Symboliki harcerskie

Krzyż harcerski
Co tj. ? Jak uzyskać „krzyż“ ?




Odznaka harcerska stosowana w większości organizacji harcerskich w świecie
Nadawany członkom organizacji harcerskiej podczas przyrzeczenia harcerskiego
Zuchy zamiast krzyża harcerskiego noszą znaczek zucha
Harcerze przed przyrzeczeniem na miejscu krzyża noszą lilijkę, która następnie przypina się
na rogatówke/beret
Wygląd krzyża









Wzorowany na odznaczeniu Virtuti Militari
Krzyż otaczają dwa wieńce: dębowy (znaczący siłe) i laurowy (znaczący zwycięstwo)
W kręgu znajduje się lilijka z odchodzącymi na boki rogami chust, które znacząca chusty:
Zuchową, Harcerską i Instruktorską
Promienie – biegnące od lilijki oznaczają dążenie harcerstwa do promieniowania na cały
świat wartościami, radością, dobrem
Węzeł na lilijce – symbolizuje on węzeł przyjaźni harcerzy
Ziarenka piasku - perły dobrych uczynków, znak tego, że harcerzy jest dużo
Puste miejsca – pomiędzy ziarenkami piasku pozostawione jest miejsce, które symbolizuje, że
jest jeszcze miejsce dla nowych harcerzy
Hasło "Czuwaj" – tradycyjne pozdrowienie harcerskie, które przypomina harcerzowi, że
powinien być zawsze gotowy do służby Ojczyźnie.
Ramiona - cztery strony świata
Historia odznaki
W pierwszym numerze czasopisma „Skaut” z 15 października 1911 roku Andrzej Małkowski ogłosił
konkurs „na polską odznakę skautową”. W odpowiedzi na ten konkurs nadesłano aż 84 prac. Wśród
nich znalazł się projekt, który opracował Kazimierz Lutosławski. Żadna z prac nie wydała się na tyle
interesująca, by od razu wprowadzić ją do użytku. Po wprowadzeniu do projektu szeregu zmian
powstała odznaka: krzyż wzorowany na Orderze Virtuti Militari. Pierwsze odznaki wręczono
prawdopodobnie już we wrześniu 1913 roku na zakończenie kursu instruktorskiego zorganizowanego
przez Naczelną Komendę Skautową na Dynasach.
Lilijka
Co tj. ? Jak uzyskać „lilijke“ ?


Nadawany członkom organizacji harcerskiej podczas 1. przyrzeczenia harcerskiego
Harcerze noszą lilijke na lewej piersi, na miejscu przyszłego odznaku, krzyża harceskiego
Wygląd lilijki



Ma 3 końce, które oznaczają chusty zuchowe, harcerskie i instruktorskie
Na lilijce jest duży napis O N C i oznacza on słowa: Ojczyzna, Nauka, Cnota
Lilijka jest spięta suwakiem, który oznacza przyjaźń harcerską
Historia odznaki
Metalową lilijkę noszą harcerze na nakryciu głowy (rogatywce, berecie, kapeluszu). Harcerze, którzy
nie złożyli jeszcze Przyrzeczenia Harcerskiego noszą ją także w miejscu krzyża harcerskiego – na lewej
piersi (na wysokości serca). Instruktorzy harcerscy noszą też złotą lilijkę.
Hymn harcerski
Hymn harcerski „Wszystko Co Nasze“ jest hymnem Związku Harcerstwa Polskiego od 1918 roku.
Oficjalnie hymnem jest jedynie pierwsza zwrotka i refren. W 1977 roku wprowadzono do hymnu
dodatkową zwrotkę pióra Jerzego Majki, ale VII Zjazd ZHP w marcu 1981 roku przywrócił dawną
postać, wprowadzając do Statutu ZHP zapis, że hymnem jest tylko pierwsza zwrotka i refren.
Wcześniej hymnem ZHP była Rota Marii Konopnickiej.
Mundur harcerski
Mundur harcerza



Bluza mundurowa w kolorze drużyny
Spodnie: krótkie lub długie. Harcerze drużyn wodnych - granatowe lub czarne
Nakrycie głowy z lilijką: rogatywka, beret w jednolitym kolorze z innymi członkami drużyny
Mundur harcerki



Bluza mundurowa w kolorze szarym
Spódnica lub, w warunkach polowych, spodnie
Nakrycie głowy z lilijką: beret w jednolitym kolorze z innymi członkami drużyny, rogatywka
Elementy wspólne ubioru dla harcerzy i harcerek







chusta harcerska
pas harcerski
krzyż harcerski/lilijka/znaczek zucha
beret lub rogatywka
niektóre drużyny mają „naszywkę drużyny”
znaczki zdobytych sprawności
sznury harcerskie