Na czym polega odpowiedzialność firmy farmaceutycznej?
Transkrypt
Na czym polega odpowiedzialność firmy farmaceutycznej?
GlaxoSmithKline Pharmaceuticals S.A. Siedziba Główna ul. Grunwaldzka 189 60-322 Poznań GSK Services Sp. z o.o. ul. Grunwaldzka 189 60-322 Poznań GSK Commercial Sp. z o.o. ul. Rzymowskiego 53 02-697 Warszawa www.gsk.com.pl Na czym polega odpowiedzialność firmy farmaceutycznej? Raport Społeczny GlaxoSmithKline Pharmaceuticals 2009-2010 Warszawa, listopad 2011 KORPO-BRO/4/2011 Z czasem firmy farmaceutyczne zorientowały się, że wprowadzanie nowych leków nie wystarczy do zdobycia społecznego zaufania. Zrozumieliśmy, że musimy uważniej obserwować swoje otoczenie, przestrzegać rygorystycznych norm i mechanizmów kontrolnych, by zapobiegać niepożądanym zachowaniom i działaniom. Jerzy Toczyski Prezes Zarządu GlaxoSmithKline Pharmaceuticals SA Od odpowiedzialności do zaufania Rozmowa z Jerzym Toczyskim, Prezesem Zarządu i Dyrektorem Generalnym GlaxoSmithKline Pharmaceuticals SA w Polsce Trudno sobie wyobrazić współczesny świat bez nowoczesnych leków i ich producentów. Ale mało który przemysł wzbudza podobne jak farmacja kontrowersje. Agresywny lobbing, brak transparentności czy nieetyczne metody reklamy to wciąż stawiane zarzuty wobec firm farmaceutycznych. W jaki sposób firmy dziś dbają o swój wizerunek? Największym błędem firm farmaceutycznych było poczucie, że skoro swoimi produktami przyczyniają się do ratowania życia i zdrowia ludzkiego, to należy im się specjalne traktowanie i wdzięczność ze strony społeczeństwa. Eskalacja problemów przemysłu farmaceutycznego nastąpiła w latach 80. i 90., gdy powstawały przełomowe leki. Rodziło to wizję dużych zysków, ale i stwarzało pole do rywalizacji i pokusę nadużyć. 02 Raport Społeczny GlaxoSmithKline Pharmaceuticals 2009-2010 Ta nauka doprowadziła do wytyczenia ściślejszych regulacji zewnętrznych oraz reguł wewnętrznych firm. Dotyczą one badań, rejestracji leków, uzyskiwania refundacji czy promocji. Firmy takie, jak GSK nie tylko do tych reguł się dostosowują, ale i samodzielnie tworzą kolejne, by budować zaufanie społeczne. Społeczeństwo oczekuje coraz większej transparentności, chce widzieć, na co firmy wydają publiczne pieniądze pochodzące z refundacji leków. I jest to w pełni zrozumiałe. Wytłumaczenie tego procesu i rozliczanie się z jego efektów staje się częścią modelu biznesowego przemysłu, co jeszcze 20 lat temu nie miało miejsca. Dlaczego GSK chce być firmą odpowiedzialną? Czy możliwa jest realizacja strategii odpowiedzialnego biznesu w firmie farmaceutycznej bez ryzyka utraty pozycji rynkowej? Wykazanie się odpowiedzialnym postępowaniem jest niezbędne aby utrzymać pozycję rynkową. Dlatego robimy wiele, by odpowiazać na potrzeby lekarzy, decydentów ochrony zdrowia i społeczeństwa. W tym aspekcie zaufanie stanowi dla nas szczególną wartość i staramy się je budować poprzez naszą postawę i działanie. Wierzę, że zaufanie przekłada się na dialog, dialog umożliwia poznanie potrzeb, a to z kolei daje możliwość tworzenia rozwiązań w leczeniu, które te potrzeby zaspokajają. Jaki wpływ ma GSK na swoje otoczenie ze względu na produkt, który oferuje? Z jakimi wiąże się to wyzwaniami? Jako firma farmaceutyczna mamy bezpośredni wpływ na ludzkie zdrowie i życie. Refundacja leków w ramach narodowego systemu ochrony zdrowia oznacza, że firma farmaceutyczna otrzymuje pieniądze publiczne. Naszym zadaniem jest takie wykorzystanie tych funduszy, aby inwestycje w badania nad innowacyjnymi lekami dostarczały kolejnych wartościowych klinicznie i ekonomicznie terapii. Jako beneficjent publicznych finansów, przyjmujemy na siebie olbrzymią odpowiedzialność wobec pacjenta, który jest ostatecznym użytkownikiem naszych leków, lekarza, który nasze leki stosuje oraz instytucji publicznych, które odpowiadają za efektywne wykorzystanie funduszy w systemie ochrony zdrowia. Jakie są więc priorytety strategii odpowiedzialności społecznej GSK w Polsce? Chcemy, aby nasza działalność była transparentna, zrozumiała i budziła pozytywny odbiór społeczny. Dlatego uznajemy odpowiedzialne prowadzenie biznesu za integralną część funkcjonowania firmy w Polsce. I mimo, że od lat prowadzimy szereg działań w tym zakresie, w 2010 roku zbudowaliśmy kompleksową strategię, stworzyliśmy zestaw celów, działań i system monitorowania, aby mieć pewność, że uwzględniamy potrzeby naszego otoczenia i stawiamy czoła nowym wyzwaniom. Nasze osiagnięcia i zamierzenia prezentujemy w tym raporcie. Najbardziej kluczowa jest etyka wszelkich naszych działań - od badań klinicznych, przez rejestrację leków, aż po model sprzedażowy. Poruszanie się w obrębie prawa już nie wystarcza, gdyż w naszej opinii nie jest ono dość rygorystyczne pod tym względem. Dlatego w GSK stworzyliśmy surowy kodeks etyczny, który precyzyjnie definiuje, jakie zachowania są dozwolone, a jakie nie. Jest on oparty na najlepszych praktykach na poziomie światowym i wykracza ponad wymogi kodeksu przemysłu firm innowacyjnych w Polsce. Wdrożyliśmy wewnętrzne systemy szkoleniowe i kontrolne, by nasi pracownicy nie mieli wątpliwości czego od nich oczekujemy. Na podstawie diagnozy potrzeb społecznych obserwujemy też, że rośnie zapotrzebowanie na edukację lekarzy i pacjentów dotyczącą leków i sposobów leczenia. Jeżeli chcemy spełnić naszą misję poprawy jakości życia i zdrowia ludzkiego, do naszych produktów musimy dodawać wartość wynikającą z naszej wiedzy. Firmy farmaceutyczne nie spieszą się z wydawaniem raportów społecznych. Dlaczego GSK postanowiło być w awangardzie? W tej publikacji, która jest naszym pierwszym raportem, prezentujemy cele i konkretne działania oraz plany na przyszłość. Odnosimy się przy tym do oczekiwań, jakie stawiają nam nasi interesariusze. W tej komunikacji staramy się być otwarci i szczerzy, mówiąc nie tylko o naszych sukcesach, ale również o tym, co wymagało zmiany. Chciałbym aby zostało to odczytane jako sygnał, że jesteśmy otwarci na dialog, chcemy poznawać potrzeby naszych partnerów społecznych i starać się wychodzić im na przeciw. Wierzę, że budowane w ten sposób zaufanie pozwoli nam aktywnie uczestniczyć w debacie publicznej na temat przyszłości systemu opieki zdrowotnej w Polsce i proponować rozwiązania zwiększające dostęp Polaków do skutecznych, nowoczesnych terapii. 03 Z czasem firmy farmaceutyczne zorientowały się, że wprowadzanie nowych leków nie wystarczy do zdobycia społecznego zaufania. Zrozumieliśmy, że musimy uważniej obserwować swoje otoczenie, przestrzegać rygorystycznych norm i mechanizmów kontrolnych, by zapobiegać niepożądanym zachowaniom i działaniom. Jerzy Toczyski Prezes Zarządu GlaxoSmithKline Pharmaceuticals SA Od odpowiedzialności do zaufania Rozmowa z Jerzym Toczyskim, Prezesem Zarządu i Dyrektorem Generalnym GlaxoSmithKline Pharmaceuticals SA w Polsce Trudno sobie wyobrazić współczesny świat bez nowoczesnych leków i ich producentów. Ale mało który przemysł wzbudza podobne jak farmacja kontrowersje. Agresywny lobbing, brak transparentności czy nieetyczne metody reklamy to wciąż stawiane zarzuty wobec firm farmaceutycznych. W jaki sposób firmy dziś dbają o swój wizerunek? Największym błędem firm farmaceutycznych było poczucie, że skoro swoimi produktami przyczyniają się do ratowania życia i zdrowia ludzkiego, to należy im się specjalne traktowanie i wdzięczność ze strony społeczeństwa. Eskalacja problemów przemysłu farmaceutycznego nastąpiła w latach 80. i 90., gdy powstawały przełomowe leki. Rodziło to wizję dużych zysków, ale i stwarzało pole do rywalizacji i pokusę nadużyć. 02 Raport Społeczny GlaxoSmithKline Pharmaceuticals 2009-2010 Ta nauka doprowadziła do wytyczenia ściślejszych regulacji zewnętrznych oraz reguł wewnętrznych firm. Dotyczą one badań, rejestracji leków, uzyskiwania refundacji czy promocji. Firmy takie, jak GSK nie tylko do tych reguł się dostosowują, ale i samodzielnie tworzą kolejne, by budować zaufanie społeczne. Społeczeństwo oczekuje coraz większej transparentności, chce widzieć, na co firmy wydają publiczne pieniądze pochodzące z refundacji leków. I jest to w pełni zrozumiałe. Wytłumaczenie tego procesu i rozliczanie się z jego efektów staje się częścią modelu biznesowego przemysłu, co jeszcze 20 lat temu nie miało miejsca. Dlaczego GSK chce być firmą odpowiedzialną? Czy możliwa jest realizacja strategii odpowiedzialnego biznesu w firmie farmaceutycznej bez ryzyka utraty pozycji rynkowej? Wykazanie się odpowiedzialnym postępowaniem jest niezbędne aby utrzymać pozycję rynkową. Dlatego robimy wiele, by odpowiazać na potrzeby lekarzy, decydentów ochrony zdrowia i społeczeństwa. W tym aspekcie zaufanie stanowi dla nas szczególną wartość i staramy się je budować poprzez naszą postawę i działanie. Wierzę, że zaufanie przekłada się na dialog, dialog umożliwia poznanie potrzeb, a to z kolei daje możliwość tworzenia rozwiązań w leczeniu, które te potrzeby zaspokajają. Jaki wpływ ma GSK na swoje otoczenie ze względu na produkt, który oferuje? Z jakimi wiąże się to wyzwaniami? Jako firma farmaceutyczna mamy bezpośredni wpływ na ludzkie zdrowie i życie. Refundacja leków w ramach narodowego systemu ochrony zdrowia oznacza, że firma farmaceutyczna otrzymuje pieniądze publiczne. Naszym zadaniem jest takie wykorzystanie tych funduszy, aby inwestycje w badania nad innowacyjnymi lekami dostarczały kolejnych wartościowych klinicznie i ekonomicznie terapii. Jako beneficjent publicznych finansów, przyjmujemy na siebie olbrzymią odpowiedzialność wobec pacjenta, który jest ostatecznym użytkownikiem naszych leków, lekarza, który nasze leki stosuje oraz instytucji publicznych, które odpowiadają za efektywne wykorzystanie funduszy w systemie ochrony zdrowia. Jakie są więc priorytety strategii odpowiedzialności społecznej GSK w Polsce? Chcemy, aby nasza działalność była transparentna, zrozumiała i budziła pozytywny odbiór społeczny. Dlatego uznajemy odpowiedzialne prowadzenie biznesu za integralną część funkcjonowania firmy w Polsce. I mimo, że od lat prowadzimy szereg działań w tym zakresie, w 2010 roku zbudowaliśmy kompleksową strategię, stworzyliśmy zestaw celów, działań i system monitorowania, aby mieć pewność, że uwzględniamy potrzeby naszego otoczenia i stawiamy czoła nowym wyzwaniom. Nasze osiagnięcia i zamierzenia prezentujemy w tym raporcie. Najbardziej kluczowa jest etyka wszelkich naszych działań - od badań klinicznych, przez rejestrację leków, aż po model sprzedażowy. Poruszanie się w obrębie prawa już nie wystarcza, gdyż w naszej opinii nie jest ono dość rygorystyczne pod tym względem. Dlatego w GSK stworzyliśmy surowy kodeks etyczny, który precyzyjnie definiuje, jakie zachowania są dozwolone, a jakie nie. Jest on oparty na najlepszych praktykach na poziomie światowym i wykracza ponad wymogi kodeksu przemysłu firm innowacyjnych w Polsce. Wdrożyliśmy wewnętrzne systemy szkoleniowe i kontrolne, by nasi pracownicy nie mieli wątpliwości czego od nich oczekujemy. Na podstawie diagnozy potrzeb społecznych obserwujemy też, że rośnie zapotrzebowanie na edukację lekarzy i pacjentów dotyczącą leków i sposobów leczenia. Jeżeli chcemy spełnić naszą misję poprawy jakości życia i zdrowia ludzkiego, do naszych produktów musimy dodawać wartość wynikającą z naszej wiedzy. Firmy farmaceutyczne nie spieszą się z wydawaniem raportów społecznych. Dlaczego GSK postanowiło być w awangardzie? W tej publikacji, która jest naszym pierwszym raportem, prezentujemy cele i konkretne działania oraz plany na przyszłość. Odnosimy się przy tym do oczekiwań, jakie stawiają nam nasi interesariusze. W tej komunikacji staramy się być otwarci i szczerzy, mówiąc nie tylko o naszych sukcesach, ale również o tym, co wymagało zmiany. Chciałbym aby zostało to odczytane jako sygnał, że jesteśmy otwarci na dialog, chcemy poznawać potrzeby naszych partnerów społecznych i starać się wychodzić im na przeciw. Wierzę, że budowane w ten sposób zaufanie pozwoli nam aktywnie uczestniczyć w debacie publicznej na temat przyszłości systemu opieki zdrowotnej w Polsce i proponować rozwiązania zwiększające dostęp Polaków do skutecznych, nowoczesnych terapii. 03 Podsumowanie - cele, działania i plany Budowanie relacji wysokie standardy etyczne s.29-36 Cele Działanie zgodnie z zasadami etycznymi GSK, które są jednymi z najbardziej restrykcyjnych w branży. Pacjenci - bezpieczeństwo i skuteczność produktów s.37-46 Społeczeństwo - edukacja i profilaktyka zdrowotna s.47-52 Wprowadzanie produktów leczniczych o wysokim profilu bezpieczeństwa i skuteczności, odpowiadających na potrzeby pacjentów. Prowadzenie programów promujących profilaktykę zdrowotną koncentrując się na chorobach nowotworowych i profilaktyce chorób zakaźnych. Wspieranie postępu w medycynie poprzez uczestniczenie w procesie kształcenia profesjonalistów medycznych oraz inicjatywach służących poprawie standardów diagnostyki i leczenia poważnych chorób. Realizacja kampanii społecznych i edukacyjnych we współpracy z szerokim kręgiem partnerów społecznych. 100% nowych pracowników przechodzi szkolenia z zakresu etyki. Wprowadziliśmy 12 nowych produktów leczniczych i szczepionek na rynek Polski. Realizujemy kampanie społeczne i akcje edukacyjne o charakterze prozdrowotnym: Opracowaliśmy Kompas Etyczny pomagający naszym pracownikom w rozwiązywaniu dylematów etycznych. Przeprowadziliśmy 49 badań klinicznych, w których wzięło udział ponad 3400 uczestników. Kampanie społeczne w profilaktyce onkologicznej: Stale aktualizujemy procedury regulujące zasady współpracy ze środowiskiem lekarzy, pielęgniarek i położnych oraz farmaceutów. Pomagaliśmy w podnoszeniu kompetencji polskich badaczy poprzez takie inicjatywy jak: Opieranie współpracy ze środowiskiem lekarzy, farmaceutów, pielęgniarek i położnych na dialogu, etyce i transparentności Współpraca z organizacjami pacjentów, przy poszanowaniu niezależności ich działalności. Nasz działania 2009-2010 Zapewnianie najwyższych standardów etycznej współpracy z partnerami biznesowymi, dostawcami, kontrahentami. Uczestnikom spotkań, konferencji medycznych oraz spotkań z przedstawicielami nie wręczamy żadnych gadżetów promocyjnych. Darowizny na rzecz organizacji pacjentów publikujemy na stronie internetowej. Wprowadziliśmy działania naprawcze w wyniku 3 przypadków niezgodności z regulacjami i dobrowolnymi kodeksami regulującymi kwestie komunikacji marketingowej. • Środkowoeuropejskie Warsztaty nt. Badań Klinicznych • Wsparcie Badań Sponsorowanych przez Badaczy • Young Oncologist Initiative Informacje o prowadzonych przez nas badaniach klinicznych publikujemy na stronie internetowej. Przygotowaliśmy poradnik dla pacjentów odnośnie zasad prowadzenia badań klinicznych. • „Mam Haka na Raka” – ogólnopolski Program dla młodzieży • „Zdrowa Gmina” – konkurs dla lokalnych samorządów • „Stop Rakowi Szyjki Macicy” – promocja badań cytologicznych Programy edukacyjne promujące profilaktykę: • „Żółty Tydzień” • „Mamo, tato, macie wybór” • „Powstrzymaj Rotawirusy” • „Szczep się na zdrowie” • „Positive Action” • „Nie dostaniesz mnie” Produkcja leków w naszej fabryce odbywa się zgodnie ze standardami Dobrej Praktyki Wytwarzania. Jesteśmy partnerem akredytowanych szkoleń przy okręgowych izbach lekarskich i aptekarskich. Zainicjowaliśmy program edukacyjny PATRON. Wspieramy konkursy naukowe i promujące innowacje w metodach leczenia. Plany 2011-2012 W 2011 r. wprowadziliśmy zasady programu przeciwdziałania i zapobiegania przekupstwu i korupcji w kontaktach z partnerami biznesowymi i funkcjonariuszami publicznymi (ABAC) Planujemy wprowadzenie w latach 20112015 na polski rynek kolejnych innowacyjnych produktów: Będziemy kontynuować zaangażowanie w dotychczasowe programy społeczne i kampanie edukacyjne. • 3 preparatów w kategorii leków oddechowych, Będziemy dążyć do zwiększania liczby zapraszanych partnerów społecznych realizowanych kampanii, aby rozszerzać zakres działań. W 2011 r. chcemy rozgraniczyć współpracę naukową ze środowiskiem zewnętrznym od działań, które mogłyby zostać potraktowane jako komercyjne. • 2 preparatów w obszarze leków neurologicznych i psychiatrycznych, Planujemy publiczne ujawnianie płatności dokonywanych na rzecz pracowników służby zdrowia. • 2 szczepionek. • 9 preparatów w kategorii leków specjalistycznych, Wdrożymy program „Jakość i bezpieczeństwo” w fabryce w Poznaniu doskonaląc prowadzenie samoinspekcji oraz przestrzegania zasad GMP (2011). Wprowadzimy program Prometeusz stworzony specjalnie dla ortopedów i chirurgów naczyniowych (2011). 04 Raport Społeczny GlaxoSmithKline Pharmaceuticals 2009-2010 Stworzenie środowiska pracy sprzyjającego rozwojowi pracowników zgodnie z ich potrzebami oraz celami firmy. Promowanie kultury efektywności, wspierającej osiąganie przez pracowników oraz firmę ponadprzeciętnych rezultatów. Zapewnienie bezpiecznych warunków pracy oraz promocja zdrowia wśród naszych pracowników. s.65-72 Inwestowanie w rozwój polskiego społeczeństwa działając na rzecz wyrównywania szans i ograniczania wykluczenia społecznego, szczególnie w kontekście zdrowia. Posiadamy przejrzyste zasady wynagradzania. Wprowadziliśmy program wolontariatu pracowniczego „Orange Day” - nasi pracownicy zrealizowali 62 projekty na rzecz społeczności lokalnych. Wprowadziliśmy program outplacementu dla pracowników działu R&D. Prowadziliśmy akcje prozdrowotne, szkolenia „Energy for performance” oraz program promocji zdrowia „Weź zdrowie w swoje ręce”.. Wprowadziliśmy szereg inicjatyw podnoszących standardy bezpieczeństwa w miejscu pracy. Pytaliśmy o opinie pracowników w badaniach i ankietach. Usprawniliśmy komunikację z Komisją Parytetową po zaistnieniu pozwu zbiorowego. Stałe ograniczanie negatywnego wpływu na środowisko w każdym obszarze naszej działalności, w tym w łańcuchu dostaw. Podnoszenie poziomu świadomości ekologicznej pracowników. Rozwój współpracy ze środowiskiem akademickim w regionie Wielkopolski. Jesteśmy partnerem głównym programu tworzenia świetlic środowiskowych „Promyk dnia”. Wprowadziliśmy jasne procedury postępowania w przypadkach podejrzeń o mobbing czy dyskryminację. s.73-80 Angażowanie pracowników w działania na rzecz społeczności lokalnych poprzez wolontariat pracowniczy. Oferujemy narzędzia pozwalające na poszerzanie wiedzy i umiejętności pracowników. Ujednoliciliśmy pakiet świadczeń dodatkowych. Środowisko naturalne ochrona i minimalizowanie zagrożeń Cele s.53-64 Społeczności lokalne współpraca i pomoc Nasi pracownicy startują w maratonach i innych imprezach sportowych, zbierając w ten sposób fundusze na rzecz wspierania potrzebujących dzieci i młodzieży. Zamiast dorocznego pikniku dla pracowników fabryki, środki w wysokości 130tys. zł przekazaliśmy na rzecz powodzian. Przekazaliśmy darowizny o łącznej wysokości 1 173 000 zł. Pracownicy fabryki zrezygnowali dorocznego pikniku rodzinnego i środki w wysokości 130 tys. zł na rzecz powodzian. Kontynuujemy umowy o współpracy z 4 uczelniami w Wielkopolsce. Wzięliśmy udział w projekcie „Wiedza dla Gospodarki”realizowanym przez Politechnikę Poznańską. Zaprzestaliśmy emisji substancji zubożających warstwę ozonową. Zainwestowaliśmy 4,4 mln zł na działania związane z ochroną środowiska w fabryce w Poznaniu. Wprowadziliśmy projekt Energy Savings dla ograniczania zużycia energii poprzez inwestycje w infrastrukturę i optymalizację procesów. Stale ograniczamy negatywny wpływ na środowisko redukując w fabryce: • o13,5% zużycie energii elektrycznej, • o 11 % emisję CO2, • o 34% zużycie wody i produkowanych ścieków, • o 9,4 % liczbę odpadów nieniebezpiecznych a niebezpiecznych o 16%. Zorganizowaliśmy warsztaty KAIZEN, aby zmniejszyć ilość zużycia energii i innych mediów. Nasz działania 2009-2010 Pracownicy - atrakcyjne miejsce pracy Zlikwidowaliśmy działalność Centrów Naukowo-Społecznych w Poznaniu i Krakowie na rzecz inwestowania ogólnopolskich programów edukacyjnych. Będziemy rozwijać program Living Safety polegający na edukowaniu pracowników w zakresie eliminacji zagrożeń w miejsu pracy. Wprowadziliśmy Program Pomocy dla Pracowników, którego celem jest wsparcie w trudnych sytuacjach życiowych (2011). Chcemy rozwijać promocję profilaktyki zdrowia. Planujemy rozwinąć program wolontariatu zwiększając wachlarz form zaangażowania pracowników. Chcemy rozwijać współpracę z organizacjami pacjentów.. Będziemy nadal wspierać realizację programu „Promyk Dnia”. Chcemy poprawić mierzenie efektywności naszego zaangażowania w obszarze społecznym poprzez wprowadzenie metodologii London Benchmarking Group (LBG). W kolejnych latach planujemy zmniejszać zużycie energii o 5% rocznie. Zredukujemy zużycie wody o 2%. W roku 2011 zmniejszymy ilość wytwarzanych odpadów niebezpiecznych o 2% i innych niż niebezpieczne o 5%. Zredukujemy o 5% odpady nieniebezpieczne a o 2% odpady niebezpieczne. Wprowadzimy projekty Zero to Landfill oraz Green Lab. Podczas planowanego remontu powierzchni biurowych w Warszawie wprowadzimy rozwiązania Eko-biura. Plany 2011-2012 Będziemy wspierać naszych pracowników w zakresie podnoszenia kwalifikacji oraz rozwoju ich kariery, jednocześnie pomagając im zachować balans pomiędzy życiem prywatnym i zawodowym. Wymienimy Lotę samochodową na pojazdy z normą Euro5. Wprowadzimy proces technologiczny Kogeneracji w fabryce. 05 Spis treści 02 Od odpowiedzialności do zaufania 04 Podsumowanie - cele, działania i plany 07 O raporcie 09 Kim jesteśmy 18 Otoczenie i wyzwania Regulacje prawne Oczekiwania naszych interesariuszy 18 22 24 Jak rozumiemy naszą odpowiedzialność 30 Nasza odpowiedź na oczekiwania Budowanie relacji wysokie standardy etyczne 30 38 Pracownicy atrakcyjne miejsce pracy Społeczności lokalne współpraca i pomoc Środowisko naturalne ochrona i minimalizowanie zagrożeń 74 Suplementy Tabela wskaźników GRI i Global Compact 82 26 06 Społeczeństwo edukacja i profilaktyka zdrowotna 48 66 54 82 Pacjenci bezpieczeństwo i skuteczność produktów Raport Społecznej Społeczny GlaxoSmithKline Odpowiedzialności Pharmaceuticals Biznesu 2009-2010 2009-2010 Raport poświadczający Podziękowania 84 85 O raporcie Pierwszy raport społeczny wydany przez grupę spółek GlaxoSmithKline w Polsce (z wyłączeniem GSK Consumer Healthcare Sp. z o.o.) GlaxoSmithKline (GSK) od wielu lat publikuje raporty odpowiedzialności społecznej, prezentując działalność firmy w skali globalnej. • Okres raportowania to lata 2009-2010 • Pierwszy raport innowacyjnej firmy farmaceutycznej • Pierwszy raport w branży farmaceutycznej integrujący kwestie społeczne i środowiskowe • Dane zweryfikowane na poziomie aplikacji B według GRI G.3.1 • Weryfikacja danych przez audytora zewnętrznego Ponieważ wierzymy, że dla naszych interesariuszy szczególnie interesujące będzie zapoznanie się z działaniami realizowanymi przez firmę w polsce, dlatego oprócz globalnego raportu, postanowiliśmy stworzyć jego lokalny odpowiednik. Przygotowując to wydawnictwo postawiliśmy sobie kilka celów: • • • • • • rzetelne i kompleksowe poinformowanie o działalności GSK w Polsce, przedstawienie priorytetów naszej strategii odpowiedzialności społecznej, celów, podejmowanych działań oraz dalszych planów, transparentne opowiedzenie o naszych sukcesach, ale też o tym, co wymaga zmiany lub poprawy, wyznaczenie standardu oraz dobrej praktyki dla branży farmaceutycznej, przybliżenie roli i specyfiki branży farmaceutycznej, która funkcjonuje w wysoce regulowanym otoczeniu biznesowym i z uwagi na produkt, jaki oferuje, podlega szczególnym wymaganiom społecznym, stworzenie narzędzia do poprawy efektywności naszych działań z zakresu odpowiedzialności społecznej poprzez wdrożenie lepszej metodologii mierzenia i monitorowania. Zbierając dane do raportu, metodologię oparliśmy o globalne wytyczne raportowania kwestii zrównoważonego rozwoju (Global Reporting Initiative) w wersji G 3.1. Raport został stworzony na poziomie aplikacji B. Przyjęta metodologia oraz obecne systemy zbierania danych, pozwoliły nam na : • zaraportowanie 83 wskaźników całkowicie oraz 5 wskaźnikó częściowo, • zidentyfikowanie 8 wskaźników, które nie dotyczą naszej organizacji, • określenie planu działania, aby w kolejnym raporcie uwzględnić kolejne wskaźniki z puli 33 niezaraportowanych. Metodologia Przygotowując raport społeczny uwzględniliśmy następujące kwestie: • Myślimy długoterminowo i chcemy wyznaczać sobie kolejne cele w odpowiedzialnym prowadzeniu biznesu, uwzględniając przy tym perspektywę naszych interesariuszy. • • • Dlatego też ten dokument traktujemy jako raport otwarcia, który ma stanowić podstawę do rozpoczęcia dialogu z różnymi grupami interesariuszy. • oczekiwania interesariuszy względem branży i GSK wyrażone w badaniach opinii, założenia strategii odpowiedzialności społecznej GSK w Polsce, priorytety GSK na świecie, międzynarodowe standardy i zasady raportowania, szczególnie w aspekcie zapewnienia kompletności danych, ich istotności, wiarygodności, przejrzystości, dokładności i terminowości, ograniczenie jawności niektórych danych z uwagi na tajemnicę handlową. 07 Zakres danych i okres raportowania Dane zebrane i przedstawione w raporcie dotyczą działalności grupy spółek GlaxoSmithKline w Polsce: GlaxoSmithKline Pharmaceuticals SA, GSK Services Sp. z o.o i GSK Commercial Sp. z o.o. w latach 2009-2010. W raporcie nie uwzględniliśmy działalności spółki GlaxoSmithKline Consumer Healthcare Sp. z o.o., z uwagi na odrębne struktury zarządzania i zbierania danych. Weryfikacja Dane, które zostały zaprezentowane w raporcie, zostały poddane kilkustopniowej weryfikacji, co w naszej ocenie gwarantuje ich rzetelność: • • • • dane finansowe, zaczerpnięte z rocznych sprawozdań finansowych, były przedmiotem weryfikacji firmy audytorskiej PwC, poświadczenia zgodności danych ze stanem rzeczywistym udzielił zarząd firmy Pharmaceuticals w Polsce, wszystkie raportowane wskaźniki zebrane od pracowników firmy z wewnętrznych systemów kalkulacyjnych poddaliśmy również niezależnej zewnętrznej weryfikacji wykonanej przez firmę audytorską Deloitte, dodatkowo, o weryfikację zamieszczonych wskaźników, wnioskowaliśmy do Global Reporting Initiative. Działania firmy GSK w obszarze odpowiedzialnego biznesu w raportowanym okresie były także przedmiotem audytów przeprowadzanych przez firmę doradczą PwC na potrzeby niezależnego Rankingu Odpowiedzialnych Firm 2009 i 2010 organizowanego przez Dziennik Gazetę Prawną i Forum Odpowiedzialnego Biznesu. Wybrane praktyki GSK zostały pozytywnie rozpatrzone i nagrodzone przez autorów lub organizatorów raportów i konkursów, o których piszemy w rozdziale “Kim jesteśmy”. Rafał Baniak Podsekretarz Stanu, Ministerstwo Gospodarki Ministerstwo Gospodarki, które inicjuje i wspiera działania na rzecz zrównoważonego rozwoju i odpowiedzialnego biznesu w Polsce, uważnie śledzi zmiany w podejściu przedsiębiorców do włączania aspektów społecznych i środowiskowych w proces podejmowania decyzji biznesowych. Obserwujemy dużą zmianę w tym zakresie w ostatnim czasie – coraz więcej polskich firm w sposób strategiczny zaczyna myśleć o zrównoważonym rozwoju, zwracając uwagę na to jaki wpływ wywierają na swoje otoczenie i jakie są oczekiwania ich interesariuszy. Dobrą praktyką staje się publikowanie raportów społecznych, które w sposób rzetelny, oparty na faktach i danych, mają prezentować podejmowane przez firmę działania i zobowiązania. Gratuluję firmie GlaxoSmithKline, że podjęła się zadania przedstawienia pełnego zakresu swojej działalności. Opinie i sugestie Chcielibyśmy aby kolejne raporty jak najlepiej odpowiadały na potrzeby naszych interesariuszy. W tym celu przygotowaliśmy ankietę ewaluacyjną, w której prosimy o sugestie dotyczące sposobu raportowania oraz działań podejmowany przez GSK. Ankieta dostępna jest na naszej stronie internetowej www.gsk.com.pl. Wszystkie otrzymane opinie będą dla nas bardzo cenne! Osoba kontaktowa Wszelkich informacji na temat zawartości niniejszego raportu udziela Justyna Czarnoba, Menedżer Komunikacji Korporacyjnej i Społecznej Odpowiedzialności Biznesu ([email protected]). 08 Raport Społeczny GlaxoSmithKline Pharmaceuticals 2009-2010 Kim jesteśmy Misją GlaxoSmithKline jest poprawiać jakość życia ludzi, dając im możliwość osiągać więcej, czuć się lepiej i żyć dłużej. Realizując naszą misję tworzymy i dostarczamy nowoczesne leki i szczepionki oraz angażujemy się w zwiększanie dostępu do efektywnych terapii i w edukację zdrowotną polskiego społeczeństwa. W swoich działaniach dążymy do tego, aby być odpowiedzialnym partnerem, budując oparte na zaufaniu relacje z uczestnikami polskiego systemu ochrony zdrowia, stawiając na dialog i transparentną współpracę. Jako wiodący inwestor w branży farmaceutycznej, od ponad 30 lat wnosimy swój wkład w długoterminowy, zrównoważony rozwój gospodarczy i społeczny Polski. W naszym codziennym działaniu opieramy się na czterech głównych wartościach: • • • • szacunku dla ludzi, koncentracji na potrzebach pacjentów, transparentności, uczciwości. Kluczowe dane (grudzień 2010): • 6,1 proc. udziału w sprzedaży produktów leczniczych na receptę, • inwestycje o wartości 450 mln dol., • 5,06 mld zł przychodów, • 3,4 mld zł przychodu z eksportu 10. największy eksporter w Polsce, 72 rynki eksportowe, • 234 produkty oferowane polskim pacjentom, • 49 projektów, 30 mln zł przeznaczanych na badania kliniczne, • 1650 pracowników, z czego ponad 900 w Poznaniu, • 5000 dostawców w Polsce, • usługi dzielone: Globalne Centrum IT, Centrum Zakupowe, Centrum Opakowań. 09 Historia GSK - historią pracowników Marek Liersch Jolanta Ratajska Menedżer Zespołu ds. Kluczowych Klientów Hurtowych Kierownik Magazynu w fabryce w Poznaniu „Jestem chemikiem z wykształcenia, po studiach dostałem nakaz pracy. Chciano mnie skierować do Zakładów Chemii Organicznej w Oświęcimiu. Na szczęście w Poznaniu powstała nowa fabryka Polfy, w nowoczesnym wówczas budynku. Miałem wielkie szczęście, że udało mi się dostać tu pracę. Z 40 lat pracy w GSK, 20 lat przepracowałem w produkcji. Przeszedłem wszystkie szczeble kariery, we wszystkich oddziałach w fabryce. W 1992 roku nastąpiła duża zmiana w moim życiu zawodowym. Pod wieloma względami był to okres pionierski. Polfa Poznań była nowoczesnym zakładem w sensie technologicznym, ale też pod kątem sposobu myślenia. W rodzinie państwowych Polf mieliśmy najlepszą infrastrukturę i sposoby zarządzania. Dostałem nowe zadanie zorganizowanie od podstaw struktur marketingowosprzedażowych. Wkrótce przygotowaliśmy pierwszą reklamę tv polskiego produktu farmaceutycznego Rutinoscorbin.” „Nie da się 38 lat spędzonych w Fabryce opisać w kilku zdaniach. Ale spróbuję. 11 wrzesień 1973 r. wielka radość, przyjęcie do Polfy na nie istniejący już Wydział Płynów. Rok 1982 - odbywają się huczne obchody 25-lecia istnienia Zakładu. Jednocześnie zaczyna się nowa era w moim życiu - zostaję Mistrzem Produkcji. Po likwidacji Wydziału Płynów, przechodzę do nowo powstającego Wydziału Maści Oftalmicznych. Udaje się nowa produkcja i milionowe ilości wysyłamy na eksport. Na horyzoncie pojawia się nowe wyzwanie - stworzenie i prowadzenie magazynków wydziałowych. Przechodzę na Wydział Suchych Form. Z okien obserwuję budowę nowego magazynu. Nowoczesny, wysokiego składowania - chciałabym tam pracować... Czekam pół roku i dostaję propozycję funkcji Kierownika Magazynu. Lecę jak na skrzydłach. Mam dużo do zrobienia, ale też duże wsparcie. Cieszę się z sukcesów, które osiągnęłam, nabytej wiedzy i doświadczenia. A także tego, że wokół mnie pojawia się wielu zdolnych, młodych ludzi. Dzięki nim sama czuję się młoda i pełna energii.” Z połączenia trzech prywatnych firm „Chirurgofil”, „Catgut” i „Therapia” powstaje przedsiębiorstwo Wytwórnia Nici Chirurgicznych „Chirurgofil”. Trzy firmy przechodzą na własność państwa, a wszystkie państwowe placówki przemysłu chemiczno-farmaceutycznego łączą się w „Poznańskie Zakłady Farmaceutyczne Polfa”. Wellcome Foundation otwiera przedstawicielstwo w Polsce. W kolejnych latach na rynku pojawiają się Glaxo, SmithKline and French oraz Beecham. Na rynku pojawia się Rutinoscorbin. 26 10 Raport Społeczny SpołecznejGlaxoSmithKline Odpowiedzialności Pharmaceuticals Biznesu 2009-2010 2009-2010 1978 lata 70-te 1961 1950 lata 20-te Początki Zakładów Farmaceutycznych w Poznaniu Wojciech Wielgosz Anna Falbogowska Dyrektor Handlowy Rynku Otwartego Dyrektor Globalnego Centrum IT w Poznaniu „Pracę w GSK zacząłem w 1994 roku i przeszedłem praktycznie wszystkie szczeble: od Przedstawiciela Naukowego do Dyrektora Handlowego. W trakcie tych lat było kilka przełomowych momentów, które z mojej perspektywy są najważniejsze: pierwszy z nich to rok 2002. Wtedy firma otworzyła się na nowe możliwości i rozwiązania, ogólnie mówiąc przyspieszyła. Szukano nowych twarzy. Zostałem wtedy Menedżerem Sprzedaży w Zespole Levitry. Niedługo potem - w 2003 roku, podczas wdrażania systemu Siebel miałem szansę pracować z wyjątkowym zespołem menedżerów. To była zupełnie nowa jakość i osobiście był to dla mnie ważny moment. Niezależnie od tego, jakie funkcje pełniłem powodem do dumy zawsze był portfel leków GSK, które są standardem terapii w wielu dziedzinach i stanowią podstawę w leczeniu milionów ludzi.” „Kiedy GlaxoSmithKline zadecydowała o otwarciu nowego Globalnego Centrum IT o jego lokalizacji w Poznaniu przesądziło kilka czynników: obecność firmy na rynku polskim, liczba absolwentów uczelni wyższych i specjalistów z bardzo dobrą znajomością języka angielskiego, infrastruktura i stabilna sytuacja polityczno-ekonomiczna w kraju. W ciągu kilku kolejnych lat Centrum dynamicznie rozwijało się i dziś jest to zespół ponad 200 specjalistów świadczących usługi wsparcia teleinformatycznego dla klientów wewnętrznych w ponad 100 krajach. Centrum IT w Poznaniu jest jednym z czterech tego rodzaju ośrodków GlaxoSmithKline na całym świecie.” Dochodzi do połączenia firm Glaxo i Wellcome, w wyniku którego powstaje jedna z największych firm farmaceutycznych w Polsce. Glaxo Wellcome wykupuje 80% akcji Poznańskich Zakładów Farmaceutycznych Polfa. Inwestycje w wysokości 450 mln dol. oraz transfer innowacyjnej wiedzy uczynią z poznańskich zakładów jedną z najnowocześniejszych fabryk firmy w Europie. Ogłoszono plany dotyczące światowej fuzji GlaxoWellcome ze SmithKline Beecham. Pod koniec roku powstaje GlaxoSmithKline. Budowa nowego wydziału kapsułek miękkich, inwestycje w infrastrukturę w Fabryce w Poznaniu. Powstaje Globalne Centrum IT w Poznaniu. 2011 2005 2000 1998 1995 Otwarcie nowej linii produkcyjnej w Poznaniu. 11 450 mln dol. 234 produkty inwestycji w Polsce 1650 pracowników GlaxoSmithKline jest jedną z wiodących firm na polskim rynku leków z 6,1 proc. udziału w sprzedaży preparatów na receptę (wg IMS Health, Dane Narodowe 05/2011) i największym zagranicznym inwestorem w przemyśle farmaceutycznym. Dzięki bezpośrednim inwestycjom o wartości blisko 450 mln dol. oraz bieżącej działalności biznesowej, w znaczący sposób wspiera zrównoważony rozwój gospodarczy i społeczny Polski. Ryszard Grobelny Prezydent Miasta Poznania Przychody GlaxoSmithKline Pharmaceuticals SA w 2010 roku sięgnęły 5,06 mld zł. GSK to 10. największy eksporter w Polsce i jedyna firma farmaceutyczna w pierwszej setce największych eksporterów (wg rankingu „Największych Eksporterów” tygodnika Polityka) - wartość eksportu kierowanego do 72 krajów świata wyniosła w 2010 roku 3,4 mld zł (dla porównania, łączna wartość eksportu sektora firm innowacyjnych w tym samym roku to ok. 3,6 mld zł). Obecnie liczba rynków eksportowych zwiększyła się do 81, docelowo będzie ich blisko 100 (patrz graf poniżej). Ameryka Północna 1 rynek 3 SKU Poznań słynie nie tylko z ducha przedsiębiorczości, ale jest również miastem przyjaznym dla inwestycji, bazujących na nowoczesnym know-how. Wśród 10 największych polskich eksporterów aż trzech ma swoje siedziby w Wielkopolsce, w tym dwóch jest zlokalizowanych w Poznaniu. Prężna działalność poznańskich przedsiębiorstw ma konkretne przełożenie na rozwój gospodarki kraju oraz przynosi wymierne wpływy do budżetu państwa. Azja i Pacyfik 11 rynek 15 SKU Europa 50 rynek 1503 SKU Afryka Północna i Bliski Wschód 12 rynek 61 SKU Xsochimilco Regionalne Centra Pakowania Ameryka Południowa 1 rynek 1 SKU Afryka Subsaharyjska 5 rynek 12 SKU Jacarepagua Regionalne Centra Pakowania Cape Town Regionalne Centra Pakowania 26 12 Raport Społecznej Społeczny GlaxoSmithKline Odpowiedzialności Pharmaceuticals Biznesu 2009-2010 2009-2010 Boronia Regionalne Centra Pakowania Polskim pacjentom firma oferuje łącznie 234 produkty lecznicze w około 450 prezentacjach (SKU - Stock Keeping Unit), przy czym blisko 170 z nich wytwarzanych jest w fabryce w Poznaniu. W 2010 roku leki produkowane w Poznaniu stanowiły 19% całkowitej wartości sprzedaży GSK w Polsce oraz 57% sprzedaży mierzonej liczbą opakowań. W Polsce firma prowadzi szeroko zakrojoną działalność badawczą w zakresie badań klinicznych nad nowymi lekami. W latach 2009-2010 prowadzonych było ponad 49 badań klinicznych z udziałem 3400 pacjentów. Coroczne inwestycje w te działania wynoszą ok. 30 mln zł. GSK współpracuje z około 5000 dostawców w Polsce, z których 95 proc. to firmy lokalne. W 2010 roku wartość dokonanych u nich zakupów przekroczyła 300 mln zł. Firma jest jednym z największych pracodawców w sektorze farmaceutycznym w Polsce. Zatrudnia 1650 pracowników, z czego ponad 900 w Poznaniu tworzy tym samym około 5,3 proc. wszystkich miejsc pracy w polskim sektorze farmaceutycznym. Tylko w 2010 roku firma odprowadziła ponad 17 proc. składek ZUS oraz 13 proc. podatków (CIT, PIT i innych) liczonych dla całego przemysłu farmaceutycznego w Polsce. Oprócz działalności produkcyjno-sprzedażowej, GSK posiada działy świadczące usługi dzielone na rzecz innych oddziałów firmy, w tym prężnie rozwijające się Globalne Centrum IT utworzone w Poznaniu w 2005 roku. Centrum specjalizuje się w świadczeniu usług informatycznych dla 100 oddziałów GSK na całym świecie. Pozostałe to Centrum Zakupowe obsługujące 16 fabryk w Europie oraz Centrum Opakowań. 13 Od 2010 roku, po przejęciu firmy Stiefel, w ofercie GSK znajdują się również produkty dermatologiczne. Nasze produkty GlaxoSmithKline oferuje polskim pacjentom leki wydawane z przepisu lekarza, leki dostępne bez recepty, a także szczepionki oraz dermokosmetyki (z wyłączeniem produktów GlaxoSmithKline Consumer Healthcare Sp. z o.o.). Zarówno na świecie, jak i w Polsce, mamy bogate portfolio leków stosowanych w leczeniu chorób układu oddechowego. Dostarczane przez nas produkty wykorzystywane są m.in. w terapii astmy, przewlekłej obturacyjnej choroby płuc (POChP) i chorób alergicznych. Aktywnie działamy na rzecz leczenia chorób nowotworowych (takich, jak m.in. rak piersi, nerki czy płuc). Oferujemy także leki stosowane w hematologii, np. w leczeniu białaczki limfocytowej oraz małopłytkowości samoistnej. Jesteśmy wiodącym producentem leków stosowanych w chorobach układu nerwowego, układu krążenia, układu żylnego oraz antybiotyków. Odpowiadając na potrzeby pacjentów, koncentrujemy się na opracowywaniu leków stosowanych w chorobach autoimmunologicznych, o nieznanym pochodzeniu. Posiadamy w swoim portfolio m.in. innowacyjne leki, które są szeroko stosowane u pacjentów z chorobą Parkinsona. Wyróżnia nas kompleksowa oferta skojarzonych szczepionek pediatrycznych, które pozwalają zabezpieczyć najmłodsze dzieci przed kilkoma chorobami zakaźnymi jednocześnie. Udostępniamy również szczepionki przeciw wirusowi HPV powodującemu raka szyjki macicy, zakażeniom rotawirusowym i infekcjom pneumokokowym. Dodatkowo oferujemy szczepionki przeciwko grypie oraz szczepienia dla podróżujących. Szczepionki chroniące przed: Nowoczesne terapie stosowane w leczeniu chorób: • • • • • • • układu oddechowego, nowotworowych, układu nerwowego, układu krążenia, układu żylnego, autoimmunologicznych, antybiotykoterapii. • • • • • • chorobami zakaźnymi u dzieci (w tym skojarzone), wirusem HPV, zakażeniami rotawirusowymi, infekcjami pneumokokowymi, grypą, chorobami w podróży. Pełna lista produktów oferowanych przez GSK znajduje się na naszej stronie internetowej: www.gsk.com.pl w zakładce „Nasze produkty”. 26 14 Raport Społecznej Społeczny GlaxoSmithKline Odpowiedzialności Pharmaceuticals Biznesu 2009-2010 2009-2010 Nasze wyniki Dane finansowe (w zł) Przychody netto ze sprzedaży Przychody netto z eksportu Amortyzacja Aktywa razem Kapitał własny Inwestycje długoterminowe Podatek dochodowy (CIT) Wynagrodzenia Darowizny na rzecz podmiotów zewnętrznych i pracowników Zatrudnienie (etaty) Skonsolidowane 2009 4 281 886 000 2 665 853 000 36 097 000 2 440 461 000 2 112 914 000 223 168 000 70 963 000 172 018 000 2010 5 059 898 000 3 372 873 000 30 094 000 2 662 769 000 1 568 706 000 223 168 000 61 794 000 155 346 000 1 506 942 1 692 635 496 1 650 Ze względu na tajemnicę handlową oraz politykę spółki, GlaxoSmithKline nie ujawnia wszystkich danych biznesowych na poziomie kraju. W raportowanym okresie GlaxoSmithKilne nie otrzymało żadnego znaczącego wsparcia finansowego ze strony Państwa. Struktura prawna i operacyjna Zarządzanie ryzykiem Pod nazwą GlaxoSmithKline w Polsce funkcjonują łącznie cztery spółki: • GlaxoSmithKline Pharmaceuticals SA zajmująca się produkcją oraz dystrybucją leków, a także należące do niej: • GSK Commercial Sp. z o.o. odpowiadająca za marketing produktów dostępnych na receptę i prowadzenie badań klinicznych, • GSK Services Sp. z o. o. dostarczająca leki na rynek krajowy oraz skupiająca działy wspierające, • GlaxoSmithKline Consumer Healthcare Sp. z o.o. zajmująca się przede wszystkim dystrybucją produktów dostępnych bez recepty, suplemen-tów diety i środków higieny jamy ustnej. Z uwagi na odrębność organizacyjną jej działalność nie podlega analizie w niniejszym Raporcie. GlaxoSmithKline przywiązuje dużą wagę do przestrzegania wysokich standardów etycznych oraz efektywnego zarządzania ryzykiem w celu zapewnienia bezpieczeństwa pacjentów i pracowników, ochrony środowiska naturalnego, zasobów i reputacji firmy, własności udziałowców, oraz zapewnienia zgodności z obowiązującymi regulacjami prawnymi. Stąd zarządzanie ryzykiem jest stałym elementem procesu podejmowania decyzji i bieżących operacji biznesowych. W 2010 roku GlaxoSmithKline przejęło promocję produktów Stiefel w struktury GSK Commercial Sp. z o.o. Następnie spółka Stiefel Polska Sp. z o.o. przeszła w stan likwidacji, stąd jej wpływ na działalność GSK w raportowanym okresie był bliski zeru. Struktura kapitałowa spółek objętych raportem: GlaxoSmithKline Pharmaceuticals SA Jedynym akcjonariuszem GlaxoSmithKline Pharmaceuticals SA jest Glaxo Group Ltd z siedzibą w Londynie, Wielka Brytania. Całościowa odpowiedzialność za zarządzanie ryzykiem, a więc również ryzykiem związanym z zagrożeniem korupcyjnym, spoczywa na Zarządzie. Odpowiedzialność funkcyjna natomiast spoczywa na jednostkach organizacyjnych, w tym głównie Dziale Audytu i Zarządzania Ryzykiem oraz Dziale EHS i Zarządzania Ryzykiem (fabryka). Analizą ryzyk biznesowych, monitoringiem przestrzegania regulacji oraz przeglądem wyników audytów zajmuje się Komitet Compliance. Komitet spotyka się regularnie, raz na 2-3 miesiące. W jego skład wchodzą przedstawiciele zespołów: Finansowego, Medycznego, Sprzedaży i Marketingu, Prawnego, Jakości, HR, Relacji Zewnętrznych i Audytu. Wyniki pracy Komitetu prezentowane są regularnie na spotkaniach zespołów zarządzających. Komitet przygotowuje mapę ryzyk na podstawie informacji zebranych ze wszystkich obszarów firmy i przedstawia ją raz w roku do akceptacji zespołów zarządzających. GSK Services i GSK Commercial Jedynym udziałowcem GSK Services Sp. z o.o. i GSK Commercial Sp. z o.o. jest GlaxoSmithKline Pharmaceuticals SA. 15 Ład korporacyjny Stały nadzór nad działalnością spółki i jej wynikami, również w obszarze odpowiedzialnego biznesu, sprawuje Rada Nadzorcza. Zgodnie ze Statutem, Walne Zgromadzenie powołuje i odwołuje członków Rady, na bazie ich doświadczenia i kwalifikacji, z poszanowaniem zasad różnorodności, oraz ustala ich wynagrodzenie. Kadencja Rady Nadzorczej wynosi 3 lata. Pod Radę nie podlegają dodatkowe komisje. Rola Przewodniczącego Rady jest rozdzielona od funkcji dyrektora zarządzającego. Członkowie Rady są zatrudnieni w Glaxo Group Ltd. Skład Rady Nadzorczej: Paul Lirette Przewodniczący Rady Nadzorczej, Wice Prezydent Regionu Europy Środkowej (49 lat). Kevin Johnson członek Rady Nadzorczej, Dyrektor Finansowy Regionu Europy Środkowej (45 lat). Brian Cahill Wice Prezydent, Główny Doradca ds. Prawnych na Europę (58 lat). od 2011 mandat przejęła Kathryn Farthing członek Rady Nadzorczej, Wice Prezydent ds. Prawnych na Europę (36 lat). Za zarządzanie działaniami GlaxoSmithKline Pharmaceuticals SA oraz reprezentowanie spółki we wszystkich czynnościach sądowych i pozasądowych odpowiada Zarząd. Rada Nadzorcza powołuje i odwołuje członków Zarządu na bazie ich doświadczenia i kwalifikacji, oraz ustala zasady wynagradzania. Członkowie Zarządu w sposób kolegialny odpowiadają za wyniki ekonomiczne, społeczne i środowiskowe. Na dorocznych posiedzeniach, Zarząd dokonuje ewaluacji wyników w tych trzech obszarach. Członkowie Zarządu, tak jak wszyscy pracownicy firmy, mają również prawo do premii rocznej uzależnionej od wyników finansowych spółki i stopnia realizacji powierzonych im zadań. Kadencja Zarządu trwa 3 lata. Wszyscy członkowie Rady Nadzorczej oraz Zarządu podpisują corocznie oświadczenia o przestrzeganiu zasad etycznych w GSK, w tym zapisów określających występowanie konfliktu interesów. Na poziomie operacyjnym, za ustalanie strategii biznesowej firmy i jej realizację odpowiadają Dyrektor Generalny oraz Dyrektor Fabryki wraz z raportującymi do nich zespołami zarządzającymi - Zespołem Zarządzającym Fabryką (SLT) dla GlaxoSmithKline Pharmaceuticals SA oraz Zespołem Zarządzającym Działami Komercyjnymi (PET), wspólnym dla pozostałych spółek. W skład tych zespołów wchodzą dyrektorzy i menedżerowie kluczowych działów i funkcji. Łącznie w składzie kadry kierowniczej złożonej z zarządu oraz zespołów menedżerskich znajduje się 6 kobiet i 12 mężczyzn (odpowiednio 33% i 67% całości składu kadry). Skład Zarządu GlaxoSmithKline Pharmaceuticals SA Jerzy Toczyski Prezes Zarządu Dyrektor Generalny Andrea Johannes Dyrektor fabryki w Poznaniu Mariusz Frydrych Dyrektor HR Piotr Pawlak Dyrektor Finansowy Erik Larsson Wice Prezydent Dyrektor fabryki Bad Oldesloe (do 09.2011, obecnie skład zarządu został pomniejszony o ten mandat) 16 Raport Społeczny GlaxoSmithKline Pharmaceuticals 2009-2010 Organizacje, w których działamy Wyróżnienia i nagrody W raportowanym okresie spółki GlaxoSmithKline należały do szeregu organizacji branżowych i biznesowych: • Związku Pracodawców Innowacyjnych Firm Farmaceutycznych INFARMA (Jerzy Toczyski, Prezes GSK, jest jednocześnie prezesem INFARMY od czerwca 2010), Istotny wkład GlaxoSmithKline w rozwój polskiej gospodarki, potwierdzają wysokie miejsca w rankingach biznesowych oraz otrzymane wyróżnienia (patrz tabela poniżej): GlaxoSmithKline jest również laureatem nagród w różnych obszarach działalności biznesowej: • • • Organizacji zrzeszającej pracodawców „Pracodawcy RP” (Jerzy Toczyski pełni funkcję Wice Prezydenta tej organizacji od maja 2008) • • • • • • Izby Gospodarczej „Farmacja Polska”, Komitetu Farmaceutycznego Amerykańskiej Izby Handlowej w Polsce, Polsko-Brytyjskiej Izby Handlowej (do końca 2010 r.). „Order Jakości” w konkursie Forum Jakości Quality International (2009), „Najlepsze Miejsca Pracy”, Great Place to Work Institute Polska (2009), „Organizator Pracy Bezpiecznej” przyznany przez Państwową Inspekcję Pracy (2009), „Laur Odpowiedzialności” przyznany przez PKPP Lewiatan, NSZZ Solidarność i Deloitte (2010), „Centrum Wsparcia Roku 2010” w konkursie „Lider Wsparcia IT” (2010) organizowanym przez firmę HDI Poland. Od 2007 roku GSK jest partnerem strategicznym Forum Odpowiedzialnego Biznesu. Rok i miejsce 2010 38 10 38 2009 63 10 48 22 150 8 1 1 1 1 5 10 10 Nazwa rankingu Ranking Największych Firm, tygodnik „Polityka” Ranking Największych Eksporterów, tygodnik „Polityka” Lista 500, dziennik „Rzeczpospolita” 100 najcenniejszych firm, magazyn „Newsweek” 500 największych firm Europy Środkowo-Wschodniej, „Rzeczpospolita”, Deloitte „500 Najbardziej Innowacyjnych Firm w Polsce”, Instytutu Nauk Ekonomicznych PAN tytuł „Idealny Pracodawca” w kategorii „Medycyna i Farmacja”, Universum Professional Survey Najcenniejszy Pracodawca w kategorii „Medycyna i Farmacja”, Universum Student Survey Ranking Odpowiedzialnych Firm, „Dziennik Gazeta Prawna”, Centrum Etyki Biznesu Akademii Leona Koźmińskiego i Forum Odpowiedzialnego Biznesu Best Companies for Leadership Hay Group 27 17 Otoczenie i wyzwania Środowisko w którym funkcjonujemy Regulacje prawne Zarówno produkcja, dystrybucja, jak i promocja produktów leczniczych podlegają restrykcyjnym regulacjom prawnym. Ponieważ produkt leczniczy z definicji wymaga ścisłej kontroli stosowania przez ludzi, wszelkie działania związane z wprowadzeniem go do obrotu podlegają na rynku farmaceutycznym wielu ograniczeniom: podmiotowym, przedmiotowym oraz w zakresie możliwych działań producenta - dostawcy leku. Te reguły przede wszystkim określa ustawa Prawo Farmaceutyczne i europejskie akty prawne dotyczące farmaceutyków, w tym zwłaszcza Dyrektywa 2001/83 oraz Dyrektywy dla badań klinicznych (2001/20). Dr Marcin Matczak Partner, Domański Zakrzewski Palinka sp. k. Rynek farmaceutyczny w Polsce jest rynkiem silnie regulowanym, a jednocześnie stosunkowo niestabilnym regulacyjnie. Oznacza to, że firma na nim działająca musi bardzo sprawnie reagować na wszelkie zmiany prawne, równolegle utrzymując konkurencyjność biznesową. Nie jest to zadanie łatwe, ponieważ częste zmiany regulacji nie służą biznesowi - są kosztowne, dezorganizują pracę wymagają zmiany długofalowych strategii. Jednocześnie tak zmienny rynek jest szansą dla tych, którzy widzą w zmianie wyzwanie, a nie zagrożenie. Mądrze kierowana firma, która stale monitoruje otoczenie regulacyjne, właściwie interpretuje kierunek zmian i potrafi się do nich strategicznie przygotować, nie tylko nie straci w wyniku zmian, ale może wyjść z tego procesu mocniejsza i bardziej konkurencyjna. 18 Raport Społeczny GlaxoSmithKline Pharmaceuticals 2009-2010 W cyklu życia produktu farmaceutycznego kluczową rolę odgrywają długotrwałe badania poprzedzające pojawienie się nowego leku. Sam proces jego przygotowania (uwzględniając badania, badania przedkliniczne, testy kliniczne i procedurę dopuszczania do obrotu) może trwać nawet 10-15 lat. Innym specyficznym elementem cyklu życia produktu jest jego powtórne „ożywienie” po wygaśnięciu ochrony patentowej, chroniącej innowacyjne rozwiązania. Zanim produkt leczniczy zostanie zarejestrowany, musi przejść wiele etapów badań. Główne kamienie milowe w rozwoju produktów to: 1. zgromadzenie niezbędnych danych Modele funkcjonowania firm farmaceutycznych Model biznesowy innowacyjnej firmy farmaceutycznej opiera się na umowie społecznej, w ramach której jest zobligowana do dostarczania nowych rozwiązań dla systemu ochrony zdrowia. Przede wszystkim są to rozwiązania w postaci technologii medycznych ratujących ludzkie życie lub poprawiających jego jakość. Nowy lek czy szczepionka muszą oznaczać realną i mierzalną korzyść w stosunku do dostępnych terapii. Jeśli uda się osiągnąć ten cel, terapia staje się dostępna dla pacjenta. Refundacja leków w ramach narodowego systemu ochrony zdrowia oznacza, że firma farmaceutyczna staje się dysponentem pieniędzy publicznych. A zadaniem firm jest takie wykorzystanie tych funduszy, aby inwestycje w badania nad innowacyjnymi lekami dostarczały kolejnych wartościowych klinicznie i ekonomicznie terapii. do rozpoczęcia badań u ludzi, 2. złożenie dokumentacji do uzyskania rejestracji produktu leczniczego. Faza I: Faza II: Faza III: Faza IV: Producentów leków można podzielić na dwie główne kategorie: firmy innowacyjne i generyczne. • Firmy innowacyjne przede wszystkim inwestują w badania nad nowymi substancjami. Starają się w ten sposób umożliwić leczenie chorób dotąd nieuleczalnych, przyczynić się do skuteczniejszego leczenia schorzeń lub zapobiegania im (szczepionki). Eksperci szacują, że koszt odkrycia jednej nowej substancji sięga 1,059 mld EUR. Leki innowacyjne są zazwyczaj najdroższe, ponieważ ich cena musi uwzględniać ogromne koszty badań. Podlegają one także ochronie patentowej. Działalność innowacyjnych firm farmaceutycznych przyczynia się do postępu w farmakologii. • Firmy generyczne zajmują się sprzedażą leków będących odpowiednikami preparatów innowacyjnych, które straciły ochronę patentową (po wygaśnięciu patentu każdy producent może korzystać z substancji czynnej odkrytej przez inną firmę). Działalność tych przedsiębiorstw w zakresie badań jest ograniczona. Dzięki temu mogą zaoferować niższą cenę końcową preparatu. Wstępne badania nad bezpieczeństwem cząsteczki i jej właściwościami farmakologicznymi. Dokładniejsze testowanie leku. Ma ono potwierdzić dane zebrane w fazie pierwszej oraz dostarczyć podstawowych informacji na temat bezpieczeństwa i skuteczności. Najdłuższy i najkosztowniejszy etap, w którym trzeba ostatecznie potwierdzić skuteczność leku. Pomyślne przejście tego etapu pozwala na zarejestrowanie leku i wprowadzenie do sprzedaży. Dalsze badania kliniczne po rejestracji leku. Mają one poszerzyć wiedzę na temat zastosowania leku już w zarejestrowanych wskazaniach. 19 Innowatorzy w dziedzinie poprawy jakości życia Polski rynekfarmaceutyczny jest rozdrobniony funkcjonuje na min blisko 450 firm farmaceutycznych, z czego 62 to przedsiębiorstwa opierające swoją działalność biznesową na badaniach i rozwoju. 10 największych firm farmaceutycznych ma 46 proc. udziału w wartości sprzedaży i 48 proc. pod względem wolumenu. Sektor farmaceutyczny tworzy bezpośrednio ok. 31 tys. miejsc pracy. Trzy wiodące firmy pod względem udziałów w rynku w tym GlaxoSmithKline - to firmy innowacyjne, inwestujące w rozwój nowych leków i posiadające zakłady produkcyjne. W latach 2004-2009 firmy farmaceutyczne zainwestowały w Polsce ok. 6,7 mld zł. Poza rozbudową infrastruktury produkcyjnej, część firm wybiera Polskę na lokalizację swoich centrów usług dzielonych czy centrów badawczo-rozwojowych (R&D). Te inwestycje stwarzają dodatkowe możliwości współpracy na arenie międzynarodowej oraz szanse wymiany wiedzy i know-how. Głównym obszarem stymulującym innowacje są badania kliniczne, ale istotne jest także uczestniczenie w podnoszeniu poziomu wiedzy lekarzy i pacjentów. Np. w 2010 r. w Polsce innowacyjne firmy farmaceutyczne wzięły udział w ok. 60 programach edukacyjnych, które objęły ok. 300 tys. pacjentów. Ich łączny koszt wyniósł 30 mln zł. 6,7 mld zł inwestycji 60 programów profilaktycznych 150 inicjatyw o charakterze społecznym 62 firmy opierają swoją działalność biznesową na badaniach i rozwoju 450 firm farmaceutycznych 31 000 miejsc pracy 20 Raport Społeczny GlaxoSmithKline Pharmaceuticals 2009-2010 Poza projektami związanymi z medycyną oraz ochroną zdrowia, branża angażuje się w działalność związaną ze społeczną odpowiedzialnością biznesu (CSR). Każdego roku firmy farmaceutyczne prowadzą ok. 150 różnych przedsięwzięć koncentrujących się na kwestiach społecznych, środowiskowych i innych obszarach nie związanych bezpośrednio ze zdrowiem. Dostęp pacjentów do leków W Polsce publiczne i prywatne wydatki na ochronę zdrowia wynoszą 7 proc. PKB, przy czym w krajach Europy Zachodniej wielkość ta kształtuje się na poziomie 10 proc. PKB. Same wydatki publiczne na ochronę zdrowia w Polsce sięgają 4,7 proc. PKB, natomiast w państwach Europy Zachodniej szacowane są na 7,5 proc. PKB. Wydatki na leki na jednego mieszkańca w Polsce są jednymi z najniższych w Europie, wynoszą 114 euro rocznie, co stanowi 52 proc. średnich wydatków na leki na osobę w Europie. Jednocześnie leki w Polsce są jednymi z najtańszych na Starym Kontynencie, ich cena wynosi jedynie 44 proc. średniej europejskiej. Wydatki na leki stanowią ponad 25 proc. całkowitych wydatków na opiekę zdrowotną. Polski pacjent pokrywa 67 proc. kosztów zakupu leków na receptę, z czego 32,3 proc. dopłaca do leków refundowanych. W innych krajach europejskich poziom współpłacenia pacjenta waha się między 25 proc. a 49 proc. Szanse i ryzyka Ryzyka Szanse • rozmiar rynku, dzięki dużej liczbie mieszkańców Polska zajmuje 6. miejsce w Europie pod względem wielkości rynku farmaceutycznego • niedostateczny poziom dialogu pomiędzy firmami farmaceutycznymi a władzami i pozostałymi stronami społecznymi • większa przejrzystość procesów, dzięki wdrożeniu standardów UE • • generowanie alternatywnych oszczędności dla budżetu państwa (poprawa zakresu i jakości diagnostyki zdrowotnej dzięki sponsorowaniu programów prewencyjnych przez firmy z branży) trudny dostęp do terapii innowacyjnych negatywnie wpływa także na rynek leków generycznych (mniej leków innowacyjnych na rynku to mniejszy popyt na „generyki” po wygaśnięciu patentów) • nowa ustawa refundacyjna może mieć negatywny wpływ na rentowność innowacyjnych firm farmaceutycznych, a tym samym obniżyć ich wkład w rozwój polskiej gospodarki • problemy administracyjne (brak długofalowej wizji polityki lekowej, opóźnienia w działaniach administracji publicznej, itd.) • wpływ sektora na polską gospodarkę (ważny udział w PKB, wpływy do budżetu, inwestycje, centra funkcjonalne, rozwój eksportu, itd.) • stosunkowo duża odporność branży na okresy spowolnienia gospodarczego • współpraca z władzami lokalnymi (zacieśniona w ostatnich latach) Rozdział powstał na podstawie raportu „Wkład innowacyjnego przemysłu farmaceutycznego w rozwój polskiej gospodarki”, PwC, wrzesień 2011. 21 Oczekiwania naszych interesariuszy Jako beneficjent publicznych finansów, firmy farmaceutyczne przyjmują na siebie olbrzymią odpowiedzialność wobec całego społeczeństwa, a w szczególności pacjenta, który jest ostatecznym odbiorcą naszych leków, lekarza który nasze leki stosuje oraz płatnika, który odpowiada za efektywne wykorzystanie funduszy publicznych w systemie ochrony zdrowia. Stąd poznanie oczekiwań tych grup było przedmiotem kilku badań opinii zrealizowanych w 2010 roku, w których realizacji uczestniczyło GlaxoSmithKline. Badanie interesariuszy na zlecenie Pracodawców RP W ramach projektu „Koalicja na rzecz odpowiedzialnego biznesu”, który powstał z inicjatywy firm zrzeszonych w organizacji Pracodawcy RP (jednym z partnerów merytorycznych Koalicji jest GlaxoSmithKline), przeprowadzono w 2010 roku złożone badania wśród trzech najważniejszych z punktu widzenia rozwoju CSR w Polsce grup: opinii publicznej, pracowników przedsiębiorstw oraz przedstawicieli otoczenia biznesowego. Badaniem objęto sześć branż, w tym branżę farmaceutyczną. Badani odpowiadali na pytania o kondycję poszczególnych sektorów oraz najważniejsze wyzwania i oczekiwania, jakie stoją przed firmami w kontekście społecznej odpowiedzialności biznesu. Według wyników badania, najważniejsze wyzwania stawiane przez interesariuszy przed branżą farmaceutyczną to: Wizerunek firm farmaceutycznych w opinii interesariuszy Drugim badaniem opinii, istotnym z perspektywy oczekiwań wobec branży, było badanie wizerunku firm farmaceutycznych wśród decydentów, środowiska medycznego, organizacji pozarządowych i dziennikarzy przeprowadzone przez GlaxoSmithKline we współpracy z Forum Odpowiedzialnego Biznesu. Zrealizował je w połowie 2010 roku Pentor Research International. Badanie miało pomóc w pogłębieniu wiedzy na temat wizerunku firm farmaceutycznych, działających w Polsce w oczach ich interesariuszy, roli firm w systemie ochrony zdrowia oraz oczekiwań, jakie są stawiane wobec branży. Wyniki badania posłużyły do zbudowania strategii społecznej odpowiedzialności biznesu GlaxoSmithKline i zaplanowaniu działań, które pozwolą na podnoszenie standardów naszej współpracy z partnerami z otoczenia zewnętrznego. Konkluzje z badania zostały również przedstawione zarządowi organizacji zrzeszającej pracodawców innowacyjnego przemysłu farmaceutycznego INFARMA. Wszystkim osobom, które wzięły udział w tym badaniu składamy wyrazy podziękowania. Mamy tym samym nadzieję, że działania które realizujemy oraz cele, które sobie stawiamy, odpowiadają wyrażonym w badaniu oczekiwaniom. Rynek 1. Odpowiedzialna komunikacja i marketing 2. Etyka prowadzenia biznesu Społeczeństwo Więcej na temat badania na stronie: www.koalicjacr.pl/badania 22 Raport Społeczny GlaxoSmithKline Pharmaceuticals 2009-2010 1. Promocja zdrowego trybu życia 2. Działalność charytatywna i filantropijna Miejsce pracy 1. Szkolenia i rozwój 2. Warunki pracy Środowisko naturalne 1. Utylizacja przeterminowanych lekarstw Wyniki badania dla poszczególnych grup interesariuszy przedstawiają się następująco • • DECYDENCI Negatywny wizerunek producentów budują agresywne negocjacje cen leków prowadzone z instytucjami państwowej służby zdrowia. W opinii decydentów firmy farmaceutyczne nie przyznają się do błędów, wręcz próbują je ukrywać - zdarzają się sytuacje zatajenia różnych informacji o przypadkach wadliwych partii leków lub innych pomyłkach ze strony firm farmaceutycznych. Jednak zdaniem decydentów w dłuższej perspektywie czasowej dialog pomiędzy publiczną ochroną zdrowia a przemysłem farmaceutycznym są nieuchronne. ŚRODOWISKO MEDYCZNE Z kolei liderzy opinii ze środowiska medycznego jako istotne korzyści ze współpracy z przemysłem farmaceutycznym wskazują współpracę merytoryczną dotyczącą nowych rozwiązań terapeutycznych oraz działania propacjenckie, propagujące zachowania profilaktyczne i prozdrowotne. Jednak za niewłaściwą uznają ich politykę informacyjną i brak szczerości w przedstawianiu wyników badań. • MEDIA Z badania wynika, że wśród dziennikarzy popularny jest pogląd, że firmy farmaceutyczne są organizacjami hermetycznymi, niechętnie komunikującymi się z otoczeniem. Przedstawiciele mediów doceniają jednak kampanie edukacyjne realizowane przez branżę i oczekują więcej takich inicjatyw. • ORGANIZACJE POZARZĄDOWE Zdaniem reprezentantów organizacji pozarządowych (NGO - Non Government Organisation), których większość stanowiły organizacje pacjentów, wiele ważnych społecznie inicjatyw zdrowotnych nie odbyłoby się bez wsparcia firm farmaceutycznych. Przedstawiciele NGO podkreślają jednak skłonność do akcji doraźnych, nastawionych na szybki efekt wizerunkowy lub finansowy. Zwracają również uwagę na sporadyczne naciski ze strony przedsta-wicieli branży do promowania określonych leków. Mirella Panek-Owsiańska Prezeska, Forum Odpowiedzialnego Biznesu Przed branżą farmaceutyczną stoją dziś wielkie wyzwania - starzejące się społeczeństwa i ich potrzeby, odbudowa nadwyrężonego zaufania wielu środowisk czy też rosnąca liczba regulacji dotyczących reklamy i promocji produktów. Odpowiedzialność sektora farmaceutycznego nierozłącznie wiąże się z kwestiami etycznymi, tak ważnymi zarówno w kontaktach ze środowiskiem medycznym, jak i z pacjentami. Dlatego dialog z interesariuszami i transparentność działań są dla tego sektora kluczowe. Warto budować wartość firmy w oparciu o standardy CSR, jest to sposób zarządzania trwalszy, skuteczniejszy i efektywniejszy niż najlepsze nawet działania marketingowe czy lobbingowe. Do wyników poniższych badań odwołujemy się w rozdziale raportu “Nasza odpowiedź na oczekiwania”, gdzie definiujemy oczekiwania naszych interesariuszy (na początku każdego podrozdziału tematycznego). * R*Badanie społecznej odpowiedzialności biznesu wśród interesiariuszy i menedćerów branży farmaceutycznej "Millward Brown SMG/KRC na zlecenie Pracodawców RP (2010) ** Badanie świadomości CSR wśród pracowników GSK, Millward Brown SMG/KRC na zlecenie Pracodawców RP (2010) ***Wizerunek firm farmaceutycznychPentor Reserch International na zlecenie forum Odpowiedzialnego Biznesu i GSK (2010) 23 Jak rozumiemy naszą odpowiedzialność strategię odpowiedzialności społecznej zbudowaliśmy na bazie oczekiwań naszych interesariuszy. Naszą W GlaxoSmithKline społeczna odpowiedzialność biznesu (Corporate Social Responsibility - CSR) to sposób w jaki prowadzimy naszą działalność. Przykładamy uwagę - do tego, co jako firma robimy i osiągamy, oraz do tego, jak to robimy. Przez bycie odpowiedzialną firmą rozumiemy łączenie decyzji biznesowych z potrzebami społeczeństwa i działanie w sposób odzwierciedlający nasze wartości: • zobowiązanie do transparentności, • okazywanie szacunku dla ludzi, • przejawianie najwyższego poziomu uczciwości w działaniu biznesowym, • koncentracja na potrzebach pacjentów. Będąc firma odpowiedzialną, możemy działać bardziej efektywnie, budować zaufanie wśród naszych interesariuszy, dostarczać produkty, które spełniają oczekiwania, zarówno pacjentów, jak i płatnika publicznego, tworząc w ten sposób sprzyjające warunki dla zrównoważonego rozwoju firmy w przyszłości. Organizacje biznesowe i branżowe Organy Unii Europejskiej Media Rząd i Parlament Potencjalni pracownicy Ministerstwo Zdrowia Obecni pracownicy Pozostali decydenci i regulatorzy Organizacje pacjenckie Samorządy lokalne Dostawcy i odbiorcy Środowisko naukowe i akademickie Środowisko medyczne Pytamy o oczekiwania Mamy świadomość faktu, że jesteśmy nie tylko istotnym podmiotem gospodarczym, ale też pracodawcą, członkiem lokalnej społeczności czy partnerem biznesowym. Wobec różnych grup 24 Raport Społeczny GlaxoSmithKline Pharmaceuticals 2009-2010 interesariuszy pełnimy różne role, a oni mają wobec nas odmienne oczekiwania. Staramy się poznawać i rozumieć ich potrzeby, odpowiadać na nie poprzez działania, a następnie otwarciekomunikować rezultaty tych działań. Są to grupy, które mogą mieć wpływ na naszą działalność, jak również na takie które GSK istotnie wpływa poprzez swoją działalność. Z uwagi na specyfikę produktu jakim są produkty lecznicze wydawane na receptę, indywidualny pacjent nie jest naszym bezpośrednim interesariuszem, ponieważ w tej relacji zawsze uczestniczy lekarz. Wśród najważniejszych grup interesariuszy GlaxoSmithKline znajdują się: decydenci odpowiadający za ochronę zdrowia oraz gospodarkę) samorządy lokalne, środowisko profesjonalistów medycznych, organizacje pacjenckie, środowisko naukowe, dostawcy, hurtownie i apteki, a także pracownicy i reprezentujące ich organizacje pracownicze. Środowisko profesjonalistów medycznych (lekarze, farmaceuci, pielęgniarki i położne) • • • Spotkania z przedstawicielami naukowymi firmy Współpraca podczas prowadzonych badań klinicznych Bieżące relacje oraz projekty edukacyjne realizowane z organizacjami reprezentującymi te grupy zawodowe Organizacje reprezentujące pacjentów • Współpraca z organizacjami reprezentującymi pacjentów przy realizacji ich celów statutowych lub wspólnych inicjatyw Badania rynkowe pozwalające na rozumienie potrzeb pacjentów Kampanie edukacyjne promujące profilaktykę zdrowotną • • Rząd i regulatorzy • • Realizacja programów społecznych pod patronatami organów rządowych Debata publiczna na tematy związane z systemem ochrony zdrowia, profilaktyki zdrowotnej, dostępu do nowoczesnych terapii dla pacjentów oraz roli firm farmaceutycznych w polskiej gospodarce i społeczeństwie Pracownicy • • Regularne badania opinii Konsultacje z przedstawicielami pracowników odnośnie realizacji strategii firmy oraz spraw pracowniczych Lokalne społeczności • • Projekty wolontariatu pracowniczego Projekty edukacyjne Samorządy lokalne • • Projekty realizowane przez władze miasta Poznania w partnerstwie z kluczowymi przedsiębiorstwami Współpraca ze środowiskiem organizacji samorządowych Środowisko naukowe i akademickie • • Udział w konferencjach o tematyce zdrowotnej Wymiana wiedzy z uczelniami Dostawcy i odbiorcy • Badania ankietowe Środowisko branżowe • • Uczestniczenie w zarządzaniu działaniami organizacji branżowych Udział w pracach grup roboczych i wspólnych projektach Dbamy o utrzymywanie regularnego kontaktu ze wszystkimi tymi grupami.Większość interakcji przybiera formę standardowych kontaktów podszas bieżącej współpracy. Dodatkowo w 2010 roku przeprowadziliśmy we współpracy z partnerami społecznymi dwa duże badania ankietowe, pytając o oczekiwania i postrzeganie działań firm farmaceutycznych, w tym również GSK. Więcej na ten temat w rozdziale „Otoczenie i wyzwania”. 27 25 Odpowiedzialne partnerstwo Jako firma działająca w wielu krajach na świecie, GlaxoSmithKline od lat podejmuje szereg działań, które mogą przynieść poprawę jakości życia ludzi. Wśród priorytetów znajdują się: • prowadzenie badań nad skutecznymi terapiami zwalczającymi najpoważniejsze choroby krajów rozwijających się, • przestrzeganie przez pracowników najwyższych standardów etycznych, • zachowanie pełnej staranności procesowej, regulacyjnej i etycznej podczas prowadzenia badań nad nowymi lekami, • przestrzeganie praw człowieka, • kompleksowe zarządzanie ograniczeniem wpływu na środowisko naturalne, Strategiczny inwestor • tworzenie bezpiecznego i służącego rozwojowi środowiska pracy oraz traktowanie pracowników z szacunkiem, zwiększając ich indywidualną odpowiedzialność za reputację i wyniki firmy. www.gsk.com/responsibility W Polsce, bazując na tych priorytetach, postanowiliśmy stworzyć lokalny zestaw celów, działań i system monitorowania, aby mieć pewność, że uwzględniamy przede wszystkim potrzeby naszych polskich interesariuszy. Odpowiedzialne prowadzenie biznesu uznaliśmy za integralną cześć strategii firmy w Polsce, i jeden z trzech filarów jej rozwoju. Odpowiedzialny partner Nowoczesne leki i szczepionki Filar nazwany „Odpowiedzialny partner” to zbiór celów i działań, które tworzą oś strategii odpowiedzialnego biznesu GSK. W pozostałych dwóch filarach można również znaleźć przykłady odpowiedzialnych działań, np. w sferze zapewnienia bezpieczeństwa dostarczanych produktów farmaceutycznych czy inwestycji w kapitał ludzki i społeczny. 26 Raport Społeczny GlaxoSmithKline Pharmaceuticals 2009-2010 Główne obszary odpowiedzialności GlaxoSmithKline to: • Jakość i bezpieczeństwo - GSK dochowuje najwyższej dbałości o jakość swoich produktów. Monitorujemy bezpieczeństwo ich stosowania i kontrolujemy jakość od etapu prac badawczorozwojowych, poprzez produkcję, dystrybucję aż po stosowanie przez pacjentów. Wspieramy edukację profesjonalistów i rozwój innowacji w medycynie. • Transparentność i etyka działania - od lat wprowadzamy najwyższe standardy etycznej promocji i marketingu oraz współpracy ze środowiskami lekarzy, farmaceutów, pielęgniarek i położnych. Każdy pracownik GSK jest zobowiązany do ich przestrzegania. • Partnerstwo dla poprawy zdrowia Polaków prowadzimy szereg programów promujących profilaktykę zdrowotną wśród Polaków we współpracy ze środowiskami pacjentów, profesjonalistów medycznych oraz decydentów centralnych i lokalnych. • Zaangażowanie w rozwój społeczności lokalnych - realizujemy projekty mające na celu wspieranie społeczności lokalnych, traktując tę działalność jako inwestycję w rozwój kapitału społecznego w Polsce. • Ceniony pracodawca - szczególną wagę przywiązujemy do budowania kultury organizacyjnej, bazującej na zaufaniu i szacunku. Zwracamy uwagę na zapewnienie dynamicznego i sprzyjającego rozwojowi środowiska pracy. Chcemy być miejscem, w którym pracuje się z pasją i zaangażowaniem. • Ochrona środowiska naturalnego - wdrażamy globalną strategię opartą o zasady zrównoważonego rozwoju, zmierzającą do obniżenia wpływu działalności firmy na środowisko naturalne. Justyna Czarnoba Menedżer Komunikacji Korporacyjnej i Społecznej Odpowiedzialności Biznesu, GlaxoSmithKline Pracę nad strategią CSR rozpoczęliśmy od przeprowadzenia wewnętrznego audytu we współpracy z firmą PwC w 2008 roku, kiedy to dokładnie przyjrzeliśmy się temu, jakie działania podejmujemy, w jakich obszarach oraz jakie przynoszą rezultaty. Następnie tą wiedzę porównaliśmy z dobrymi praktykami innych firm, również spoza sektora farmaceutycznego, starając się zaczerpnąć świeżych inspiracji. Ale najważniejszym elementem budowania nowego podejścia, było zweryfikowanie czy podejmowane przez nas działania rzeczywiście trafiają w potrzeby naszych interesariuszy. W tym celu przeprowadziliśmy dwa badania opinii. To pozwoliło nam zweryfikować listę dotychczasowych praktyk, ustalić priorytety oraz wyznaczyć konkretne cele do realizacji. W fazę pracy koncepcyjnej zaangażowanych było wielu pracowników firmy, ze wszystkich obszarów biznesowych, łącznie z czynnym udziałem kadry zarządzającej. Kolejnym niezwykle ważnym krokiem jest wydanie tej publikacji, która w zamyśle jest raportem otwarcia i zaproszeniem do dialogu naszych partnerów społecznych. W kolejnych latach chcielibyśmy zwiększyć ich udział w ustalaniu naszych priorytetów, tak aby razem poszukiwać najlepszych rozwiązań dla realizowania wspólnych celów. 27 Kompleksowo zarządzamy naszą odpowiedzialnością Odpowiedzialność traktujemy jako integralny element działania, widoczny we wszystkich obszarach funkcjonowania firmy. Zarządzanie tymi obszarami należy do zakresu zadań specjalistów i menedżerów posiadających wiedzę w konkretnej dziedzinie. Dodatkowo, w GlaxoSmithKline funkcjonują interdyscyplinarne zespoły odpowiedzialne za opracowywanie, implementację, monitorowanie i komunikację polityk i procedur związanych z odpowiedzialnością biznesową: • • • • Komitet Compliance zajmujący się analizą ryzyk biznesowych, monitoringiem przestrzegania regulacji oraz przeglądem wyników audytów, Zespół ds. Darowizn - podejmujący decyzje odnośnie przyznawania darowizn na cele humanitarne w przypadku katastrof i klęsk żywiołowych, Rada ds. Współpracy z Organizacjami Pacjentów - zajmująca się wydawaniem decyzji o przekazaniu środków finansowych na rzecz organizacji pacjentów, Zespół ds. Zarządzania Energią w fabryce w Poznaniu odpowiedzialny za określanie i wprowadzanie najlepszych praktyk w zakresie gospodarki energetycznej i wodnej. Aby zagwarantować dynamikę rozwoju strategii, sprawną koordynację działań, ich efektywny monitoring i raportowanie oraz komunikowanie do wewnątrz i na zewnątrz organizacji, w 2008 roku stworzyliśmy stanowisko Menedżera Komunikacji Korporacyjnej i Społecznej Odpowiedzialności Biznesu. Rolą tej osoby jest integrowanie działań w poszczególnych obszarach oraz współpraca z liderami obszarów i kluczowych projektów z punktu widzenia odpowiedzialności firmy z zespołów: • Medycznego • Zapewnienia Jakości w Fabryce • EHS i Zarządzania Ryzykiem • HR • Relacji Zewnętrznych • Finansów Menedżer ściśle współpracuje z Prezesem firmy oraz zespołami zarządzającymi poszczególnych spółek. Przegląd realizacji działań związanych z odpowiedzialnym biznesem jest przedmiotem spotkań zespołów zarządzających co najmniej 3 razy w roku. 28 Raport Społeczny GlaxoSmithKline Pharmaceuticals 2009-2010 Promujemy odpowiedzialność społeczną w Polsce GlaxoSmithKline prowadzi biznes w odpowiedzialny sposób, i angażuje się w działania na rzecz edukacji i promowania tej tematyki w Polsce: • Znajdujemy się w czołówce odpowiedzialnych firm w Polsce (Ranking odpowiedzialnych firm 2010 - 1. miejsce w farmacji i medycynie, 5. miejsce w ujęciu generalnym) wyznaczając dla siebie i innych standardy działania i promując dobre praktyki. • Należymy do grona partnerów strategicznych Forum Odpowiedzialnego Biznesu (FOB) od września 2007 roku, aktywnie angażując się w prace grup roboczych oraz wydarzeń umożliwiających dyskusje nad rozwojem CSR w Polsce, • Aktywnie uczestniczyliśmy w tworzeniu Kodeksu Dobrych Praktyk Marketingowych Przemysłu Farmaceutycznego, Współpracy z Przedstawicielami Ochrony Zdrowia i Organizacjami Pacjentów, który został przyjęty w 2008 roku przez Związek Pracodawców Innowacyjnych Firm Farmaceutycznych INFARMA. • Byliśmy partnerem I i II edycji cyklu regionalnych konferencji „Biznes Odpowiedzialny”, organizowanych przez Newsweek Polska (lata 2007-2009), które służyły propagowaniu dobrych praktyk CSR wśród przedsiębiorców. Andrzej Malinowski Prezydent, Pracodawcy RP • • Wspólnie z 5 firmami z innych branż, pod egidą organizacji Pracodawcy RP, stworzyliśmy inicjatywę pod nazwą „Koalicja na Rzecz Odpowiedzialnego Biznesu”, której celem jest realne wsparcie firm we wdrażaniu zasad odpowiedzialnego biznesu poprzez zwiększenie wiedzy o CSR w sześciu najważniejszych dla polskiej gospodarki branżach - w tym branży farmaceutycznej (2010). Jesteśmy Członkiem Założycielem grupy London Benchmarking Group w Polsce (LBG). LBG to jedna z najbardziej rozpowszechnionych i sprawdzonych na świecie metodologii zarządzania, mierzenia i raportowania efektywności zaangażowania społecznego przedsiębiorstw. Stworzona grupa dostosowała metodologię do specyfiki polskiego rynku (2010). Pracodawcy Rzeczypospolitej Polskiej wraz z największymi polskimi firmami, zdając sobie sprawę z ciągle zmieniającej się roli biznesu i jego wpływu na polskie społeczeństwo, gospodarkę i środowisko, wyszli z inicjatywą powołania „Koalicji na rzecz odpowiedzialnego biznesu”. Cieszy mnie aktywna rola, jaką w powstaniu Koalicji odegrało GlaxoSmithKline. Ta współpraca zaowocowała stworzeniem podręcznika zawierającego praktyczne wskazówki dla przedsiębiorców, przydatne do wdrażania zasad odpowiedzialnego prowadzenia biznesu. GlaxoSmithKline to przykład firmy, która swoją aktywnością w obszarze odpowiedzialności biznesowej wyróżnia się na tle całego sektora innowacyjnej farmacji w Polsce. Jest to widoczne zarówno poprzez przemyślane i strategiczne podejście, jakie wykazuje, odpowiadając na potrzeby swoich interesariuszy, jak i jej wkład w promowanie standardów odpowiedzialnego biznesu wśród polskich przedsiębiorców. Analizując podejmowane przez GSK inicjatywy i zobowiązania, można powiedzieć, że jest to firma, która w odważny sposób wychodzi naprzeciw oczekiwaniom artykułowanym przez jej otoczenie społeczno-biznesowe. Stawia sobie przy tym coraz wyższe wymagania przede wszystkim w zakresie transparentnego i etycznego prowadzenia biznesu i dochowania najwyższej dbałości o jakość i bezpieczeństwo swoich produktów. 29 „Ważne jest, aby nie przestać zadawać pytań” Albert Einstein DIA Naszą odpowiedzią na oczekiwania interesariuszy są cele, działania i plany podejmowane w 6 obszarach, o których piszemy w tym raporcie: • Rozwój biznesu - wysokie standardy etyczne - prezentuje założenia związane z transparentnością i etyką działania naszej firmy. • Pacjenci - bezpieczeństwo i skuteczność produktów - informacje dotyczące naszych standardów jakości i troski o bezpieczeństwo pacjentów stosujących nasze produkty. Myślimy długoterminowo i chcemy wyznaczać sobie kolejne cele w odpowiedzialnym prowadzeniu biznesu, uwzględniając przy tym perspektywę naszych interesariuszy. Dlatego, ten dokument traktujemy jako raport otwarcia, który ma stanowić podstawę do rozpoczęcia dialogu z różnymi grupami naszych partnerów społecznych i biznesowych. Raport Społeczny GlaxoSmithKline Pharmaceuticals 2009-2010 LOG • Społeczeństwo - edukacja i profilaktyka zdrowotna przedstawia naszą wizję partnerstwa dla poprawy zdrowia Polaków. • Pracownicy - atrakcyjne miejsce pracy obrazuje nasz sposób myślenia o tworzeniu atrakcyjnej dla naszych pracowników organizacji. • Społeczności lokalne - współpraca i pomoc opisuje projekty wspierające społeczności funkcjonujące na terenie gdzie działa GSK. • Środowisko naturalne - ochrona i minimalizacja zagrożeń to sekcja, która przybliża nasze działania w sferze ekologii. Budowanie relacji wysokie standardy etyczne 100 proc. naszych nowych pracowników odbywa szkolenia z zakresu etyki. Oczekiwania interesariuszy Oczekiwania interesariuszy wobec sektora są ogromne. Na pierwszym miejscu stawiają oni dbałość o przestrzeganie najwyższych standardów etycznych we współpracy ze środowiskiem medycznym oraz odpowiedzialną komunikację i marketing*. Dla lekarzy, farmaceutów, pielęgniarek i położnych w kontaktach i relacjach z firmą farmaceutyczną liczy się otwartość i transparentność*. Etyka, uczciwość w pracy i zarządzaniu oraz długotrwałe, oparte na profesjonalizmie i wiedzy medycznej relacje są bardzo ważne również dla naszych pracowników**. odpowiedzialna komunikacja i marketing przestrzeganie najwyższych standardów etycznych we współpracy ze środowiskiem medycznym otwartość i transparentność Oczekiwania** 30 Raport Społeczny GlaxoSmithKline Pharmaceuticals 2009-2010 długotrwałe, oparte na profesjonalizmie i wiedzy medycznej relacje 0 gadżetów promocyjnych. Nasza odpowiedź Transparentność i etyka stanowią podstawę odpowiedzialności GSK i stały się jednym z głównych filarów naszej działalności. Etyczne działanie oznacza dla nas restrykcyjne przestrzeganie norm prawa międzynarodowego i lokalnego, branżowych kodeksów etycznych oraz naszych własnych procedur, które często wyznaczają wyższy poziom od uregulowań prawnych dotyczących branży. Mamy świadomość szczególnie wysokich oczekiwań środowiska zewnętrznego, zarówno regulatora rynku jak i całego społeczeństwa, w stosunku do podejmowanych przez nas działań. Jest to szczególnie istotne z uwagi na obszar naszego działania - najważniejszą sferę życia ludzkiego, jaką jest zdrowie i życie każdego człowieka. Dokładamy wszelkich starań, aby te oczekiwania spełnić, a wartością, która daje nam przekonanie o słuszności naszego postępowania, jest właśnie etyka. Cele strategiczne W 2003 roku wprowadziliśmy restrykcyjne zasady działań marketingowych. Elżbieta Garwacka-Czachor Rada Pielęgniarek i Położnych Samorząd zawodowy pielęgniarek i położnych, reprezentując zawody zaufania publicznego, współpracuje z wieloma firmami w zakresie wsparcia akcji prozdrowotnych w społeczeństwie. Jednym z naszych partnerów jest firma GlaxoSmithKline, z którą zrealizowaliśmy wiele programów, m.in. „Edukacja rodziców w zakresie szczepień ochronnych u dzieci”, „Diagnostyka i edukacja pacjentów z astmą i przewlekłą obturacyjną chorobą płuc”, a także program skierowany do dziewcząt i ich matek „Profilaktyka raka szyjki macicy”. Jako organizacja zaufania publicznego odpowiedzialność rozumiemy w dwóch kategoriach: jako odpowiedzialność za zawody i osoby je wykonujące oraz odpowiedzialność za bezpieczeństwo pacjenta. Kierujemy się własnym Kodeksem Etyki, mamy organy odpowiedzialności zawodowej i nieustannie się doskonalimy, aby jak najlepiej spełniać nasze zadania. 1. Działamy zgodnie z zasadami etyki GSK, które są jednymi z najbardziej restrykcyjnych w branży. 2. Opieramy współpracę ze środowiskiem lekarzy, farmaceutów, pielęgniarek i położnych na dialogu, etyce i transparentności. 3. Współpracujemy z organizacjami pacjentów, na poszanowanie niezależności ich działalności. 4. Zapewniamy najwyższe standardy etycznej współpracy zwracając uwagę Etyka biznesu GlaxoSmithKline to: • uczciwość na każdym etapie kontaktu biznesowego (wewnętrznego i zewnętrznego), • odpowiedzialność za każde działanie biznesowe, • szacunek w każdym biznesowym postępowaniu, • determinacja w przestrzeganiu etyki i norm obowiązujących w firmie, • zaangażowanie wszystkich pracowników w działania etyczne. z partnerami biznesowymi, dostawcami i kontrahentami. 31 Nasze działania Jesteśmy uczciwi w pracy i zarządzaniu Transparentność dialogu i działań dają nam poczucie bezpieczeństwa. Szczególnie dbamy o proces budowania i wzmacniania świadomości i postaw etycznych wewnątrz organizacji. Za reputację firmy odpowiedzialny jest każdy pracownik GSK, na każdym etapie kontaktu biznesowego. Wszyscy pracownicy GSK biorą udział w cyklicznych warsztatach etycznych i szkoleniach e-learningowych. Obowiązkowymi szkoleniami dla każdego nowego pracownika są: 4-godzinny moduł z etyki biznesu oraz eLearning z procedur z zakresu etycznych standardów postępowania. W latach 2009-2010 liczba godzin szkoleniowych dla nowych pracowników z zakresu etyki wyniosła 1428. Ponadto, raz w roku każdy pracownik GSK, bez względu na zajmowane stanowisko, składa oświadczenie o przestrzeganiu zasad etyki oraz potencjalnych odstępstwach. Stanowi to formalne potwierdzenie znajomości procedur i zobowiązanie do ich przestrzegania. W latach 2009-2010 nie były prowadzone przeciw GSK postępowania dotyczące przypadków naruszenia zasad wolnej konkurencji czy praktyk monopolistycznych. Każdy pracownik GSK jest zobowiązany: • działać w sposób uczciwy, prawy oraz profesjonalny, chroniąc dobry wizerunek firmy i dbając o jej reputację, • kształtować profesjonalne relacje z klientami, kontrahentami i współpracownikami oraz traktować ich z szacunkiem i godnością, • zapoznać się i przestrzegać wymagań prawnych, polityk i procedur GSK, • unikać wszelkich działań, które mogłyby prowadzić do jakichkolwiek bezprawnych praktyk lub negatywnie wpływać na wizerunek lub reputację firmy, we wszystkich transakcjach unikać faktycznych lub potencjalnych konfliktów z interesami firmy oraz praktyk korupcyjnych, • zapewniać dokładną i wiarygodną informację w przedstawianych dokumentach, chronić poufne informacje GSK i szanować poufność informacji stron trzecich. 32 Raport Społeczny GlaxoSmithKline Pharmaceuticals 2009-2010 Wyznaczamy ramy etyczne działań marketingowych Podstawą naszej działalności marketingowej jest treść merytoryczna. Dlatego prowadzone przez nas akcje promocyjne czy reklamowe opieramy na profesjonalnej wiedzy medycznej i naukowej. Marketing merytoryczny to marketing oparty na zarejestrowanej Charakterystyce Produktu Leczniczego, popartej wynikami badań i referencjami, respektujący wszystkie wymogi lokalnego ustawodawstwa. Regulacje dotyczące marketingu, form komunikacji i reklamy produktów leczniczych ograniczają możliwości dotarcia producenta i innych uczestników rynku farmaceutycznego do lekarza, farmaceuty i pacjenta. Stanowi to fundament w planowaniu komunikacji. Aby poprawić standardy komunikacji związane z działalnością promocyjną, w październiku 2003 roku wprowadziliśmy wewnętrzną Procedurę Aktywności Marketingowych (PAM). Określa ona postępowanie w procesie reklamowania produktów leczniczych GSK oraz GSK jako przedsiębiorstwa. Celem PAM jest zapewnienie, że każda nasza aktywność promocyjna jest zgodna z ustawą Prawo Farmaceutyczne oraz spełnia najwyższe standardy etyczne. Jesteśmy współautorem Kodeksu Dobrych Praktyk Marketingowych Przemysłu Farmaceutycznego, Współpracy z Przedstawicielami Ochrony Zdrowia i Organizacjami Pacjentów przyjętego przez INFARMA. Dokument ten: • wytycza przejrzyste i jednolite zasady działań promocyjnych i reklamowych w odniesieniu do produktów leczniczych (w tym: zawartości materiałów reklamowych, reklamy prasowej i aktywności przedstawicieli medycznych), • reguluje kwestie wręczania upominków, przejawów gościnności oraz organizacji spotkań promocyjnych produktów leczniczych, • definiuje kwestie współpracy przemysłu farmaceutycznego z pracownikami służby zdrowia i organizacjami pacjentów. 33 Inspiracja Aby żaden z pracowników nie miał wątpliwości co do zasad postępowania, stworzyliśmy narzędzie - KOMPAS ETYCZNY, który pozwala rozstrzygać dylematy i wątpliwości związane z codzienną pracą w środowisku firmy farmaceutycznej. Stawiając sobie tak wysokie wymagania pod względem dochowania najwyższych standardów etycznej promocji i reklamy, nie ustrzegliśmy się niezamierzonych błędów. W raportowanym okresie miały miejsce 3 przypadki niezgodności z regulacjami i dobrowolnymi kodeksami regulującymi kwestie komunikacji marketingowej. 2 postępowania zostały przeprowadzone na forum Komisji Etyki INFARMY. W wyniku jednego z nich musieliśmy podjąć działania naprawcze. W trzecim przypadku w 2009 roku Główny Inspektorat Farmaceutyczny wstrzymał kampanię edukacyjną GSK dotyczącą zakażeń rotawirusowych. Według Inspektoratu użyta w kampanii informacja: „Czy wiesz, że 95% dzieci do 5. roku życia ulega zakażeniu rota wirusem” może wprowadzać w błąd, co do ilości osób ulegających zakażeniom rotawirusowym. Zgodziliśmy się, że użycie tych danych statystycznych, choć oparte o weryfikowalne i obiektywne dane naukowe, bez szerszego kontekstu może zostać odczytane przez odbiorców w sposób niezgodny z naszymi intencjami. Podjęliśmy natychmiastowe działania, których celem było dopasowanie kampanii do zaleceń GIF i przygotowaliśmy zmiany w poszczególnych przekazach marketingowych. Te przypadki zostały przez nas potraktowane bardzo poważnie i stały się podstawą do zacieśnienia mechanizmów kontroli nad procesem przygotowania materiałów komunikacji marketingowej. 34 Raport Społeczny GlaxoSmithKline Pharmaceuticals 2009-2010 W przypadku jakichkolwiek wątpliwości, zachęcamy pracowników do zastanowienia się i poszukania odpowiedzi na następujące pytania: • • • • • Czy to, co zamierzam zrobić, jest legalne i etyczne? Czy jest to zgodne z polityką GSK i Kodeksem Etyki Pracy GSK? Czy jest to zgodne z misją i duchem naszej firmy? Czy mógłbym wytłumaczyć się ze swojego postępowania/swoich decyzji przed moją rodziną i przyjaciółmi? Czy czułbym się dobrze, gdyby informacja o moim postępowaniu/moich decyzjach ukazała się w lokalnych gazetach? Katarzyna Tyczkowska -Kochańska Menedżer Relacji i Etyki Biznesu, GlaxoSmithKline Etyka w naszych codziennych działaniach to nie tylko przestrzeganie wymogów związanych z legislacją, ustaleniami branżowymi czy korporacyjnymi, ale przede wszystkim spójność deklaracji i zachowań. Ważne jest postępowanie nie tylko zgodnie z literą odpowiednich procedur, polityk, ale przede wszystkim zgodnie z duchem tych regulacji. W dzisiejszym świecie etyka daje mandat do działania, stwarza bezpieczeństwo dla nas, jako pracowników, ale również dla wszystkich, z którymi współpracujemy, do których kierujemy nasze aktywności promocyjne i edukacyjne. To, co już dzisiaj stanowić może standard prowadzonych przeze mnie szkoleń dla nowo przyjmowanych pracowników GSK, to przede wszystkim odbiór skierowany na poczucie bezpieczeństwa tych wszystkich nowo zatrudnionych osób. Poznając wewnętrzne procedury GSK, mają oni pewność, że przyjmowani są do organizacji, która kieruje się jasnymi standardami etycznego postępowania, na każdym etapie kontaktu biznesowego. Dr Bolesław Rok Centrum Etyki Biznesu, Akademia Leona Koźmińskiego Społeczeństwo oczekuje rzetelnych informacji, które pozwalają na dokonywanie uzasadnionych ocen moralnych. Etycznie postępująca i społecznie odpowiedzialna firma farmaceutyczna to taka, która istnieje dla wspólnego dobra, przyczyniając się do osiągania korzyści przez różne grupy interesariuszy jednocześnie. W biznesie, tak jak i w życiu, brak przejrzystości rodzi niepotrzebne konflikty i zarzuty. Ocenie zatem poddawane są zarówno nowe produkty, które pozwalają cieszyć się pełnią zdrowia, jak i sposób funkcjonowania firmy w społeczeństwie. Temu właśnie służy raport społecznej odpowiedzialności. Ale to dopiero początek drogi, która prowadzi do dialogu i budowy wzajemnego zaufania. Potrzebna jest przejrzystość w zakresie podejmowanych przez firmę działań marketingowych adresowanych do lekarzy i bezpośrednio do konsumentów, szczególnie w przypadku leków sprzedawanych bez recepty. Oczekujemy informacji dotyczących dostępności leków dla grup wykluczonych, zasad uczestnictwa w projektach edukacyjnych, zwiększających świadomość społeczną dotyczącą profilaktyki i procesu leczenia, jasnych reguł w zakresie współpracy z administracją publiczną. Działalność firmy farmaceutycznej dotyczy tak bardzo istotnego wymiaru życia każdego człowieka, że za tą istotnością musi iść całościowa odpowiedzialność. 35 Transparentna współpraca ze środowiskiem medycznym Stworzyliśmy szereg dodatkowych procedur wewnętrznych, które regulują zasady współpracy ze środowiskiem lekarzy, pielęgniarek i położnych oraz farmaceutów. • • • • Jasne procedury współpracy: Procedura Aktywności Marketingowej (PAM) określa zasady dopuszczalnych aktywności promocyjnych kierowanych do środowiska medycznego, a realizowanych przez przedstawicieli naukowych. Uczestnikom spotkań oraz konferencji medycznych nie wręczamy żadnych gadżetów promocyjnych (za wyjątkiem notesów i długopisów z logo GSK celem robienia notatek). Standardy gościnności: głównym celem każdego spotkania jest przekaz merytoryczny. Na spotkaniach szkoleniowych i promocyjnych dopuszczamy catering, dbamy jednak o zachowanie odpowiednich proporcji pomiędzy częścią merytoryczną i związaną z poczęstunkiem. Wszelkie przejawy gościnności wykraczającej poza główny cel spotkania są zabronione. Definicja próbki produktu leczniczego - mamy od dawna własną, bardziej restrykcyjną od przewidzianej prawem farmaceutycznym, definicję próbki produktu leczniczego. Próbką, według naszej definicji, mogą być tylko nowe produkty będące w aktywnej promocji, nie dłużej niż rok od daty wprowadzenia na rynek. Transparentność relacji - angażując osoby reprezentujące środowisko medyczne, wymagamy zgody na ujawnienie zakresu i poziomu finansowego naszej współpracy. Marek Czarkowski przewodniczący Ośrodka Bioetyki Naczelnej Rady Lekarskiej Świadomość obowiązujących standardów etycznych i umiejętność ich stosowania [przez lekarzy - przyp. red.] wymaga większej promocji tej tematyki na zjazdach i konferencjach medycznych towarzystw naukowych. Niestety wykłady i sesje dotyczące etyki lekarskiej na tego typu konferencjach pojawiają się niezmiernie rzadko. A przecież większość kolegów lekarzy nigdy nie miała zajęć z etyki medycznej, bo te zagadnienia dopiero niedawno znalazły się w programie studiów medycznych i szkoleń specjalizacyjnych. Szanujemy niezależność organizacji pacjentów 36 • Niezależność: pragniemy współpracować z organizacjami pacjentów jak zaufani partnerzy poprzez konsultacje, realizację wspólnych potrzeb, zamierzeń i osiąganie wyników. Zwracamy uwagę na zachowanie niezależności ich działalności. • Jawność: obowiązuje nas całkowita jawność i ścisłe regulacje przekazywania darowizn na rzecz organizacji pacjenckich. Wsparcie może polegać na finansowaniu działalności bieżącej oraz projektów (nie może przekroczyć 25% całości ich rocznego budżetu) za pomocą umów sponsorskich lub przekazywania darowizn. Raport Społeczny GlaxoSmithKline Pharmaceuticals 2009-2010 Od blisko pięciu lat wspólnie z Naczelną Izbą Lekarską promujemy etyczne zasady budowania partnerstwa między służbą zdrowia a przemysłem farmaceutycznym. W efekcie współpracy powstała m.in. broszura „Lekarz, lekarz dentysta a przemysł medyczny. Etyczne i podatkowe aspekty współpracy”, która wytycza standardy wzajemnych relacji. Relacje z urzędnikami publicznymi GSK nie angażuje się w jakąkolwiek działalność na rzecz partii politycznych, polityków i instytucji o podobnym charakterze. Na rzecz wyżej wymienionych podmiotów i instytucji nie udzielamy również finansowych ani rzeczowych darowizn. Kierujemy natomiast do funkcjonariuszy publicznych (w tym do osób pełniących funkcje publiczne oraz pracowników służby cywilnej) komunikaty o treściach informacyjno-edukacyjnych. Informacje te dotyczą statutowej działalności GSK. Zasady kontaktów określa procedura, która uwzględnia zapisy prawa polskiego i międzynarodowego, w szczególności Anti-Bribery and Corruption Act 2010 (Wlk. Brytania), Foreign Corrupt Practices Act (USA) oraz przepisy polskiego Kodeksu Karnego. Funkcjonariusz publiczny ani jego najbliższa rodzina nie mogą być zatrudniani i wynagradzani przez GSK za czynności wchodzące w zakres ich funkcji publicznych. Plany na 2011- 2012 1. Transparentność danych finansowych • Współpraca z pracownikami służby zdrowia jest podstawą naszej działalności. Utrzymujemy regularny kontakt ze środowiskiem medycznym, co pozwala nam lepiej spełniać potrzeby pacjentów. Rozumiemy jednak obawy, że szeroko pojęta branża farmaceutyczna może starać się wywierać niewłaściwy nacisk na pracowników służby zdrowia. Chcąc rozwiać tego rodzaju wątpliwości, zdecydowaliśmy się na publiczne ujawnianie płatności dokonywanych na rzecz pracowników służby zdrowia, którzy występują lub udzielają konsultacji w naszym imieniu od początku 2012 roku. Ujawnieniu podlegać będą płatności za usługi takie jak: konsultacje, wystąpienia na spotkaniach lub finansowanie udziału w kongresach naukowych (sponsoring). 2. Współpraca naukowa ze środowiskiem zewnętrznym • GSK od 2011 roku wprowadza na całym świecie nową strategię dotyczącą współpracy naukowej ze środowiskiem zewnętrznym. Celem tej inicjatywy jest rozgraniczenie działalności ściśle naukowej od działań, które mogłyby zostać potraktowane jako komercyjne. Jednolity standard postępowania w relacjach naukowych ze środowiskiem zewnętrznym pozwoli nam uniknąć wszelkich podejrzeń o promocję produktów przed uzyskaniem dla nich rejestracji lub w zakresie niezarejestrowanych wskazań. 3. Wprowadzenie programu ABAC • ABAC (Anti-Bribery and Corruption) to kompleksowy program przeciwdziałania i zapobiegania przekupstwu i korupcji w kontaktach z partnerami biznesowymi i z funkcjonariuszami publicznymi. W oparciu o nasze wartości oraz obecne standardy, program ABAC wyznacza nam zasady postępowania w relacjach i we współpracy ze środowiskiem zewnętrznym. Głównym założeniem jest funkcjonowanie w systemowym modelu świadomego zarządzania ryzykiem na każdym etapie kontaktu biznesowego. Oczekujemy, że nie tylko pracownicy, ale również partnerzy biznesowi GSK będą postępować zgodnie z naszymi wartościami, politykami, procedurami oraz przepisami w zakresie przeciwdziałania przekupstwu i korupcji. Wierzymy, że przyjęcie założeń programu ABAC pozwoli nam zapewnić transparentny, otwarty i merytoryczny charakter każdej aktywności biznesowej. 37 Pacjenci bezpieczeństwo i skuteczność produktów 234 produkty GSK są dostępne w Polsce. Oczekiwania interesariuszy Dbałość o jakość i bezpieczeństwo leków to kolejny, najważniejszy zdaniem interesariuszy, element odpowiedzialności, jaki spoczywa na firmie farmaceutycznej**. 64% pracowników GSK** uważa, że firma musi oferować bezpieczne produkty zaspokajające potrzeby pacjentów**. oczekuje inwestowania w działalność badawczo-rozwojową, która będzie służyć powstawaniu nowych leków, o wysokim profilu bezpieczeństwa. 81% interesariuszy* Nasza odpowiedź Działania badawczo-rozwojowe (R&D) to jeden z kluczowych obszarów aktywności GlaxoSmithKline. W naszych działach R&D na całym świecie pracuje ponad 15 tys. naukowców. W 2010 roku na badania i rozwój przeznaczyliśmy łącznie 4 457 mln funtów brytyjskich (16% obrotów firmy). W tym samym roku prowadziliśmy 30 zaawansowanych programów badawczych, 7 cząsteczek/szczepionek poddano badaniom III fazy, a 7 nowych wskazań przekazaliśmy do rejestracji. 38 Raport Społeczny GlaxoSmithKline Pharmaceuticals 2009-2010 49 badań klinicznych w Polsce w latach 2009-2010. 1200 ośrodków zaangażowanych w program „Patron”. Wprowadzanie na rynek 4 Produkcja Wymagamy najwyższej dbałości o jakość wszystkich naszych produktów. Nadzorujemy ją wraz z bezpieczeństwem stosowania na wszystkich etapach: od prac badawczo-rozwojowych, poprzez fazę badań klinicznych, produkcję, aż po dystrybucję. 1 Monitorujemy bezpieczeństwo stosowania każdego leku w okresie rozwoju oraz każdego zarejestrowanego leku zgodnie z polskim prawem i wewnętrznymi procedurami. • • • • Dostarczanie do pacjenta 6 R&D (badania i rozwój) W latach 2009-2010 wprowadziliśmy na polski rynek 12 nowych produktów leczniczych, w tym produkty stosowane w onkologii i hematologii oraz szczepionki. • 5 3 Proces rejestracji 2 Dystrybucja Nie uznajemy kompromisów w dbaniu o bezpieczeństwo produkcji leków. Zapewniamy dostęp do pełnych i kompleksowych informacji na temat produktów. Dbamy o jakość procesów i technologii. Zapewniamy najwyższe standardy jakości w naszym łańcuchu dostaw. Monitorujemy działania niepożądane podczas stosowania produktu przez pacjentów. Cele strategiczne 1. Wprowadzanie produktów o wysokim profilu bezpieczeństwa i skuteczności, odpowiadających na potrzeby pacjentów. 2. Wspieranie postępu w medycynie poprzez uczestniczenie w procesie kształcenia profesjonalistów medycznych oraz w inicjatywach służących poprawie standardów diagnostyki i leczenia poważnych chorób. 39 21badań klinicznych prowadzonych w 2009 i 28 w 2010 roku, ponad 3400 pacjentów. Starannie dobieramy ośrodki badawcze Prowadząc badania kliniczne, zapewniamy pacjentom dostęp do najnowocześniejszych metod leczenia. Wykraczają one poza standardową opiekę medyczną. Pracujemy nad doskonaleniem kontroli badań klinicznych. W ramach INFARMY i Stowarzyszenia na Rzecz Dobrej Praktyki Badań Klinicznych działamy także na rzecz usprawnienia procesu badań nad lekami. Przy realizacji badań klinicznych współpracujemy z kilkuset ośrodkami w całym kraju, pracując nad nowymi lekami do leczenia m.in. chorób nowotworowych, chorób układu oddechowego, autoimmunologicznych, neurologicznych i innych. Ośrodek badawczy jest wybierany zgodnie z wewnętrzną procedurą Wyboru Ośrodków Badawczych GSK. Proces selekcji obejmuje m.in. wskazanie czynników ryzyka, weryfikację referencji, doświadczenia i praktyki w zakresie prowadzenia badań klinicznych. Po zaakceptowaniu ośrodka rozpoczynamy proces przygotowania go do prowadzenia badania m.in. przeprowadzamy wizyty pre-study przygotowujące placówkę do udziału w badaniu. Po uzyskaniu zgody Komisji Bioetycznej i Centralnej Ewidencji Badań Klinicznych (CEBK) rozpoczynamy badanie i proces monitoringu. Specjaliści Badań Klinicznych odbywają z Głównymi Badaczami wizyty monitorujące, podczas których sprawdzają jakość zbieranych danych oraz przebiegu badania. Podejmowane czynności są zdefiniowane w procedurach wewnętrznych GSK oraz regulowane dyrektywami europejskimi, ICH-GCP, prawem polskim (Ustawa Prawo Farmaceutyczne), również w zakresie zapewnienia bezpieczeństwa pacjentów. Badanie kończy się wizytą zamykającą. O zakończeniu badania musi być również poinformowana Komisja Etyczna i CEBK. Wspólnie z Naczelną Izbą Lekarską przygotowaliśmy poradnik dla pacjentów, w którym opisane są zasady i regulacje prawne dotyczące badań klinicznych. Broszura jest odpowiedzią na potrzeby środowiska medycznego i pomaga lekarzowi zainicjować rozmowę z pacjentem na temat uczestnictwa w badaniu klinicznym. 40 Raport Społeczny GlaxoSmithKline Pharmaceuticals 2009-2010 Artur Terczyński Dyrektor Medyczny, GlaxoSmithKline Proces powstawania leku, od niewielkiej cząsteczki, jakich bada się tysiące, do dostarczanego pacjentowi produktu, to żmudna praca setek ludzi na przestrzeni wielu lat, z wykorzystaniem wysokich nakładów środków. Innowacja w farmakoterapii to długotrwały proces, zaczynający się w laboratoriach naukowych, poprzez okres badań przedklinicznych oraz klinicznych, prowadzących do rejestracji aż po finansowanie, umożliwiające pacjentowi dostęp do optymalnej dla niego terapii lub profilaktyki. Jednak chodzi przede wszystkim o to, aby proces ten przebiegał zawsze według ściśle określonych zasad. Zarówno na poziomie badań, produkcji, jak i dystrybucji i sprzedaży leków. Pomagamy w podnoszeniu kompetencji polskich badaczy: • Środkowoeuropejskie Warsztaty nt. Badań Klinicznych (Central Europe Clinical Trial Workshop) - warsztaty obejmujące całościowe podejście do problematyki badań naukowych - począwszy od standardów Good Clinical Practice, poprzez metodologię badań klinicznych, analizy statystyczne, aż do opracowywania publikacji i prezentacji wyników. W 2011 roku odbędzie się czwarta już edycja warsztatów. Cieszą się one niesłabnącym zainteresowaniem klinicystów z krajów regionu Europy Środkowej. Dotychczas wzięło w nich udział około 150 lekarzy, w tym 20 z Polski, • Wsparcie Badań Sponsorowanych przez Badaczy (Investigator Sponsored Studies) poprzez fundowanie grantów naukowych na badania kliniczne dla oryginalnych projektów badawczych ośrodków klinicznych czy towarzystw naukowych, • Young Oncologist Initiative - międzynarodowy projekt przygotowujący polskich onkologów do pisania i wdrażania w życie protokołów własnych badań klinicznych. Inspiracja Dobrą praktyką stosowaną w GSK są Spotkania Badaczy, w trakcie których zostają oni przeszkoleni z wymaganych procedur, specyfiki danego badania oraz z systemów elektronicznych używanych w badaniu. 41 Dbamy o jakość procesów i technologii W trosce o najwyższą jakość leków już w 1982 roku w naszej poznańskiej fabryce wdrożyliśmy standardy Dobrej Praktyki Wytwarzania (Good Manufacturing Practice - GMP). Daje to pewność, że wszystkie produkowane przez nas leki spełniają wymagania jakościowe i gwarantują pacjentowi bezpieczeństwo stosowania. Produkcja leków przebiega zgodnie z Systemem Zapewnienia Jakości (QMS). Obejmuje on wszystkie procesy wpływające na jakość produktu i gwarantuje, że lek powstaje w sposób powtarzalny i kontrolowany, zgodnie ze standardami jakości. Nasze procedury przewidują serię testów na każdym etapie produkcyjnym. W przypadku produktów standardowych wykonujemy od 100 do 300 testów, w przypadku biotechnologicznych - nawet 1000 testów. Dzięki nim, w okresie produkcyjnym, a jeszcze przed wypuszczeniem ostatniej postaci produktu na rynek, można wykryć i zgłosić ewentualne problemy z jego jakością. Jako dostawca leków dla odbiorców na całym świecie musimy spełniać, oprócz wymagań prawa europejskiego, także wymagania krajów, do których są wysyłane nasze produkty. Wymagania zimnego łańcucha Zimny łańcuch to konieczność przewożenia leków w specyficznych warunkach, w obniżonej temperaturze. Każdy transport jest sprawdzany pod kątem utrzymania odpowiedniej temperatury. Dokonywana jest weryfikacja wydruku kontrolnego lub odczytu elektronicznego. Prof. Leszek Szenborn Kierownik Katedry i Kliniki Pediatrii i Chorób Infekcyjnych Akademii Medycznej w Wrocławiu Należy pamiętać, że to dzięki badaniom klinicznym dokonuje się systematyczny postęp w medycynie stosowanej. Badania nad szczepionkami trwają latami, ponieważ bada się różne aspekty wprowadzenia nowego produktu. To właśnie dzięki badaniom możemy poinformować szczegółowo pacjentów (w ulotce leków), jakie należy stosować dawki leku, jak często i jakie mogą wystąpić objawy niepożądane. Prowadzenie badań w populacji dziecięcej ma szczególne znaczenie, gdyż do tej pory wiele leków stosowanych było na podstawie badań przeprowadzonych u dorosłych, co było niedostateczną podstawą do leczenia. Badania w Polsce mają perspektywy, ponieważ polscy lekarze są przygotowani do ich prowadzenia, a pacjenci odnoszą wymierne korzyści. Mogą oni skorzystać z innowacyjnego leczenia oraz utorować drogę dla lepszych i skuteczniejszych metod terapii. 42 Raport Społeczny GlaxoSmithKline Pharmaceuticals 2009-2010 Zachowujemy standardy jakości w łańcuchu dostaw Stałe zapewnienie dostaw leków wymaga skutecznego i odpowiedzialnego zarządzania systemem zaopatrzenia i dystrybucji. Nasz łańcuch dostaw i dystrybucji jest bardzo złożony. Obejmuje materiały i usługi, które kupujemy od dostawców, łączy proces produkcji, magazynowania i dystrybucji, w którym uczestniczą hurtownicy, detaliści, szpitale, instytucje rządowe i inne firmy. Jednym z produktów oferowanych przez GSK są szczepionki, które jako produkty aktywne biologicznie podlegają szczególnemu procesowi kontroli wytwarzania i dopuszczenia do obrotu. Zdarza się, że może wystąpić konieczność ponownej produkcji niektórych serii szczepionek, które nie przeszły pomyślnie testów jakościowych zanim jeszcze trafiły na rynek. Od wszystkich naszych dostawców oczekujemy spełniania równie wysokich wymogów jakościowych, jakie stawiamy sobie. Wymagamy także przestrzegania standardów pracy. Przy wyborze dostawców kierujemy się jasno określonymi kryteriami. Są oni m.in. zobowiązani do posiadania odpowiednich zezwoleń i poddawania się okresowym audytom GSK. W przypadku, gdy pojawiają się odstępstwa, wskazujemy obszary do poprawy i wspólnie ustalamy działania korygującozapobiegawcze. Efektem jest ciągłe doskonalenie standardów jakościowych. Zobowiązujemy współpracujących z nami dostawców do zadbania o wyszkolenie swoich pracowników. To może powodować problemy z wypełnianiem zobowiązań co do terminów dostaw szczepionek do odbiorców. Takich problemów w raportowanym okresie doświadczało GSK. Z tego tytułu zapłaciliśmy kary pieniężne (w wysokości 714 tys. zł w 2009 roku i 664 tys. zł w 2010 roku) spowodowane opóźnieniami w dostawach. W ramach podpisanych umów i obowiązującej dokumentacji jakościowej usługodawca jest dokładnie informowany o naszych wymaganiach, a ich spełnienie jest kontrolowane w ustalonym między firmami systemie raportowania i audytowania. 43 Monitorujemy działania niepożądane Przykładamy wielką wagę do monitorowania bezpieczeństwa farmakoterapii oraz jakości naszych produktów, zarówno tuż przed wejściem na rynek, jak i wtedy, gdy już znajdą się na rynku. Szczególną rolę w raportowaniu zdarzeń niepożądanych odgrywają nasi pracownicy. Mają oni dostęp do narzędzi, które pozwalają na szybkie i efektywne zarządzenie informacją związaną z bezpieczeństwem stosowania naszych leków. Ciągły nadzór nad bezpieczeństwem farmakoterapii pozwala na wykrywanie nowych zagrożeń, oszacowanie częstości występowania konkretnego działania niepożądanego, obserwację odległych skutków leczenia, np. tych nieobserwowanych podczas badań klinicznych. Często dopiero długoletnia obserwacja pozwala na określenie pozytywnych i negatywnych skutków farmakoterapii. Jeżeli pojawią się dane wymagające weryfikacji bezpieczeństwa produktu, kontaktujemy się z właściwymi organami regulującymi rynek, by podjąć odpowiednie działania określone przez europejskie i polskie prawodawstwo. W 2010 roku Główny Inspektorat Farmaceutyczny (GIF) wydał trzy decyzje dotyczące wycofania z obrotu na terenie całego kraju 2 produktów GSK oraz jedną dotyczącą wstrzymania obrotu 2 szczepionek. Powodem tych decyzji było podejrzenie o niespełnienie wymogów jakościowych. W wyniku przeprowadzonych analiz, w przypadku wstrzymanych w obrocie szczepionek nie potwierdzono podejrzeń odnośnie wady jakościowej produktów i powróciły one do obrotu. Dla pozostałych produktów utrzymano w mocy decyzję GIF. 44 Raport Społeczny GlaxoSmithKline Pharmaceuticals 2009-2010 Inspiracja Stały kontakt Dysponujemy kompleksowym systemem zbierania informacji o ewentualnych działaniach niepożądanych wszystkich naszych leków. System ten funkcjonuje przez 24 godziny na dobę. Lekarz lub farmaceuta może zgłosić działania niepożądane lub zapytać o lek wchodząc na stronę www.gsk.com.pl lub poprzez infolinię (22 576 91 14, 504 110 193). Odpowiedzi udzielamy zawsze najpóźniej w kolejnym dniu roboczym. Zapewniamy pełną informację o produktach Opisy prowadzonych przez nas badań klinicznych, jak i ich wyniki, są upubliczniane na stronie www.gsk-clinicalstudyregister.com. Clinical Study Register, czyli Rejestr Badań Klinicznych, który został uruchomiony w 2004 roku, jest źródłem informacji dla badaczy, lekarzy i innych osób o badaniach klinicznych sponsorowanych przez GSK. Badania nad lekiem trwają również po wprowadzeniu go na rynek - poprzez obserwacje i rejestrowanie ewentualnych działań niepożądanych. Dane zbierane podczas „życia" produktu leczniczego są podstawą do regularnej aktualizacji charakterystyk produktu leczniczego, jak i ulotek dla pacjentów. Prawo farmaceutyczne ściśle reguluje kwestie związane z pełną informacją o produktach. Posiadamy również wewnętrzne procedury, które dają nam pewność, że w pełni spełniamy te wymagania. W przypadku pojawienia się nowych danych wymagających weryfikacji zapisów o bezpieczeństwie produktu, bezzwłocznie kontaktujemy się z Urzędem Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych, przedstawiając swoje stanowisko w tej sprawie. W latach 2009-2010 GSK wystosowało 6 komunikatów dotyczących bezpieczeństwa produktów (tzw. Dear doctor's letter), w tym 1 we współpracy z innymi firmami produkującymi lek z tą samą substancją czynną. Opakowania wszystkich produkowanych przez nas leków są opatrzone oznaczeniami w języku Braille'a. Do weryfikacji ich poprawności zapraszamy osoby niewidzące zanim produkt trafi do sprzedaży. Każda niezgodność z regulacjami prawnymi w kwestii opisu na opakowaniu i zawartości ulotki oraz charakterystyki leku jest odnotowywana i podlega zmianie. W 2010 roku Główny Inspektorat Farmaceutyczny wydał jedną decyzję dotyczącą wycofania z obrotu na terenie całego kraju 1 produktu leczniczego GSK. Powodem tej decyzji było błędne oznakowanie numerem serii opakowania zewnętrznego (kartonik jednostkowy). dr n. med. Hanna Czajka Kierownik Poradni Chorób Zakaźnych, Wojewódzki Specjalistyczny Szpital Dziecięcy im. św. Ludwika w Krakowie Innowacyjność w produkcji szczepionek ma charakter wielokierunkowy. Z jednej strony nowoczesne, wieloskładnikowe szczepionki dla dzieci redukują liczbę iniekcji, co sprawia, że realizacja Programu Szczepień Ochronnych jest łatwiejsza. Drugim ważnym kierunkiem jest zapewnienie bezpieczeństwa i skuteczności nowych szczepionek. Każda szczepionka przed dopuszczeniem jej do stosowania musi przejść cały cykl badań klinicznych, eliminujących ewentualność wystąpienia niepożądanych reakcji poszczepiennych. Producenci szczepionek dążą także do zwiększenia bezpieczeństwa wytwarzanych leków poprzez eliminowanie w procesie ich produkcji składników pochodzenia zwierzęcego ( np. żelatyna) oraz konserwantów (np. thiomersal), które uznawane są za szkodliwe lub mogące powodować odległe ujemne następstwa dla zdrowia szczepionych dzieci. 45 Angażujemy się w edukację profesjonalistów Bierzemy aktywny udział w procesie ustawicznego kształcenia lekarzy i farmaceutów, podnoszenia ich kwalifikacji zawodowych. Przekazujemy im najnowszą wiedzę na temat badań naukowych i produktów. Nasza współpraca obejmuje partnerstwo z ośrodkami doskonalenia zawodowego Okręgowych Izb Lekarskich i Aptekarskich. Tematyka akredytowanych szkoleń, wspieranych przez firmę, obejmuje m.in. medycynę opartą na badaniach naukowych, zagadnienia etyczne oraz prawo medyczne. Za uczestnictwo w organizowanych przez nas szkoleniach lekarze i farmaceuci otrzymują punkty edukacyjne. Jesteśmy również partnerem projektu Aktywizacji Grup Lekarskich Kolegium Lekarzy Rodzinnych w Polsce. Projekt ten stanowi system rozwoju zawodowego lekarzy podstawowej opieki zdrowotnej i umożliwia realizację obowiązku kształcenia ustawicznego przez pracę w tzw. grupach lekarskich. Program PATRON W 2010 roku z inspiracji Polskiego Towarzystwa Alergologicznego oraz Polskiej Federacji Stowarzyszeń Chorych na Astmę, Alergię i POChP (przewlekłą obturacyjną chorobę płuc) ruszył program „Patron”, którego partnerem jest GSK. Celem projektu jest objęcie opieką specjalistyczną niezdiagnozowanych dotychczas pacjentów, cierpiących na choroby płuc. W ramach programu odbywają się warsztaty edukacyjne dla lekarzy i pielęgniarek (prowadzone w siedmiu regionach Polski), podczas których doskonalą oni umiejętności wczesnej diagnostyki i leczenia osób cierpiących na astmę i przewlekłą obturacyjną chorobę płuc (POChP). Uczestnicy tych szkoleń, dysponując najnowszą wiedzą, prowadzą potem zajęcia edukacyjne dla pacjentów. Wspierając ten program, użyczamy placówkom sprzęt diagnostyczny w postaci aparatów spirometrycznych. Program objął swym zasięgiem ok. 1200 ośrodków, w których przeszkolono blisko 3 tys. pielęgniarek i przeprowadzono prawie pół miliona badań diagnostycznych. W wyniku tych działań udało się zdiagnozować niemal 60 tys. nowych chorych. 46 Raport Społeczny GlaxoSmithKline Pharmaceuticals 2009-2010 dr Piotr Dąbrowiecki Wojskowy Instytut Medyczny w Warszawie, prezes Polskiej Federacji Stowarzyszeń Chorych na Astmę, Alergię i POChP W 2010 roku Polska Federacja Stowarzyszeń Chorych na Astmę, Alergię i POChP wyszła z inicjatywą stworzenia programu, mającego na celu poprawę stanu wiedzy pacjentów na temat astmy i przewlekłej obturacyjnej choroby płuc. Jako federacja stowarzyszeń edukowaliśmy rocznie ok. 5 tysięcy chorych. Jednak, biorąc pod uwagę rzeczywistą liczbę chorych (ok. 4 milionów chorych na astmę i 2 miliony na POChP), to kropla w morzu potrzeb. Stąd uznaliśmy, że celem naszego działania powinno być wsparcie diagnostyki nowych pacjentów z astmą i POChP oraz poprawa standardów opieki nad pacjentami już leczonymi. Tego typu programy przybliżają nas i chorych do kontroli nad chorobą i pełnej świadomości jej wszystkich aspektów. To ważne, aby chory czuł się bezpiecznie, a edukacja tego typu bardzo pomaga w osiągnięciu spokoju. Promujemy innowacyjne pomysły Wspieramy także inne inicjatywy: • nagrody naukowe Towarzystwa Internistów Polskich za najlepsze prace oryginalne opublikowane w „Polskim Archiwum Medycyny Wewnętrznej”, • konkurs naukowy Towarzystwa Chorób Płuc dla młodych pulmonologów za najlepszą pracę naukową, • konkurs „Złoty Skalpel”, organizowany przez wydawcę „Pulsu Medycyny”, • międzynarodowy projekt Accommodating Creative Knowledge (ACRE), realizowany przez Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Zakłada on porównanie 13 miast europejskich w zakresie wskaźników socjoekonomicznych i określenie warunków koniecznych do powstania „regionów kreatywnych”. Złoty Skalpel Celem konkursu „Złoty Skalpel” jest promowanie wybitnych projektów polskich innowatorów oraz zachęcanie do wprowadzania kolejnych przedsięwzięć, które będą podnosić jakość opieki medycznej w Polsce. Jako partner strategiczny konkursu przekazujemy grant naukowy dla laureata, w wysokości 10 tys zł. Konkurs organizuje wydawca „Pulsu Medycyny”. Puls Medycyny, nr 10 (231), 8 czerwca 2011 r., str. 9, fot. Mieczysław Włodarski Plany na 2011-2012 1. Badania nad nowymi lekami - do 2015 roku kilkanaście nowych produktów i nowych wskazań dla zarejestrowanych już produktów powinno zostać dopuszczonych do obrotu, w tym: • 3 nowe, innowacyjne leki oddechowe oraz 2 leki stosowane w neurologii i psychiatrii (z czego 1 innowacyjny, a 1 odtwórczy), • 9 nowych leków specjalistycznych, z czego 7 o charakterze innowacyjnym w leczeniu cukrzycy, chorób układu sercowo-naczyniowego, HIV-AIDS oraz tzw. chorób rzadkich (sierocych), • w trakcie badań klinicznych znajduje się kilkanaście szczepionek we wszystkich grupach wiekowych. W 2012 roku planujemy wprowadzenie 2 szczepionek oraz 2 kolejnych w latach 2013-2015, • w obszarze onkologicznym w fazie I znajduje się obecnie 9 cząsteczek (wskazań) i odpowiednio w kolejnych fazach: II - 10, III - 17, w trakcie rejestracji - 2. 2. Wprowadzenie programu Prometeusz dla ortopedów i chirurgów naczyniowych. Planowanych jest 41 warsztatów w 7 ośrodkach w Polsce. Program powstaje przy udziale Polskiego Towarzystwa Ortopedycznego i Traumatologii Ruchu. 3. „Jakość i bezpieczeństwo” to hasło 2011 roku dla fabryki w Poznaniu, w którym udoskonalamy prowadzenie samoinspekcji, łącząc je z procesem szkoleń z zakresu GMP dla wszystkich pracowników fabryki. Zadaniem samoinspekcji jest zidentyfikowanie drobnych niezgodności na stanowisku pracy czy w danym obszarze produkcyjnym, co pozwala na wyeliminowanie problemu w miejscu jego powstania. 47 Społeczeństwo edukacja i profilaktyka zdrowotna 5725 uczniów (1145 zespołów) szkół ponadgimnazjalnych uczestniczyło w II i III edycji Ogólnopolskiego Programu dla Młodzieży „Mam Haka na Raka”. Oczekiwania interesariuszy Interesariusze związani z opieką zdrowotną i branżą farmaceutyczną uważają (81%), że promocja zdrowego stylu życia oraz edukacja społeczna w zakresie profilaktyki zdrowotnej i metod leczenia są jednymi z kluczowych wyzwań wynikających ze społecznej odpowiedzialności branży farmaceutycznej**. Z kolei organizacje pozarządowe, w tym środowisko pacjenckie, oczekują od firm farmaceutycznych gotowości do systematycznego zaangażowania i bezinteresowności w realizowanych akcjach społecznych*. promocja zdrowego stylu życia Oczekiwania interesariuszy 81% edukacja społeczna w zakresie profilaktyki zdrowotnej i metod leczenia systematyczne i bezinteresowne zaangażowanie 48 Raport Społeczny GlaxoSmithKline Pharmaceuticals 2009-2010 15 tys. osób więcej zgłosiło się na badania dzięki I edycji programu Zdrowa Gmina. 18 lat prowadzenia kampanii Żółty Tydzień. Nasza odpowiedź Inwestycje w kapitał społeczny stanowią jeden z kluczowych filarów naszej strategii. Ich podstawą są działania promujące odpowiedzialne postawy Polaków w zakresie zdrowia. Jako partner towarzystw naukowych, organizacji pacjenckich, decydentów, na poziomie lokalnym i centralnym, prowadzimy lub wspieramy programy podnoszące poziom świadomości zdrowotnej społeczeństwa koncentrując się na profilaktyce. Nasze programy edukacyjne popularyzują zdrowy tryb życia oraz regularne korzystanie z badań profilaktycznych. Cele strategiczne 1. Prowadzenie programów promujących profilaktykę zdrowotną zwłaszcza chorób nowotworowych i zakaźnych. 2. Realizacja kampanii społecznych i edukacyjnych we współpracy z partnerami społecznymi. Dr n. med. Janusz Meder Prezes Polskiej Unii Onkologii Dla nas naturalnym partnerem inicjatyw związanych z edukacją zdrowotną są firmy farmaceutyczne. Niezwykle ważne jest znalezienie partnera długofalowego, który poważnie i strategicznie podejdzie do tego typu działań. W żadnym razie współpraca nie może i nie powinna mieć charakteru doraźnego w postaci jednorazowej akcji. Polska Unia Onkologii znajduje zrozumienie u swoich darczyńców i dzięki nim może realizować swoje cele statutowe. Przykładem długofalowych i skutecznych działań jest współpraca z firmą GlaxoSmithKline. Niezmiennie od czterech lat dzięki wsparciu GlaxoSmithKline organizujemy Ogólnopolski Program dla Młodzieży „Mam Haka na Raka”. Prowadząc wspólnie przemyślane działania, mamy szansę realnie wpłynąć na zachowania społeczeństwa i przyczynić się do zmiany statystyk zachorowalności i umieralności na nowotwory. 49 Profilaktyka onkologiczna Dążymy do upowszechniania wiedzy na temat chorób nowotworowych i metod zapobiegania tym chorobom. Dlatego angażujemy się m.in. w programy „Mam Haka na Raka” czy „Zdrowa Gmina”, realizowane we współpracy z Polską Unią Onkologii i objęte patronatem Ministerstwa Zdrowia. Mam Haka na Raka - program, który stał się ruchem społecznym „Mam Haka na Raka” to program, który powstał z myślą o budowaniu społeczeństwa obywatelskiego. Cel ten można osiągnąć poprzez jak najwcześniejsze przyjmowanie odpowiedzialności za zdrowie swoje i swoich bliskich. Dlatego głównym zadaniem stawianym przed młodymi uczestnikami tego nowatorskiego programu jest upowszechnianie zachowań prozdrowotnych wśród najbliższego otoczenia, a następnie stworzenie kampanii społecznej, która będzie promowała profilaktykę nowotworową. Do 2010 roku zostały zrealizowane trzy pełne edycje programu (dotyczące raka piersi, raka szyjki macicy i raka prostaty) oraz rozpoczęliśmy czwartą, poświęconą rakowi płuca. W edycjach tych wzięło udział łącznie ok. 10,5 tys. młodych ludzi. www.mamhakanaraka.pl www.wystarczytakniewiele.pl www.zrobcytologie.pl www.zbadajprostate.pl Krzysztof Kępiński Dyrektor Relacji Zewnętrznych, GlaxoSmithKline Programy edukacyjne, które wspierają profilaktykę i leczenie najcięższych chorób cywilizacyjnych, zawsze były i są dla nas ważnym elementem procesu budowania świadomości społecznej. 50 Raport Społeczny GlaxoSmithKline Pharmaceuticals 2009-2010 Przykładem jest program „Mam Haka na Raka”, angażujący co roku kilka tysięcy młodych ludzi, których zadaniem jest stworzenie kampanii społecznej promującej profilaktykę nowotworową. Najlepsza kampania zachęcająca do korzystania z badań profilaktycznych jest prezentowana milionom Polaków w postaci ogólnokrajowej kampanii społecznej, niemal przez wszystkie media. W ten sposób razem kształtujemy nastawienie społeczeństwa wobec chorób nowotworowych przekonując, że można zapobiegać im poprzez odpowiednią profilaktykę. Zdrowa Gmina - profilaktyka w samorządach „Zdrowa Gmina” to konkurs kierowany do jednostek samorządu lokalnego. Jego celem jest poprawienie statystyk dotyczących wczesnego wykrywania raka piersi, raka szyjki macicy i raka jelita grubego poprzez zwiększenie liczby osób zgłaszających się na badania profilaktyczne organizowane przez Narodowy Fundusz Zdrowia i Narodowy Program Zwalczania Chorób Nowotworowych. Dzięki różnorodnym działaniom edukacyjnym, podejmowanym przez gminy, wzrasta liczba zrealizowanych badań profilaktycznych - mammografii, cytologii i kolonoskopii. W pierwszej edycji programu udział wzięło 80 gmin z województwa mazowieckiego I i II edycja II edycja II edycja II edycja II II edycja a w drugiej edycji programu udział wzięło już 211 gmin z województw mazowieckiego, łódzkiego, lubelskiego, świetokrzyskiego, podkarpackiego i opolskiego. www.zdrowagmina.pl (…) Inicjatywa ta wynikała ze zrozumienia głębokiej potrzeby podjęcia szeroko zakrojonych działań na terenie polskich gmin na rzecz zwiększania świadomości zdrowotnej ich mieszkańców. Profilaktyka jest najbardziej pożądaną formą walki z chorobami nowotworowymi, pozwalającą na wczesne wykrycie choroby, a tym samym zwiększającą znacząco szansę na jej całkowite wyleczenie. Dlatego każda inicjatywa promująca w fachowy sposób zachowania prozdrowotne w naszym kraju, ze szczególnym uwzględnieniem walki z chorobami nowotworowymi, zasługuje na poparcie Ministerstwa Zdrowia (…). Ewa Kopacz Konkurs cieszy się coraz większym powodzeniem (…). Efekty, które przynosi, odzwierciedlają się w większej wykrywalności chorób nowotworowych i wyższej konieczności ich wykonywania. Nie byłoby to możliwe, gdyby gminy nie podjęły takich działań jak: spotkania i wykłady edukacyjne dla kobiet, organizacja wyjazdów na badania czy organizowanie festynów, podczas których zachęca się do korzystania z programów profilaktycznych, jak też bez nieocenionego wsparcia młodych wolontariuszy, lekarzy i pracowników urzędów gminnych. Anna Komorowska Minister Zdrowia Pierwsza Dama RP źródło: fragment listu odczytanego podczas gali finałowej II edycji Zdrowej Gminy, w dniu 23.09.2011 rok. źródło: list odczytany podczas Gali Finałowej II edycji Zdrowej Gminy, w dniu 23.09.2011 rok. 51 Profilaktyka chorób zakaźnych W naszych działaniach stawiamy sobie za cel popularyzację wiedzy o wartości profilaktycznej szczepień ochronnych i możliwościach ochrony przed chorobami zakaźnymi. Najdłużej prowadzonym projektem, bo od 1993 roku, jest program „Żółty Tydzień”. Jego zadaniem jest uświadamianie zagrożenia zdrowotnego związanego z wirusowym zapaleniem wątroby typu A i typu B. www.zoltytydzien.pl Ogólnopolski program „Mamo, tato, macie wybór” pozwala rodzicom uzyskać wiedzę nt. chorób dziecięcych, ich powikłań i możliwości zapobiegania im przez szczepienia. www.szczepienia.pl Celem kampanii edukacyjnej „Powstrzymaj Rotawirusy” jest budowanie świadomości zagrożeń związanych z zakażeniami rotawirusowymi u niemowląt i dzieci. www.powstrzymajrotawirusy.pl Jesteśmy partnerem akcji „Szczep się na zdrowie”, realizowanej we współpracy z wydawnictwem Edipresse. Jej celem jest propagowanie idei szczepień ochronnych. Włączamy się w również w inicjatywy dotyczące zapobiegania HIV/AIDS, w ramach międzynarodowego programu „Positive Action”, a także krajowej akcji społecznej „Nie dostaniesz mnie”. www.testnahiv.info Plany na 2011-2012 1. Kontynuacja zaangażowania w dotychczas realizowane programy społeczne i kampanie edukacyjne w zakresie profilaktyki zdrowotnej: • • • • • • • • • 52 „Mam Haka na Raka” „Zdrowa Gmina” „Stop Rakowi Szyjki Macicy” „Żółty Tydzień” „Mamo, tato, macie wybór” „Powstrzymaj Rotawirusy” „Szczep się na zdrowie” „Positive Action” „Nie dostaniesz mnie” Raport Społeczny GlaxoSmithKline Pharmaceuticals 2009-2010 2. W 2011 roku została zainaugurowana kolejna edycja Ogólnopolskiego Programu dla Młodzieży „Mam Haka na Raka” poświęcona problematyce raka jelita grubego. Planujemy rozwój programu, w tym organizację jego nowego elementu - Dnia Hakowicza. Jest on organizowany 4 lutego, czyli w Światowym Dniu Walki z Rakiem. Tego dnia we wszystkich regionach Polski podczas marszów i happeningów uczestnicy Programu rozdają materiały edukacyjne, dotyczące profilaktyki raka. Ponadto, członkowie lokalnych społeczności, w ramach których działają Hakowicze, mogą uzyskać informacje nt. Dnia Drzwi Otwartych, organizowanego przez Polską Unię Onkologii. „Stop Rakowi Szyjki Macicy” to inicjatywa, w ramach której od 2007 roku zachęcamy Polki do wykonywania regularnych badań cytologicznych oraz szczepień przeciw HPV - wirusowi będącemu główną przyczyną rozwoju raka szyki macicy. Za naszą działalność otrzymaliśmy tytuł Przyjaciela Polskiej Ginekologii, przyznany przez Polskie Towarzystwo Ginekologiczne, a także Perłę Mądrości, od Ogólnopolskiej Organizacji na Rzecz Walki z Rakiem Szyjki Macicy „Kwiat Kobiecości”. www.rak-szyjki-macicy.pl Jesteśmy partnerem społecznościowego portalu Amazonki.net, dedykowanego pacjentkom i ich bliskim, który jest jednym z kluczowych projektów Federacji Stowarzyszeń „Amazonki”. www.amazonki.net Ida Karpińska Ogólnopolska Organizacja na Rzecz Walki z Rakiem Szyjki Macicy „Kwiat Kobiecości” Chciałabym, aby każda Polka wiedziała, czym jest cytologia. Cytologia uratowała mi życie, a to chyba najlepszy dowód, że warto pamiętać o jej regularnym wykonywaniu. Inny problem to wstyd przed wizytą u ginekologa. To niesłychane, że Polki odkąd urodzą dziecko przestają chodzić do ginekologa. 53 Pracownicy atrakcyjne miejsce pracy 84 proc. pracowników GSK uważa, że firma jest zarządzana w sposób uczciwy i etyczny. Oczekiwania pracowników Ponad połowa pracownikóww GSK (52 proc.) jest przekonana, że najważniejszym obszarem działań firmy w zakresie CSR jest polityka HR oraz relacje z pracownikami. Dodatkowo, aż 72 proc. uważa za istotne wykorzystanie potencjału lokalnych specjalistów**. zapewnienie możliwości rozwoju 67% wskazań informowanie o planach i kluczowych decyzjach firmy 41% Oczekiwania wskazań 51% wskazań możliwość stosowania elastycznego czasu pracy/zapewnienie równowagi między życiem prywatnym i zawodowym jasny system wynagrodzeń i premii 42% wskazań Z kolei nasi interesariusze zewnętrzni za istotne uważają tworzenie nowych etatów i aktywne uczestnictwo firmy w budowie lokalnego rynku pracy*. 54 Raport Społecznej Społeczny GlaxoSmithKline Odpowiedzialności Pharmaceuticals Biznesu 2009-2010 2009-2010 54 proc. Do 9,44 proc. zatrudnionych osób stanowią kobiety. z 10,3 proc. w 2010 roku spadł poziom rotacji pracowników. Nasza odpowiedź GlaxoSmithKline zatrudnia w Polsce ok. 1650 osób, co stanowi 5,3 proc. miejsc pracy w branży farmaceutycznej. Oferujemy miejsca pracy w różnych obszarach w zespole sprzedaży, marketingu, zespole medycznym, działach wspierających (np. HR, IT, Finanse), przy produkcji czy w Globalnym Centrum IT. Naszą silną stroną jest od kilku lat budowana kultura organizacyjna oparta na bezkompromisowej etyce w działalności biznesowej, wykazywaniu inicjatywy i braniu odpowiedzialności, a także szczera i otwarta komunikacja. Wdrażamy i ciągle udoskonalamy system wewnętrzny EHSS (Environmental, Health, Safety and Sustainability), który zapewnia naszym pracownikom stabilny rozwój i bezpieczeństwo oraz higienę pracy. Strategia w zakresie bezpieczeństwa i ochrony zdrowia ma przede wszystkim na celu wyeliminowanie wypadków przy pracy i zapobieganie potencjalnym zagrożeniom dla zdrowia i bezpieczeństwa. Kluczem do osiągania ponadstandardowych wyników jest zbiór zasad i wartości, pozwalających pracownikom osiągnąć zawodowy sukces, a firmie realizować jak najlepsze efekty biznesowe: • • • • • elastyczne myślenie - poszukujemy innych, lepszych rozwiązań, uwalniamy się od tradycyjnego sposobu myślenia, ciągłe usprawnienia i podnoszenie wyników - zależy nam na tym, by wciąż szukać sposobów na uproszczenie działań tam, gdzie jest to możliwe i doskonalić własne umiejętności, rozwój pracowników - wspieramy rozwój osobisty i umiejętności pracy zespołowej. Zależy nam na tym, aby nasi pracownicy cały czas dążyli dozwiększenia swojej wiedzy i byli gotowi do roli nauczyciela, trenera lub mentora. Zwiększamy ich indywidualną decyzyjność, szybkie wprowadzanie zmian z troską o ludzi - rozumiejąc potrzebę zmian, przestrzegamy realizacji planów strategicznych, wyjaśniając priorytety i wspólnie szukając jak najlepszych rozwiązań, budowanie relacji opartych na zaufaniu i uczciwości. Cele strategiczne 1. Oferujemy środowisko pracy sprzyjające rozwojowi pracowników zgodnie z ich potrzebami oraz celami firmy. 2. Tworzymy kulturę najwyższej efektywności zawodowej, wspierającej osiąganie ponadprzeciętnych rezultatów przez pracowników, a tym samym przez firmę. 3. Dbamy o bezpieczne warunki pracy oraz promocję zdrowia. 55 Jak wynagradzamy i co oferujemy Nasze działania Tworzymy przestrzeń i warunki do wszechstronnego rozwoju pracowników W GSK przywiązujemy dużą wagę do rozwoju pracowników, oferując im narzędzia pozwalające na poszerzanie wiedzy i umiejętności: • • • • • • • Planowanie Osiągnięć i Rozwoju (PDP) - to proces w cyklach rocznych polegający na określaniu dla każdego pracownika celów biznesowych i rozwojowych wraz z miernikami sukcesu. Jest podstawą do rocznej oceny wszystkich pracowników. Model 70-20-10 - największy wpływ na rozwój mają przede wszystkim doświadczenia w miejscu pracy (70 proc.), 20 proc. sukcesu to relacje wpływające na rozwój, a 10 proc. - tzw. rozwój formalny, poprzez szkolenia zewnętrzne. E-learning - platforma e-learningowa oferuje szkolenia obowiązkowe, dodatkowe. Trener wewnętrzny - program realizowany w fabryce w Poznaniu, który daje możliwość podniesienia kwalifikacji podczas cyklu szkoleń przygotowujących do roli trenera/coacha/ mentora w obszarze kompetencji pracownika. Międzynarodowe doświadczenia - oferujemy możliwości pracy stałej w zagranicznych oddziałach firmy, uczestnictwo w zespołach projektowych oraz obejmowanie ról ponadnarodowych. Zaangażowanie w inicjatywy rozwojowe wprowadzamy nowe metody pracy, zwiększając kompetencje w zakresie prowadzenia i implementacji projektów. Program zarządzania talentami - prowadzona przez Dział HR i menedżerów ocena szans i możliwości rozwoju pracowników. W ten sposób wychwytujemy talenty i promujemy najzdolniejszych pracowników, oferując im stanowiska adekwatne do ich zdolności. Uczymy menedżerów, w jaki sposób rozwijać talenty swoich pracowników. Polityka wynagrodzeń GSK ma wspierać zatrudnianie, retencję oraz rozwój pracowników tak, aby była możliwa realizacja ambitnych celów firmy, jej rozwój oraz umacnianie pozycji lidera. Zasady kształtowania płac i przyznawania bonusów są przejrzyste dla wszystkich pracowników. Przygotowaliśmy także szeroki pakiet świadczeń dodatkowych, które są dostępne dla pracowników bez względu na wymiar i formę zatrudnienia: • • • • • • • • • Pracowniczy Program Emerytalny, ubezpieczenie grupowe na życie, pakiety medyczne, świadczenie wakacyjne i rekreacyjne, karta MultiSport sieci Benefit, skiDay i Regaty, siłownia w biurze w Warszawie, świadczenia okolicznościowe, zapomogi losowe przyznawane w trudnych sytuacjach losowych. W latach 2009-2010 przekazaliśmy łącznie 341 tys. zł na ten cel. W okresie objętym raportem świadczenia dodatkowe zostały ujednolicone dla wszystkich spółek. Chcemy premiować najlepszych pracowników, którzy mogą wykazać się ponadprzeciętnymi wynikami lub aktywnością. Dlatego stworzyliśmy kilka programów motywacyjnych, poprzez które możemy nagradzać takie postawy: Sales Excellence Awards, Allstars Marketing Awards czy Eureka. Najniższe wynagrodzenie rok 56 Minimalne wynagrodzenie wg Rady Ministrów Minimalne Liczba wynagrodzenie pracowników GSK w GSK zarabiających dla etatu do 3799 zŁ Proc. liczby pracowników Poznań Kobiety Poznań Mężczyźni Warszawa Kobiety Warszawa Mężczyźni 2009 1276 2486 136 8,0 proc. 90 42 4 0 2010 1317 2600 105 6,4 proc. 71 28 5 1 Raport Społeczny GlaxoSmithKline Pharmaceuticals 2009-2010 Przestrzegamy praw człowieka W pełni szanujemy podstawowe prawa i swobody człowieka, w tym wolność zrzeszania się. Wprowadziliśmy jasne procedury postępowania w przypadkach podejrzeń o mobbing czy dyskryminację, m.in. ze względu na rasę, kolor skóry, religię, płeć, orientację seksualną, wiek, narodowość, niepełnosprawność lub choroby przewlekłe czy inne cechy podlegające ochronie prawnej w danym kraju. Całkowicie zabraniamy pracy dzieci, pracy przymusowej lub obowiązkowej. Chronimy w odpowiedni sposób prywatność i informacje poufne pracowników. W raportowanym okresie nie odnotowaliśmy skarg dotyczących naruszenia prywatności klientów, ani skarg dotyczących utraty danych. Podobnego kanonu postępowania wymagamy od naszych dostawców, wykonawców oraz kontrahentów zewnętrznych i obligujemy ich do stosowania tych praktyk poprzez zapis w umowach. W latach 2009-2010 w GSK nie stwierdzono żadnych przypadków wykonywania pracy przez dzieci, pracy przymusowej, narażania pracowników młodocianych na niebezpieczną pracę, a także przypadków naruszenia praw ludności rdzennej. Nie zidentyfikowano również działań mogących naruszać lub stwarzać zagrożenie dla prawa zrzeszania się i prawa do sporów zbiorowych. Nie współpracujemy również z dostawcami, którzy mogliby potencjalnie stanowić zagrożenie dla przestrzegania ww. praw. W raportowanym okresie zgłoszonych zostało natomiast 6 przypadków dyskryminacji. Wszystkie zostały poddane weryfikacji, a żaden z nich nie został potwierdzony. 57 Kluczowe wartości GSK: • Dobro pacjenta • Wysokie standardy etyczne • Wspieranie odpowiedzialności i decyzyjności pracowników • Nowoczesne środowisko pracy • Rozwój przez doświadczenie zawodowe • Szacunek i zaufanie 893 Łączny Łączny podział procentowy ze względu na płeć 2010 r. podział procentowy ze względu na płeć 2009 r. 54,12% 918 757 45,88% kobiet 54,26% mężczyzn 45,74% kobiet 1650 mężczyzn 1692 razem razem 695 683 623 700 287 268 314 408 279 273 404 427 327 208 216 106 111 355 GlaxoSmithKline Pharmaceuticals SA 2009r. 2010r. Zatrudnienie - wg podziału na płeć 58 Raport Społeczny GlaxoSmithKline Pharmaceuticals 2009-2010 GSK Services Sp. z o.o. 2009r. 2010r. 774 GSK Commercial Sp. z o.o. 2009r. Kobiety 2010r. Mężczyźni Zatrudnienie - ogólnie wg podziału terytorialnego - Poznań i Warszawa (z pracownikami w terenie) GSK GSK 2009 r. Poznań 974 2010 r. Warszawa Poznań 718 924 Warszawa 726 RAZEM RAZEM 1692 1650 695 14 683 700 7 2 623 10 693 0 314 327 613 324 681 314 GlaxoSmithKline Pharmaceuticals SA 2009r. 2010r. GSK Services Sp. z o.o. 2009r. GSK Commercial Sp. z o.o. 2010r. Zatrudnienie - wg podziału pracy w pełnym i niepełnym wymiarze 695 128 681 3 2009r. niepełen etat pełen etat 683 163 623 2010r. 700 109 51 314 41 572 591 520 22 305 567 GlaxoSmithKline Pharmaceuticals SA 2009r. 2010r. 327 273 GSK Services Sp. z o.o. Zatrudnienie - wg podziału na rodzaje umów 2009r. GSK Commercial Sp. z o.o. 2010r. na cz.nieokreślony 2009r. 2010r. na cz.określony 59 Współpracujemy z organizacjami pracowniczymi Jak zatrudniamy i rozstajemy się z pracownikami Współpracujemy z obiema funkcjonującymi organizacjami związków zawodowych. Spotykamy się kilka razy w roku na forum Komisji Parytetowej, która jest usankcjono-waną w Zakładowym Układzie Zbiorowym Pracy (ZUZP) platformą wymiany informacji, konsultacji i dialogu. Procedura doboru pracowników wyraźnie uzależnia decyzje odnośnie doboru kandydatów od kryteriów merytorycznych, związanych z profilem stanowiska. Dotyczy to zarówno rekrutacji wewnętrznych, jak i zewnętrznych. Kryteria pozamerytoryczne, w szczególności takie jak płeć, rasa, stan cywilny, sytuacja rodzinna, wyznanie, poglądy polityczne, nie wpływają na decyzje o zatrudnieniu. W okresie raportowania w spółkach GSK, w których funkcjonowały Rady Pracowników - przedstawicielstwa pracowników, których pracodawca informuje o kluczowych planach i konsultuje z nimi najważniejsze zmiany wpływające na zatrudnienie. Ich kadencje wygasły w połowie 2010 roku. Na wniosek pracowników wybory do Rady w spółce GlaxoSmithKline Pharmaceuticals SA zostaną zorganizowane na jesieni 2011 roku. W Europejskiej Radzie Pracowniczej, Polska jest reprezentowana przez dwóch przedstawicieli. W spółce GlaxoSmithKline Pharmaceuticals SA w latach 2009-2010 odsetek zatrudnionych objętych umowami zbiorowymi na podstawie Zakładowego Układu Zbiorowego Pracy wynosi 100%. W pozostałych spółkach GSK, tj. GSK Services Sp. z o.o. i GSK Commercial Sp. z o.o., nie obowiązuje ZUZP, a kwestie wynagrodzeń i świadczeń są ujęte w Regulaminach Wynagradzania. Procent pracowników objętych ZUZP w całości zatrudnionych w 2009 roku wynosił 41%, a w 2010 roku 37%. W GSK nie obowiązują ponadzakładowe zbiorowe układy pracy. 60 Raport Społeczny GlaxoSmithKline Pharmaceuticals 2009-2010 Wszyscy pracownicy GlaxoSmithKline w Polsce są zatrudnieni na umowy o pracę, i za wyjątkiem kilkunastu przypadków, są to umowy na pełny etat. W sytuacji rozstawania się pracownika z firmą wprowadzamy program outplacementu. Jeśli pracownik jest zwalniany z przyczyn leżących po stronie pracodawcy, staramy się mu zapewnić: a. odprawy dodatkowe - zależne od stażu pracy i zagwarantowane w regulaminie wynagrodzeń i ZUZP, b. możliwość skorzystania z usług firmy doradczej HR, c. fundusze na szkolenia umożliwiające znalezienie nowej pracy. Te świadczenia nie są zawsze zagwarantowane zależą o wykonywanego zawodu i możliwości znalezienia pracy. Pod koniec 2009 roku zamknięty został Dział R&D (część GSK Services Sp. z o.o.) w Poznaniu. Wszyscy pracownicy tego działu zostali poinformowani o tym z kilkunastomiesięcznym wyprzedzeniem i objęci programem outplacementu. Wskaźnik fluktuacji Nowozatrudnieni w danym roku - wg. wiek 149 2009 2010 20 11 7 6 13 4 0 1 razem 49 37 < 30 lat 28 18 GlaxoSmithKline Pharmaceuticals SA razem < 30 lat 30 - 50 lat > 50 lat GSK Services Sp. z o.o. 30 - 50 lat 21 19 0 0 91 149 < 30 lat 34 50 30 - 50 lat 57 97 0 2 > 50 lat GSK Commercial Sp. z o.o. razem > 50 lat 56 91 35 49 93 37 20 40 25 9 12 56 11 4 4 7 16 GlaxoSmithKline Pharmaceuticals SA 2009r. 2010r. GSK Services Sp. z o.o. 2009r. 2010r. GSK Commercial Sp. z o.o. 2009r. 2010r. Nowozatrudnieni w danym roku - wg podziału na płeć Odchodzący z pracy w danym roku - wg. wiek Mężczyźni Kobiety 2009 2010 razem 80 97 < 30 lat 18 13 30 - 50 lat 46 62 > 50 lat 16 22 razem 23 23 9 4 12 19 2 0 79 90 GlaxoSmithKline Pharmaceuticals SA GSK Services Sp. z o.o. < 30 lat 30 - 50 lat > 50 lat GSK Commercial Sp. z o.o. razem < 30 lat 30 - 50 lat > 50 lat 9 25 69 61 1 4 97 90 80 41 33 70 49 60 23 GlaxoSmithKline Pharmaceuticals SA 2009r. 2009 2010 182 210 GSK 3 spółki razem 1* dobrowolnie 78 107 2* zwolnieni 94 88 emerytura, renta 10 14 0 79 20 Odchodzący z pracy w danym roku - wg podziału na przyczyny zgon 27 2010r. 23 15 16 8 7 GSK Services Sp. z o.o. 2009r. 2010r. 46 GSK Commercial Sp. z o.o. 2009r. 2010r. Odchodzący z pracy w danym roku - wg podziału na płeć Kobiety Mężczyźni 1 1* - obejmuje: wyp. przez prac. i por. stron (poza przejściami na em. i rentę) 2* - pozostałe 61 Promujemy zdrowie Dbamy o to, by nasi pracownicy byli w dobrej formie, zarówno fizycznej, jak i psychicznej. Nie narzucamy jednego sposobu, w jaki mogą to osiągnąć. Staramy się pokazać, że dbanie o zdrowie nie jest trudne i może sprawić wiele radości. Informujemy także o zagrożeniach związanych z różnymi chorobami prowadząc: • „Energy for performance” - warsztaty, które wspierają rozwój samoświadomości poprzez stosowanie różnych sposobów zarządzania swoją energią i funkcjowaniem organizmu, tak aby poprawić swoje wyniki, wydajność i równowagę emocjonalno-fizyczną. W szkoleniach w 2009 roku wzięło udział 254 pracowników. Akcje prozdrowotne, np. bezpłatnych szczepień przeciwko grypie, stosującdopłaty do szczepień przeciwko wirusowi HPV dla kobiet pracujących w GSK oraz dziewczynek w najbliższej rodzinie pracowników. • „Weź zdrowie w swoje ręce” - program promocji zdrowia i profilaktyki chorób w fabryce w Poznaniu (2010 r.) gdzie pracownicy zachęcani są do korzystania z różnych form aktywnej rekreacji. • 62 Raport Społeczny GlaxoSmithKline Pharmaceuticals 2009-2010 Dbamy o bezpieczeństwo Bezpieczeństwo pracy nie ogranicza się wyłącznie do zapobiegania urazom pracowników i chorobom zawodowym, lecz dotyczy wszelkich zdarzeń powodujących straty przedsiębiorstwa — np. zanieczyszczenia środowiska, przestoje produkcyjne, awarie sprzętu lub urządzeń. Kwestie bezpieczeństwa w spółce GlaxoSmithKline Pharmaceuticals SA. określane są w art. 30-34 Zakładowego Układu Zbiorowego Pracy (ZUZP). Te przepisy wewnętrzne odwołują się do przepisów Kodeksu Pracy i dotyczą m.in. zapewnienia bezpieczeństwa i higieny pracy, szkoleń, pomiarów i eliminacji czynników szkodliwych dla zdrowia, zakresu bezpłatnych badań lekarskich, czy zapewnienia środków ochrony indywidualnej oraz posiłków profilaktycznych. Aby zapobiegać wypadkom, stale dokonujemy ocen i staramy się wdrażać rozwiązania eliminujące ewentualne zagrożenia, głównie w zakładzie produkcyjnym. W ostatnich dwóch latach wprowadziliśmy następujące inicjatywy: • • • • • Andrea Johannes • Dyrektor Fabryki w Poznaniu, GlaxoSmithKline Odpowiedzialność za zdrowie i życie pracowników oraz za właściwe wykonywanie przez nich obowiązków, w dużym stopniu spoczywa na pracodawcy, nie mniej jest ona również uzależniona od nas samych pracowników i naszego stopnia świadomości zagrożeń związanych z bezpieczeństwem. Stąd tak ważne jest w GSK budowanie odpowiedniej kultury bezpieczeństwa pracy nakierowanej przede wszystkim na profilaktykę, identyfikację potencjalnych zagrożeń i ich eliminację zanim dojdzie do zdarzenia niepomyślnego. Kluczem do sukcesu jest tu zaangażowanie pracowników na każdym szczeblu organizacji oraz szybkie reagowanie na kwestie zdrowia, bezpieczeństwa i ochrony środowiska. • • • Program Kultura bezpiecznej pracy ocena zachowań pracowników pod względem wypełniania standardów bezpieczeństwa. Step by Step to Living Safety budowanie coraz większej świadomości standardów bezpiecznej pracy i kultury bezpieczeństwa. „Zero Dostępu” („Zero Access”) program mający na celu zapewnienie bezpieczeństwa podczas pracy z maszynami i braku dostępu do elementów mogących stanowić potencjalne zagrożenia w fabryce. Poprawa ergonomii na stanowiskach pracy. W 2010 roku wprowadziliśmy 11 różnych rozwiązań w tym obszarze. Hermetyzacja urządzeń („Respiratory Free”) - uszczelnienie procesów i zapewnienie hermetycznych urządzeń, aby pracownicy mogli pracować bez użycia środków ochrony indywidualnej górnych dróg oddechowych. W 2010 roku udało się osiągnąć wynik 73 proc. operacji „Respiratory Free” przy założeniu odgórnego celu korporacyjnego na poziomie 70 proc. Ograniczenie hałasu na stanowiskach pracy - co roku podejmujemy inicjatywy zmierzające do obniżenia hałasu na urządzeniach emitujących hałas powyżej 85 dB. W 2010 roku udało się poprawić komfort pracy na 4 stanowiskach. System szkoleń opartych na zidentyfikowanych wcześniej zdarzeniach oraz zachowaniach potencjalnie niekorzystnych dla ludzi i środowiska. System certyfikacji, dostarczający pracownikom operacyjnym wiedzy potrzebnej do prawidłowego zrozumienia i wykonywania zadań na swoich stanowiskach. Zdawany raz na dwa lata egzamin potwierdza znajomość kwestii dotyczących jakości, organizacji i etyki pracy, a także BHP i środowiska naturalnego (EHS). Użytkowników samochodów służbowych w Zespole Sprzedaży, zachęcamy do bezpiecznej jazdy, oferując możliwość otrzymania nagrody za bezwypadkową jazdę. 63 Inspiracja Fabryka w Poznaniu otrzymała pierwszą w Polsce nagrodę Europejskiej Agencji Bezpieczeństwa i Zdrowia w Pracy za poprawę warunków bezpieczeństwa. Uhonorowanie obejmowało dwa programy: Living Safety - budowanie kultury bezpieczeństwa poprzez wdrażanie i nagradzanie bezpiecznych zachowań wśród pracowników, wprowadzenie wysokich standardów bezpieczeństwa przez kierowników i dyrektorów firmy, umiejętność identyfikacji zagrożeń i zapobieganie wypadkom dzięki odpowiedniemu planowaniu pracy. Stosowanie właściwych narzędzi i zabezpieczeń, informowanie o zagrożeniach i ich eliminowanie przed rozpoczęciem pracy, dyscyplinę pracy i przestrzeganie zasad przez każdego pracownika. Zero Dostępu - wszystkie urządzenia pracujące w zakładzie produkcyjnym powinny być tak zaprojektowane, zamontowane, obsługiwane i konserwowane, aby uniemożliwić pracownikom kontakt z niebezpiecznymi częściami maszyn. Miejsca pracy maszyn muszą również odpowiadać wymaganiom obowiązujących lokalnie przepisów prawnych lub regulacji, oraz standardom korporacyjnym. etap 3 wdrożenie i likwidacja ryzyka etap 2 pomysł i projekt Zero dostępu etap 1 ryzyko jak to robimy Komisje ds. Bezpieczeństwa i Higieny Pracy W każdej ze spółek funkcjonują komisje BHP, w skład których wchodzą: służby BHP, społeczny inspektor pracy, lekarz sprawujący opiekę zdrowotną nad pracownikami, przedstawiciele pracowników wybrani przez zakładowe organizacje związkowe oraz inne osoby powołane przez pracodawcę. Społeczni inspektorzy pracy (SIP), są wskazywani przez związki zawodowe na zasadach ustawy o społecznej inspekcji pracy. Komisja BHP dla obszaru fabryki działa w poszerzonym składzie członków reprezentujących różne działy fabryczne i składa się z 13 pracowników GSK (2 proc. wszystkich pracowników fabryki), z tego 23 proc. reprezentuje pracodawcę, a 77 proc. pracowników. Komisja BHP dla pozostałych spółek składa się z 6 osób, w tym 2 ekspertów zewnętrznych (lekarz i specjalista BHP) oraz 4 pracowników (z tego 50 proc. reprezentuje pracodawcę, a 50 proc. pracowników). 64 Stawiamy na komunikację Pytamy o opinie Do głównych narzędzi komunikacji wewnętrznej w GSK należą: • intranet, który ułatwia dzielenie się wiedzą, dzięki, m.in. stronom zespołowym, forom dyskusyjnym i blogom • spotkania dyrektora generalnego z pracownikami biura w Warszawie, transmitowane za pośrednictwem intranetu do pozostałych pracowników • spotkania wszystkich pracowników fabryki z zespołem zarządzającym, na których są prezentowane najważniejsze tematy biznesowe • kaskada komunikacyjna w fabryce, • wydawnictwa wewnętrzne - „GaSetKa” i „Recepta”, • cykliczne konferencje dla pracowników sprzedaży i marketingu oraz działów wspierających. Opinie pracowników mają dla nas duże znaczenie, dlatego przeprowadzamy regularne badania i ankiety dotyczące różnych zagadnień związanych z funkcjonowaniem GSK. Raport Społeczny GlaxoSmithKline Pharmaceuticals 2009-2010 W latach 2009-2010 przeprowadziliśmy badania dotyczące: polityki wynagrodzeń, świadczeń medycznych, obsługi HR, poziomu zaangażowania, efektywności organizacji, znajomości zagadnień związanych z CSR. W badaniu Great Place to Work (2009 r.) wzięło udział 81% pracowników, a 61% z nich uznało, że GSK jest wspaniałym miejscem pracy. Bezpieczna firma Dzięki działaniom służącym poprawie bezpieczeństwa w fabryce w Poznaniu liczba wypadków w pracy sukcesywnie się zmniejsza: • • • • • W latach 2009-2010 nie zdarzył się ani jeden wypadek mający skutki śmiertelne. W 2009 roku miały miejsce cztery lekkie wypadki przy pracy (w tym wypadkowi uległa 1 kobieta). Liczba dni niezdolności do pracy spowodowana wypadkami przy pracy wyniosła 93 dni. W 2010 roku odnotowaliśmy trzy wypadki (w tym jeden traktowany na równi z wypadkiem przy pracy). Dwa z nich dotyczyły kobiet. Liczba dni niezdolności do pracy spowodowana wypadkami przy pracy wyniosła 76 dni. Nie odnotowaliśmy przypadków chorób zawodowych. Nie zidentyfikowano zagrożeń związanych z chorobami zawodowymi. Plany na 2011- 2012 Pragniemy utrzymać pozycję lidera wśród pracodawców z branży farmaceutycznej, dlatego realizujemy strategię zapewnienia naszym pracownikom rozwoju i podnoszenia kwalifikacji przy dbałości o zachowanie równowagi pomiędzy życiem prywatnym i zawodowym oraz podnoszenie bezpieczeństwa w miejscu pracy: 1. W fabryce w Poznaniu będziemy kontynuować program Living Safety, a zatem rozwijać bezpieczne postawy pracowników oraz ich zaangażowanie, m. in. w proces zgłaszania zdarzeń potencjalnych. 2. Wprowadzenie Programu Pomocy dla Pracowników - celem programu jest zapewnienie wsparcia w sytuacjach, kiedy pomoc wykwalifikowanego specjalisty jest potrzebna do znalezienia właściwego rozwiązania problemów mogących mieć negatywny wpływ na życie osobiste naszych pracowników, ich zdrowie, samopoczucie czy efektywność w pracy. 3. W ciągu najbliższych dwóch lat stawiamy sobie za cel poprawę jakości obsługi pracowników poprzez wprowadzenie centrum zgłaszania spraw i zapytań do Serwisu HR. 4. Chcemy kontynuować promocję aktywnego trybu życia i profilaktyki zdrowotnej wśród pracowników. 65 Społeczności lokalne współpraca i pomoc 7200 godzin pracy poświęcili pracownicy GSK w 2009 i 2010 roku, realizując projekty wolontariackie. 62 Oczekiwania interesariuszy Zewnętrzni interesariusze nie wymienili wsparcia dla społeczności lokalnych wśród swoich najważniejszych oczekiwań. Może to być spowodowane faktem, iż niewiele firm posiada centra produkcyjne czy też siedziby zatrudniające wielu pracowników, w związku z czym ich wpływ na społeczności lokalne jest relatywnie mniejszy. Istotne - zdaniem interesariuszy - jest głównie wsparcie charytatywne.* Aż 91 proc. naszych pracowników jest przekonanych, że udział w akcjach służących społecznościom lokalnym pozytywnie wpływa na wizerunek firmy. Co więcej, 86 proc. z nich uważa, że działania prowadzone przez GSK przynoszą takie rezultaty. działania na rzecz rozwoju społeczności lokalnych 65% działalność charytatywna wskazań 50% wskazań korzystanie z zasobów lokalnego rynku pracy Oczekiwania 63% wskazań 66 Raport Społeczny GlaxoSmithKline Pharmaceuticals 2009-2010 udział w akcjach służących tym społecznościom 5000 dzieci tygodniowo przebywa podczas roku szkolnego w świetlicach środowiskowych „Promyk Dnia”. 1 801 446 zł przekazaliśmy w formie darowizn finansowych na cele społeczne w 2009 i 2010 roku. Nasza odpowiedź Nasze działania Naszą misją jest poprawa jakości życia ludzi, zwłaszcza tych, którzy żyją i mieszkają wokół nas i są zagrożeni wykluczeniem społecznym. Chcemy być aktywnym partnerem społeczności lokalnych, włączając się w inicjatywy, które pomagają rozwiązywać ich problemy. Staramy się, aby działania te odpowiadały na realne potrzeby i były skoncentrowane na problematyce zdrowotnej oraz rozwoju myśli naukowej. Polityka udzielania darowizn przez GSK w Polsce jest zgodna z misją firmy i koncentruje się na dwóch obszarach: Pojęcie społeczności lokalnych traktujemy szeroko, ujmując w nim zarówno mieszkańców żyjących w miastach, w których prowadzimy działalność, ale i na terenach, na których pracują nasi pracownicy z zespołu sprzedaży. • • przekazywanie darowizn na cele humanitarne w przypadku katastrof i klęsk żywiołowych (to jedyny przypadek, kiedy dopuszczamy możliwość darowizn produktowych), przekazywanie dotacji pieniężnych na cele programów i inicjatyw społecznych organizacji pacjentów. Dla zapewnienia obiektywności przyznawanych darowizn oraz spełnienia wymogów formalnych, Z pewnością szczególnym miejscem jest dla nas Poznań. powołaliśmy dwa niezależne ciała doradcze Czujemy się prawdziwym obywatelem miasta, który - Komitet ds. Darowizn, który zajmuje się w sposób aktywny chce włączać się w jego rozwój przyznawaniem ich na cele humanitarne oraz Radę społeczny i gospodarczy. ds. Współpracy z Organizacjami Pacjentów, która zajmuje się rozpatrywaniem wniosków składanych przez organizacje pacjentów. W 2009 roku z naszej pomocy skorzystało 35 instytucji, którym 1. Chcemy długofalowo inwestować w rozwój polskiego przekazaliśmy łącznie kwotę 838 tys. zł. Oprócz darowizn finansowych przekazaliśmy darowiznę społeczeństwa, działając na rzecz wyrównywania produktową - leki o wartości 498 tys. zł, za szans i ograniczania wykluczenia pośrednictwem Polskiego Czerwonego Krzyża na społecznego, szczególnie w kontekście rzecz pomocy humanitarnej Ukrainie podczas pandemii grypy. W 2010 roku kwota darowizn na dbałości o zdrowie. 2. Angażujemy pracowników w działania na rzecz społeczności rzecz podmiotów zewnętrznych wyniosła łącznie 465 tys. zł. poprzez wolontariat pracowniczy. Cele strategiczne 3. Współpracujemy ze środowiskiem akademickim w regionie Wielkopolski. Przykładowa lista organizacji pacjentów, które wsparliśmy: • • • • • • • • Federacja Stowarzyszeń Amazonki, Ogólnopolska Organizacja na Rzecz Walki z Rakiem Szyjki Macicy „Kwiat Kobiecości”, Polskie Towarzystwo Zwalczania Chorób Alergicznych Oddział w Krakowie, Ogólnopolska Sieć Osób Żyjących z HIV/AIDS Plus, Stowarzyszenie Wolontariuszy Wobec AIDS „Bądź z nami”, Federacja Stowarzyszeń Chorych na Astmę i POChP, Fundacja „Żyć z Chorobą Parkinsona”, Polska Koalicja Organizacji Pacjentów Onkologicznych. Pełna lista organizacji znajduje się na stronie www.gsk.com.pl 67 Orange Day - każdy daje coś od siebie Aby zaangażować całą firmę i pozwolić lepiej zrozumieć naszym pracownikom, czym jest aktywne działanie na rzecz społeczności lokalnych, w 2009 roku zaproponowaliśmy im program wolontariatu „Orange Day”. W ramach programu umożliwiamy pracownikom przeznaczenie jednego dnia pracy na pomoc potrzebującym. Co ważne, każdy pracownik może inicjować i realizować swój własny pomysł na pomoc. Jak pomagaliśmy w 2009 i 2010 roku Nasi pracownicy pomagali rodzinom, które ucierpiały na skutek powodzi, odnawiali placówki opiekuńczo-wychowawcze dla dzieci i osób starszych oraz organizowali zajęcia dla młodzieży. Przystosowali też tereny zielone do potrzeb osób słabowidzących. Co roku ok. 400 pracowników GSK angażuje się w akcje wolontariackie. W latach 20092010 zrealizowane zostały 62 projekty (ok. 7200 godzin pracy) na rzecz kilkunastu placówek w całej Polsce. Wolontariat pracowniczy ugruntował się już jako jedna z dobrych praktyk GlaxoSmithKline w ramach odpowiedzialnego prowadzenia biznesu. Maria Roguska - Towarzystwo Opieki nad Ociemniałymi, Laski W imieniu Towarzystwa Opieki nad Ociemniałymi w Laskach, z całego serca dziękuję pracownikom GSK za pracę na rzecz naszego Ośrodka. 1 czerwca 2009 roku grupa wolontariuszy z Działu Doskonałości Handlowej pracowała na terenie przedszkola i działu wczesnej interwencji. Będzie nam bardzo miło gościć Was ponownie. Wasza pomoc jest dla Ośrodka bardzo cenna. 68 Raport Społeczny GlaxoSmithKline Pharmaceuticals 2009-2010 Wojciech Chruściel lider projektów Orange Day, Centrum IT GlaxoSmithKline w Poznaniu Największą wartością Orange Day są dla mnie reakcje naszych beneficjentów, uśmiech i zadowolenie na ich twarzy. To daje mi ogromną satysfakcję i poczucie, że zrobiłem coś dobrego. Dzięki akcjom wolontariackim mamy możliwość przełamywania wewnętrznych barier w obcowaniu z ludźmi starszymi, niepełnosprawnymi, wykluczonymi, którzy często znajdują się tuż obok nas. Do dziś pamiętam moment,w którym pierwszy raz, z dużą nieśmiałością, prowadziłem wózek inwalidzki. W naszym zespole Orange Day stał się impulsem do dalszych działań, często wykraczających poza ramy programu. Bierzemy udział w biegach charytatywnych, organizujemy okolicznościowe zbiórki, angażujemy w pomaganie swoje rodziny i znajomych. Przykładowa lista organizacji, którym pomogliśmy: • • • • • • • • • • Towarzystwo Opieki nad Ociemniałymi w Laskach k. Warszawy, Stowarzyszenie „Podaj Rękę”, Stowarzyszenie „Misja Dworcowa” we Wrocławiu, Dom Dziecka nr 9 przy ul. Korotyńskiego w Warszawie, Dom Dziecka w Kazimierzy Wielkiej, Katolicka Fundacja Pomocy Osobom Uzależnionym i Dzieciom KARAN w Warszawie, Dom Pomocy Społecznej Ugory w Poznaniu, Fundacja Wspierania i Rozwoju Młodzieży ADYS, Zabrzańskie Towarzystwo Rodziców, Opiekunów i Przyjaciół Dzieci Specjalnej Troski, Dom Pomocy Społecznej i Dom Kombatanta w Bornym Sulinowie. ORANGE DAY - trudny start Ideę wolontariatu pracowniczego przedstawiliśmy pracownikom zespołu sprzedaży podczas wewnętrznej konferencji w 2009 roku. Chcieliśmy nie tylko wypromować sam pomysł, ale też stworzyć pracownikom możliwość podjęcia takich działań, korzystając z ich obecności na konferencji. Zaprosiliśmy wszystkich do zgłaszania chęci udziału w działaniach na rzecz jednej z organizacji pozarządowych. Niestety, pomimo zobowiązania do uczestnictwa, nikt nie stawił się do akcji. Po indywidualnych rozmowach, pracownicy w innym terminie przeprowadzili akcję, w ramach której wykonano uzgodnione z kierownictwem placówki prace. W komunikacji wewnętrznej natomiast wzmocniliśmy przekaz o poważnym traktowaniu zobowiązań podejmowanych pod hasłem wolontariatu pracowniczego. Więcej podobna sytuacja nie miała już miejsca. Inspiracja Alfabet wolontariatu We wrześniu 2010 roku zespół pracowników fabryki w ramach Orange Day wyremontował poznański Klub Malucha, w którym mieści się przedszkole dla młodszych dzieci. Na odświeżonych ścianach wolontariusze z GSK wymalowali alfabet i obrazki, wstawili nowe drzwi balkonowe, posadzili rośliny na placu zabaw. Za pomoc dziękował Wojciech Zarzycki, psycholog współpracujący z Pogotowiem Społecznym: „…we wrześniu mieliśmy okazję doświadczyć niezwykłej integracji z pracownikami firmy GlaxoSmithKline (…). Wspólnie wymyślaliśmy działania, określaliśmy budżet, dokonaliśmy niezbędnych zakupów, aby wspólnie wziąć się do remontu (…). Efekt oszałamiający. (…) Bezcenna wartość poznanie ludzi, którzy potraktowali nas jak partnerów. Przede wszystkim dali nam to, co najważniejsze - siebie”. 69 Poznań miejscem szczególnym • • • Z myślą o osobach potrzebujących z Poznania i okolic przeprowadziliśmy ponad 20 projektów wolontariackich przygotowanych i zrealizowanych przez naszych pracowników. Realizujemy akcje prozdrowotne, w tym „Mam Haka na Raka” - II edycja - Poznań reprezentowało 3 325 uczestników (665 zespołów); III edycja - 2 400 uczestników (480 zespołów). Współpracujemy z ośrodkami akademickimi włączając się w proces kształcenia studentów pod kątem przyszłej pracy w branży farmaceutycznej. Inspiracja Pod choinkę Wspieramy organizacje pozarządowe, np. Fundację Pomocy Dzieciom z Chorobami Nowotworowymi w Poznaniu, na rzecz której fabryka przekazała 2 tys. zł. rezygnując z zakupu kartek świątecznych dla dostawców i klientów. Współpracujemy z ośrodkami akademickimi GlaxoSmithKline podpisało umowy o współpracy z kilkoma wiodącymi uczelniami w Wielkopolsce, m.in. Uniwersytetem im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, Politechniką Poznańską, Uniwersytetem Ekonomicznym i Uniwersytetem Medycznym. Współpraca dotyczy prowadzenia prac badawczo-naukowych, projektów w zakresie praktycznego kształcenia studentów i doktorantów, udostępniania specyficznej aparatury czy też prowadzenia programu praktyk zawodowych. Dla studentów współpracujących z nami uczelni organizujemy również zwiedzanie fabryki. Bierzemy udział w projekcie „Wiedza dla Gospodarki”, realizowanym przez Politechnikę Poznańską. Jego celem jest dostosowanie do 2013 roku oferty kształcenia uczelni do oczekiwań potencjalnych pracodawców, rynku pracy oraz wymagań gospodarki opartej na wiedzy poprzez poprawienie jakości kształcenia. Fabryka w Poznaniu w latach 2009 - 2010 zorganizowała trzydniowe warsztaty dla doktorantów ze studium doktoranckiego Wydziału Chemii Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Każdorazowo wzięło w nich udział 20 osób. Podczas warsztatów doktoranci uczestniczyli w prezentacjach m.in. z zakresu jakości w farmacji, cyklu życia produktu, mieli też możliwość poznania „od środka” firmy farmaceutycznej. Inspiracja Na wakacje za jeden dzień W 2010 roku fabryka w Poznaniu przekazała 130 tys. zł darowizny na rzecz organizacji Ogólnopolskie Stowarzyszenie Chrześcijańskich Organizacji Wiejskich. W tym celu pracownicy zrezygnowali z dorocznej imprezy firmowej. Stowarzyszenie przeznaczyło środki na organizację wyjazdów wakacyjnych dla dzieci z obszarów dotkniętych skutkami powodzi. Z naszego wsparcia skorzystało ok. 130 dzieci. 70 Raport Społeczny GlaxoSmithKline Pharmaceuticals 2009-2010 Centra Naukowo-Społeczne Przez kilka lat, do końca 2009 roku, w Poznaniu i Krakowie działały Centra Naukowo-Społeczne GSK, gdzie prowadziliśmy szkolenia specjalistycze dla personelu medycznego i warsztaty edukacyjne dla mieszkańców obu miast. Centra współpracowały z lokalnymi organizacjami pozarządowymi, towarzystwami naukowymi, władzami lokalnymi i organizacjami pacjentów. Z uwagi na zmianę strategii odpowiedzialności biznesu i koncentrację na kilku kluczowych obszarach,działania w obszarze edukacji zdrowotnej zostały skoncentrowane w ogólnopolskich projektach edukacyjnych, natomiast szkolenia dla środowiska medycznego są realizowane z wykorzystaniem innych form komunikacyjnych, jak np. szkolenia online. Inspiracja Biegamy i pomagamy Maraton Poznański, Bieg Przemysła na 10 km, Bieg Maltański na 5 km, Interrun Poznań, Maraton Warszawski, Biegnij Warszawo - coraz liczniejsza grupa pracowników firmy bierze udział w wielkim bieganiu, zbierając jednocześnie fundusze na rzecz potrzebujących. 71 W całej Polsce powstało już 61 świetlic „Promyk Dnia”. Na ten cel przekazaliśmy ponad 1,65 mln zł Sieć świetlic „Promyk dnia” Wspólnie z Ogólnopolskim Stowarzyszeniem Chrześcijańskich Organizacji Wiejskich uruchomiliśmy w 2007 roku program świetlic środowiskowych „Promyk Dnia”. Jego celem jest przeciwdziałanie wykluczeniu społecznemu dzieci z obszarów wiejskich i małych miast, dlatego świetlice są zlokalizowane na obszarach zagrożonych strukturalną biedą, o znacznie wyższym od średniej bezrobociu. Dzięki 61 działającym obecnie placówkom podczas roku szkolnego ponad 5000 dzieci ma gdzie spędzić czas po zajęciach szkolnych. Marek Hołubicki Prezes Zarządu Ogólnopolskiego Stowarzyszenia Chrześcijańskich Organizacji Wiejskich Rodziny, z których wywodzą się podopieczni Świetlic Środowiskowych „Promyk Dnia”, są nie tylko bardzo ubogie, ale często patologiczne. Podopieczni świetlic są więc często narażeni na wybranie niewłaściwej drogi życiowej. W podręczniku dla opiekunów świetlic dużo miejsca poświęcone jest m.in. profilaktyce przyczyn powstawania patologii. Poza tym, program obejmuje tematykę typowo zdrowotną, jak zasady zdrowego żywienia czy aktywność fizyczna. Niezwykle ważną rolę w rozwoju dzieci uczęszczających do naszych świetlic pełni praca nad kształtowaniem własnego „ja” podopiecznych. Praca nad tym, aby odkryli samych siebie, a przede wszystkim ukształtowali pozytywny obraz własnej osoby, asertywność, rozwijanie samodzielnego, twórczego myślenia i potrafili radzić sobie ze stresem. 72 Raport Społecznej Społeczny GlaxoSmithKline Odpowiedzialności Pharmaceuticals Biznesu 2009-2010 2009-2010 W ramach programu dzieci i młodzież w świetlicach uczą się, jak zapobiegać podstawowym zagrożeniom życia, zdrowia i bezpieczeństwa. Codzienną pracę placówek wspiera ok. 200 wolontariuszy. W latach 2009-2010 otwartych zostało 15 nowych świetlic. Na realizację projektu przekazaliśmy już do tej pory ponad 1,65 mln zł. W ramach projektu realizowane są dodatkowe inicjatywy na rzecz podopiecznych programu, w które włącza się GSK m.in: • Słoneczny Zlot - doroczne spotkanie podopiecznych i opiekunów programu, w różnych miejscach w Polsce, które jest okazją do integracji i wspólnych zajęć edukacyjnych oraz wypoczynku. • Bal charytatywny - doroczna impreza odbywająca się od 2009 roku, podczas której wręczane są „Złote Promyki” za nieoceniony wkład na rzecz dzieci objętych programem oraz organizowana jest aukcja prac wychowanków świetlic. • Edukacja - dofinansowanie nauki języka angielskiego w świetlicach i organizowanie szkoleń z zakresu pierwszej pomocy przedmedycznej. Inspiracja Zbieramy książki dla chorych dzieci Fundacja Bator Tabor organizuje na Węgrzech darmowe obozy terapeutyczne dla dzieci chorych na nowotwory z Polski, Czech, ze Słowacji i z Węgier. GSK jest od lat głównym sponsorem fundacji. Plany na 2011-2012 1. Rozwijanie wolontariatu pracowniczego Oprócz kontynuacji działalności wolontariackiej w ramach programu Orange Day, planujemy zwiększyć wachlarz takich możliwości i wprowadzić program oparty na wolontariacie kompetencji, polegający na czasowym oddelegowaniu naszych pracowników, głównie menedżerów, do pracy na rzecz organizacji pozarządowych. 2. Utrzymanie wsparcia dla organizacji pacjenckich GSK będzie nadal udzielać wsparcia organizacjom pacjentów na dwa sposoby: poprzez przekazywanie darowizn na cele charytatywne oraz finansowanie projektów. Środki na ten cel zostaną utrzymane na podobnym poziomie jak w 2010 roku. 3. „Promyk Dnia” Chcemy kontynuować współpracę przy realizacji programu powstawania świetlic środowiskowych. 4. Wdrożenie LBG Rozpoczęliśmy korzystanie z metodologii LBG (London Benchmarking Group), dzięki której będziemy mogli precyzyjnie szacować nie tylko środki przeznaczone na działania społeczne, ale i efekty jakie przynosi nasze zaangażowanie. 73 Środowisko naturalne ochrona i minimalizowanie zagrożeń 4,4 mln zł przeznaczone na działania związane z ochroną środowiska w fabryce w Poznaniu w latach 2009-2010. Oczekiwania interesariuszy Z punktu widzenia interesariuszy zewnętrznych branży farmaceutycznej dbałość o środowisko naturalne nie jest priorytetowym wyzwaniem, przed jakim stoi branża*. Mimo to, dla większości z nich istotną kwestią są sposoby postępowania z przeterminowanymi lekami oraz ich wpływ na stan środowiska naturalnego. Ochrona środowiska natomiast to jedno z najważniejszych wyzwań wskazanych przez pracowników GSK** stosowanie technologii i rozwiązań przyjaznych dla środowiska zapewnienie dbałości o środowisko na każdym etapie produkcji 81% 54% Oczekiwania 63% 74 Raport Społeczny GlaxoSmithKline Pharmaceuticals 2009-2010 ograniczenie zanieczyszczenia środowiska Od 2009 roku o fabryka nie emituje substancji, które mogłyby wpływać na zubożenie warstwy ozonowej. 13,5 proc. o 11 proc. mniejsze zużycie energii elektrycznej, ograniczona emisja CO2 , a w fabryce w Poznaniu w 2010 roku w porównaniu do 2009 roku. Nasza odpowiedź Globalna strategia GSK zakłada integrację działań biznesowych i ochroną środowiska naturalnego. To dla nas istotny składnik odpowiedzialności społecznej przedsiębiorstwa, przede wszystkim ze względu na prowadzoną działalność produkcyjną. Dlatego od kilkunastu lat wdrażamy systemy i procesy, które mają przyczynić się do ograniczenia negatywnego wpływu GSK w Polsce na środowisko naturalne oraz zmniejszenia zużycia jego zasobów. Do kwestii dbałości o jakość naszego otoczenia podchodzimy w sposób systemowy. Podejście GSK w tym zakresie zostało wypracowane w oparciu o system zarządzania środowiskowego ISO 14001. W fabryce w Poznaniu monitorujemy wszystkie elementy cyklu produkcyjnego, które mające wpływ na środowisko, wykorzystując do tego zakładowy program rejestrujący ilości wytworzonych odpadów, emisji i produkowanych ścieków. Cele strategiczne 1. Stałe ograniczanie negatywnego wpływu na środowisko w każdym obszarze naszej działalności i w łańcuchu dostaw. 2. Podnoszenie świadomości ekologicznej pracowników. Globalnym celem GSK jest całkowite wyeliminowanie emisji CO2 do 2050 r. oraz znaczące ograniczenie zużycia energii. Anna Majcher-Stabrowska Menedżer Działu EHS i Zarządzania Ryzykiem, GlaxoSmithKline Standardy ekologiczne i BHP oraz systemy certyfikacyjne stają się coraz częściej fundamentem wdrażania systemu zrównoważonego rozwoju. Systemy zarządzania ochroną środowiska lub bezpieczeństwem, również oparte o międzynarodowe standardy, są niezbędne do identyfikacji i oceny ryzyka. Kolejnym etapem jest wdrożenie odpowiednich procedur, które mają wpływ m.in. na minimalizowanie zagrożeń zarówno dla ludzi, jak i dla środowiska. Pozwala to na zbudowanie w firmie poczucia odpowiedzialności i kultury bezpieczeństwa. W GlaxoSmithKline realizujemy to poprzez zaangażowanie pracowników w działania poprawiające poziom bezpieczeństwa na danym stanowisku pracy oraz eliminujące negatywny wpływ na środowisko. To niezbędny i ważny etap dla szeroko pojętego zrównoważonego rozwoju. To również integralny element naszej odpowiedzialności społecznej. 75 Nasze działania Obniżanie emisji do atmosfery i zużycia energii elektrycznej Ponieważ jednak powierzchnie biurowe nie są własnością GSK, firma nie ma wypływu na zastosowane technologie i nie może w sposób systemowy minimalizować zużycia energii elektrycznej. Skala i źródła emisji do atmosfery wynikające z działalności prowadzonej przez GSK w Polsce są różne dla każdej z opisywanych w raporcie spółek. Istotnym gazem emitowanym do atmosfery jest CO2, jednak jego emisja pochodzi z kilku źródeł: • w fabryce w Poznaniu istotna jest skala emisji, która wynika ze zużycia energii elektrycznej, • w pozostałych dwóch spółkach ważna jest emisja powstająca w wyniku wykorzystania samochodów służbowych, oraz emisja pośrednia. Zużycie energii w GSK Pośrednie zużycie energii i emisja CO2 w Poznaniu Pośrednie zużycie energii w biurze w Warszawie Gaz (2009) 10 210 473 (2010) 7 008 202 • emisja CO2 (tony)* Energia elektryczna (2009) 17 494 613 kWh 11 431 679 (2010) 16 565 950 kWh 10 171 414 • • • emisja CO2 (tony)* 3 879 979 2 663 116 • Energia ciepła (2009) (2010) (2009) (2010) Oszczędności: 2009 r. 2010 r. 33 583 629 29 383 768 4 199 861 12,5% Łączna emisja pośrednia CO2 (tony) (bez energii ciepła): Bezpośrednia emisja CO2 w fabryce (2009) 63068 kg (+ 4173 kg HFC 134a proces produkcji), (2010) 62918 kg (+ 4354 kg HFC 134a proces produkcji). 697 emisja CO2 *(tony) 142 937 152 240 Łączne zużycie energii (kWh): 5 659 798 6 576 633 649 Energia elektryczna (2009) 218 746 kWh (2010) 232 983 kWh (2009) (2010) Oszczędności: CO2 1% 15 454 596 12 986 772 2 467 824 16% Bezpośrednie emisje wynikające z wykorzystywania samochodów służbowych przez pracowników w 2009 r.: 990,144 Mg zużytego paliwa, 2010 r.: 1052,499 Mg zużytego paliwa. Spadek emisji CO2 o 1% pomimo wzrostu liczby samochodów o 7%. * na podstawie kalkulatora emisji CO2 http://www.sunearthtools.com/dp/tools/CO2-emissions-calculator.php W 2009 i 2010 roku GSK nie otrzymała kar za naruszenie zasad ochrony środowiska naturalnego oraz nie odnotowała incydentów mających potencjalnie niebezpieczny wpływ na środowisko. 76 Raport Społeczny GlaxoSmithKline Pharmaceuticals 2009-2010 Inicjatywy podjęte w fabryce w Poznaniu: • Aby stale podnosić efektywność naszych działań, powołaliśmy zespół ds. zarządzania energią. Tworzą go osoby odpowiedzialne za produkcję oraz przedstawiciele działów, które mają znaczny udział w zużyciu energii oraz wody. Celem zespołu jest: - określanie i wdrażanie najlepszych praktyk w zakresie gospodarki energetycznej i wodnej, które pozwolą na najbardziej wydajne i oszczędne korzystanie z energii, a jednocześnie ograniczą negatywny wpływ naszych działań na środowisko naturalne; - zwiększanie zainteresowania pracowników problematyką ochrony środowiska; - obniżanie wykorzystania zasobów naturalnych, a tym samym obniżanie kosztów i opłat. • W 2009 roku wprowadziliśmy projekt Energy Savings. • Wymieniliśmy wszystkie silniki elektryczne sterujące klimatyzacją na silniki klasy EF1 zużywające mniej energii elektrycznej. • Korzystamy tylko z energooszczędnych źródeł światła. • Zastosowaliśmy czujniki ruchu w obiektach produkcyjnych i logistycznych. Inne: • W czerwcu 2010 roku wycofaliśmy z użycia samochody o normie niższej niż Euro4. • W biurze w Warszawie systematycznie zwiększamy używanie energooszczędnych źródeł światła. • Ograniczamy liczbę podróży służbowych, zachęcając pracowników do korzystania z nowoczesnych kanałów komunikacji, np. telekonferencji. Inspiracja W 2009 roku wprowadziliśmy projekt Energy Savings, którego celem jest systematyczne ograniczanie zużycia energii poprzez inwestycje w infrastrukturę i optymalizację procesów. Celem krótkoterminowym jest redukcja zużycia energii o 5% w 2010 roku, celem długoterminowym, na lata 2006-2015, obniżenie zużycia energii o 45%. Efekty: • W 2009 r. całkowicie wyeliminowaliśmy z urządzeń chłodniczych i produkcji substancje wpływające na warstwę ozonową. W tym celu m.in. zmieniliśmy technologię wytwarzania aerozoli na przyjazną środowisku, zastępując freony CFC zamiennikiem bezpiecznym dla środowiska. • W 2010 r. emisja CO2 obniżyła się w porównaniu do poprzedniego roku o 11 proc. • W 2009 r. udało się nam zmniejszyć zużycie energii o 3,5 proc., czyli 1 000 000 kWh, a w 2010 r. zredukowaliśmy pobór o kolejne 13,5 proc. (1 200 000 kWh). • W 2009 roku zmniejszyliśmy emisję gazów o 700 ton w ciągu roku, a w 2010 roku o 2000 ton. Inne: • W 2009 roku w biurze w Warszawie odnotowaliśmy 5 proc. spadku zużycia energii (pomimo wzrostu ogólnej liczby pracowników) 2009 – 218 746 kWh; 2008 – 231 484 kWh. 77 Fabryka w Poznaniu W trosce o gospodarkę wodno-ściekową Łączny pobór wody z sieci miejskiej w fabryce w Poznaniu: 3 2009: 69 702 m 3 2010: 64 529 m Całkowita objętość ścieków według jakości i docelowego miejsca przeznaczenia: 3 2009: 93091 m 3 2010: 61 211 m W wyniku działań modernizacyjnych w 2010 r. zużycie wody i produkowanych ścieków w fabryce spadło aż o 34% w porównaniu do 2009 r. Ponieważ jednak przez pół roku jeden z obszarów produkcyjnych był zamknięty, zakładamy, że zrealizowane projekty przyniosą obniżenie zużycia wody i wytwarzania ścieków na poziomie co najmniej 15%. Dzięki zamknięciu w 2009 roku układu chłodniczego zmniejszyliśmy objętość wody podlegającej ponownemu wykorzystaniu o 53m3 w ciągu miesiąca. 2009 r. Minimalizacja ilości odpadów W 2010 r. przeanalizowaliśmy proces zarządzania odpadami w całym zakładzie produkcyjnym. Usprawniliśmy go i uprościliśmy tak, by podnieść efektywność segregacji i zminimalizować ilość wytwarzanych odpadów. W pozostałych spółkach nie ma możliwości monitorowania poboru wody; ilości odpadów z uwagi na wynajmowanie powierzchni biurowej i ryczałtowej opłaty na wodę. Niebezpieczne: 117 167 Nie-niebezpieczne: Całkowita 611 381 waga odpadów według rodzaju w fabryce w Poznaniu: 2010 r. Niebezpieczne: 98 805 Nie-niebezpieczne: 612 376 Inspiracja Zgodnie z ustawą o obowiązkach przedsiębiorców w zakresie gospodarowania niektórymi odpadami oraz o opłacie produktowej i depozytowej podpisaliśmy umowę z organizacją odzysku, która w naszym imieniu realizuje obowiązki wynikające z tej ustawy: • sprawozdania roczne z wykonania ww. obowiązku • wykonywanie obowiązku w zakresie odzysku i recyklingu odpadów opakowaniowych z rynku polskiego, zgodnie z wymaganymi na dany rok ustawowymi poziomami recyklingu w %, który co roku ulega podwyższeniu. W 2009 r. było: tworzywa 17 proc., aluminium 43 proc., blacha 29 proc., papier i tektura 50 proc., szkło 41 proc., drewno 15 proc. W 2010 r. było: tworzywa 18 proc., aluminium 45 proc., blacha 33 proc., papier i tektura 52 proc., drewno 15 proc. GlaxoSmithKline w latach 2009-2010 w pełni spełniło te wymagania. 78 Raport Społeczny GlaxoSmithKline Pharmaceuticals 2009-2010 Już w 2010 r. w stosunku do 2009 r. nastąpiła redukcja ilości odpadów nie-niebezpiecznych a niebezpiecznych o 9,4 proc. o 16 proc. Systematycznie wdrażamy także projekty zmierzające do standaryzacji produkcji leków: • Project Revolution, czyli system redukcji opakowań tekturowych i blistrów - ich bardziej efektywna produkcja przekłada się na zmniejszenie ilości odpadów i zużytych materiałów. • Projekty Fishbone, czyli projekt zwiększania tempa produkcji (poprawy wydajności i większej efektywności) przy ograniczaniu strat surowców, materiałów pomocniczych i mediów wynikiem tych projektów jest poprawa organizacji pracy, jak i technologii. 2010 r. 1 113 652 Recycling w fabryce 2009 r. w Poznaniu kg 947 317,8 kg w tym opakowania z tworzyw sztucznych opakowania z aluminium opakowania z blachy opakowania z papieru i tektury opakowania ze szkła opakowania z drewna 2009 2010 35 201,2 kg 80 110,3 kg 649,7 kg 626 kg 4713,4 kg 4409,1 kg 487 986,5 kg 468 556, 4 kg 337,4 kg 27061,6 kg 98 379 kg 106 860 kg 79 Podnosimy świadomość ekologiczną pracowników Uważamy, że dbałość o środowisko jest jednym z podstawowych obowiązków każdego pracownika. Dlatego prowadzimy szereg działań zwiększających świadomość ekologiczną osób zatrudnionych w firmie. Najpierw nauka … • każdy nowy pracownik przed rozpoczęciem pracy odbywa szkolenie z zakresu ochrony środowiska, • organizujemy warsztaty związane z działaniami proekologicznymi (szkolenia z trenerem i eLearning), • zapraszamy pracowników do udziału w projektach, które eliminują lub obniżają nasz wpływ na środowisko naturalne, • inicjujemy wymianę wiedzy i doświadczeń poprzez współpracę z innymi zakładami GSK. W 2009 roku zorganizowaliśmy warsztat KAIZEN, w ramach którego osoby zatrudnione w zakładzie i eksperci zewnętrzni dokonywali analizy urządzeń i procesów w fabryce pod kątem minimalizacji zużycia energii i innych mediów, • kładziemy nacisk na rozwój zachowań opartych na bezpieczeństwie i ekologii. … potem ocena • w trakcie oceny rocznej, dokonujemy oceny rozwojowej pracownika - zróżnicowany poziom kompetencji zależy od zajmowanego stanowiska lub wpływu pracownika na środowisko. Leszek Kurek Dyrektor Wydziału Ochrony Środowiska UM w Poznaniu Zakład produkcyjny, z ekonomicznego i społecznego punktu widzenia, to zawsze korzystna dla regionu inwestycja. Proces produkcyjny niesie jednak ze sobą zagrożenia natury ekologicznej. Fabryka leków w Poznaniu wypracowała złoty środek między nowoczesnością i ochroną zasobów naturalnych. Przykładem może być nowa instalacja oczyszczania ścieków z produkcji leków - to jedno z ciekawszych i efektywniejszych rozwiązań. 80 Raport Społeczny GlaxoSmithKline Pharmaceuticals 2009-2010 redukcja o 5% zużycia energii co roku redukcja o 2% ilości zużytej wody 2015 roku redukcja o 5% odpadów nie-niebezpiecznych 2011 roku próżniowe odparowanie ścieków 2012 roku redukcja o 2% odpadów niebezpiecznych 2011 roku podniesienie o 2,5% efektywności procesów 2011 roku Plany na 2011-2015 1. Redukcja emisji CO2 i zużycia energii dla fabryki • Co roku redukcja zużycia energii o 5 proc., • Zwiększenie efektywności gospodarki surowcami. 2. Redukcja o 2% ilości zużytej wody Optymalizacja zużycia wody i minimalizacja ścieków w fabryce: • w latach 2011-2012 będziemy identyfikować i wdrażać procesy w celu podniesienia możliwości wtórnego wykorzystania wody, optymalizacji procesów i systemów inżynieryjnych, • wdrażamy próżniowe odparowanie ścieków z procesu produkcji w jednym z obszarów produkcyjnych (projekt uruchomiony w 2012 roku powinien przynieść 97 proc. obniżenie ilości ścieków produkcyjnych). 3. Minimalizacja ilości odpadów w fabryce: • redukcja o 5 proc. odpadów nieniebezpiecznych (2011), • redukcja o 2 proc. odpadów niebezpiecznych (2011). • Zero to Landfill - wdrożenie projektu obejmującego m.in. optymalizację segregacji odpadów i zmniejszenie ich ilości trafiającej na wysypisko (2011). • Green Lab - zmiany w procesie laboratoryjnym, np. wyeliminowanie z użycia rozpuszczalników czy podniesienie bezpieczeństwa poprzez wyeliminowanie sieci gazu (butan). 4. Podniesienie o 2,5% efektywności procesów w fabryce • Pomimo wzrostu produkcji, zobowiązujemy się do minimalizacji negatywnego wpływu na środowisko. 5. Wymiana floty samochodowej (2012). Wybrany producent w swoich samochodach stosuje system Optimal Drive. Zakup samochodów z normą Euro5 i eliminacja pojazdów z normą Euro4 przyczyni się do dalszej obniżki emisji CO2. 6. W związku z planowanym remontem zajmowanej powierzchni biurowej w siedzibie w Warszawie (marzec 2012), dokonamy rewizji rozwiązań w zakresie Eko-biura, szukając dalszych pomysłów na zwiększenie efektywności ekologicznej. 81 Tabela GRI i Global Compact Zasady Global Compact Zasada 7: Prewencyjne podejście do środowiska naturalnego Wskaźniki GRI 1. STRATEGIA I ANALIZA 1.1 1.2 całkowicie całkowicie 3 3-5, 21-22 2. PROFIL ORGANIZACYJNY 2.1, 2.4 2.2, 2.3, 2.6 2.5 2.7 2.8 2.9 2.10 całkowicie całkowicie całkowicie całkowicie całkowicie całkowicie całkowicie okładka (tył) 14-15 8 12-13 9, 15 60 17 3. PARAMETRY RAPORTU 3.1, 3.3 , 3.6, 3.7, 3.9, 3.13 3.2, 3.10, 3.11 3.4 3.5 3.8 3.12 całkowicie nie dotyczy całkowicie całkowicie całkowicie całkowicie 7-8 85 7, 22 15 82-83 4. NADZÓR, ZOBOWIĄZANIA I ZAANGAŻOWANIE 4.1, 4.2, 4.3, 4.5, 4.6, 4.7 4.4 4.8 4.9, 4.11 4.10 4.12 4.13 4.14, 4.15, 4.16 4.17 całkowicie całkowicie całkowicie całkowicie całkowicie całkowicie całkowicie całkowicie całkowicie 16 60-64 9, 26 15 16, 28 28 17 25 4-5, 23-23 Wskaźniki ekonomiczne DMA EC EC1, EC4 EC5 EC8 EC2, EC3 EC6, EC7, EC9 całkowicie całkowicie częściowo nie Wskaźniki środowiskowe Zasada 8: Podejmowanie inicjatyw mających na celu promowanie postawy odpowiedzialności ekologicznej Zasada 9: Stosowanie i rozpowszechnianie przyjaznych środowisku technologii 82 Numer Stopień r a p o r t o w a n i a strony Kategorie GRI Raport Społeczny GlaxoSmithKline Pharmaceuticals 2009-2010 DMA EN EN4 EN5, EN19 EN8, EN22 EN11, EN12, EN13, EN14, EN15 EN16 EN28 EN29 EN1, EN2, EN3, EN6, EN7, EN9, EN10, EN17, EN18, EN20, EN21, EN23, EN24, EN 25, EN26, EN27, EN30 całkowicie całkowicie częściowo nie dotyczy całkowicie całkowicie częściowo nie 27 15 56 46 27 75-76 77 78 76-77 76 6 Zasady Global Compact Zasada 3: Poszanowanie wolności stowarzyszania się Wskaźniki GRI Wskaźniki w zakresie praktyk dotyczących zatrudnienia i godnej pracy DMA LA LA1 LA2 LA3 LA4 LA6 LA7 LA8, LA9 LA11 LA12 LA13 LA5, LA10, LA14, LA15 całkowicie całkowicie całkowicie całkowicie całkowicie częściowo całkowicie całkowicie całkowicie całkowicie nie Wskaźniki w zakresie respektowania praw człowieka DMA HR HR3 HR4, HR5, HR6, HR7, HR9 HR1, HR2, HR8, HR10, HR11 całkowicie całkowicie nie Wskaźniki wpływu na społeczeństwo DMA SO SO2 SO3 SO6 SO7 SO8 SO1, SO4, SO5, SO9, SO10 całkowicie całkowicie całkowicie całkowicie całkowicie nie Wskaźniki w zakresie odpowiedzialności za produkt DMA PR PR1 PR2, PR3, PR4 PR5 PR6 PR7 PR8 PR9 całkowicie całkowicie nie całkowicie całkowicie całkowicie całkowicie Zasada 6: Efektywne przeciwdziałanie dyskryminacji w sferze zatrudnienia Zasada 1: Popieranie i przestrzeganie praw człowieka przyjętych przez społeczność międzynarodową Numer Stopień r a p o r t o w a n i a strony Kategorie GRI 27 58-59 61 56 60 64 65 63-64 56, 60 56 16, 58-59 27 32 57 Zasada 2: Eliminacja wszelkich przypadków łamania praw człowieka przez firmę Zasada 4. Eliminacja wszelkich form pracy przymusowej Zasada 5: Zniesienie pracy dzieci Zasada 6: Efektywne przeciwdziałanie dyskryminacji w sferze zatrudnienia Zasada 10: Przeciwdziałanie korupcji we wszystkich formach, w tym wymuszeniom i łapówkarstwu W procesie weryfikacji GRI 27 15 32, 35 37 32 34 27 39-40, 42-45 44-45 33, 45 34 57 43 83 Raport poświadczający 84 Raport Społeczny GlaxoSmithKline Pharmaceuticals 2009-2010 Podziękowania Proces przygotowania pierwszego w historii GlaxoSmithKline w Polsce raportu zajął ok. 5 miesięcy nazna-czonych wytężoną pracą wielu pracowników GSK oraz firm współpracujących. Chciałbym niniejszym podziękować osobom, które przyczyniły się do powstania tego raportu za czas poświęcony na opracowanie koncepcji merytorycznej, zebranie danych oraz przedstawienie ich w formie treści i form graficznych. Wspólnie stworzyliśmy publikację, która mam nadzieję pozwoli naszym interesariuszom poznać specyfikę funkcjonowania GlaxoSmithKline w Polsce i przybliży im nasz sposób myślenia o odpowiedzialności społecznej nie tylko w zakresie strategii, ale i bardzo konkretnych działań oraz planów na przyszłość. Z poważaniem W pracach nad tym dokumentem wspierały nas również współpracujące z nami firmy i ich zespoły: Zespół ds. Zrównoważonego Rozwoju i Odpowiedzialnego Biznesu firmy PwC, agencja PR Multi Communications, zespół audytorski firmy doradczej Deloitte oraz Agencja Reklamowa ArtGroup. Osoba kontaktowa Wszelkich informacji na temat zawartości niniejszego raportu udziela Justyna Czarnoba, Menedżer Komunikacji Korporacyjnej i Społecznej Odpowiedzialności Biznesu [email protected] Wydrukowano na papierze Cyclus Print producent: Dalum Papir A/S Stokrotka (Flower - Licence DK/11/1) - ogólnoeuropejski znak ekologiczny, świadczący o najwyższych standardach produktu pod względem ochrony środowiska. Logo stokrotki umieszczone na papierze oznacza, że: • wyrób został wyprodukowany z wykorzystaniem specjalnych włókien pochodzących z recyklingu, • włókno drzewne pochodzi z lasów, w których prowadzona jest zrównoważona gospodarka leśna, • Emisje siarki i CO2 do atmosfery, Jerzy Toczyski Prezes Zarządu, Dyrektor Generalny GlaxoSmithKline Pharmaceuticals SA Opinie i sugestie Ankieta ewaluacyjna dla naszego raportu dostępna jest na stronie internetowej www.gsk.com.pl Wszystkie otrzymane opinie będą dla nas bardzo cenne! NAPM 100% - wyrób został wyprodukowany z wykorzystaniem specjalnych włókien projekt: Agencja Reklamowa ArtGroup Sp. z o.o. 44-280 Rydułtowy, ul. Radoszowska 26a pochodzących w 100% tel. +48 32 45 77 008 z recyklingu. www.artgroup.pl Blue Angel - RAL UZ-14 - certyfikat zaświadczający o bezpieczeństwie produktu dla środowiska naturalnego. Do jego produkcji w 100% wykorzystano surowce z recyklingu. Charakteryzuje się ponadto niską bądź zerową zawartość wskazanych związków chemicznych. Certyfikat Blue Angel świadczy także o bezpieczeństwie wykorzystania produktu w zabawkach dla dzieci. a także zanieczyszczenie wody podlegają ograniczeniu w procesie produkcji. 85 GlaxoSmithKline Pharmaceuticals S.A. Siedziba Główna ul. Grunwaldzka 189 60-322 Poznań GSK Services Sp. z o.o. ul. Grunwaldzka 189 60-322 Poznań GSK Commercial Sp. z o.o. ul. Rzymowskiego 53 02-697 Warszawa www.gsk.com.pl Na czym polega odpowiedzialność firmy farmaceutycznej? Raport Społeczny GlaxoSmithKline Pharmaceuticals 2009-2010 Warszawa, listopad 2011 KORPO-BRO/4/2011