Pobierz artykuł PDF

DOBÓR PLATFORMY E-LEARNINGOWEJ DLA DZIAŁALNOCI KURSOWEJ
WALDEMAR WOLSKI
Uniwersytet Szczeciski
Streszczenie
W artykule dokonano oceny open source’owych platform e-learningowej dla
działalnoĞci kursowej za pomocą metody AHP. Dobór odpowiedniej platformy
e-learningowej jest bardzo waĪny dla oĞrodka oferującego internetowe kursy, gdyĪ
determinuje ona jakoĞü oferowanych kursów przejawiająca siĊ sposobem prezentacji
treĞci szkoleniowej, prostotą obsługi, stabilnoĞcią samego systemu, a takĪe moĪliwoĞcią komunikacji miĊdzy uczestnikami kursu i nauczycielem prowadzącym
Słowa kluczowe: e-learning, platformy e-learningowe, kształcenie na odległo
1. Wprowadzenie
Zastosowanie w procesie szkole technik oferowanych przez e-learning daje firmom wiele
korzyci. W przypadku czstej rotacji pracowników istnieje cigła potrzeba szkolenia nowych pracowników. Jeli firma ma stabiln pozycj i wzgldnie niewielk rotacj pracowników, pojawia
si potrzeba podnoszenia kwalifikacji. Kursy e-learningowe daj moliwo
szkolenia i podnoszenia kwalifikacji pracowników firmy bez opuszczania jej siedziby, a take monitorowania
postpów pracowników i zakresu szkole w jakich uczestnicz.
Istnieje szeroki wybór e-learningowych platform open source’owych, sporód których organizacje szkolce, mog wybra
dla siebie najodpowiedniejsz. Jednak instytucje, które maj bardzo
wysokie wymagania co do jakoci oferowanych przez siebie kursów, pragnce mie
moliwo
korzystania z najbardziej zaawansowanych technologii stosowanych w e-learningu, nie unikn zakupu platformy komercyjnej.
Wybór odpowiedniej platformy e-learningowej jest bardzo wany dla orodka oferujcego internetowe kursy, gdy determinuje ona jako
oferowanych kursów przejawiajca si sposobem
prezentacji treci szkoleniowej, prostot obsługi, stabilnoci samego systemu, a take moliwoci komunikacji midzy uczestnikami kursu i nauczycielem prowadzcym. Ma ona równie
wpływ na moliwoci rozbudowy kursów oraz funkcjonalno
systemu. Ocen platform
e-learningowej dla działalnoci kursowej dokonano w oparciu o subiektywne kryteria eksperckie
przy uyciu metody AHP (ang. Analitic Hierarchy Process).
2. Charakterystyka wybranych platform edukacyjnych
Rozwizania e-learningowe dotyczce platform kursowych mona podzieli
na komercyjne
oraz open source’owe. W kadym rozwizaniu dostpne s kursy: adaptowane, dedykowane oraz
kursy ”z półki”. W analizie wybranych platform kursowych skupimy si na rozwizaniach open
source’owych. Architektura prezentowanych platform (rys. 1) z reguły zbudowana jest modułowo,
302
Waldemar Wolski
Dobór platformy e-learningowej dla działalnoĞci kursowej
dziki czemu orodek szkoleniowy moe wdroy
tylko te funkcje, które s mu aktualnie potrzebne, ale nic nie stoi na przeszkodzie, aby w przyszłoci rozbudowa
system o dodatkowe moduły1.
Rysunek 1. Architektura systemu e-learningowego
ródło: A. Stecyk, abc eLearningu: system LAMS, Wyd. Difin., Warszawa 2008, str. 30.
Platforma Moodle (ang. Modular Object-Oriented Dynamic Learning Environment) – jest to
platforma edukacyjna klasy LMS (ang. Learning Management System), zbudowana w internetowej technologii PHP. Wymaga serwera WWW Apache oraz z baz danych MySQL lub
PostgreSQL, a od wersji 1.7 moe take uywa
baz MS SQL Server i Oracle. Aplikacja uruchamia si na wikszoci popularnych systemach operacyjnych, takich jak: Windows, Linux, Unix,
Mac OS X, NetWare lub FreeBSD. System Moodle ma budow modułow, dlatego stosunkowo
łatwo mona dodawa
nowe moduły, które zwiksz jego funkcjonalno
. Umoliwia zarzdzanie
uytkownikami, okrelanie praw dostpu do kursów, monitorowanie postpów w nauce, jak równie tworzenie nowych kursów przy uyciu edytorów stron internetowych. Oferuje take dostp do
repozytoriów plików, zasobów Wiki, forów dyskusyjnych i czatów. Obecnie jest jedn z najpopularniejszych platform na wiecie wspierajcych e-kształcenie.
OLAT (ang. Online Learning And Training) – jest system klasy LMS stworzony na Uniwersytecie w Zurychu. Udostpniany jest zgodnie z zasadami licencji Open-Source Apache 2.0.
Napisany jest w jzyku Java, dziki czemu moe by
implementowany na rónych platformach
systemowych oraz wykorzystywa
róne systemy baz danych. Wspiera techniki nauczania synchronicznego, asynchronicznego, mieszanego, jak te trybu indywidualnego. Pakiet jest zgodny ze
standardem SCORM (The Sharable Courseware Object Reference Model)2, co zapewnia jego łatwo
implementowania w rónych rodowiskach sieciowych.
1
Stecyk A., abc eLearningu: system LAMS, Wyd. Difin., Warszawa 2008, str. 30–31.
2 http://www.olat.org/.
POLSKIE STOWARZYSZENIE ZARZĄDZANIA WIEDZĄ
Seria: Studia i Materiały, nr 28, 2010
303
Dokeos –jest platform edukacyjn e-learningowa do zarzdzania nauczaniem, zbudowan
w oparciu o internetow technologi PHP i baz danych MySQL. System dostpny jest w trzech
wersjach: FREE, PRO oraz MEDICAL. Wersja open source’owa – FREE oparta na licencji GNU
GPL i jest zdecydowanie najprostsz z nich. Zawiera moduły do zarzdzania kursami i uytkownikami, funkcje kontroli i oceny postpów w nauce, narzdzia do współpracy online (fora
uczestników, blogi, czaty, udostpnianie dokumentów) oraz podstawowe narzdzia do tworzenia
kursów. Ponadto umoliwia import wikszoci gotowych kursów zgodnych ze standardami IMS3
i AICC4 (ang. Aviation Industry CBT Committee) i jest w pełni kompatybilna ze standardem
SCORM. Komercyjna wersja Dokeos PRO wzbogacona została o moliwo
szybkiego tworzenia
treci szkoleniowej (rapid authoring), wsparcie dla wideokonferencji oraz rozbudowane funkcje
administrowania (m. in. autoryzacja poprzez OpenID, LDAP lub Active Directory). Najbogatsz
funkcjonalnie wersj jest wersja MEDICAL. Stworzona została specjalnie z myl o odbiorcach
z brany medycznej: szpitalach, firmach farmaceutycznych.
.LRN (dot LRN) – platforma e-learningowa oparta na licencji GNU GPL. Stworzona przez
MIT Sloan School of Management, jest obecnie rozwijana we współpracy z wieloma uniwersytetami, instytucjami badawczymi i organizacjami z całego wiata pod przewodnictwem. LRN
Consortium, organizacji o charakterze non-profit. Aplikacja jest zgodna ze standardami IMS
i SCORM. Jest kompatybilna z nastpujcymi systemami operacyjnymi: Windows, Linux, Solaris,
BSD i Mac OS oraz systemami bazodanowymi – Oracle i PostgreSQL.5
ILIAS (ang. Integriertes Lern-, Informations- und Arbeitskooperations System) – jest open
source’owy system klasy LMS, stworzony na Uniwersytecie w Kolonii (Universität zu Köln). Posiada funkcje komunikacyjne takie jak wewntrzna poczta, czat, czy forum. Od wersji 3.8.x
posiada pełne wsparcie autoryzacji za pomoc takich usług jak LDAP czy RADIUS. Dodano take
obsług znaczników RSS i moliwo
personalizowania wygldu interfejsu poszczególnych kont
uytkowników. Wykazuje zgodno
ze standardami AICC, IMS i SCORM.
Sakai CLE (ang. Sakai Collaboration and Learning Environment) – prace rozwojowe nad
platform do zarzdzania nauczaniem zdalnym koordynuje organizacja non-profit o nazwie Sakai
Foundation. Aplikacja dystrybuowana jest na licencji Educational Community License. Zawiera
narzdzia wspierajce zarówno tryb samokształcenia, jak i formy nauki grupowej. Zbudowana została w oparciu o jzyk Java i baz danych MySQL. Wykazuje zgodno
ze standardem SCORM.
ATutor – ATutor jest platform6 e-learningow klasy LCMS (ang. Learning Content Management System) stworzon na Uniwersytecie w Toronto, rozpowszechnian na open source’owej
licencji GNU GPL. Serwer internetowy obsługujcy ten system musi posiada
interpretator jzyka
skryptowego PHP oraz współpracowa
z baz danych MySQL. ATutor przystosowany jest do
spełniania załoe wyznaczanych przez specyfikacje IMS i SCORM.
LAMS (ang. Learning Activity Mangement System) – platforma7 , oparta na licencji GPL.
Jest wspólnym przedsiwziciem organizacji LAMS Foundation Ltd., LAMS International Pty
Ltd. i Macquarie E-learning Centre Of Excellence (MELCOE), powizanymi z Macquarie University w Sydney. Napisana w jzyku Java, wymaga równie bazy danych MySQL. Po stronie
uytkownika przegldarka internetowa musi obsługiwa
technologi FLASH. Posiada dodatkow
3 http://www.imsglobal.org/
4 http://www.aicc.org/
5 http://dotlrn.org/
6 http://www.atutor.ca/
7 http://www.lamsfoundation.org/
304
Waldemar Wolski
Dobór platformy e-learningowej dla działalnoĞci kursowej
funkcjonalno
w postaci modułu integrujcego z innymi systemami8 klasy LMS (obecnie obsługiwane s platformy: Moodle, Sakai, Blackboard, .LRN, MS SharePoint Server 3.0, Tiger
Training LMS, trwaj prace nad integracj z platform Atut i Dokeos). System zbudowany jest
w oparciu o zalecenia standardu SCORM.
3. Dobór open source’owej platformy e-learningowej dla organizacji kursów
Podjcia decyzji o wyborze platformy e-learningowej wspierajcej proces nauczania w orodkach prowadzcych szkolenia, wymaga w pierwszej kolejnoci okrelenia kryteriów oraz
wariantów decyzyjnych , które mogłyby stanowi
przeszkod w swobodnym wyborze takiej platformy. Nastpnie okrelenie przede wszystkim wymaga jakie orodek kursowy musi spełnia
odnonie dysponowania odpowiedni infrastruktur informatyczn – zarówno sprztu komputerowego, jak i łcz internetowych o duej przepustowoci.
W dalszej czci artykułu skoncentrujemy si na rozwizaniu pierwszego problemu, którego
celem jest wybór platformy e-learningowej sporód tych, których charakterystyki opisano w punkcie drugim. Proces wyboru platformy dokonamy metod9 AHP, który przebiega
bdzie w dwóch
fazach: konstrukcja hierarchicznego drzewa decyzyjnego (Rys. 2.) oraz dokonanie jego oceny.
Modelowanie w metodzie AHP realizowane jest w czterech etapach10: zbudowanie macierzy kryteriów i wariantów, przypisanie ocen dominacji poprzez seryjne porównania parami, okrelenie
wzajemnych priorytetów w odniesieniu do kryteriów i wariantów decyzyjnych (preferencje globalne i lokalne) i uporzdkowanie klasyfikujce ranking kocowy wariantów decyzyjnych.
Dobór platformy
e - learningowej
Technologia
ATutor
Komunikacja
SCLE
Zarzdzanie
OLAT
Interfejs uyt.
ILIAS
Administrowanie
LAMS
Funkcjonaloci + F. społecznociowe
Dokeos
Jzykpolski
Moodle
Rysunek 2. Konstrukcja hierarchicznego drzewa decyzyjnego
Etap 1: Hierarchizacja drzewa decyzyjnego
Cel – wybór platformy e-learningowej – platforma musi by
typu open source, nie wymagajca do
współpracy adnego dodatkowego, odpłatnego oprogramowania.
Kryteria – w oparciu o wiedz eksperck wybrano osiem kryteriów, według których oceniane bd
wybrane platformy:
8 A. Clarke, e-learning – nauka na odległoĞü – Wydawnictwa Komunikacji i ŁącznoĞci, Warszawa 2007, str. 83–84.
9
P. Ziemba., M. Piwowarski., Metody analizy wielokryterialnej we wspomaganiu porównywania produktów w Internecie,
Kwartalnik Komisji Informatyki Polskiej Akademii Nauk Oddział w GdaĔsku, nr 2/2008.
10 T. Trzaskalik, Metody wielokryterialne na polskim rynku finansowym, PWN, Warszawa 2006, str. 229.
POLSKIE STOWARZYSZENIE ZARZĄDZANIA WIEDZĄ
Seria: Studia i Materiały, nr 28, 2010
305
Interfejs – uyteczno
witryny, czyli intuicyjna nawigacja i zrozumiała dla uytkownika
komunikacja z platform, jak te wygld i moliwo
dostosowania tego wygldu do potrzeb własnych,
• Technologia – w jakiej technologii została platforma stworzona, jakie ma wymagania instalacyjne,
• Komunikacja – funkcje do komunikacji pomidzy prowadzcym nauczycielem i uytkownikami
• Administrowanie – moliwoci zarzdzania uytkownikami jak i sam aplikacj,
• Zarzdzanie kursami – obejmuje przede wszystkim moliwoci tworzenia i modyfikowania zawartoci kursów, ale take importowania gotowych szkole stworzonych
w autorskich programach,
• Dodatkowe funkcjonalnoci – dodatkowe wbudowane narzdzia do obsługi platformy,
• Wsparcie społecznoci – moliwoci udzielania porad na problemy powstałe podczas
pracy z systemem, tworzenia dodatkowych modułów i wtyczek zwikszajcych funkcjonalno
platformy. Społeczno
moe si objawia
zarówno jako niezrzeszonych
programistów i uytkowników, jak równie instytucje wspierajce platform,
• Jzyk polski –w jakim stopniu platforma radzi sobie z jzykiem polskim, dotyczy głównie stopnia spolszczenia interfejsu.
Warianty: Badaniu zostały poddane nastpujce platformy e-learningowe: OLAT, ATutor, .LRN,
Dokeos, ILIAS, LAMS, Moodle.
•
Etap 2: Okrelenie wanoci kryteriów
Po stworzeniu struktury hierarchicznej wszystkie kryteria zostały porównane ze sob parami
i oceniono preferencje decydenta wzgldem nich. Na tej podstawie została zbudowana macierz
wzgldnej wanoci kryteriów prezentowana w tabeli 1.
Tabela 1. Macierz wzglĊdnej waĪnoĞci kryteriów
Interfejs
Technologia
Komunikacja
Administracja
Zarz. kursami
Dod. funkcje
Społeczno
Jzyk polski
Interfejs
Techno- Komu- Adminilogia
nikacja stracja
Zarzdzanie
kursami
1/1
1/5
5/1
5/1
7/1
3/1
1/3
1/1
5/1
1/1
7/1
7/1
9/1
5/1
3/1
5/1
1/7
1/9
1/3
1/3
1/1
1/5
1/6
1/5
1/5
1/7
1/1
2/1
3/1
1/3
1/4
1/3
1/5
1/7
1/2
1/1
3/1
1/3
1/5
1/3
Dodatkowe
funkcje
1/3
1/5
3/1
3/1
5/1
1/1
1/3
1/3
SpoJzyk
łeczno
polski
3/1
1/3
4/1
5/1
6/1
3/1
1/1
3/1
1/1
1/5
1/3
3/1
5/1
3/1
3/1
1/1
Nastpnym krokiem jest wyznaczenie uogólnionej wanoci kryteriów poprzez wyznaczenie
wartoci własnej macierzy. W tym celu naleało podda
przekształceniu wyraenia macierzy
wzgldnej wanoci kryteriów do postaci dziesitnej i wyznaczenie jej kwadratu. Nastpnie zsumowa
wartoci elementów w kadym wierszu i uzyskany wektor poda
normalizacji. Kady
element nowego, znormalizowanego wektora, zwanego macierz wag powstał jako iloraz
306
Waldemar Wolski
Dobór platformy e-learningowej dla działalnoĞci kursowej
odpowiadajcego mu elementowi z macierzystego wektora oraz sumy tych elementów. Poprawno
oblicze sprawdzamy wyznaczajc sum wektora macierzy wag – powinna wynie
1, jak w
tabeli 2.
Tabela 2. Ranking wag kryteriów (miejsce w rankingu I–VIII)
Interfejs
Technologia
Komunikacja
Administracja
Zarzdzanie kursami
Dodatkowe funkcje
Społeczno
Jzyk polski
Suma
0,059514
0,018902
0,148096
0,201212
0,348009
0,102174
0,055258
0,066835
1,0000
VI
VIII
III
II
I
IV
VII
V
Etap 3: Okrelenie preferencji wariantów wzgldem kadego kryterium
Majc oszacowan uogólnion wano
kryteriów, naley wykonywa
analogiczne obliczenia
dla kadego z siedmiu wariantów. Poniewa obliczenia preferencji wariantów dla kadego kryterium wykonywane s analogicznie, dlatego zaprezentujemy tylko konstrukcj jednej macierzy
preferencji wzgldem najistotniejszego kryterium w rankingu – zarzdzanie kursami. Dla tego kryterium, macierz preferencji wariantów przedstawia si nastpujco (Tabela 3):
Tabela 3. Macierz preferencji wariantów wzglĊdem kryterium zarządzanie kursami
OLAT
ATutor
LRN
Dokeos
ILIAS
LAMS
Moodle
OLAT
ATutor
LRN
Dokeos
ILIAS
LAMS
Moodle
1/1
1/1
3/1
5/1
1/2
6/1
1/4
1/1
1/1
5/1
7/1
3/1
7/1
5/1
1/3
1/5
1/1
3/1
1/4
3/1
1/2
1/5
1/7
1/3
1/1
1/5
1/2
1/3
2/1
1/3
4/1
5/1
1/1
4/1
3/1
1/6
1/7
1/3
2/1
¼
1/1
1/3
4/1
1/5
2/1
3/1
1/3
3/1
1/1
Na podstawie macierzy preferencji wariantów z tabeli 3, wyznaczono macierz preferencji wariantów wzgldem kryterium zarzdzania kursami, które zawiera tabela 4.
POLSKIE STOWARZYSZENIE ZARZĄDZANIA WIEDZĄ
Seria: Studia i Materiały, nr 28, 2010
307
Tabela 4. Ranking wag preferencji wariantów wzglĊdem kryterium zarządzania kursami (miejsce
I–VII)
OLAT
ATutor
LRN
Dokeos
ILIAS
LAMS
Moodle
Suma
0,0927906
0,0347086
0,1477236
0,3178678
0,0501657
0,2692321
0,0875115
1,0000
IV
VII
III
I
VI
II
V
Zbiorcze zestawienie preferencji wszystkich wariantów wzgldem wszystkich kryteriów, zawiera tabela 5.
Tabela 5. Macierz preferencji wariantów wzglĊdem wszystkich kryteriów
Preferencja
wariantu
Interfejs
Technologia
Komunikacja
Administracja
Zarzdz.
kursami
Dod.
funkcje
Społeczno
Jzyk
polski
0,3939
0,3383
0,0494
0,2450
0,0928
0,0339
0,0536
0,2505
0,0252
0,0397
0,0273
0,0255
0,0347
0,1805
0,0369
0,0168
0,2393
0,0397
0,3419
0,1445
0,1477
0,1015
0,1435
0,2505
0,0785
0,0397
0,1449
0,0511
0,3179
0,1188
0,1567
0,0792
0,1087
0,1148
0,0912
0,4114
0,0502
0,4250
0,0386
0,0598
0,0972
0,3383
0,2368
0,0454
0,2692
0,1155
0,0279
0,2505
0,0573
0,0895
0,1086
0,0771
0,0875
0,0249
0,5428
0,0926
OLAT
Preferencja
wariantu
ATutor
Preferencja
wariantu
.LRN
Preferencja
wariantu
Dokeos
Preferencja
wariantu
ILIAS
Preferencja
wariantu
LAMS
Preferencja
wariantu
Moodle
Etap 4. Wyznaczenie uogólnionej miary (synteza preferencji).
Ostatnim etapem w modelu jest wyznaczenie uogólnionej miary – syntezy wag poszczególnych wariantów wzgldem wag poszczególnych kryteriów. Obliczenie polega na zsumowaniu dla
danego wariantu, iloczynów poszczególnych wag kryteriów i odpowiadajcych im wag preferencji
wariantu. Wyniki oblicze zawiera tabela 6.
308
Waldemar Wolski
Dobór platformy e-learningowej dla działalnoĞci kursowej
Interfejs
Technologia
Komunikacja
Administracja
Zarzdz.
kursami
Dod.
funkcje
Społeczno
Jzyk
polski
0,0595
0,0189
0,1481
0,2012
0,3480
0,1022
0,0553
0,0668
Wektor
wag
Preferencja
wariantu
OLAT
0,3939
0,3383
0,0494
0,2450
0,0928
0,0339
0,0536
0,2505
0,0234
0,0064
0,0073
0,0493
0,0323
0,0035
0,0030
0,0167
Preferencja
wariantu
ATutor
0,0252
0,0397
0,0273
0,0255
0,0347
0,1805
0,0369
0,0168
0,0015
0,0008
0,0040
0,0051
0,0121
0,0184
0,0020
0,0011
Preferencja
wariantu
.LRN
0,2393
0,0397
0,3419
0,1445
0,1477
0,1015
0,1435
0,2505
0,0142
0,0008
0,0506
0,0291
0,0514
0,0104
0,0079
0,0167
Preferencja
wariantu
Dokeos
0,0785
0,0397
0,1449
0,0511
0,3179
0,1188
0,1567
0,0792
0,0047
0,0008
0,0215
0,0103
0,1106
0,0121
0,0087
0,0053
Preferencja
wariantu
ILIAS
0,1087
0,1148
0,0912
0,4114
0,0502
0,4250
0,0386
0,0598
0,0065
0,0022
0,0135
0,0828
0,0175
0,0434
0,0021
0,0040
Preferencja
wariantu
LAMS
0,0972
0,3383
0,2368
0,0454
0,2692
0,1155
0,0279
0,2505
0,0058
0,0064
0,0351
0,0091
0,0937
0,0118
0,0015
0,0167
Preferencja
wariantu
Moodle
0,0573
0,0895
0,1086
0,0771
0,0875
0,0249
0,5428
0,0926
0,0034
0,0017
0,0161
0,0155
0,0305
0,0025
0,0300
0,0062
Synteza
preferencji
0,1419
0,0451
0,1812
0,1739
0,1719
0,1802
0,1059
1,0000
Tabela 6. Synteza preferencji wariantów (platform) wzglĊdem wszystkich kryteriów
POLSKIE STOWARZYSZENIE ZARZĄDZANIA WIEDZĄ
Seria: Studia i Materiały, nr 28, 2010
309
Ranking kocowy badanych platform w formie graficznej przedstawiono na rysunku 3.
0,2
0,18
0,16
0,14
0,12
0,1
0,08
0,06
0,04
0,02
0
OLAT
ATutor
.LRN
Dokeos
ILIAS
LAMS
Moodle
Rys. 3. Ranking platform e-learingowych dla działalnoĞci kursowej
Przeprowadzone modelowanie wykazało, e najlepsz preferencj dla przyjtych przez ekspertów kryteriów stanowi platforma .LRN (utworzona przez MIT Sloan School of Management),
uzyskujc wskanik syntezy preferencji 18,12%. Wysok preferencj uzyskały równie jeszcze
trzy platformy e-learningowe: LAMS, Dokeos i ILIAS, których wskaniki preferencji tylko nieznacznie róni si od zwyciskiej platformy.
4. Uwagi kocowe
E-edukacja, dziki zastosowaniu nowych technologii informatycznych, umoliwia kursantom
dostp do materiałów szkoleniowych w dowolnym czasie i miejscu. Uczestnik kursu sam decyduje
jak parti materiału chce w danej chwili przerobi
. Moe to uczyni
w domu, bez koniecznoci
pokonywania czasami długiej drogi do siedziby orodka szkolcego. To wszystko sprawia, e kursy e-learningowe staj si atrakcyjne dla wielu firm i ludzi, bez wzgldu na wiek czy płe
,
zwłaszcza dla osób pracujcych. Na prowadzeniu zdalnego nauczania zyskuj równie orodki
kształcce, które mog znacznie ograniczy
koszty zwizane z utrzymaniem lokalu czy zatrudnianiem etatowych nauczycieli. Musz natomiast ponie
koszty zwizane z zapewnieniem
odpowiedniej infrastruktury technicznej, administrowaniem platform e-learningow oraz tworzeniem lub zakupem kursów dla wybranej platformy e-learningowej.
310
Waldemar Wolski
Dobór platformy e-learningowej dla działalnoĞci kursowej
%LEOLRJUDILD
[1]
[2]
[3]
[4]
[5]
[6]
Clarke A. , e-learning – nauka na odległoĞü, Wydawnictwa Komunikacji i Łcznoci,
Warszawa 2007.
Stachowiak K., Wielokryterialna analiza decyzyjna w badaniach przestrzennoekonomicznych, Bogucki Wydawnictwo Naukowe, Pozna 2002
Stecyk A. ,abc eLearningu: system LAMS – Wyd. Difin., Warszawa 2008.
Trzaskalik T, Metody wielokryterialne na polskim rynku finansowym, PWN, Warszawa
2006.
Wysocki A., Wybor platformy e-learningowej dla organizacji kształcącej, praca
magisterska napisana pod kierunkiem Waldemara Wolskiego, Uniwersytet Szczeciski
2009.
Ziemba P., Piwowarski M., Metody analizy wielokryterialnej we wspomaganiu
porównywania produktów w Internecie, Kwartalnik Komisji Informatyki Polskiej
Akademii Nauk Oddział w Gdasku, nr 2/2008.
SELECTION OF PLATFORM FOR RATE ACTIVITY E-LEARNING
Summary
In article is presented estimate for rate activity e-learning open source platform.
Selection of proper platform is very important for center offering internet rate
e-learning, because it determines quality of offered rate manner of presentation of
educational content displaying , simplicity of process, stability of system, as well as
between participants of rates capability of communication and teacher leading
Keywords: e-learning, open source platform, method PHP
Waldemar Wolski
Uniwersytet Szczeciski
ul. Mickiewicza 64, 71-101 Szczecin
e-mail: [email protected]
http://www.wneiz.pl/