Praktyczny program zootechniczno - weterynaryjny umożliwiający

Praktyczny program zootechniczno - weterynaryjny umożliwiający

Praktyczny program zootechniczno - weterynaryjny umożliwiający uzyskanie w fermie wielkotowarowej - 28 prosiąt odsadzonych/lochę/rok
Grażyna Kusior, Piotr Kocęba
Ferma Trzody Chlewnej, Chotycze, 08-200 Łosice.
How to obtain 28 piglets per sow per year in a large farm - practical approach
The article is characterizing the problems associated with improper management
of the farm and the consequent need of farm staff education. The critical points of
management of few aspects like reproduction, feeding, gilts rearing, lactation period or
documentation system can affect the herd production results from a practical point of
view, were presented. Veterinarians and pig’s producers must be aware of the impact of
rapidly changing rules of pig farming on the changes in the causes and mechanisms that
affect the lower productivity, primarily in medium and large pig farms.
Spadek opłacalności produkcji wymusza na hodowcach podniesienie efektywności
produkcji. Związane to jest ze zmianą sposobu zarządzania stadem, poprawą warunków
środowiskowych oraz szeroko rozumianej ochrony zdrowia. Utrzymanie stada loch wiąże się
z ponoszeniem kosztów paszy, pracy ludzkiej czy innych stałych opłat wynikających z
utrzymania fermy, które muszą być ponoszone niezależnie od wydajności loch. Im mniej
prosiąt odchowuje locha w ciągu roku, tym produkcja ich jest droższa. Ze wzrostem liczby
odchowywanych prosiąt maleją koszty jednostkowe i zwiększa się opłacalność chowu.
Możliwość uzyskania od jednej lochy większej liczby prosiąt w istotny sposób poprawia
efektywność produkcji, dlatego utrzymanie wysokiej wydajności rozrodczej stada
podstawowego jest priorytetem. Wpływa na to wiele czynników: między innymi genetyka,
zdrowie zwierząt, właściwa opieka nad lochami. Wynik roczny to skrupulatna praca każdego
dnia w tygodniu. W każdym dniu tygodnia te same czynności: inseminacja, porody,
odsadzenia etc.
Jerzy Stuhr do swoich studentów, przyszłych aktorów, powiedział: „wybraliście
najnudniejszy zawód świata polegający na ciągłym powtarzaniu tego samego”. Ogromnym
zadaniem jest utrzymanie wysokiego zaangażowania personelu i nie dopuszczenie do rutyny,
która usypia ambicje.
Motywacyjny system płac, edukacja kadry zarządzającej, personelu, poznawanie
nowych trendów w zarządzaniu oraz wprowadzanie jej w życie.
Stworzenie zgranego, stabilnego zespołu jest podstawą funkcjonowania każdego
przedsiębiorstwa, produkującego zwierzęta w szczególności, gdyż wyniki i postęp
produkcyjny, zależy w głównej mierze od umiejętności pracowników. Często słyszy się o
problemach znalezienia odpowiednich ludzi do pracy na fermie. Czy tak jest w rzeczywistości
? Czy raczej ciężko jest znaleźć ludzi do pracy wykonujących bardzo dobrze swoje zadanie a
godzących się na zarobki niewiele ponad średnią krajową ? Fermy, gdzie wyniki produkcyjne
są na dobrym poziomie, wyższe uposażenie pracowników traktowane jest, jak jedna z
ważniejszych inwestycji a premia za wyniki jest częścią składową wypłaty. Motywacyjny
system płac przyciąga do pracy ludzi młodych, chętnych do nauki, wprowadzania nowych
elementów do produkcji nawet, jeśli wymaga to od nich więcej pracy, gdyż poprawa
wyników produkcyjnych bezpośrednio przekłada się na ich wypłatę. Szukanie oszczędności,
w „ jakości ” personelu może okazać się pozorne, i powodować straty dużo wyższe, przy dużo
słabszym efekcie produkcyjnym, niż wypłacenie premii za wyniki. Warto zastanowić się, czy
stać nas na tanich pracowników.
Warto zastanowić się czy stać nas na pracowników słabo wyedukowanych.
Niejednokrotnie z powodu szukania oszczędności, ilość osób zatrudnionych na fermie jest
niewystarczająca biorąc pod uwagę technologię fermy tak, że trudno wyznaczyć osobę, która
mogłaby stale podnosić swoje kwalifikacje zawodowe np. przez uczestniczenie w
konferencjach i w ten sposób szukać nowych dróg do ulepszania wyników, wymiany
doświadczeń, zdobywania nowej wiedzy etc. Szkolenie obsługi jest elementem oszczędności lepiej wyszkolony pracownik przywiązuje większą wagę do szczegółów. Przykład: Poprawa
efektywności żywienia stada podstawowego nastąpiła w głównej mierze dzięki edukacji
pracowników z zakresu regulacji paszy dla loch w całym cyklu reprodukcyjnym i ich potrzeb
fizjologicznych. Spowodowało to dokładniejsze dopasowanie dawki paszy do potrzeb
zwierząt i poprawę większości parametrów produkcyjnych stada podstawowego przy
jednoczesnym obniżeniu ilości wydanej paszy na lochę na rok. Okazało się, że przy produkcji
25 prosiąt od lochy w roku każda locha zjadała 1456 kg paszy, a w roku następnym 1233 kg
paszy przy produkcji 27, 34 prosiąt od lochy. 223 kg paszy dla loch karmiących kosztowała w
tym okresie 0, 91 zł/kg, przy stadzie 1200 loch x 223 kg x 0, 91zł = 243 517 zł samych
oszczędności wynikających z wydatków na paszę, nie licząc efektów produkcyjnych. Mamy
gotowy budżet do zagospodarowania na szkolenia lub premię. A są to tylko oszczędności.
Pamiętajmy, że to ludzie zajmują się zwierzętami, dobra atmosfera pracy, wspólny cel, będą
sprzyjać rozwojowi fermy i uzyskiwaniu wyższych wyników.
Parametry
produkcyjne
decydujące
o
uzyskaniu
wysokiej
produkcji
stada
podstawowego.
Parametry
produkcyjne
stada
podstawowego
decydujące
o
uzyskaniu
satysfakcjonującej liczby prosiąt odsadzonych są ściśle ze sobą powiązane i wszystkie
powinny osiągać wartość możliwie wysoką. Dobrze prowadzona dokumentacja zootechniczna
umożliwia nam rzetelne określenie tych wartości. Bez ścisłej dokumentacji poprawa wyników
jest niemożliwa, dlatego staramy się notować jak najwięcej. Każdy tydzień technologiczny
posiada listy produkcyjne wykonanych inseminacji, porodów, odsadzeń, gdzie są zapisywane
obserwacje osób pracujących w danym dziale. Dokumentacja dotyczy poszczególnych
zwierząt, grup zwierząt (odpowiednio opisane kojce, komory), druga jej część powinna
zawierać zbiór wszystkich informacji produkcyjnych umożliwiających bieżącą analizę
„zysków” i „strat”. W szybkim analizowaniu wyników pomagają nam programy
komputerowe. Dane wprowadzane do programu produkcyjnego powinny być adekwatne z
tym, co dzieje się na fermie, wtedy faktycznie będą nam pomocne w poprawianiu wyników.
Możliwość porównania wyników produkcyjnych tygodniowych, kwartalnych,
rocznych, umożliwia kontrolowanie poprawności postępowania. Szczególną uwagę zwracamy
na wartości skuteczności inseminacji, wyproszeń, długość dni jałowych na miot: dni między
odsadzeniem a inseminacją, dni między inseminacją a powtórką, ilość żywo i martwo
urodzonych /miot w poszczególnych cyklach produkcyjnych i średnio dla całego stada, %
upadków do odsadzenia, przyczyny upadków, waga miotu, wyrównanie miotu, ilość prosiąt
urodzonych poniżej 1 kg, ilość prosiąt odsadzonych/lochę – czyli wszystko to, co dotyczy
organizacji pracy w dziale rozrodu, przygotowaniem loszek remontowych oraz dziale
porodowym.
Zarządzanie działem rozrodu.
Wykorzystanie potencjału rozrodczego stada podstawowego jest warunkiem uzyskania
wysokiej liczby prosiąt odsadzonych od lochy w roku. Dlatego tak ważne jest dopilnowanie
zasad racjonalnie prowadzonej inseminacji, opieki nad lochami w całym cyklu
reprodukcyjnym. Wszystkie nasze wysiłki są ukierunkowane na utrzymanie prawidłowej
kondycji do stanu fizjologicznego loch w całym cyklu reprodukcyjnym. Za każdy etap obecny
odpowiada etap wcześniejszy. Prawidłowe postępowanie w niskiej ciąży rokuje dobrą
laktację, a dobra laktacja to lepsze wejście w ruję po odsadzeniu i dobra owulacja.
Szczególnie ważne jest przeszkolenie załogi do pracy w tym dziale. Umiejętność
właściwego postępowania z lochami po odsadzeniu, obserwacja objawów rui i poprawna
inseminacja decyduje o sukcesie fermy.
Przebieg rui, jej długość, wyrazistość a także czas występowania owulacji wykazuje
pewną zmienność osobniczą. Zależy także, od warunków występujących na fermie ( pasza,
genetyka, obsługa i inne…), a także od pory roku. Powszechnie wiadomo, że lochy
wchodzące w ruję krótko po odsadzeniu (3-4 dzień) wykazują dłużej odruch tolerancji i
owulacja następuje później, natomiast te, które wchodzą w rują na 6-7 dzień odruch tolerancji
trwa krócej i wcześniej następuje owulacja. W praktyce obserwujemy, że pewna pula loch nie
potwierdza tej reguły- wchodzą szybko, stoją krótko. Mogą być to potencjalne „powtórki”,
wynikające tylko i wyłącznie z nieterminowego krycia jeśli założymy, że wszystkie lochy
wchodzące w ruję w poniedziałek rano będą inseminowane pierwszy raz po południu a
kolejny raz po 24 godzinach. Przygotowanie planu inseminacji - to zadanie z jedną
niewiadomą- nigdy nie wiemy jak dużo loch zachowa się w sposób odbiegający od reguły. W
przypadku naszej fermy kształtuje się to na poziomie 2 - 4%. Dlatego chcąc uniknąć tego
problemu prowadziliśmy dokładne obserwację odruchu tolerancji, jak długo poszczególne
lochy wykazują chęć do krycia na tej podstawie ustalaliśmy termin unasienniania loch.
Warunkiem wykonania zabiegu inseminacji jest obserwacja loch i wyraźny odruch
tolerancji. Są lochy, które są inseminowane raz, dwa, trzy bądź cztery razy, gdy wskazuje na
to zachowanie maciory. W celu skutecznego rozpoznania rui kontrolujemy lochy dwa razy
dziennie w każdym dniu tygodnia. Knur przeprowadzany jest przed głowami loch w
godzinach rannych (od 7 do 9.30) i popołudniowych (14-15.30). Przy czym od czwartku do
niedzieli skupiamy się na stymulacji loch odsadzonych, gdyż intensywna ekspozycja knura w
tym okresie wpływa na uzyskanie większej ilości loch wykazujących objawy rujowe w
poniedziałek. Natomiast od poniedziałku do środy prowadzimy wykrywanie odruchu
tolerancji i inseminacja loch odsadzonych zawsze w obecności knura.
Na dwa tygodnie przed odsadzeniem lochy dostają witaminę AD3Ew iniekcji, lochy
odsadzane są w czwartek. Od piątku do poniedziałku dostają tzw. „flushing” czyli
150g/szt./dzień glukozy i tyle samo mączki rybnej oraz paszę dla loch karmiących, która
podawana jest ad libitum, gdyż zwiększenie energii w dawce pokarmowej ponad potrzeby
bytowe przez 10 dni dla loszek i 4 dni dla wieloródek przed rują powoduje zwiększenie ilości
owulujących pęcherzyków jajnikowych. Światło w pomieszczeniach jest włączone przez 16
godzin, aby uruchomić łańcuch neurohormonalny podwzgórze - przysadka mózgowa – jajnik
decydujący o rozwoju pęcherzyków jajnikowych i owulacji.
Średnia ilość zabiegów inseminacyjnych wynosi 3,2. Nasienie produkowane jest na
fermie. Koncentracja plemników w porcji inseminacyjnej wynosi od 3 do 3, 5 miliarda.
Inseminujemy najczęściej świeżo zrobionym nasieniem. Produkcja nasienia „na bieżąco”
poprawiło wynik skuteczności inseminacji o 5 %. Większość porcji inseminacyjnych nie jest
podgrzewana, tylko zaraz po połączeniu z rozcieńczalnikiem wykorzystana do inseminacji.
Osoby wykonujące inseminację znają wyniki swojej pracy i mogą szybciej
skorygować swoje błędy, gdyż każdy pracownik zapisuje inseminowane przez siebie lochy.
Pracownicy działu rozrodu są premiowani w zależności od osiąganych wyników.
Konsekwentna, systematyczna praca z lochami po osadzeniu spowodowała poprawę
wyników wyrażoną w poprawie plenności (Tab.1), skróciła czas od odsadzenia do pierwszego
krycia (Tab.2), jest to bardzo istotny element, dzięki temu uzyskujemy lepszą cykliczność i
bardziej „zwartą” grupę a to ułatwia późniejszą pracę z porodami.
Tab. 1 Udział % loch rodzących 0-10, 11-15 i 16-19 żywych prosiąt w miocie (wyniki z
roku)
Prosiąt urodzonych - Obecnie
Wcześniej
Poprawa
sztuk
1-10
19, 4%
41,8%
-22,4%
11-15
60, 0%
56,0%
+4%
16-19
20, 6%
2,2%
+18,4%
Tab. 2 Procentowy udział loch wchodzących w ruję po odsadzeniu prosiąt w
określonych przedziałach czasowych (wyniki z roku)
Dni od odsadzenia prosiąt do krycia
Obecnie
Wcześniej
Poprawa
(wynik z roku)
(wynik z roku)
0-7
90, 6%
80,80%
+ 9,80%
8-11
2, 5%
2,40%
+ 0,10%
12-38
6, 9%
16,8%
- 9,90%
Poprawiły się również wyniki dotyczące skuteczności inseminacji (Tab.3).
Należy zwrócić uwagę na fakt, że letni spadek płodności u loch nie musi być tak drastyczny.
W naszym przypadku jest o ok. 5% niższy w stosunku do miesięcy chłodniejszych.
Tab. 3 Skuteczność inseminacji oceniana na podstawie USG
miesiąc
Obecnie
Wcześniej
Poprawa
Styczeń
96,8%
91,8 %
+5%
Luty
93,3%
89,5 %
+3,8%
Marzec
95,2%
92,7 %
+2,5%
Kwiecień
96,84%
94,3 %
+2,54%
Maj
97%
92,4 %
+4,6%
Czerwiec
97%
91,3%
+5,7%
Lipiec
92 %
88,3 %
+3,7%
Sierpień
90,4
89,4
+1%
Wrzesień
93,1
85,0
+8,1%
Październik
90,1
89
+1,1%
Listopad
96,7
84,7
+12%
Grudzień
95,0
88,3
+6,7%
Struktura wiekowa stada – remont, przygotowanie loszek do rozrodu.
Utrzymanie wysokiej produkcji to także dbałość o odnowę stada podstawowego. Jest
wiele przyczyn, dla których pewna pula macior powinna być zastąpiona młodymi samicami.
Należą do nich: wiek samic, mała ilość czynnych sutków, kontuzje, niska cykliczność poniżej 2,2 cyklu w roku, niska plenność (poniżej 11 prosiąt), mała ilość prosiąt
odchowywanych (przyjmuje się, że do odsadzenia straty nie powinny przekraczać 10%).
Dzięki selekcji sami tworzymy swoje stado i podnosimy jego wydajność. Dokładna
dokumentacja umożliwia szybką analizę i podjęcie decyzji o eliminacji ze stada loch o niskich
parametrach produkcyjnych a pozostawienie tych, których potencjał rozrodczy jest wysoki.
W przypadku naszej fermy kształtuje się to na poziomie 40% w skali roku.
Wprowadzane loszki powinny być dobrze przygotowane do rozrodu i stale podnosić
wydajność stada. W tej grupie zwierząt najczęściej są największe rezerwy (mała plenność i
niska skuteczność krycia) a wyniki pierwszego miotu w znacznej części mają wypływ na
średnie wyniki całego stada. Ilość urodzonych prosiąt w pierwszym miocie decyduje o jej
późniejszej produkcyjności w całym okresie użytkowania (Tab.4).
Tab. 4 Stado 1200 loch, ilość prosiąt urodzonych w poszczególnych cyklach
reprodukcyjnych, wyniki z trzech kolejnych lat
Nr cyklu
1
2
3
4
5
6
7
Średnia
stada
Śr proś/miot 10,1
11,5
12,4
12
12
11,7
11,7
11,6
Śr proś/miot 11,8
12,6
13,1
13,4
13,2
12,9
12
12,7
Śr proś/miot 12,8
13,4
14,7
14,1
13,9
13,4
13,2
13,4
Loszki w przeważającej części pochodzą z własnej produkcji, niewielka ich część jest
zakupiona od renomowanych firm genetycznych i z nich wybieramy matki przyszłych loszek
zachowując schemat kojarzeń właściwy dla danej genetyki. Matki przyszłych loszek muszą
odznaczać się wysoką plennością i dobrze odchowywać swoje potomstwo. Tylko od
najlepszych samic pozyskujemy loszki na remont stada. Loszki nie mogą mieć wad
anatomicznych, muszą posiadać satysfakcjonująca liczbą sutków (po 7 w rzędzie) i w
przewidzianym terminie osiągnąć dojrzałość płciową i somatyczną. Do wagi 100 kg nie mają
kontaktu z knurem, następnie przenoszone są do kolejnego budynku gdzie są
przygotowywane do rozrodu. Przewiezienie loszek, przegrupowanie, zmiana paszy i
intensywna praca z knurem, powoduje szybką reakcję płciową i około 80 % wykazuje
pierwszą ruję w ciągu do 1, 5 tygodnia po przewiezieniu. Do rozrodu wprowadzamy tylko te,
których reakcja płciowa jest szybka i naturalna. Loszki, które przez 4 tygodnie nie wykazały
pierwszej rui są wybrakowane. Po osiągnięciu min. 250 dni życia i wagi ciała 140 - 150kg są
poddane inseminacji.
Krycie w wyższej wadze, naturalne ruje, wpływają na poprawę plenności u loszek, co
rokuje pozytywnie dla produkcyjności całego stada w przyszłości i zapewniają stałą odnowę
grup technologicznych.
Przygotowanie do porodu, kontrola porodów i kontrola poporodowa
W porodówce finalizują się wszystkie wcześniejsze zabiegi dotyczące terminowej
inseminacji, przygotowania lochy do porodu i karmienia prosiąt. Przyjście na świat prosiąt
powinno być poprzedzone odpowiednim przygotowaniem lochy do porodu, a pierwsze dni
życia decydują powodzeniu dalszego chowu.
Wprowadzamy lochy na tydzień przed terminem porodu do wyczyszczonych i
zdezynfekowanych pokoi porodowych, co umożliwia lochom aklimatyzację w nowym
otoczeniu. Trzy dni przed spodziewanym terminem porodu zaczynamy obniżać dawkę paszy
z 3,5 kg do 0,5 kg w dniu porodu. Wszystkie lochy manifestujące chęć pobrania pokarmu są
karmione w dniu terminu porodu niewielką ilością paszy. Dwa dni przed i dwa dni po
porodzie lochy dostają sól Glauberską, aby zapobiec obstrukcjom okołoporodowym, które
mogą być przyczyną bezmleczności u loch i biegunek u prosiąt. Nadzór nad porodem
prowadzą pracownicy działu oproszeń. Głównym ich zadaniem jest nadzorowanie akcji
porodowej, ewentualna pomoc farmakologiczna (oksytocyna, Simpanorm) lub kontrola dróg
rodnych, gdy przerwa między rodzonymi prosiętami przekracza fizjologiczną normę, to jest
ok. 30 minut. Podjęcie interwencji porodowej powinno być rozważne i uzasadnione. Wymaga
dobrego przeszkolenia akuszerów. Zbyt częsta kontrola dróg rodnych może zaburzyć
naturalny przebieg porodu, dodatkowo może prowadzić do podrażnienia i obrzęku dróg
rodnych.
Po porodzie u wszystkich loch przez 3 dni mierzona jest temperatura ciała i w razie
potrzeby podawany jest antybiotyk. Aby przyśpieszyć inwolucję macicy podajemy lochom 12
godzin po porodzie preparaty o działaniu luteolitycznym (Bioestrovet), co zapobiega
powstawaniu zakażeń i stanów zapalnych błony śluzowej macicy.
Bezpośrednio po urodzeniu prosię zostaje oczyszczone z resztek łożyska, śluzu i
wytarte do sucha. Kiełki szlifujemy w taki sposób, aby nie kaleczyć dziąseł. Pępowinę
skracamy na długość 5 centymetrów, a następnie dezynfekujemy, np. jodyną. Słabe prosięta
są wzmocnione przez dootrzewnowe podanie roztworu glukozy, lub doustnie preparatami
zawierającymi łatwo strawne tłuszcze, immunoglobuliny, probiotyki, witaminy. Praca
akuszerów polega również na pomocy prosiętom (szczególnie najsłabszym), aby jak
najszybciej pobrały siarę. Ważnym jest dopilnowanie, aby prosięta poza okresem pobierania
pokarmu przebywały w legowisku pod lampą, gdyż nie mają dostatecznie rozwiniętego
układu termoregulacji. Optymalna temperatura dla nowo narodzonych prosiąt wynosi 32 34°C. Pozostałe zabiegi zootechniczne wykonywane są na trzeci dzień po porodzie. W celu
przeciwdziałania anemii wynikającej z niedoboru żelaza prosięta otrzymują preparat
żelazowy, następnie Baycox 5%, przeprowadzana jest kastracja knurków, obcięcie ogonków.
Osłonowo podawana jest Penicylina LA.
Żywienie po porodzie rozpoczyna się od podawania takiej samej dawki paszy, jak była
stosowana zaraz przed porodem. Następnie stopniowo zwiększa się maciorze dawkę paszy, o
mniej więcej 0, 5 kg na dzień. Pasza podawana jest cztery razy na dobę w odstępach 6
godzinnych.
Istotnymi czynnikami wpływającymi na ilość prosiąt odchowanych od jednej maciory
w ciągu roku jest prowadzenie standaryzacji miotów oraz rozważna praca z „mamkami”.
Wprowadzone są pewne procedury tworzenia matek zastępczych, do obsługi należy
dopasowanie ich do danej sytuacji. Punktem wyjściowym jest policzenie ile średnio na lochę
urodziło się prosiąt żywych w danej grupie technologicznej, od tego zależy stosowany wariant
meblowania. Jeżeli powyżej 12,5, są wprowadzane lochy mamki zaraz po porodach, jeżeli
poniżej 12,5 angażujemy je później, w miarę potrzeby. W okresie porodów po pobraniu siary
przez prosięta mioty są wyrównywane wagowo i ilościowo. Oceniane jest wymię loch i
ustawiana jest odpowiednia ilość prosiąt, wieloródki dostają ich przeważnie po 12, natomiast
lochy w pierwszej laktacji tyle, ile mają czynnych sutków. Przesortowanie wagowe (małe,
średnie, duże), zwiększają szansę odchowu małych prosiąt, które w silniejszym towarzystwie
mogłyby sobie nie poradzić. W kolejnych tygodniach kondycja prosiąt jest monitorowana i
słabsze są odbierane z miotu do lochy mamki.
Ważne, aby odchować jak największą liczbę prosiąt, ale ważne też jest, aby każda
locha miała pełną laktację tzn. ukończyła ją z minimum 10 prosiętami. Prowadzenie
standaryzacji miotów wymaga kontroli, dlatego liczymy ile średnio prosiąt znajduje się pod
lochą w czwartym tygodniu laktacji, u nas kształtuje się na poziomie 11,5-11,7 prosiąt.
Formowanie grup technologicznych a maksimum produkcyjne fermy. Przestrzeganie
ściśle określonych zasad produkcyjnych.
Z jednej strony mamy do czynienia z matematyką, czyli obliczeniem liczby stanowisk
porodowych, sektora krycia, stanowisk przeznaczonych dla loch w niskiej ciąży i
wyposażenie ich w odpowiednią ilość kojców, z drugiej strony mamy do czynienia z
fizjologią zwierząt, ich reakcją na stworzone warunki środowiskowe, jakość paszy i obsługę.
Cykliczna praca w grupach technologicznych a szczególnie umiejętność utrzymania równych
liczebnie grup loch i ich potomstwa z wielu względów jest bardzo korzystna dla
funkcjonowania fermy. Im lepiej dopasowana liczba zwierząt do wielkości pomieszczeń
produkcyjnych tym lepsze wykorzystanie drogich pomieszczeń produkcyjnych i szybszy
zwrot inwestycji, możliwość przeprowadzenia przerwy higienicznej (cpp-cpp), a w ten sposób
przerwanie cyklu zakażeń, łatwiejsze przeprowadzenie zabiegów profilaktycznych i
leczniczych, lepsze wykorzystanie czasu pracy. Skupienie się w kolejnych dniach tygodnia na
określonych czynnościach np. w poniedziałek i wtorek inseminacja, czwartek, piątek –
porody, daje lepsze efekty produkcyjne,
łatwiejsze prowadzenie dokumentacji i
porównywanie wyników produkcyjnych. Uzyskiwanie dużej partii wyrównanych zwierząt
umożliwia nawiązanie stałej współpracy z odbiorcami warchlaków i tuczników i stabilną
sytuację finansową, gdyż za wyrównaną partię można uzyskać lepszą cenę.
Pracujemy z grupą loch jednak nie możemy zapominać, że tworzą ja poszczególne
zwierzęta, im lepiej dopilnowane każde z nich, tym łatwiejsze formowanie grupy
technologicznej.
Przestrzeganie zasad bioasekuracji, aklimatyzacji zwierząt, prawidłowo prowadzona
profilaktyka, rozszerzenie programu szczepień, terapia zwierząt, utrzymanie możliwie
wysokiego dobrostanu.
Na fermie prowadzona jest profilaktyka stada podstawowego i loszek remontowych
przeciwko parwowirozie, różycy oraz profilaktyka kolibakteriozy a od października 2007
roku także PCV2. O rozszerzeniu programu szczepień zadecydował fakt niezadowalających
wyników w rozrodzie i odchowie prosiąt oraz
występowanie przypadków klinicznych
PMWS. Wprowadzenie szczepień w istotny sposób poprawiło parametry produkcyjne działu
rozrodu, porodówki oraz odchowu prosiąt. Wraz z wprowadzeniem szczepień zostały
zweryfikowane procedury zootechniczno - weterynaryjne. Zwrócono też uwagę na
niedociągnięcia organizacyjne i przestrzeganie zasad dobrostanu gdyż niedokładna lub brak
dezynfekcji, mieszanie między sobą różnych wiekowo grup prosiąt, nieprawidłowo
przeprowadzona standaryzacja miotów, źle dobrana pasza do potrzeb zwierząt i inne, może
powodować osłabienie odporności i podatność na działanie patogenów występujących
ubikwitarnie.
Jakość pasz dopasowana do potrzeb zwierząt.
Intensywna eksploatacja loch jest możliwa jedynie przy doskonale dopasowanej paszy
do fazy cyklu reprodukcyjnego, popełnienie błędów w żywieniu macior nie pozwoli
odchować dużej ilości zdrowych prosiąt. Niedobry białkowe, energetyczne, witaminowe
prowadzą do upośledzenia przemiany materii i przyhamowania rozwoju płodów. W niskiej
ciąży może powodować zamieranie zarodków, małą liczbę prosiąt w miocie, następnie
ograniczony rozwój gruczołu mlekowego, obniżenie pobrania paszy i produkcji mleka w
czasie laktacji co w konsekwencji prowadzić będzie do większego zróżnicowania wagowego
prosiąt w miocie, niższą masa prosiąt odsadzonych - większe zróżnicowanie wagowe w
obrębie grupy a także problemy z występowaniem rui po odsadzeniu. Niepełnowartościowe
żywienie powoduje, że zapotrzebowanie ustroju uzupełnione jest białkiem pochodzącym z
tkanek lochy. Uruchomienie silnych procesów katabolicznych u loch spowoduje podatność na
zachorowania, skrócenie czasu użytkowania zwierząt i długie jałowienie. Równie
niekorzystne jest zatuczenie loch i loszek. Tłuszcz zgromadzony przez organizm lochy (pow.
25mm w punkcie P2) jest fizjologicznym antagonistą jej apetytu w trakcie laktacji, lochy
wykazują słabszą opiekuńczość. Na każdym etapie powinniśmy dbać o właściwą kondycję
loch w grupach.
Podsumowanie
Uzyskanie wysokiej produkcyjności stada podstawowego jest kluczowe dla
funkcjonowania każdej fermy. Nie będziemy mogli wyprosić i odsadzić oczekiwanej liczby
prosiąt, gdy popełnimy zbyt dużo błędów dotyczących żywienia, odchowu loszek, laktacji,
inseminacji. Podniesienie dyscypliny pracy poprzez motywacyjny system płac i ciągłe
poszukiwanie rezerw organizacyjnych, zootechnicznych, weterynaryjnych poprawiło efekt
produkcyjny o 7,34 prosiąt od każdej statystycznej lochy. Poprawiło wykorzystanie stanowisk
porodowych i pozostałych pomieszczeń produkcyjnych. Szczegółowa dokumentacja pozwala
na rytmiczne prowadzenie grup technologicznych i lepsze wykorzystanie czasu pracy.