1 INFORMACJA LOKALNA O ZAWODZIE WĘDLINIARZ – kod

INFORMACJA LOKALNA O ZAWODZIE
WĘDLINIARZ – kod 751107
ANALIZA SYTUACJI NA RYNKU PRACY
Zawód wędliniarz jest nowym zawodem wprowadzonym klasyfikacją zawodów
szkolnictwa zawodowego (Dz.U.z2012.,poz.7). Zawód ten powstał na bazie dotychczasowego
zawodu szkolnego rzeźnik – wędliniarz, który pod kodem 751107 występuje w obowiązującej
klasyfikacji zawodów i specjalności na potrzeby rynku pracy (Dz.U. z 2010r. nr 82, poz. 537).
W poprzedniej wersji klasyfikacji obowiązującej w okresie od 1 stycznia 2005r. do 30
czerwca 2010r. zawód ten występował równieŜ pod nazwą rzeźnik – wędliniarz, ale posiadał
kod 741104.
Absolwent szkoły kształcącej w zawodzie wędliniarz powinien być przygotowany do
wykonywania następujących zadań zawodowych:
1) dokonywania rozbioru tusz zwierząt rzeźnych oraz wykrawania mięsa;
2) magazynowania i przygotowywania mięsa do dystrybucji;
3) obsługiwania maszyn i urządzeń stosowanych w przetwórstwie mięsa;
4) wykonywania prac związanych z produkcją przetworów mięsnych i tłuszczowych;
5) magazynowania i przygotowywania przetworów mięsnych i tłuszczowych do dystrybucji.
3
1
2012
1004
1143
34
10
102
21
2011
756
602
34
14
106
0
2010
825
1110
37
22
141
21
Wolne miejsca pracy i
miejsca aktywizacji
zawodowej na koniec
okresu
0
Wolne miejsca pracy i
miejsca aktywizacji
zawodowej ogółem
Osoby do 12 miesięcy
od dnia ukończenia
nauki na koniec okresu
1
Bezrobotni według
stanu na koniec okresu
6
Ipoł.2013
Bezrobotni
zarejestrowani w
okresie ogółem
6
Wyszczególnienie
Osoby do 12 miesięcy
od dnia ukończenia
nauki ogółem
BEZROBOTNI ORAZ WOLNE MIEJSCA PRACY I MIEJSCA AKTYWIZACJI ZAWODOWEJ W
ZAWODZIE WĘDLINIARZ W WOJEWÓDZTWIE KUJAWSKO – POMORSKIM W LATACH 2010 –
Ipoł. 2013
W okresie 2010-2012r. dała się zaobserwować tendencja znacznie wzrastającej liczby
zarejestrowanych bezrobotnych rzeźników-wędliniarzy, a takŜe spadającej liczby ofert pracy.
1
Większa liczba nowych rejestracji bezrobotnych niŜ zgłoszonych wolnych miejsc pracy lub
aktywizacji zawodowej spowodowała, Ŝe w 2012, 2011 i 2010r. zawód ten został
sklasyfikowany jako zawód nadwyŜkowy1.
WYNIKI BADANIA PRACODAWCÓW 2
W 2013r. pracodawcy planowali zatrudnić 12 osób z zawodem rzeźnik-wędliniarz.
Pracodawcy ze śnina, chcieli zatrudnić 10 osób, powodem zatrudnienia był wzrost popytu
na produkty i usługi. Pracodawcy ze Świecie chcieli zatrudnić 2 osoby, ze względu na rozwój
firmy. Pracodawcy nie planowali zwolnień rzeźników-wędliniarzy.
Z badań przeprowadzonych wśród pracodawców w 2013r., wynika, iŜ zawód rzeźnik wędliniarz pojawił się w pięcioletniej perspektywie zapotrzebowania na zawody tj. do 2018r.
W 2012r. pracodawcy planowali zwolnić 9 osób z zawodem rzeźnik –wędliniarz, a
zatrudnić chcieli 7 osób z tym zawodem. Byli to pracodawcy w Grudziądzu, Świecia oraz w
śninie. Powodem planów zatrudnienia przez nich rzeźników-wędliniarzy był rozwój firmy,
zatrudnienie sezonowe, wzrost popytu na produkty i usługi oraz polepszenie sytuacji
finansowej firmy.
ANALIZA KSZTAŁCENIA W ZAWODZIE, OFERTA KSZTAŁCENIA – SYSTEM
OŚWIATY SZKOLNEJ I POZASZKOLNEJ 3
Powołując się na §2 Rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 23 grudnia 2011r.
w sprawie klasyfikacji zawodów szkolnictwa zawodowego, które weszło w Ŝycie z dn. 1
września 2012r. „Na rok szkolny 2012/2013 nie prowadzi się rekrutacji kandydatów do klasy
pierwszej (semestr I) szkół prowadzących kształcenie w zawodach: rzeźnik-wędliniarz”.
Od 01.09.2012 r. zawód ten funkcjonuje w klasyfikacji zawodów szkolnictwa zawodowego
pod nazwą wędliniarz i moŜna go zdobyć poprzez naukę w zasadniczej szkole zawodowej
oraz na kwalifikacyjnych kursach zawodowych.
Dla zawodu wędliniarz wyodrębniono jedną kwalifikację – produkcja przetworów mięsnych i
tłuszczowych.
Kwalifikacyjny kurs zawodowy to kurs prowadzony według programu nauczania
uwzględniającego podstawę programową kształcenia w zawodach w zakresie jednej
kwalifikacji. Minimalna liczba godzin kształcenia na tym kursie jest równa minimalnej liczbie
1
Podziału na zawody deficytowe, zrównowaŜone i nadwyŜkowe dokonuje się na podstawie wskaźnika
intensywności nadwyŜki (deficytu) wyraŜonego jako iloraz liczby zgłoszonych wolnych miejsc pracy i miejsc
aktywizacji zawodowej w badanym okresie, w danym zawodzie i liczby zarejestrowanych bezrobotnych w
badanym okresie, w danym zawodzie. Zawody deficytowe to takie, dla których wskaźnik przekracza wartość
1,1; zawody zrównowaŜone to te, dla których wartość wskaźnika mieści się w przedziale od 0,9 do 1,1;
natomiast zawody nadwyŜkowe to te, w których przypadku wskaźnik wynosi poniŜej 0,9. W 2011 r. 77,9%
wszystkich zawodów, którymi legitymowali się bezrobotni lub zgłoszono w nich wolne miejsca pracy
i miejsca aktywizacji zawodowej zostały sklasyfikowane jako nadwyŜkowe. Zawody deficytowe stanowiły
17,9% zawodów a zrównowaŜone 4,2%.
2
Badanie 2000 pracodawców jest realizowane w ramach projektu WUP Rynek Pracy pod Lupą. Raport
z badania pracodawców w 2010r. znajduje się na stronie internetowej WUP, a za 2011, 2012 i 2013r.
dodatkowo na stronie www.podlupa.wup.torun.pl
3
Źródło informacji: rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 23 grudnia 2011 r. w sprawie
klasyfikacji zawodów szkolnictwa zawodowego, serwis internetowy Ministerstwa Edukacji Narodowej
www.men.gov.pl oraz System Informacji Oświatowej www.cie.men.gov.pl
2
godzin kształcenia zawodowego określonej w podstawie programowej kształcenia w
zawodach dla danej kwalifikacji.
W ramach róŜnych zawodów wyodrębniono poszczególne kwalifikacje, z których kaŜda
obejmuje określony zasób wiedzy, umiejętności zawodowych oraz kompetencji personalnych
i społecznych, opisanych w podstawie programowej kształcenia w zawodach.
Podmiot prowadzący kwalifikacyjny kurs zawodowy jest obowiązany uwzględnić w
realizowanym na kursie programie nauczania wszystkie wskazane w podstawie programowej
kształcenia w zawodach komponenty właściwe dla danej kwalifikacji.
Ukończenie tego kursu umoŜliwia przystąpienie do egzaminu potwierdzającego kwalifikacje
w zawodzie, w zakresie danej kwalifikacji, przeprowadzanego przez okręgową komisję
egzaminacyjną. Osoba, która ukończy kwalifikacyjny kurs zawodowy i zda egzamin
potwierdzający kwalifikacje w zawodzie w zakresie danej kwalifikacji, otrzymuje świadectwo
potwierdzające kwalifikacje w zawodzie.
Dyplom potwierdzający kwalifikacje zawodowe w określonym zawodzie będzie mogła
otrzymać osoba, która posiada poziom wykształcenia wymagany dla danego zawodu
(odpowiednio wykształcenie zasadnicze zawodowe lub średnie) oraz zda egzaminy
z zakresu wszystkich kwalifikacji wyodrębnionych w danym zawodzie, czyli posiada
świadectwa potwierdzające uzyskanie kwalifikacji wyodrębnionych w danym zawodzie.
Kwalifikacyjne kursy zawodowe mogą prowadzić:
•
•
•
•
•
publiczne szkoły prowadzące kształcenie zawodowe w zakresie zawodów, w których
kształcą;
niepubliczne szkoły posiadające uprawnienia szkół publicznych, prowadzące
kształcenie zawodowe w zakresie zawodów, w których kształcą;
placówki kształcenia ustawicznego, placówki kształcenia praktycznego, ośrodki
dokształcania i doskonalenia zawodowego;
instytucje rynku pracy, o których mowa w art. 6 ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o
promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (Dz. U. z 2008 r. Nr 69, poz. 415, z
późn. zm.), prowadzące działalność edukacyjno-szkoleniową;
podmioty prowadzące działalność oświatową na podstawie ustawy o swobodzie
działalności gospodarczej.
Według danych pochodzących z Systemu Informacji Oświatowej udostępnianych przez
Centrum Informatyczne Edukacji na stronie www.cie.men.gov.pl w województwie kujawskopomorskim na dzień 30 września 2012 r. zawód wędliniarza w województwie kujawskopomorskim moŜna zdobyć w 15 zasadniczych szkołach zawodowych.
Miejscem odbywania praktyk zawodowych przez uczniów są głównie zakłady mięsne.
W roku szkolnym 2011/2012 w województwie kujawsko-pomorskim
rzeźnik-wędliniarz kontynuowały 82 osoby. Na dzień 30 września
absolwentów w tych samych szkołach wynosiła 22 osoby.
W roku szkolnym 2010/2011 w województwie kujawsko-pomorskim
rzeźnik-wędliniarz kontynuowało 118 osób. Na dzień 30 września
absolwentów w tych samych szkołach wynosiła 60 osób.
3
naukę w zawodzie
2012 roku liczba
naukę w zawodzie
2011 roku liczba
W roku szkolnym 2009/2010 w województwie kujawsko-pomorskim w zawodzie rzeźnikwędliniarz naukę kontynuowało 126 osób. Na dzień 30 września 2010 roku liczba
absolwentów w tych samych szkołach wynosiła 71 osób.
INSTYTUCJE SZKOLENIOWE
Według planów szkoleń grupowych na rok 2013 i 2012r. powiatowe urzędy pracy i
instytucje szkoleniowe nie organizowały szkoleń z zakresu wędliniarstwa.
„Analiza szkoleń organizowanych przez powiatowe urzędy pracy oraz instytucje
szkoleniowe w województwie kujawsko-pomorskim w 2010 i 2011 roku” zawiera dane
z ankietyzacji nt. szkoleń i kursów instytucji szkoleniowych z regionu oraz informacje
sporządzone w oparciu o plany szkoleniowe PUP na dany rok kalendarzowy. Ankietę
przesłano do 408 instytucji.
Według planów szkoleń grupowych na 2011 i 2010r. powiatowe urzędy pracy oraz
instytucje szkoleniowe z regionu, które odesłały wypełnioną ankietę nt. szkoleń i kursów, nie
planowały organizować szkoleń/kursów związanych z zawodem rzeźnik - wędliniarz.4
Informacje o szkoleniach moŜna znaleźć w Rejestrze Instytucji Szkoleniowych:
http://ris.praca.gov.pl/ris/index.ftl.
POMOCNE ADRESY
Stowarzyszenie Rzeźników i Wędliniarzy RP
ul .Miodowa 14
00-246 Warszawa
Tel.: 22 635 01 84, 507 130 369
Faks: 22 635 03 94
e-mail: [email protected]
www.srw.org.pl
LITERATURA
Bilans dodatni – dwumiesięcznik
www.srw.org.pl
Gospodarka mięsna - miesięcznik
www.gospodarkamiesna.pl
Rzeźnik Polski - miesięcznik
www.mieso.com.pl
4. Analiza rynku szkoleniowego jest realizowana w ramach projektu WUP Rynek Pracy pod Lupą. Raport
z badania zrealizowanego w 2013, 2012, 2011i 2010 r. znajduje się na stronie internetowej WUP.
4
Mięso - podstawy nauki i technologii, praca zbiorowa pod redakcją: prof. dr hab. Andrzeja
Pisuli i prof. dr hab. Edwarda Pospiecha, Wydawnictwo SGGW, Warszawa, 2011
Opracowała:
Małgorzata Graczyk
doradca zawodowy
WUP w Toruniu Centrum Informacji i Planowania Kariery Zawodowej
Akceptował : Janusz Bokser
data ostatniej aktualizacji: grudzień 2013r.
Sytuacja zawodu na europejskich rynkach pracy
1. Dostęp do rynków pracy krajów Europejskiego Obszaru Gospodarczego (EOG).
W państwach naleŜących do Europejskiego Obszaru Gospodarczego (EOG) swobodny
przepływ pracowników jest prawem podstawowym pozwalającym obywatelom danego
państwa EOG podjąć pracę w innym państwie naleŜącym do EOG na tych samych warunkach
jak obywatele wybranego państwa. Polacy, podejmujący legalną pracę w innym państwie
EOG, mają takie same prawa i obowiązki jak pracownicy lokalni.
2. Informacja dla osób poszukujących pracy w zawodzie rzeźnik/wędliniarz w krajach
EOG:
Osoba chcąca podjąć pracę jako rzeźnik/wędliniarz w jednym z krajów EOG, powinna
sprawdzić czy zawód ten nie jest w tym kraju regulowany, co wiąŜe się z oficjalnym
uznaniem kwalifikacji i doświadczenia zawodowego. KaŜdy kraj EOG decyduje
o uregulowaniu zawodu, dlatego teŜ moŜe się zdarzyć, Ŝe dany zawód jest regulowany w
jednym kraju, podczas gdy w innych nie będzie regulowany. Aby sprawdzić, czy zawód
rzeźnik/wędliniarz jest regulowany naleŜy skorzystać z wyszukiwarki na portalu „Twoja
Europa” prowadzonym przez Komisję Europejską:
http://ec.europa.eu/internal_market/qualifications/regprof/index.cfm?action=homepage
Obecnie w ośmiu krajach EOG zawód rzeźnik/wędliniarz jest regulowany, są to: Austria,
Belgia, Czechy, Francja, Niemcy, Islandia, Liechtenstein, Słowacja.
W przypadku braku informacji o danym zawodzie w powyŜszej wyszukiwarce lub w razie
potrzeby uzyskania dodatkowych informacji, naleŜy zgłosić się do jednego z punktów
informacyjnych utworzonych w tym celu w kaŜdym z krajów EOG (tzw. contact points):
http://ec.europa.eu/internal_market/qualifications/contact/national_contact_points_en.htm
3. Zapotrzebowanie na osoby z zawodem rzeźnik/wędliniarz wg Europejskiego Portalu
Mobilności Zawodowej http://eures.europa.eu
Z danych dostępnych na portalu EURES wynika, Ŝe dla osób z zawodami: zgłoszonych
zostało 1956 ofert pracy w 23 krajach EOG. Najwięcej ofert pracy w ww. zawodach znajduje
się w: Niemczech (628 ofert), Francji (475 ofert), Belgii (296 ofert) - dane wg stanu na dzień
18.10.2013 r.
5
Osoby ubiegające się o pracę w zawodzie rzeźnik/wędliniarz w krajach EOG powinny
dysponować 2-3 letnim udokumentowanym doświadczeniem zawodowym, posiadać
odpowiednie orzeczenie lekarskie o braku przeciwwskazań do wykonywania prac przy
produkcji Ŝywności. NaleŜy pamiętać, Ŝe najczęściej pracodawcy oczekują od pracownika
znajomości języka kraju, w którym zamierzają podjąć pracę. Przykładowe stawki płacy
w zawodzie rzeźnik/wędliniarz w wybranych krajach: Niemcy: od 7 euro/godz. brutto,
Francja: od 1750 euro miesięcznie brutto, Wielka Brytania: od 8,50 funtów/godz. brutto.
Opracował: Wydział Pośrednictwa Pracy WUP w Toruniu
6