Rynek biurowy w Warszawie

Transkrypt

Rynek biurowy w Warszawie
Rynek biurowy w
Warszawie
I poł. 2016
Error! Unknown document property name.
Error! Unknown document property name.
Warszawa
Po rekordowym roku 2015, warszawski rynek biurowy podtrzymuje
dobrą passę. W pierwszej połowie 2016 r. firmy zdecydowały się na
wynajem 360 100 m2 powierzchni biurowej. Do tak dobrego rezultatu
przyczyniła się głównie aktywność najemców w II kw. (wynajęte
217 800 m2). Dużym zainteresowaniem firm, podobnie jak
w ubiegłym roku, cieszyło się centrum Warszawy z wolumenem
popytu na poziomie 122 200 m2 oraz rejon Mokotowa (Upper
South), który pozostaje kluczową warszawską lokalizacją pomimo
borykania się z problemem pustostanów. Warto zauważyć, że nawet
biorąc pod uwagę rekordowo wysoką nową podaż dostarczoną na
rynek w tym kwartale, znaczny popyt ograniczył szybki wzrost
współczynnika powierzchni niewynajętej. Najważniejszym
wydarzeniem w II kw. było oddanie do użytku dwóch wież biurowych
Warsaw Spire A (59 100 m2) i Q22 (46 400 m2). Nigdy wcześniej
w historii, w jednym roku, na rynek nie trafiły dwa biurowe wieżowce.
Prawie 156 700 m2 powierzchni wynajętej w I poł. 2016 r. stanowiły
nowe umowy najmu w istniejących biurowcach, kolejne 62 000 m2
to transakcje typu pre-let. Ograniczona liczba tych umów,
szczególnie w II kw., była spowodowana większą dostępnością
powierzchni w budynkach istniejących. Ten trend powinien
utrzymywać się również w najbliższych kwartałach. Na ekspansje
przypadło 31 600 m2 popytu, a renegocjacje stanowiły około 30%
całkowitego wolumenu, czyli nieznacznie więcej niż dotychczas.
Największe umowy najmu w I poł. roku to odnowienie i ekspansja na
łącznie 8 300 m2 przez poufnego najemcę w Warsaw Financial
Center, pre-let Allegro na 7 600 m2 w Q22 oraz umowa na 7 500 m2
podpisana przez firmę z sektora bankowego w Atrium 2. Pozytywny
trend jeśli chodzi o popyt na biura powinien utrzymywać się zarówno
do końca tego roku jak również w 2017 r.
W I poł. 2016 r. na rynek trafiło rekordowe 350 100 m2 powierzchni
biurowej (26% więcej niż w całym 2015 r.), a 237 000 m2 zostało
oddane do użytku w II kw. Największe zrealizowane biurowce to
Warsaw Spire A (59 100 m2), Q22 (46 400 m2), Gdański Business
Center D (29 300 m2) oraz Proximo I (28 700 m2).
W aktywnej budowie pozostaje około 545 000 m2 nowych biur.
Według szacunków 32% z 83 000 m2 nowej podaży przewidzianej
na II poł. 2016 r. jest zabezpieczone umowami najmu.
Zgodnie z oczekiwaniami, w II kw. odnotowano dalszy wzrost
współczynnika powierzchni niewynajętej, do którego przyczyniła się
wysoka nowa podaż dostarczona na rynek. W rezultacie, wskaźnik
pustostanów wzrósł do poziomu 15,4% (17,1% w COB, 17,9%
w Obrzeżach Centrum i 14,4% w lokalizacjach poza Centrum).
Współczynnik ten powinien pozostać relatywnie stabilny w drugiej
połowie roku ze względu na mniejszą liczbę projektów planowanych
do oddania do użytku niż w pierwszych dwóch kwartałach.
Najwyższe czynsze transakcyjne w II kw. pozostały na
niezmienionym poziomie. Aktualnie stawki bazowe za najlepsze
powierzchnie biurowe to 21-23,5€ / m2 / miesiąc w Centrum
i 11-18€ / m2 / miesiąc poza nim.
Biura oddane do użytku (m2) oraz planowane (m2)
500 000
400 000
300 000
200 000
100 000
0
2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016P2017P
Oddane do użytku (m²)
Planowane - wynajęte (m²)
Planowane - wolne (m²)
Ogólny oraz skorygowane współczynniki pustostanów *
Dostępna powierzchnia
Współczynnik pustastanów
1 000 000
800 000
20%
15,4%
15,1%
12,4%
600 000
15%
11,5%
400 000
10%
5%
200 000
0
0%
O
Ogólny
0g
m
Wył. głównych
Wył. moduły
2
generatorów
poniżej 500 m
wakatu
Źródło: JLL, PORF, II kw. 2016 r., P-prognoza
* patrz definicja na odwrocie
l
Wył.
długoterminowy
wakat
Podsumowanie obszarów biurowych
Podaż (m²): 975 800
Poziom pustostanów (%): 17,9
Czynsze (€/ m² /miesiąc) klasa A: 18-21
Czynsze (€/ m² /miesiąc) klasa B: 13-18,5
Podaż (m²): 254 200
Poziom pustostanów (%): 13,1
Czynsze (€/ m² /miesiąc) klasa A: 14-18
Czynsze (€/ m² /miesiąc) klasa B: 12,5-15
Podaż (m²): 198 100
Poziom pustostanów (%): 15,2
Czynsze (€/ m² /miesiąc) klasa A: 11-14
Czynsze (€/ m² /miesiąc) klasa B: 9,5-13
Podaż (m²): 367 100
Poziom pustostanów (%): 11,9
Czynsze (€/ m² /miesiąc) klasa A: 15-17,5
Czynsze (€/ m² /miesiąc) klasa B: 10-14,5
N
E
COB
W
Podaż (m²): 571 800
Poziom pustostanów (%): 17,1
Czynsze (€/ m² /miesiąc) klasa A: 21-23,5
Czynsze (€/ m² /miesiąc) klasa B: 15-19,5
CC
SW
Podaż (m²): 865 500
Poziom pustostanów (%): 13,1
Czynsze (€/ m² /miesiąc) klasa A: 11-15,5
Czynsze (€/ m² /miesiąc) klasa B: 10-13
Podaż (m²): 186 600
Poziom pustostanów (%): 9,3
Czynsze (€/ m² /miesiąc) klasa A: 11-13
Czynsze (€/ m² /miesiąc) klasa B: 9,5-11,5
Podaż (m²): 1 327 600
Poziom pustostanów (%): 17,5
Czynsze (€/ m² /miesiąc) klasa A: 11-14,5
Czynsze (€/ m² /miesiąc) klasa B: 10-12,5
US
LS
SE
Podaż (m²): 241 700
Poziom pustostanów (%): 10,2
Czynsze (€/ m² /miesiąc) klasa A: 13-14
Czynsze (€/ m² /miesiąc) klasa B: 12-13
* Skorygowany współczynnik pustostanów odzwierciedla całkowity wolumen dostępnej od zaraz powierzchni na wynajem, wyłączając moduły, które mogą być postrzegane jako
nieatrakcyjne biorąc pod uwagę warunki rynkowe.
Skorygowany współczynnik pustostanów został policzony używając trzech różnych metodologii przedstawionych poniżej:
•
pomniejszając ogólny poziom dostępnej powierzchni o małe moduły poniżej 500 m2, lub
•
pomniejszając ogólny poziom wakatu o tzw. głównych generatorów wolnej powierzchni, lub
•
pomniejszając ogólny poziom dostępnej powierzchni o wakat długoterminowy (tzn. wyłączając moduły pozostające wolne ponad 2 lata).
JLL
JLL
Anna Młyniec
Head of Office Agency
and Tenant Representation,
Warsaw Spire
Plac Europejski 1
00-844 Warszawa
tel. +48 22 167 0000
[email protected]
Mateusz Polkowski
Associate Director
Research & Consultancy
Warsaw Spire
Plac Europejski 1
00-844 Warszawa
tel. +48 22 167 0000
[email protected]
www.jll.pl
www.jll.pl
COPYRIGHT © JONES LANG LASALLE IP, INC.
2016. All rights reserved. No part of this publication
may be reproduced or transmitted in any form or by
any means without prior written consent of Jones
Lang LaSalle. It is based on material that we
believe to be reliable. Whilst every effort has been
made to ensure its accuracy, we cannot offer any
warranty that it contains no factual errors.
We would like to be told of any such errors in order
to correct them.