Przedmiot: Modelowanie procesów eksploatacyjnych

Transkrypt

Przedmiot: Modelowanie procesów eksploatacyjnych
POLITECHNIKA ŚLĄSKA W KATOWICACH
W YDZIAŁ TRANSPORTU
KATEDRA TECHNOLOGII LOTNICZYCH
TEST POPPELREUTERA
DIAGNOZA ZABURZEŃ ZMYSŁU RÓWNOWAGI
Kolejny numer zajęć: 6
Przedmiot: Ergonomia i Bezpieczeństwo Pracy
Semestr: IV
Liczba godzin: 2
Katowice
Ergonomia i Bezpieczeństwo - Test Poppelreutera. Diagnoza zaburzeń zmysłu równowagi
Spis treści
1. CEL ĆWICZENIA ............................................................................................................................... 2
2. WSTĘP TEORETYCZNY .................................................................................................................. 2
3. PRZEBIEG BADAŃ DOŚWIADCZALNYCH ................................................................................... 3
3.1. TABLICE POPPELREUTERA ............................................................................................................... 3
3.2. RÓWNOWAŻNIA .............................................................................................................................. 6
-1-
Ergonomia i Bezpieczeństwo - Test Poppelreutera. Diagnoza zaburzeń zmysłu równowagi
1. CEL ĆWICZENIA
Celem projektu jest zapoznanie studenta z badaniami z użyciem testu Poppelreutera, oraz
diagnozowaniem zaburzeń zmysłu równowagi operatorów transportowych (transport drogowy,
szynowy, wodny, lotniczy i przemysłowy).
2. WSTĘP TEORETYCZNY
Tablice Poppelreutera
Zestaw tablic wraz z arkuszami testowymi do testu Poppelreutera służącego do pomiaru koncentracji
oraz podzielności uwag – rys. 1. Do stosowania w badaniach z zakresu psychologii pracy (zawody
wymagające szczególnej sprawności psychofizycznej) - niezbędne w diagnostyce psychologicznej
kierujących pojazdami.
Rysunek 1. Tablice Poppelreutera – Laboratorium badań psychotechnicznych przy Katedrze
Technologii Lotniczych Politechniki Śląskiej
Równoważnia
Równoważnia RW-2001E jest stacjonarnym przyrządem , umożliwiającym diagnozę zaburzeń zmysłu
równowagi – rys. 2. Moduł nośny wykonany z elementów metalowo - drewnianych.
-2-
Ergonomia i Bezpieczeństwo - Test Poppelreutera. Diagnoza zaburzeń zmysłu równowagi
Rysunek 2. Równoważnia – Laboratorium badań psychotechnicznych przy Katedrze Technologii
Lotniczych Politechniki Śląskiej
3. PRZEBIEG BADAŃ DOŚWIADCZALNYCH
3.1. TABLICE POPPELREUTERA
Tablice do testu Poppelreutera – do stosowania w badaniach z zakresu psychologii pracy (zawody
wymagające szczególnej sprawności psychofizycznej) - niezbędne w diagnostyce psychologicznej
kierujących pojazdami (Metodyka psychologicznych badań kierowców – 2000).
Wymiary: 1200 x 610 x 45 mm
Badanie tym testem przeprowadza się dla całej grupy jednocześnie. Do tego celu niezbędna jest sala
badań, w której znajdują się indywidualne stanowiska pracy. W zależności od wielkości
pomieszczenia badania mogą być prowadzone w zespołach od 4 do 10 osób (większe grupy
-3-
Ergonomia i Bezpieczeństwo - Test Poppelreutera. Diagnoza zaburzeń zmysłu równowagi
wymagają pomocy asystentów). Każde stanowisko pracy powinno być tak usytuowane, aby
zapewniona była samodzielność przy rozwiązywaniu testu.
Test psychologiczny składa się z 2 równoległych tablic, różniących się między sobą cyframi
umieszczonymi w poszczególnych kwadratach, oraz z tablicy ćwiczeniowej.
Dane techniczne testów
- powierzchnia tablicy - format A-0
- wymiary kwadratu - 5x95 mm
- grubość linii - 3 mm
- grubość cyfr - 3 mm
- rozmieszczenie liczb w kwadracie : liczba środkowa powinna znajdować się w środku kwadratu;
wysokość liczby - 30 mm, szerokość - 26 mm. Odległość liczby znajdującej się w prawym dolnym
rogu powinna wynosić 3m od ramion kąta.
Tablica powinna być zawieszona w taki sposób, aby wszystkie osoby badane dobrze ją widziały. Do
badania niezbędny jest stoper.
Instrukcja dla badającego
Przed rozpoczęciem badania psycholog przygotowuje tablice (są one niedostępne dla badanych).
Badania rozpoczyna się zazwyczaj od tablicy pierwszej, chociaż można też, zgodnie z wytycznymi,
stosować odpowiednio drugą lub trzecią. Badający poleca badanym zająć miejsca, rozwiesza tablice
ćwiczeniową, a następnie wyjaśnia sposób wykonania oraz zapisania wyniku badania. Podaje
instrukcję; jeśli badani nie rozumieją, należy ją jeszcze raz powtórzyć. Jeśli w grupie badanych
znajdują się osoby, które mają trudności z rozumieniem instrukcji, należy je wyłączyć z badania i
przeprowadzić badanie indywidualne oraz zaznaczyć to w protokóle badania.
Badanie rozpoczyna się od tablicy ćwiczeniowej. Badany wpisuje wyniki na karcie badania
psychologicznego.
Następnie psycholog sprawdza poprawność wykonanego ćwiczenia. Po upewnieniu się, że badani
zrozumieli instrukcję poleca podkreślić ostatnią liczbę z ćwiczenia i rozpocząć badanie właściwe.
Instrukcja dla badanego
„Na tej tablicy w każdym kwadracie (pokazujemy) znajdują się dwie liczby; Jedna w środku kwadratu
(pokazujemy), a druga w jego dolnym rogu. Proszę teraz wyszukać kolejne liczby środkowe
począwszy od 11 do 22. Kolejne, to znaczy:12,13,14,15,16,17,18,19,20,21,22. Na arkuszach , które
macie przed sobą należy wpisywać nie te wyszukiwane liczby środkowe, lecz te znajdujące się w rogu
kwadratu. Np. szukamy liczby
11 wpisujemy na arkuszu liczbę - jaką ? Tak - 36
Proszę, na arkuszu zapisać liczbę 36. A teraz należy wyszukać kolejną liczbę 12.
Co należy wpisać ? Tak 41
Następnie szukamy liczby 13, zapisujemy jaką ? Tak 31.
Teraz należy odszukiwać samodzielnie następne kolejne liczby środkowe, a następnie wpisywać
liczbę znajdująca się w dolnym rogu kwadratu. Liczbę należy wpisywać na arkuszu w rzędach
-4-
Ergonomia i Bezpieczeństwo - Test Poppelreutera. Diagnoza zaburzeń zmysłu równowagi
pionowych jedna pod drugą. Teraz rozpoczynamy badanie właściwe. Należy pracować szybko i nie
opuszczać żadnej kolejnej środkowej liczby. Rozpoczynamy od liczby 43. Uwaga – Zaczynamy”
Psycholog włącza stoper. (czas badania 3 minuty).
Wynik badania stanowi ilość liczb poprawnie zapisanych do pierwszego błędu.
Wpisujemy tę liczbę (ilość poprawnych rozwiązań) w rubryce „Wynik ogólny”, następnie wyszukujemy
w tabeli norm uzyskany wynik i odczytujemy miejsce, jakie badany uzyskał w grupie właściwej dla
danego wieku.
Następnie obliczamy stosunek poprawnie wpisanych liczb do wszystkich wg wzoru.
Wynik powinien być zbliżony do 1. Materiały te stanowić będą podstawę oceny jakościowej.
Jeżeli badany uzyskał wynik poniżej normy tylko w tej funkcji, to należy przeprowadzić badanie tzw.
wersją równoległą.
Normy dla testu Tablic Poppelreutera
- najdłuższy szereg poprawnie zapisanych liczb –
Normy dla testu Tablic Poppelreutera
- liczba błędów –
źródło:
Metodyka psychologicznych badań kierowców ITS Warszawa 2003
-5-
Ergonomia i Bezpieczeństwo - Test Poppelreutera. Diagnoza zaburzeń zmysłu równowagi
3.2. RÓWNOWAŻNIA
Warunki zewnętrzne
Badanie przeprowadza się w pomieszczeniu o ograniczonym dostępie światła dziennego – wskazany
półmrok.
Opis elementów
1 – podstawa
2 – ramię mocujące
3 – belka nośna
Kaseta z wirującą tarczą
Opis elementów
1. Korpus
2. Wirująca tarcza
3. Przewód manipulatora
4. Przycisk
-6-
Ergonomia i Bezpieczeństwo - Test Poppelreutera. Diagnoza zaburzeń zmysłu równowagi
Budowa urządzenia
Równoważnia RW - 03 jest stacjonarnym przyrządem, umożliwiającym diagnozę zaburzeń zmysłu
równowagi. Moduł nośny wykonany jest z elementów metalowo – drewnianych.
W jego skład wchodzą:
- belka nośna zawieszona na dwóch statywach
- wirująca tarcza w osłoniętej kasecie
W wyposażeniu znajduje się również:
- bateria zasilająca
- manipulator
Warunki pracy
Temperatura otoczenia 10 - 45 º C
Parametry techniczne
Zasilanie baterią o napięciu 9V.
Wymiary:
- belka nośna 100 x 100 x 1400mm
- kaseta tarczy 300 x 300 x 40mm
Obsługa urządzenia
Po ustawieniu podstaw w miejscu badania, montujemy na nich belkę nośną. W celu unieruchomienia
belki łączymy jej zaczepy na podstawach poprzez wkręcenie śrub mocujących w otwory stojaków.
Dokręcanie śrub należy zakończyć przy wyczuwalnym oporze. Belkę ustawiamy prostopadle do
ściany na której montujemy kasetę z wirującą tarczą.
Kaseta powinna znajdować się na wysokości oczu badanego w odległości ok. 2 metrów. Przyjmuje
się, iż wysokość środkowego punktu tarczy od podłoża wynosi ok.180 cm. Kasetę zawieszamy na
zaczepie dołączonym do zestawu.
Przed zawieszeniem kasety sprawdzamy, czy w jej tylnej części znajduje się bateria zasilająca oraz
czy w czasie transportu nie uległa przemieszczeniu. Dokonujemy tego poprzez naciśnięcie przycisku
manipulatora – tarcza powinna zacząć wirować.
Po zakończeniu montażu urządzenie jest gotowe do pracy.
Badanie
Zwracamy się do osoby badanej by stanęła na środku równoważni – stawiając stopy jedna za drugą –
wzdłuż jej biegu. Następnie podajemy instrukcję badania:
Proszę stanąć swobodnie, rozluźniając mięśnie nóg. Belka na której stoisz jest ruchoma.
Poprzez balansowanie ciałem staraj się utrzymać pozycję pionową. Teraz wyciągnij ręce przed
siebie i wpatruj się w umieszczoną na wysokości Twoich oczu tarczę.
W tym czasie naciskamy przycisk uruchamiający tarczę i przytrzymujemy go przez 10 sekund. Po
zwolnieniu przycisku zwracamy się do osoby badanej:
-7-
Ergonomia i Bezpieczeństwo - Test Poppelreutera. Diagnoza zaburzeń zmysłu równowagi
Teraz zamknij oczy i staraj się stać na równoważni w bezruchu do momentu, w którym powiem,
że możesz je otworzyć
W czasie badania obserwujemy reakcje osoby badanej zwracając uwagę na:
- chwiejność ruchów
- trudności w utrzymaniu pozycji pionowej
- próby otwierania oczu
- reakcje werbalne
W przypadku zejścia w trakcie badania z równoważni, ponawiamy próbę, wykonując kolejno wszystkie
elementy procedury badawczej.
Wyniki badania
Wynikiem badania jest poprawność wykonanej przez badanego próby – jej interpretacja zależy od
wywiadu jaki powinniśmy przeprowadzić z osoba badaną.
Jego główne elementy to:
- przebyte choroby (szczególnie stany zapalne uszu) oraz urazy głowy
- poziom lęku wywołany przez „otwarte przestrzenie” oraz wysokość
- aktualna dyspozycja psychofizyczna (np. trwający stan chorobowy, zmęczenie)
- dotychczasowe doświadczenie przy pracach wysokościowych
Subiektywność badanej zmiennej (zaburzenia równowagi mogą przebiegać z różnym nasileniem) oraz
jej specyficzny charakter (interpretacja poprzez obserwację) wymuszają na badającym wnikliwą
analizę jakości wykonania zadania badawczego w połączeniu z danymi z wywiadu.
W przypadku jakichkolwiek wątpliwości wskazana jest konsultacja neurologiczna.
-8-

Podobne dokumenty