Harcuś 04.06 str.6-7

HARCUŚ
-6-
kwiecień 2006
Symbolika Harcerska
KrzyŜ Harcerski
Jest odznaką wzorowaną na najwyŜszym odznaczeniu wojskowym - KrzyŜu Virtuti Militarni (ustanowionym przez króla Stanisława Augusta Poniatowskiego
w 1792r.), przyznawanym za wyjątkowe męstwo na
polu walki. Projekt KrzyŜa Harcerskiego opracował w
1912 roku ks. Kazimierz Lutosławski, jako odznakę
nielegalnie działającej w Warszawie Naczelnej Komendy Skautowej. KrzyŜ posiada bogatą wewnętrzną symbolikę. Jego ramiona oplata wieniec z liści lauru (po prawej) - symbolu
zwycięstwa, oraz liści dębu (po lewej) - symbolu męstwa. Są one połączone zapinką,
która oznacza, Ŝe harcerz powinien łączyć w sobie te dwie cechy. Inna interpretacja
mówi, Ŝe jest to węzeł, który podobnie jak węzeł na chuście (dawniej zastępujący
pierścień) ma przypominać o obowiązku spełnienia przynajmniej jednego dobrego
uczynku dziennie. Wśród dębowych liści moŜna równieŜ dostrzec trzy Ŝołędzie, symbolizujące trzy rozbiory, ewentualnie trzech zaborców Polski. Na poprzecznych ramionach KrzyŜa widnieje napis: Czuwaj! - pozdrowienie harcerskie. Jest on podzielony na
dwie części, tak jak ZHP, które składa się z pionu męskiego i Ŝeńskiego (obecnie połączonych). Miejsce przecięcia ramion KrzyŜa objęte jest okręgiem - symbolem doskonałości, ewentualnie bratniego harcerskiego kręgu. Wewnątrz okręgu znajduje się lilijka. Gwiazdki na jej ramionach oznaczają oczy harcerza - zawsze szeroko otwarte, starające się dostrzec, kiedy i gdzie harcerz moŜe być potrzebny. Rozchodzące się promienie symbolizują dąŜenie harcerstwa do objęcia swym wpływem coraz większych
kręgów młodych ludzi, a takŜe promieniowanie harcerzy jako przykład dla całej polskiej młodzieŜy. Spotyka się teŜ interpretację, określającą promienie jako światło
gwiazdy przewodniej z fragmentu łacińskiej maksymy - ad astra (do gwiazd). KrzyŜ
sam oznacza jej pierwszy człon: per aspera - przez trudy, czyli przez pokonywanie
własnej słabości aŜ po gotowość walki i poświęceń dla Ojczyzny. Na ramionach KrzyŜa
wykropkowane są punkciki oznaczające liczne jak ziarnka piasku, czy gwiazdy na niebie, dobre uczynki, jakie powinni spełniać harcerze. Według starszych interpretacji
punkciki te mają symbolizować niezliczone szeregi harcerzy i harcerek. Powstałe po
listopadzie 1918 roku Ministerstwo Spraw Wojskowych wydało rozkaz stanowiący, Ŝe
KrzyŜ Harcerski jest jedyną odznaką cywilną, jaką moŜna nosić na mundurze wojskowym. Dawniej KrzyŜe były numerowane, a numer wpisywano do KsiąŜeczki Harcerskiej. KrzyŜ Harcerski otrzymuje się po złoŜeniu Przyrzeczenia Harcerskiego i nosi się
go 2 cm nad lewą kieszenią munduru. KrzyŜ Harcerski jest odznaką tak jednoznacznie
kojarzoną z ruchem harcerskim, Ŝe w międzynarodowym języku migowym dwa palce
skrzyŜowane na wysokości lewej piersi oznaczają harcerza.
Lilijka
Tradycyjna odznaka harcerska. Swym kształtem przypomina zakończenie igły magnetycznej busoli marynarskiej wskazującej biegun północny, co symbolizuje, Ŝe harcerz
w swym postępowaniu zawsze kieruje się Prawem Harcerskim.
HARCUŚ
-6-
kwiecień 2006
Na listkach są umieszczone litery „O” „N” „C” oznaczające hasła
filaretów i filomatów „Ojczyzna”, „Nauka”, „Cnota”. W zwieńczeniu napis ZHP. Harcerze noszą Lilijkę na nakryciu głowy metalową barwy szarosrebrnej. Harcerze w okresie próbnym przypinają Lilijkę w miejscu gdzie nosi się KrzyŜ Harcerski, na lewej
stronie munduru, 2 cm nad środkowym wszyciem lewej kieszeni. Instruktorzy mogą nosić filcowe Lilijki o wysokości 6 cm,
naszywane na lewym rękawie munduru 10 cm poniŜej wszycia
naramiennika. Harcerska lilijka podobno ma swym kształtem
przypominać zakończenie igły magnetycznej kompasu. Tak jak
igła wskazywała Ŝeglarzom bezpieczną drogę do domu, tak lilijka symbolizuje jedną z najwaŜniejszych powinności harcerza:
postępowanie zgodnie z prawem harcerskim. Inni twierdzą, Ŝe tak jak kompas północ,
tak lilijka ma harcerzom wskazywać drogę do osiągania ideałów. Trzy literki ONC na
ramionach lilijki są skrótem hasła filaretów: "Ojczyzna, Nauka, Cnota". Na węźle widnieje skrót nazwy naszej organizacji ZHP. Na lilijce z krzyŜa nie ma Ŝadnych liter, są
za to dwie gwiazdki. Symbolizują one oczy harcerza, zawsze szeroko otwarte, uwaŜnie
obserwujące świat, gotowe dostrzec dobro i zło. Są symbolem oczu patrzących i widzących kiedy i gdzie harcerz moŜe być pomocny.
Symbolika
wędrowniczej watry
SYMBOL: ognisko ułoŜone w sposób skautowy na tzw. długie
palenie, z którego wychodzą trzy płomienie
Ognisko - symbol ciepła, bliskości, więzi, domu, rodziny, wiedzy, energii. Watra na zielonym tle lewego naramiennika to
symbol świadomej Ŝyciowej wędrówki po zagadnieniach i tematach z zakresu wszelakich dziedzin ludzkiej aktywności. Wędrówki po własnej miejscowości, regionie, Polsce, Europie i świecie. Trzy płomienie oznaczają dąŜenie ku doskonałości, a brązowe polana sposób działania wędrowników/ elementy wędrowniczej
pracy. Zielone tło naramiennika przypomina, Ŝe to wszystko odbywa się na tle harcerskiego Ŝycia.
Płomienie - symbol dąŜenia ku doskonałości (od najmniejszego do największego płomyka):
1.
2.
3.
siła ciała - dbałość o zdrowie i tęŜyznę fizyczną
siła rozumu - dąŜenie do wiedzy i rozwijanie swojego intelektu
siła ducha - kształtowanie charakteru, dąŜenia do prawdy i Boga
Polana ogniska- ułoŜone w gwiazdę tradycyjnym skautowym sposobem na długotrwałe
palenie oznaczają zasady-elementy wędrowniczej pracy :
1. słuŜba
2. szukanie swojego miejsca w społeczeństwie
3. praca nad sobą
fruzia