1.Powody, dla których dzieci biorą narkotyki?

1.Powody, dla których dzieci biorą narkotyki?

1.Powody, dla których dzieci biorą narkotyki?
Najczęstszymi powodami sięgania u dzieci i młodzieŜy po narkotyki są:
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
Ciekawość.
Presja kolegów i koleŜanek.
Aspirowanie do dorosłości.
Niezadowolenie z siebie i swojego Ŝycia.
Konflikty i napięcia wewnętrzne.
Problemy w szkole lub w domu.
Robienie na przekór dorosłym.
Brak atrakcyjnych sposobów spędzania wolnego czasu.
2. Czego nie powie Ci dealer?
Efekty działania poszczególnych rodzajów narkotyków
o których na pewno nie powie Ci Twój dealer
Nazwa (grupa)
narkotyków
opium, morfina,
heroina, naturalne i
półsyntetyczne
przetwory maku
rozpuszczalniki,
środki wziewne
marihuana, haszysz,
przetwory konopii
indyjskich
Reklamowane efekty
Efekty, o których dealer ci nie powie
apatia, swędzenie, pieczenie skóry,
zwiększone wydalanie moczu, nudności i
uczucie odpręŜenia,
wymioty, potliwość, drŜenie, skurcze i
słabsza reakcja na ból, bóle brzucha, zaparcie, bóle stawowoeuforia lub senność
mięśniowe, próchnica, senność, smród
potu, niskie ciśnienie krwi, cieknący nos,
uczucie zimna, szybkie bicie serca.
stan odurzenia i
euforii, odrętwienie
katar, kaszel, zapalenie spojówek, krosty i
rany wokół ust i nosa, krwawienie z nosa,
osłabienie mięśni, bóle głowy, stawów, w
klatce piersiowej, nudności, drŜenie, stan
przygnębienia, uszkodzenia mózgu,
nerwów, wątroby i nerek, oszołomienie i
dezorientacja, zmęczenie, lękliwość, zaniki
pamięci, brak koordynacji ruchu.
euforia, chichot
suchość w ustach i gardle, uczucie paniki,
zmniejszona energia, pocenie się,
niestrawność, astma, przewlekłe zapalenie
oskrzeli i krtani, trudności z koncentracją,
zwiększone łaknienie, lęki lub paranoja
(obłęd)
kokaina, crack,
krótka intensywna
przetwory liści krzewu
euforia, błogostan
coca
ból głowy, bladość, nudności, wymioty,
zimne poty, impotencja, drgawki, depresja,
bezsenność prowadząca do wyczerpania,
brak łaknienia na przemian z intensywnym
głodem, cieknący zakrwawiony nos, krosty
w nosie, gorączka, kołatanie serca, utrata
popędu płciowego.
euforia, duŜy przepływ
energii, brak potrzeby
amfetamina narkotyk
snu, brak apetytu,
syntetyczny
agresja, rozszerzenie
źrenic
bezsenność, wychudzenie, zmiany
nastroju, wielomówność, drŜenie kończyn,
wymioty, rozszerzenie źrenic, wysypka,
halucynacje
LSD narkotyk
syntetyczny
widzisz dźwięki i
słyszysz kolory,
urojenie i halucynacje
wzrokowe
omamy z napadami lęku, apatia, agresja
lub depresja, zanik zainteresowań,
bezsenność, wiotkość mięśni, flashback'i,
wysokie ciśnienie krwi, strach przed
szaleństwem lub śmiercią, rozpacz,
zaburzenie koordynacji ruchów, drŜenie
mięśni, rozszerzenie źrenic, mdłości,
psychoza, wywołuje próby samobójcze
ecstasy narkotyk
syntetyczny
podniecenie,
zwiększona energia,
odporność na
zmęczenie i sen, ból
głowy
niepokój, depresja, paranoja, obniŜenie
sprawności intelektualnej, mania
prześladowcza, szybkie nieregularne bicie
serca, bóle w klatce piersiowej, drŜenia,
skurcze mięśni.......
3. Jak zapobiegać - informacja dla rodziców i opiekunów
Co moŜesz zrobić, aby Twoje dziecko nie sięgało po narkotyki
Znajdź wolny czas dla swojego dziecka. Wykorzystaj te chwile, aby jak najczęściej:
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
okazywać dziecku ciepło i czułość,
rozmawiać, nie unikać trudnych tematów,
słuchać uwaŜnie i nie lekcewaŜyć jego problemów,
słuŜyć radą i być, kiedy Cię potrzebuje,
nie oceniać i nie porównywać z innymi,
nie wyśmiewać, nie krytykować,
nie stawiać zbyt wysokich wymagań i pomagać uwierzyć w siebie,
doceniać starania i chwalić postępy,
być przykładem i autorytetem,
uczyć podstawowych wartości, pamiętając, Ŝe waŜniejsze jest co robisz, a nie co mówisz,
poznawać przyjaciół swojego dziecka,
zawsze wiedzieć, gdzie jest i co robi Twoje dziecko,
wyraŜać zdecydowanie negatywną postawę wobec narkotyków.
4. UzaleŜnienie
UzaleŜnienie od środków odurzających i substancji psychotropowych to zespół zjawisk
psychicznych lub somatycznych wynikających z działania środków odurzających lub substancji
psychotropowych na organizm ludzki, charakteryzujący się zmianą zachowania lub innymi
reakcjami psychofizycznymi i koniecznością uŜywania stale lub okresowo tych środków lub
substancji w celu doznania ich wpływu na psychikę lub dla uniknięcia następstw wywołanych ich
brakiem (Ustawa z dnia 29 lipca 200r.o przeciwdziałaniu narkomanii. Dz.U.179/05 poz.1485).
Rozwój uzaleŜnienia jest zaleŜny od wielu czynników, m.in. od specyficznych właściwości
substancji uzaleŜniającej, fizjologicznych właściwości organizmu (warunkujących szybkość
powstawania uzaleŜnienia), cech osobowości sprzyjających działaniu substancji uzaleŜniającej
(bierność, niesamodzielność) i czynników środowiskowych ułatwiających kontakt z takimi
substancjami (słabość więzi rodzinnych, brak perspektyw Ŝyciowych, presja grup subkulturowych,
rówieśniczych, pochopne zastosowanie leku). Powody skłaniające dziecko do sięgnięcia po
narkotyki są róŜne. JednakŜe w Ŝadnej z tych sytuacji dzieci nie biorą na powaŜnie zagroŜeń z nimi
związanych. Nie myślą o uzaleŜnieniu, nałogu. Dzieci, które zaczęły eksperymentować z
narkotykami i brną dalej w ścieŜkę prowadzącą do uzaleŜnienia zaczynają odsuwać się od rodziny,
dotychczasowych przyjaciół, przestają interesować się szkołą, sportem, religią, izolują się od
otoczenia, stają się nieprzystępne, agresywne, tracą sprawność i kondycję fizyczną. Z narkotykami
wiąŜą się typowe zachowania i niezwykle istotne jest, aby rodzice potrafili je w porę rozpoznać.
Podejrzewając, Ŝe dziecko od jakiegoś czasu bierze narkotyki, nie traćmy czasu na szukanie
winnych, czy teŜ zastanawianie się "kiedy z tego wyrośnie". Wystarczy zaobserwowanie pewnych
sygnałów wskazujących na to ,Ŝe dziecko eksperymentuje ze środkami odurzającymi(znajdziesz
równieŜ na naszej stronie). Nie traćmy czasu na rozmowy, w trakcie których dziecko i tak wyprze
się wszystkiego. Osoby uzaleŜnione zaprzeczają, dlatego dobrze jest kierować się zasadą
ograniczonego zaufania i nie wierzyć w ich zapewnienia. Nie czekajmy aŜ kryzys narośnie, aŜ
dziecko samo zmądrzeje i "wyrośnie z narkotyków". To zdarza się bardzo rzadko. Czas wcale nie
leczy narkomanii, a działa na niekorzyść uzaleŜnionego. Później moŜe być tylko gorzej. Najlepiej
od razu udać się do specjalisty, który pomoŜe rozpoznać stopień uzaleŜnienia dziecka i rozpocznie
terapię. Rodzie często próbują sami sobie radzić z problemem. Jednak rodzice jako osoby
współuzaleŜnione są zwykle najmniej skutecznymi terapeutami. Nie są do tego specjalistycznie
przygotowani. Dlatego teŜ bardzo często, zupełnie nieświadomie i w dobrej wierze dają się
wciągnąć w tzw. gry, manipulacje, dając się oszukiwać.
5. Jak poznać czy dziecko „bierze”?
Pierwsze próby z narkotykami dziecko zwykle starannie ukrywa przed dorosłymi.
Wszelkie niepokojące zmiany będzie Ci pewno łatwiej zauwaŜyć, jeśli masz z
dzieckiem dobry kontakt, wiele ze sobą rozmawiacie i duŜo czasu spędzacie razem.
Pamiętaj jednak, Ŝe niektóre zachowania i postawy mogą mieć inne przyczyny, takie
jak kłopoty szkolne lub rodzinne, zranione uczucia, niepowodzenia w kontaktach z
rówieśnikami i wiele innych, które naleŜy traktować równie powaŜnie i starać
pomóc dziecku je rozwiązać.
Na co powinieneś zwrócić uwagę:
Zachowanie
Zwróć uwagę na zachowanie Twojego dziecka. Powinny zaniepokoić Cię wszelkie
radykalne zmiany w jego sposobie bycia, a zwłaszcza:
•
•
•
•
•
•
•
huśtawka nastrojów, naprzemienne oŜywienie i ospałość,
nadmierny apetyt lub brak apetytu,
porzucenie dotychczasowych zainteresowań,
kłopoty w szkole (słabsze oceny, konflikty z nauczycielami, wagary),
izolowanie się od innych domowników,
zamykanie się w pokoju, niechęć do rozmów,
zamykanie swojego pokoju na klucz, akcentowanie potrzeby prywatności
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
częste wietrzenie pokoju, uŜywanie kadzidełek i odświeŜaczy powietrza,
wypowiedzi zawierające pozytywny stosunek do narkotyków,
zmiana grona przyjaciół, zwłaszcza na starszych od siebie,
krótkie rozmowy telefoniczne prowadzone półsłówkami,
późne powroty lub nagłe wyjścia z domu,
bunt, łamanie obowiązujących w domu zasad,
kłamstwa, wynoszenie wartościowych przedmiotów z domu,
powtarzające się zgłaszanie przez dziecko zagubień lub kradzieŜy przez
rówieśników drobnych sum pieniędzy,
kłopoty z koncentracją,
zmiany w porach spania,
nadmierne reakcje na krytykę lub niewielkie nawet niepowodzenia.
Wygląd zewnętrzny
•
•
•
•
•
•
•
•
•
nowy styl ubierania się,
szybkie wychudzenie lub nagły wzrost masy,
przewlekły katar, krwawienie z nosa,
zaburzenia pamięci oraz toku myślenia,
przekrwione oczy, nadmiernie zwęŜone lub rozszerzone źrenice nie reagujące
na światło,
bełkotliwa, niewyraźna mowa,
brak zainteresowania swoim wyglądem i nieprzestrzeganie zasad higieny,
słodkawa woń oddechu, włosów, ubrania,
ślady po ukłuciach, ślady krwi na bieliźnie, "gęsia skórka".
Narkotyki lub przybory do ich uŜywania
•
•
•
•
•
•
•
fifki, fajki, bibułki papierosowe
małe foliowe torebeczki z proszkiem, tabletkami, kryształkami lub suszem
kawałki opalonej folii aluminiowej, łyŜka
znaczki, białe lub kolorowe pastylki z wytłoczonymi wzorkami
leki bez recepty
tuby, słoiki, foliowe torby z klejem
igły, strzykawki
UWAGA!
•
•
•
•
Nie wszystkie z wymienionych objawów muszą się pojawić.
Dopiero pojawienie się kilku z wymienionych objawów moŜe wskazywać na
narkotyki.
Jest mało prawdopodobne, Ŝeby wszystkie objawy wystąpiły jednocześnie.
Im głębsza faza uzaleŜnienia, tym objawy choroby są bardziej widoczne,
wynikają z utraty kontroli nad braniem środków odurzających. Wzrasta
ryzyko przedawkowania i śmierci.
Dzieci, zwłaszcza w początkowej fazie uzaleŜnienia, starają się maskować.
Ukrywają narkotyki i przybory do ich zaŜywania. Wietrzą często swój pokój,
kadzidełek,
odświeŜaczy.
Zdradzają
je
jednak
oczy.
uŜywają
Jako rodzice musimy zwracać uwagę na oczy swojego dziecka. One powiedzą nam
wiele.
Obserwacja ogólna oczu (w warunkach oświetlenia pokojowego).
Jeśli zauwaŜysz u swojego dziecka:
•
•
•
•
•
•
zaczerwienienie spojówek,
łzawienie,
opadnięcia powieki (zakrywa od góry więcej niŜ 2 mm rogówki),
zaczerwienienie brzegów powiek,
nadmierne rozszerzenie źrenicy (średnica ponad 6 mm),
nadmierne zwęŜenie źrenicy (średnica poniŜej 3 mm),
MoŜe to być sygnał, Ŝe w grę wchodzić mogą narkotyki. OstrzeŜeniem moŜe być równieŜ uŜywanie
przez Twoje dziecko kropli do oczu (jeśli wiesz, Ŝe ma zdrowe oczy). Młodzi często w ten sposób
maskują ww. objawy "brania".
6. Wchodzenie w uzaleŜnienie
I FAZA - eksperymentowania
Drobne kłamstwa najczęściej dotyczące:
•
•
•
spóźnień
towarzystwa w którym przebywa nasze dziecko
miejsc gdzie wychodzi
Zmiany w wyglądzie i zachowaniu:
•
•
•
•
•
•
•
dziwny zapach włosów i ubrań
nadmierne uŜywanie środków zapachowych
zaczerwienione oczy
rozszerzone źrenice
utrzymujący się katar
wyraźna nadpobudliwość lub ospałość
po powrotach do domu przemykanie niezauwaŜonym do swojego
pokoju
Postawa: NIE ROBIĘ TEGO
II FAZA - przyjemność ze stanu odurzenia
•
•
•
•
•
•
znaczna zmiana środowiska - nowi koledzy
złe nastroje dziecka - dziwne smutki, zamykanie się w sobie
izolowanie się od rodzinnych spotkań, zamykanie się w pokoju
zaniedbanie podstawowych czynności
początki: agresywności oraz częste wyszukane kłamstwa
porzucanie hobby i dotychczasowych zainteresowań
•
•
•
•
•
•
•
•
podejmowanie pracy zarobkowej z jednoczesnym brakiem pieniędzy
pogarszanie się ocen w szkole - wagary
posługiwanie się slangiem - szczególnie przez telefon
agresja słowna
poŜyczanie pieniędzy, pierwsze kradzieŜe
dziwny strój lub inne młodzieŜowe symbole buntu
częstsze przebywanie w łazience - zamykanie łazienki,
zaniedbanie nawyków higienicznych
Postawa: NIE ROBIĘ NIC ZŁEGO
III FAZA - najwaŜniejsze to być na haju za wszelką cenę
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
coraz gorsze zachowanie
codzienne lub bardzo częste odurzanie się
odurzanie się z kolegami lub samemu
pojawienie się pierwszych przedawkowań
zerwanie kontaktów z nie biorącymi kolegami
jawne identyfikowanie się z narkomanami
kłamstwo staje się patologiczne
kradzieŜe lub handel narkotykami dla zdobycia pieniędzy
porzucenie szkoły
utrata stałej pracy - prace dorywcze
konflikty z prawem
kłótnie, bijatyki z domownikami
początki przewlekłego kaszlu
ogólne pogorszenie zdrowia
objawy po odstawieniu narkotyku
Postawa:
•
•
•
•
NIE ROBIĘ NIC, CO BY MI SZKODZIŁO
MOGĘ PRZESTAĆ KIEDY ZECHCĘ
NIE HANDLUJE NARKOTYKAMI, KUPUJĘ TYLKO DLA SIEBIE
KRADNĘ PIENIĄDZE TYLKO RODZICOM
IV FAZA - biorę narkotyki Ŝeby czuć się normalnie
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
całkowite wyniszczenie organizmu (psychozy narkotyczne)
chroniczny kaszel
częste kłopoty z policją
utrata pracy
wybuchy wściekłości, agresja wobec najbliŜszych
chroniczne depresje, wymuszające przyjmowanie narkotyku
normalne samopoczucie tylko po wzięciu narkotyku
paranoje narkotyczne
zerowe poczucie własnej wartości
myśli samobójcze
7. Testy do wykrywania narkotyków w moczu
JeŜeli podejrzewasz, Ŝe dziecko zaŜywa narkotyki, a wyczerpałeś juŜ inne sposoby by
zdiagnozować sytuację - moŜesz sprawdzić to za pomocą testu. W wielu aptekach dostępne są testy,
które wykrywają narkotyki w moczu na obecność amfetaminy, kokainy, morfiny, THC (marihuany,
haszyszu).
Zanim kupisz i zrobisz test powinieneś wiedzieć:
•
•
•
ile czasu upłynęło od ewentualnego zaŜycia narkotyku;
czy to na pewno mocz osoby badanej;
dobrze takŜe wiedzieć, jaki narkotyk moŜe wchodzić w grę.
Kiedy test moŜe być przydatny?
•
•
gdy dziecko zaprzecza, a masz podstawy sądzić, Ŝe jednak zaŜywa narkotyki;
gdy dziecko przestało uŜywać narkotyków - dla kontroli utrzymania abstynencji.
Na jakie pytania odpowie test?
czy dziecko zaŜyło dany narkotyk znajdujący się w moczu badanej osoby.
Na jakie pytania nie odpowie test?
•
•
•
•
czy ktoś jest uzaleŜniony;
czy bierze teŜ inne narkotyki;
jak często bierze;
jak duŜo zaŜył.
Zawsze uwaŜnie przeczytaj instrukcję dołączoną do testu i stosuj się ściśle do zaleceń, poniewaŜ
testy róŜnią się między sobą w zaleŜności od producenta. Musisz teŜ brać pod uwagę moŜliwość
pomyłki. Szybkie metody testowania mają swoje ograniczenia i minusy. Zastanów się takŜe co
zrobisz, jeŜeli wynik testu okaŜe się pozytywny?
8. Mity a rzeczywistość
Z narkomanią spotykamy się wszędzie: w szkole, na ulicy, w domu. Niektórzy z nas boją się jej, dla
innych ma ona posmak "owocu zakazanego". W wielu domach narkomania to temat, którego nie
naleŜy poruszać, aby nie wzbudzać w dziecku ciekawości. Tymczasem niewiedza ta najlepiej słuŜy
producentom i handlarzom narkotyków. Z łatwością udaje się im przekonać nieświadomego
nastolatka do kupna środka odurzającego. Wystarczy roztoczyć wizję ogromnych korzyści i
poprawy samopoczucia jakie występuje po zaŜyciu określonej substancji...
Handlarze nie wspominają o kosztach, o uzaleŜnieniu i złudzeniach, które zabijają. Sami tworzą
narkotyczne legendy i mity, które zręcznie podsuwają młodzieŜy. Narkotyk jest WROGIEM.
Wrogiem, który podstępnie wdziera się do naszego Ŝycia i przejmuje nad nim panowanie. KaŜdy z
nas ma własną strategię walki. Niektórzy nie wpuszczają wroga na swoje terytorium (po prostu
mówią NIE narkotykom), inni pokonują go zaraz w pierwszym starciu. Są jednak tacy, którzy się
poddają...
NARKOTYCZNA MITOLOGIA
Wokół narkotyków i nałogu powstało wiele mitów. W grupach młodzieŜowych krąŜą legendy
wspaniałych "tripach" (czyli "podróŜach" narkotycznych) i "wynalazcach". Prawdziwa wiedza
przychodzi zbyt późno. Póki co, dealerzy i producenci zainteresowani są utwierdzaniem pewnych
przesądów i stanu niewiedzy wśród swoich klientów. Mówi się, Ŝe nie byłoby narkomanii, gdyby
kaŜdy z nas otrzymał podstawowe informacje na temat substancji uzaleŜniających. Spróbujemy Ci
w tym pomóc weryfikując niektóre z mitów.
Marihuana to nieszkodliwy narkotyk" - mit. Organizm wcale tak łatwo się nie oczyszcza! THC
jest substancją bardzo dobrze rozpuszczalną w tłuszczach, natomiast słabo rozpuszcza się w
wodzie. Dlatego przez dłuŜszy czas zatrzymuje się w komórkach tłuszczowych organizmu oraz
komórkach glejowych mózgu. THC są obecne w mierzalnych ilościach we krwi i moczu nawet po
miesiącach abstynencji. W komórkach glejowych mózgu wykrywano obecność THC w trakcie
sekcji zwłok nawet po 30 letnim okresie abstynencji poprzedzającej zgon. GROŹNY I
NISZCZĄCY WPŁYW NA PSYCHIKĘ! Nawet przy okazjonalnym paleniu wpływ THC na
psychikę jest długotrwały. THC kumuluje się bowiem w tkankach tłuszczowych mózgu. Spowalnia
przekazywanie impulsów nerwowych. Powoduje wraŜenie, Ŝe czas płynie wolniej, osłabiona
zostaje zdolność do wykonywania bardziej skomplikowanych zadań, słabnie pamięć, obniŜa się
ogólny potencjał intelektualny. Długotrwałe zaŜywanie marihuany, haszyszu wywołuje stany
chronicznej apatii, bierności i lenistwa, a takŜe spadek ambicji, nieadekwatną ocenę sytuacji,
roztargnienie, rozkojarzenie, nieracjonalne myśli, skłonność do ulegania sugestiom, kłopoty w
porozumieniu się z innymi, zanik zainteresowań określane jako "zespół amotywacyjny". MoŜe
prowadzić do stanów depresyjnych, lęków i histerii. THC ma równieŜ niekorzystny wpływ na
funkcjonowanie ośrodka przyjemnościowego w mózgu. WraŜenia "na czysto", juŜ bez palenia, stają
się duŜo mniej interesujące niŜ kiedyś, co powoduje chęć powrotu do narkotyku. Objawy
uzaleŜnienia psychicznego. Następuje osłabienie koncentracji (obraz zawiera więcej szczegółów,
ale rozmywa się jako całość). Oba procesy oddziaływania na pracę mózgu mogą powaŜnie i często
na trwałe zaburzać jego funkcje, a tym samym psychikę. NIEBEZPIECZNY! Przy większych
dawkach THC moŜe wywoływać bardzo wyraziste halucynacje. Przestaje się odczuwać
ograniczenia własnego ciała czy przestrzeni. Powstają zaburzenia w ocenie odległości, obniŜenie
refleksu i opóźnienie reakcji na bodźce. SPACERY NA WYSOKOŚCI, WYPADKI DROGOWE!
Poza najsilniej działającym na psychikę THC w wyrobach konopi znajduje się jeszcze kilka, a w
dymie aŜ około 2000 innych szkodliwych związków powodujących:
•
•
•
•
zaburzenia równowagi hormonalnej, w efekcie wpływając na zdolności rozrodcze
zmniejszenie odporności organizmu (infekcje, nowotwór)
zmiany genetyczne w 2 i 3 pokoleniu
Jeden skręt zawiera 10 do 20 razy więcej substancji smolistych niŜ zwykły papieros. Dym
zawiera teŜ duŜo więcej substancji rakotwórczych i przez to, Ŝe jest dłuŜej zatrzymywany w
płucach niŜ zwykły papieros zwiększa się ryzyko zachorowania na raka płuc. Palenie
powoduje wyraźne zmiany w pęcherzykach płucnych powodując obniŜoną zdolność
narządu oddechowego do pracy. Przy długotrwałym paleniu uszkodzeniom ulegają górne
drogi oddechowe (krtań, oskrzela), płuca, wątrobę i mięsień sercowy.
Amfetamina to niegroźny proszek pomagający w nauce"- mit. Osoby sięgające po ten narkotyk
uwaŜają, Ŝe amfetamina "daje im siłę i energię" oraz "pomaga w nauce" i nie jest groźna. Gdyby tak
było, to pewnie moŜna byłoby ją nabyć w kaŜdej aptece, a nawet w sklepiku szkolnym. W
rzeczywistości jednak tak nie jest. Nie istnieje bowiem energia skondensowana w białym proszku.
Amfetamina to środek bardzo podstępny, który zmusza organizm do skorzystania z własnych
rezerw energetycznych. Kiedy mija pobudzenie, a zasoby energetyczne zostają wyczerpane,
następuje spadek moŜliwości fizycznych i psychicznych - tzw. zejście, zwała. Wtedy przychodzi
zmęczenie i zły nastrój. Amfetamina po odstawieniu powoduje przykre dolegliwości tj. złe
samopoczucie, apatia, uczucie zmęczenia, spowolnienie psychiczne, poczucie bezradności,
nieumiejętność radzenia sobie na co dzień ze wszystkim, a takŜe stany lękowe określane mianem
PSYCHOZY AMFETAMINOWEJ. RYZYKO ŚMIERTELNEGO PRZEDAWKOWANIA! JeŜeli
ktoś znów zechce poczuć się pewniej, sięgnie po następną porcję. Bardzo szybko dochodzi do
przyzwyczajenia i mała dawka przestaje wystarczać. Amfetamina to środek silnie pobudzający
ośrodkowy układ nerwowy. Bardzo silnie uzaleŜnia psychicznie. Metaafetamina tzw. speed jest
szczególnie niebezpieczna, gdyŜ mogą po niej wystąpić agresja i paranoja. Efekty działania mijają
jednak po paru godzinach . Wtedy przychodzi zmęczenie i zły nastrój. JeŜeli ktoś znów zechce
poczuć się pewniej, sięgnie po następną porcję. Bardzo szybko dochodzi do przyzwyczajenia i mała
dawka przestaje wystarczać.
JeŜeli wezmę tylko raz, to nic się nie stanie"- mit. Błąd, zawsze moŜe być o ten jeden raz za
duŜo. W przypadku narkotyków podawanych doŜylnie, ten "pierwszy raz" moŜe skończyć się
zaraŜeniem wirusem HIV. JeŜeli spodobają ci się efekty jakie uzyskałeś po "pierwszym razie", jest
duŜe prawdopodobieństwo, Ŝe sięgniesz po raz kolejny. Pamiętaj: tam gdzie narkotyk, tam nie
moŜna mówić o silnej woli.
LSD to dobry sposób na poznanie siebie samego"- mit. Nigdy nie masz pewności w jaką
"podróŜ" zabierze cię twoja wyobraźnia, co ujawni twoja nie uświadamiana sobie dotąd sfera i czy
twoja, niedojrzała jeszcze psychika poradzi sobie z tymi wraŜeniami. Jest wiele sposobów, dzięki
którym moŜesz się rozwijać i poznawać własne Ja (medytacja, grupy rozwojowe, treningi
twórczości).
JeŜeli wszyscy to robią, to widocznie nie jest to takie złe"- mit. Po pierwsze: nie wszyscy. Po
drugie: kaŜdy organizm reaguje inaczej.
Narkotyki biorę od święta, dla przyjemności, a więc nie uzaleŜnię się"- mit. Branie okazjonalne
przechodzi w przymus brania. Ogromną naiwnością jest myślenie, Ŝe moŜna poprzestać na kilku
skrętach tygodniowo lub braniu amfetaminy dwa razy w tygodniu. Narkotyk wywołuje zmiany w
psychice i organizmie człowieka, które powodują, Ŝe konieczne staje się zwiększenie dawki lub
sięgnięcie po mocniejszy środek, bowiem wzrasta tolerancja, a organizm zaczyna się uodparniać.
NiemoŜliwy jest powrót do mniejszej dawki. śaden z narkomanów nie zaczął brać, bo chciał
celowo się pognębić i uzaleŜnić. UzaleŜnienie pojawia się jak wirus, nie pyta czy ktoś go chce czy
nie!
UzaleŜniają się jedynie ludzie słabi"- mit. Człowiek nie uzaleŜnia się dlatego, Ŝe jest silny albo
słaby, lecz w pierwszej kolejności dlatego, Ŝe bierze narkotyki, Ŝe podoba mu się ich działanie.
KaŜdy kto sięga po narkotyk musi wiedzieć, Ŝe grozi mu uzaleŜnienie. Człowiek uzaleŜnia się
dlatego, Ŝe czuje się dobrze po zaŜyciu narkotyku, który pozornie pomaga mu rozwiązać jego
problemy. Siła woli czy teŜ siła fizyczna nie mają tu Ŝadnego znaczenia. Nie moŜna tez powiedzieć,
Ŝe ludzie o silnej woli mogą brać narkotyki i nic im nie grozi. KaŜdy kto zaczyna brać środki
odurzające musi się liczyć z UZALEśNIENIEM oraz innymi zagroŜeniami dla Ŝycia, zdrowia i
innych wartości.
9.Terapia uzaleŜnień
Podstawowym problemem, w obliczu którego stają osoby uzaleŜnione jest konsekwentne, wytrwałe
dąŜenie do odstawienie substancji psychoaktywnych. Konsekwencje somatyczne oraz psychiczne
uŜywania tych substancji, presja rodziny, konflikty z prawem są nierzadko pierwszym motywem
podjęcia próby uwolnienia się od nałogu. Osoby takie wielokrotnie podejmują próby zerwania z
nałogiem- często samodzielnie, niekiedy na oddziałach detoksykacyjnych. Leczenie uzaleŜnień jest
procesem długotrwałym, wymagającym współpracy osoby uzaleŜnionej z terapeutą. Obserwacje
kliniczne wskazują na niską skuteczność leczenia, w którym brakuje aktywnego udziału osoby
leczonej. Niestety, wielokrotnie zdarza się, Ŝe oczekiwania osób uzaleŜnionych wobec procesu
leczenia pozostają w sprzeczności z oferowanymi metodami postępowania leczniczego. Leczenie
uzaleŜnień obejmuje następujące etapy:
•
•
•
detoksykacja,
rehabilitacja,
oddziaływania postrehabilitacyjne.
10.Cele terapii
Istotą kaŜdej terapii jest sformułowanie celów- powinny być określone w sposób precyzyjny,
szczegółowy. Warunkiem powodzenia kaŜdej terapii jest konsekwentne dąŜenie do osiągnięcia
przyjętych celów. Narzędziem pomocnym na drodze do ich realizacji jest przestrzeganie zasad i
sposobów postępowania pozostających w zgodzie z zamierzeniami osoby podejmującej leczenie.
Następujące cele przyświecają dobrym programom leczenia:
Zaprzestanie brania
Do programu dobrego leczenia odwykowego wchodzi wiele strategii, które ukierunkowane są na
pomoc w zaprzestaniu przyjmowania narkotyków. Punktem wyjścia jest oczyszczenie organizmu
osoby poddanej leczeniu z substancji psychoaktywnych. MoŜna to osiągnąć albo podczas pobytu w
specjalnym pełnodobowym ośrodku, albo w domu, kiedy jest sprawdzana okresowymi testami na
obecność narkotyków. Testy te są powtarzane przez cały okres leczenia. W procesie leczenia naleŜy
przez cały czas pamiętać o złoŜonej naturze mechanizmu uzaleŜnienia. Cechą wspólną wszystkich
substancji uzaleŜniających jest pewna powtarzalna sekwencja. Pierwszym wywoływanym przez nie
skutkiem farmakologicznym jest stan przyjemności afektywnej. W miarę uŜywania, dochodzi do
pojawienia się tolerancji afektywnej- preparat traci swą moc wywoływania przyjemnego stanu
emocjonalnego. W celu kompensowania tego stanu, osoby zaŜywają coraz większe dawki. W
konsekwencji przyjmowanie narkotyków zawsze prowadzi do ciągłego zmniejszania się
przyjemności afektywnej i nasilania objawów abstynencyjnych aŜ do pojawienia się uczucia paniki
(dysforia). U podłoŜa opisanego cyklu leŜy zjawisko tzw. nabytej motywacji- osoba uczy się, Ŝe złe
samopoczucie moŜna zniwelować zaŜywając ponownie substancję i tak dochodzi do narodzin cyklu
nałogowego. Konsekwencją jest utrata kontroli nad uŜywaniem substancji psychoaktywnej.
Dobry program leczenia pozwala takiej osobie rozwijać nowy- czysty styl Ŝycia. Techniki, które
wzmacniają oporność danej osoby na narkotyki oraz uczą zmiany kierunku uwagi na inne zajęcia,
które nie wiąŜą się z uŜywaniem narkotyków.
Poprawa codziennego Ŝycia
Innym ogromnym zadaniem, które stawiają się dobre ośrodki odwykowe jest poprawa umiejętności
codziennego Ŝycia. Utrata kontroli nad uŜywaniem substancji uzaleŜniających jest zachowaniem
nieadaptacyjnym, które z czasem zakłóca funkcjonowanie człowieka w sferze zawodowej,
społecznej, fizycznej lub emocjonalnej. Objawy abstynencyjne często utrudniają wykonywanie
obowiązków w pracy, w szkole lub w domu. Programy terapeutyczne aby przyniosły pomoc
osobom leczonym powinny od nowa uczyć zachowań, które pomogą danej osobie w odnowie
stosunków z kochanymi osobami, czy w innych waŜnych sytuacjach Ŝyciowych- w pracy, w szkole,
etc.
Rozwiązywanie problemów psychologicznych
Dobry program leczenia to taki, który oprócz zajmowania się samym uzaleŜnieniem, równieŜ
zwraca uwagę na problemy natury psychologicznej. Oddziaływania psychologiczne oparte są na
zasadach społeczności terapeutycznych przy równoczesnym zastosowaniu róŜnych technik
psychoterapeutycznych. Programy terapeutyczne są zindywidualizowane i składają się z wielu faz o
róŜnym stopniu trudności. Często, ludzie naduŜywający narkotyków mają dodatkowo jakieś
zaburzenia psychiczne, takie jak depresja, zaburzenia lękowe czy schizofrenia. Na przykład, w
jednym badaniu dowiedziono, Ŝe ponad 70% ludzi naduŜywających narkotyki ma przynajmniej
jedno zaburzenie psychiczne. Dlatego w dobrym programie terapii wiadomo, Ŝe jakiekolwiek
zaburzenia psychiczne, jeśli wystąpią, jest właściwie leczone.
Rozwiązywanie problemów medycznych
Dodatkowo, dobry program leczenia bierze pod uwagę problemy medyczne, które mogą się
rozwinąć w wyniku naduŜywania narkotyków. Na przykład, narkomani -- szczególnie ci, którzy
wstrzykują sobie narkotyki -- mają zwiększone ryzyko zakaŜenia się jakąś chorobą, taką jak AIDS,
wirusowe zapalenie wątroby, czy gruźlica. Dlatego waŜne jest, aby w dobrym programie terapii, w
przypadku wystąpienia jakichkolwiek problemów medycznych są one właściwie leczone.
Zapobieganie nawrotom
Profilaktyka nawrotów jest integralną częścią procesu leczniczego. Zapobieganie nawrotom do
zgubnego nałogu jest ostatnim wielkim celem kaŜdej dobrej terapii. Programy mają za zadanie
uczyć planów postępowania w sytuacjach "głodu" narkotyków. Najlepsze efekty na wymiarze
utrzymywania abstynencji przynosi leczenie w ośrodkach rehabilitacyjnych. Osoby leczone w ten
sposób uzyskują dłuŜsze okresy abstynencji w porównaniu z leczonymi innymi sposobami. Złe
samopoczucie, obniŜony nastrój, pragnienie narkotyku, stres spowodowany sytuacją zewnętrzną oto
najczęstsze przyczyny nawrotów. Najwięcej jest ich w ciągu pierwszego miesiąca abstynencji.
Źródło: Państwowa Agencja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych