Zatrudnianie cudzoziemców – praca sezonowa

Informacja prasowa
Zatrudnianie cudzoziemców – praca sezonowa na
nowych zasadach od 2017 r.
Polska musi wdrożyć unijne przepisy dotyczące zatrudniania
pracowników sezonowych z państw trzecich. Odpowiedni projekt
nowelizacji przygotowało Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki
Społecznej. Eksperci oceniają, że przygotowane przez resort
zmiany będą skutkować skomplikowaniem procedur związanych z
zatrudnianiem w Polsce cudzoziemców i zwiększeniem obciążeń
dla pracodawców.
Opracowany w resorcie pracy projekt ustawy (z 29 września 2016 r.) o
zmianie ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy oraz
niektórych innych ustaw ma dostosować polskie prawo do dyrektywy
Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/36/UE z 26 lutego 2014 r. ws.
warunków wjazdu i pobytu obywateli państw trzecich w celu zatrudnienia
w charakterze pracownika sezonowego. Termin na wdrożenie tych
przepisów minął z końcem września br.
„Warunki zawarte w dyrektywie wymuszają zmianę obecnych uregulowań
dotyczących powierzenia pracy cudzoziemcom z wybranych państw na
podstawie oświadczenia pracodawcy o zamiarze powierzenia pracy. Celem
zmian jest także ograniczenie zidentyfikowanych nadużyć związanych z
funkcjonowaniem systemu oświadczeń. Wprowadzane są również zmiany
porządkowe i uszczelniające w zakresie wydawania zezwoleń na pracę” –
wskazuje Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej.
Projektodawcy zwracają jednocześnie uwagę na konieczność dodatkowego
uszczelnienia procedur związanych z pracą krótkoterminową, wykonywaną
przez obywateli sześciu państw wschodnich, w tym Armenii, Białorusi,
Gruzji, Mołdawii, Rosji oraz Ukrainy.
Większość nowych regulacji ma wejść w życie na początku 2017 r. Szacuje
się, że w skali roku będą mieć wpływ na ok. 50-60 tys. pracodawców oraz
mniej więcej 400-600 tys. cudzoziemców.
W nowym systemie funkcjonować mają, obok zezwoleń na pracę (zgodnie
z ustawą o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy), również dwa
nowe typy zezwoleń, które dotyczyć będą konkretnie pracy sezonowej oraz
pracy krótkoterminowej. Dodatkowe rodzaje zezwoleń wydawane będą
przez starostę w sytuacji, gdy praca ma być wykonywana odpowiednio
przez 8 i 6 miesięcy w danym roku kalendarzowym. W obu przypadkach
złożenie wniosku będzie oznaczać dla pracodawcy koszt rzędu 30 zł.
Zgodnie z propozycjami zawartymi w projekcie, przepływ cudzoziemców
będzie monitorowany poprzez specjalnie utworzony w tym celu rejestr
pracy cudzoziemców. Dostęp do gromadzonych danych otrzymają m.in.
Policja, Straż Graniczna oraz Państwowa Inspekcja Pracy, które będą
prowadzić też odpowiednie działania kontrolne w zakresie legalności
pobytu cudzoziemców i legalności pracy.
Praca sezonowa
Jedną z głównych nowości będą zezwolenia na pracę sezonową (do 8
kolejnych miesięcy pobytu), czyli pracę uzależnioną od zmiany pór roku.
Takie zezwolenia na pewno obejmą rolnictwo, ogrodnictwo i turystykę, przy
czym dokładny katalog zostanie określony dopiero w odpowiednim
rozporządzeniu.
Jak tłumaczy Rafał Kufieta, prawnik z Kancelarii Prawnej Rafał Kufieta, w
przypadku
zezwoleń
na
pracę
sezonową
dojdzie
do
znacznego
rozszerzenia zakresu stosowania tej procedury. O zezwolenie tego typu
ubiegać będą mogli się bowiem obywatele wszystkich krajów trzecich,
podczas
gdy
obecnie
system
oświadczeń
o
zamiarze
powierzenia
wykonywania pracy cudzoziemcowi, który będzie wygaszany, dotyczy
jedynie sześciu krajów Europy Wschodniej.
„Cudzoziemiec zostanie dopuszczony do pracy sezonowej w Polsce, jeśli
wydane zostaną dla niego odpowiednia wiza, tzw. wiza Schengen albo
wiza krajowa, oraz zezwolenie. Ważne, że w składanym przez pracodawcę
wniosku określone mają być warunki pracy cudzoziemca. Co równie
istotne, pracodawca będzie musiał następnie dotrzymać tych warunków.
Wymogiem będzie także przeprowadzenie tzw. testu rynku pracy, chociaż
nie będzie on dotyczył obywateli wskazanych krajów wschodnich. Osoby te
zostaną również objęte możliwością uzyskania wpisu do rejestru pracy
sezonowej aż na trzy lata” – mówi Rafał Kufieta.
Unijna dyrektywa wprowadza ponadto wymóg zapewnienia wykonującym
pracę sezonową cudzoziemcom odpowiedniego poziomu ochrony (m.in.
ubezpieczenia społecznego), analogicznego dla pracowników krajowych.
Praca krótkoterminowa
Praca, która nie będzie mogła być wykonywana na podstawie zezwoleń na
pracę sezonową, ma być w nowym systemie możliwa po uzyskaniu
zezwolenia na pracę krótkoterminową (do 6 kolejnych miesięcy pobytu). Z
tego rozwiązania skorzystają przede wszystkim obywatele krajów trzecich,
którzy obecnie mogą podejmować pracę na podstawie oświadczeń.
„Zezwolenia na pracę krótkoterminową będą dostępne jedynie dla
niektórych przedsiębiorstw. W
wymogi,
dzięki
którym
nowym systemie obowiązywać mają
projektodawcy
zamierzają
ograniczyć
do
absolutnego minimum przypadki nadużyć, kiedy to wniosek składa np.
osoba bezrobotna albo nieprowadząca działalności gospodarczej, a celem
nie
jest
wcale
zatrudnienie
danego
cudzoziemca.
W
niektórych
przypadkach, gdy zezwolenie będzie zależne od braku znalezienia
odpowiednich
pracowników
w
Polsce,
może
powstawać
również
konieczność udokumentowania zawodowych kompetencji cudzoziemca” –
wyjaśnia Rafał Kufieta.
Przewidziane przez resort pracy przepisy mają też wprowadzić m.in.
kryterium minimalnego wynagrodzenia za pracę cudzoziemca, które
stanowiłoby jedną z przesłanek wydania zezwolenia. Takie rozwiązanie
miałoby docelowo dotyczyć sytuacji, w których cudzoziemcy pracujący na
podstawie umów cywilnoprawnych (umowy zlecenia i umowy o dzieło)
otrzymują bardzo niskie płace.
Więcej obciążeń dla pracodawców
Jak przyznaje samo Ministerstwo Pracy, Rodziny i Polityki Społecznej, nowy
system będzie w większym stopniu złożony, co z kolei przełoży się na
wzrost obciążeń administracyjnych dla przedsiębiorców.
„Od przyszłego roku procedury dotyczące zatrudniania cudzoziemców
staną się bardziej skomplikowane. Z jednej strony przybędzie urzędników,
którzy zajmują się zezwoleniami. Projektodawcy szacują, że w skali całego
kraju powstanie konieczność utworzenia przez sektor publiczny ponad 100
nowych etatów. Jednocześnie z większymi obciążeniami muszą liczyć się
przedsiębiorcy. Załatwienie spraw związanych z zatrudnieniem do pracy
sezonowej cudzoziemców będzie w efekcie bardziej czasochłonne, a co za
tym idzie – także bardziej kosztowne” – podsumowuje Rafał Kufieta.