Francis Bacon - biografia, życiorys (malarz)

Francis Bacon - biografia, życiorys (malarz)
Kontrowersyjny Francis Bacon zaliczany jest przez krytyków w poczet
najbardziej utalentowanych malarzy europejskich po II wojnie
światowej. Istnieją dowody na pokrewieństwo malarza z wybitnym
siedemnastowiecznym filozofem – Francisem Baconem.
Artysta urodził się w 1909 roku w Dublinie w rodzinie rodowitych
Anglików. Jego dzieciństwo naznaczone było chorobą – Bacon cierpiał
na ostrą odmianę astmy, która uniemożliwiała mu regularną naukę w
szkole. Po wybuchu I wojny światowej cała rodzina przeprowadziła się
do Londynu. Stosunkowo szybko Bacon uniezależnił się od domu
rodzinnego. Już w wielu siedemnastu lat opuszcza Londyn udając się
do Berlina. To właśnie w tym mieście Bacon odkrywa swój
homoseksualizm i nawiązuje pierwsze kontakty z mężczyznami.
Warsztat malarski zaczyna doskonalić w Paryżu, do którego udaje się
po ośmiu tygodniach spędzonych w Berlinie.
Do rodzinnego Londynu Bacon wraca w 1929 roku i zaczyna
działalność jako projektant mebli i wnętrz. Doświadczenia z tej
dziedziny wpłyną na jego późniejsze prace malarskie. Jako projektant
mebli odnosi duży sukces, artysta organizuje nawet dwie wystawy mebli
(1929 i 1930 rok). W tym czasie Bacon rozpoczyna swoje pierwsze
malarskie próby. Jego ówczesna twórczości dość przejawia dość
wyraźny wpływ przede wszystkim kubizmu. Wiele z jego prac nie
przetrwało – artysta zniszczył je uznając obrazy za dzieła nieudane.
Jego krytycyzm wobec swojej pracy był powodem prawie zupełnego
odejścia Bacona od malarstwa w latach 30.
Pierwsze dojrzałe dzieło artysty – tryptyk zatytułowany „Trzy studia
postaci u podstawy Ukrzyżowania” – powstało w 1944 roku. Dzieło
wzbudziło wiele kontrowersji, niektórzy krytycy uznali je wręcz za
nieprzyzwoite. W tryptyku uwidoczniły się te cechy malarstwa Bacona,
które potem będą charakterystyczne dla wszystkich dzieł tego artysty.
Malarska wizja Bacona opierała się przede wszystkim na
intensywności. Oddaniu tego wrażenia miały służyć deformacje i
karykaturalność postaci, przy jednoczesnym zachowaniu ich realizmu.
Artystyczne zabawy formą wywoływały przede wszystkim efekt
przerażenia, dojmującego cierpienia, teatralności. W tym czasie
głównym tematem obrazów Bacona stał się sam człowiek, malarz
zaliczał się do zdecydowanych krytyków dominującego wówczas w
sztuce abstrakcjonizmu. O wiele bliżej było mu do malarstwa
ekspresjonistycznego, zaś przez krytyków zaliczany jest on przede
wszystkim do figuralnego nurtu malarstwa.
W latach 1954-1961 styl malarza ulega drastycznej zmianie. Bacon
umieszcza w swych pracach elementy codzienności, inspiracją staje się
dla niego fotografia i sztuka ulicy. Z tego okresu pracy malarza
zachowało się wiele portretów jego znajomych i przyjaciół. Krytycy
wiążą zmiany stylu Bacona ze zmianami w jego życiu osobistym. W
latach 60. artysta nawiązał romans z Georgem Deyerem, który
zakończył się samobójstwem Deyera w 1971 roku. To tragiczne
wydarzenie również miało istotny wpływ na twórczość Bacona. W jego
malarstwie zaczyna pojawiać się motyw samotnego, obdartego z
godności mężczyzny. Bacon był jednym z pierwszych artystów, którzy
otwarcie poruszali wątki homoseksualne w sztuce. W tym okresie
malarz eksperymentował również z formą. Często malował swe obrazy
na odwrotnej stronie płótna, posługiwał się techniką swobodnego
rzucania farby na obraz.
Znawcy malarstwa podkreślają, że Francis Bacon w nieszablonowy
sposób poruszał jedne z podstawowych aspektów ludzkiej egzystencji –
samotność i cierpienie. Artysta zmarł na zawał serca w 1992 roku. Do
jego najważniejszych dzieł należą, m.in., „Dwie postaci w trawie”
(1954), tryptyk „Trzy postacie w jednym pomieszczeniu” (1964), „Ciało
w ruchu” (1976).