ORKISZ I AMARANTUS – przepisy na dania

ORKISZ I AMARANTUS – przepisy na dania
Moda na zdrowe odŜywienia sprawiła, Ŝe coraz więcej osób z duŜą świadomością podchodzi do
kwestii wyboru produktów spoŜywczych oraz technik ich przygotowania. Dzięki temu w dobie ogromnego
konsumpcjonizmu na półkach sklepowych obok szybkich, często chemicznych dań typu „instant ” pojawiły się
takŜe produkty ekologiczne i zdrowe m.in. orkisz i amarantus. Czy rzeczywiście warto po nie sięgać?
Orki sz nazywany inaczej szpelcem stanowi podgatunek
pszenicy zwyczajnej. Jest to prastare zboŜe, uprawiane juŜ w czasach
średniowiecza. Nie naleŜy do gat unków wymagających . MoŜe być
uprawiany na sporych wysokościach, zadowala się t wardym podłoŜem,
jest odporny na deszcze i susze. Jego wzrost nie wymaga stosowania
środków owadobójczych, herbicydów i pestycydów dlatego mówi się,
Ŝe jest stworzony do upraw ekologicznych.
W swoim składzie zawiera bardzo duŜo węglowodanów
złoŜonych w postaci skrobi. Pełne ziarna obfitują w błonnik pokarmowy
dzięki czemu doskonale reguluje perystaltykę jelit, poprawia
metabolizm, obniŜa takŜe poziom cholesterolu. Białko orkiszu jest
lekkostrawne, dobrze przyswajalne i zawiera dziewięć niezbędnych
aminok wasów. Ponadto występujące w szpelcu nienasycone k wasy
tłuszczowe chronią serce i układ krąŜenia. ZboŜe to jest szczególnie
cenione za bardzo wysoką zawartość witamin (wit. A, E , E, wit. z
grupy B oraz PP) oraz składników mineralnych (Ŝelazo, potas, magnes,
cynk, selen, miedź), a takŜe istotnych dla skóry, włosów i paz nokci
kwasów krzemowych. Naukowcy odkryli równieŜ występowanie w ziarnie orkiszu substancji biologicznie
czynnej – rodanidu. Jest to naturalny antybiotyk występujący takŜe w ślinie, mleku kobiecym oraz krwi.
Dzięki tak duŜym walorom odŜywczym orkisz działa immunostymulująco, wzmac nia komórki mięśniowe i
nerwowe.
W sklepach występuje bardzo szeroki asortyment produktów na bazie orkiszu: mąka orkiszowa,
pieczywo orkiszowe, nasiona orkiszu, otręby orkiszowe, płatki orkiszowe, makarony orkiszowe, musli
orkiszowe, słodycze, kawa orkiszowa, piwo orkiszowe.
Drugim produktem przeŜywającym swój
renesans jest amarantus. Nazywany inaczej
szarłatem
spoŜywczym
jest
jedną
z
najstarszych roślin uprawnych na świecie. To
naleŜące
do
rodziny
wyczyńcowatych
pseudozboŜe było czczone przez Inków i
Azteków jako lecznicze cudowne ziarno o
nadnaturalnych zdolnościach. Podobnie jak orkisz
jest doskonałym źródłem skrobi i substancji
balastowych, ale jego węglowodany są szybciej
przetwarzane niŜ te z pozostałych zbóŜ.
Niespotykany w świecie zbóŜ jest fakt, Ŝe zawiera
amiokwas – lizynę. Działa ona antyrakowo,
wspomaga wchłanianie wapnia bierz e udział w
budowie białek, wytwarzaniu enzymów i
hormonów. Poza tym zawiera cenne tłuszcze w
których 50% przypada na poprawiający metabolizm kwas linolowy. Amarantus jest bardzo bogaty w mikro i
makroelementy. Posiada więcej potasu niŜ mleko, więcej Ŝelaza niŜ szpinak i więcej magnezu niŜ pszenica.
SpoŜycie 100 g szarłatu pokrywa 1/3 zapotrzebowania na cynk. Ponadto jest doskonałym źródłem witaminy
E oraz witamin z grupy B. Zawarty w szarłacie skwalen obniŜa poziom cholesterolu, chroni przed niektórymi
nowotworami opóźnia procesy starzenia. Amarantus wspomaga pracę układu nerwowego, układu
krwionośnego, kostnego oraz przemianę materii. Dodatkowo jest to produkt bezpieczny dla osób na diecie
bezglutenowej. Z dobroczynnych właściwości amarantusa korzystają sportowcy i kosmonauci.
Na rynku dostępne są takie produkty jak: mąka z amarantusa, nasiona, płatki, popping, pieczywo z
dodatkiem amarant usa, musli, słodycze.
mgr Katarzyna Sobolewska
mgr Tomasz Remus
Cent rum Zdrowego śywienia „Ekostyl”
Przepisy na dania z orkiszem i amarantusem:
Makaron orkiszowy z pesto i tuńczykiem
Składniki
Makaron orkiszowy – 350 g
1 puszka tuńczyka w sosie własnym
4 łyŜki sosu pesto ( gotowy lub wg podanego dalej przepisu )
SOS:
60-70 g świeŜej bazylii
3 łyŜki startego parmez anu
3 łyŜki oliwy z oliwek
25 g orzeszków piniowych
3 ząbki czosnku
Sposób przygotowania:
Posiekaną bazylię, parmezan, rozgnieciony ząbek czosnku, orzeszki i oliwę utrzeć na gładką masę. MoŜna
teŜ uŜyć gotowego sosu ze słoiczka. Makaron orkiszowy ugotować wg przepisu na opakowaniu, przecedzić i
rozłoŜyć na talerze. Do kaŜdego dodać ¼ sosu pesto oraz tuńczyka. Wymieszać.
Sałatka owocowa z amarantusem
Składniki:
Brzoskwinia – 2 sztuki
Kiwi – 2 sztuki
Gruszka – 2 sztuki
Mandarynka – 2 sztuki
Winogrona – 300 g
Popping z amarantusa – 6-7 łyŜek
Jogurt naturalny – 150 g
Płatki migdałowe – 1-2 łyŜki do posypania
Sposób przygotowania:
Owoc e umyć, obrać, pokroić w kostkę. Wymieszać w miseczce. Dodać popping z amarant usa oraz jogurt.
Całość wymieszać. Posypać płatkami migdałowymi.
Amarisotto z kurczakiem
Składniki
Amarantus nasiona – 250 – 300 g
Filet z kurczaka – 1 średni
Mieszanka warzyw mroŜonych – 1 opakowanie
Pieczarki – 10 sztuk
Oliwa z oliwek – 5 -6 łyŜek
Kiełki rzodkiewki – 3-4 łyŜki
Sposób przygotowania:
Nasiona amarantusa gotuj w potrójnej ilości wody do zagotowania a następnie jeszcze 15 minut.
Filet z kurczaka pokrój w kostkę i smaŜ na oliwie z oliwek, ciągle mieszając 7 min. Na patelnię dodaj
pokrojone w plasterki pieczarki i mroŜone warzywa. Duś pod przykryciem 15 min. P odnieś przykrywkę i duś
do momentu odparowania wy waru. Dodaj ugotowane wcześniej nasiona amarantusa, dopraw do smaku i
dokładnie wymieszaj. Posyp kiełkami rzodkiewki.