Podsumowanie prac grupy NGO, moderator: Krzysztof Hołyński

Podsumowanie prac grupy „Organizacje pozarządowe”
Konferencja CSR „Odpowiedzialny Śląsk”, pod honorowym patronatem Ministerstwa
Gospodarki, zgromadziła 3. września 2015 roku ponad sto trzydzieści osób zaangażowanych
w działania mające na celu współpracę międzysektorową oraz rozwijanie innowacji
społecznych.
Inicjatorem wydarzenia był Kopex SA, a współorganizatorami wydarzenia: Uniwersytet
Ekonomiczny w Katowicach, CSRinfo, Gliwickie Centrum Organizacji Pozarządowych,
Mostostal Zabrze SA, Stowarzyszenie Wspierania Organizacji Pozarządowych MOST, Trybuna
Górnicza.
W drugiej części konferencji 5 grup sektorowych, tj. biznes, NGO, uczelnie, instytucje
publiczne i media rozważało odpowiedź na pytanie: „Dlaczego mam współpracować z innymi
sektorami?”. Pytanie to nie tylko naprowadzało na odpowiednie tory uczestników
pracujących w zespołach, ale również rozpoczęło żywą dyskusję na portalu Facebook.
Ci, którzy nie mogli bezpośrednio uczestniczyć w wydarzeniu, mieli możliwość oglądania
transmisji online na stronie Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach. Podczas panelu
interaktywnego każda z pięciu grup zaprezentowała swoje mocne i słabe strony oraz
pokazała cały wachlarz narzędzi, dzięki którym można jeszcze bardziej rozwinąć współpracę
międzysektorową na rzecz rozwoju i innowacyjności województwa śląskiego. Na dowód
owocnej współpracy każdy z moderatorów przedstawił projekty zrealizowane dzięki
współpracy co najmniej dwóch sektorów.
Moderator sektora organizacji pozarządowych: Krzysztof Hołyński
Członek zarządu Stowarzyszenia Wspierania Organizacji Pozarządowych MOST. Specjalista
z zakresu funkcjonowania III sektora oraz współpracy JST i NGO. Od 9 lat trener i doradca
organizacji pozarządowych.
1
Przykłady działań międzysektorowych
pozarządowych z województwa śląskiego
realizowanych
przy
udziale
organizacji
Akademia Klubowicza- ku samodzielności
Realizatorzy:
Stowarzyszenie Dom Aniołów Stróżów, Deloitte
Opis działań:
Specjaliści Deloitte na co dzień pracujący w swoim zakresie z sektorem biznesu przekażą
swoją wiedze i umiejętności młodzieży – przykład wolontariatu pracowniczego. Do końca
roku odbędzie się10 spotkań, których tematyczny zakres obejmie: warsztaty z tworzenia
i pisania CV i przygotowania do rozmów kwalifikacyjnych, ABC Finansów, Jak podpisywać
umowy?- wszystko to co potrzebne jest młodym klubowiczom w przechodzeniu w dorosłe
życie. Równolegle będą odbywały się szkoleniowe warsztaty komputerowe podczas których
młodzi klubowicze będą się uczyć, projektowania w photoshopie, zasad worda, excela
i innych przydatnych programów.
Kolorowo bardziej zdrowo
Realizatorzy:
Fundacja ISKIERKA, Grupa KOPEX, Mostostal Zabrze, Chorzowskie Centrum Pediatrii i
Onkologii
Opis działań:
Projekt dotyczył remontu oddziału Onkologii i Hematologii w Chorzowskim Centrum Pediatrii
i Onkologii im. E. Hankego w Chorzowie. W ramach projektu CSR-u /społecznej
odpowiedzialności biznesu/ już po raz drugi w pomoc zaangażowali się jako wolontariusze
pracownicy Grupy KOPEX, która była też głównym partnerem projektu. Po pracy przyjeżdżali
na oddział i sukcesywnie, malując ściany i sufity sala po sali, fragment po fragmencie,
zmieniali dotychczasowy wygląd oddziału.
Dajmy Czadu! - Żywiec Bez Czadu Realizatorzy:
Realizatorzy:
Żywiecka Fundacja Rozwoju, Spółdzielnie Mieszkaniowe, Samorząd Miasta, media
Opis Działań:
Projekt Żywic bez czadu jest przykładem współpracy międzysektorowej, w którym obok
przedstawicieli organizacji społecznych i samorządu bardzo ważną rolę odgrywają media, bez
których nie było by możliwości przeprowadzenia kampanii społecznej.
To kampania społeczna obejmująca swym zasięgiem miasto Żywiec i okoliczne miejscowości,
mająca na celu powstrzymanie procederu palenia śmieci. Kampania trafiła do szkół,
2
przedszkoli, organizacji, firm i mediów i miała na celu uświadomienie mieszkańcom, co się
stanie, gdy uda się wyeliminować zanieczyszczenie powietrza. Zadbano o to, żeby
mieszkańcy Żywca i okolic mogli się włączyć w działania na każdym etapie kampanii:
organizowano konkursy (na film, fotografię, wypracowanie szkolne, scenariusz filmowy,
plakat, Eko-dom), pikniki ekologiczne, wspólne malowanie graffiti, kręcenie filmów,
przygotowanie animacji, rozklejanie magnesów promujących postawy ekologiczne).
Współpraca z uczelniami
Realizatorzy: Dom Aniołów Stróżów, Uniwersytet Śląski
Opis działań:
Na podstawie podpisanej umowy o współpracy studenci Wydziału Pedagogiki i Psychologii
oraz Studium Socjalnego mogą odbywać praktyki w Stowarzyszeniu nabierając praktycznych
umiejętności a jednocześnie swoimi siłami wspierając działalność stowarzyszenia.
Firma Przyjazna Rowerzystom
Realizatorzy: Gliwicka Rada Rowerowa, Biznes
Opis działań:
Organizacje pozarządowe to również dostawcy usług i towarów dla innych sektorów. Zakup
u nich towarów i usług jest mocno powiązany z filozofią CSR oraz zakupów społecznie
odpowiedzialnych, co zauważył nawet ustawodawca wprowadzając w prawo zamówień
publicznych tzw. klauzule społeczne. Jednak należy podkreślić, że zakup usług od
przedstawicieli III sektora nie powinien wynikać tylko z przyczyn ideologicznych. Bardzo
często organizacje pozarządowe oferują wsparcie doświadczonych specjalistów, którzy mogą
pomóc również w działaniu innych instytucji.
Przykładem takiej współpracy są działania Gliwickiej Rady Rowerowej, która oferuje firmom
udział w programie Firma Przyjazna Rowerzystom, pomagając dostosować otoczenie firmy
i funkcjonujące w niej zasady do potrzeb pracowników korzystających z tego środka
transportu. Na zakończenie procesu, firmie przyznawany jest certyfikat.
Laboratorium Inicjatyw Społecznych i Integracji Twórczej Uniwersytetu Śląskiego
w Katowicach.
Realizatorzy: Uniwersytet Śląski, Stowarzyszenie Wspierania Organizacji Pozarządowych
MOST, Stowarzyszenie Aktywności Obywatelskiej Bona Fides
Opis działań:
Projekt Laboratorium Inicjatyw Społecznych i Integracji Twórczej Uniwersytetu Śląskiego
w Katowicach, który będzie realizowany w ramach priorytetu IX Włączenie Społeczne,
działanie 9.1 Aktywna integracja, Poddziałanie 9.1.1 Regionalnego Programu Operacyjnego
Województwa Śląskiego. Realizacja projektu ma na celu przeciwdziałanie wykluczeniu
społecznemu oraz wzmocnienie aktywności społecznej i zawodowej społeczności lokalnych
3
zamieszkujących obszary zdegradowane miasta Katowice, poprzez stworzenie i wdrożenie
kompleksowego systemu działań kierowanych zarówno do indywidualnych osób z grup
zagrożonych wykluczeniem społecznym, jak również podmiotów działających w obszarze
włączenia społecznego.
Narzędzia jakimi
międzysektorowej
dysponuje
sektor,
mogące
wpływać
na
rozwój
współpracy
 Wsparcie specjalistów z organizacji pozarządowych,
 Angażowanie członków i wolontariuszy organizacji pozarządowych w różnego rodzaju
wydarzenia i akcje,
 Możliwość zakupu towarów i usług od podmiotów trzeciego sektora,
 Organizacja kampanii społecznych,
 Wsparcie w organizacji wolontariatu pracowniczego,
 Wspólne projekty realizowane z przedstawicielami innych sektorów.
Jakie mogą być mocne strony sektora w realizacji działań międzysektorowych
 Kierowanie się wartościami – wartości są podstawą działalności społeczeństwa
obywatelskiego i organizacji pozarządowej. Dzięki wyznawanym wartościom łatwiej
nam budować zaufanie niezbędne we współpracy z partnerami.
 Nastawienie na rozwiązanie problemu – stowarzyszenia i fundacje zostały stworzone
przez ludzi, którzy chcą rozwiązać konkretny bardzo często dotykający bezpośrednio
ich lub kogoś z ich otoczenia problem.
 Kompetentne zespoły specjalistów – dotyczy to zwłaszcza w obszarów miękkich
i specjalistycznego wsparcia, które to wsparcie jest realizowane w Polsce przy dużym
udziale organizacji pozarządowych. Dodatkowo w III sektorze można spotkać
specjalistów z różnego zakresu, od lekarzy i psychologów, przez specjalistów
z zakresu prawa czy funduszy unijnych na ekspertach od polityki rowerowej kończąc.
 Działanie z ludźmi i dla ludzi – organizacje pozarządowe to przede wszystkim ludzie,
którzy je tworzą i to ludzie aktywni. Dzięki temu mamy możliwość zmobilizowania
szerokiego kręgu ludzi wokół problemów, które nas dotyczą.
 Realizacja szalonych pomysłów – organizacje pozarządowe mogą być realizatorem
działań, które ciężko zrealizować w innych miejscach. Dzięki wysokiej elastyczności
i braku wielu formalnych ograniczeń III sektor może się stać swojego rodzaju
laboratorium innowacji, w którym można zrealizować najciekawsze inicjatywy.
4
Jakie mogą być słabe strony organizacji pozarządowych w realizacji działań
międzysektorowych
 Mocne nastawienie na misje – i ciężko nam podjąć działania, które jej nie dotyczą
bezpośrednio, dodatkowo ważna jest dla nas forma współpracy, która powinna mieć
zawsze na celu wspólne rozwiązanie problemu.
 Trudności w komunikacji z innymi sektorami - nie mówimy językiem korzyści, o wiele
łatwiej skupiać nam się na potrzebach oraz celu działania niż na korzyściach jakie
poszczególni partnerzy wyniosą ze współpracy.
 Małe zasoby –w dalszym ciągu organizacje pozarządowe w Polsce nie mają stabilnych
źródeł finansowania, co skutkuje różnymi brakami w sprzęcie oraz dużą rotacją
płatnego personelu.
 Działania po godzinach – większość organizacji pozarządowych w Polsce prowadzi
swoje działania w oparciu o społeczników i wolontariuszy, którzy na co dzień pracują
w innych miejscach. Skutkuje to niekiedy utrudnieniami w kontakcie czy dłuższym
czasie podejmowania decyzji.
Korzyści jakie możemy odnieść ze współpracy międzysektorowej
Uczestnicy panelu zwrócili uwagę na trzy korzyści wynikające ze współpracy
międzysektorowej, których nie da się osiągnąć pracując samemu. Jest to swoistego rodzaju
wartość dodana, która powinna zawsze być brana pod uwagę jeśli zastanawiamy się czy
rozszerzyć nasze działania o inne sektory. Są to
Wzajemne wzmocnienie – każdy z sektorów ma inne mocne i słabe strony oraz specjalizuje
się w innego rodzaju działaniach, włączając organizacje pozarządowe możemy korzystać z ich
szerokich zasobów społecznych oraz świeżości spojrzenia, kiedy to organizacje mogą być
wzmocnione n. w zakresie zarządzania czy dostępu do zasobów.
Wzajemne uczenie się od siebie – współpracując uczymy się wzajemnie os siebie zarówno
indywidualnie poprzez poznanie nowych sposób realizacji działań jak i instytucjonalnie mając
możliwość poznać zasady funkcjonowania pozostałych sektorów
Zmiana społeczna – tylko dzięki zaangażowaniu wszystkich zainteresowanych danym
tematem da się osiągnąć prawdziwą zmianę społeczną.
5