojazdem mechanicznym przysługuje mu zwrot kosztów tego przejazdu według stawki za 1 km przebiegu. Zwrot kosztów i opłat poniesionych przez członków rodziny policjanta następuje, jeżeli odwołanie policjanta z urlopu spowodowało również ich powrót. Warunkiem otrzymania zwrotu poniesionych kosztów i opłat jest złożenie przez policjanta pisemnego wniosku. Do wniosku należy dołączyć rachunki i bilety, potwierdzające poniesione koszty. W przypadku braku możliwości przedłożenia rachunków i biletów policjant składa pisemne oświadczenie o wysokości poniesionych wydatków oraz uzyskanego częściowo ich zwrotu, a także o ewentualnych przyczynach braku ich udokumentowania. Zwrot następuje w terminie 30 dni od jego złożenia.
