Obszar funkcjonowania społecznego i osobistego
Transkrypt
Obszar funkcjonowania społecznego i osobistego
Szkolny program profilaktyki XV Liceum Ogólnokształcącego im. prof. Wiktora Degi w Zespole Szkół Ogólnokształcących nr 15 w Poznaniu Wrzesień 2015 I. II. Podstawa prawna Definicja profilaktyki oraz Szkolnego Programu Profilaktyki III. Zadania Szkolnego Programu Profilaktyki IV. Osoby odpowiedzialne i zasady współpracy V. VI. VII. Zasoby szkoły w dziedzinie profilaktyki Instytucje wspierające i współpracujące ze szkołą Obszary oddziaływań profilaktycznych 2 I. Podstawa prawna 1. Statut XV Liceum Ogólnokształcącego im. prof. W. Degi w Zespole Szkół Ogólnokształcących Nr 15 w Poznaniu. 2. Ustawa z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz. U. z 2004 r. Nr 256, poz. 2572, z późniejszymi zmianami). 3. Rozporządzenie MEN z dnia 27 sierpnia 2012 r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół (Dz. U. z 2012 r. poz. 977). 4. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 30 kwietnia 2013 r. w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno- pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach (Dz. U. z 2013 r. Nr 0, poz. 532) 5. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 18 sierpnia 2015 r. w sprawie zakresu i form prowadzenia w szkołach i placówkach systemu oświaty działalności wychowawczej, edukacyjnej, informacyjnej i profilaktycznej w celu przeciwdziałania narkomanii (Dz. U. z 2015 r. poz. 1249). Ponadto podstawę profilaktycznych prawną stanowią: do planowania ustawa o i prowadzenia wychowaniu w działań trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi, ustawa o przeciwdziałaniu narkomanii, ustawa antynikotynowa, ustawa o ochronie zdrowia psychicznego, ustawa o postępowaniu w sprawach nieletnich, Konwencja Praw Dziecka. Zgodnie z rozporządzeniem MEN w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół, działalność edukacyjna szkoły jest określona przez: 1) szkolny zestaw programów nauczania, który uwzględniając wymiar wychowawczy, obejmuje całą działalność szkoły z punktu widzenia dydaktycznego 3 2) program wychowawczy szkoły, obejmujący wszystkie treści i działania o charakterze wychowawczym 3) program profilaktyki dostosowany do potrzeb rozwojowych uczniów oraz potrzeb danego środowiska, obejmujący wszystkie treści i działania o charakterze profilaktycznym. Szkoła oraz poszczególni nauczyciele podejmują działania mające na celu zindywidualizowane wspomaganie rozwoju każdego ucznia, stosownie do jego potrzeb i możliwości. II. Definicja profilaktyki oraz Szkolnego Programu Profilaktyki „Profilaktyka to proces wspomagania człowieka w radzeniu sobie z trudnościami zagrażającymi prawidłowemu rozwojowi i zdrowemu życiu, a także ograniczenie i likwidowanie czynników niekorzystnych dla życia i zdrowia jednostki” (Z. B. Gaś 2000) Profilaktyka jest chronieniem człowieka w rozwoju przed zagrożeniami, jest również reagowaniem na te zagrożenia. W tym zakresie można wyróżnić dwie grupy działań: 1) ograniczanie lub eliminowanie czynników ryzyka poprzez tworzenie warunków umożliwiających zahamowanie rozwoju trudności i powrót do optymalnego poziomu funkcjonowania 2) wzmacnianie czynników chroniących poprzez wspomaganie prawidłowego rozwoju fizycznego i psychospołecznego oraz zwiększenie odporności na pojawiające się zagrożenia. Program szkolnej profilaktyki to ogół działań chroniących młodzież przed zakłóceniami w rozwoju i działań interwencyjnych w sytuacji pojawiających się zagrożeń. Obejmuje działania podejmowane w czasie realizacji programów nauczania, programu wychowawczego, gdy realizowane są zadania ogólne szkoły, a także działania specyficzne dla profilaktyki: 4 1) podczas zajęć lekcyjnych, kiedy treści profilaktyczne włączone są do realizowanych programów na różnych przedmiotach 2) podczas lekcji wychowawczych, wycieczek, imprez szkolnych 3) w trakcie zajęć pozalekcyjnych i zajęć wyrównawczych (zgodnie z aktualnym harmonogramem zajęć na dany rok szkolny) 4) na zajęciach warsztatowych prowadzonych przez pedagoga i psychologa 5) podczas oddziaływań interwencyjnych i mediacyjnych podejmowanych na skutek niekorzystnych wydarzeń lub zjawisk zaistniałych w szkole lub środowisku. III. Zadania Szkolnego Programu Profilaktyki Zadania Szkolnego Programu Profilaktyki koncentrują się na: 1) wzmacnianiu czynników chroniących zapobiegających lub osłabiających możliwość wystąpienia zachowań problemowych, do których można zaliczyć między innymi: silną więź z rodzicami, zainteresowanie nauką, pozytywne nastawienie do szkoły i nauczycieli, rozwijanie swoich możliwości i zainteresowań, funkcjonowanie w konstruktywnej grupie rówieśniczej, dostosowanie do ogólnie przyjętych wartości. 2) osłabianiu lub eliminowaniu czynników ryzyka sprzyjających wystąpieniu zachowań problemowych, do których można zaliczyć między innymi: problemy występujące w rodzinie, destruktywną grupę rówieśniczą, problemy materialne, ograniczenia i problemy samego dziecka powstałe na skutek różnorodnych przyczyn. Uwzględniając zadania, stosuje się różne strategie oddziaływań profilaktycznych: 1) informacyjne – ich celem jest dostarczenie adekwatnych informacji na temat skutków zachowań ryzykownych, umożliwienie dokonywania racjonalnego wyboru i zmiany zachowań 5 2) edukacyjne – ich celem jest rozwijanie kompetencji społecznych, które pozwolą poradzić sobie w sytuacjach trudnych 3) alternatywne – polegają na tworzeniu różnych możliwości podejmowania przez młodzież działań służących zaspokojeniu ważnych dla danego etapu rozwojowego potrzeb przynoszących satysfakcję i zadowolenie 4) interwencyjne – koncentrują się na zapewnieniu młodzieży doświadczającej trudności takich form wsparcia i pomocy, które zapobiegają powstawaniu i rozwijaniu się zaburzeń. IV. Osoby odpowiedzialne i zasady współpracy Wychowawcy klas – integrują zespół klasowy, dbają o poczucie bezpieczeństwa i akceptacji w klasie, realizują zadania zawarte w Szkolnym Programie Profilaktyki we współpracy z rodzicami, nauczycielami, pedagogiem i psychologiem, koordynują pracę nauczycieli organizujących pomoc psychologiczno-pedagogiczną dla uczniów. Pedagog, psycholog – rozpoznają indywidualne potrzeby uczniów, analizują przyczyny niepowodzeń szkolnych i zaburzonych lub niepożądanych zachowań, określają formy i sposoby udzielania uczniom pomocy psychologicznopedagogicznej, wspierają nauczycieli w realizowaniu i organizowaniu pomocy psychologiczno-pedagogicznej dla uczniów potrzebujących, prowadzą działania profilaktyczne wynikające ze Szkolnego Programu Profilaktyki, współpracują z rodzicami, wychowawcami i nauczycielami. Nauczyciele – współpracują z wychowawcami klas, pedagogiem i psychologiem przy realizowaniu zadań zawartych w Szkolnym Programie Profilaktyki, doskonalą swoje umiejętności w zakresie działań profilaktycznych, organizują pomoc psychologiczno-pedagogiczną dla uczniów potrzebujących. 6 Rodzice – współpracują z wychowawcami, nauczycielami, pedagogiem i psychologiem przy realizowaniu zadań profilaktycznych. V. Zasoby szkoły w dziedzinie profilaktyki Kadra pedagogiczna – nauczyciele z wykształceniem wyższym i przygotowaniem pedagogicznym, wielu z nich podnosi swoje kwalifikacje podczas kursów i studiów podyplomowych. Nauczyciele tworzą zespoły samokształceniowe. Szkoła zatrudnia pedagoga i psychologa. Zajęcia pozalekcyjne, kółka zainteresowań, zajęcia wyrównawcze - według aktualnego harmonogramu zajęć na dany rok szkolny. Baza szkoły – dobrze wyposażone sale lekcyjne i gimnastyczne, sala komputerowa, biblioteka z centrum multimedialnym, bufet szkolny, boisko szkolne i ogród, gabinet pedagoga i psychologa, gabinet pielęgniarki i stomatologiczny, gabinet dyrektora i wicedyrektora szkoły. VI. Instytucje wspierające i współpracujące ze szkołą W realizacji zadań i treści z zakresu profilaktyki szkołę wspierają następujące instytucje: - Poradnia Psychologiczno – Pedagogiczna nr 4 - Policja – Referat ds. nieletnich - Ośrodek Kuratorski - Terenowy Komitet Ochrony Praw Dziecka - Straż Miejska - Centrum Doradztwa Zawodowego dla Młodzieży 7 VII. Obszary oddziaływań profilaktycznych Za najważniejsze obszary wymagające oddziaływań profilaktycznych uznano: 1) obszar funkcjonowania społecznego i osobistego 2) obszar niepowodzeń szkolnych 3) obszar zachowań prozdrowotnych OBSZAR FUNKCJONOWANIA SPOŁECZNEGO I OSOBISTEGO Cel: Wspomaganie wszechstronnego rozwoju osobistego i społecznego ucznia ZADANIA SPOSOBY REALIZACJI OSOBY ODPOWIEDZIALNE Wspieranie ucznia w poznawaniu siebie i budowaniu adekwatnej samooceny. pogadanki, zajęcia warsztatowe na lekcjach wychowawczych spotkania z pedagogiem i psychologiem wychowawcy pedagog, psycholog Wdrażanie do poszanowania norm i zasad społecznych. zapoznanie uczniów ze Statutem, Regulaminem Ucznia i innymi regulaminami pogadanki dotyczące zasad i przepisów BHP zajęcia tematyczne na lekcjach wychowawczych wychowawcy nauczyciele warsztaty i zajęcia integracyjne na obozie integracyjnym organizacja imprez szkolnych, klasowych, wycieczek zajęcia tematyczne na lekcjach wychowawczych oddziaływania interwencyjne w sytuacjach konfliktowych wychowawcy nauczyciele pedagog, psycholog zajęcia warsztatowe z pedagogiem spotkania indywidualne z pedagogiem, psychologiem zajęcia tematyczne na lekcjach wychowawczych realizacja treści na lekcjach biologii rozładowanie napięcia, emocji poprzez wysiłek na zajęciach wychowania fizycznego wychowawcy nauczyciele biologii nauczyciele wychowania fizycznego pedagog, psycholog pogadanki na lekcjach wychowawcy Wspomaganie w budowaniu właściwych relacji z innymi. Ćwiczenie umiejętności radzenia sobie ze stresem i różnymi negatywnymi emocjami. 8 Zapobieganie uzależnieniom od substancji psychoaktywnych i innych substancji szkodliwych. Kształtowanie postaw chroniących przed uzależnieniem oraz niewłaściwym korzystaniem z multimediów. wychowawczych realizacja treści na lekcjach biologii nauczyciele biologii pedagog, psycholog realizacja treści na lekcjach technologii informacyjnej i innych przedmiotach pogadanki na lekcjach wychowawczych posiadanie i uaktualnianie certyfikatu „Szkoła bezpiecznego Internetu” wychowawcy nauczyciele OBSZAR NIEPOWODZEŃ SZKOLNYCH Cel: Wspieranie uczniów z trudnościami w uczeniu się oraz uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi ZADANIA SPOSOBY REALIZACJI OSOBY ODPOWIEDZIALNE bieżąca analiza wyników nauczania diagnozowanie środowiska rodzinnego i rówieśniczego zapoznawanie się z dodatkową dokumentacją uczniów (opinie, orzeczenia, zaświadczenia lekarskie) wychowawcy nauczyciele pedagog, psycholog Mobilizowanie do ustalanie zasad współpracy podjęcia aktywności i prób ucznia z wychowawcą i innymi przezwyciężania nauczycielami, trudności. spotkania indywidualne z pedagogiem lub psychologiem szkolnym wychowawcy nauczyciele pedagog, psycholog Rozpoznawanie przyczyn niepowodzeń szkolnych. Praca nad podwyższaniem frekwencji szkolnej Organizowanie różnych form pomocy psychologiczno – pedagogicznej. obserwacja absencji uczniów, rozpoznawanie przyczyn uświadamianie konsekwencji godzin nieusprawiedliwionych konkurs na najwyższą frekwencję, nagroda od Rady Rodziców wychowawcy nauczyciele pedagog, psycholog rozpoznawanie i dostosowanie indywidualnych potrzeb uczniów do wymagań edukacyjnych realizowanie zaleceń zawartych w opiniach i orzeczeniach Poradni PsychologicznoPedagogicznej wychowawcy nauczyciele pedagog, psycholog 9 organizowanie zajęć wyrównawczych adekwatnych do aktualnych potrzeb uczniów zapoznawanie uczniów z ofertą pomocy udzielanej przez inne instytucje współpraca z rodzicami Pomoc w organizowaniu czasu wolnego. zapewnienie oferty zajęć pozalekcyjnych wspólne wycieczki do kina, teatru, opery udział w różnych zajęciach organizowanych przez wyższe uczelnie organizowanie akcji charytatywnych, udział uczniów w pracy Samorządu Uczniowskiego i Wolontariatu wychowawcy opiekun Samorządu Uczniowskiego opiekun Wolontariatu nauczyciele OBSZAR ZACHOWAŃ PROZDROWOTNYCH Cel: Wspieranie uczniów w dążeniu do zdrowego stylu życia SPOSOBY REALIZACJI OSOBY ODPOWIEDZIALNE Kształtowanie właściwych nawyków związanych z higieną. realizacja treści na lekcjach biologii, lekcjach wychowawczych oraz wychowania fizycznego nauczyciele biologii nauczyciele wychowania fizycznego Rozwijanie świadomości dotyczącej zagrożeń i chorób, zwłaszcza cywilizacyjnych. realizacja treści na lekcjach biologii, lekcjach wychowania fizycznego i lekcjach wychowawczych organizowanie wystaw związanych z tematyką chorób nowotworowych oraz AIDS wychowawcy nauczyciele biologii nauczyciele wychowania fizycznego Uświadomienie odpowiedzialności wynikającej z dojrzałego partnerstwa i rodzicielstwa. realizacja treści na lekcjach biologii, religii realizacja treści na lekcjach wychowawczych spotkania z pedagogiem i psychologiem realizacja treści na lekcjach biologii, religii, przysposobienia obronnego ZADANIA Kształcenie empatycznego podejścia i współodpowiedzialności wychowawcy nauczyciele biologii katecheci pedagog, psycholog zajęcia z ratownictwa wychowawcy medycznego – udzielanie nauczyciele biologii pierwszej pomocy realizowane na nauczyciele 10 za czyjeś zdrowie i życie. lekcjach przysposobienia obronnego udział w kampanii pt. „Drugie życie” dotyczącej transplantacji narządów udział w akcjach krwiodawstwa pt. „Krewniacy z naszej szkoły” przysposobienia obronnego katecheci opiekun Wolontariatu Promowanie zdrowego stylu życia. realizacja treści na lekcjach biologii związanych ze zdrowym odżywianiem uświadamianie dotyczące skutków anoreksji i bulimii podejmowanie tematyki dotyczącej pozytywnego i negatywnego znaczenia GMO w życiu człowieka podkreślanie znaczenia ruchu oraz korygowanie wad postawy podczas lekcji wychowania fizycznego realizacja treści na lekcjach wychowawczych wychowawcy nauczyciele biologii nauczyciele wychowania fizycznego 11