Szkolny Program Profilaktyki

SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI
XV Liceum Ogólnokształcącego
im. Zjednoczonej Europy w Gdańsku
Program realizowany jest w oparciu o następujące podstawy
prawne dla działań profilaktycznych w szkołach:
1.
Ustawa z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty z późniejszymi zmianami.
2.
Ustawa z dnia 19 sierpnia 1994 r. o ochronie zdrowia psychicznego (Dz. U. z dnia 20 października
1994 r.) oraz ustawa o zmianie ustawy z dnia 3 grudnia 2010 r. o ochronie zdrowia psychicznego
(Dz. U. z dnia 10 stycznia 2011 r.)
3.
Ustawa z dnia 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu
alkoholizmowi (Dz. U. Nr 35, poz. 230 ) nowelizacja z dnia 12 września 1996 r.
(Dz. U. Nr 127, poz. 593) z późniejszymi zmianami (Dz. U. Nr 70. poz. 473 z dnia 1 lipca 2011 r.)
4.
Ustawa z dnia 29 lipca 2005 r - Ustawa o przeciwdziałaniu narkomanii (Dz. U. Nr 179, poz.145)
oraz ustawa o zmianie ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii z dnia 15 kwietnia 2011 r. (Dz. U.
Nr 105, poz. 614 z dnia 24 maja 2011 r.)
5.
Ustawa z dnia 9 listopada 1995 r. o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu
i wyrobów tytoniowych oraz ustawa o zmianie ustawy o ochronie zdrowia przed następstwami
używania tytoniu i wyrobów tytoniowych z dnia 8 kwietnia 2010 r. oraz ustawy Państwowej
Inspekcji Sanitarnej ( Dz. U. Nr 81, poz .529 z dnia 8 kwietnia 2010 r.)
6.
Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 31 stycznia 2003 r.
(Dz. U. 2003/26/2260) w sprawie szczegółowych form działalności wychowawczej
i zapobiegawczej wśród dzieci i młodzieży zagrożonej uzależnieniem.
7.
Konstytucja Rzeczpospolitej Polskiej.
8.
Powszechna Deklaracja Praw Człowieka.
9.
Konwencja o Prawach Dziecka (Dz. U. 1991/120/526, 2000/2/11)
10.
Rządowy program na lata 2008-2013 „Bezpieczna i przyjazna szkoła”
2
Wstęp:
Założeniem Szkolnego Programu Profilaktyki jest wspomaganie wychowawczej roli rodziny
z uwzględnieniem prawa do przekonań religijnych, światopoglądowych oraz wolności sumienia. Szkoła
ma obowiązek zapewnić uczniom powszechny dostęp do nauki i wychowania, ochronę przed przemocą,
a także kierować się dobrem uczniów, troską o jego zdrowie, postawę moralną i obywatelską
z zachowaniem poszanowania godności osobistej.
Szkolny Program Profilaktyki jest spójny z Programem Wychowawczym Szkoły, Szkolnym
Zestawem Programów Nauczania, Wewnątrzszkolnym Systemem Oceniania .
Program jest przygotowany dla wszystkich uczniów naszej szkoły w ramach godzin
wychowawczych, wychowania do życia w rodzinie i innych przedmiotów, na których mogą być
realizowane założenia programowe. Realizatorami programu są wszyscy nauczyciele, wychowawcy,
pedagog i psycholog szkolny, pielęgniarka szkolna, katecheci oraz zapraszani specjaliści do spraw
profilaktyki.
Program proponuje kształcenie dojrzałej postawy ucznia wobec samego siebie, jak
i wobec otaczającej go rzeczywistości. Został tak opracowany, aby zapobiegał zagrożeniom współczesnej
młodzieży i pomagał pracować nad problemami istniejącymi wśród naszych uczniów. Problemy zostały
wyłonione dzięki ankietom i pracy wychowawczej na terenie szkoły. Na podstawie wyników obserwacji,
rozmów, wywiadów i ankiet, ustalono listę priorytetów w zakresie działań profilaktycznych w pracy
z uczniami i rodzicami. Program obejmuje cztery obszary oddziaływań:
promocja zdrowia,
profilaktyka uzależnień,
doskonalenie komunikacji interpersonalnej,
przeciwdziałanie negatywnym zachowaniom młodzieży;
Warunkiem skutecznej profilaktyki jest skoordynowanie działań we wszystkich obszarach
funkcjonowania. Zadania z poszczególnych obszarów będą realizowane w ramach godzin
do dyspozycji wychowawcy, zajęć z określonych przedmiotów oraz różnych form działalności
pozalekcyjnej szkoły. Przewidziane zostało uczestnictwo uczniów w warsztatach, spektaklach, akcjach,
festynach i jarmarkach, zgodnie z tematyką programu.
Sprawdzianem przydatności programu będzie jego ewaluacja. Wnioski z niej posłużą modyfikacji
i doskonaleniu programu pod względem konstrukcji, tematyki oraz form realizacji.
Program profilaktyki w XV LO jest wynikiem diagnozy, w której uwzględniono potrzeby
rozwojowe uczniów, wynikające ze specyfiki środowiska szkoły oraz szeroko pojęty kontekst
przemian społeczno-ekonomicznych w kraju.
3
Diagnoza środowiska szkolnego – identyfikacja problemów:
Podstawą do opracowania Szkolnego Programu Profilaktyki są informacje zebrane
od nauczycieli, rodziców i uczniów za pomocą:
- obserwacji zachowań i problemów młodzieży na terenie szkoły oraz w sytuacjach pozalekcyjnych,
- analizy problemów edukacyjnych i wychowawczych zgłaszanych do pedagoga i psychologa
szkolnego oraz wychowawców (analiza dokumentacji, rozmowa),
- analizy problemów zdrowotnych rejestrowanych i dostrzeganych przez pielęgniarkę szkolną
(rozmowa),
- analizy problemów zgłaszanych przez rodziców (konsultacje indywidualne, zebrania
klasowe)
Cele programu:
1.
Stworzenie jednolitego i kompleksowego oddziaływania profilaktycznego na uczniów (rodzice
- nauczyciele – pracownicy administracji i obsługi szkoły - pracownicy instytucji gdańskich,
działających na rzecz młodzieży);
2.
Wspieranie wychowania i nauczania wszędzie tam, gdzie pojawia się zagrożenie dla rozwoju
młodzieży, a także w przypadku uczniów o szczególnych uzdolnieniach i pasjach;
3.
Koncentrowanie się na tworzeniu warunków, w których młodzież ma dostęp do przyjaznych
i bezpiecznych grup rówieśniczych, np. poprzez biwaki, wycieczki, zabawy, zajęcia
pozalekcyjne itp.;
4.
Wspieranie rodziców w ich funkcjach wychowawczych i edukacyjnych poprzez różne formy
doskonalenia umiejętności rodziców w pracy profilaktycznej;
5.
Uświadamianie uczniów, rodziców i nauczycieli o konieczności działań profilaktycznych, które
mają wpływu na przyszłe decyzje i życie młodych ludzi.
4
Harmonogram działań w zdiagnozowanych obszarach:
I OBSZAR – PROMOCJA ZDROWIA
Zadania
1. Dostarczanie uczniom wiedzy
na temat różnych aspektów
zdrowia.
Sposoby realizacji
Odpowiedzialni
1. Wprowadzenie do treści lekcji biologii, chemii nauczyciele
biologii, chemii
i godzin wychowawczych tematyki związanej
i wychowawcy
z zasadami zdrowego żywienia oraz wpływu
sposobu odżywiania na zdrowie człowieka.
nauczyciele
2. Promowanie zdrowia w szkole 2. Udział młodzieży w różnorodnych formach
prowadzący zajęcia
zajęć rekreacyjnych i sportowych
i poza społecznością szkolną.
organizowanych przy współpracy z Radą Szkoły.
3. Motywowanie uczniów
do dbałości o higienę osobistą.
3. Wprowadzenie do treści lekcji biologii,
wychowania fizycznego i godzin
wychowawczych tematyki związanej z higieną
osobistą.
4. Działania profilaktyczne
mające na celu zapobieganie
chorobom zakaźnym
i nowotworowym.
4.1. Zajęcia warsztatowe dotyczące
problematyki HIV/AIDS, gruźlicy oraz
nowotworów sutka, szyjki macicy w ramach
godz. wychowania do życia w rodzinie i biologii.
4.2. Objęcie uczniów akcją szczepień
ochronnych..
5. Poprawienie jakości działań
podejmowanych na rzecz ucznia
przez osoby sprawujące nad nim
opiekę.
5. 1. Kierowanie uczniów wymagających
pomocy specjalistycznej do odpowiednich
placówek służących radą i pomocą.
5. 2. Organizowanie opieki nad niepełno sprawnymi uczniami w szkole poprzez
stwarzanie sprzyjających warunków do jak
najpełniejszego uczestnictwa w życiu szkoły
dyrektor szkoły
wychowawcy klas
nauczyciele
biologii, wf-u
i wychowawcy,
pielęgniarka
6. Promowanie wśród uczniów
racjonalnego odżywiania.
6. Wprowadzenie do treści lekcji biologii,
wychowania fizycznego i godzin wychowawczych tematyki związanej z higieną osobistą.
wychowawcy
n-le biologii
7. Szerzenie wiedzy na temat
wpływu środowiska na zdrowie
i życie człowieka.
7. Udział uczniów w akcjach Sprzątania Świata
i Dnia Ziemi oraz programach prozdrowotnych
i konkursach.
wychowawcy,
nauczyciele
8. Działania mające na celu
dbałość o właściwy rozwój
fizyczny, kondycję i poprawę
postawy ucznia.
8. Częste rozmowy z uczniami, którzy nie
przestrzegają podstawowych zasad współżycia
społecznego.
nauczyciel wdżr,
biologii, zaproszeni
specjaliści
pedagog
psycholog
nauczyciel wdżr,
biologii, zaproszeni
specjaliści
pedagog
psycholog
wychowawcy
5
II OBSZAR – PROFILAKTYKA UZALEŻNIEŃ
Zadania
Sposoby realizacji
Odpowiedzialni
1. Zapoznanie uczniów
z rodzajami uzależnień i zagrożeń
występujących we współczesnym
świecie.
1. Wprowadzenie do treści lekcji biologii, chemii nauczyciele biologii,
i godzin wychowawczych tematyki związanej
chemii,
z narkomanią, alkoholizmem, paleniem tytoniu, wychowawcy
dopalaczami, innymi środkami farmakolo gicznymi – ze szczególnym uwzględnieniem
skutków społecznych, rodzinnych i zdrowotnych.
2. Wskazanie możliwości
unikania zagrożeń i sposobów
radzenia sobie z nimi.
2.Wyodrębnienie w bibliotece szkolnej
i u pedagoga szkolnego biblioteczki związanej
z tematyką zagrożeń zdrowotnych i patologii.
nauczyciele
bibliotekarze
3.Ukazanie perspektywy
zdrowego życia i dróg
do satysfakcji osobistych
bez zażywania alkoholu i innych
substancji uzależniających.
3. Podejmowanie działań służących
eliminowaniu z obyczajowości młodzieży
nikotyny i alkoholu jako „narkotyków
inicjacyjnych" otwierających drogę do innych
środków odurzających.
pedagog
wychowawcy klas,
pedagog
i psycholog
4. Dostarczanie wiedzy na temat
wpływu alkoholu i narkotyków
na życie w rodzinie (ze szcze –
gólnym uwzględnieniem dzieci).
4. Przestrzeganie zakazu spożywania
alkoholu i palenia papierosów na terenie szkoły
oraz podczas wycieczek klasowych.
pracownicy szkoły
wychowawcy,
psycholog,
pedagog
5. Kształtowanie postaw umożli - 5. Udział młodzieży w projekcjach filmów
wiających samostanowienie
akcentujących problemy osób zagrożonych
oraz ochronę własnych praw
uzależnieniem.
ze szczególnym uwzględnieniem
asertywnego zachowania.
wychowawcy,
nauczyciele
6. Zapoznanie uczniów ze
6. Organizowanie imprez szkolnych z udziałem
skutkami uzależnień i omówienie uczniów, rodziców i nauczycieli.
sposobów ich zapobiegania.
wychowawcy,
nauczyciele
7. Wyrabianie właściwych
7. Kontynuowanie współpracy z Towarzystwem
nawyków dotyczących spędzania Profilaktyki Środowiskowej „Mrowisko” i PPP 4:
wolnego czasu.
a) udział młodzieży w warsztatach „Co wiem
o uzależnieniach”,
b) uczestnictwo w akcji antynarkotykowej
„KONTAKT _ BUS" w formie konkursów,
quizów, odpowiedzi na pytania ankietowe,
c) udostępnianie materiałów propagujących
wiedzę o skutkach nałogów (plakaty, ulotki).
pracownicy
„Mrowiska"
pracownicy
poradni
psychologiczno pedagogicznej
pedagog
8. Tworzenie bezpiecznego,
wolnego od uzależnień
środowiska szkolnego.
8. Prowadzenie zajęć pozalekcyjnych.
Organizowanie rajdów i wycieczek
krajoznawczych, wyjść do kina, na spektakle
teatralne, do muzeów,
Rozgrywki sportowe na terenie szkoły. Udział
uczniów w międzyszkolnych zawodach
sportowych. Systematyczne kontrole toalet
i pomieszczeń szkoły w ramach dyżurów.
Sprawozdanie pedagoga dotyczące sytuacji
opiekuńczo-wychowawczej szkoły.
nauczyciele
wychowawcy klas
nauczyciele wf-u
nauczyciele,
pracownicy szkoły
pedagog
6
III OBSZAR – DOSKONALENIE KOMUNIKACJI INTERPERSONALNEJ
I PRZYGOTOWANIE DO RADZENIA SOBIE ZE STRESEM
Zadania
Sposoby realizacji
Odpowiedzialni
1. Kształtowanie umiejętności
radzenia sobie z trudnymi
sytuacjami.
1. Przeprowadzenie zajęć n/t komunikacji
interpersonalnej, asertywności oraz technik
rozwiązywania konfliktów dla uczniów.
wychowawcy
psycholog
2. Poprawienie umiejętności
w zakresie komunikacji
interpersonalnej.
2. Wykorzystywanie technik negocjacyjnych
w pracy lekcyjnej.
nauczyciele
przedmiotów
3. Kształtowanie nawyków
zachowań asertywnych.
3. Uświadomienie uczniom konieczności
kształtowania w sobie postaw asertywnych.
wychowawcy
4. Przełamywanie barier
komunikacyjnych.
4. Ćwiczenie asertywności poprzez odgrywanie wychowawcy
scenek sytuacyjnych i rodzajowych w czasie
nauczyciele
godzin wychowawczych, zajęć pozalekcyjnych.
5. Zapoznanie uczniów
z aspektami racjonalnego
podejmowania decyzji.
5. Organizowanie dla uczniów klas drugich
warsztatów zawodoznawczych „Twoja
przyszłość twoją sprawą" prowadzonych przez
pracowników PPP nr 4.
pracownicy
poradni
psychologicznopedagogicznychpe
dagog
6. Rozwijanie u uczniów
asertywności.
6. Prowadzenie warsztatów terapeutycznych
w ramach godzin wychowawczych przez
psychologa szkolnego
psycholog
wychowawcy klas
7. Poznanie przyczyn stresu
i uświadomienie wpływu stresu
na organizm człowieka.
7. Indywidualne poradnictwo i pomoc
psychologiczno-pedagogiczna.
7. 1. Kierowanie uczniów do odpowiednich
placówek służących radą i pomocą.
psycholog
pedagog
7
IV OBSZAR – PRZECIWDZIAŁANIE NEGATYWNYM ZACHOWANIOM MŁODZIEŻY
Zadania
Sposoby realizacji
1. Poznanie środowisk rodzinnych 1. 1.Obserwacje uczniów i rozpoznanie sytuacji
uczniów.
rodzinnej.
1. 2. Indywidualne rozmowy wychowawców,
nauczycieli, pedagoga i psychologa z uczniami.
1. 3. Spotkania z rodzicami uczniów mających
problemy.
Odpowiedzialni
wychowawcy
nauczyciele,
psycholog,
pedagog
2. Pomoc rodzinom
dysfunkcyjnym i niewydolnym
wychowawczo.
2. 1. Umożliwienie uczniom indywidualnych
nauczyciele,
spotkań z pracownikami Poradni PP.
psycholog,
2. 2.. Kierowanie do innych placówek służących pedagog
fachową pomocą.
pedagog
3. Ograniczenie zjawiska
wagarowania uczniów.
3. Profilaktyczne rozmowy z rodzicami na temat psycholog,
skutków wagarowania.
pedagog
4. Rozpoznanie sytuacji
ryzykownych i otoczenie opieką
uczniów, u których takie
zachowania występują
4. 1.. Spotkania pedagoga z wychowawcą
i nauczycielami uczącymi w danej klasie.
4.2. Stworzenie pomocy koleżeńskiej w nauce
uczniom mającym trudności.
wychowawca
pedagog,
nauczyciele
5. Organizacja różnych form
spędzania wolnego czasu
przez uczniów.
5. 1. Aktywny udział uczniów w wycieczkach,
rajdach oraz turniejach sportowych.
5. 2. Zapewnienie zajęć pozalekcyjnych
w szkole: zajęcia kulturalne z elementami
socjoterapii, wolontariat, koła zainteresowań.
5. 3. Udział uczniów w spektaklach teatralnych,
projekcjach filmów, programach i projektach
edukacyjnych (,,W dorosłe życie bez długów”).
5. 4. Organizacja spotkań z prawnikami –
warsztaty na temat prawa cywilnego i karnego.
psycholog,
pedagog
wychowawcy,
nauczyciele
6. Informacja o instytucjach,
miejscach pomocy dla rodziców
i uczniów borykających się
z trudnościami.
Studencka
Uniwersytecka
Poradnia Prawna
wychowawcy
6. Udostępnienie zainteresowanym rodzicom
psycholog,
i uczniom adresów numerów telefonów i zakresu pedagog
pomocy udzielanej przez odpowiednie placówki. wychowawcy
8
INSTYTUCJE WSPIERAJĄCE SZKOŁĘ W DZIAŁANICH PROFILAKTYCZNYCH:
1.
Poradnia Psychologiczno-Pedagogiczna Nr 4 w Gdańsku, ul. Krzemienieckiej 1,
tel. (58) 341 05 42 , tel. kom. 793 952 652
2.
Poradnia Psychologiczno-Pedagogiczna Nr 7 w Gdańsku, ul. Traugutta 82,
tel. (58) 341 39 50.
3.
Ośrodek Terapii Dzieci i Młodzieży z Rodzin Alkoholowych w Gdańsku, ul. Racławicka
17 tel. (58) 347 89 30.
4.
Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej w Gdańsku – Środowiskowy Dom Samopomocy,
ul. Chopina 42 tel. (58) 344 96 00 lub 01.
5.
Centrum Interwencji Kryzysowej w Gdańsk Nowy Port, Plac. Ks. Gustkowicza 13,
tel.(58) 511 01 21 lub 22.
6.
Poradnia Profilaktyki i Terapii „MONAR” w Gdańsku ul. 3 Maja 6, tel. (58) 302 04 42.
7.
Ośrodek Rehabilitacji Dzieci i Młodzieży „MONAR” w Gdańsku, ul. Agrarna 2,
tel. (58) 349 49 54.
8.
Sąd Rejonowy w Gdańsk – Południe w Gdańsku IV Wydział Rodzinny i Nieletnich, ul.
Nowe Ogrody 30/34 80 – 803 Gdańsk, tel. (58) 321 34 60
9.
Gdańskie Centrum Profilaktyki Uzależnień, Gdańsk, ul. Dyrekcyjna 5,
tel.(58) 320 02 56, tel. interwencyjny 320 44 04.
10.
Młodzieżowy Ośrodek Terapeutyczny „Mrowisko”, Sopot, Aleja Niepodległości 817A
tel. 058 550 26 69
11. Mobilna Poradnia Młodzieżowa „Kontakt – Bus”, Gdańsk ul. Agrarna 2,
tel. (58) 550 26 69
12.
Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej Gdańskie Centrum Zdrowia 80 -542 Gdańsk
– Nowy Port, ul. Oliwska 62, tel. (58) 342 33 63, (58) 342 33 59
Procedury interwencyjne w XV Liceum Ogólnokształcącym
im Zjednoczonej Europy w Gdańsku
Procedury interwencyjne w XV Liceum Ogólnokształcącym im Zjednoczonej Europy w
Gdańsku znajdują się w teczkach „Bezpieczeństwo w szkole” – u dyrektora i pedagoga szkoły.
9