PROGRAM SZKOLENIA DLA NAUCZYCIELI

Transkrypt

PROGRAM SZKOLENIA DLA NAUCZYCIELI
Projekt „PI: Innowacyjny program rozwijający psychoedukacyjne kompetencje interpersonalne u uczniów klas IV-VI z terenów wiejskich,
miejsko-wiejskich i miast do 25 tys. mieszkańców województwa wielkopolskiego”, współfinansowany ze środków Unii Europejskiej
w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Strona 1
PROGRAM SZKOLENIA
DLA NAUCZYCIELI
Wyższa Szkoła Nauk Humanistycznych i Dziennikarstwa
ul. gen. Tadeusza Kutrzeby 10, 61-719 Poznań
tel. 061 66 05 224, fax 061 85 84 362
www.wsnhid.pl
Projekt „PI: Innowacyjny program rozwijający psychoedukacyjne kompetencje interpersonalne u uczniów klas IV-VI z terenów wiejskich,
miejsko-wiejskich i miast do 25 tys. mieszkańców województwa wielkopolskiego”, współfinansowany ze środków Unii Europejskiej
w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Program został opracowany w ramach projektu pt. „PI: Innowacyjny program
rozwijający psychoedukacyjne kompetencje interpersonalne u uczniów klas IV – VI z
terenów wiejskich, wiejsko-miejskich i miast do 25 tys. mieszkańców województwa
wielkopolskiego”.
Projekt realizowany jest w ramach Priorytetu IX „Rozwój wykształcenia
i kompetencji w regionach” Działania 9.3 „Upowszechnienie formalnego kształcenia
ustawicznego w formach szkolnych”.
Realizator projektu:
Wyższa Szkoła Nauk Humanistycznych i Dziennikarstwa
ul. gen. T. Kutrzeby 10
61-719 Poznań
Strona 2
Poznań 2014
Wyższa Szkoła Nauk Humanistycznych i Dziennikarstwa
ul. gen. Tadeusza Kutrzeby 10, 61-719 Poznań
tel. 061 66 05 224, fax 061 85 84 362
www.wsnhid.pl
Projekt „PI: Innowacyjny program rozwijający psychoedukacyjne kompetencje interpersonalne u uczniów klas IV-VI z terenów wiejskich,
miejsko-wiejskich i miast do 25 tys. mieszkańców województwa wielkopolskiego”, współfinansowany ze środków Unii Europejskiej
w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Spis treści
1. Wprowadzenie
2. Cele szkolenia
3. Metody szkoleniowe
4. Korzyści
5. Szkolenie – część I
5.1.
Założenia teoretyczne oraz omówienie i analiza badań dotyczących
projektu
6. Szkolenie – część II
6.1.
Warsztaty i ćwiczenia
7. Podsumowanie i dokumentacja projektu
8. Ewaluacja szkolenia
9. Materiały szkoleniowe
10. Bibliografia
Strona 3
11. Załącznik
Wyższa Szkoła Nauk Humanistycznych i Dziennikarstwa
ul. gen. Tadeusza Kutrzeby 10, 61-719 Poznań
tel. 061 66 05 224, fax 061 85 84 362
www.wsnhid.pl
Projekt „PI: Innowacyjny program rozwijający psychoedukacyjne kompetencje interpersonalne u uczniów klas IV-VI z terenów wiejskich,
miejsko-wiejskich i miast do 25 tys. mieszkańców województwa wielkopolskiego”, współfinansowany ze środków Unii Europejskiej
w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
1.
Wprowadzenie
Szkolenie przygotowane w ramach projektu przyczynia się do zwiększenia
kompetencji nauczycieli wychowawców klas IV-VI szkoły podstawowej. Kompetencje te
pozwolą wesprzeć uczniów (w tym tzw. uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi)
w rozwoju zgodnie z założeniami projektu. Nauczyciele będą potrafili kształtować takie
kompetencje psychoedukacyjne swoich uczniów, których brak często jest przyczyną
niepowodzeń w nauce. Wprowadzenie nowoczesnych, aktywnych narzędzi pracy
wspomaga też nauczycieli w kształtowaniu kompetencji kluczowych u uczniów. Jednym z
istotnych celów tego szkolenia jest przełamanie oporu nauczycieli wobec budowania
podmiotowych relacji ze swoimi uczniami oraz przekonanie ich do podejmowania działań
opartych na indywidualizacji procesu dydaktyczno-wychowawczego.
2.
Cele szkolenia
Cel główny szkolenia:
 nabycie umiejętności kształcenia psychoedukacyjnych kompetencji uczniów
przez nauczycieli wychowawców klas IV-VI szkoły podstawowej.
3.
Cele szczegółowe:
 przełamanie oporu wobec aktywnych metod nauczania w pracy wychowawczej,
 przekonanie nauczycieli o wpływie kompetencji psychoedukacyjnych na
efektywność procesu nauczania i uczenia się.
Metody szkoleniowe
Do najważniejszych korzyści zarówno dla nauczycieli, jak i dla szkół podstawowych
zaliczono:
 podniesienie jakości kompetencji psychologiczno-pedagogicznych wychowawcy
klasy,
 otwarcie nauczycieli na jakościową zmianę w swojej pracy wychowawczej,
 pozyskanie lub uzupełnienie nowej wiedzy w zakresie metodyki aktywnego
nauczania.
5.
Szkolenie – część I
Wyższa Szkoła Nauk Humanistycznych i Dziennikarstwa
ul. gen. Tadeusza Kutrzeby 10, 61-719 Poznań
tel. 061 66 05 224, fax 061 85 84 362
www.wsnhid.pl
Strona 4
Wśród metod szkoleniowych zostały wyróżnione metody:
 wykładowa, poglądowa,
 warsztatowa, aktywizujące m.in. następujące metody pracy:
 dyskusja,
 burza mózgów,
 metaplan,
 odgrywanie ról.
4.
Korzyści
Projekt „PI: Innowacyjny program rozwijający psychoedukacyjne kompetencje interpersonalne u uczniów klas IV-VI z terenów wiejskich,
miejsko-wiejskich i miast do 25 tys. mieszkańców województwa wielkopolskiego”, współfinansowany ze środków Unii Europejskiej
w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Czas trwania I części szkolenia: 8 godzin.
Tematyka szkolenia:
Założenia teoretyczne oraz omówienie i analiza badań dotyczących projektu
1. Czym jest psychoedukacja?
 prezentacja materiału teoretycznego
2. Omówienie i analiza badań:
 raport z badań ilościowych
 raport z badań jakościowych
3. Kompetencje pedagogiczno-psychologiczne nauczyciela wychowawcy
(w tym metody diagnozy i autodiagnozy)
4. Omówienie metod i technik nauczania – uczenia się:
 spełnianie kryteriów
nowoczesnego
kształcenia
poprzez
stosowanie aktywizujących metod pracy (takich jak dyskusja,






burza mózgów, metaplan, odgrywanie ról)
aranżowanie znaczących osobistych doświadczeń i odkryć
treningi autogenne, relaksacyjne, interpersonalne i twórcze
treningi doświadczania pozytywnych emocji
warsztaty poznawcze – doświadczenie praktyczne
zabawa
techniki dialogowe, analizy i interpretacji, oporu, przepracowania,
modelowania
dziennik „wyrażania wdzięczności”
8 kroków ku szczęściu
inne aktywne metody nauczania – uczenia się



5. Zastosowanie w formie warsztatu ćwiczeniowego czterech z powyższych
technik
6. Wpływ działań pedagogiczno-wychowawczych na efekty dydaktyczne
pracy z uczniem
7. Przedstawienie założeń projektu i zadań nauczycieli w projekcie
6.
Szkolenie – część II
Czas trwania II części szkolenia: 8 godzin.
Warsztaty i ćwiczenia
1. Praca w grupach na wybranych czterech scenariuszach zajęć (4 x 8 osób) –
w oddzielnych salach, w podziale na role nauczycielskie i uczniowskie
Wyższa Szkoła Nauk Humanistycznych i Dziennikarstwa
ul. gen. Tadeusza Kutrzeby 10, 61-719 Poznań
tel. 061 66 05 224, fax 061 85 84 362
www.wsnhid.pl
Strona 5
Tematyka szkolenia:
Projekt „PI: Innowacyjny program rozwijający psychoedukacyjne kompetencje interpersonalne u uczniów klas IV-VI z terenów wiejskich,
miejsko-wiejskich i miast do 25 tys. mieszkańców województwa wielkopolskiego”, współfinansowany ze środków Unii Europejskiej
w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
2. Przygotowanie zajęć i materiałów, wybór preferowanych metod
3. Prezentacja efektów pracy warsztatowej czterech jednostek lekcyjnych
w formie:
a) hospitacji lustrzanej
b) hospitacji koleżeńskiej
c) obserwacji lekcji poprzez granie roli ucznia
4. Omówienie poziomu osiągnięcia zamierzonych celów przy zastosowaniu
narzędzi wypracowanych w ramach projektu wraz z krytyczną recenzją
narzędzia
Szczegółowa charakterystyka wybranych form lekcyjnych:
Władysław Kobyliński uważa, że hospitacja polega na bezpośrednim uczestnictwie
osoby pragnącej poznać pracę nauczyciela w prowadzonych przez niego zajęciach,
dokonaniu wspólnie z nim analizy i oceny tych zajęć oraz sformułowaniu na tej podstawie
wniosków na przyszłość. Zarówno analiza i ocena zajęć, jak i wnioski dotyczące
zazwyczaj problematyki zastosowanych przez nauczyciela metod i technik dydaktycznych,
sposobów organizowania pracy, poziomu przygotowania do zadań itp., a także stopnia
realizacji przyjętych celów. Zakłada się, że omówienie wyników hospitacji powinno
wzbogacić wiedzę i umiejętności zawodowe nauczyciela oraz dostarczyć mu inspiracji do
coraz lepszej, bardziej wydajnej i twórczej pracy. Zdaniem Kazimierza Marcinkiewicza,
„Hospitacja jest dyskusją, wspólną analizą procesu dydaktyczno-wychowawczego w celu
wybrania najlepszej drogi postępowania nauczyciela wychowawcy, prowadzącej do
optymalnego rozwoju uczniów”.
W związku ze zmianą podejścia do hospitacji oraz jej roli wyróżniamy różne jej
rodzaje. Najbardziej popularne formy, najczęściej stosowane w nadzorze pedagogicznym,
to:
 hospitacje kontrolno-oceniające,
 hospitacje doradczo-doskonalące,
 hospitacje diagnozujące
oraz ze względu na zasięg:
 hospitacje globalne,
 hospitacje wycinkowe.
Na potrzeby szkolenia nauczycieli uczestniczących w projekcie wybrana została
kompilacja trzech rodzajów hospitacji wspierających:
 hospitacje koleżeńskie (obserwacja lekcji przez kolegów nauczycieli
w celu podnoszenia jakości pracy),
 obserwacja lekcji poprzez granie roli ucznia,
 hospitacje lustrzane.
Wyższa Szkoła Nauk Humanistycznych i Dziennikarstwa
ul. gen. Tadeusza Kutrzeby 10, 61-719 Poznań
tel. 061 66 05 224, fax 061 85 84 362
www.wsnhid.pl
Strona 6
Rodzaje hospitacji:
Projekt „PI: Innowacyjny program rozwijający psychoedukacyjne kompetencje interpersonalne u uczniów klas IV-VI z terenów wiejskich,
miejsko-wiejskich i miast do 25 tys. mieszkańców województwa wielkopolskiego”, współfinansowany ze środków Unii Europejskiej
w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Obserwacja lekcji poprzez granie roli ucznia – tego typu hospitacja może być
niezwykłą okazją do zbadania efektywności programu nauczania, programu
wychowawczego szkoły, jakości zajęć pozalekcyjnych itp. Jednakże głównym celem takiej
obserwacji jest zdiagnozowanie potrzeb uczniów poprzez wczucie się w ich rolę.
Dodatkową zaletą jest podpatrzenie u kolegów prowadzących lekcje przykładów
efektywnych metod nauczania i wychowania, aby wzbogacić własny warsztat pracy.
Planując wcielenie się w rolę ucznia (doskonała okazja dla wychowawcy do
zaobserwowania klasy), należy odpowiednio zorganizować zaplanowaną obserwację.
Hospitacje pozwalają na wzbogacenie wiedzy i umiejętności zawodowych nauczyciela,
a ponadto mogą dostarczyć mu inspiracji do coraz lepszej, twórczej pracy.
Praca hospitacyjna powinna nieść za sobą nową jakość. Ważne są tu:
 praca motywacyjna – mająca na celu potwierdzenie racjonalności i sensowności
podejmowanej przez siebie aktywności, wspieranie oczekiwanych postaw
i zachowań oraz stymulowanie działań umożliwiających rozwój zawodowy
nauczyciela,
 praca projekcyjna – ukierunkowana na podejmowanie działań systemowych,
umożliwiających szeroko pojęty rozwój organizacji między innymi poprzez
przemyślany system szkoleń, doradztwa oraz wzajemnego wsparcia.
Hospitacja lustrzana to pomoc w samoocenie nauczyciela i wychowawcy, innymi
słowy – „Popatrz, co robisz na lekcji”. Hospitujący jest osobą bierną nie tylko w czasie
obserwacji, ale także w trakcie rozmowy pohospitacyjnej. Jego zadaniem jest jedynie
doprowadzić do sytuacji samorefleksji i samooceny osoby hospitowanej, tak jak w lustrze
widzimy swoje prawdziwe oblicze – nie poprawia ono uchybień naszego wyglądu,
a jedynie umożliwia ich dostrzeżenie. Poprawa należy tu do podmiotu hospitacji.
7.
Podsumowanie i dokumentacja projektu
Obejrzenie filmu edukacyjnego z wypowiedzią sir Kena Robinsona pt. „Nauczyciele
są jak ogrodnicy” (powszechny dostęp do filmu poprzez kanał YouTube:
http://www.youtube.com/watch?v=Tt055yb1YNg). Dyskusja dotycząca przydatności
szkolenia w kontekście obejrzanego materiału filmowego.
8.
Ewaluacja szkolenia
Ankieta ewaluacyjna – w załączniku.
Materiały szkoleniowe
Uczestnicy kursu otrzymają materiały szkoleniowe:
 raporty z badań,
 programy i podręczniki metodyczne,
Wyższa Szkoła Nauk Humanistycznych i Dziennikarstwa
ul. gen. Tadeusza Kutrzeby 10, 61-719 Poznań
tel. 061 66 05 224, fax 061 85 84 362
www.wsnhid.pl
Strona 7
9.
Projekt „PI: Innowacyjny program rozwijający psychoedukacyjne kompetencje interpersonalne u uczniów klas IV-VI z terenów wiejskich,
miejsko-wiejskich i miast do 25 tys. mieszkańców województwa wielkopolskiego”, współfinansowany ze środków Unii Europejskiej
w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
 literaturę dotyczącą pracy wychowawczej nauczyciela,
 filmy edukacyjne.
10.
Bibliografia
 Borzęcki K.: Jak hospitować. Poradnik dyrektora szkoły. Olsztyn 1994.
 Encyklopedia Pedagogiczna. Fundacja Innowacja. Warszawa 1993.
 Nowa Szkoła – Skuteczne zarządzanie w praktyce. F1.2.
 Robinson K.: Nauczyciele są jak ogrodnicy. TED – film edukacyjny.
 Słownik Pedagogiczny. PWN. Warszawa 1975.
 Sroka K.: Hospitacja – kilka uwag. „Nowe w Szkole” 97/98 nr 7.
 Wlazło S.: Mierzenie jakości pracy szkoły. MEN. Radom 1996.
 Wybrane problemy hospitacji zajęć lekcyjnych. WOM. Łódź 1999.
oraz
 literatura dotycząca psychoedukacji.
Załącznik
11.
Ankieta ewaluacyjna dla uczestników szkolenia nauczycieli w ramach projektu
pt. „PI: Innowacyjny program rozwijający psychoedukacyjne kompetencje interpersonalne
u uczniów klas IV-VI z terenów wiejskich, miejsko-wiejskich i miast do 25 tys.
mieszkańców województwa wielkopolskiego”.
Nazwa szkolenia, imię i nazwisko prowadzącego:
…………………………………………………………………………………………….
I.
Organizacja szkolenia
1. Proszę odpowiedzieć na poniższe pytania (proszę zaznaczać odpowiednie pole):
Zdecydo
wanie tak
Raczej tak
Ani tak,
ani nie
Raczej nie
Strona 8
Czy zostałeś odpowiednio wcześnie
zawiadomiony o terminie i miejscu
szkolenia?
Czy miejsce szkolenia było dobrze
przygotowane?
Czy szkolenie odbywało się
w zaplanowanym wymiarze
czasowym?
Czy było zapewnione
wyżywienie/poczęstunek?
Zdecydow
anie nie
Wyższa Szkoła Nauk Humanistycznych i Dziennikarstwa
ul. gen. Tadeusza Kutrzeby 10, 61-719 Poznań
tel. 061 66 05 224, fax 061 85 84 362
www.wsnhid.pl
Projekt „PI: Innowacyjny program rozwijający psychoedukacyjne kompetencje interpersonalne u uczniów klas IV-VI z terenów wiejskich,
miejsko-wiejskich i miast do 25 tys. mieszkańców województwa wielkopolskiego”, współfinansowany ze środków Unii Europejskiej
w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
2. Oceń wymiar czasowy szkolenia:
Zdecydowani
e za długie
Raczej
za długie
W sam raz
Raczej
za krótkie
Zdecydowani
e za krótkie
W mojej opinii
szkolenie było:
II.
Szkolący
3. Oceń osobę prowadzącą szkolenie:
Zdecydow
anie tak
Raczej
tak
Ani tak,
ani nie
Raczej nie
Zdecydow
anie nie
Czy treść szkolenia odpowiadała
jego tematowi (nazwie)?
Czy szkolący był dobrze
przygotowany merytorycznie
do prowadzenia szkolenia?
Czy treść szkolenia była
przekazywana w zrozumiały
i przystępny sposób?
Czy szkolenie zawierało
ćwiczenia/zadania zespołowe
umożliwiające przećwiczenie
zdobytej wiedzy?
III.
Materiały szkoleniowe
4. Odpowiedz na pytanie:
Tak
Nie
Czy otrzymałeś materiały
szkoleniowe?
5. Oceń materiały szkoleniowe:
Raczej
tak
Ani tak,
ani nie
Raczej nie
Czy materiały szkoleniowe
Wyższa Szkoła Nauk Humanistycznych i Dziennikarstwa
ul. gen. Tadeusza Kutrzeby 10, 61-719 Poznań
tel. 061 66 05 224, fax 061 85 84 362
www.wsnhid.pl
Zdecydow
anie nie
Strona 9
Zdecydow
anie tak
Projekt „PI: Innowacyjny program rozwijający psychoedukacyjne kompetencje interpersonalne u uczniów klas IV-VI z terenów wiejskich,
miejsko-wiejskich i miast do 25 tys. mieszkańców województwa wielkopolskiego”, współfinansowany ze środków Unii Europejskiej
w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
wyczerpująco omawiały
zagadnienia szkolenia?
Czy materiały szkoleniowe były
przystępnie napisane?
Czy materiały szkoleniowe były
pomocne w trakcie szkolenia?
Czy materiały szkoleniowe będą
pomocne w Twojej dalszej pracy
zawodowej?
IV.
Przydatność szkoleń
6. Oceń szkolenie:
Zdecydow
anie tak
Raczej
tak
Ani tak,
ani nie
Raczej nie
Zdecydow
anie nie
Czy szkolenie spełniło Twoje
oczekiwania?
Czy szkolenie poszerzyło Twoje
umiejętności?
Czy nabyte umiejętności będą
przydatne w Twojej pracy
zawodowej?
Czy po szkoleniu masz nowe
pomysły, które chciałbyś
zastosować w swojej pracy
zawodowej?
7. Podczas szkolenia:
Strona 10
Najbardziej podobało mi się
Przede wszystkim zabrakło mi
8. Sugestie i uwagi wobec szkoleń z tej tematyki:
Wyższa Szkoła Nauk Humanistycznych i Dziennikarstwa
ul. gen. Tadeusza Kutrzeby 10, 61-719 Poznań
tel. 061 66 05 224, fax 061 85 84 362
www.wsnhid.pl
Strona 11
Projekt „PI: Innowacyjny program rozwijający psychoedukacyjne kompetencje interpersonalne u uczniów klas IV-VI z terenów wiejskich,
miejsko-wiejskich i miast do 25 tys. mieszkańców województwa wielkopolskiego”, współfinansowany ze środków Unii Europejskiej
w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Wyższa Szkoła Nauk Humanistycznych i Dziennikarstwa
ul. gen. Tadeusza Kutrzeby 10, 61-719 Poznań
tel. 061 66 05 224, fax 061 85 84 362
www.wsnhid.pl